No. 129
Woensdag 29 Februari 1928
42e Jaargang
EERSTE BLAD,
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
MIDDENSTAND EN MIDDENSTANDS
ORGANISATIE.
Buitenland.
Binnenland.
Uit de Provincie.
Belangrijkste Nieuws.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
'ik Zeeuw
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, ff.-»
Losse nummers f Ofli
Prijs der Advertentlln:
14 regels f 1.20, elke regel meer SO oL
Bij abonnement belangrijke korting
Er is een tijd geweest, dat de midden
standers, behalve in het zoo goed mogelijk
beheeren van hunne zaken, vooral kracht
zochten in den strijd tegen werkelijke
of vermeende vijanden.
Het was de tijd, toen zij hunne col
lega's weinig collegiaal, zooal niet als
vijanden behandelden, dan toch als zoo
danig beschouwden.
Toen met name in arbeiderskringen
het „eendracht maakt macht" door het
stichten van krachtige organisaties reeds
lang in toepassing was gebracht, scheen
het nog altijd alsof de middenstanders
bij voorkeur kracht zochten in twee
dracht.
Inplaats van onderling vertrouwen en
samenwerking, was er wantrouwen en
een moordende concurrentie, waarvan tot
op zekere hoogte wel het publiek profi
teerde, maar waardoor teven3 de positie
van den middenstand werd; verzwakt.
Alleen door een engelimiteerden werk
tijd en door het verrichten van den ar
beid onder zeer primitieve omstandig
heden, was het in vele gevallen mogelijk
zich een dragelijk bestaan te verzeke
ren.
Slechts uiterst langzaam is daarin ver
andering gekomen en is ook onder de
middenstanders het besef ontwaakf, dat
een huis hetwelk tegen zichzelf verdeeld
is, niet kan bestaan.
De neutrale Middenstandsbond werd
opgericht en ontkend kan niet worden,
dat deze Bond, vooral ook door het stich
ten van handelscursussen en het geven
van deskundige voorlichting, veel tot ver
heffing van den middenstand heeft ge
daan.
Het duurde nog geruimen tijd eer de
Christelijke middenstanders oog kregen
voor het feit, dat zij, evenals de Chris
telijke arbeiders, behoefte hadden aan
een eigen organisatie, waar de levens
vragen hij het licht van eigen beginse
len konden worden beschouwd.
Aanhankelijk zochten deze organisaties
vooral hun kracht, niet zoozeer in het
hanteeren van den truffel, maar meer in
het gebruiken van het zwaard. Vooral te
gen de coöperatieve beweging die een
tijdlang dreigde den middenstand ernstig
te schaden, ging de strijd.
De strijd tegen de coöperaties vormt
niet een der beste bladzijden uit de ge
schiedenis van den middenstand. Meer
malen werden argumenten gebruikt, die
den toets der critiek niet konden door
staan en als onhoudbaar moesten wor
den afgewezen. Zoowel principieels als
pract.ische bezwaren bleken vaak geer
eterk overdreven.
Tenslotte kwam men dan ook tot da
eenig juiste conclusie, dat alleen daar
de coöperatie kan tieren waar de midden
stand zijn taak piet naar behooren ver
vult. Men kwam tot de erkenning, dat
men den gevreesden vijand het best kon
overwinnen, door zelf de gedacht© die
aan de coöperatie ten grondslag ligt
samenwerking in de practijjk te bren
gen.
Sinds dien heeft de middenstand! over
bet algemeen meer in positieven ar
beid kracht gezocht met het gevolg dat
zijne positie niet weinig werd versterkt.
Zal hij' die positie handhaven en te
midden van de verwarring van dezen
tijd staande blijven, dan zal de midden
stand hebben te verstaan dat hij een
dienende taak heeft en dat hij slechts
in zooverre bestaansrecht kan laten gel
den, als hij diensten verricht die hem
het bestaan waardig maken.
Een dienende, taak. Dat beteekent
niet, een minderwaardi ge taak.
In een gecompliceerd maatschappelijk
leven als wij thans kennen is een goed
georganiseerde en aan zijn doel beant
woorden de middenstand! onmisbaar.
Maar dan moet die middenstand oog heb
ben voor de eischen van den tijd' en
beseffen dat op het gebied van waren
kennis, handelskennis, reclame, boek
houden, credietwezen enz. ook voor den
kleinen middenstander heel andere
eischen gelden dan vroeger.
Naarmate de middenstand meer aan
zijn eigenlijk doel beantwoordt, en oog
blijkt te hebben voor de eischen van
dezen tijd, zal hij, naar het woord1 van
Dr A. Kuyper door zijn dienen, faeer-
schen in de maatschappij1.
Daarvoor is echter noodig, niet lalleen
dat de middenstanders individueel vol
komen op de hoogte zijn van hun taak,
maar dat zij ook door organisatie elkaar
dragen en sterken.
Wie alleen staat, loopt kans onder den
voet te worden geloopen.
Dat geldt ook voor den middenstand.
Organisatie is noodig, mede om bij1
do Overheid voor gemeenschappelijke be
langen te kunnen optreden en den noo-
digen invloed te kunnen uitoefenen.
Organisatie is onmisbaar. En dan, waar
eenigszins mogelijk, organisatie naar eigen
beginselen. Ook op dit terrein, zelfs in
zaken van uiterst practischen aard, spre
ken de beginselen een woordje mee.
Daarom mag verwacht worden, dat al
len die in hun persoonlijk leven de Chris
telijke belijdenis wenschen hoog te hou
den, daarvan blijk zullen geven in hun
zakenleven en ook in hun organisatie
leven.
Immers ook voor den middenstand
geldt, dat het geheim van lallen zegen
gelegen is in Godes vrees, Zijn dienst
en woord.
Do stikgassenconventie.
In antwoord' op een des betreffende
vraag heeft de eerste minister in het
Engelsche lagerhuis verklaard, dat d'e re
geering het niet nuttig achtte om de con
ventie te ratificeeren, waarbij het ge
bruik van stikgassen in den oorlog ver
boden wordt, zoolang alle groots mo
gendheden het protocol niet hebben gera
tificeerd of hun voornemen hebben, ken
baar gemaakt om dit te doen.
Op de vraag of hij het niet gewenstht
achtte op 'Üit gebied een voorbeeld te
geven antwoordde Baldwin, dat de handel
wijze der regeering,hem het beste middel
scheen om tot het doel te geraken. Hij
voegde daaraan toe, dat, voor zoover
hem bekend was, geeu enkele mogend
heid tot nu toe haar voornemen te ken
nen heeft gegeven om de conventie da
ratificeeren.
De zwendel-epidemle.
Een werf te Jadestetten, welke oen'
groot drijvend dok naar Amerika voor
1.500.000 mark verkocht, is het slacht
offer geworden van een geraffineerde
zwendelarij. Do fcoopers hadden 175-000
per chèque betaald, waarop terstond de
voorbereidende werkzaamheden voor de
overdracht van het dok werden begon
nen. Thans blijkt, dat ,d;e chèque valsch
en de koop gefingeerd is. D'e zwende
laars werden te Bremen gearresteerd.
Het invoerverbod van vleesch In
Engeland.
In het Engelsche Lagerhuis zeidie de mi
nister van Landbouw, dat hij geenszins
het voornemen heeft het huidige invoer
verbod van versch vleesch' van het conti
nent af te schaffen of te wijzigen. Hot is
uitgemaakt, dat infectie van vleesch uit
Europeesche havens in 1936 een mond
en fclauwzeer-epidemie in Schotland ver
oorzaakte, terwijl men geen geval van
mond- en klauwzeer waargenomen heeft,
dat door Zuid-Amerfkaansch Vleeschfzou
zijn veroorzaakt.
De immigratie in de Ver. Staten.
Reuter meldt uit Washington, dat inge
volge de voorstellen door den president
gedaan nopens de regeling der immigra
tie in de Vereenigde Staten, er per jaar
153.685 zouden mogen worden toegela
ten. Die regeling zou dan van kracht
worden op 1 Juli van dit jaar. De be
langrijkste wijzigingen zijn als volgt: Gr.
Britannië en Noord-ïerland mogen 91.900
landverhuizers meer per jaar sturen. Ita
lië 2100, Nederland 1400 en Rusland 1300.
Een vermindering van het aantal per
jaar bedraagt voor Duitschland 26.300,
den Ierschen Vrijstaat 11.110, Zweden
6100, Noorwegen 4000, Denemarken 1500.
De Iersche Vrijstaat komt er betrek
kelijk nog zeer goed af; eerst wilde men
zijn quotum veriagen met 14.700.
De pensioenlast in Duitschland.
Bij de bespreking van de begrooting der
pensioenen werd er gisteren in den Duit-
schen Rijksdag op gewezen, dat deze be-
grooting de angstwekkende hoogte bereikt
heeft van 1280 millioen. Verscheidene
sprekers drongen aan op spoedige vaststel
ling eener maximumgrens voor pensioe
nen en op korting van pensioenen bij hoo-
ge inkomens. Bijzonder dringend werd ook
de pensioenwet genoemd voor politieke
ambtenaren. Dit zou in de eerste plaats de
ministerpensioenen betreffen. Een motie,
die de vaststelling van een pensioensgxens
en een wet tot vermindering der pensioe
nen eischt, werd met 273 stemmen tegen
120 der rechterzijde en 8 onthoudingen
aangenomen.
Nieuwe moeilijkheden in de Duitsche
metaal-industrie.
Naar de „.Vorw." verneemt, heeft het
Verbond van Berlijnsche metaal-industri-
ëelen voor heden zijn beperkte commis
sie voor een zitting bijeengeroepen, om
stelling te nemen tegenover den nieu
wen stand van zaken, die door een sta
king van de werktuigmakers is ontstaan.
In ondernemerskringen wordt de toestand
zeer ernstig ingezien.
Naar de „B. Z. am M." meldt, zal
naar men verwacht, met ingang van Vrij
dag a.s. in de vijf groote Berlijnsche me
taalbedrijven: Siemens, Lorentz, Mix und
Genest, Deutsche Telephonwerke en ook
Bergmann de staking worden afgekondigd.
Geen der beide partijen is voornemens,
onderhandelingen voor te stellen en de
arbiter kan niet ingrijpen, omdat er geen
looncontract voor de bij de zaak betrok
ken arbeiders bestaat.
Tengevolge van de staking zal het niet
mogelijk zijn, de overige metaalbewerkers
na Vrijdag nog in dienst te houden, zoo
dat op de staking automatisch de sluiting
der bedrijven zal volgen.
In de genoemde vijf bedrijven zijn c.a.
60.000 arbeiders en arbeidsters werkzaam
die aan het eind dezer week zullen wor
den ontslagen.
Korte berichten.
- Uit Loetsk (in het Oosten van Polen)
wordt gemeld, dat een bende van 17 per
sonen de grens heeft overschreden en
een aanslag "heeft gepleegd op het kan
toor van het boschbeheer op Poolsch
gebied. Vervolgens trokken de bandieten
weer de grens over.
Op de kust van IJsland is een IJs-
landsch stoomschip gestrand. Dertien le
den der bemanning verdronken, negen
werden gered. Drie man bevinden zich
nog op het schip.
Een comité van den Bondsraad van
Kerken van Amerika heeft er bij presi
dent Coolidge op aangedrongen, zijn goed
keuring aan het bij het Congres ingedien
de wetsontwerp inzake den vlootbouw te
onthouden, daar dit wetsontwerp in da
geheele wereld wantrouwen wekt.
'Het slechte weer, dat aan de Mid-
dellandsche Zeekust woedde, heeft groote
schade aangericht. Veertien gitano's, die
in de provincie Huelva een rivier over
staken, verdronken.
Een autobus van Mazeres naar Tou
lon is door het breken van het stuur in
een 10 meter diep ravijn gestort. Halver
wege bleef de auto tegen een boom ste
ken, zoodat de inzittenden Van een wissen
dood werden gered. Drie passagiers lie
pen lichte Verwondingen op.
Bjj het debat in den1 Duitsche®
rijksdag over den nood van den landbouw
werd orop gewezen, dat ide gevolgen van
den toestand in den landbouw zich ook
bij de landverhuizing doen gevoelen. In
Maart zullen ongeveer 5 4 SOO jongelie
den naar Canada vertrekken om daar in
het landbouwbedrijf een betrekking te
zoeken.
In Lodz is een huiszoeking gedaan
in het centraal bureau van een communis
tische organisatie. Talrijke personen zijn
door de politieke politie gearresteerd en
een omvangrijke hoeveelheid propaganda
materiaal werd in beslag gènomen.
De politie te Athene heeft verschei
dene communisten te Athene en in de pro
vincie aangehouden.
De Vesuvius is in werking getreden.
Enkele lichte rommelingen worden verno
men. Het schijnt echter, dat er geen ge
vaar zal ontstaan.
Parijsc'he bladen maken melding van
de ontdekking van een communistische sa
menzwering in Marokko, waarbij tal van
inboorlingen van rang en buitenlanders
zouden betrokken zijn. Het zou om het
plan tot een omwenteling gaan, gelijk er
onlangs een te Damaskus is ontdekx.
De gascorruptie in Friesland.
Door de Ged. Staten van Friesland is
goedkeuring onthouden aan de begrooting
der gemeente Smadingerland voor 1928 nu
de raad van die gemeente niet heeft willen
voldoen aan den wensch van Gedep. Sta
ten om den directeur der gasfabriek, die
zich aan corruptie had schuldig gemaakt,
uit deze functie te ontslaan.
In hunne beslissing overwegen Gedep.
Staten, dat de directeur heeft bekend over
de jaren 19131927 van ©enige leveran
ciers steekpenningen en retour commissies
te hebben aangenomen tot een totaal be
drag van f5451,20, waardoor is komen
vast te staan, dat deze ambtenaar gelden
heeft aangenomen van meer dan één le
verancier gedurende een tijdsverloop van
15 jaren, zoodat dus van dat aannemen ge
durende een langen tijd een gewoonte is
gemaakt. Een bedrijfsleider, die dergelijke
gej^en heeft aangenomen, heeft getoond
een niet betrouwbaar ambtenaar te zijn.
Nu de gemeenteraad, op voorstel van B. en
W., dezen ambtenaar in zijn functie van
directeur der 'gemeentegasfabriek heeft ge
handhaafd, overwegen Ged'ep. Staten dat
het niet verantwoord is te achten, dat een
overheidslichaam de zijdelingsche beschik
king, of wel het geven van deskundige en
daarom niet onmiddellijk controleerbare
adviezen inzake de beschikking over de
publieke kas en de leiding van een zijner
publieke bedrijven heeft toevertrouwd aan
iemand, die getoond heeft een niet be
trouwbaar gebleken ambtenaar te' zijn,
daar de gemeente door de handhaving van
dezen ambtenaar als bedrijfsleider een gel
delijk risico op zich neemt, dat. zich niet
verdraagt met de regelen van een deugde
lijk financieel beheer.
Be dA'C-cteur heeft volgens Gedep.
Staten ook tegenover zijn ondergeschik
ten 'zijn prestige verloren, daar hij het mo
reels recht heeft verbeurd om op te treden
tegen mogelijke misdragingen en vergrij
pen van zijn personeel; de gemeente dient
ook voor de daaruit voortspruitende gelde
lijke nadeelen te, worden beschermd.
Wat betreft de meening van het gemeen
tebestuur, dat Gedep. Staten tot inmenging
niet bevoegd zouden zijn, overweegt de be
schikking, dat de Grondwet en de wet Ge
dep. Staten belasten met het toezicht op de
gemeentefinanciën in vollen omvang.
Een inspectietocht op Zondag.
Minister Kan zal, vergezeld van den
Commissaris der Koningin in Drente, Mr
J. T. Linthorst Homan, verschillende an
dere autoriteiten en het Eerste-Kamerlid
den heer Wibaut, Z o n d a g a.s. een groo-
ten tocht maken door Drente, ter bezich
tiging en inspectie van de werkverschaf
fing. .Alsmede wordt het Witteveen be
zocht.
Herstel van de leerlingen-
schaal.
Die heer Albarda heeft aaini den Minis
ter van Onderwijs, Kunsten en Weten)-
schappen de volgende Vragen gesteld:
Heeft de globale becijfering, die blijkens
de Memorie van Antwoord nopens het
wetsvoorstel van den heer Zijlstra op
verzoek van dezen door het Departement
van den "Minister js verricht en volgens
welke de invoering van de nieuwe leer-
lingenschaal van dat wetsvoorstel
f 1.850.000 'sjaars zou kosten, betrek
king op den toestand, die na de weder
invoering van den zevenjarigen leerplicht
zal bestaan, of is dalarbij met de weder
invoering van dien 'leerplicht geen reke
ning gehouden?
Indien bij do bedoelde becijfering met
de wederinvoering van den zevenjarigen
leerplicht wel rekening is gehouden, hoe
is die becijfering dan mogelijk geweest,
terwijl toch volgens 's Ministers antwoord
op de vraag van den ondergeteekende
zoowel de „gegevens" als „elke maat
staf voor globale becijfering" ontbreken
om de kosten te schatten van het herstel
van de leerlingenschaail van 16 Februari
1923?
Indien bij de becijfering, op verzoek
van den heer Zijlstra verricht, geen reke
ning is gehouden met de wederinvoe
ring van den zevenjarigen leerplicht, wil
de Minister dan mededeelen, tot welke
uitkomst een soortgelijke becijfering leidt
voor het herstel van de leerïingenschiaal
van 16 Februari 1923?
Indien de cijfers, den heer Zijlstra ver
strekt, wel betrekking hebben op den toe-#
stand na wederinvoering van den zeven
jarigen leerplicht, wil de Minister dan
alsnog mededeelen, op welk bedrag vol
gens een gelijksoortige schatting de kos
ten van het herstel van de leerlingen-
schaal van 16 Februari 1923 kunnen
worden geraamd?
Middelburg. In verband met herhaalde
lijk inkomende aangiften van diefstal van
rijwielbelastingplaatjes, wijzen wij er op,
dat dit meestal rijwielen betreft, die on
beheerd blijven staan. Men zal dan ook
goed doen de rijwielen beter op te ber
gen of de plaatjes er af te nemen.
Goes. Het College van B. en Wi. heeft
instemming betuigd met het_ adres van
V. V. V. inzake meerdere ruimte op het
stationsplein.
Helnkenarand In allen eenvoud doch
onder zeer groote belangstelling vierde
Buitenland.
Het gebruik van stikgassen in den oorlog.
Het invoerverbod van vleesch in Enge
land.
Moeilijkheden in de Duitsche metaal-in
dustrie.
De C.A.O. in de typografie.
Binnenland.
De behandeling van het Capitulanten-ont-
werp geschorst.
Mr Aalberse over de- coalitie.
De toepassing der Bioscoopwet.
De eerste boerderij in de Zuiderzee.
Persstemmen over de verhouding van Ne
derland en België.
het echtpaar A. Karelsede Vos alhier
gisteren zijn gouden bruiloftsfeest.
Zouielande. Gemeenteraad. Dins
dagmiddag vergaderde de gemeenteraad
alhie*. Alle leden waren aanwezig. Voorz.
de heer D. Kodde. Na lezing der notulen
merkt dhr von Brucken Fock op, naar
aanleiding van de beschuldigingen die in
de vorige vergadering zijn geuit tegen da
rechterlijke macht en het O. M., dat deze
beschuldigingen niet juist zijn. Volgens
spr. is er van het O. M. geen tegenwer
king, maar eerder medewerking ondervon
den, want het heeft de zaken aanhangig
gemaakt. Hij noemt het krasse beschuldi
gingen en heeft er met een rechtsgeleer
de over gesproken, die deze wijze van
doen ook sterk veroordeelde. Ook weer
spreekt spr. het gezegde van dhr Stroo
als zouden wij vanuit Middelburg worden
geregeerd. De voorz. merkt op, dat hel
gaat over de vaststelling der notulen.
Het is dus de vraag, zijn de notulen juist,
ja of neen? Het gaat niet aan om nu hel
gesprokene in de vorige vergadering te
bestrijden. Daarna worden de notulen on
veranderd vastgesteld.
Naar aanleiding van een circulaire van
Ged. Staten, betreffende de uitvoering van
de motor- en rijwielwet, wordt op voor
stel van B. en "Wi. z.h.st. besloten om de
grenzen der bebouwde kom der gemeente
vast te stellen als in de politie-verorde-
ning is aangenomen. Verder wordt op)
voorstel van B. en Wi. z.h.st. besloten,
den Commissaris der Koningin te mach
tigen, inzake sluiting der wegen bij dooi-
weer, de tijdstippen van begin en einde,
dezer sluiting vast te stellen.
Tot classificatie der wegen in de be
bouwde kom wordt niet overgegaan.
Verder is ingekomen een schrijven vain
Ged. Staten, waarin verzocht wordt, om,
als er plannen bestaan tot verbetering
van wegen die pp het provinciaal we
genplan staan, hiervan vóór 1 Maart a.s.
bericht te doen.
B. en W. stellen den Raad voor een
beginselbesluit te nemen om tot verbete
ring over te gaan en te besluiten om
B. en W. te machtigen tot het treffen
van voorbereidende maatregelen en hier
voor crediet te verleenen. In de verba-
teringskosten wil de provincie 75 pCt.
bijdragen, zoodat 1/4 voor rekening der
gemeente komt. Terwijl in de onderhouds
kosten f200 per strekkende kilometer
jaarlijks door de provincie zal worden
bijgedragen.
Dhr von Brucken Fock gaat met het
voorstel van B. en W. accooxd, maar
zou dan bij verbetering gaarne zien, dat
de weg beplant werd. Dhr Koppejaü
vraagt welke bedekking de we® zal heb
ben en hoe de weg zal' loopen. Spr.
achtte het oude plan om een weg vail
Zoutelaude naar Vlissingen, langs de dui
nen te leggen, beter. Dhr. Adriaanse
vraagt of de onderhoudskosten niet te
hoog zullen worden. De voorz. zegt toe
de beplanting van den weg te-r sprake
te zullen brengen. Tegenover dhr Kop-
pejan merkt spr. op, dat de bestaande
weg op het provinciaal wegenplan staat
en niet een weg van Zoutelande naar
Vlissingen langs de duinen, zoodat vooi
laatstgenoemde geen steun van de provin
cie zou worden ontvangen. Verder zal
bij verbetering van den bestaanden weg
het profijt meer algemeen zijn dan bq
aanleg van een nieuwen weg langs de
duinen. Volgens het provinciaal wegen
plan moet de weg bij verbetering een klin
kerbestrating hebben van öVs Meter
breed. Als er tot verbetering wordt over
gegaan zullen de kosten in de toekomst
niet veel meer zijn dan bjj niet verbete
ring. Dhr Koppejan vreest bij1 verbetering
veel zwaardere lasten en zegt, dat het
alleen goed is voor toeristen en niet
voor ons als boerengemeente. Spr. zou
voor deze zaak een commissie uit den
Raad willen benoemen, welke gedachte
geen steun vindt bjj de andere leden.
Het voorstel van B. en vV. wordt z. fa. at.
aangenomen.