Wat er deze week voorviel.
Het Vrouwenhoekje.
Dammen.
Voor de Jeugd.
Het Zeeuwsche hoekje.
Het was een week van storm, 011-
vr e e r, hoog water, schipbreuken en
althans in 't buitenland overstroomin
gen. Geen dag' ging er voorbij, of de bla
den bevatten tal van berichten van plaats
gehad hebbende of dreigende natuurram
pen. Ook voor de bewoners van onze Ne-
derlandsche rivierstreken ziet de toekomst
er donker uit, want steeds hoog'er stijgt
het water in de laatste dagen.
De mensch acht zich in onzen tijd tot
groote dingen in sta^l, maar het is hem
toch onmogelijk, al heeft hij het in we
tenschap en techniek o zoo ver gebracht,
natuurrampen, als we nu weer beleefden,
te voorkomen. Het blijkt telkens weer, dat
er een Almachtig God is, van wien de
mensch in alle tijden diep afhankelijk is.
Was het in de natuur onrustig, ook in de
staatkundige en economische wereld was
het in sommige landen verre van kalm.
Denk maar aan Duitschl a-n d. Het is
nu wel zeker, dat de tegenwoordige coa
litie uit elkaar zal spatten, omdat er geen
overeenstemming inzake de schoolwet is te
krijgen. Naar verluidt, zal de Rijksdag
worden ontbonden en zullen op 25 Maart
nieuwe verkiezingen plaats hebben.
Ook staat men in Duitscliland telkens
voor conflicten in de industrieele
wereld. Zoo worden nu weer niet minder
dan 800.000 arbeiders door een uitsluiting
in de metaal-industrie getroffen.
In andere landen trouwens öök in
Duitschland heeft men met de w e r k-
loosheid te worstelen. Zelfs Amerika
zoo lazen we deze week krijgt daar
van last! Overigens vermoeden wij, dat
men in de Vereen. Staten momenteel meer
aandacht schenkt aan de a.s. presidents
verkiezing, waarvoor reeds verschillende
candidaten genoemd worden, o.a. Hoover,
de bekende levensmiddelen-dictator, 'dan
aan de werkloosheid.
Tc midden van al deze onrust en actie
heeft de V o 1 k e n b o> n d weer enkele
vergaderingen uitgeschreven, die deze en
volgende maand te Genève zullen wor-
t den gehouden.
In Engeland overleed deze week de
oud-premier A s q u i t h, een man, die in
zijn lange parlementaire loopbaan zich
in vele opzichten voor zijn vaderland
verdienstelijk maakte. Hij was een staats
man van beteekenis.
In onze Nederlandsche politiek was
het deze week de Eerste Kamer,
die veler belangstelling had. Zij toch be
handelde het wetsontwerp tot vereeniging
der Departementen van Oorlog en Marine
[tot één Departement van Defensie. De be
strijding van dit ontwerp -was scherp,
maar het is den Minister toch gelukt het
er met 27 tegen 18 stemmen door te krij
gen.
De Rijksmiddelen leverden over
de maand Januari geen schitterend be
drag op. De opbrengst bleef drie ton
beneden die van Januari 1927.
In onze provincies trokken twee kwes
ties in 't bijzonder de aandacht. In de eer
ste plaats de uitspraak van den Raad van
State over de autohu s-c oncessie
GoesWolfaartsdijk. Daaruit blijkt wel,
dat meerdere autobusdiensten, die de
spoorwegen concurrentie aandoen, ten
doode zijn opgeschreven. Het is waarlijk
geen wonder, dat de publieke opinie zich
ten krachtigste daartegen verzet.
In de tweede plaats werd met belang
stelling in de bladen gelezen de behande
ling van ongeveer 40 gevallen van melk-
vervuiling door het Kantongerecht te
Middelburg. Ook een frappant geval van
melkvervalsching is daar behandeld. Het
blijkt wel, dat er ondanks het werk van
den Keuringsdienst van Waren hier en
daar nog onwil in 't spel is. De schrik zal
er nu wel in komen, want de straffen zijn
niet malsch.
Moderne reclame.
Er wordt telkens wat nieuws uitge
vonden op 'l gebied der reclame. Zoo heeft
laatst, naar ,,Het Volk'' meldt, de directie
van een der grootste Warenhuizen in New
York in haar groote uitstalkasten een
volledige woning ingericht, bestaande uit
drie kamers en een keuken. Zelfs een ele
gante badkamer ontbreekt niet.
Deze woning was echter ook bewoond.
Gedurende een géheele week leefde daar
mejuffrouw Kimby, ten aanschcuwe van
liet publiek, om reclame te maken voor
de verbruiks- en luxe-artikelen, die in
de verschillende afdeelingen van het wa
renhuis verkrijgbaar zijn. Zij' ving haar
bezigheden aan met zich voor de oogen
der voorbijgangers haar ontbijt op bed
te laten brengen. Zij las er haar boeken,
kranten en tijdschriften, deed er haar
correspondentie af, hield er theevisite,
speelde piano, enz. Kortom, zij leefde
er het leven van een groote dame der
wereld, wier middelen het veroorloofden
liaar leven zoo aangenaam mogelijk in te
richten.
Zelfs haar maaltijden mocht zij niet
nuttigen zonder van buitenaf begluurd
te worden, want juist om dien tijd groeide
het aantal bezoekers op onrustbarende
wijze aan.
Mejuffrouw Kimby trachtte het zich
overigens zoo gezellig mogelijk te maken.
Op haar theevisites noodigde zij gewoon
lijk.enkele harer vriendinnen uit en, wan
neer deze geen bezwaar hadden tegen
den openbaren maaltijd, dan hield zij
ze ook nog den verderen avond bij zich.
De jonge dame scheen zich vrij spoedig
aan liaar leven in het openbaar aange
past te hebben, want zij bewoog zich ge
heel onbevangen in haar woning. Voor
haar bediening had zij een meisje ter ha
rer beschikking, dat haar tegelijkertijd tot
keukenmeisje en kamenier diende. Bij
haar huishoudelijke bezigheden gebruikte
deze dienstbode de Lerschillendo moderne
apparaten, die eveneens in het warenhuis
te koop zijn, en welker bediening zij op
deze wijze voor de toeschouwers demon
streerde.
Echt Amerikaansche, maar allesbehalve
kiesche reclame.
Wij gaan nu weer naar onze Holland-
sche keuken terug en geven wear:
Enkele recepten.
Hoofdkaas a la minute. 400 a
500 gr. (4 a 5 ons) soepvleeschresten; 2
d.L. (1/5 D.) kokend watert met 1 Maggi's
bouillonblokje; 1 d.L. (1/1.0 L.) .azijn,
wat peper, zout, nootmuskaat; 71/2 gr.
(ongeveer 3 blaadjes) gelatine; wat in
gemaakte uitjes en augurken; 1 hardge
kookt ei, wat peterselie, 2 theelepels
Maggi's aroma.
Laat in het kokende water het Maggi's
bouillonblokje en de gelatine oplossen,
veeg er het fijngehakte (of gemalen)
vleesch bij', den azijn, de Maggi's Aroma
en zooveel peper en nootmuskaat als
voor den smaak noodig blijkt.
Spoel een steenen puddingvorm om
met koud water; leg op den bodem en
langs de wanden als garneering. takjes
peterselie, plakjes ei en de schijfjes
augurk. Meng wat van het ei nog over
mocht blijven, door de hoofdkaas en druk
die dan stevig in den vorm.
Laat de massa op een koele plaiats
stijf worden, keer do hoofdkaas am op
een schotel en garneer dien verder met
ingemaakte uitjes en augurken, afgewis
seld misschien met eénige gehalveerde
uitgetande citroenschijfjes (zonder pit
ten).
Hutspot met groene erwten
(als stamppot). I1/2 k.g. winterwortelen,
250 gr. (72 pond) uien, 300 gr. (3 ons)
groene erwten, 750 gr. (3A- k.g.) aardap
pelen, 80 gr. (4 afgestreken eetlepels) bo
ter of vet, 1 Maggi's bouillonblokje, on
geveer 15 gr. (Ij/2 afgestreken eetlepel)
zout.
Laat de goed gewasschen erwten een
nacht in ruim water weeken, breng ze
den volgenden dag mot hetzelfde water
aan de kook en laat ze zachtjes gaar
worden, onder toevoeging van wat zout.
Breng intussclien de gesnipperde worte
len met de stuk gesneden uien en een
niet te groote hoeveelheid water
waarin hel bouillonblokje is opgelost
aan den kook, laat ze 1/2 uur doorkoken
en voeg er dan de geschilde aardappelen
bij; kook alles zachtjes verder gaar (on
geveer '1/2 uur), stamp het dan door el
kaar met de boter of het vet en roer er
tenslotte de met een schuimspaan uit
geschepte erwten door.
S n e e u w p u d d i n g. (Voor 8 perso
nen.) 1 L. melk, 100 gr. maizena, 50 gr.
gemalen amandelen, 1/2 stokje vanille of
citroenschil, 80 gr. suiker, 4 eiwitten.
Trek de njelk met de vanille, voeg do
suiker en de amandelen en de met kou
de melk aangemengde maizena toe en
laat do pudding 2 minuten doorkoken.
Klop het eiwit stijf, en voeg dit bij de
warme pudding. Laat deze in een omge-
spoelden vorm koucl worden en geef er
vruchten- of wijnsaus bij.
Eenige wenken.
Inktvlekken kan men uit een t iken-
houten lessenaar verwijderen met een
penceel waaraan verdund zoutzuur,
dat men er op laat inwerken. Daarna
boent men de vlek met water en zeep na,
totdat deze verdwenen is.
Inplaats van verdund zoutzuur kan
men ook citroenzuur nemen.
Eijtvlekken kan men later met beits
en was wegwerken.
Met een bananenschil kan men
donkerbruine schoenen schoonmaken.
Was sell en van fluweel. Vuilge-
worden fluweel weekt men ongeveer een
half uur; lichte kleuren in koud water
met zout, donkere tinton in een aftreksel
van .houtzeep. Lichtgekleurd fluweel
wascht men in een koud sop van Spaan-
sche of Marseille-zeep, het donkere wordt
ook in houtzeep gewasschen. Klap' het flu
weel heen en weer in liet bijna kouds
zeepsop', wrijf, druk of knijp vooral niet,
wrijf hoogstens even op vuile plekjes
met de platte hand met zeepsop. Spoel
het eenige malen in koud water, zon
der liet eerst uit te drukken of te wrin
gen en hang het kletsnat te drogen. Rek
liet gedurende het drogen telkens, zoodat
liet icleedingstuk of tafelkleed den goeden
vorm behoudt en glad, zonder kreukels
opdroogt.
Strijk het stuik, wanneer het bijna ge
heel droog is. De verkeerde kant van het
fluweel wordt over den platten kant van
een strijkijzer zoo regelmatig mogelijk
heen en weer geschoven. Dikwijls wordt
hot mooier wanneer men tegelijkertijd'
borstelt met een vrij zacliten schuier.
Soms kan dit ook na het strijken gebeu
ren. Men schuiert met den draad mee.
Het strijken gaat het gemakkelijkst met
twee personen; een van beiden houdt
het ijzer vast, de ander schuift het flu
weel er over heen.
Mouwen kan men over een warmen
kruik heen en weer schuiven. Men mag
fluweel bij het strijken nooit plat neer
leggen, zoomin als men ooit op fluweel
mag strijkc-n. (Hbld.)
Gelieve alles, deze rubriek betreffende,
te adresseeren aan P. Mons, Westerstraat
221, Amsterdam.
Oplossing probleem No. 27.
Auteur: A. J. Goudswaard, Middelburg.
Stand.
Zwart: 8 sch. op 4, 5, 10, 11, 13, 18, 19
en 23.
Wit: 8 sch. op 15, 20, 22, 24, 30, 38,
43 en 45.
Oplossing.
Wit: 4540 38—32 20—14 24—20
20X9 15X4 4X6.
Zwart: 18X27 27X49 49X35 35X24
4X13 19X10.
de hooge gemeentelijke belasting.
De industrie, die er is, staat voor een
deel stop en heeft zeer twijfelachtige voor
uitzichten voor de toekomst. Weer een
ander deel kwijnt. I11 de kringen van
den handel eertijds de voornaamste
bron van inkomsten voor Middelburg
klaagt men ernstig, en dat niet zonder
reden, over de nu reeds zoo lang heer-
schende malaise.
E11 het ergst is wel de groote werk
loosheid, die het gemeentebestuur nood
zaakt tot uitgaven, die boven de draag
kracht der gemeente uitgaan. Met dank
baarheid mag wel melding worden ge
maakt van het groote werk, dat aan den
Oranjezon onderhanden is genomen en
dat Middelburg voor eenigen tijd ontlast
van een deel der uitgaven voor werk-
lcozenzorg, maar het is toch zeer de
vraag, of de oorzaken der werkloosheid
inmiddels zullen zijn weggenomen, als dat
werk straks zal worden beëindigd.
De werkloosheid is een der ergste pla
gen van onzen tijd. Dat ondervindt men
biet alleen in Middelburg, maar ook in
Zeeuwsch-Vlaanderen.
Het is daar de laatste winters even
eens treurig gesteld. Tot laat in het jaar
vinden velen nog wel werk op het land
of in de suikerfabrieken, maar als het
nieuwe jaar is begonnen, begint de werk
loosheid grooten omvang aan te nemen.
De malaise in Zeeuwsch-Vlaanderen is
voor het grootste deel een gevolg van
zijn ligging zoo dicht bij België.
Van België hebben onze winkeliers en
zakenmenschen in de eerste na-oorlogs
jaren geducht schade geleden. Talloos ve
len gingen valuta-koopjes in België ha-
Oplossing probleam No. 28.
Auteur: A. J. Goudswaard, Middelburg.
Stand.
Zwart: 11 sch. op 5, 6, 8, 9, 13, 18, 24,
25, 29, 40 en 41.
Wit: 11 sch. op 15, 16, 27, 28, 31, 32, 33,
37, 38, 46 en 49.
Oplossing.
Wit: 49—44 16—11 27—22 37—31
32X14 15X4 4X15.
Zwart: 40X49 6X17 18X36 36X27
49X10 29X38.
Oplossing probleem No. 29.
Auteur: J. Zuiver, Amsterdam.
Stand.
Zwart: 7 sell, op 7, 8, 9, 19, 20, 21 en 26.
Wit: 8 sch. op 17, 18, 28, 31, 34, 37
en 40.
Oplossing.
Wit: 28—23 37—32 39—33 40—34
34X1.
Zwart: 19X28 21X23 28X30 26X28.
Oplossing probleem No. 30 (Lckzet).
Auteur: J. Zuiver, Amsterdam.
Stand.
Zwart: 6 sch. op 11, 12, 17, 18, 19 en 25.
Wit: 7 sell, op 27, 30, 31, 32, 34, 36
en 43.
Oplossing.
Wit: 32—28 34—29 31—27 27X29.
Zwart: 18—23 23X31 25X23.
Goede oplossingen ontvangen van A.
Braamse (alle 110s.) en P. Boone (alle
nos.), te Nieuwdorp; W. Dommisse (alle
nos.) te Bergen op Zoom; J. Daane (alle
nos.) te Zoutelande; D. de Hullu (alle
nos.) te Oostburg; A. de Putter (alle nos.)
te Ierseke; M. Verburg (alle nos.) te Kam
perland; W. Reijnierse (alleen 23 en 24)
te Middelburg; en A. J. Goudswaard (al
leen 23, 24 en 25) te Middelburg.
Probieem No. 35.
Auteur: D. A. L. Schroder, Amsterdam.
1 2 3 4 5
6
16
26
36
46
15
25
35
45
Zwart: 10 sch. op 6, 8, 9, 10, 12, 14, 19,
20, 25 en 30.
Wit: 10 sch. op 16, 22, 28, 31, 33, 34,
37, 38, 41 en 44.
Wit speelt en wint.
Oplossingen binnen 10 dagen na laatste
plaatsing in elke maand.
Beste Jongen en Meisjes,
Er zijn nog een paar neefjes en nicht
jes bij, die met de letterraadsels geen
raad weten. Wel zoeken ze dan overal
een woord voor, maar kunnen er geen
geheel van maken.
Voor die neefjes en nichtjes, die het
niet weten, zal ik het hier nog eens
vertellen. Laten we dit raadsel voor de
grooteren als voorbeeld nemen. Er bo
ven staat: mijn geheel bestaat uit 47
letters. 'Nu beginnen we met eerst de
cijfers op te schrijven van 1 tot 47. Om
jullie nu een beetje te helpen, zal ik het
eerste woordje zeggen. Dat isDene u s
is een uitstekend lichaamsdeel.
Nu schrijven we onder het cijfer 38
een n. 8 een e, 17 een u en 20 een s.
En zoo doen we het achtereenvolgens
bij al die woorden. Natuurlijk komen som-
Snige letters wel eens niet uit, maar dan
weten we meteen, dat een of ander woord
len laat ons hopen steeds tot genoegen
van de koopers 1
Nu reeds langen tijd klagen de Z.-
Vlaamsche en Brabantsche klompenma
kers over de concurrentie, die België hun
aandoet. Het is voor hen onmogelijk,
als geen bijzondere maatregelen genoi-
men worden, in hun bedrijf een loo-
nend bestaan te vinden.
Daar is verder de vlas-industrie. Vóór
den oorlog was die er weinig in "Z.
Vlaanderen, omdat liet meeste, daar ver
bouwde vlas, voor verdere bewerking
naar België, speciaal naar Kortrijk en
omgeving werd uitgevoerd. Maar in de
oorlogsjaren mocht het vlas de grens
niet over. Toen ontstonden in Z.-Vlaan-
deren verschillende vlasfabrieken, groote
en kleinere. Daarin werd toen flink geld
verdiend, en vele 'arbeiders konden er
te werk gesteld worden, maar, zooals
het met meerdere crisis-bedrijiven gegaan
is, na den oorlog konden de meeste
van deze fabrieken het niet houden. Do
oude toestand herstelde zich weer en
veel vlas ging weer als eertijds de grens
over. Gevolg natuurlijk; werkloosheid.
Ik zal nu niét in finessen gaan meedee-
len, wat men al niet genoemd heeft,
als middelen, om deze vlasindustrie uit
de impasse te helpen. Tot heden bleef
alles vrijwel zonder resultaat en in de
laatstgehouden vergadering der Kamer
van Koophandel voor Zeeuwsch-Vlaande
ren is daarover nog een hartig woordje
gezegd. 1
Nogeens: de ligging van Zeeuwsch-Vlaan
deren is van veel misère en malaise de
oorzaak. Het moet met België concur-
verkeerd is. Je zult zien, dat al die let
ters te zamen één geheel vormen. Een
spreekwoord, de beginregels van een
versje of iets dergelijks. Ik denk dat,
als zij, die het niet wisten, het nu nog
eens probeeren, het dan wel beter zal
gaan. En nu maar weer flink je best
gedaan, want het zijn weer prijsraad
sels.
Dlu de briefjes:
Wolphaartsdij k. „Zilverpeertje"
En heb je nog een raadsel klaar kunnen
krijgen, 't Valt niet altijd mee iets ge
schiktst te vinden. „Prins Maurits". Hel
ben jullie ook kassen in den tuin?
stormachtige weer is er zeker m'
goed voor. Soms gebeurt het nog wjj
dat er ruiten inwaaien, ^eeuwl^e
heb je het nog' eens geprobeere'
raadsel? Nu is het zeker wel g
'"t een hekend spreekwoord is, is
wel gemakkelijker.
Kamperland. „Duinhelm".
blijft 't toch een ruw weer hè, maar iedere
dag brengt ons een stapje dichter bij de
lente.
O 0 s t k a p e 11 e. „Weibloempje". Deze
week zijn het weer prijsraadsels, zoo las
tig- als den torigen keer zullen ze nu niet
zijn. Als ze opgestuurd moeten, zet ik 't er
wel bij. „W. L.". Den vorigen keer hadden
jullie heel wat meer te raden. Ik denk dat
je dit ook wel weer vinden zal. „Schuil-
vink". Zooals je zult zien heb ik iets in
't raadsel veranderd. Het leek me anders
wat erg lastig voor eeu prijsraadsel. Je
vind 't toch goed? „Klaverbloem". Zoo ge
makkelijk ais S. kom jij er niet af. Maar
als jou raadsel er in staat, valt 't voor jou
mee. Die andere raadseltjes zal ik ook
plaatsen.
A a g t e k e r k e. „Boertje". Prettig'
hoor, dat je nu wqer geregeld mee gaat
doen, het is niets gezellig als ik een van
jullie mis.
O u d-Vosmeer, „Ulist". Ja, er gaat
heel wat lijd overheen eer zoo'n kaart Pre
toria bereikt. E11 toch denk ik, dat 't nu
niet zoo heel lang meer duren zal voor
jullie iets hooren.
O u' d e 1 a n d e. „J. M. J.". Jou heb ik
den vorigen keer gemist. Hoe kwam dat
zoo? Tot nu toe heb je altijd zoo trouw
meegedaan. „Moeders jongste". Nu maar
hard aan 't werk voor 't volgende rapport,
't Lijkt nog zoo lang, maar toch is 't al
gauw weer zoover.
Ga'dzand. „A. C.". üp 't oogenblik re
gent 't hier heel erg, en 't zal bij jullie wel
niet veel minder wezen denk ik. In bijna
alle plaatsen is het zulk stormachtig weer.
G 0 1 ij n s p 1 a a t. „Bakkerinnetje". En
heeft je zuster mij ook gezien? Misschien
dat ik haar een volgenden keer wel eens
spreek. Dan zal ik de groeten voor je
meegeven.
Kloetinge. „B. T." Stuur jij de
raadsels deze week ook weer in, of wc
je liever nog een keertje; dat is natuurlijk
ook goed. Er zijn er wel meer, die 't zoo
doen.
's-H. A r e n d s k e r k e. „Duifje". Wat
gezellig dat jullie daar altijd samen luiste
ren mogen. Hoe is 't nu met Moeder? 't Is
te hopeu, dat ze gauw weer heter wordt.
„Bloedvink". Leuk, dat ik van jou ook de
groeten kreeg. Lees je de briefjes nog al
tijd en los je nog wel eens raadsels op?
„Elfje". Was het boekje dus toch wel naar
je zin? Ik heb 't ook gelezen, en vond 't een
heel aardig verhaaltje.
St. Laurens. „Rozeknopje". Ik heb
nog eens goed gekeken maar er heusch
niet een kunnen vinden. Maar ik zou jou
ook zoo graag willen 'kennen, er zijn wel
meer die er een gestuurd hebben.
Goes. „C. T." Toch niet teleurgesteld
omdat je geen prijs had? Je moet den
moed maar nooit verliezen. Is B. T.
uit KL een nichtje van je? .„Blondje."
Heb je het te druk met schrijven aan
Zwartje, dat je mij vergeten hebt. Nu het
kan de beste gebeuren hoor, een volgende
keer maar wat beter. „Zilverblad". Je
had vergeten de onderdeden er bij te
zetten, maar ik vermoed dat ze wel
goed zijn geweest, want 't geheel kwam
tenminste uit. „Leergraag". Wat prettig
reeren omdat het er zoo dicht bij ligt,
maar het kan niet.
Neem b.v. den landbouw. Ook daarin is,
en zelfs niet alleen 's winters, veel werk
loosheid. Gevolg van het overgroote aan
bod van Belgische werkkrachten. Bij bos
jes komen deze 's morgens per fiets of
met ander vervoermiddel de grens over,
verdienen een paar Hollandsche guldens
en kunnen die 's avonds in hun land
in veel Belgische franken omzetten.
In de suikerfabrieken vinden tijdens
de campagne ook verschillende Belgische
arbeiders werk. In de cokes-fabriek te
Sluiskil idem. In Sas van Gent werken
dagelijks honderden Belgen.
Die komen graag in Holland werken
en dat wel tegen loonen, waar een Hol-
landscli arbeider onmogelijk van leven
kan. Het valuta-verschil heeft dus hier
nog lang niet uitgewerkt. Het zou met do
werkloosheid in Zeeuwsch-Vlaanderen
heusch wel losloopen, als er niet dage
lijks een paar duizend Belgen over de
grens kwamen, om hier hun diensten
aan te bieden.
Nu zijn er in Zeeuwsch-Vlaanderen
reeds een paar malen ministers een kijkje
wezen nemen en ongetwijfeld is ook hun
de oorzaak van deze werkloosheid niet
onbekend. Maar van eenigen maatregel,
die nu eens succes brengt, heb ik tot
heden niets gehoord. Het is wel jammer
voor deze op zichzelf welvarende streek,
die* zich alleen door een invasie van
vreemdelingen in haar bloei belemmerd
ziet. r
Dat nog eens verbetering mag intreden,
hoopt van harte
LUCTOR.
Wie ons verlieten. De werk
loosheid. De toestand in
Zeeuwsch-Vlaanderen.
De lezers zullen zich herinneren, dat
ik vorig jaar, omstreeks dezen tijd, eenige
cijfers en beschouwingen gaf over de
bevolking van onze provincie in 1926. Ik
berekende toen, dat het aantal inwoners
van Zeeland maar zeer weinig was toege
nomen, verhoudingsgewijs veel minder
dan dat van het geheele land. De groote
steden als Rotterdam, Amsterdam e.a.
waren al zeer sterk in inwonertal ver
meerderd.
Gaf ik nu - eenige cijfers over 1.927,
dan zou de juistheid van mijn conclusies
nog meer in 'toog loopen. Verreweg de
meeste Zeeuwsche gemeenten boekten
eind 1927 minder inwoners dan op 1
Januari van dat jaar, een achteruitgang,
die door de toename in enkele (zeer
weinige) gemeenten, naar ik geloof, niet
wordt opgeheven. Van een stad als Mid
delburg is de teruggang opmerkelijk sterk.
Er zijn er meer, die onze provin
cie den rug toekeeren dan die er hun
„blijde incomste" maken. Bijna overal
is de vermindering veroorzaakt door het
groote aantal vertrokken personen, dat
over 't algemeen beduidend het getal in-
gekomenen overtreft. De oorzaak ligt ge
lukkig niet in een verminderd aantal ge
boorten of abnormaal hoog sterftecijfer.
Natuurlijk zijn sommigen aan 't pein
zen gegaan: vanwaar toch die trek uit
Zeeland? Is het dan hier zoo slecht?
En is het elders zooveel beter?
Een feit is, dat in sommige Zeeuwsche
steden en dorpen (ik noem nu maar
geen namen) de belastingen aan den Imo
gen kant zijn. En deze gemeentelijke be
lastingen zullen er al mag dankbaar
nota worden genomen van de aanmer
kelijke vermindering der r ij k s belastin
gen in 1928 in die categorie gemeen
ten lang niet minder op worden.
Voeg daarbij nog het feit, dat de pro
vincie Zeeland op de rijksbelastingen liet
maximum- aantal opcenten heft (een
getal, waarbij b.v. dat van Zuid-Holland
in 't niet verzinkt) en het is te begrijpen,
dat er menschen zijn, vooral zij, die leven
van inkomen uit vermoge 11, die onze
'provincie verlaten en b.v. in eeu mooie
plaats in Zuid-Holland als Voorburg of
Wassenaar gaan wonen, waar ze profi-
teeren van lage provinciale en gemeente
lijke belastingen en bovendien genieten
van allerlei voorrechten, die de groote
steden hun bieden en waarvan wij hier
in Zeeland natuurlijk verstoken zijn.
Ik zeg, het is te b e g r ij p e n, dat zij
zoo doen. Maar voor ons, achterblijvenden
en voor deze provincie en onze gemeen
ten (Middelburg weet er van mee te
praten!) is het te betreuren. Als liet
kapitaal vermindert en de uitgaven blij
ven gelijk, dan worden de lasten voor
hen, die Jileven, des te zwaarder.
Het valt niet te verwonderen, dat men
in een stad als Middelburg steen en been
klaagt. Niet alleen vanwege de belastin
gen, maar over de geheele economische
situatie, die eigenlijk de oorzaak is van