No. 132
Zaterdag 3 Maart 1928
42e Jaargang
r
HARDT'S
EERSTE BLAD.
L. Duvekot Sz.9
TABAK - SISAREN - SIGARETTEII
Buitenland.
Binnenland.
Staten-Genaraal.
Belangrijkste Nieuws.
tabletten
Uit de Provincie.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
QEZ A3 EN VRIJHEID.
Groote Markt 19 - Goes
tegen
verstopping
Dlricfcmr-H oofdredactaur:
H. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie on Administratie no. 11
Postrekening No. 44455
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F- F. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 258
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnement* prQa:
Per 3 maanden, franco per poet, f3.
Losse nummersf 0.05
Prijs der AdvertentlBn:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cL
BIJ abonnement belangrijke korting
Gezag en vrijheid, ziedaar twee begrip*
pen die elkaar schijnen uit te sluiten en
die toch onafscheidelijk aan elkaar ver
bonden zijn.
Vrijheid is zonder gezag niet denkbaar.
Dit schijnt tegenstrijdig. Immers gezags
oefening beteekent een beperking van en
een ingrijpen in de vrijheid.
In een gezin waar het ouderlijk gezialg
geen carricatuur is als helaas zoovaak
in onze dagen wordt de vrijheid van de
kinderen en van allen die tot het gezin
behooren zeer sterk aan banden gelegd.
Allerlei regelen worden gesteld waar
aan zij zicb te houden bebben.
Zonder gezag is de menschelijke samen
leving onbestaanbaar. Als bet gezalg, boe
zwak dan ook en onvolkomen, wegvalt,
dan komt de wanorde, de chaos, dan is
het met de maatschappelijke en de gees
telijke vrijheid gedaan.
Zoo ongeveer alle predikers van de vrij
heid zijn het er dan ook over eens, dat er
een soort gezag moet zijn, dat bepaalde
regelen moeten worden gesteld waaraan
een ieder zicb heeft te onderwerpen.
De Communisten in Rusland b.v. laten
hun gezag sterk gevoelen en treden nog
meer autocratisch op dan de vroegere
Czaristische regeeringen. I
En de Socialisten die bet vrijheid, ge
lijkheid en broederschap in hun vaandel
schrijven, hebben geen bezwaarin bet
maatschappehjk leven zeer sterk in te
grijpen en bet saam te snoeren in een
keurslijf zoo knellend dat de vrije adem
haling ten eenenmale belemmerd wordt
en een gezonde ontwikkeling is uiige#
sloten.
Zij willen vrijheid, maar een vrijheid
die door het gezag zeer sterk wordt be
perkt en die zich niet verder uitstrekt
dan de oog en blikkolijke beerschers wen-
schelijk achten.
Ook de vrijzinnigen, hoewel zij het
vrijheidsbeginsel als grondsl'alg van staats
beleid erkennen willen niet een onbe
perkte vrijheid, maar een vrijheid binnen
de regelen van orde door het bevoegde
gezag gesteld.
Oogensohijnlijk dus precies hetzelfde
wat ook de Antirevolutionairen wenschen,
n.l. handhaving van het gezag en waar
borgen voor da vrijheid.
Toch is hier een diepgaand verschil.
Volgens de antirevolutionaire beschou
wing vindt het gezag zijn grond niet
in den mensch, maar in God. De men-
schen, afhankelijke schepselen hls zij
zijn, zijn hoogstens gezagsdragers.
De vader is door God gesteld tot het
hoofd van het gezin.
Hjj is het hoofd, oefent het gezag uit
niet omdat hij da oudste is en de sterkste
en de meest verstandige want dit is
lang niet altijd het geval maat om
dat God hem op dia plaats heeft gestéld.
Precies soa nu is het ook met de
Overheid.
Terwille van de verdorvenheid en zon
digheid der menschen heeft God de Over
heid gegeven om jn Zijnen Naam het
recht te bestellen en gezag te oefenen.
Die Overheid kan dus maat niet doen
en laten was zij verkieselijk acht, zijl kan
en mag niet naar willekeur handelen,
maar zijl is bij hare gezagsoefening ge
bonden aan de goddelijke ordinantiën.-
Door God regeeren de koningen en
stellen de vorsten gerechtigheid. Indien
de Overheid hare roeping kent dan zal
zij ook bij de uitvoering van de taak
haar op de banden gelegd, steeds vraigen:
Heere, wat wilt Gij, dat ik doen zal
En dan kan het niet anders, of zij zal
niet alleen rekening houden met halar
macht, maar ook met de rechten en
vrijheden van de onderdanen.
Goede gezagsoefening beteekent dus te
vens handhaving van da burgerlijke vrij
heden.
Anders staat het echter, wanneer het
verband tusschen godsdienst en staat
kunde wordt doorgesneden.
Men moet dan ook de orde en het gezag
handhaven, maar dat gezag mist dan
allen redelijken grond.
Het is iets willekeurigs.
Wanneer in een gezin bij afwezigheid
der ouders, het eene kind over de andie
ren, regeert en zijn. wil laat gelden, zonder
dat het daartoe opdracht ontving, dan
moeten de anderen dat Bis willekeur ge
voelen.
Dan wordt het een kwestie van
macht.
Dit geldt ook van het staalkundig
leven.
Wanneer God als de bron van het ge
zag .wordt ontkend, dan is de grond van
de gezagsoefening weggenomen.
Dan regeert de meerderheid omdat zij
de meerderheid js en over de meeste
macht beschikt.
Of ook wel zooals b.v. Mr Troelstra
het wenschte, dan regeert de minderheid,
omdat zij op dat oogenblik de sterkste is.
Het is duidelijk, dat dan da vrijheid
gevaar moet loopen.
Als de sterkste regeert, omdat hij de
sterkste is, dan is zijn macht ook onbe
perkt, en onbegrensd.
Het is vooral in onze dagen naoidig
deze dingen scherp in het oog te houden.
Gezag en vrijheid behoeven niet te bot
sen, en zullen niet botsen, mits we aan
het gezag zijn schriftuurlijken grond niet
ontnemen.
Als de Overheid haar gezag ontvangt
van God en dus buigt voor de goddelijke
ordinantiën, dan is de vastigheid van
bet gezag gewaarborgd.
Dan mag zij gehoorzaamheid eiscben
omdat zij is dienaresse Gods.
Maar dan heeft niet alleen het gezag
een vasten grondslag, doch dan is bet ook
mogelijk de vrijheid te handhaven.
Immers, dan weet de Overheid dat zij
niet naar willekeur mag regeeren, dat
haar macht niet onbeperkt is, maar dat
zij in alles heeft te rekenen met de
grenzen door God aan haar macht ge
steld.
Naast Hotel „De Korenbeurs"
Atheïstische maatregelen der Turksche
regeering.
In Turkije bestond vroeger een nauw
verband tusschen de staats- en gods
dienstige instellingen. Maar nu de Jong-
Turken aan bet bewind gekomen zijn,
is dat alles verdwenen. Aan het hoofd
der republiek staan leeken, die zich hee-
lemaal niet bekommeren over godsdiens
tige aangelegenbeden.
De stichters der republiek waren athe-
isten, die eiken positieven godsdienst
haatten. Maar den scholen hebben zij tot
beden bun Mohammedaansch karakter
niet kunnen ontnemen. Het ministerie kan
haar programma niet ten uitvoer brengen.
Geheel anders treedt de huidige regee-
ring op tegen de scholen van de buiten-
Jandsche Christenen, die in Turkije wo
nen. Zooals reeds bekend is, moet ieder
godsdienstig voorwerp onverbiddelijk uit
de school verdwijnen; voor en na school
tijd mag er niet meer gebeden worden;
iedere uiting van godsdienstig leven is
verboden.
Vechtende Kamerleden.
Bij dë bespreking van het rapport in
de Kamer van Luxemburg van een com
missie van onderzoek over een beschul
diging van het radicale Kamerlid Flesch
aan het adres van bet socialistische Ka
merlid Krieps, dat deze zich op onrecht
matige wijze verrijkt bad door een oor
logsvergoeding, werd de socialist zoo boos
dat hij zich op Flesch. wierp en hem een
paar oorvijgen toediende. De andere Ka
merleden kwamen tusschenbeide en da
voorzitter /schorste de vergadering.
Korte berichten.
In de Kamer heeft men den Hon-
gaarschen minister-president Bethlen ge
ïnterpelleerd over de zelfmoord-epi-
d e m i e, die in Hongarije woedt. Graaf
Bethlen antwoordde, dat de laatste twee
jaar in Hongarije van de 8 millioen in
woners er in totaal 4000 een of meer
pogingen tot zelfmoord hebben gedaan.
Daaronder waren 1080 actieve of gepen
sioneerde officieren en 1030 soldaten.
De rechtbank te Berbjn beeft
een 24-jarigen metselaar, die het
kind, dat zijn vrouw hem mee ten huwe
lijk had_ gebracht en dat dag en nacht
builde, in een aanval van woede tegen
den grond gegooid en gedood had, ver
oordeeld tot twee jaar gevangenisstraf.
Driehonderd Baeldhistische monni
ken werden door Chineesché communis
ten opgesloten in een klooster, dat ver
volgens in brand gestoken werd. Alle
monniken kwam an om.
Volgens^ de Egyptische pers, heeft
de eerste-minister Sarwat-'pasja aan Lord
Lloyd, den Britschen hooge-commissaris,
medegedeeld, dat het Egyptische kabinet
bet ontwerp van een tractaat, gelijk dit
door Chamberlain aangeboden is, als
grondslag van overeenstemming eenstem
mig onaannemelijk verklaard beeft.
Van het Hof.
Naar wij vernemen, zal de Koningin
zich in de volgende week voor enkele da
gen naar bet Loo begeven.
Luchtvaart.
Evenals vorige jaren zal de Kon. Lucht
vaart-maatschappij buiten de gebruikelijke
rondvluchten boven Amsterdam en Rot
terdam, in den komenden zomer op eeni-
ge plaatsen passaigietfsrondvluchten orga-
niseeren. Het thans opgestelde programma
omvat reeds vluchten te V1 i s s i n g e n,
Goes, Gilze-Rijen, Venlo, Arnhem, Soes-
terberg, Ermelo, Assen en Helder.
Die gascorruiptie.
Pij K.B. zijn tot 1 Juli a.s. geschorst
de besluiten van den raad der gemeente
Dioetinchem, resp. strekkende tot het ver-
leenen, met ingang van 9 Februari 1.1.,
van niet-eeryol ontslag aan den heer G.
Pieterson, als directeur van het gem.
gasbedrijf en tot ontzegging a'an den ont
slagen gasdirecteur van den toegang tot
de terreinen en gebouwen van de gas
fabriek gedurende den termijn, verloopen-
de tusschen het ontslag en de beslissing
van de Kroon ter zake van da gevraag
de vernietiging.
Deze Kon. beslissing ia' genomen uit
overweging, dat het wenschelijk is om,
hangende het onderzoek naar de vraiag
of bedoelde raadsbesluiten in strijd met
de wet of met bet algemeen belang,
het inwerking-treden daarvan ta voorko
men.
Postvlucbten naar Indië.
De beer Plesman, directeur der K. L. M.
die een studiereis naar Indië maakte, ver
klaarde dat het geregeld luchtverkeer met
Indië niet lang op zich zal laten wachten en
dat in 1929 in elk geval twaalf postvluch-
ten heen en weer gedaan zullen worden.
Die Zomert ij d' end' e Spoorwegen.
Naar aanleiding van de officieele me-
dedeeling over den zomertijd in 1928,
zegt het H b I d., stelde een lezer de
vraag „of het nu eindelijk eens mogelijk
is gebleken den Nederlandschen zomer-'
tijd in overeenstemming te brengen met
dien in de omringende landen, welke
zich daaromtrent steeds onderling blij
ken te verstaan in welk geval de treinen-
dienst tenminste niet vier maal behoeft
te worden veranderd."
De duur van den zomertijd wordt bij
ons, gelijk wijl reeds meermalen hebben
vermeld, door de regeering bepaald in
overleg met dè directie der Nederlandscba
Spoorwegen. Wij hebben ons met de
vraag van onzen lezer gewend tot de be
trekken afdeeling der spoorwegen, waar
men ons het volgende mededeelde:
Inderdaad bestaat er een afspraak tus
schen Elelgië, Frankrijk en Engeland over
het tijdstip waarop de zomertijd zal aan
vangen, een afspraak waaraan ook ons
land zicb tot 1925 beeft gehouden. Op
dat jaar werd met deze regeling door ons
land gebroken omdat er teveel bezwaren
aan verbonden waren, niet alleen met het
oog op den treinenloop, maar ook voor
het publiek I Wat toch is bet geval?
D'0 drie genoemde landen laten den zo
mertijd ingaan in den nacht volgende op
den dexiden Zaterdag van April; dit jaar
dus op den 22sten. Duitschland daar
entegen, dat geen zomertijd heeft en dien
ook niet krijgen zal, houdt natuurlijk
Wat het verschijnen van een nieuwe
dienstregeling betreft vast aan den in
ternationaal daarvoor .overeengekomen da
tum, 15 Mei.
Daar nu de verbindingen met Duitsch
land over Oldenzaal, Zevenaar, Nijmegen
en Venlo voor zoover het internationale
treinen betreft, veel belangrijker zijd dan
die met het Zuiden, heeft men er in
ons land de voorkeur aan gegeven den
zomertijd te doen 'ingaan op dezen inter
nationaal vastgestelden datum, den 15en
Mei.
De Vrijheidsbond'.
Op Zaterdag 31 Maart en Zondag 1
April zal de Vrijheidsbond! in bet Jaar
beursgebouw te Utrecht zijn algemeens
vergadering houden.
O.m. komt dan aan de orde een voor
stel van bet hoofdbestuur om den naam
van de Partij': Vrijheidsbond, de Liberale
Staatsparty, te veranderen in dien van:
Da Liberale Staatsparty da Vrijheids bond.
Het C. N. V. in 1927.
De fcwartaalstaiat in „De Gids" het
orgaan van bet 0. N. V-, geeft over bet
laatste kwartaal van 1927 een winst
aan van 53.091 tot 53.636, een stijging
met 545 leden.
Slechts vier organisaties, die van de
Houtbewerkers, Landarbeiders, Spoor- en
Tramwegpersoneel en Zeelieden hadden
in dit kwartaal verlies te boeken.
Tevens geeft deze staat een overzicht
over bet geheel© jaar 1927.
Over het jaar 1927 steeg bet ledental
van 51.982 op 53.636 dus met 1654, of
met 3.19 pet.
Met dezen vooruitgang kan het C. N. V-
naast de moderne vakbeweging, die even
3V2 pet. winst boekte, een goedl figuur
maken.
OP AANVRAGE WORDT U GRATIS TOEGE
ZONDEN DE BROCHURE OVER GRANULINE,
HET MIDDEL VAN Dr. J. H. VAN GRAFHORST.
ARTS, TEKEN TUBERCULOSE EN KLIER-
ZIEKTE. Mlddeiburg3che.tr. Pl7, Schovenlngen.
Belasting van Nederlanders
in den vreemde.
Op bet wetsontwerp inzake „belasting-
vluchtelingen" heeft de minister van fi
nanciën een nota van wijziging ingediend.
De minister handhaaft het ontwerp
waarvan art. 1 verworpen is voor wat
betreft de belasting van de nalatenschap
pen en schenkingen van Nederlanders, die
niet zijn ingezetenen des Rijks.
Gemeentesecretaris
ontslagen.
Na uitvoerige discussies besloot de ge
meenteraad van Meppel met negen tegen
vier stemmen met ingang van Donderdag
ontslag te verleenen aan den gemeente
secretaris den heer J. van der Zee. Tevens
werd aanvaard diens voorstel tot terug
betaling van zekere bedragen.
Encephalitis postvacoinalis
Het „Reic'hsgesundheitsanit" heeft de
heeren prof. Gins, voorzitter van de Rijiks-
koepokinrichting, en prof. Gildemeister uit
Berlijn, alsook prof. Pette, hoogleeraar in
de neurologie te Hamburg, naar Neder
land afgevaardigd om te beraadslagen imet
de oommissie uit den Gezondheidsraad, die
ingesteld is voor het bestudeeren van het
vraagstuk der encephalitis postvacoinalis.
Donderdag aanvaardde Jhr 'Mr Dr v. Kar-
nebeek zijn functie als Commissaris der
Koningin in Zuid-Holland.
Wij fotografeeren Jhr. van Karneheek
terwijl hij voor het eerst als Comm. der
Kon. in Z.-Holland het gebouw van het
Prov. Gouvernement v. Zuid-Holland,
K. Voorhout 9 te Den Haag binnengaat.
tweede kamer.
Het Aardewerkwetje.
Zal de Regeering die in één week twee
maal een echec leed, straks opnieuw een
nederlaag hebben te boeken?
Het is altijd gevaarlijk voorspellingen
te doen, maar dit kan wel gezegd, dat de
kansen voor het z.g. aardewerkwetje, dat
bedoelt onze aardewerkindustrie eenige
bescherming te verleenen, niet schitterend
staan.
Dr da Visser heeft het ontwerp al dado-
Binnenland.
Luchtverkeer met Indië.
Passagiersvluchten der K. L. M.
Zomertijd en spoorwegen.
■Ameland weer bereikbaar.
Buitenland.
Groote brand te Antwerpen.
Vechtende Luxemburgsche Kamerleden.
loos 6Och. Bij Apohh.en Drogisten.
lijk scherp bestreden en hij werd daarin
gevolgd door de heeren Droogleever For-
tun en Vliegen, waartegenover de heer
Hermans stond als verdediger.
Het H d b 1. weet te vertellen, dat op dit
oogenblik gerekend wordt op een verwer
ping met de stemmen van heel „links",
alle Christelijk-Historischen, de heeren
Braat, Lingbeek, Kersten, Zandt, den anti
revolutionair Van den Heuvel mitsgaders»
den heer Arts.
Of deze voorspelling juist is, zal de vol
gende week blijken.
Woensdag j.l. is in het diakonessen-
huis te Rotterdam overleden de heer
J. W. Brouwer, in leven Rijks- en Prov.
dierenarts te Kortgene. De overledene
bekleedde verschillende functies in tal
van corporaties en was een zeer geziene
figuur.
Vereeniging voor Zieken-
huis-verpleging. Onlangs hebben
we een en ander medegedeeld van "de
plannen der commissie uit de afdeeling
Zuid- en Noord-Beveland der „Ned. Mij',
tot bevordering der geneeskunst", die be
doelden te komen tot een vereeniging
voor ziekehhuis-verpleging. Zooals men
zich herinnert stelt de vereeniging zich
ten doel uit de contributies der leden
een behoorlijk gedeelte van gemaakte zie
kenhuiskosten te betalen.
Teneinde te trachten thans tot defi
nitieve oprichting te geraken, zijn door
de commissie verschillende personen aan
gezocht om zitting te nemen in een voor-
bereidings-comité. De eerste vergadering
van het comité zal Zaterdag 10 dezer
te Goes worden gehouden.
Middelburg. Gisterenavond had in het
Grand Hotel Verseput een druk bezochte
bijeenkomst plaats van leden en genoo-
digden van Handelsbelang, waarin de heer
W. Kosten sprak over „Wat ieder koop
man van het Burgerlijk Wetboek weten
moet." Na de lezing ontspon zich een
geanimeerde discussie.
Donderdag vergaderden wederom de
leden van de Afd. Middelburg der Vereen,
van den Chr. Handeldrijvenden en Indu-
striëelen Middenstand in Nederland naxt
aanleiding van het bedanken van dhr J.
Bolier als voorzitter. In zijn plaats werd
als „zoodanig gekozen dhr K. Helder, die
zijn benoeming aannam. Onder meer werd
besloten om alle Chr. Middenstanders ter
plaatse uit te noodigen tot bijwoning van
den Luisteravond op 5 Maart, in St. Joris,
wanneer via den Huizer zender dhr Schee-
res, voorz^, hoopt te spreken over: „Tien
jaren zoutend zout", dhr Plomp over;
„Chr. Patroons Vakorganisatie", terwijl
door muziek en zang voor de noodige af
wisseling zal worden gezorgd.
Ovezand. De Raad vergaderde giste
ren. Nadat in de nieuw ontworpen politie-
verordening een verbodsbepaling was bijr
gevoegd voor het laten loepen in weilan
den van hengsten boven 2 jaar en stie
ren ouder dan 1 jaar, tenzij het weiland
'voldoende is afgerasterd, wordt de ge-
heele politieverordening nu definitief
vastgesteld. Wordt besloten om een bin
nenweg in Hollestelle van den ligger af
te voeren als er geene bezwaren bin
nenkomen. Wordt vastgesteld het primi
tief kohier hondenbelasting voor 1928
met 68 honden in de le en 1 hond
in de 2e klasse, tot een totaal bedrag
van £273.
Op verzoek van Gel. Staten wordt de
kom der gemeente nader aangeduid.
Een verzoek van M. Rijk tot het dich
ten van een sloot wordt aangehouden.
Da rekening van dan Vloaschkeurings-
