No. 123
Woensdag 22 Februari 1928 42e Jaargang
EERSTE BLAD.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
ZIJN SCHOOLARTSEN NOODIG?
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Dr. h.NANNING's
SUPPOSITORIA
Directeur-Hoofdredacteur
R. ZUIDEMA.
Bureau; Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKOAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummersf 9.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 et.
Bij abonnement belangrijke korting
II.
Wij hebben in een vorig artikel trach
ten aan te toonen, dat de aanstelling van
schoolartsen voor de gezondheid van de
schoolkinderen en voor de volksgezond
heid in 't algemeen niet noodzakelijk moet
worden geacht.
Het spreekt wel vanzelf, dat wij hier in
't bijzonder aan het platteland en aan klei
nere steden zooals wij die in Zeeland ken
nen, hebben gedacht.
In groote steden als Amsterdam en Rot
terdam met hunne volksscholen, waarvan
de doorsnee-plattelandbewoner niet het
flauwste besef heeft, staat de zaak mis
schien een weinig anders. Voor dergelijke
plaatsen, althans voor een deel der scho
len in die plaatsen, kan zooal niet de nood
zakelijkheid, dan toch de wenschelijkheid
van schoolartsen op goede gronden wor
den betoogd.
Maar voor 't platteland en de kleinere
steden waar de gevallen van verwaarloo-
zing van de kinderen door de ouders
slechts sporadisch voorkomen, en waar
't geheel gemakkelijker is te overzien, staat
de zaak geheel anders én is er niet de
minste reden om wat in sommige wijken
van bepaalde steden wenschelijk kan zijn,
maar zonder meer na te volgen.
Hier kan de taak in de groote steden
aan de schoolartsen toegedacht zonder be
zwaar door de ouders, die in de eerste
plaats verantwoordelijk zijn, worden ver
richt, daarbij zoo noodig geassisteerd dooi
de onderwijzers, die dag in dag uit met de
kinderen meeleven en in staat zijn over
hun gezondheidstoestand te oordeelen.
Trouwens, als de gevaren die de school
jeugd bedreigen zoo groot waren, als de
schoolartsen-enthousiasten het. gelieven
dergelijke artsen niet tot de school beperkt
voor ie stellen, dain zou de invloed van
kunnen blijven.
Want dan is het niet alleen binnen de
schoolmuren, waar die gevaren dreigen.
Men moet maar eens de schooljeugd ga
deslaan wanneer op stoffige wegen zooveel
mogelijk stof wordt opgejaagd, of wan
neer in poelen en plassen een permanente
wedstrijd gehouden wordt in het verkrij
gen van natte voeten. En dan moet men
verder zien hoe door de jeugd het Com
munisme in practijk wordt gebracht, bij
het verorberen van appels en peren, het
gebruik van pijpdrop en kauwgom, enz.
Voor angstige moeders die zich veel met
de lectuur van hygiënische raadgevingen
bezig houden om kippenvel van te krijgen.
Theoretisch bezien is de weg van en
naar de school minstens zoo gevaarlijk als
het verblijf in de school en wordt ook
hier de gezondheid van de jeugd elk
oogenblik in ernstige mate bedreigd.
Maar zooals zoo vaak, spot ook hier de
practijk en gelukkig met de theorie,
en zijn de gevaren niet zoo groot, als het
bij oppervlakkige beschouwing lijkt.
Wie met dit alles rekening houdt, zal
moeten toegeven, dat de aanstelling van
schoolartsen niet noodzakelijk kan wor
den geacht.
Ook aan de financieele zijde der zaak
mag hierbij aandacht worden geschonken.
De bedoeling is voor de geheele provin
cie een «choolartsendienst te organiseeren,
maarwie zal dat betalen?
Door de Oommissie, ingesteld door het
hoofdbestuur van de Provinciale Zeeuw-
sche Vereeniging- „Het Groene Kruis" is
in hei door haar samengestelde rapport
uitgerekend, dat de kosten van een school-
artsendienst zouden bedragen 25 cent per
inwoner.
Maar daarmee zijn we niet klaar. Want
naast den schoolarts is er, zal zijn werk
iets heteekenen, nog noodig een schoolzus
ter, waardoor de kosten al dadelijk met
ongeveer 5 cent per inwoner zullen stijgen.
En dan is er gerekend op een arts voor
6000 kinderen. Dat is echter het maxi
mum-aantal kinderen, dat door één arts
kan worden behandeld. Andere deskundi
gen zijn zelfs van meening, dat 3000 a
3500 kinderen per arts, als het maximum
moei worden beschouwd. Laten we aan
nemen, dat de waarheid zoo ongeveer in
hei midden ligt; we komen dan toch tot
een bedrag van 50 cent per inwoner. Zou
het verantwoord%ijn een dergelijke nieuwe
last op de schouders der ingezetenen te
leggen?
En eindelijk zijn er nog de bezwaren van
piincipioolen aard.
Maar 4»*rov#r later.
Datheen Kersten. III.
We zeiden: Dat Datheen door de om
standigheden in 't gelijk gesteld is, is door
Ds K. niet bewezen.
Dat kon hij ook niet.
En het is altijd gewenscht, ook al is
iemand geloofwaardig als Ds K. toch in
hem een mensch te zien, die dwalen kan.
Eer we dit onderzoeken, moeten we
nog even terug naar Gods verborgen
Raad.
En dan staat vast, dat God dien Raad
uitvoert langs door Hem tot in de klein
ste bijzonderheden voorziene en door Hem
zelf uitverkoren middelen. Daar kan geen
sterveling, geen wereldheerscher, iets aan
veranderen.
God heeft zijn Raad uitgevoerd door
Willem van Oranje en door Datheen, dal
doet Hij ook door Colrjn en Kersten, dat
doet Hij door ons allen.
Allen, ook de leiders der partijen, ook
volksmisleiders, zijn werktuigen in
de hand des Heeren.
Voor ons is het nu de vraag, of we
den wil Gods uit Zijn woord verstaan of
niet, of God ons gebruikt tot een geesel
of een staf.
Maar aan ons de verantwoordelijkheid,
aan ons het nauwgezet onderzoek, om uit
Zijn Woord Zijn wil te kennen.
Wee onzer, als we tot een oordeel in
deze wereld gesteld zijn.
Nu bestaat de mogelijkheid, dat we
dien \y.il Gods in hoofdzaak hebben ge
grepen, maar op ondergeschikte punten
dwalen, en, wie blijft van dwaling vrij?
Zelfs Petrus, de hoogbegenadigde dis
cipel, de door den Heiligen Geest verkoren
apostel dwaalt, als hij blijkens Gal. 2:11
14, van Paulus moet bestraft worden,
omdat Rij uit vreeze veinst.
En zoo is het mogelijk, dat Petrus
Dathenus in hoofdzaak Gods wil heeft
verstaan en op ondergeschikte punten is
afgegleden.
Weshalve dit zal moeten veroordeeld,
en ook kan het zijn, dat Willem van
Oranje den geopenbaarden wil des Hee
ren beter heeft doorzien, al heeft hij mis
schien in de uitvoering soms vergissin
gen begaan, waarover de geschiedenis den
staf heeft te breken.
Voor allen, die leven bij het Woord
Gods, en die bidden, dat ons land vol
gens de beginselen in dat Woord neerge
legd, zal geregeerd worden, is het dus van
het grootste belang te onderzoeken, wie
in beginsel gelijk heeft gehad: Prins Wil
lem van Oranje of Petrus Datheen.
Het conflict in de Duitsche metaal
industrie.
In den loonstrijd in de Midden-Duitsche
metaalindustrie heeft de rijksminister van
arbeid de scheidsrechterlijke uitspraak
van 18 Februari 1928 in het openbaar be
lang bindend verklaard.
De bond van Duitsche industriëelen in
de metaalnijverheid publiceerde daarop de
volgende mededeeling:
De scheidsrechterlijke uitspraak is tegen
den zin der beide partijen, in het algemeen
belang, bindend verklaard.
De patroonsbond zal aan die bindend
verklaring natuurlijk gevolg geven, en voor
zoover zulks mogelijk is, de arbeiders weer
in dienst nemen, zonder Maarbij uitzonde
ringsmaatregelen te treffen.
Daar echter van den kant der vakver-
eeniging en in de arbeiderspers, herhaal
delijk te verstaan werd gegeven, dat wel
licht deze bindend-verklaring den strijd
wel niet zou doen eindigen, en er dus met
voortzetting der staking of slechts gedeel
telijke hervatting van den arbeid te reke
nen valt, heeft de bond van industriëelen
besloten, den uitsluitingstermijn te ver
schuiven tot 29 Februari a.s.
Zou het noodig blijken, op dezen datum
de uitsluiting in werking te doen treden,
dan zou dat optreden der patroons niet be
doeld zijn als een verwerping van de bin-
dendverklaring van de scheidsrechterlijke
uitspraak, maar als een afweermaatregel
tegen de onwettige voortzetting van den
strijd door de arbeiders.
Daarbij wordt echter uitdrukkelijk ver
klaard, dat de opheffing der uitsluiting
onmiddellijk zal volgen, zoodra de arbei
ders het werk hebben hervat.
Mecklenburg-Strelitz zonder regeering.
In de eerste zitting van den nieuw-geko-
zen Landdag van Mecklenburg-Strelitz
werd het staatsministerie van het beheer
der landszaken ontheven. Daar men het
over de opvolging nog niet eens geworden
is, is Mecklenburg-Strelitz voorloopig zon
der regeering.
De hongersnood in Albanië.
De Albaneesche regeering heeft de be
middeling van den volkenbond ingeroepen
ten gunste van de slachtoffers van den
hongersnood, die Albanië teistert. De hulp
van het Italiaansche Roode Kruis is on-
toereikbaar.
Dit verzoek zal vermoedelijk een punt
van bespreking uitmaken op de a.s. raads
vergadering.
Communisien-gruwelen in Z.-China.
Uit een ingestelde enquête in Zuid-
China is gebleken, dat de communisten in
1927 alleen dn de gebieden Hoifoehg en
Loekfoeng meer dan 150 Chineesche chris
tenen hebben vermoord, na hun ondenk
bare martelingen te hebben doen onder
gaan.
Het communisme is tot in de kleinste
bevolkingsklassen van Zuid-Ghina door
gedrongen, waar een vijfde deel der be
volking van heel China woont.
Wolkenkrabber van 55 etages.
In liet Grand Central-district te New-
York zal een kantoorgebouw worden op
gericht van 55 verdiepingen. Het zal een
deel vormen van het blok tusschen de 41ste
en de 42ste straat en de Madison en Park
Avenues. De kosten worden op 72 millioen
gulden geraamd.
Overstroomingen.
Een bericht uit Sydney meldt, dat de
ernstige overstroomingen zich over den
gelieelen staat Nieuw Zuid Wales (Austra
lië) uitstrekken. Ten gevolge van den
een week lang aanhoudenden regen, staat
zoo goed als geheel Nieuw Zuid Wales
onder water. De spoordienst is door het
inzakken van den spoordijk gestremd. De
toestand wordt ernstig genoemd.
Op de meeste Pommersche rivieren
(Duitschland) is het hoog water. Groote
uitgestrektheden land zijn overstroomd.
Ook de Oder wast stérk. In de weide
streek bij G'arz, staat alles %eer blank.
In Oost-Pommeren komen eveneens veel
overstroomingen voor. Over het algemeen
veroorzaken deze voorjaarsoverstroomin-
gen echter weinig schade.
De Koeban in Transkaukasië (Rusland)
trad, tengevolge van het kruien van het
ijs, buiten haar oevers. In de streek van
Krasnodar .zijn verscheidene boerderijen
en 33.000 I-LA. bewerkten akker over
stroomd. Vijf dorpen worden door den
vloed 'bedreigd.
Uit Mecklenburg en de omgeving van
Lübeck worden nieuwe groote overstroo
mingen gemeld. Zoo is het Müritz-meer
huiten zijn oevers getreden.
Aan den weg HamburgLübeck is het
hoogwater der Trave en 'haar zijrivieren in
verscheidene huizen binnengedrongen.
Mond- en klauwzeer in Ierland.
Het uitbreken van mond- en klauwzeer
op een boerderij in het Iersche graafschap
Wexford heeft den handel in vee verlamd.
Al het vee van de besmette boerderij
23 varkens incluis, is afgemaakt. De oor
zaak van de ziekte is niet op te sporen.
De boer had sedert September geen nieu
we beesten gekocht en na dien tijd ook
geen vee van hem vervoerd.
De verscheping van vee is in alle Ier
sche havens stilgezet. De waarde van
den veeuitvoer uit Ierland bedraagt 12
millioen gulden per maand, zoodat 'de
oeconomische schade ontzaglijk is.
De werkloosheid in New-York.
De Nijverheidscommissaris van den
staat New-York, heeft een rapport over
de werkloosheid in dezen staat gepubli
ceerd. Daarin deelt hij o.a. mede, dat
de bouwbedrijvigheid op het oogenblik
ongeveer 13 pet. minder is dan ver
leden jaar. Het aantal aanmeldingen om
onderdak bij de tehuizen voor dakloozen
in de stad New-York is bijna dubbel
zoo groot als verleden jaar. Om den toe
stand op de arbeidsmarkt te verbeteren,
heeft de gouverneur van den staat New-
York gelast, dat met de aanbesteding van
openbare werken overal zooveel mogelijk
spoed moet worden gemaakt. De over
heid van den staat New-York zal van
haar kant eveneens de werken die uitge
steld werden voor tijden van werkloos
heid, ten spoedigste aanbesteden.
De strijd tegen den sneeuwbal-zwendel.
In den jarenlangen strijd tegen de
„sneeuwballen" is eindelijk door ingrij
pende maatregelen der Duitsche Justitie
een belangrijk succes geboekt.1
Sinds lang werd Duitschland, vooral
van Nederland uit, met verleidelijk uit
ziende prospectussen overstroomd. Een
gouden regen zou zijn milde druppelen
over het geheele rijk doen nederdalen.
De inflatie met haar ernstige gevolgen
kwam dezen Nederlandschen „regenma
kers" zeer te pas. Vele lieden, die alles
verloren had Jen, geloofden met enkele
marken, zoo niet alles, dan toch iets te
kunnen terugwinnen. Men behoefde
slechts enkele marken over de grens te
sturen en de paar kaarten, welke men
daarop ontving, aan den man te brengen.
Daarvoor stonden, naar de menschen ge
loofden, aanzienlijke winsten, klinkende
munt en allerlei kostbare voorwerpen, te
wachten.
In werkelijkheid echter won, naar de
crimineele politie vaststelde, slechts zel
den iemand iets en deze weinigen waren
reclame-menschen, die met de onderne
mers onder één hoedje speelden en hun
winsten gebruikten om andere personen
voor de zaak warm te maken.
Alle publieke waarschuwingen tegen dit
bedrijf bleven zonder resultaat. Toen be
sloot het openbaar ministerie tot een in
grijpenden maatregel. Op zijn bevel werd
te Berliin een centraal-bureau voor de
bestrijding van dit systeem voor geheel
Pruisen ingericht. Tegelijkertijd werden bij
alle Pruisische postdirecties alle betref
fende brieven, waarvoor men de schuil
adressen „Kredit Kontinental", „Brauer
Co" en „Trymann", alle drie te Am
sterdam, had ontdekt, aangehouden.
Toen nu weer een nieuwe serie sneeuw
ballen werd uitgegeven, hielden de post
kantoren alle voor deze firma's bestem
de brieven in. In vier weken tijds werden
3000 brieven met in totaal meer dan 21
duizend mark, in beslag genomen. Naar
deze cijfers kan men zich een voorstelling
maken van de bedragen, welke sedert de
opkomst van dit schandaal aan het Duit
sche vermogen zijn onttrokken en naar
het buitenland zijn gevloeid.
Tegen alle afzenders der in beslag ge
nomen brieven en bedragen is een straf
rechterlijke vervolging ingeleid. Het deel
nemen aan deze soort loterijen is verbo
den, daar het buitenlandsclie loterijen zijn.
Ook de belasting-ambtenaren zullen nog
een appeltje te schillen hebben.
Met groote „scherpte wordt tegen dege
nen, die voor de ondernemers door re
clame en propaganda gewerkt hebben, op
getreden. In alle gevallen worden zij ge
rechtelijk vervolgd.
Korte berichten.
Ter hoogte van de Regent Canal
haven bij Londen verdronken kort vóór
middernacht drie mannen bij het zinken
van een sleepboot, welke een stoomschip
op sleeptouw had.
Uit Helsingfors wordt opnieuw ge
meld, Jat een aantal visscliers uit de
streek van Björkö bij Wiborg, met paar
den op ijsschotsen in zee gedreven zijn.
Dezen keer zou er sprake zijn van 100
visschers. Uit vliegtuigen heeft men hen
van levensmiddelen voorzien. IJsbrekers
zijn uitgevaren om hulp te verleenen.
- Te Genève zijn gisteren de algemeene
beschouwingen in de veiligheidscommissie
voortgezet. In een uitvoerige rede zette
'Paul Boncour het standpunt van Frank
rijk uiteen, waarbij hij vooral het tot
standkomen van regionale arbitrage- en
veiligheidsverdragen bepleitte.
Het aantal werkloozen in Engeland
bedroeg op 13 Februari 1.159.800, d. i.
2353 minder dan de vorige week en
110.417 minder dan verleden jaar.
- De economische overeenkomst tus
schen Frankrijk en België zou geteekend
zijn.
De leiding der S. D. A. P.
Een groot aantal leden van de S. D.
A. P. heeft van het partijbestuur een open
brief gezonden, waarin te kennen wordt
gegeven, dat de huidige politiek der lei
ding moet worden gewijzigd. Deze wordt
thans te .zeer gericht geacht op een te
gemoetkomende houding tegenover de
bourgoisie en beschouwd als te veel af
geweken van den revolutionairen opzet
van de arbeiderspartijen.
Aangedrongen wordt op nauwer con
tact met de Indische volksbeweging en op
een sterker verzet tegen het militairisme.
Tot de onderteekenaars uit alle deelen
des lands behooren o.a. Edo Fimmen,
secretaris I. T. P.; Lopes Diasi, wethou
der van Hilversum en p. Kies, te Naar-
den.
Hef cadeaustelsel.
Zooals men weet, heeft de minister van
Arbeid besloten een Commissie te benoe
men welke een onderzoek zal instellen
naar het Cadeaustelsel en naar de even
tueel ter beteugeling van de uitwassen
daarvan te nemen maatregelen. Na de
Binnenland.
Moet de Zierikzeesche boot doorvare®
naar Middelburg (pro en contra)?
De bötérmarkt te Middelburg. (Verslag
Serooskerké.)
De verhouding tusschen Nederland en
België
Buitenland.
Hongersnood in Albanië.
De strijd in de Duitsche metaalindu
strie.
Weer mond- en klauwzeer in Engeland.
Overstroomingen.
(Zetpillen teöen aambeien:)
aanvaarding van het voorzitterschap door
het Kamerlid mr baron Van Wijnbergen,
hebben verschillende organisaties wein-
schen geuit ten aanzien van de benoel-
ming der overige leden. Bij informatie in:
welingelichte kringen is ons nu gebleken',
dat de aanwijzing van de verdere leden
nog geen vordering maakt. Wel loopt het
gerucht, dat ook vertegenwoordigers der
grootbedrijven, welke het stelsel toepas
sen, voor een benoeming in aanmerking
komen,
Z. K. H. Prins Hendrik.
Z- K. H. de Prins is gistermiddag ten
12 uur 50, vergezeld Van Zijn adjudant
majoor jhr. Laman Trip uit St. Moritz
te Den Haag teruggekeerd.
In het Staatsspoorstation werd da Prins'
verwelkomd door den tweeden zijner ad
judanten, luitenant ter zee le klasse Ter
mij telen.
Mr R. J. H. Patijn "door Hinden
burg ontvangen..
In de vorige week is mr R. J. H.
Patijn, buitengewoon gezant en gevol
machtigd minister in zijn hoedanigheid
van voorzitter der Internationale Com
missie voor de Occupatiekosten van het
Rijnland, door den Rijkspresident von Hin
denburg in particuliere audiëntie ontvan
gen, een onderscheiding, die naar ons
wordt medegedeeld', slechts aan wéinige
tijdelijk te Berlijn vertoevende vreemdelin
gen ten deel valt.
De gascorruptie.
In de te Dordrecht gehouden raads
zitting is aan de orde gekomen een
schrijven van mr Nöthorn over het on
derzoek van B. en W. inzake de gascor
ruptie, een onderzoek, waarover de Raad
zijn goedkeuring in de vorige zitting had
uitgesproken. Thans wilden enkele leden
een commissie van onderzoek benoemen,
doch na uitvoerige discussies werd het
voorstel daartoe met 22 tegen 3 stem
men verworpen.
De gemeenteraad van Winschoten
heeft het voorstel-Van der Wolf om den
directeur der gasfabriek ingaande 22
Febr. te ontslaan, aangenomen met 10
tegen 2 stemmen.
De S. D. A. P. en mobilisatie.
De afdeeling der S. D1- A. R. ta Voor
burg besloot het volgende' voorstel op den
beschrijvingsbrief in te dienen.
Het congres draagt het Partijbestuur
op een commissie te benoemen, die zal
onderzoeken, welke houding de partij en
haar organen bij een eventueel© mobili
satie zullen hebben aan te nemen, welka
commissie voor het congres van 1929
verslag zal hebben uit te brengen.
NEDERLAND EN BELGIË.
Samenwerking tusschen beide landen.
De Belgische minister van Buitenland
sche Zaken, de heer Paul Hijmans, heef!
in een zitting van den Senaat, die ook d«
kroonprins bijwoonde, de buitenlandsche
politiek ter sprake gebracht. Het allereerst
behandelde hij de betrekkingen tot Neder
land, waarbij o.m. het volgende werd op
gemerkt:
„Wij koesterden de hoop, dat het Neder*
landsch-Belgisch vraagstuk zou worde®
geregeld door het Verdrag, dat ik op 3
April met Jhr van Karnebeek te 'sGra-
venhage heb onderteekend. Dit Terdrag
was de uitslag van vriendschappelijke be
sprekingen, die te Genève in September
1924 begonnen waren en die geleid had
den tot moeizame en nauwkeurige rege
ling van het ontwerp van verdrag, opge-
