DE ZEEUW
TWEEDE BLAD.
Uit de Pers.
KRONKELENDE PADEN.
Uit de Provincie.
FEUILLETON.
Een oogenblik rust voor de spelers en voor
de toeschouwers. Onder het genot van een
Caravellis, worden de kansen besproken
voor de tweede helft van het spel. Het is
wonderlijk! Zoo n Caravellis maakt iedereen
optimist voor zijn partij.
VRIJDAG 20 JAN. 1928. No. 95.
Eiew tnlauwe Coafltto?
„DVolkskrant", links R.-K. (pet drie
FamiftTMipfli in de redactie) schrijft ondier
bet opschrift: „Wy denken premat aan'
Bij de coalitie-oonversatie in de Tweede
Kamer merkte Br de Visser op, dat men
da niet moet forceeren en zich moet
bepalen tot het aankweeken van een gun
stige gezindheid. Men is daarmee thans
blijkbaar .doende.
Professor cfe S&vonwii Lobiüsüi Wiöos
er dezer dagen in èen voordracht op,
dait de rechtscbe partijen in veel belang
rijke aangelegenheden in hoofdzaak één
hjn trekken. Maar hij wilde geen program
vam actie, geen vast accoord vóór de
stembus; wèl bereidverklaring tot mede
werking als !na den uitslag dieor verkiezm-
gen een oplossing wondt beproefd. Dat
was één.
Het Chr. Historische Kamerlid üs Long
man; verklaarde, dat de overheid rekening
heeft te houden met de gedachte, dat we
zijn „een Christelijke natie in Protestamt-
schen zin". Dat was twee.
Het eveneens Chr. Historische Kamerlid
Krijger verklaard© rich, hoewel de Chr.-
Historische Unie en die R.-K. Staatsparty
in .staatsrechtelijke zin lijnrecht tegenover
elkander staan, vóór samenwerking mei
de Roomschen, mat een beroep op Groen
van Primsterer. Maar ook met de Her
vormd Groef. Staatsparty (ds Iingbeek)
en de Staatkundig Gereformeerd© party
(ds Kersten) zag hy. genoeg punten van
overeenstemming, om er ernstig rekening
mee te houden. Dat was drie.
Indien het zoo blijft gaan, schieten wy
niet .op.
Als die een geen program van notie
aoodig acht en na oe verkiezingen tol
een soort, van onderhaindsch acoordi wil
komen; als de tweede vasthoudt aan bet
droombeeld van een christelijke natie in
Protestantachen zin, en de derde meer
dan een buiging maakt voor Krostenianen
en Lingbeekdanien dan is er op her
stel der coalitie geen uitricht. Eerste ver-
etsctote daarvoor is, dat er open kaart
gespeeld wordt, dat ro mn.w. programs
van actie zijn, en dat die programs zoo
veel overeenstemming vertoonen, dat tot
een samengaan moet worden besloten.
Aan betuigingen en verklaringen heb
ben we daarbij niets; partijen, dre willen
samenwerken, moeten in. die sociale, eco
nomisch© en fmanciëele politiek één weg
uit willen. Het is niet voldoende, üat men
die klassenstryd-gedachte der sociaal-de
mocratie of dé revolutie-zucht der com
munisten verwerpt dat alles geeft niet
meer dan ©en overeenstemming in het
negatieve.
Zaak is, dat men positief tegen de
liberale beginselen en gedachten in de
Sociale, economisch© ejn financieel© po
litiek front maakt en een inderdaad chris
telijke politiek wil voeren. Zoo lang de
christelyk-historischen hierover zwygen,
geven wij om het aankweeken van een
coalitie-gezindheid geen oortje.
O, indien men de beteakenis' ©ener
christelijke politiek in dezen tyd begreep,
doordrongen was van het belang en de
noodzakelijkheid ©ener hervorming der
maatschappij in christelijkien zin, dan sou
miem wel een ander geluid laten hooien
dan dat ©ener voor dien klank rnim, of meer
toegevende inschikkelijkheid.
Misschien meenen de Kryger's, dat ze
voor hun doen al buitengewoon tege
moetkomend zijn geweest en wy ons mo
gen beyveneh bly toe te slaan.
We denken ro niet aan.
Een tekort geconstateerd.
In een polemisch artikel tegen den heer
Van der Goes schrijft de heer Banning,
een der vertegenwoordigers van het „reli
gieus socialisme^', in „Het Volk":
Vry naar het Engelsch.
74.) _o—
God haid de wereld, die zjj BOio aafihing
voor haar buiten gesloten; Hij had haar
genoopt, al haar ambitiën te laten va-
ren; gezondheid en geest had Hij geknakt
om haar tenslotte tot Hem te brengen.
Langzaam maar zeker waa Zijn liefdé
op haar neergedaald, toen ze eerst uit
verstrooiing in haar werkloos leven, later
er naar verlangend, den bjjbel had'opge
nomen. Welk een gansch ander licht, welk
een heerlijk licht viel er nui voor haar
op het boek der boeken! In de Psal
men, in Job, in de geschiedenis van
Dlaniel en Nebukadnezar, vond ze een
weerspiegeling van zichzelf tegenover God
dien God, Wiens hand op haar gerust
had en Wiens wil zjj had trachten te
dwarsboomen.
Nu; voor het eerst in haar leven, voel
de zy, wat het wilde zeggen, een geloof
te bezitten, behoefte te gevoelen aan
een Heiland!
Met haar van nature scherp bevattings-
vermogen begon zij de Schrift door te le
zen; het nam baar geheel in beslag en
„Wat lééft er in cms» partij aan tad-
tnurbewuetbeid? Een bedroevend schijn
tje. Ja, er wordt gefoeterd tegen het bur
gerlijke, en met een niet altijd gezonde
graagte wordt het dekadente, het rotte nit
de burgerlijke kuituur naar voren gehaaid.
Maar veel verder dan de negatie komen
wij niet. En besef van de ontzaglijke moei
lijke vragen, practisch en theoretisch, die
bier lïiggen, ontbreekt. Praktisch: tot
„kuituur" zal ook wel behooren, om bet
nog maar heel eenvoudig te houden: le
vensgewoonten, levenshouding. Hoe komt
het, dat de A. J. C. het op allerlei punten
zoo buitengewoon moeilijk heeft, als ze
met dat heel eenvoudige ernst maakt?
Praktisch alweer: tot „kuituur" zal ook
wel behooren een legende d. w. z. uit de
ziel van het volk opbloeiende, en deze ziel
leidende, verheffende kunst. Hoe komt
het, dat er talrijke kunstenaars zijn, vol
socialistisch besef, die in onze partij niet
verstaan worden, maar daar eenzaam zijn
of er buiten blijven? Hoe komt het, dat
het probleem van de afzijdigheid der in-
tellektueelen voor ons zoo'n nijpend pro
bleem is, terwijl er heel wat intellectuee-
len zijn, die tegenover de bestaande bur
gerlijke kuituur scherp vijandig staan?
Hoe komt het, dat het vraagstuk van de
socialistische opvoeding, ja, in onze be
weging wel eens wordt ^geaaid, maar dat
wij er niet verder mee komen, terwijl het
toch nijpt? Ik duid hier aan een geheel
van verschijnselen, dat niet zoo maar te
verklaren is; maar een van de groote te
korten in onze beweging is, dat wij naar
deze kanten van het leven te weinig heb
ben gékeken; dat er een bewustheid om
trent de kultuurellende en -armoede ont
breekt.
Het Marxisme weet met deze dingen
geen raad, en heeft ons den verkeerden
kant uit geholpen".
In dat alles moge veel waars zijn, merkt
„Patrimonium" hierbij op, de groote
vraag is, of het „religieus socialisme" de
oplossing kan brengen.
Wij ontkennen dat.
Het is een „religie" uit den mensc'h
Het kent niet de verlossing, de vrijmaking
door Hem, die van Boven kwam.
Ned. Mij. voorkunstmatige
Oesterteelt. In de buitengewone ver
gadering van aandeelhouders der Neder»
landsche Maatschappij voor Kunstmatige
Oesterteelt te Ierseke te houden op Don
derdagmiddag 26 dezer des namiddags te
2 uur in Bergen op Zoom, op verlangen
van een groep aandeelhouders onder lei
ding van den heer P. J. F. Kloppenburg,
zal o. m. aan het bestuur ter beantwoor
ding worden voorgelegd de volgende vra
genlijst, die thanB reeds aan het bestuur
ter behandeling is ingezonden:
ie. Is het juist, dat bij de oprichting: der
Maatschappij in 1890 van het toen uitge
geven 'kapitaal ad f2.300.000 slechts een
bedrag van f250.000 is genomen tegen
storting in contanten en de resteerende
f 2.050.000 zijn uitgegeven aan dr J. L. G.
Pompe van Meerdervoort, de N.V. Oester-
cultuur, Mij. de Mollusk en mevr. de wed.
de Meulemeester, geb. van Hasselt tegen
over inbreng van:
a. pachtrecht op circa 375 H.A. oester-
gronden en daarop aanwezige oesters;
b. pl.m. 2.000.000 broedpannen;
c. 5 gemetselde oesterputten^ gezamen
lijk groot circa 193 Are;
d. 5 oestervlijenputten;
e. eén stoomboot en 8 visschersvoartui-
gen;
f. eenigo schuren, loodsen en klein ma
teriaal.
2e. Wat is van de ingebrachte waarden
nog aanwezig, welke roerende goederen
zijn verkocht of versleten zonder te zijn
vernieuwd of vervangen en welke roerende
of onroerende goederen van beteekenis 'zijn
in den loop der jaren verkregen?
3e. Hoeveel H.A. pachtrecht bezit mo
menteel de Vennootschap en wat is het
gemiddelde der te betalen pachtsommen
per H.A. en hoeveel is in bedrijf?
4e. Hoeveel H.A. natuurgrond bezit de
Vennootschap in eigendom, wat is daarvan
de kostprijs, wat is in den loop der jaren
hierop afgeschreven en hoeveel ia in be
drijf?
5e. Hoeveel oesters, ingedeeld in soor-
haiar vermoeide geest kwam er door tot
rust. Al de maanden van haar ziekte
had ze hardnekkig geweigerd dominee
Grey of zijn vrouw te ontvangen. Doch
nu zocht zij hun vriendschap, waarom zij
zij niet tevergeefs vroeg.
Nimmer echter werd de verloving van
baar zoon in de gesprekken, die ze met
elkander voerden, aangeroerd1, ofschoon
zijn naam meerdere malen op het tapijt
kwam in verband met de berichten over
de krijgsverrichtingen in Indië, die het
moederland bereikten. Dominee Grgy nam
waar, dat Gods Geest meer en meer Zijn
licht over mevrouw Nugent deed schijnen
en het leek hem het beste toe geduldig
te wachten tot zy zelf haar zonde zou
belijden en goed maken, wat misdreven
was. r
Ook die dag was niet ver meer. Het
was voor het eerst, dat zjj met groote
inspanning, warm in een sjaal gewikkeld
en zorgvuldig ondersteund, den tuin in
wandelde om zich op een ruststoel, dien
men aan den Zuidkant had neergezet,
in het zonnetje te koesteren. Het welige
groen van de Meimaand was rondom
haar; en eindelijk na zooveel strijd
was er vrede in haar hart gedaald. Do
minee Grey, die eens naar haar kwam
kijken, zocht haar op, waar zy genoot
van de frissche lucht en den warmen
zonneschijn.
ten taxeert het beftan aanwurig op de
gronden?
6e. Wat is de waaide, volgens het be
stuur, van:
a. de gehouwen;
b. de oesterputten;
o. de vaartuigen;
d. het pannen-materiaal en overig ma
teriaal.
7e. Betaalde pachtsommen werden
steeds terecht geboekt in het debet der
winst- en verliesrekening, doch op welke
gronden werd het vertreigen pachtrecht in
1924, waarvoor een belangrijk bedralg be
taald werd, in één jaar afgeboekt door
plaatsing in het dobét van de winst- en
verliesrekening. Van wien werd het be
doelde pachtrecht overgenomen en hoe
werd bet betaald?
8e. Wat is de waarde die naar het ooiP
deel van het bestuur kan worden toege
kend aan de pach (rechten, die de Maat
schappij momenteel bezit?
9e. Aangezien de sub 6 vermelde activa
slechts met f 1 op de balans voorkomen,
dient de waarde daarvan te worden be
schouwd als stille reserve en te worden
afgetrokken van de boekwaarde ad
f 145.000 van de Oester-Gultuur-onderno-
mingen, die dan feitelijk wordt gewaar
deerd op circa f 50.000 A f 80.000.
10e. Is eene zoodanige waardeering van
de aanwezige paéhtrechten, gronden in
eigendom en aanwezige oeisters (beli
chaamd in den post Oester-Cultuur-ön-
dememingen) niet abnormaal laag wan
neer men dit vergelijkt met den inbreng
in 1890, toen bovendien de koopkracht
van den gulden minstens het dubbele be
droeg van de tegenwoordige? Hoe ver
klaart het bestuur dit?
lie. Was niet de afschrijving in 1924
geheel overbodig en is het bestuur niet
van meening, dat afschrijving van kapi
taal tot vorming van stille reserves on-
noodig nadeel berokkent aan aandeelhou
ders en dus zeker in 1924 niet gerecht
vaardigd was?
12e. Is het bestuur bereid mede te wer
ken aan een taxhuo van de waarde der
activa van de Vennootschap door onpar
tijdige vaklieden, opdat voor aandeelhou
ders een betrouwbare basis gevonden
wordt voor de berekening van de waarde
van hun bezit?
Diefstal vaneeo.paard. Dins
dag j.l. verschenen, gezeten in een auto,
eenige personen aan de woning van. ze
kere K. te Nieuwer kerk, hem vragende ol
hij een paard te koop had, waarop beves
tigend weid geantwoord.
Een der kooplieden stelde rich voor
als zekere W. uit Rotterdam, en thans in
©en der voornaamste hotels te Zierik-
zee te Logee rem.
Er werd onderhandeld en het paard
zou voor 425 verkocht worden, ta leve
ren dienzelfden dag in Zierikzee, want
zeide de koopman, ik heb er al 8 gekocht.
Toen het dier Dinsdag te Zierikzee was
aangekomen, en op de afgesproken plaats
zou afgeleverd wordeh, bleek het dier
kreupel te zjjia en sou er een veearts
gehaald worden die het beest dan zou
keuren, wat den volgenden .morgen zou
gebeuren. Woensdagmorgen kwam de
eigenaar in den stal en bleek het paard
te zyn verdwenen. De politie werd met
een en ander in kennis gesteld; en dezen
mocht het gelukken het paard op to spo
ren, en de dader zekere W. niet afkom
stig uit Rotterdam, doch wonende te Zie
rikzee, in arrest te stellen. De man zaJ
ter beschikking van da Justitie worden
fees te ld..
Vlissingen. B. en W. stellen den.raad
voor aan de Kinder speeltuin vereeniging
^Tuinstad" voor 1928 een subsidie van
f 25 toe te kennen, gevraagd was een jaar
lijks ch subsidie van f50.
Nu blijkt, dat voor f 450 een afscheiding
kan worden gemaakt fcusschen het voet
balveld en den proeftuin, stellen B. en W.
voor aan het desbetreffende verzoek van
de Voetbalcombinatia Vlissingen wel te
voldoen.
Waarde. Woensdagavond hield de ko-
lenvereeniging „Algemeen Belang" alhier
haar jaarlijksche vergadering onder voor
zitterschap van den heer J. J. Mol. Zij
werd bijgewoond dOor 28 leden. Uit de re
kening van den penningmeester, den heer
M. de Leeuw bleek, dat de inkomsten be
droegen f4709,13, en de uitg. f4476,50,
alzoo een goéd slot van f 232,63.
„O, dominee Grey," zeide zij, met een
vriendelyken, doch droevigen glimlach,
„wat ben ik blij, dat u komt. Er drukt
me iets, waaraan ik de laatste dagen
reeds zoo menigmaal heb moeten den
ken. Eens ben ik by u gekomen, om u te
verzoeken mjj te helpen, een breuk ta
brengen tusschen mijn zoon en zijn ver
loofde. En nu wilde ik u vragen my te
helpenZij maakte den zin niet af
en haar oogen vulden zich met tranen.
„Als God hem tenminste spaart om
zyn gelofte te vervullen."
Weer zweeg ze, doch ziende, dat do
minee Grey op het punt wae het woord
te nemen, vervolgde ze haastig: „Er is
nog meer, dat ik u zeggen moet en ik
doe het liever dadelijk, anders mocht ik
eens in de verzoeking komen om het
te onderdrukken. Dominee, en ze legde
haar smalle hand op zijn arm, „in die
geheele zaak heb ik vreeselijk misgetast
en ik voel, dat ik hun die ik benadeeld
heb, om vergeving moet vragen. Ik was
het die mijn armen zoon naar Indië dreef
en ook voel ik, dat ik de vrouw welke
hy liefheeft, diep heb miskend. Ik ben
nog te zwak om de pen te hanteeren,
maar zoudt u niet een brief voor me aan
haar willen schryven. Schrijf haar
vraag aan zyn Mary of ze me het leed
wil vergeven, dat ik haar heb aangedaan
zeg haar, dat ik haar als een dochter
Deze rekening werd nagezien door twee
leden en in orde bevonden, welk bedrag
per H.L. op do boekjes der leden zal worg
den afgeschreven. Aangevoerd werden in
1927 2091 H.L. verschillende kolen. Het
aan de beurt van aftreding zijnde be-
■stuurslid de heer L. de Looze werd met
meerderheid van stemmen herkozen,
Krabbendijke. Op de weegbrug genaamd
„Krabbendijke" zijn gewogen over 1927:
suikerbieten 6,279,235 K.G., aardappelen
1.916,105 K.G., ajuin 1,481,085 K.G., di
versen 1,246,031 K.G.
Nieuwdorp. Gisteravond vergaderde de
A.-R. Kiesvereen. Besloten werd, eenige
exemplaren van de brochure „Om de Vrij
heid Oranje Daitheen Oldenbar-
nevelt" aan te schaffen, om deze onder de
leden te doen circuleeren. Voorts werd be
sloten adhaesie te betuigen met het re
quest van Hazerswoude—Rijndijk.
Hierna behandelde de heer Hommes:
Bestuur en Huishouding der Gemeente.
Achtereenvolgens besprak hij: 1. het ge
meentelijk leven in de historie; 2. het be
stuur; 3. de huishouding der gemeente.
Met belangstelling weid de lezing aange
hoord, waarop een flinke bespreking volg
de. De volgende vergadering werd bepaald
op Woensdag 1 Februari, waarop de heer
G. Melse een lering hoopt te houden over:
Overheid en gebed.
Gisterenavond hield de afdeeling
Nieuwdorp van den Ned. Chr. Landarbei
dershond haar jaarvergadering, die druk
bezocht was. Nadat de vice-voorritter G.
Traas de vergadering op gebruikelijke wij
ze geopend had, gaf hij het woord aan den
bondsvoorzitter, den heer Simons. Deze
las Nehemia 1 voor, waarna hij, naar aan
leiding daarvan, alle christ. arbeiders op
wekte om ©venals Nehemia te bidden en
te werken, ook op sociaal gebied.
zal liefhebben, als de vrouw van mjjn
zoon, met geheel myn hart.
Het was, alsof er een last werd afge
wenteld van haar hart, toen zij zich
daar, de eens zoo trotsche en wereld-
sche vrouw, als een klein kind vernederde
en zonde beleed waarvoor ze roed3 big1
God vergiffenis had gezocht. Blij God
en ook by het meisje, dat zjj zoo diep
had miskend en dat ze nu met zooveel
welwillendheid tegemoet trad, als men
maar kon wenschen.
Dominee Grey voelde zich diep bewo
gen; hij was bij mevrouw Nugent geko
men om haar te leeren haar fouten te
beljjden en ziet, nu onderwees rij
hem. Haiair geheele gelaait straalde lief
de en ootmoedigheid uit; ofschoon bleek
en uitgeteerd, was het heel wat aantrekke
lijker dan voorheen, toen de eigenares
nog een bloeiende gezondheid genoot.
„Er is nog iets, dominee Grey, dat u
wel zoo vriendelijk zult zijn even voor me
te doen", zeide de zieke, toen hy op
stond om heen te gaan. „Ik -ben het
aan juffrouw Stewart verschuldigd en ik
zal niet in gebreke bljjven. Wilt u uit
myn naam een brief aan mevrouw Biurke
schryven en haar zeggen, dat ik alles,
wat in verband met haar nicht gebeurd
is, myn aanmerkingen en mijn tegenstand,
betreur en terug neem. Dat ik nu niet
langer door vooroordeel verblind ben,
Hierna deden de secr. en de penn. ver
slag over den toestand der vereeniging,
waaruit bleek, dat deze gunstig is.
Daar de voorz., M. v. d. Guchte, wegens
ziekte voor deze functie bedankt had,
werd als bestuurslid gekozen G, van Ant
werpen en herkozen W. Wiskerke.
Nadat nog besproken was 't collectief
contract en de loonen voor het pas begon
nen jaar, werd er nog de nadruk op ge
legd, de medearbeiders aan te sporen, om
op 25 Jan. de vergadering in de Bewaar
school bij te wonen, waar Ds Netelenbos
zal spreken over: „Christus en ons brood".
Hierna sluiting.
Kloetinge. De Korfbalvereen. „E.L.T.O"
alhier, hoopt a.s. Zaterdag een vriend
schap pelyken wedstrijd te spelen tegen
„T.O.P." te Vlissingen op het terrein aan
den Koudekerkschen weg aldaar.
Rllland-Bath. Gistermorgen omstreeks
half negen is alhier in de Wester-Schel-
de gezonken een mosselscheepj© Brui-
nisse nr 45, schippefls' C. Dingemanse—de
Koning en E. Haeck beiden te Bxuinisse.
Genoemd scheepje was Woensdag van
daar en gistermorgen van Hansweert ver
trokken om de reis voort te zetten naar
Antwerpen. Ter hoogte van het Schaar'
van Waarde raakte het scheepje aan den
grond en maakte ten gevolge van den he-
vigen wind veel water, waarna het spoe
dig zonk. De beide schippers wisten zich
te redden door in den mast te klimmen.
Na ongeveer IV» uur werden hunne nood
signalen opgemerkt door schipper Visser
uit Zwartsluis, die de beide drenkelingen
oppikte en met zijn motorschip behouden
te Bath aan den wal zette, vanwaar ze
naar huis zyn teruggekeerd. Het schip
en de lading mosselen waren niet verze1-
kerd. Lichten zal vermoedelijk wel niet
mogelyk zyn. Men vreest voor erge bo
dat de schellen mij van de oogen zyn
gevallen en dat het gedrag van juffrouw
Stewart mij er trots op maakt, dat ze mijn
dochter zal worden."
Dominee Grey beloofde met warmte,
de opdracht te vervullen, en eerbiedig
nam hy van haar afscheid, diep door
drongen al3 hy was van de zielegrootheid
'van de vrouw, die zóó haar begane fout
trachtte goed te maken.
HOOFDSTUK XXX.
Domlaee Grey vond, thuisgekomen, zyn
vrouw in druk gesprek gewikkeld met
mevrouw Murray; beiden luisterden be
langstellend naar het relaas van rijn we
dervaren van dien morgen. „En nu, Fan
ny, terwyl ik myn brief aan mevrouw
Burke schrijf, wat zou je er van den
ken, als jij juffrouw Steward eens een
uitnoodiging zond om by ons te komen,
zoodra er weer een troepenschip repatri
eert om haar mede te nemen? Wat ik van
haar weet, geloof ik, dat ze dadelijk alles
zal vergeven wat mevrouw Nugent haar
heeft aangedaan, en als ze hier is, zal
ze de arme zieke van grooten steun zijn.
Laten we e» niets van aan mevrouw
Nugent zeggen laat het een verrassing
voor haar zyn; als ik me niet vergis,
is dit het beste geneesmiddel om haar
in den korst mogeljjken tijd weer op de
been te helpen." (Wordt vervolgd.)
