Donderdag 26 Januari 1928
42e Jaargang
KRONKELENDE PADEN.
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
FEUILLETON^
Directeur-Hoofdredacteur;
R. ZUIDEMA.
Bureau; Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummersf0.05
Prijs der AdvertentiSn:
1—4 regels f1.20, elke regel meer 30 et
Bij abonnement belangrijke korting
V Modem hdttedom.
Ds Buiskool, Nod. Heir. Prod, te tfssel-
monde, schrijft te „De OomL Kerk" wf
do droeve geestelijk© toestanden, /omls
die te eon groot dool ran Wöörddlonajid
werden gevonden,
Itot klinkt ongelooflijk, on toch, wie
Noord-IIolland kant, weet, dat hij niet
overdrijft.
Naast stoffelijke welvaart vindt men
daar een schrikkelijke geestelijke armoede.
Naast een behoorlijk© ontwikkeling op
natuurlijk gebied, vindt men daar een on
gelooflijke onwetendheid ton opzichte van
de geestelijke dingen.
Do schrijver wijst er op, dat Zon!dag3-
arbedd hier iets heel gewoons is, dat de
Kerkdiensten door de vrijzinnige predi
kanten voor allerlei kleinigheden worden
stopgezet en soms ook wel, omdat hef
buitengewoon gering aantal kerkbezoe
kers soms geen vijf het feitelijk
ondoenlijk maakt dén dienst voortgang te
doem hebben.
„En meen ffli öret, 200 vervolgt DS
B., dat het alzoo gesteld is op een en
kele der dorpen in de wijde omgeving
van Alkmaar; neen, veeleer is dit de ge
wone toestand.
Er mag in (tezeti nog eenig verschil
zijn tusscbem het ©ene dorp vergeleken
met het andere, maar alle veitoonen zij
toch vrijwel hetzelfde bovengeteeikende
type.
Waar dit de uitwendige openbarings
vorm van 'tgodsdienstig-berkielq'k leven
is, behoeft het niet te bevreemden,
dat de kennis van, alsmede de belang
stelling in geestelijk© dingen bij den N.
Hollander bedroevend: gering is. Eigen
lijk moet gezegd worden, dat deze dingen
voor hem zelfs niet bestaan.
Reeds de meening, dat er een Opper
wezen zoude zijn, door wien al wat be
staat, geschapen werd en nog wordt on
derhouden, klinkt hem als een ongerijmd
heid in de ooren, om nu maar te zwijgen
van andere waarheden, die reeds lang
buiten den horizon van zijn gedachten-
wereld vloden. En het ergste is, als hij
soortgelijke meedingen uit, dat gij het
zoo aan hem voelen kunt,, dat dit niet
zóó maar een driest ontkennen is, om
tets te zijn en iets te toonen; maar dat
deze meening inderdaad door ham ge
koesterd wordt, en kennelijk reeds sinds
lang vastgeklonken ligt in den bodem
van zjjn hart.
Geen wonder dan ook, dat een dus
danige Noord-Hollander zich zelfs de ge-
dacbtongang der Heilige Schrift niet kan
indenken, en dat bij cle in rechtzinnige
kringen aanwezige mentaliteit niet ver
mag aan te voelen. Van vader en groot
vader soms reeds af, .werd het er bjj
hem zóó inigehamerd, terwjjl bovendien
zijn voorgangers hem niets anders leer
den 'dan dat wat in den Bgbel staat
louter fabels zijn, dat hij u verbaasd aan
staart, indien gij anders betoogt.
En indien gij ten overvloede dan nog
naar voren gaat brengen de noodzakelijk
heid van het geloof in Jezus' verzoenend-
lijden en sterven, begint uw toehoorder
alle begrip te ontgaan, en kunt gij even
goed in een vreemde taal tot hem gaan
spreken. En waar hij hem niet altijd voor
een onontwikkeld man kan houden^ be
schouwt hij al naar gelang dengene,
die zoo_ tot hem spreekt dezen o f als
ieen duisterling, of als iemand, die hein
78.)
Vrij naar het Engelsch.
OI
Dikwijls denkt men er niet aian, wan
neer de jonge bruid .aan "liet altaar staat,
stralend van liet nieuwe geluk hoeveel
zij reeds heeft doorgemaakt in het zich
losmaken van al het goede, dat hlalar
dierbaar was.
„Vöor Emily was-het lang zoo moeilijk
met,zeide Anna bedrukt tot haar moe
der, „want toen zij heenging was ik er
nog; maar na mij volgt er niemand .om
mijn plichten op te nemen, Helena is ook
nog veel te jong."
„Nu,antwoordde haar moeder met
een stillen glimlach, „zou je dan liever
maar bij ons blijven en niet trouwen?"
Anna koek op on ook zij glimlachte,
toen zo .terwijl haar golaat met ©en
donkoro blos word ©vertogen, antwoordde;
„Moedor, dat zou ik voor hem zoo naar
vinden."
„Anna, lieveling, vergeet niet dat we
800 .ntomsmaal te dit loven voor oen
meeihfko SëHs gesteld worden. Vraag om
vyshaid, W*uua»r jv mem baalisgtag
willens en. wetens dingen vertelt, waarin
hij zelf riet gelooft.
Wie hoorde er toch ooit van, dat zulk©
dingen waar zonden zijnl Dat vorige ge
slachten zulks geloofd hebben; maar in
dozen verlichten tp dat nog te gelooven)
Waarlijk, het verwaten rationalisme
viert nog hoogtij te de stroken, die in
wijde uitgestrektheid liggen rondom
Alkmaar,"
Het zijn wel treurige toestanden, die
hier worden gefeekend.
De moderne prediking heeft hier ontzet
tende verwoestingen aangericht. Het licht
is volkomen van den kandelaar geweerd.
En als men dan ziet, hoeveel lijd en
geld ook door Christelijke partijen, die
elkaar in. den grond der zaak toch zoo
pa staan, gebruikt wordt voor onder
ling en strijd, dan komt van zelf de
vraag op, of hipt niet beter zou zijn, alle
krachten samen te trekken, teneinde over
dit mooie en toch zoo donkere gewest
Ibeit licht des Evangelies te doen uit-
strateör,
Schuchterheid in het heilige.
Het debat, de vorige week in de Staten
van Zeeland; gevoerd: over het instellen
van het ambtsgebed, err met name de
rede van den heer Welleman, waarin
het vrijzinnig-godsdienstig standpunt werd
toegelicht, bracht ons in herinnering hef
schitterend debat in December 1903 in
de Tweede Kamer gevoerd tusschen Mi
nister Kuyper en Mr v. d. Vlugt.
Door den heer van der Vlugt werd
toen betoogd het was bij de behande
ling van de Sta&tsbegrooting dat „de
schuchterheid'in het heilige"
hem meer aantrok dan het naar buiten
treden met den naam van God1.
Het was in antwoord daarop dat Minis
ter JSuyper zich als volgt uitsprak:
„Deze'bedenking is reeds gisteren door
mij ondervangen toen ik hier zeide, dat
dié heeren wel rekenden met de religie
als sentiment en als verschijnsel in het
persoonlijk leven, maar dat zij weigerden
met Gods Majesteit te rekenen in hun
Staatsrecht.
Ik voeg er thans dit aan toe: God
bestaJat, en omdat Hij, van alle ding de
vrijmachtige Schepper is, heeft Hij 'op al
wat Hij schiep rechten; rechten op
elk persoon, op elk volk, op elk land.
Deze rechten van God op ons land en
volk waren nog steeds uitgesproken in de
formule van het regeeren van ons vor
stenhuis „bij de gratie Gods". Die rech
ten van God op land en volk moeter
niet alleen in zulk een formule worder
geuit, maar zij moeten ook in het Staats
recht zelf tot ontwikkeling komen. An
ders wordt in een Staatsrechtelijk systeen
het hoogste recht, het recht van God
verzwegen en miskend.
De geachte spreker is ongetwijfeld een
man van teeder religieus sentiment, al
wensch ik daarin in niets voor hem onder
te doen. Maar juist met een beroep op
dat teeder sentiment vraag ik hier dan
toch, of ge niet gevoelt, hoe ge, wan
neer ge zelf een persoonlijken God belijdt,
Schepper van bemel en aarde; het recht
van dien God miskent, zoo ge in uw
Staatsrecht en in uw stelsel dit hooge
recht van God ignoreert?
Ten slotte dit. De geachte spreker heef.
in psalmwoorden, waarvan hij weet, hoi
zij diep in het hart van elk belijdei
staat; maar heb je die eenmaal genomen,,
door God geleid dan moet je ook
alle consequenties aanvaarden en je met
al je geestkracht,je geheele hart wijden
aan datgene, wat jo keus is geweest;
laat je niet terneer drukken door gevoe
lens, die jemaar hinderen en je het
leven vergallen."
Stel u de vreugde van Anna en baar
moeder voor, toen nog geen twee dagen
na dit. gesprek; de7 post brieven uit Canada
bracht, met de tijding, dat op het tijdstip
van ontvangst Harry en Emily reeds op
de thuisreis waren. Welk een blijdschap
in Buckland, in -aller hart van den
grijzen dominee "Grey tot aan de kleine
Helene tool Blijdschap zonder bittere bij-
■smaak. De kleine Helene zong den ganschen
dag; niet alleen zouden Emily en broer
Harry thuiskomen en in Buckland blijven
wonen, m'aar zij brachten een lief klein
neefje mee, haar neefl zooals ze reeds
vol trots vertelde.
„O moeder, laten we toich gauw do kin
derkamer in gereedheid brengen. Ik zal
al mijn oude speelgoed gaan opzoeken.
Zou hij al kunnen praten?
Doch niet alleen in. Heieno's kleine
hoofdje hielden zich de gedachten mot
niets dan de thuiskomonden bezig, ooit
do ouderen waren or gëhml van v<>rvu)4
M«& nun saai d* fouulte ês*f éfttmuu--
weerklank vinden (Mr v, d. Vlugt had uit
Ps, 25 aangehaald de woorden: Gods ver
borgen omgang vinden, zielen waar zijn
vrees te woont) de schoonheid, de diepte
en do tanigheid van het verborgen leven
voor God in de binnenkamer bepleit,
doch met uitsluiting vain God van het
politieke terrein, en hij voegde er bij:
de Calvinist van ander temperament is
meer man van de daad. Daarop heb ik
slechts to antwoordén, dat het volgens
Robert Fruin en onze beste historici de
Calvinisten zijn, die ons land in de 16e
eeuw gered hebben. Had dan ook het
mystieke standpunt van den geachten
spreker gepraevaleerd, zoo staat dit vast,
dat Nederland nooit een vrrj volk zo-u
zijn geworden, en dat ons nu vrije vader
land altoos zou gebleven zijn een Win
gewest van Spanje."
Zware sformeni boven New York.
Volgens berichten uit NewYofk zijn de
zware stormen, die Woensdagnacht en
Woensdagmorgen boven dè stad; hebben
gewoed, naar het Noorden, van den Oce
aan getrokken. Overal in de stad is groote
schade aangericht. Men kan zich niet her
inneren, dat de golven in de haven ooit
zoo hoog zijn geweest als Woensdag.
Ontstemde DultechiB boereit
De organisaties van 'den landbouw heb
ben tegen vandaag protestbetoogingen in
gericht te Dingen tegen de belastingen, die
op den landbouw drukken. Uit de aan
vragen voor speciale treinen bij de Rijks
spoorwegen blijkt, dat er 15.000 deelne
mers zullen zijn. Men verwacht dat de
vergadering een stormachtig verloop zal
hebben, doch voor uitspattingen is men
niet beducht. Daar de opwinding vooral
tegen de ontvangers gericht is, heeft men
echter speciale voorzorgsmaatregelen ge
troffen om de .ontvangerskantoren te be
schermen.
Hef s'feéhte w©er.
Terwijl het gisteren te Londen mooi
en zelfs lenteachtig was met zeven uur
zonneschijn, liep de straatweg van Fol
kestone naar Dover in Kent, tengevolge
van de hevige regens op tal van plaatsen
onder. Ook in de graafschappen Derby
en Northampton houden de stormen en
overstroomingen aan, maar in Schotland
was de toestand veel verbeterd'. Uit Tip-
perary in Ierland wordt sterke sneeuwval
gemeld, met daling van de temperatuur.
Een poiljieke Inbraak?
De Duitsch-Nationale fractie van den
Landdag deelt mede, dat ingebroken is
in het bureau van de fractie in den
Pruisischen Landdag. Benige kleino voor
werpen van waarde van den secretaris
werden gestolen.
Men gelooft, dat het hier een inbraak
met politieke bedoelingen betreft. Alle
documenten der partij werden doorzocht.
Men weet niet of er documenten gestolen
zijn.
Do economischs toestand van
Engeialnd-
In een rede te Woking zeide de finan-
cieele secretaris van de Schatkist, Samuel,
dat de handelsbarometer over "het alge
meen een .voortdurende stijging te zien
geeft, ondanks het feit, dat eenige der
gekomen, dat na aankomst Hairry bij haar
zijn intrek zo(u nemen, zoodat Emily's
eigen familie het geluk zou hebben haar
en haar kind de eerste dagen onge
stoord bij zich te hebben.
De blijdschap in de domineesfamilie
werd nog verhoogd door het vooruitzicht,
dat Mary Stewart haar gast zou zijn,
in afwachting, dat mevrouw Nugent
haar als dochter tot zich zon nemen.
Slechts één ding was er, waardoor haar
blijdschap getemperd werd: 'tfeit dat Ar
thur niet aanwezig was, en dat reeds
tweemaal een mail uit Indië was alange-
komen, zonder dat ze brieven van hem
bracht. Wel wist men in Buckland, dat de
opstand zoo goed als gedempt was, maar
er was nog een vijand, die talrijke slacht
offers maakte de cholera. Men had
mevrouw Nugent in algeheele onwetend
heid gelaten van alles, wat had plaats ge
grepen, daar haar zenuwgestel nog steeds
zoo teer was, dat do minste schok haar
ernstig zou kunnen, benadeolen. Van haar
vroegere flinkheid was niets overgeble
ven/Terwijl zo voor haar ziekte nauwe
lijks wist wat zenuwen waren, moest ze
zich nu ieder uur van den dag leeren
beheersohen, om niet door iedere onbe-
teekenende gebeurtenis van strook ge
bracht te worden. Haar lichaam was haar
<¥4% last, dflti W! willig Wtesfcteig
voornaamste Industrieën de katoen, b.r,
niet in Moetenden toestand verkoeren.
De industrieel© uitvoer verheugt zich te
het poetste sgeces. Het aantal te werk ge
stelde personen In Groot-Britannic is
waarschijnlijk nu hooger dan ooit, gamuël
berekende, dat in plaats van een ongun
stige balans, zooals in 1930, de overzee*
scho handel van Engeland in 1927 een
gunstige balans zal opleveren van ten
minste 73 millioen p.st,
Vulkaan In werking.
De Kilauea, de grootste werkende vul
kaan ter wereld, heeft de bevolking van
het eiland Hawaii' verschrikt door een-
hervatting van zijn periodieke werkzaam
heid. De autoriteiten 'achten geen reiden
tot ongerustheid aanwezig, daar de pe
rioden van werkzaamheid vooruit bekend
zijn en pr niet vóór 1930 een ernstige
uitbarsting verwacht wordt.
Treurige woningtoestanden.
Dat de woningnood in Berlijn zedelijke
noodtoestanden schept en den godsdienst
indirect van zijn klem en kracht berooft,
is bekend. De „Refarmirte Kirchenzeï-
tung' 'bespreekt in dit verband epn mede
deel! ng der Berlijnsche pers, dat er in
Berlijn meer dan 100-000 menschen zijn,
die zelfs geen eigen bed beibben. Treu
rige toestanden.
Korte berichten.
De Belgische nota aan Frankrijk
betreffende de mislukking der onderhan
delingen voor het sluiten van een nieuw
handelsverdrag, is gisterochtend uit Brus
sel naar Parijs verzonden en in den
loop van den middag door den Engelsc'hen
ambassadeur aan minister Briand over
handigd. Omtrent den inhoud is van offi
cieels zijde te Brussel aan dei pers geien
enkele mededeeling gedaan.
De controle-commissie van den Vol
kenbond herkoos «lr Nederbragt als rap
porteur.
Ia een weverij te Klein "Bemsdorf
(Thüringen) heeft een groote brand ge
woed. 180 Arbeiders zijn werkloos gewor
den.
De door den minister van financiën
bij den landdag ingediende begroeting
voor het land Baden voor het jaar 1928,
wijst een tekort' aan van 24.3 millioen
mark.
Het bestuur van den Duitschen drufc-
kersbond heeft volgens de „Vorwarts"
tegen 31 Maart de loonovereenkomst op
gezegd. n
Te Schlettaiu zijn bij de kerkelijke
kas verduisteringen ontdekt ten bedrage
van ca. 100.000 mark. Een gemeente
raadslid is aangehouden..
Eem onderhoud met Van Leair Black.
De heer Van Lear Black is gistermid
dag twee uur in een Fokkervliegtuig -
bestuurd door Geysendorffer op Schip
hol 'aangekomen. D'e Amerikaan begaf
zich naar het Amstel-Hotel.
In een kort gesprek, dat het „Hdbl."
met den Amerikaan had, zeide hij de
K. L. M., de' oudste luchtvaartmalaltschap
pij der wereld, als een der beste en meest
vertrouwenswaardige ondernemingen op
dit gebied te waardeeren. Ik ken verschil-
van den geest om mede te arbeiden.
Zwaar viel het haar, naiar baar geaardheid
om allerlei nieuwe gewoonten aan te
nemen die zoo in strjjd waren met het-
een vroeger als het ware, deel van
aar zelf uitmaakte. Vol van onaifhan-
kelijkheidszin, steeds bereid om zander
raad of bestand hare plannen uit te voe
ren, was ze nu tot in iedere kleinigheid!
afhankelijk, gekluisterd aan een rustbed,
menigmaal zelfs te zwak om t'e lezen,
laat staan te arbeiden.
Doch Gods geest was over baar, om
haar ziel door zware beproeving van
het aardsche te keeren naar hef hemel-
sche; langzaam %iaar zeker moest zij
leeren inzien, dat het slechts ging om op-
v ,eding der ziel, iets wat ze altijd over
het hoofd had gezien.-. Ze moest leeren,
juist wat een natuur als de hare zeer
zwaar moest vallen, nederig ta zijn en
lijdzaamheid te betrachten.
Maar de liefde van Christus was nu
met haar. Zijn bloed had haar misstal
en uitgewischt en wat zoo hard en
itter scheen, werd daardoor verzacht.
Menigmaal werd ze nog door twijfel, door
moeiljjken strp afgemat, dikwijls voerde
de verleiding haar weer aan den rand'
der duisternis; maar steeds was! het God,
die baar bsvrpde; baar ziel werd gelou
terd m uk Bii-gé ww mlttatdm, vaal-
Binnenland.
Tetefooweridadtag Nederland»—Amerika.
Zigeuners om és Zeeuw ach-Vlaams che
grens.
Voorloopig Verslag dier j&erste Kamer over
het Vaccinatie-wetje.
Buitenland.
Stormen boven New-York.
De uitsluitingen in- Zweden.
Boos weer in Engeland.
lende menschen bij! de K. L. M., aldus
onze zegsman, en het zijh alle „splen
did people", voorzichtig, nauwkeurig en
toch vol durf,
In het bijzonder vestigde hg er de
aandacht op welke uitstekende propagan
da deze maatschappij in het buitenland
voor Nederland maakt. Overal slaan de
Nederlandsche vliegers een uitstekend fi
guur.
Het Was aardig dit te hoor en vAn den
bekenden Amerikaan die voor óns volk
veel waardeering bezit. Hetgeen ook bleek
uit zijn opmerking dat men overal voor
aanstaande Nederlanders kan tegen ko
men, terwijl .de bevolking van ons land
slechts ongeveer even groot is als die
van Londen.
In Amerika zijn hef, zoo zeide hg,
vaak Nederlanders of afstammelingen van
Nederlanders die op gebied van kunst,
wetenschap, politiek uitstekende men
schen zgn.
De werkloosheidsverzekeri ng.
De Minister van Arbeid, H. en N. heeft
zich met het volgende schrijven gewend
tot den Hoogen Raad van Arbeid:
Gelijk uwen Raad bekend is, heb ik mij
bij de behandeling der begrooting van
mijn departement voor 1928 bereid' ver
klaard, een voorstel in zake wettelijke
regeling der werkloosheidsverzekering
voor te bereiden.
In de gedachtenwisseling, die toen
plaats vond7 ging men uit van de onder
stelling, dat ook de werkgevers zullen
bijdragen in de kosten, der verzekering,
en van de wenschelijkheid, dat de ver
zekering via de werkloozenkassen der
vereenigingen van arbeiders behouden
blijft.
Bij de overweging dezer gedachten tre
den aanstonds drie praealabele vragen
op den voorgrond, n.l.:
I. Indien, naast verplichte premiebe
taling door alle werkgevers voor alle in
hun dienst zijnde arbeiders, de vrijwillig
heid inzhke de toetreding tot de werk
loozenkassen der vakorganisaties gehand
haafd blijft, zullen de werkgevers bijdra
gen ook voor arbeiders, die niet tegen
werkloosheid verzekerd zijn. Is zoodanige
regeling te aanvaarden?
II. Aan welke organen kan het in
nen der premiën van de werkgevers het
doelmatigst worden opgedragen?
III. iWordt langs dezen weg in vol
doende mate bereikt, dat het aantal ver
zekerden zich belangrijk zal uitbreiden,
welk doel met een wettelijke regeling
mede wordt nagestreefd?
Ik zou het bijzonder op prüs stellen,
indien ik omtrent bovenstaande vragen
hèt oordeel van uwen Baadi zou mogen
vernemen.
de zich weer nader tot den Heiland ge
bracht, wist ze, dat het Zijn liefde was,
die had overwonnen.
Al haar aardsche hoop en vreezen con-
contreerde zich nu op haar zoon; innig
verlangde zij er naar, te mogen goedma
ken, wat zij aan hem en zijn verloofde
misdreven had. Menigmaal was zij mis
moedig en vreesde, zij dat God, ofschoon
hij haar zonden vergeven 'had, Zg'n straf
zou zenden door haar heur eenigst kind te
doen verliezen, waardoor ze in haar ver
der lever gebukt zou gaan onder het zelf
verwijt, dat zij het ten slotte was, die een
onschuldige jonge vrouw beroofd had van
den man ,dieh zg liefhad.
In beide huizen, waar gasten verwacht
werden, was al spoedig alles voor de
ontvangst in gereedheid gebracht. De pas
torie zag er vriendelijker uit dan ooit, be
groeid als ze was door klimrozen en
groen, dat in den zomer welig tierde.
Overal hing "n stemming van opgewekt
heid en geluk. Bg de Murray's hing een
geest van ongeduldige spanning. De jon
gens waren met vacantia van school thuis
en den gehoelen dag schalden hun 'op
gewonden stemmen door de gangen van
het huis en door den tuin,. De kleine
Helene gaf hun niets toe,
(WewU varrolfd.)
