Maandag 12 Maart 1928
42e Jaargang
EERSTE BLAD.
Binnenland,
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455
Bijkantoor te Middelburg;
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummersf 0.35
Prijs der AdvertentlBn:
14 regels fl.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting
DE STAATSBEGROOTING 1928.
Voorl. Verslag der Eerste Kamer.
Aar. 'de vcorloopige verslagen der Eer
ste Kamer over de verschillende hoofd
stukken der Staatsbegroting is nog heit
volgende ontleend;
Landbouw.
Volgens sommige leden is de Samen
voeging van landbouw met binnenland-
sche zaken niet gelukkig te noemen en
bestaat er dringende behoefte aan een
afzonderlijken en volkomen deskundigen'
minister van landbouw, die zich geheel
aan zijn eigen taaie kan wijlden.
Verschillende 'leden waren het daar
mede niet eens en betoogden, dat men
ook in landbouwkringen over de werk
wijze van den fegenwoordigen bewinds
man zeer tevreden is.
Omtrent ''de stichting vara boerderijen
op woesten grond werd tot voorzichtig
heid aangemaand.
Waterstaat
Sommige leden klaagden, dat de verbe
tering van het wegennet niet vlug genoeg
plaats heeft en dat te veel geld besteed
wordt .aan noodelooze wegsverbreeding.
Benige leden wenschten er bij den mi
nister op aan te dringen, al het mogelijlke
te doen om tot afschaffing der nog be
staande tollen te geraken en den bouw
van vaste bruggen bij do groote rivier-
overgangen te bevorderen.
Eenige leden vroegen of de minister
niet van gevoelen is, dat met uitbreiding
der electrificatie groote voorzichtigheid
dient te worden betracht, nu is gebleken,
dat de verwachte voordooien niet worden
bereikt.
Van verschillende zijden werd bezwaar
gemaakt tegen het onbewaakt laten van
-overwegen bij de spoorwegen.
Verschillende ''leden klaagden dat aan
de autobus-ondernemingen zooveel moei-
P lijkheden in den weg worden gelegd.
Arbeid.
Verschillende leden konden over het
beleid van dezen" bewindsman geen gun
stig oordeel vellen,. Deze leien achtten
het optreden van den minister niet ge
ëigend om de groote taak, welke het de
partement van Arbeid zich opgelegd ziet,
naar behooren te vervullen.
Verschillende leden merkten op, dat het
zeer gewenscht zou zijn het tempo, waar
in de Arbeidswet uitgebreid moet worden
voor alle groepen van arbeiders, ©enigs
zins te versnellen.
Gevraagd werd naar de werking en da
kosten der vrijwillige ouderdomsverzeke-
ring.
Andere leden vroegen of van den mi
nister voorstellen te wachten zijn om tege
moet to komen aan de moeilijkhefieh,
waarin woningbouwvereenigingea verkeer
ren, die in den dujarsten tijd hebben
gebouwd.
Ven slotte werd door verschillende lei
den aangedrongen op wettelijke regeling
van de werkloosheidsverzekering.
SANTOS GEDEELTELIJK VERWOEST.
Meer dan 100 dooden.
Santos, het 'groote koffie-uitivoercentrum
van Brazilië, is gedeeltelijk door een
aardverschuiving verwoest. De berg Mont-
Serrat, die bijna midden in het centrum
van de stad ligt, is voor een deel wegge
zakt; een groote massa steen, aarde en
puin heeft zich over een van de armste
stadswijken uitgestort, waaronder honder
den huizen en slapende bewoners werden
bedolven. Het Santa Rosa-hospitaal is ge
deeltelijk onder de steenmassa verdwenen
en men vreest, dat de meeste patiënten zijn
omgekomen. Meer dan 200 personen wor
den vermist. Soldaten van 'het garnizoen
en het personeel van het ziekenhuis wer
ken onvermoeid door om het puin op te
ruimen, in de 'hoop nog menschenlevens te
kunnen redden. Tot Zondagavond had men
reeds 150 lijken geborgen. De aardver
schuiving gebeurde in het holst van den
nacht; niemand had 'haar voorzien.
Groote plannen van Woldemaras.
Het officieuze blad van de Litausche re
geering brengt de mededeeling, dat Wolde
maras de parlementaire methoden volledig
wil afschaffen. Inpiaats van het parlement
komt een handelskamer en een landbouw-
kamer, terwijl er tevens nog een derde ka
mer bij zal komen, aan welke kamers de
rechten van het parlement zullen worden
overgedragen. Een hoogerhuis, waarvan
de leden door de regeering zullen worden
benoemd, zal dan te zamen met deze ka
mers de wetgevende functies uitoefenen.
Sovjet-goud.
Volgens een bericht uit New York wil de
Bank van Frankrijk beslag laten leggen op
een bedrag van 5 inillioen dollar goud, dat
onlangs voor rekening van sovjet-Rusland
bij een New Yorksche bankinstelling is ge-
deponeerd, daar de bank voor het uitbre
ken van de Russische revolutie een gelijk
bedrag bij de Russische staatsbank 'had ge
deponeerd.
De toestand in Egypte.
Na de ongeregeldheden van 'Donderdag, i
was het gisteren te Cairo wederom rustig.
De „Al Ahram" bericht, dat de regeerings-
gebouwen worden beschermd door een af-
deeling van het Egyptische leger, welke de
politie zal steunen indien de omstandig-
heden zulks vereischen.
Verplichte winkelsluiting in Engeland.
In het Lagerhuis heeft sir Park Goff
zijn initiatief-ontwerp op de winkelslui
ting ingediend. In het belang van de vrij
heid van arbeid en ten gerieve van den j
kleinen winkelier bevatte het de bepaling,
dat winkels ook in gesloten tijd door den
eigenaar zelf bediend mogen worden.
Nadat minister Joynson Hicks echter
gezegd had, dat de regeering 'zich tegen
een tweede lezing onder deze omstandig
heden zou verzetten, omdat deze bepaling -
een leger controleurs zou noodig maken,
en zij bovendien niet eens door de meer
derheid der alleen werkende winkeliers
werd gewenscht, trok Sir Park dit onder
deel in. Het ontwerp is toen zonder stem
ming in tweede lezing aangenomen.
Het gebruik van cigaretten.
Volgens de statistieken worden per jaar
in Engeland 160 milliard cigaretten ge
rookt. Dit enorme getal is voornamelijk te
danken aan het rooken door vrouwen. In
het algemeen worden de meeste cigaretten
gerookt door soldaten en arbeiders bui
tenshuis, maar ook predikanten schijnen
aanzienlijk boven het gemiddelde te blij
ven. De meeste cigaretten worden in En
geland gerookt tusscben 6 'en 7 uur
's avonds. Ook blij'kt, dat de Engelsche
vrouwen het meeste rooken van alle vrou
wen ter wereld.
Orde van advocaten in Rusland opgeheven.
Het volkscommissariaat van justitie
heeft besloten de orde van advocaten defi
nitief te liquideeren. De Wetsjeraia Mos-
kwa 'heeft hieromtrent een interview ge
had met den president van het Moskou-
sche gerechtshof, die zei dat te Moskou
1400 advocaten zijn, die de bevolking van
5 tot 7 millioen roebels per jaar kosten.
Sneeuwval.
Evenals in Noord- en midden-Duitsch-
land, is ook in Zuid-WestJDuitschland
verandering van weer gekomen. Gisteren
is in de Pfalz, in Baden en Hessen zware
sneeuwval ingetreden. In Frankfort
keerscht tamelijk sterke sneeuwval. Ook
in heel Zuid-Baden sneeuwt 'het onafge
broken bij een temperatuur van eenige
graden onder nul In 'het Zwarte Woud
ligt een sneeuwdek van 20 c.M.
Zaterdag heeft 'het in de Belgische
hoofdstad, bij herhaling, fel gesneeuwd. In
de hooger gelegen streken van Oost-België
blijkt nog veel meer sneeuw te zijn gevallen
en is het weer bijtend koud.
In geheel Duitschiand heerscht nu
strenge koude. Te Honingberg daalde de
thermometer op 11 graden, te Stettin op 7,
te Breslau op 6 en te Berlijn op 4 graden
onder het vriespunt. Het warmst is het nog
in het Rijnland, waar de temperatuur nog
niet onder nul is.
Het geschil in de Berlijnsche metaal
industrie.
Het personeel van de waggonfabriek
van Orenstein Koppel te Spandau, on
geveer 1300 man sterk, heeft besloten den
arbeid neer te leggen; ook de instrumen-
tenmakers der A. E. G. zullen zich bij de
staking aansluiten. Het aantal instrumen
tenmakers dezer onderneming 'bedraagt
600 man; in bet geheel telt 'het concern
van de A. E. 'G. 47.000 arbeiders, die bij
het voortduren van de staking der instru
mentmakers eveneens buiten werk komen.
De aangekondigde uitbreiding van de
staking der instrumentmakers is reeds uit
gevoerd. Het aantal door deze staking uit
gesloten metaalarbeiders heeft nu de
100.000 overschreden.
De nieuw-aangewezen arbitragecommis
sie in het conflict der Berlijnsche metaal
industrie heeft een nieuwe scheidsrechter
lijke uitspraak geveld.
De stakingsleiding van den Duitschen
Metaalarbeidersbond heeft de nieuwe uit
spraak van den scheidsrechter reeds ver
worpen. Het Verbond van Duitsche Me-
taalindustrieelen zal zich vanmorgen uit
spreken.
Nieuwe ringboulevard rondom Antwerpen.
Op de binnen enkele maanden vrijko
mende gronden der 'gesloopte wallen om
Antwerpen ml zeer waarschijnlijk een
breede en ruime ringlaan worden aange
legd. Deze ringboulevard zou te Merxem
aansluiten met de Noorderlaan en den
straatweg Anfcwerpen-Bfeda en over het
grondgebied van de gemeenten Schooten,
Deurne, Mortsel, Wilrijk en Berchem op
het Kiel, bij de Schelde, uitkomen.
Verder is besloten, 'het uit den Belgi
schen revolutietijd bekende Noorderkas
teel met zijn verouderde 'kanonnen en koe
pels, als historisch monument te bewaren
en de omgeving er van in een openbare
wandelplaats te herscheppen.
De staking te Antwerpen.
De staking op de scheepswerf van de
firma Béliard Brighton Go. te Antwer
pen heeft zich uitgebreid tot alle werven,
toehehoorende aan leden van de „Antwerp
Shiprepairs Federation''. Dientengevolge
steeg 'het aantal stakers tot circa 1500 en
ligt op alle werven de arbeid geheel stil.
Door de werkgevers wordt erkend, dat
reeds geruimen tijd ontevredenheid onder
hun werklieden heerschte. Er bestond ech
ter hoop die ontevredenheid langs minne
lijken weg opgelost te krijgen.
Alhoewel het in de omgeving der
scheepswerven zeer kalm is, zijn van poli-
tiewege maatregelen getroffen om zoo
zulks noodig mocht wezen, onmiddellijk
'handelend te kunnen ingrijpen.
De vergadering van den Raad van den
Volkenbond gesloten.
De volkenbondsraad heeft Zaterdagmid
dag in een korte openbare bijeenkomst, die
nauwelijks 20 minuten duurde, 'het voor-
loopig rapport van minister Beelaerts over
de Hongaarsche mitrailleuse-kwestie be
handeld en aangenomen.
De drie leden van heb comité zijn een
stemmig van oordeel, dat het incident,
waarover het in deze dagen gaat, alle aan
dacht van den volkenbondsraad verdient
fen zij geven zich rekenschap ervan, dat het
onvermijdelijk is, het incident zoo volko
men mogelijk op te heffen en wel door alle
daartoe geschikte middelen.
Het comité stelt vast, dat om in staat te
zijn, het gewenschte rapport aan den raad
uit te brengen, 'het noodzakelijkerwijze op
verschillende punten nog aanvullende in
lichtingen noodig heeft. Bijvoorbeeld is het
noodzakelijk, aan de Hongaarsche regee
ring inlichtingen te vragen, die slechts na
een zekeren tijd zouden kunnen verstrekt
worden.
Het comité zal in volgende bijeenkom
sten de documenten in studie nemen en
stelt zich voor, zijn rapport aan den vol
kenbondsraad vóór de zitting van Juni aan
den raad me'de to deelen. Dit werd goed
gevonden.
Nadat als laatste punt der agenda de
kwestie der uitwisseling van bevolkingen
tusschen Griekenland en Turkije aan de
orde was gekomen, werd de 49ste vergade
ring van den raad va,n den volkenbond ge
sloten.
Dreigend conflict In de Duitsche schoen
industrie.
De centrale bond van schoenmakers te
Berlijn heeft per 31 Maart alle arbeids
overeenkomsten en looncontracten opge
zegd. Deze tarieven gelden voor ongeveer
100.000 arbeiders en arbeidsters der Duit
sche schoenfabrieken. Den patroons zijn
nieuwe looneischen voorgelegd, waarin
o.a. ook wordt gevraagd een arbeidsweek
van 47 uur en een verhooging van 'het uur
loon.
Roovers in Westfaien.
Het is de politie gelukt, de hand te leg
gen op een wijd vertakte roovers-, moor
denaars- en inbrekersbende, welke sedert
maanden 'het Westfaalsc'he industriegebied
en Munsterland onveilig maakte.
De bende heeft talrijke ernstige misda
den op haar kerfstok, o.a. een roofmoord
en 'n grooten zilverdiefstal in het slot te
Buldern. In het bosch werd een schuil
plaats met inbrekerswerktuigen en veel ge
stolen goed gevonden; o.a. 150.000 mark
aan waardepapieren, een koffer met tafel
zilver en een cassette met 'horloges, gouden
en zilveren voorwerpen.
Tot dusverre zijn tien personen gevan
gen genomen. Andere arrestaties worden
nog verwacht.
Een samenzwering in Rusland.
Uit Mosko-u wordt gemeld, dat de Gepoe
in het district Schachty, in 'het Noorden
van den Kaukasus, een wijdvertakte sa
menzwering heeft ontdekt, die het plan
koesterde de kolenmijnen aldaar te ver
nielen.
Verscheidene ingenieur u on hoog© amb
tenaren van het mijnbestuur zijn in 'hech
tenis genomen. Zij worden ervan beschul
digd, in verbinding te hebben gestaan met
een samenzwerings-centrale in het buiten
land, waarvan de vroegere mijn-eigenaren
lid zijn, en die werkt in nauwe samenwer
king met een spionnage-centrale.
Verder worden zij beschuldigd van ver
scheidene daden van sabotage, brandstich
tingen, vernieling van machines en het
onder water zetten van eenige mijner».
Uit Charbin wordt verder gemeld, dat
ook in het gebied van de Donetz dergelijke
complotten ontdekt zijn. Daar zijn zes
Duitsche ingenieurs gearresteerd.
De Duitsche gezant te Moskou heeft on
middellijk de noodige stappen gedaan in
verband met deze arrestaties.
Van do zes Duitsche ingenieurs, die ge
arresteerd werden, zijn er drie van de
,A. E. G. De directie van de afdeeling Rus
land der A. E. G. verklaart echter, dat
deze ingenieur als fatsoenlijke en uitslui
tend wetenschappelijke mannen hekend
staan, zoodat zij verwacht dat de beschul
digingen tegen deze ingenieurs ongegrond
zullen blijken.
De d.rottie verwacht, dat het voortaan
moeilijk rol vallen ingenieurs te vinden,
die bereid zijn naar Rusland te gaan, om
de aan Rusland geleverde machines te
monteeren.
Spoorwegongeluk.
Een Wolff-telegram uit Weenen meldt:
Op het spoorwegtraject Pechhorn-Kien-
'beng is bij het station Scheibs een perso
nentrein ontspoord. De machinist werd ge
dood, zes reizigers werden zwaar gewond.
Korte beirlchfen.
De Fransche senaat heeft het voor
stel van een diensttijd van één jaar aange
nomen, te beginnen met 1 November 1930,
indien een bepaald aantal voorwaarden
vervuld worden.
In de steengroeven van Ecaussinnes
en omstreken (België) zijn de onderhande
lingen, welke sedert 1 Maart werden ge
voerd over een verzoek om loonsverhoo-
ging der arbeiders, afgesprongen. Onge
veer 2000 arbeiders hebben nn het werk
gestaakt.
In de stad New York heeft de eerste
zware sneeuwstorm van dezen winter ge
woed. De sneeuw is 5 c.M. dik gevallen.
Naar gemeld wordt, heeft een ijs-
breker 15 vissc'hers die zich van de bui.ten-
wereld afgesloten op eilanden in de Fin-
sche golf bevonden, gered. Een der vis-
schers was tengevolge van, de ontberingen
krankzinnig geworden.
Reuter seint uit Mexico, dat ten ge
volge van een brand dertig mijnwerkers
bedolven zijn in de mijn „Aurora", bij
Texcatlan (in den staat Puebla.). Men
heeft weinig hoop hen te redden. Zestig
mijnwerkers wisten nog te ontkomen.
Het observatorium Bendandi (Italië)
heeft 'hevige aardschokken geregistreerd,
waarvan het centrum zich op 8500 K.M.
afstand bevindt. De schokken duurden drie
uur.
Aan het „Journal" wordt uit Genève
geseind, dat Turkije besloten zou hebben,
de uitnoodiging van den volkenbond tot
deelneming aan den arbeid van de voor
bereidende ontwapeningsconferentie aan
te nemen.
Stakende Raadsleden.
Vrijdagavond tijdens de vergadering van
den gemeenteraad van Maassluis werd
door elf raadsleden een voorstel inge
diend om een commissie te benoemen
voor een onderzoek of de annexatie bij*
Rotterdam gewenscht of noodzakelijk was.
De voorzitter weigerde dit voorstel in
behandeling te nemen, waarop alle raads
leden, behalve de wethouders, bij wijze
van protest, de raadszaal verlieten.
Nederlandse hF ransch
Arbitrage-verdrag.
Briand en minister Beelaerts van Blok
land hebben Zaterdagavond terstond, na
de sluiting van de voïkenbondsraad-zitting
in hgfc hotel de Bergnes in den salon
van Briand riet arbitrage- en verzoenings-
verdrag tusschen Nederland en Frankrijk
onderteekend.
Dit verdrag was eenigen tijd geleden
tusschen de departementen van buiten-
landsche zaken te 's-Gravenhage en Parijs
voorbereid, doch de beide ministers van
buitenlandscho zaken stelden er prijs op,
de onderteekening daarvan op den zetel
van den volkenbond te doen geschieden,
Suriu&me's nieuwe Göuve^
Keur.
Het „Nieuws van don Dag r. SU I."
bad een kort onderhoud met dea heer
Binnenland.
Drie banken voor f 75.000 opgelicht.
Polder Walcheren. Het voorstel tot stich
ting van een electrisch gemaal aange
nomen.
Nederlandsch-Fransöh arbitrage-verdrag
geteekend.
Wantoestanden bij de Noord-Holl. hypo
theekbank.
D-trein AmsterdamBremen ontspoord.
Een Haagsch bankdirecteur gearresteerd
Buitenland.
Samenzwering tegen de Sovjets.
Verplichte winkelsluiting in Engeland.
Sneeuw in 'het buitenland.
Aardschuiving in Santos.
Slotzitting van den Volkenbondsraad.
Arbeidsconflicten in Duitschiand.
aroiMWIl
or L. A. A. Rutgers, den directeur van
Landbouw, Nijverheid en Handel, die met
ingang van 1 April a.s. is benoemd tot
gouverneur van Sriname.
„Veel kan ik u helaas niet vertellen
over mijn eventueele plannen in Suri
name", aldus de heer Rutgers, „om de
eenvoudige reden dat ik die nog niet heb.
Momenteel sla ik vooralsnog volkomen
vreemd tegenover mijn nieuwe taak; eerst
na aankomst op mijne bestemming, zal
ik mij een oordeel kunnen vormen over
de toestanden in onze West-Indische ko
lonie.
„Wij klagen wel eens dat men in Ne
derland zoo weinig afweet van hetgeen
hier voorvalt, maar voor West-Indië geldt
deze klacht nog veel meer. Of en op
welke manier het mogelijk is grootere
belangstelling te wekken voor onze West,
wel, daar zal ik in de eerste plaats mijn
aandacht aan geven."
De knoeierijen in de bedrijven.
In een niet voor de pers toegankelijke
vergadering van het comité-mr Nothorn
tegen de knoeierijen in de staats-, ge
meente- en andere bedrijven is Zaterdag
middag te Utrecht opgericht de vereeni-
ging Algemeen Belang, ten doel hebbende'
bestrijding van corruptie in alle bedrij
ven, te streven naar belastingverlaging
en het tegengaan van alle oneconomische
uitgaven. 1
Het bestuur is uit de volgende heeren
samengesteld: mr B. .1. Nothorn (Zut-
phen), voorzitter; E. .T. Duetz (Utrecht),
secretaris; J. A. Adriaans (Nijmegen), pen-
ningmeester; A. Visser (Soest), dr v. d
Meyle (Heeze), Wagenaax (burgemeester
van Workum), dr H. A. Naber (Hilver
sum) en P. Brand (Utrecht).
Oud-minister CoI$n
g e n t e r v i e w d.
Aeneta seint uit Singapore, dat Golijn
aldaar op z(jn reis naar Indië geïnter
viewd werd. Hij is van plan gi/s maand
op Java door te brengen en li/ï maand
op Sumatra, waar hiji de politieke en
economische toestanden zal bestudeeren.
De HoLand-Bataviartuchtdienst hangt
geheel af van de samenwerking met Enge
land. Hij was van meening, dat verschil
lende trajecten zouden werken, maar da
heele zaak was op het ©ogenblik nog
onbepaald.
Hij weigerde te spreken over het com
munisme, de rubberrestriotie en de belas
ting en zeide niet in staat te zijn een
mededeeling te doen over de Nederiand-
sche publieke opinie tegenover de po»
liiieke agitatie in Indië.
Het drukkerscontract.
Zaterdag en Zondag kwam de moderne
bond van typografen in buitengewone
bondsvergadering bijeen. Besproken werd
het contract voor de typografie en dat
voor het boekbindersbedrijf.
Na lange besprakingen besloot de ver
gadering tenslotte met bijna algemeen©
stemmen de contracten als voorgesteld ta
aanvaarden. Z,ij ziullengelden voor den
tijd van twee jaar en zeven maanden.
De wettelijke regeling van de
werkloosheidsverzekering.
De voorzitter van den Hoogen Raad van
Arbeid heeft benoemd tot leien van de
commissie, welke praeadvies zal uitbren
gen omtrent de bij den Raad aanhangig
gemaakte prealabele vragen betreffende de
wettelijke regeling der werkloosheidsver
zekering, prof, dr W. H. Nolens (tevens
voorzitter); prof. mr P. J. M. Aalberse; J.
C. Blankert; mr P. W. J. H. Cort van der
Linden; A. Folmer; Ghr. van den Heuvel;
Joh. Jeronimus; mej. mr G. Frida Katz;
mr L. G. Kortenhorst; K. Kruithof; E.
Kupers; J. Th. Nijkamp; ir A. Plate; mr
dr A. L. Scholtens; H. Sneevliet; prof. ir.
I. P. de Vooys en tot secretaris: mr J.
Gerritsz.
