Wat er deze week voorviel.
Aan den politieken winkel ia deze
maand weinig werk. De heeren Kamerle
den genieten nog steeds van hun Kerst-
recès. Maar enkele Christeljjk-His-
torische politici hebben hnn va-
cantie benut om in verschillende steden
van ons land redevoeringen uit te spre
ken, die in hoofdzaak liepen over de
vraag, of de tegenwoordige politieke toe
stand mag worden bestendigd. En alle
sprekers (o.a. dr de Visser, dhr Krijger,
ds Langman en het Eerste Kamerlid de
Savornin Lohman) waren het er over
eens, dat die toestandmomenteel onge
zond is, dat we terug moeten naar een
parlementair kabinet en dat daarom weer
moet gestreefd worden naar een samen
werking tusschen de drie groote recht-
sche partijen.
Een belangrijke vergadering was ook
die, welke deze week gehouden is over
de reorganisatie van de Glindhorst.
Zooals men weet, is deze stichting failliet
verklaard, maar een nieuwe combinatie
is opgetreden, die de bezittingen van de
Glindhorst heeft gekocht in publieke vei
ling en de exploitatie op nieuwen voet
zal beginnen. Een krachtig beroep op
den steun van het Geref. volksdeel is
wederom gedaan.
De Prov. Staten van Zeeland
vergaderden deze week in tweede Na
jaarszitting. Het was vooral de electri-
ficatie, die er besproken werd. Voor de
Noordgroep is er „licht in 't zicht", maar
voor de Middengroep is nog geen enkele
voorspelling te doen.
De bekende Amerikaan Van Lear
Black, die met een K.L.M.-vliegtuig een
vliegtocht naar Indië maakte, heeft blijk
baar nu een plan in den zin, om met
een vliegtuig derzelfde Maatschappij: naar
Afrika te vliegen. Hij is wel een goede
klant voor de K.L.M. en maakt tevens
voor haar gewaardeerde reclame.
Weer een ander aviateur, Ingenieur
Grasé schijnt voornemens te zijn een
.vliegtocht naar Indië te maken in
drie maal 24 uur. Hij sprak ook van een
vliegtocht naar Amerika. De tijd zal lee-
ren, wat daarvan verwerkelijkt wordt.
Niet alleen op het gebied der avia
tiek doet ons land van zich spreken,
maiar ook op dat der inpoldering.
We denken daarbij natuurlijk het eerst
aan het geweldige Zuiderzee-werk, maar
wat in den Biesbosch geschiedt, mag
toch ook met eere genoemd worden. Een
groot stuk modderland is daar nu inge
dijkt, terwijl nu op het program staat
de inpoldering van 14 1500 H.A. Zoo
komt er een flink stuk cultuurgrond bjj,
waaraan zoo groote behoefte bestaat.
Talrijk waren deze week de berichten
over allerlei d r a m a's (in Heerlen,
Breda, Venlo, enz.), bestaande in moord
en zelfmoord, waaruit weer eens, voor de
zooveelste maal bleek, op hoe schrik
kelijke wijze de mensch in de zonde
vallen kan.
Uit het buitenland kwamen deze week
weer tal van berichten, die ons er op
wezen, hoe gevaarlijk Rusland nog
altjjd is. In Litauen werd weer een com
munistische agitatie merkbaar, terwijl in
Caïro het hoofdkwartier van een com
munistische organisatie in het nabije Oos
ten ontdekt werd. De staten, welke prijs
stellen op orde en rust, dienen voort
durend aan den belager daarvan ernstige
aandacht te schenken.
Met een herinnering «an de overstroo
mingen in Roemenië en de sneeuwstor
men in Beieren besluiten wjj dit over
zicht.
iJIT HET ZEEUWSCHE VERLEDEN.
Door A. M. Wassets-
Het drama van ReJmerswaat
Doodsch en eenzaam is de wjj de watervlak
te, die zich aan de Oostzijde van het eiland
Zuid-Beveland uitstrekt en bekend staat onder
den naam van het „Verdronken land van Zuid-
Beveland
Voorheen was ar laven en vreugde, thans
varen de schepen ar over heen.
Ten Oosten van het Oesterdorp Iersake,
lang een zeer vruchtbare landstreek, waarin
de stad Reimerswaal ook wel Romerswa!e
genoemd benevens de dorpen Bat, Kou-
werva, Lodgke, Duivene, Talseinde, Nieuw-
land, Staenvliet, Everswaard en Oudwa&rderige
lagen.
Het lag er zoo rustig en vredig, het land
van Reimerswaal.
De stad zelf was ean der voornaamste ste
den van Zeeland en verkeerde, mede door
haar gunstige ligging, in het begin der löde
eeuw in vollen bloei.
Halaas, de waterwolf zou ook deze schoone
vruchtbare streek voor zich opeischen.
Omstreeks bet midden der 13de eeuw wordt
Reimerswaal het eerst genoemd en reeds in
1300 is het een plaats van beteekenis.
In 1366 kreeg zij twee vrije jaarmarkten.
Twintig jaar later in het jaar 1374, onder
het bestuur van Hertog Albrecht van Beieren,
werd zij tot stad verbeven, geheel versterkt,
en van een ringmuur voorzien, waarin zioh,
volgens de gewoonte van dien tijd, waar
schijnlijk een aantal schanstorans hebban be
vonden.
Een drietal geregelde veren werkten niet
weinig tot bloei mede, te weten een veer
op Bergen op Zoom, een veer op Antwerpen
en het veer van Venusdamme, dat diende
tot verbinding naar de eilanden Schouwen-,
Dui vel and en Tholen.
Het is te bejammeren, dat er van deze
stad nooit een kaart of grondteexening heeft
bestaan, waaraan men veilig historische waar
de heeft durven toekennen. De teekening bij
Smallegange levert geen bepaalde bewijzen
van echtheid en deze omstandigheid maakt
het zeer moeilijk om zich van de uiterlijke
gedaante dei er stad een stuiver denkbeeld te
vormen.
Ook heeft Smserins in cjjn studie over Rei
merswaal, dit punt geheel onaangeroerd ge
laten.
Reimerswaal ontwikkelde zjph geleidelijk
trok steeds meer en meer inwoners tot zich
en de nering en het vertier namen van
jaar tot jaar toe. De Edelen van Reimerswaal
waren in de 12de eeuw reeds «eer beroemd,
wat mede daaruit blijken kan, dat onder de
Baronnen, die ten jare 1179 Graaf Floris
op het steekspel vergezelden, ook de Edelman
Reimer van Reimerswaal voorkomt, van ^wie
onderscheidene adelijke geslachten in dezen
omtrek afstamden.
In da löde eeuw is Reimerswaal reeds de
derde der vjjf goede Steden van Zeeland.
In deze eeuw valt ook haar bloeitijd als
centrum van niet minder dan achttien wel-
varende dorpen (in 20 ambachten gelegen)
waarin vele hofsteden, lusthoven, sloten en
kasteelen verrezen.
1 Was de 6de November van het jaar 1530.
Een historische datum, die met zwart krijt
in de Zeeuwsche annalen vermeld .staat
De storm was in aantocht! Uit de wijde
verte kwam een schaduw over de Schelde
naderen, geweldig en ontzagwekkend!
Bruisend, brullend, met daverend geluid,
naderde die schaduw; de aarde scheen ziob
te bewegen en da afgronden loeiden.
Het was niet de schaduw van een nietig
mensch, maar de schaduw van het verderf,
van den Watervloed, van den verdervanden
Waterwolf.
Het gevaar kwam al nader, met de snel-
heid van een orkaan, die het zwerk scheurde.
Het naderde het land van Reimerswaal met
zijn bloeiende dorpen
Ten westen van Reimerswaal lag het kasteel
van Lodijke, waar alB een machthebber ze
telde de Edelman AAriaan van Lodijke, Heer
van Reimerswaal, die in den omtrek zijne
bevelen uitdeelde.
Het was een strenge ambachtsheer, voor
wien al zijn onderhoorigeu beefden. Hij was
gehuwd met een zeer zachtzinnige vrouw,
en wat haar man te kort schoot in liefde
tot zjjn naaste, vergoedde de Edelvrouwe Jo
hanna van Lodjjke, dooi haar zachtmoedigheid
en weldoen, zoodat men terwilie van haar,
veel in haar man verdroeg.
Op den gemelden 6den Nov. ia er een
groot feest op het kasteel, ean doopfeest ter
eere van den pasgeboren zoon.
De maaltijd staat aangericht en da gasten
schikken aan. Zilveren bekers en kristallen
glazen wisselen elkander af, da schotels met
da Lodfjksche wapens zijn zwaar verguld;
zij schitteren en fonkeian in het hoht, zjj
schitteren voor de laatste maai op het prach
tige kasteel van Lodjjxe.
Aan het hoofdeinde troont da kasteelheer
Adriaan.
Hij zit daar in zijn volle heerlijkheid in
zijn triumph maar hij heeft het hoogte
punt van zjjn glorie bereikt
Er heerseht een opgewekte, losse, vroolijbe
toon aan tafel.
Da gerechten gaan rond en de geur van
het heerlijkste wildbraad vervult da Ridder-
zaal Er wordt al drukker gesproken. De
edelste wijnen fonkelen in de glazen,...
Men geniet volop
Maar men hoort niet of wil niet hooren,
den storm die buiten loeit, men kijkt slechts
naar dans en luistert naar de muziek der
minstreelen
Doch terwijl het gedruisch in de feestzaal
luidruchtiger wordt, als wilde zij het gebrul
van den storm overstemmenwordt plot
seling de deur opengeworpen en stormt, met
gescheurde kleeren en beslijkte haren een
onderhoorige de zaal binnenregelrecht
op den kasteelheer af
In een oogwenk verstomt het rumoer en
aller oogen wenden zich plotseling naar de
plaats, waar de ongenoode gast, met zijn
somberen blik staat.
Men gevoelt het, er ia iets vreeselijks ge
beurd.
„Te hulp Bdels Hearl" soa klinkt het door
de zaal. „Te hulp ar is groot en nood! De
dijk bij Lodjjke is besweken en het water
stroomt door het gat onzen polder binnen 1
Nog ia het niet te laat, zend spoedig uw
werkvolk naar den dijk HeerI"
Men schrikt op van deze tijding en ont
steld verlaten eenige gasten de feestzaal.
Woedend is de Heer van Lodijke over
deze stoornis. Hat groote gevaar dringt niet
tot zijn verhitte brein door, an hoogmoedig
klonk hat door da feestzaal
„Geen nood mijne gasten! Hebt geen vrees
op mijn heoht kasteel! Bant alle zorgen weg!
Gero werkvolk zal door mij naar de dijken
worden gezonden! Zal ik de Schelde tegen
houden en ze in haar werk belemmeren Im
mers zij werkt nu voor mijd Zij helpt mij
een haven te graven naar mijn kasteelI"
en een drinkbeker wijn opheffend,Eetn
heildronk aan mjjn wakkere helpster de
Schelde.
Ontzet luistert men naar deze verwaten
taal, doch zij stelt .de gasten niet geruist,
zij verdwijnen, om zich persoonlijk op de
hoogte to stellen.
Zij verdwenen bijtijds, want de „wakkere
helpster" naderde met rassche schreden, alles
voor zich nitstuwende, de muren van het
Lodjjksche kasteel en ternauwernood kon de
hoogmoedige Heer van Lodijke en1 Reimers
waal met zijn vrouw zich op een. vlot redden,
om in Bergen op Zoom zijn levensdagen te
eindigen
De woeste Schelde-golven verrichtten hun
vernielend werk, overal jammer brengende.
Als de andere vluchtelingen, die zich nau
welijks konden redden, den anderen morgen
den omtrek overzien, weten zij niet of ze
waken of droomenSommigen twijfelen
aan bun verstand.
Waar is Lodijke? Waar is Tolseinde en
Steen vliet? Waar zijn de andere bloeiende
dorpen? In verschillende richtingen rijzen de
spitsen der kerktorens op, uit de diep-grauwe
wateren; nu hun metalen mond is verstomd,
schijnen ze de -hand omhoog te trekken als
ameekende om erbanning.
Ginds schemeren daken. Dear steken de
stukken van het Kasteel te Lodijke boven
het water uit.
Welk een aanblik biedt die nieuwe zee
Uit Reimerswaal snelde men ter hulp. De
schrikmare was den bewoners reeds tege
moet gekomen en naar de ringmuren der
stad ijlende, staarden zij op de woeste baren,
die ook reeds hun stad naderden.
Toch werd de stad dien öden Nor. nog ge
spaard, doch het omliggende land was ver
loren verzwolgen
(Slot volgt.)
JEZUS OVERWINT.
Zij winnen 'tna en nimmer meer,
Diie strijden tegen God den Heer;
Zjjn Woord, hoe vurig oolk gehaat,
Moet overwinnen vroeg of laat.
God gaf de wereld Zijnen Zoon,
Zij schonk haar Heiland spot en hoon,
Maar 't einde van haar bittren strijd
Is toch Gods zege in eeuwigheid 1
De vijand lastert, maar de Geest
Werkt aan de harten onbevreesd,
Hjj komt, oak waar men Hem belacht
En schept de harten om met kracht
Dan lokt Hg met Zijn teedre stem
Naar Golgotha en Bethlehem;
Zjjn liefde is sterk, Zijn macht is groot,
Hij overwint den diepsten dood.
Dus zien wij opwaarts naar den Troon,
Waar Jezus heerseht, des menschen Zoon;
Hij houdt in Zijn doorboorde hand
Den sohepter van 't verste strand.
Laat komen 'svjjands legerschaar,
Laat alle duivlen met elkaar
Zich saamlen tot den laatsten strijd 1
Mijn Jezus heerseht in eeuwigheid!
Dr. J. H. GUNNING J.Hzn.
Kamer van Koophandel en Fabriekten voor
de Zeeuwsche Eilanden,
Jaaroverzicht vair den voorzitter.
In de gisteravond gehouden vergade
ring van de Kamer van Koophandel te
Middelburg, heeft de voorzitter, de beer
C. Boudewijnse, aüeerst er aan herinnerd,
dat de kamer in het afgeloopen jaar den
heer Oosterbaan door den dood en de
heeren van Niftrik en KieLstra door ver
trek verloor.
Spreker installeerde daarna de im hnn
plaats gekozen heeren, Veenis, Van Raal-
te en van Bommel van Vloten, om daarna
de herkozen leden, de heeren Bosman J>e
Vos, Masseg, t. d'. Berg, Klijberg, P*. G.
Laemoes, Machgeels en Stofkoper toe te
wenschen, dat zij als tot au toe, jeen
krachtig aandeel aan de werkzaamheden
zullen blijven nemen.
Hierna ging spreker over tot zijn jaar
overzicht.
Aan het jaaroverzicht derZ. L. M.
ontleend© spr., dat van de landbouw
gewassen vel© in het afgeloopen jaar te
lijden hebben gehad van de slechte weers
gesteldheid, dioch in de prijzen werd een
zekere schadeloosstelling .verkregen.
Voor den tuinbouw was het jaar 192?
gunstig, zoowel de opbrengst ais de pre
zen waren bevredigend. De belangstel
ling voor den tuinbouw was nog steeds
toenemende. De veehouderij ging niet ach
teruit, op Schouwen bleef zij, zoowel wal
melk- als fokvee betreft, toenemen. De
prijzen van melk en boter waren vrij
goed.
In de oestercultuar waren do resul
taten van de campagne, welke in 1927
eindigde, bevredigend; De productie liet te
wenschen, doch de prijzen waren hoog.
Van de groot-industrieën bad de Kon.
Mij da Schelde in* bat algemeen voldoende
werk.
The Vitrite JVorics kon godforend© hel
grootste gedeelte yan het jaar slechts
een© beperkte productie onderhouden,
doch jm het laatst van heit jaar werd' het
onverwachts zeer druk. Deze onderneming
heeft onlangs oen© dochtermaatschappij
in Frankrijk gesticht. Al wordt ver
wacht, dat daar goedkooper zal kun
nen worden gefabriceerd dan hier, jal
voorkiopig het bedrijf te Middelburg el
met nadeelig door beïnvloed worden.
Da overige industrieën gaat het ver
schillend, in het algemeen schijnt de
klein-industri© slechts matig van werk
te zijn voorzien.
Sedert den oorlog heeft de koopkracht
eens groote verandering ondergaan. Klei
ne inkomens uit arbeid zjjn belangrijk
gestegen en bevinden zich op een veel
hoogetr peil dan de indexcijfers der fcLein-
handelprijzem. Het omgekeerde is evenwel
bet geval met de grootene inkomens uit
arbeid, en wat de inkomens uit andere
bromnen betreft, zij opgemerkt, dat zelfs
al zijn zij zdet lager dan vroeger, hunne
relatieve waarde, gezien de kleinhandel-
prijzen, geringer is geworden. Zoo heeft
©ene verschuiving van koopkracht plaats
gevonden, welke op sommige zaken een
gunstigan invloed heeft uitgeoefend, doch
waarvan andere den nadeeligen invloed
ernstig voelen.
Een der belangrijkste feiten op het ge
bied van het verkeerswezen noemt spr.
de opening van de looaal-spoorweg op
Zuid-Beveland.
Een ander feit van beteekenis is da
verbetering van het verkeer tusschen Vlis-
sdngen en Breskens door aanschaffing van
een ferry boot. Over deze nieuwe boot
is al heel wat stof opgewaaid. Zij heeft
niet aanstonds aan 'die haar gestelde
edschen voldaan, en voor de haven van
Breskens is zij hinderlijk gebleken.
Verwacht mag worden, dat dit laatste
bezwaar na verbetering van die haven wel
zal zijn ondervangen. Of de geoefende cri-
tiek billijk is of niét en of de door het Bu
reau Veritas dienaangaande afgegeven
verklaring.voldoende waarborg geeft, mag
spr. als leek niet beoordeelen, maar wel
wil het hem voorkomen, dat in kapitein
en directie zooveel vertrouwen mag wor
den gesteld, dat men bij zeer onstuimig
weer de boot niet zal laten varen, indien
hieraan eenig gevaar zou zijn verbonden.
En al zou dan onverhoopt moeten blijken,
dat op dit zeer bijzondere traject de vaart
met de ferryboot gedurende bv. slechts
95 pet. van het jaar zou kunnen worden
onderhouden, nog dan zal van een zeer
groote verbetering in de verbinding tus-
scfhen Walcheren en Zeeuwsch-Vlaande-
ren Westelijk Deel kunnen worden gespro
ken.
Spr. 'herinnerde dan aan de dienstrege-
lingconferentie, bijeengeroepen door den
Commissaris der Koningin.
Spr. wijst er dan op, dat er nog wel wat
te wenschen overblijft inzake de verbin
ding met België, resp. Frankrijk. Een
groote verbetering zou worden verkregen
door een van Antwerpen naar Roosendaal
loopenden trein iets later uit Antwerpen
te laten vertrekken, in welk geval de rei
zigers van den Pullmantrein met bestem
ming Zeeland de reis geheel per spoor
zouden kunnen maken en dan toch te
17.38 van Roosendaal zouden kunnen ver
trekken. Ook voor het Noorden en Oosten
van het land zou dat een verbetering
geven.
Een ander verkeersvraagstuk, dat
overal in den lande en duis ook in dit
district de aandacht heeft, is de wegen
verbetering. In het algemeen bestaan te
gen het Rijkswegen plan in het district
geen bezwaren, alleen ten opzichte van
den ontworpen weg van N. en St. Joos-
land naar Vlissingen bestaan verschil
lende meeningen.
De nieuwe haven van Vlissingen bljjft
uiteraard de bjjzondere belangstelling heb
ben. De werken vorderen uitstekend en
met den bouw van de nieuwe sluis is
begonnen. Men hoopt, dat in 1930 de
haven geheel gereed zal zijn. Vermelding
verdient, dat in Januari 1927 iu de nieu
we buitenhaven een bunkerstation van de
Steenkolen Handelsvereeniging is geves
tigd.
Een belangrijke kwestie werd in de
Januari vergadering van de Kamer naar
voren gebracht, n.l. of een ferryverbin
ding tusschen Vlissingen en Engeland
mogeljjk zou zijn. Het vooronderzoek heeft
nog niet tot een zoodanig resultaat ge
leid, dat reeds ten: instelling van een
commissie kon worden overgegaan. Spr.
wees er nog op, dat de asphaltfabriek
te Vlissingen weer aiis induistrieele onier
neming zal herrijzen.
Tenslotte besprak Spri. den algemeenen
economischen toestand van ons land.
Er is nog steeds vooruitgang in het
herstel merkbaar en 1927 heeft hiertoe
niet onbelangrijk bijgedragen. In de ar
beidsverhoudingen valt eenige verbetering
te constateeren, zoo talrijk als vroeger
zjjn de oonflicten niet meer.
En wat de exportmogelijkheden betreft,
geeft de oogenblikkeljjke toestand aller
minst reden tot tevredenheid, doch reden
voor wat optimisme is er wel. Er zjjn
lainden, dia in 1927 hunne invoerrechten
nog verder verhoogden en met name
duidt spr. aan Spanje, België en Frank
rijk, maar er vait wel eens wat meer
soepelheid waar te nemen. Frankrijk b.v.
is niet geheel doof gebleven voor van
Nederlandsche zjjde geuite wenschen.
In den regel moet Nederland zich met
de meestbegunstigings-clausule tevreden
stellen en in het bereiken van voordeelen
voor Nederlandsche producten is onze
regeering bjj het sluiten van handels
verdragen tot nu toe niet gelukkig ge
weest.
Toch mag de beteekenis van de meest-
begunstiging niet onderschat worden. De
te Middelburg gevestigde grootindustrie
b.v. heeft kort geleden het voordeel hier
van ondervonden.
Sprekende over de economische confe
rentie te Genève, zegt Spr., dat de ver
wachting niet ongegrond is, dat men over
enkele jaren de conferentie van 1927
zal zien als het keerpunt in de handels
betrekkingen tusschen de volken van
Europa. Maar Nederland behoort zich
naar den geest van die Conferentie,
waaraan het zoo'a flink aandeel heeft
gehad, te gedragen.
De indiening van het wetsontwerp tot
tjjdeljjke verhooging van het invoerrecht
op huishoudeljjk aardewerk, porcelein. en
glaswerk en op enkele soorten tegels i»
echter in strjjd met het standpunt, door
Nederland te Genève ingenomen. Spr.
hoopt van ganscher harte dat dit ontwerp1
geen wet zal worden.
Met de gebruikeljjke gelukwenschen ein
digde Spr.
BRIEVEN UIT HET LAND VAU
0ADZAN&
II.
Aaidenburgsche twisten.
De grondoorzaak. Geen
hooge politiek. Van anti
papisme geen sprake. Het
voorvadertje en de boycot.
Een ernstige vermaning.
In mjjn vorige correspondentie over de
St. Bavotorenmop uit Aardenburg, her
innerde ik al met een enkel woord aan
die andere twistappels uit onze gemeente:
het Gasthuis en het Weeshuis. Bij deze
twee konden er nog wel enkele gevoegd
worden. Ja het is langzamerhand zoo ge
worden, dat, als in Aardenburg een
hondje zijn kopje naar links draait, een
deel der Aardenburgers zegt, 'tis glad
verkeerd, 't moet naar rechts zjjn, en
omgekeefd.
In deze gemeente geen benoeming van
een regent, van een ontvanger-griffier van
een der instellingen, geen verdeeling van
de batige saldi van het Weeshuis, geen
trek aan h6t klokketouw van één der
Kerken of er is ruzie, en geen klein beetje
ook. Gedeputeerde Staten en de Kroon
zouden er van kunnen medespreken, wat
een last Aardenburg hun al bezorgd heeft,
wat een beroepen, wat een verzoeken
om vernietiging van besluiten. Is niet
van een Aardenburgsch gemeenteraads
lid de langzamerhand historisch gewor
den uitdrukking afkomstig: „Waar dient
de Kroon anders voor?"
De oorzaak van al dat geharrewar
wordt niet beheerscht door hooge politiek
of door beginselen, die een principieels
antithese te voorschijn roepen. De oude
coalitie staat hier heelemaal buiten. Da t
kan niet genoeg door Zeeland
klinken. Juist in de laatste maanden
is het gebeurde in Aardenburg door ver
schillenden uitgebuit, om er politieke
munt uit te slaan. Door de groote R,-
Kath. dagbladen is gewezen op de on
trouw der voormalige coalitie-broeders in
Aardenburg. Nu is er voor hen wel eenige
verontschuldiging, daar hun berichtgever*
hun een onware voorstelling van zaken
hebben gegeven, hen, om het maar eens
goed Zeeuwsch, goed rond te zeggen,
schandelijk bjj den neus hebben gehad,
maar hoogst onvoorzichtig zjjn die bla
den toch zeker geweest. Voor wie werke
lijk die oude coalitie nog op het hart
brandt, is het wel wat vreemd, als ze
de R.-Kath. „Zeelandia" in een rijm (ge
dicht is te mooi vóór het wanproduct)
dien zoozeer geliefden oud-coalitiebroe
der hooren betitelen als „tekstdragon
der".
Nu willen we buiten beschouwing la
ten de eenvoudige, vrome Katholiek,
maar wat de leiders betreft, is van bc-
ginselpolitiek geen sprake. Laten de R.-
Kath. in de andere gemeenten in ons
land van Cadzand, en in Zeeland toch
niet denken, dat de strijd in Aardenburg
gaat tegen de R.-Kath. Kerk. Wat men
ook mag brallen, wat men in de groote
Katholieke dagbladen ook geschreven
heeft van Antipapisme, van een nieuw
monsterverbond, het is alles klinkklare
on in. Of liever het z;jn bewuste leugens.
In dezelfde artikelenreeks van „De
Tijd", waarin de schrijver, wetend dat er
bjj. de stembus schandelijk geknoeid is,
het goed recht der Kath. verdedigt, le
zen we: „Die gelooven, haasten niet",
als raad aan de Aardenburgsohp partij-
genooten. Voor een ieder, die op de
noogte is met de toestanden, is dit woord
gruwelijk goddeloos.
Waarom dit alles nog eens opgehaald?
Om, als het kan iets er toe bij te dragen
het conflict te localiseeren. Nog altjjd
is er ook in andere plaatsen in 'tland
van Cadzand een eenigszins geprikkelde
stemming. En het kan den Roomsch-Ka-
tholieken buiten A. niet genoeg worden
verkondigd, dat het in Aardenburg niet
gaat om Papistisch of anti-Papistisch,
maar dat het in den grond van de zaak
gaat over de vraag, wie de baas zal
zjjn over de centen van Gast- en Wees
huis, en als gevolg daarvan, of het aan
enkele personen (beginsel heeft daar niet
mee te maken) geoorloofd' was een in
Nederland nog niet vertoonde stembus-
knoeierjf te bedrijven.
Over de grondoorzaak een ander maal
Tot slot voor ditmaal nog iets over dat
oude kereltje van 14 «Jagen terug. Hjj is
warempel weer voor den dag gekomen.
Nadat hij door dien oude-actem-rnasnuffe-
laar is gestoord in. zijn slaap, schjjn/t tuj
maar niet tot rust te kunnen komea.
Dezer dagen, toen hetzelfde gezelschap
van toen weer rond de tafel zat, en er
over gesproken werd of in .oude staats
regelingen of in oude contracten niet ieta be
vinden was, om Aardenburg nog meer
vermaardheid te geven, werden zijn kleine
trippelpasjes opnieuw gehoord. Met zekere
angst, maar toch ook met nieuwsgierig
heid, werd hem een „plaatsje in den kring
gegeven.
Nu moeten jullie me toch eens ver
tellen, zei hij1, nadat hjj even ernstig dea
kring had rondgekeken, in welken tjjd jul
lie toch leven. Als ik denk aan 14 dagen
terug, jullie weten wel over die St. Bavo
torenmop en hjj lachte even ondeugend,
dan is het nu 1928 ,maar als ik denk aaa
een woord, «lat ik ia mjjn stoffig plaatst*
wel eens van jullie hoor, dan is het ii
tjjd van Napoleon, of neen, dan is het da
tjjd der Middeleeuwen.
Wat hoor je dan, oud vadertje?
Wel, ik hoor gedurig «lat woord boy
cott. En dan denk ik altjjd aan de dagen
toen ik jong was, aan Napeleen. Die
groote man kon ook niet met eerlijke
middelen .Engeland de baas, en toen nam
hij de toevlucht tot kleine middelen, En
geland dwingen door de boycott.
En nu ik in mijn hoekje zoo vaak
dat woord weer hoorde, dacht ik, zou het
nu nog altjjd Napoleons tjjd zjjn of zou
den mijn kleinkindertjes het nog altjjd
op dezelfde manier probeeren, als ze hun
zin .piet kunnen krijgen.
Wie van het gezelschap zou beginnen?
Die ernstige oogjes van voorvadertje spel
den niet veel goeds.
Doch één brutaaltje uit den kring dorst
hem wel aan. Hij had er al lang op ge
rekend over die boycott eens ter verant
woording te worden geroepen en bad
«iaarom door zjjn schoolmeester een lpsj«
op papier laten zetten. En wat stootencL,
want lezen is nu juist zijn „fort" niet,
las hjj „Wij hebben gezworen, dat o<pM
partij het zal winnen. En om dat doel
te bereiken, zjjn alle middelen goed. Dat
hebben we 21 Mei getoond. En na zijn
daar in Aardenburg enkel© menschen,dié
zeggen voor het re cht te strjjden, maai
wjj zullen ze loeren. En omdat we h®'
pu nog niet hebben kupnen win
nen, zullen we ze dwingen door dein
broodval. „De Tjjd" heeft wel geschreven»
die gdLoovemi, haasten niet, maar vi}
