No. 113 Vrijdag 10 Februari 1928 42e Jaargang Hofberg Orgels. VAN MELLE'S KOEK, GEZOND ËN LEKKER A. S. J. DEKKER - GOES. EERSTE BLAD. GEBRs STEUTEL Buitenland. Belangrijkste Nieuws. I Dit nummer bestaat uit 2 bladen. DE TOESTAND IN RUSLAND. Voor Zoelarsd Oirecteur-Hoofdredacteun R. ZUIDEMA. Bureau: Lange Vorststraat 70, Goe#. Tel.: Redactie en Administratie no. 11 Postrekening No. 44455 Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259 De Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post f 3.— Losse nummersf0.05 Prijs der Advertentlln: 14 regels f1.20, elke regel meer 30 et BIJ abonnement belangrijke korting ni. Door den heer Baars wordt vervolgens een en ander medegedeeld omtrent do g e- nationaliseerde industrie, een onderwerp van veël belang, omdat inzon derheid bij deze industrie getracht is de socialisatie-ideeën in toepassing te bren- gen. Geprobeerd is er zeker genoeg, zegt de schrijver. I Men is begonnen met fabriekscomité's van arbeiders te stichten, aan wie alle macht in het bedrijf werd gegeven. Toen al betrekkelijk spoedig bleek, dat het op deze wijze niet gelukken zou het werk aan den gang te houden, werden de fabriekscomité's op zij geschoven en vervangen door Communistische commis sarissen, die er echter ook niets Van terecht brachten. Daarna is men op initiatief van Lenin den weg van de Nieuwe Economische Po litiek (de Nep) ingeslagen, en xs daar mee teruggekeerd tot de vormen van het zoo sterk veroordeelde kapitalisme. Juist omdat de „nep" geprezen is als een navolgenswaardige zaak, die ook ln andere landen toepassing verdient, heeft de schrijver in de N. R. Ct. daarbij breedvoerig stilgestaan. Uiterlijk, zoo zegt hij, gaat bij de groote bedrijven alles precies als in elk kapitalis tisch land, alleen met deze uitzondering, dait de werkloozen niet geholpen worden. „Net als in elk ander land1 ziet men 's morgens de rijen der werkzoekenden voor de fabriekspoorten en aan de aan- meldingsbureaux staan en deze worden heusch niet vriendelijker behandeld dan elders in de wereld." Men weikt op instructies en onder toezicht van voormannen en opzichters, die op hun beurt weer ondergeschikt, zijn aan het hooger personeel, grooten- deels dezelfde personen van voor de re volutie". Reeds lang "is m,en er "toe overgegaan den arbeiders duidelijk 'te maken dat zij werken moeten en niet praten en dat zjj in het bedrijf hebben te gehoorzamen. Verder heeft men om de arbeidslust te prikkel en, stukloon ingevoerd en waar dat niet mogelijk was, premies of- hankelijk van de productie, zoodat wie minder werkt, ook minder ontvangt. Op insubordinatie in het bedrijf staat onverbiddelijk ontslag en in ernstiger ge vallen, als men er andere personen in zou trachten te betrekken, wordt het aan gerekend als contra-revolutie. Werken en gehoorzamen voor de arbeiders en daar naast volle verantwoordelijkheid voor de leidende personen, dat zijn de hoofdregels in het bedrijf. Die verantwoordelijkheid der leiders brengt natuurlijk macht met zich en dat er van die macht ook jn Ruslandi vaak mis bruik wordt gemaakt, wordt door den schrijver met verrassende staaltjes' dui delijk gemaakt. Er gebeuren daar in Rus- laml van de zijide der bedrijfschefs dingen, die in ons land) zeker niet geduld zouden worden. Maar de vatvereenigingen dan, zal men zeggen. Die zin toch zeker wél in staat voor de belangen der arbeiders te waken? Zeker, aan de vakorganisaties is een zekere invloed toegekend, maar Mj mogen zich niet rechtstreeks in bedrijifszaken mengen. Als da voorschriften arbeiders- belangen raken, kunnen de vakvereemi-- gingen de directie om inlichtingen vragen; zijn het echter zuiver technische bedrHfs- aangelegenheden, dan kan de directie zeg gen, dat het hun niets aangaat. De laatste jaren worden eens per iaatr collectieve contracten vastgesteld. Is dat eenmaal gebeurd, dan is het dé taak der voreenigingen te controleeren of het contract werkelijk uitgevoerd wordt en ook de arbeiders aan het werk te houden ook dan als het niet mogelijk Wijkt de m uitzicht gestelde loonen te oetalen. In geen geval motgen de vakver enigingen het op een openlijk conflict laten aankomen. Dé schrijver wijst er verder op, dat ex - n schijn van medezeggenschap be- ain de z.g. productievergaderingen. die echter in de practijk niets te zeggen hebben. In dat opzicht kan, naar de heer Baars meent, Sovjet-Rusland nog veel leeren van den Amerikaanscben groot-kapitalist Ford, die van de ideeën der arbeiders omtrent de verbetering van het bedrijf een veel beter gebruik heeft weten te maken, dan men "het in Rusland ge kund h«eft. Van 'de arbeidersmédezeggenscbap en de arbeiderscontrole, zoo concludeert de schrijver, is in de practijk niets overge bleven. Het eenige waarvoor de vakver- eenigingsbestuurders gebruikt worden is, dat zij de arbeiders hebben te overtuigen, dat, wat hun gegeven wondt het 'hoogst bereikbare is. Het is een heel vernuftig systeem, dat dooT het fascisme dan ook overgenomen is, met behoud van het particuliere ka pitaal. Dit bewijist genoegzaam dat het met het Communisme niets te maken heeft. Het is een systeem om een partiji- dictatuur over de groote massa 'door te voeren en of dat nu dictatuur der com munistische of der fascistische partij is mankt alleen verschil in gebruikte frasen, niet in de methode. Do heer Baars toont dan verder nog aan, dat het bedrijfsleven nog steeds op zeer laag peil staat, dalt milliarden por jaar worden weggesmeten omdat een be hoorlijke leiding ontbreekt, en dat het een ambtenarenleger is dat alles bestuurt exl regelt en beslist, ten koste zoowel van de producenten als vain de consumenten. Bij de behandeling van het Vaccine wetje gisteren in de Eerste Kamer, ver klaarde de heer Rin'k met groote be zorgdheid van dit ontwerp kennis te heb ben genomen. Alsof er op dit gebied niets gebeurd was, alsof niet tientallen kinderen in be trekkelijk korten tijd tengevolge van de vaccinatie den dood vonden, vroeg hij welke omstandigheden nu eigenlijk de schorsing van den inentingsdwang wet tigen. Zekere, niet nader omschreven, Goes- sche gevallen blijken den doorslag te heb ben gegeven, maar, aldus Spr., gegevens om na ,'te gaan waarin de beteekenis van die gevallen gelegen was, worden ons onthouden. Dat is toch wel -wat krast De droeve sterfgevallen te Goes hadden hier toch zeker wel iets te zeggen. Zeker, een blad in deze omgeving heeft wel getracht de beteekenis daarvan te verkleinen door te betoogen dat het toch maar zooveel gevallen op de zooveel duizend gevaccineerden waren, maar Mr Rink heeft toch wel de gelegenheid ge had om zich van de schrikkelijke gevolgen die hier onze kinderen bedreigen, op de hoogte te stellen. Het is hem uit de stukken bekend, dat zich de laatste drie jaren tal van sterfgevallen voordeden. Het is hem bekend, dat sinds Augustus van het vorige jaar, toen toch betrekkelijk weinig kinderen gevaccineerd werden Weer 14 gevallen van postva- cinale encephalitis, "waarvan drie met doodelijken afloop voorkwam en. En toch vraagt Mr Rink met een ver wonderd-gezicht, wat er 'nu toch eigen lijk gebeurd is, dat nu de verplichte vaccinatie moet worden geschorst. De vele sterfgevallen en de nog veel talrijker ernstige ziektegevallen waardoor wie weet hoeveel kinderen voor hun leven ongelukkig werden, hebben hem na&r het schijnt niets geleerd. Ze zijn wel hardleersch, de verheer- lijkers van het vaccinatie-dogma! Heeft li ai eens een COSTUUWI bij ons gekocht? Zoo niet, doet het dit seizoen en U zult tevreden wezen. Aanbevelend, KLOKSTRAAT - GOES. Een katastrofe op de beurs te Weenen. De firmant Robert Wortmann van de bank Nagel en Wortmann, vice-president van de Weensche Beurs, pleegde gisteren ten gevolge van ongelukkige speculaties zelfmoord. De bladen vernemen, dat Wortmann ten gevolge van ongelukkige speculaties in aandeelen van Friedr. Krupp A.G. Berndorf's de deposito van zijn cliënten aantastte en effecten verduisterd zou heb ben tot een bedrag van c.a. 7 millioen schelling. De Vereeniging van Oostenrijk- sche Banken en Bankiers kwam laat in den nacht bijeen om maatregelen te be ramen om de Beurs van Weenen tegen de gevolgen van deze katastrofale ineen storting te beschermen. De zitting wordt vandaag voortgezet. De zelfmoord van Wortmann baarde groot opzien in ge heel Oostenrijk. Ernstig iramongeluk In Frankrijk. Een serie wagens van de tramlijn van het Noorden en Lotharingen, raakte los van een trim en kwam in botsing met een tram, die uit Hayange kwam, tus- schen Terville en Daspich bij een spoor wegovergang. Er zijn 12 dooden en 34 gewonden. Een nota der Nederlandsche regeering aan den Volkenbond. In een mededeeling aan het secreta riaat generaal van den Volkenbond wijst de Nederlandsche régeering er op, dat Nederland en Spanje tot nu toe de eenige landen zijn, die gevolg hebben gegeven aan de motie, aangenomen door de ver gadering van den volkenbond, op 22 Sep tember 1925, waarin den regeeringen aan bevolen wordt, om statistische opgaven omtrent den handel in wapenen, munitie en oorlogsmateriaal te publiceeren. De Nederlandsche regeering geeft ken nis, dat zij deze publicatie zal staken, indien haar voorbeeld niet door andere landen gevolgd wordt. Aardverschuiving en noodweer in Noor wegen. Wolff seint uit Oslo: Woensdag heeft op 26 mijlen afstand van Bergen een groote aardverschuiving plaats gehad, waardoor de spoorwegver binding OsloBergen verbroken is. In den loop van den nacht en gisteren is de toestand verergerd. Er heeft een reeks verdere aardverschuivingen plaats gehad, die vele bruggen der spoorlijn deels vernielden, deels beschadigden. Op het hoofdplateau vielen groote sneeuw massa's. De spoorwegverbinding met Ber gen is verbroken. De directeur der staatsspoorwegen ver klaarde, dat men te doen heeft met de ernstigste catastrofe waardoor de Ber- gen-spoorlijn tot nu toe geteisterd is. Het noodweer beperkte zich niet tot het gebied van Bergen; ook het zuidelijke deel van Noorwegen werd door een zwar ren storm geteisterd.- In de gemeente Balestrand werden door een groote aardverschuiving drie woon huizen en een reeks kleinere gebouwen vernield. De eigenaar van een huis, zijn vrouw en drie kinderen kwamen waar schijnlijk om. Van de kust zijn berichten ingekomen over verschillende scheepsongevallen. Drankzucht in Turkije. Met den val van de oude religieus- politieke staatkundige eenheid viel in Tur kije, naast zooveel meer, ook het politie- verbod van het drinken. Het gevolg: Men maakt er op de grofste wijze misbruik van den aloohol. Het verbod van den Koran maakt op de moderne jonge Tur ken niet den minsten indruk. Bovendien heeft de Turksche brandewijn het gebrek dat hij, zeer straf is en iemand direct bedwelmt. Drankzucht, vechtpartijen, en het aan tal zedenmisdrijven zijn daardoor bij de Muzelmannen zeer toegenomen. Ter bestrijding van deze mistoestanden heeft zich nu een anti-alooholische Mo- hammedaansche liga gevormd, de „Groe ne halve maan". Het motief van deze stichting is geenszins, zooals, men wel licht zou vermoeden, godsdienstig maar zuiver humaan, n.l. de waardigheid van den mensch beschermen. Elenmaal in het jaar zal da liga feestvieren n.l. op den „groenen dag", alcoholvrij' natuurlijk. Uit stapjes in veld en bosch, voordraf ten, feestmaaltijden, enz. zullen bewijzen dat de reine, gezonde vreugde niet in den aloohol gelegen is. DE UITVAART VAN PROF. H. A. LORENTZ. Een overzichtsfoto van den begrafenisstoet. Links: Prol. M. Einstein uit Berlijn, die bij de teraardebestelling aanwezig was. Binnen land. Begrafenis Prul. Lorentz. Het vaccinatie-wetje in de Eerste Ka mer aangenomen. „De Zeemeeuw" vergaan. Juweelendiefstal in Den Haag. Een S-D-A.P.'er in den Raad van Be stuur der P.ZE.M. opgenomen. Overeenkomst tusschen de ziekenhuizen te Goes geteekend. Buitenland, Noodweer en aardverschuivingen in Noorwegen. Catastrophe op de beurs te Weenen. De actie der Duitschë hoeren. Oud gebruik behouden;. Te Lier, de stad van Felix Timmer mans en Isidoor Opsomer, bestaat nog steeds het eeuwenoude gebruik dat een torenwachter, bij nacht, om het uur, op een trompet blaast en aldus de te bed liggende bevolking kond doet hoe laat het is. Om bezuinigingsredenen was on langs door den raad besloten den toren wachter, die stilaan op leeftijd' komt en binnenkort het baantje vaarwel zegt, niet meer te vervangen. Van vele zijden werd echter tegen deze afschaffing geprotesteerd met het gevolg dat het stadsbestuur thans op zijn besluit is teruggekomen en de functie van toren wachter behouden blijft. De Dulfeche boeren In verrei Op verschillende bijeenkomsten, die door duizenden boeren uit de districten van Opper- en Neder-Sileziê waren be zocht, werd een motie aangenomen, die o.a. eischt: Volledige kwijtschelding van het terug betalen der credieten voor de watersnood- schade, bijzondere steunmaatregelen voor de pachters, het ter beschikking stellen van voldoende middelen voor het aan brengen van verbeteringen, sluiting van de grenzen voor den invoer van varkens en aardappelen uit Polen en een nieuwe regeling van de verzekering tegen de werkloosheid. Aan do regeering wordt verzocht om vóór den 20en Februari op deze eischen te antwoorden. Op een bijeenkomst, die later op het marktplein werd gehouden, nam de voor naamste spreker den aanwezigen de plechtige gelofte af om zich achter de mo tie te scharen en om als laatste redmid del een opmarsch van de boeren naar Berlijn ernstig onder het oog te zien. Russische bestell ingen In Oostenrijk. Te Weenen hebben Russische afgezan ten vertoefd om na te gaan of het mo gelijk zou zijn Russische orders bij de. Oostenrijksche industrie te plaatsen. Zij hebben opdrachten tot een bedrag van on geveer 6 miljoen dollar voor locomotie ven, auto's, transformatoren, fabrieksin- stallaties enz. in het vooruitzicht gesteld, mits de hinderpalen van de financieele garantie overwonnen kunnen worden. Korte berichten. Binnenkort zullen bij de Zwitser^che spoorwegen gezinsplaatskaarteu worden ingevoerd, waarbij 50 pet. reductie wordt gegeven van de derde persoon Of. Kindo ren beneden de 12 jaar in gezelschap van ouderen zullen nog slechts een vierde van den prijs behoeven te betalen. Het teiöioonverkeer tusschen DuitscÜland en Amerika zal vandaag wor den geopend. In Duitschland kan van Berlijn, Hamburg en Frankfort uit met alle plaatsen in Amerika en op Cuba. worden gesproken.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1928 | | pagina 1