Vrijdag 20 Januari 1928
42e Jaargang
EERSTE BLAD.
Binnenland.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
Uit de Provincie.
Belangrijkste Nieuws.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentlln:
1—4 regels f1.20, elke regel meer 30 et.
Bij abonnement belangrijke korting
Het gebed tn die staten.
Met blijdschap zullen velen hebben ver
nomen, dat de Staten van ons gewest
een voorstel van de heeren Kodde c.s.
betreffende de invoering van het ambts
gebed, hebben aangenomen.
Teleurstellend was dat de geheels lin
kerzijde zich tegen dit voorstel verklaar
de en teleurstellend was ook de houding
van de Christelijk-Historische leden die
zich, omdat het voorstel niet met alge-
meene stemmen kon worden aangenomen,
aan de stemming onttrokken.
Deze houding zou nog eenigszins be
grijpelijk zijn geweest indien heftige de
batten waren gevoerd en bij de eventueele
invoering van het gebed een heftige op
positie viel te verwachten.
Maar dat was hier niet het geval.
Van meer dan ééne zjjdo werd, al
was men dan ook tegenstander van het
publieke gebed, toch met zekeren eer
bied over het gebed in het algemeen
gesproken.
Maar al was dan de houding der Chris
telijk-Historische fractie teleurstellend,
met blijdschap kan worden geconsta
teerd, dat bij' de verdediging van
dit voorstel alle rechtsche groepen eene
lijn trokken.
De diepere eenheid kwam weer eens
een oogenblik aan het licht.
De woordvoerders der rechtsche frac
ties waren hierin eenstemmig, dat verwer
pelijk is de gedachte, alsof het gebed
alleen is voor de binnenkamer; dat het
ambtsgebed inhoudt een publieke erken
ning, dat de Overheid regeert bij de gra
tie Gods en dat zjj Hem als Opperbe
stuurder van land en volk belijdt en
voorts ook, dat de Overheid als Gods
dienaresse hare volstrekte afhankelijkheid
van God dient' te erkennen en daarom
Gods zegen over haren arbeid heeft in te
roepen.
"Wü gaan op de zaak van het ambts
gebed thans niet verder in.
Maar wel willen wij nog even her
inneren aan wat indertijd Dr Hoffmann
een der R.K. Statenleden van Zuid-Hol
land schreef, nadat ook in de Staten
van dat gewest besloten was de zittingen
met gebed te openen.
Hij wees er op, hoe het hem en velen
met hem had verrast met hoeveel eerbied
de lezing van het gebed steeds werd
aangehoord en welken diepen indruk deze
handeling meermalen op de bezoekers
van de publieke tribune maakte.
Moge het zóó straks ook in de Staten
van Zeeland gaan.
Aan den heer Kodde en verschillende
antirevolutionaire leden, komt een woord
•van dank toe voor de indiening van
dit voorstel en inzonderheid ,aan den
heer Brandsma voor de warme en toch
tactvolle verdediging,
V Zonderïlng beroep.
De jheer Welleman heeft zich deze
week in de vergadering van de Provin
ciale Sjaten bij zijn bestrijding van "het
ambtsgebed beroepen op „De
Zeeuw". Hij verklaarde in ons blad een
bondgenoot te hebben gevonden en om
dat te bewijzen werd het hoofdartikel
uit ons nummer van 7 Januari j.l. ge
citeerd. J 6
Wij hebben bedoeld artikel nog eens
nagelezen, maar hoe daaruit nu eeii ar
gument tegen het publieke gebed i,n de
Staten kan worden gefabriceerd i» ons
niet duidelijk.
Het ging in bedoeld artikel ov/er de
vraag hoe het te verklaren is, dit zoo
velerlei arbeid, die bedoelt -de Ter en
de verheerlijking van den Naam des Hee
ren, met onvruchtbaarheid schijn/t gesla
gen. Hoe het te verklaren ia-; dat de
invloed van de Christelijke school de
Uiristelrjke organisaties enz. vaak. zoo
gering schijnt.
En m verband daarmede werd verwe-
zen naar Hebreen 11, waar het heet
dat door het g e 1 o o f de muren van
Jericho zijn gevallen en betoogd, dat zoo
ook de muren waarop wij bij onzen ar
beid op zoo menigerlei gebied stuiten, en
die onwrikbaar schijnen, zullen vallen,
mits er bij ons is het geloof, een geloof
dat zich openbaart in de werken.
De heer Welleman verklaarde het hier
mede eens te zjjn en mede op grond
daarvan niet aan een ijdelen vorm te
kunnen meewerken.
Het wil ons voorkomen dat hier de
logica toch wel oen weinig zoek is.
Hier werd een tegenstelling gemaakt,
die m werkelijkheid niet bestaat?
YolkQwm temtó werd door fa
ren Brandsma en v, d. Wart betoogd,
dat een gebed waarin de Overheid hare
afhankelijkheid van God, Wiens diena
resse zij is, belijdt, en waarin zij Gods
zegen over haren arbeid afsmeekt, niet
is een ijdele vorm, maar een publieke
erkenning van de Souvereiniteit Gods.
Was het een ijdele vorm en niet meer,
dan zou het ambtsgebed niet ingevoerd
mogen worden, dan zou het in plaats
van een heilige handeling een zondige
daad worden.
En dan zou ook van een tegen
stelling tusschen het geloof dat zich
openbaiart in de werken en het ambts
gebed als een zinledige vorm gesproken
mogen worden.
Maar zoo staat de zaak niet.
Het geloof is bij allen arbeid onmis
baar. En aan het geloof moeten zich
paren de werken, want anders is het een
dood geloof.
Maar bij dat geloof en bij die werken
is ook voor de Overheid, als van zich-
zelve onbekwaam om op do rechte wijze
hare taak te vervullen, noodig, het gebed,
om licht en wijsheid.
Hier is dus geen tegenstelling tusschen
wat „Do Zeeuw" betoogde en wat door
de heeren Kodde c.s. werd voorgesteld,
maar integendeel een gelukkige overeen
stemming I
Het beroep van den heer Welleman
is dan ook niet toelaatbaar.
Overstroomingen in Roemenië.
Tengevolge van den regen en den ijs
gang dreigen langs den Donau en de
streek van Giaigioe ten Zuiden van Boe
karest, overstroomingen te ontstaan. In
Zevenburgen zijn verscheidene rivieren
reeds buiten haar oevers getreden. Bij
zonder bedreigd is het gebied van Torda.
Men hoopt, dat men door het ijs te
laten springen een uitbreiding der over
stroomingen kan verhinderen.
Electrische tramverbinding Oostende
Nederlandsche grens.
De electrische tramlijn Oostende
Knokke zal nog vóór het aanstaande zo
merseizoen tot Retranchement (Z.-Vlaan-
deren) worden verlengd en daar aanslui
ting geven met de tram naar Breskens.
Met de uitvoering van dit werk wordt
in het voorjaar een begin gemaakt.
Aardbeving in Palestina.
In Palestina, vooral in het dail van
den Jordaan en in het gebied van de
Do ode Zee, zijn gisteren krachtige aard
schokken gevoeld. Menschenlevens schij
nen niet te betreuren te zijn.
BrusselWashington.
Uit Brussel wordt gemeld, dat gister
middag om 2 uur 55 de Nationale Bank
de draadlooze telefonische verbinding tus
schen Brussel en New-York in commer
cieel opzicht heeft ingewijd'. Om drie
uur, dus nai vijf minuten, wisselde da
gouverneur der Nationale Bank, eenig?
vriendelijke woorden met den president
der Federal Reserve Bank te New-York,
Om 4 uur werd de dienst door den
Amerikaanschen gezant en den Belgischen
minister van post en telegrafie inge
wijd. Er werden mededeeiingen gewis
seld met den Belgischen gezant te Was
hington, en Kellogg, den Amerikaanschen
staatssecretaris van buitenlandsche zaken.
De beste wensclien werden geuit voor
een nauwer aanhalen der banden tus
schen beide landen.
De verbinding was zeer duidelijk.
Hongaarsche spionnage In Roemenië.
Het agentschap Orient Radio deelt mee,
dat de politie te Roemenië een wijd
vertakte spionnage-onderneming heeft ont
dekt, in wier dienst verscheidene amb
tenaren en vooral Hongaarsche studen
ten stonden. De deelnemers hadden een
eed afgelegd, waarin zyi onbeperkte ge
hoorzaamheid beloofden en waarin spra
ke was van de .herovering van Zeven
burgen. Er hebben talrijke arrestaties
plaats gehad. Eenige verdachten zijn
•voortvluchtig.
Baloorige belastingbetalers.
Men meldt uit Kreta, dat de belasting
ambtenaren, die zich naar het plaatsje
Moires begeven hadden om de belastin
gen. te innen, door d.e belastingbetalers
mishandeld waren. 500 boeren, van wie
er eenige gewapend waren, drongen ver
volgens het belastingkantoor binnen en
vernietigden het geheele archief. Er zijn
troepen van Candia gezonden om de orde
te herstellen.
Sneeuw In Beleren.
hmtt te Miia&m es»
sneeuwstorm gewoed; die verscheidene
uren duurde. Het postvliegtuig Berlijn*
Müncben moest zijn tocht afbreken we
ens de sneeuwjacht, Ook het vliegver-
ier van Frankfort-Main werd gestoord.
De Zondag In Duitschland.
Meer en meer neemt ook in Buitscb-
land, waar in de oorlogsjaren de ar
beid op Zondag toenam, het streven toe
om dien dag weer meer zijn oor
spronkelijke bestemming terng te geven.
Zoo heeft de 3randenburgsche Landbund
aan de daarbij aaangesloten districtsaf-
deelingen de wenschelijkheid te kennen
gegeven, dat den arbeiders in de week,
vooral in den tijd van zaaiing en oogst,
gelegenheid moet gegeven worden om
voor hun eigen land te zorgen, opdat
ze dit niet moer op Zondag behoeven
te doen. Verder wordt die onderafdeelin-
gen op het hart gedrukt, dat vooral on
der kerktijd iedere arbeid dient te rusten.
Het gemeentebestuur vanMainz heeft
in een publicatie herinnerd aan do be par
lingen, dio willen verhinderen, dat do
Zondagsrust door landarbeid wordt ver
stoord. Alteen de politie heeft het recht
in bijzondere gevallen dien arbeid toe
te staan, maar dan alleen in uren, waar
op geen godsdienstoefeningen gehouden
worden.
Ook de „Deutsche Evang. Kirchenaus-
scbuss in Chr. organisaties werken krach
tig tegen het arbeiden op Zondag.
Prof. Bracke blijft opgesloten!
De justitie te Brussel beeft het bevel
tot arrestatie van den naar Brussel terug
gekeerden Vlaamschen activist prof.
Bracke bekrachtigd. Men was algemeen
van oordeel, dat Bracke in voorloopige
vrijheid zon .worden gesteld.
Geen mijnwerkersstaking in België.
Er is een voorloopige overeenkomst
tot stand gekomen, wa.arbij de loonen
dor mijnwerkers in België op het tegen
woordig peil tot 1 Maart a.s. zullen wor
den gehandhaafd. Het gevaar van een
mijnwerkersstaking is dus voorloopig van
de baan.
Korte berichten.
De Bank van Frankrijk heeft haar
disconto met x/2 pet. verlaagd'.
Volgens berichten uit Berlijn zou
den er te Moskou 10.000 grieppatiënten
zftn.
Op twee plaatsen in Glanorganshire
(Eng.) is weer mond- en klauwzeer gecon
stateerd. De gewone voorzorgsmaatrege
len zijn afgekondigd.
De rekening van da republiek Oos
tenrijk voor de maand October heeft bij
na 15 miljoen overschot opgeleverd, hoe
wel men een even groot tekort geraamd
had. Dit meevallertje is een gevolg van
het wat rijker vloeien van de belasting-
penningen en van een buitengewone in
komst tengevolge van een „claring" afre
kening met Engeland.
In het Roekarester postkantoor heeft
een ontploffing plaats gevonden van een
postpakket, dat voor een apotheek be
stemd was. Er ontstond een paniek. De
geheele Boekarester brandweer moest uit
rukken, daar er een zware brand in de
pakketafdeeling woedde. Na veel werk
gelukte het, 'tvuur te localiseeren; alle
pakketten werden een prooi der vlammen.
De Hongaarsche regeering waar-,
schuwt voor de anti-Hongaarsche propa
ganda, welke wederom met groote kracht
in de landen der kleine entente gevoegd
wordt.
Naar uit Milaan gemeld wordt, heeft
de politie te Tripoli een slavenhandelaars-
karavaan gearresteerd, die in Midden-Af-
rika jonge slavinnen verkocht en zich
tevens met het smokkelen vazj wapens
bezig hield.
Verleden week werden in Engeland
en Wales 398 gevallen van mazelen ge
constateerd, hetgeen een vermeerdering
van 123 gevallen tegen de voorgaande
week is.
Hofbericht.
De Koningin en prinses Juliana zijp
gisteren met gevolg te kwart voor vjjf
per auto uit Het Loo ten Kon. paleize aan
het Noonleinde te Den Haag teruggekeerd.
Waar bleef bof geld?
Te Meppol is ©en bedrag van ruim
f 3000, toobehoorend. aan de gemeente,
spoorloos verdwenen.
Een der raadsleden doekte hieromtrent
aan „De Crt," het vateend,o mede:
ba de roti#* hmtl d» gsmeeato
het stamkapitaal verschaft voor de op
richting van een gemeentelijke werkinrich
ting, Toen deze instelling ia 1921 werd
opgeheven, dschto de .gemeente dit ka-
•pilaal (groot f3250.74) terug. De bestuur
ders, de heeren Kleine en A. Nahuijsem
(die nadien overleden is), hebben dit geld
dan - ook inderdaad teruggestort. Echter
niet bij den ontvanger, maar op de ge
meente-secretarie, waartoe zij mondeling
opdracht hadden gekregen. Het gelid staat
echter nergens verantwoord I Ook her
innert men zich niet meer, welke ambte
naren het in ontvangst hebben genomen
en de secretaris zegt, het nooit te heb
ben ontvangen.
Dan is er nog een mysterieus geval. In
1923'24 werd de gemeentelijke gasfa
briek verbouwd ,©n vergroot. Daartoe
moest een gedeelte van den gemeente
lijken vleeschwinkel worden afgebroken.
Daar de gasfabriek ©en eigen boekhouding
voerde, besloot de gemeenteraad de kos
ten voor afbraak van don vleeschwinkel
ad. f640 ten laste dor fabriek te laten
komen. Enkele dagen na dit raadsbesluit
kwam iemand op het kantoor der gasfa
briek, en toonde een door B. en W. ge-
teekend stuk, waarin stond, dat de f640
moesten worden meegegeven, ten einde
in de gemeentekas te worden gestort.
Men vond het eenigszins vreemd, doch
daar het stuk in orde was, gaf men bet
geld mee, datnooit is terechtgekomen,
zooals nu blijkt. Wie het geld opgehaald
heeft, is niet hekend. De persoon, die dit
werk geregeld doet, .weet er zich niets
van te herinneren, en ook de secretaris
der gemeente, de heer Van der Zee, die
♦hans met ziekteverlof is, weet er niets
van. Raadsels dus, die wel moeiljjk op te
lossen zullen 2ijn. Intusschen heeft de
raad leen commissie benoemd, die bin
nenkort rapport zal uitbrengen.
Tegen het vloeken.
In de jongste vergadering van den Raad
van Boroulo werd een bespreking gehou
den over een voorstel om in de politie
verordening een vloekverbod1 op te ne
men. Besloten werd dit niet te doen,
doch aan B- en W. op te dragen aan
hoofden en leiders van bedrijven een
circulaire te richten. Dit laatste is thans
geschied. In de circulaire deelen B- en W.
mede, dat ze het op hoogen prijs zullen
stellen, als de hoofden en leiders met ge
paste en toelaatbare middelen in diazen
een gunstigen invloed willen oefenen om
het vloeken en het spreken van zedefcwöt-
sende taal naar vermogen tegen te gajan.
De gascorrupitie.
De gemeenteraden van Winkel dn Nieu
we Ipëdorp behandelden gisterenmiddag
gezamenlijk de gascoiruptiie, gepleegd
door den directeur der gemeenschappe
lijke gasfabriek.
De vergadering had plaats ten gemeen
tehuize van Winkel. Men besloot, het
voorstel van Nieuwe Niedorp aan te ne
men, hetwelk beoogt, dat de directeur op
nieuwe instructies ©n na terugstorting van
een bedrag van f3000 in zjjn functie
zal worden gehandhaafd.
De Provinciale wet.
In het pas verschenen Staatsblad is op
genomen de wijziging der Provinciale
Wet, waardoor is vastgesteld dat voort
aan ook vrouwen het ambt van griffier
ter Provinciale Griffie kunnen vervullen.
Zij mag echter niet zijn de vrouw van den
commissaris der Koningin, noch van een
der leden van Ged. Staten.
De bepaling, dat notarissen geen gede
puteerde mogen zijn is vervallen.
De eerste Dinsdag in de maand Juli is
niet meer als openingsdatum voor de zo-
merzitting der Staten vastgesteld. De ge
wijzigde bepaling luidt, dat de beide ge
wone zittingen, welke jaarlijks gehouden
worden, geopend worden op een door Ge
deputeerden vast te stellen Dinsdag; de
eerste tusschen den 16en April en den
16en Juli, de tweede tusschen den lsten
October en den 31sten December.
Nog is wijziging gebracht in den ter
mijn binnen welken besluiten, welke door
Gedeputeerden, hetzij moeten worden
goedgekeurd, dan wel worden vastgesteld,
moeten afgekondigd worden. Bedoelde ter
mijn, in de vigeerende wet bepaald op 14
dagen, is thans op 30 dagen gesteld.
De vorenvermelde wetswijzigingen zul
len op een nader vast te stellen tijdstip in
werking treden.
Door die Rechtbank te Middelburg
is failliet verklaard: M. Poelman, slager
te lerseko. Rechter-commissaris Mr A.
van der IIoop, rechter; Curator: Mr P. R.
Hugan&ottf, MLtqw/U te ftoeet
t
Buitenland.
Overstroomingen in Roemenië.
Aardbeving in Palestina,
Draadlooze telefonische verbinding tus
schen Brussel en New York.
Sneeuwstorm in Beieren.
Binnenland.
Stamboek voor het Zeeuwsch-Belgisch
trekpaard opgericht.
Scheepje bij Rilland gezonken. De op
varenden gered.
De gewijzigde Provinciale Wet.
Verduistering te Meppel.
Moord te Breda.
E-e n ongeval. In den'namiddag
van 17 dezer is bij de in aan/bouw zijnde
cokes-ovens te Terneuzen, Sluiskil, een
ongeluk gebeurd. Bij het wegtrekken van
een ongeveer 40 K.G. zware domme
kracht, dreigde dit werktuig op den mun
teerder V., wonendo te Gent-Iirugge te
vallen. Door snel weg to loopen -trachtte
de man 'dit gevaar te ontkomen, doch
stortte baarbij ongelukkigerwijs in een
aangrenzende, ongeveer 10 Meier diepe
betonnen trechter, waardoor hij ernstige
verwondingen aan het hoofd opliep en
een pols brak.
Dr Puij'laert te Terneuzen, die de eerste
hulp verleende, achtte overbrenging naar
het ziekenhuis te Sluiskil noodzakelijk.
Middelburg. Beroepskeuze. Giste
renavond werd in de sociëteit „St. Joris"
een algemeene vergadering gehouden van
de Vereeniging voor Beroepskeuze. De
vergadering werd gepresideerd door den
heer Wagenvoorde, vice-voorzitter. Er
zijn, zegt spr., in 1927 27 gevallen behan
deld en spr. acht dit een bewijs van goe
den vooruitgang. Men moet de ouders ér
toe krijgen steeds voorlichting te vragen
voor hun kinderen.
Het jaarverslag van den secretaris werd
goedgekeurd en ook dat van de penning
meesteres, wat een uitgaaf van f 280,94
en een ontvangst van f 254,47 Y> aanwijst,
dus een kwaad slot van f 26,46 H
Op een desbetreffende vraag van den
heer Bank werd medegedeeld, dat reeds
verleden jaar aan alle hoofden van scho
len circulaires zijn gegeven voor de kinde
ren, die de school verlaten, waardoor de
ouders opgewekt worden zich in. het be
lang hunner kinderen met het bureau te
verstaan. Als de geldmiddelen het toela/-
ten zal daarmede worden voortgegaan.
Hierna werd de ledenvergadering ge
sloten.
Nadat nog verschillende andere perso-:
nen zich bij de leden hadden gevoegd,
weid door den heer H. P. Staal, directeur
der Arbeidsbeurs, een inleiding gehouden
over „Vraagstukken der Arbeidsmarkt".
De verwachting, dat na den oorlog ge
brek aan werkkrachten zou ontstaan, is
niet uitgekomen. Er is juist een groote in
zinking gekomen. Door de valuta en de
bescherming in andere landen ontstond in
ons land een groote malaise. Spr. meent,
dat Nederland den weg dier landen niet
moet volgen, omdat er dan groote kans is
op rancune-maatregelen.
Ook mag niet worden vergeten dat met
den oorlog vele Nederlanders, die in het
buitenland werkten, naar hun vaderland
zijn terug gekeerd. Ook do bevolkingsaan
was van ongeveer 15000 per jaar is een
voorname factor. De oude industrie her
stelde zich wel ten deele, doch een groot
aantal arbeiders bleef zonder werk. Het
aantal werkloozen is in Nederland op
110.000 te ramen.
De vraag is nu hoe daar af te komen.
Spr. wijst dan eerst op het werkloosheid-
besluit 1917, waarbij thans 900 van de
ongeveer 1100 gemeenten zijn aangesloten.
Het aantal verzekerden dat eèrst daalde,
is nu weer tot de 300.000 genaderd.
De uitvoering is echter thans niet over
eenkomstig het oorspronkelijke besluit.
Gemeente en rijk geven wei 100 pet. toe
slag op de uitikeering, maar het wordt tijd,
dat ook de werkgevers bijdrdgen, die dit
echter niet willen. Een wettelijke regeling
is urgent, maar minister Slotemaker de
Bruine schijnt nog steeds er op te stu-
deeren.
Een ander goed middel is werkverschaf
fing en werkverruiming en spr. brengt
hulde aan de overheid voor wat op dit ge
bied reeds is gedaan.
Spr. komt dan aan het tekort van vak
bekwame arbeidskrachten, wat men ook
niet moet overdrijven. Er is echter op dit,
gebied wel iets te doen en daarom werd
de Rijkscommissie voor omvorming van
beroepen in het leven geroepen. Men
vraagt naar bekwame draaiers, lassers,
metselaars en etueadoors. Het leger van
ongesehoohten, mmA tedujmeUm dtesw.i
