No. 92
Dinsdag 17 Januari 1928
42e Jaargang
V«zatzalf
FEUILLETON.
KRONKELENDE PADEN.
toewierp, liet dcani-
fwclokfam fgn een
ruwe en sclirale huid
Buitenland,
Belangrijkste Nieuws,
'reddingboei-
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. I». DHUIJ, L Burg. Tel. no. 259
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummersf0.05
Prijs der AdvertentlBn:
regels f1.20, elke regel meer 30 ei
Bij abonnement belangrijke korting
Beperklnft van bewapening.
Over dit onderwerp geeft Mr V. H.
Rutgers, die zich na zijn helaas kort
stondig ministerschap biji voorkeur met
de internationale politiek Bchijnt bezig
te houden en daarbij' een gezaghebbende
positie inneemt, een belangwekkende be
schouwing.
Mr Rutgers werkt niet met groote woor
den en met holle leuzen. Het is er hem
niet, als zoovelen in onzen tijd om
te doen, zich op een goedkoop©
manier van dit vraagstuk af te maken
en op die wijze bij de weinig nadenkende
miaSsA een gemakkelijk succes te oogsten.
Hjj aarzelt niet de werkelijkheid te la
ten zien. Na lezing van dit artikel bomt
men eerst diep onder den indlruk van het
ingewikkelde, we zouden haast zeggen
het hopeloos ingewikkelde van dit vraag
stuk.
De bewapening, dat is wel de alge-
meene opinie, moet zooveel mogelijk be-
erkt worden, maarvoor bepaalde
doeleinden is zekere mate van bewape
ning onontbeerlijk. Bewapening is Bchal-
delijk en nuttig, slecht en goed.
Mr Rutgers aarzelt niet de schadelijk
heid en gevaarlijkheid van bewapening
in het licht te stellen.
Meer dan door één andere oorzaak is
de oorlog van 1914 onvermijdelijk gewor
den door de buitensporige toeneming van
bewapening in Europal, dioor het gevoel
van onveiligheid en van vrees, dlat daar
door was veroorzaakt."
En toch is na den oorlog de bewape
ningswedstrijd opnieuw begonnen.
In Japan, de Vereenigde Staten, Fnahfc-
rijk, Engeland, Italië, Rusland, overal
wordt met schier koortsachtige haast ge
werkt om de strijdkrachten 'te verster
ken.
En zoo wordt niet alleen evenals in
1914 de vrede in gevaalr gebracht, maar
daarbij komt dan nog, dat die verschrik
kelijke offers die de oorlog eischt, in
geen deele de vrucht opleveren dat daar
door nu ook de heerschappij van het
recht wordt verzekerd.
Dit alles kan echter niet leidien tot het
loslaten van het recht en van den plicht
der Overheid om te beschikken over, en
zoo noodig zich te bedienen Van een
machtsinstituut tot handhaving van het
recht tegenover onrechtmatig geweld.
„Een Staat die ophoudt een weermacht
te bezitten verklaart daarmede voooc
iedere gewelddadige aanranding van bet
recht te wijken en den strijd voor vrede
en recht, wanneer die onvermijdelijk is,
Ban andere Staiten over te laten."
Het zoeken is nu naar een aannemelijke
internationale regeling die tegelijk de be
perkingen van bewapening en da veilig
heid in het oog houdt. i
Hierbij stuit men echter op allerhande
moeilijkheden.
Het gevaar van dn Uitgebreide bewas-
peningen en den bewapeningswedstrijd
wordt wel algemeen erkend, maar daarbij
denkt iedere Regeering aan de bewape
ning van den buurman.
Beperking der bewapening wil Iedere
Regeering, maar iedere Regeering is te
gelijk van oordeel, dat zij daarbij niet
kan voorgaan en dat haar leger dient
om het vertrouwen in de heerschappij v0h
het recht te sterken.
Pogingen tof oplossing.
Mr Rutgers wijst er vervolgens op,
Sat zich' in de veelheid van meeningen
71.)
Vrjj naar het PJngelscb.
Het bloed stroomde mevrouw Nugent
naar het gelaat iets wat haar niet
dikwijls gebeurd was in haar leven. Die
vraag wierp alles omver, haar geheel©
zorgvuldig opgezet kaartenhuis; voor zich
zelf had zij dit punt steeds onaangeroerd
gelaten, ofschoon zelfs haar in slaap
gesust geweten haar menigmaal had in
gefluisterd, dat dit juist het cardiinale
punt was. Ze kreeg het gevoel, alsof zei
op het bankje der beschuldigden haidl
plaats genomen, inplaats van dat ze hier
gekomen was om de familie Blutier aan te
klagen.
En dominee Grey bleek eon streng
en scherpzinnig rechter; steeds hield hg
haar aan de feiten, al haar pogen om
hem door algemeenheden en een beroep,
op het ouderhart een uitspraak te ont
lokken liep op niets uit. Zoolang er nog
een schakel ontbrak aan de keten van
beschuldigingen die ze haar zoon, de fa
milie Butler en
nee Grey sioh
over den te volgen weg twee hoofdrich
tingen laten onderscheiden.
De eerste richting die wordt voorge
staan door Frankrijk, België en de kleine
Entente, vraagt in de eerste plaaits ver
meerdering van de veiligheid.
De beperking van bewapening zal dus
voorafgegaan moeten worden door re
gelingen die de veiligheid der Btaiten waar
borgen tegen aanvallen vain anderen.
Hierbij wordt inzonderheid gedacht ban
het verleenen van militaire hulp door de
medeleden van den Volkenbond ban den
aangevallen staat.
Velen zien hierin echter een milita-
risatie van den Volkenbond waarin zjj
geen vertrouwen kunnen stellen, terwijl
met name 'Engeland er weinig voor ge
voelt met zijn wereldmacht in te staan
voor de handhaving van den tegenwoor-
digen toestand in Oost-Europa, en dat
te minder, waair de redelijkheid van de
na den oorlog getroffen territoriale re
gelingen niet altgd boven twijfel ver
heven is.
Mr Rutgers vestigt er zeer speciaal
de aandacht op, dat aan de verzekering
van de veiligheid door regelingen betref
fende militairen bijstand in ieder geval de
m o r e e 1 e ontwapening vooraf moet
gaan. Blijft moreele ontwapening uit, dlan
is met het volmaakste garantieverdrag de
veiligheid tegen aanvallen niet verzekerd.
De andere richting, meer door Duitsoh-
land' gepropageerd, schenkt in de eerste
plaats aandacht aan da beperking van
bewapening en ziet de veiligheid niet
als voorwaarde, maar als gevolg van de
beperking.
Bij de voorbereiding der te houden
conferentie voor beperking en vermin
dering van bewapening stuit men tekens
op de tegenstelling tusschen de Fransche
en de Duitsch© methode.
Een besliste keuze tusschen beide in
zichten zal naar Mr Rutgers meent, wel
achterwege blijven, vooral ook, omdat
tot resultaten te komen, eenstemmigheid
noodig is.
.„Men zal zich dan den vooruitgang
naar arbitrage en veiligheid en de be
perking der bewapeningen moeten voor
stellen als een beweging in dezelfde rich
ting langs drie evenwijdige lijnen, waar
bij op geen dier lijnen vorderingen kun
nen worden gemaakt die den voortgang
op de andere lijnen te veel zouden te
boven gaiaii."
T oekomstverwachtlngeirt.
Mr Rutgers laat ten slotte niet na
om tegen overdreven verwachtingen op
dit gebied te waarschuwen.
De overheidsmacht, het overheids-
zwaard, dat onrechtmatig geweld moei
bedwingen, vanwaar dat ook moge ko
men, is een instrument van Gods genade,
waardoor onder de menschheid ondanks
haar gevallen staat orde en recht tot
op zekere hooogte kunnen worden in
stand gebonden.
Voor het bezit van overheden hebben
wig God te danken, en wij mogen niet
vragen, dat zg door het afleggen van
de middelen, waarover zjj te beschikken
hebben, zich tot het volvoeren van baar
taak buiten staat zonden stellen.
Maar de overheidsmacht en het over-
heidszwalaxd berusten in menschenhander.
De mensch in zgn boosheid misbruikt
Gods gaven. Wat een zegen was, worót
een vloek. Het overheidszwaard dat in
dienst der gerechtigheid een element van
meening ten beste te geven.
„Maar mevrouw Nugent," zeide de do
minee tenslotte, „wat wilt u nu eigenlijk
dat ik voor u doen zal?"
„Ik wilde zoo graag, dat tx mevrouw
Butler verzocht haar invloed aam te wen
den, om, als ze dat kan, 'juffrouw Ste
wart te noodzaken, de verhouding met
mgn zoon te verbreken."
„Het spjjt me zeer", antwoordde hij,
„dat u me iets vraagt, waaraan ik on
mogelijk kan voldoen. Ik heb aldoor aan
dachtig naar u geluisterd, mevrouw en
als iemand, dia u werkelijk zeer toegene
gen is, raad ik u aan, niet alleen allen
tegenstand te laten vairen, maar ernstig
ernaar ta trachten God te danken, dat
Hjj uw zoon de liefde heeft geschonkeln
van een jonge dame, die in alle opzichten
waardig is zijn vrouw en uw dochter
te zijn."
Dominee Grey sprak op zaïchten, be
droefden toon, want het deed hem inder
daad leed, dat mevrouw Nugent hard op
weg was niet alleen het levensgeluk van
haar zoon, maar ook, dat van haarzelf
te verwoesten. Het maakte echter op
mevrouw Nugent weinig indruk. In plaats
dat ze zich met de zaak zelf bezighield,
begon ze zich te beklagen over hei denk-
beeldig nrvracht, dei mm haar had aanga
verheffing en vtm bescherming voor het
leven der menschheid moet zijn, wordt
een bedreiging voor vrede en recht.
Op de vraag of van de ontwikkeling
der menschheid mag worden verwacht
dat eerlang het recht de macht niet meer
zal behoeven ora zich staande te hou
den, antwoordt Mr Rutgers ontkennend.
Groot zijn de vorderingen die de
menschheid op elk gebied heeft gemaakt.
Maar wat blijft, is de ongerechtigheid,
die woont in het hart van den mensch.
Van de voorspelling, dat het bescher
mend overheidszwaard zal kannen wor
den neergelegd, is de vervalling in deze
bedeeling niet te verwachten.
Intusschen blijft het de plicht van over
heden en volken om alles te doen wat
mogelijk is tot tempering en afwending
van het gevaar, dat de bewapeningen
bevatten.
Bovenal is noodig de verkondiging van
juiste beginselen voor de verhouding van
volken en staten.
„Tegenover de natuurlijke aandrift* der
volken om hun staatkunde te laten be-
heerschen door naijver, door begeerlijk
heid, door machtsbegeerte, waarvan de
bewapeningswedstrijd en de oorlogszwBln-
gere atmosfeer van wantrouwen en vrees
de gevolgen zijn, moet een christen op
komen voor de beginselen die in den
Volkenbond een concrete uitdrukking vin
den, de beginselen van eerbiediging van
het recht, van solidariteit der volken,
van samenwerking en vertrouwen."
Woiepire vacantia.
De Oostenrijksche ministerraad heeft
de groote vaoaintie voor de middelbare
scholen die vroeger van half Juli tot
half September duurde, thans bepaald
op eind Juni tot begin September.
De Neue Freie Presse juicht dit besluit
ten zeerste toe. In de eerste plaats omdat
nu de kinderen niet lajnger m den heet-
sten tijd van 'het jaar nog een dag of
veertien op de schoolbanken moeten zit
ten, vervolgens omdat de vaicantie in
een beteren tijd van den zomer valt,
waatdoor het reisseizoen ook eerder be
ginnen kan en ook het pensionwezen
©baat is, daar men toch eind Augustus
iet verblijf buiten placht Of te breken.
Het blad hoopt, dat ook op de lagere
scholen de vacantia zal iworden ver
vroegd.
Gseia ïtatta zom®ra usear vooreerst?
Sir Napier Shaw, de bekende weer
kundige, heeft zich voorzichtig optimis
tisch uitgelaten over de weersvooruit
zichten van dit jaar.
Ofschoon hg van meening is, dal het
lang zal duren vóór men het soort van
weer 'in een bepaald jaAr met zeker
heid kan voorspellen, heeft hg tegenover
de [Westminster Gazette als zijn opvat
ting uitgesproken, dat wg nu alan het
einde van den cyclus van natte jaren zijn
en daarom een keer ten goede mogen
verwachten.
Om de elf jaar, zegt hg, doorloopt
de zon een cyclus, waarin haar activi
teit toe- en afneemt.
daan en scherp voegde ze er aan toe:
„Ik kwam tot u, dominee, als tot
iemand, dien ik menigmaal zoo duidelijk
in een preek heb hooren uiteenzetten,
welke de plichten zgn, die kinderen jegens
hun ouders hebben, maar theorie en
practgk zgn blijkbaar twee bij u, of is dat
naar het uitkomt?"
„Als u rustig nadenkt, mevrouw Nu
gent," antwoordde hg, terwijl zgn stem
geen spoor van eenig ongenoegen ver
raadde, dan twijfel ik niet, of a zalt in
zien, dat ik juist zoo handel, als God
ons voorhoudt."
„Hoe is dat dan te rijmen met den
bgbel, waarin geschreven staats „Kinde
ren, gehoorzaamt uw: ouderen in alle
dingen."
„Ja, mevrouw, dat staat er ook, maar
met alle dingen wordt natuurlijk .bedoeld,
alles wat naar Gods Woord is. Het is
nog geen twee dagen geleden, dat ern
dame mg een brief schreef, waarin ze
mg verzocht er bij haar zoon op aan
te dringen den militairen dienst te ver
laten, omdat hg zoo zwak van gezondheid
was. Hij zou namelijk uitgestuurd] worden
naar Indië en zg wenschfce, dat hij zich
vrij z**1 koopen."
„Natuurlijk hebt u hieraan geen gevolg
gegeven,* aotwooedde mevmasm Nugent1
Ditjaar zal de zon de periode van
maximale activiteit naderen en dit moet
het begin van beter weer zgn.
De mijnwerkers fin hef Roergebied.
Zondag weid te Bochum een massa-Ver
gadering valn mijnwerkers gehouden ter
bespreking van de loon- en arbeidsvoor
waarden.
De Landdag-afgevaardigde Otter fcoffl-
'digde aan, dat tegen 1 April de loon-over-
eenkomst door de arbeiders-organisaties
zal worden opgezegd. Bg de onderbande-
tongen zal een kartenen pxbeidstgd ge-
ledscht worden.
Vliegtuig ontvreemd.
Twee .yam de militaire vliegsohool ver
wijderde leerlingen te Prossnitz (Moru-
yië), overvielen gisterennacht den soldaat,
die de wacht had voor de vtoagtuigeuloods
bonden hem, sloten hem bovendien op,
namien ©en vliegtuig en vlogen weg in
Noordelijke richting.
Van het vliegtuig ia tot dusver niets
maar vernomen.
Verkeers-ongevalten te Parijs.
Uit een dezer dagen gepubliceerde sta
tistiek over het aantal verkeersongevallen
te Barge en in de banlieu© gedurende
Binnenland.
De Algem. vergadering der Chr. Hist.
Unie.
Het antwoord van den Minister od de
vragen van Ds Kersten.
De Rijksmiddelen in 1927.
Vergadering van de Prov. Staten van
Zeeland. Een voorstel-Kodde tot invoering
van het ambtsgebed aangenomen.
Mr J. H. M. Stiieger tot tod van God.
Staten gekozen.
Een moordaanslag te Venlo.
Buitenland.
Onruöt in het Grieksch© leger.
1927, blijkt dat heit totaal aantal onge
vallen 4209 heeft bedragen, waarvan met
dooddijben afloop 459 of meer dan één
per dag. Verreweg bet grootste aantal on
gevallen betrof automobielen, n.l. 3184,
waarvan 845 met doodelijken afloop. Daar
op volgen trams (385 waarvan 55 met
doodèlijben afloop; de rgwietlem ,(218 en
15); de motorfietsen (168 en 9): de be
spannen voertuigen (163 iep 19)' en de
autobussen (118 en '16).
Zaterdag .Vonden te Rotterdam proeven plaats in heit bïjzgTa van de Scheepvaart
inspectie ;en veile andere autoriteiten met de reddingboot „Schutitevaer", waarmee
teietai proeftocht zal wonden gemaakt naar Amerika, om de veiligheid te bewijzen.
De heer Schuttevaer (zie pijl) verklaart da aanwezigen de hoedanigheden van 'de
beslist, ,,'t gold hier een kwestie van
eer, want 't vaderland had zgn arm noo
dig".
„Dat kon ik ook niet; ofschoon ik diep
met haar begaan was, kon ik niet. anders
doen, dan er haar op wijzen, dat de eer
van haar zoon haar hooger moest gaan
dan zelfs zgn leven.
Hij vertrok naar Indië en zij vond,
dat hij haar hard behandeld! had; niet
zooals een zoon tegenover zijn moeder
betaamt. Op mij was ze boos voor den
goeden raad, dien ik haar gegeven had."
,jbat is alles mooi en wel dominee,
u houdt mij ten goede, maar dit heeft
toch niets met mgn geval te maken."
„Neemt u me niet kwalgfc, mevrouw
Nugent, als u de beide gevallen vergelgkt,
dan zult u moeten toestemmen, dat ze dit
gemeen hebben, dat beid© moeders ter
bereiking van eigen doeleinden, mg ver
zochten haar zoons te beïnvloeden op
een wgize, die ik met mijn geweten niet
kon overeen brengen dus vail mij ver
langden, dat ik haar boven God zou
stellen; en dat kan niet zgn; ik mag niet
en ik wil niet."
HÖOFDBÜUK XXIX.
(Oom morawnr Nugent naai H** tmi.
was ze geheel ontstemd en uit het veld
geslagen. Dit was de derde maal dat men
er haar op wees, dat ze ongelijk had.
Het was een drukkende dag. Geen zuchtje
bewoog de toppen der korenaren, die
nog door den sikkel gespaard: waren.
Halverwege liet zijl de ponnies wenden en
besloot, om zich wat te verstrooien een
veraf gelegen bezoek t© gaan brengen.
Op den terugweg, eenige uren later, werd
ze door een hevig onweder overvallen.
Op den open landweg was nergens ©en
schuilplaats te vinden en spoedig was
ze doornat. Zelfs geen mantel of hoed had
ze bg zich, daar bij het vertrek al haar
gedachten in beslag werden genomen
door het bezoek bij den dominee. Toen
ze ten laatste thuiskwam, was ze door
en door verkleumd en dat ^gevoel ging
zelfs niet weg, toen ze zich verkleed had.
Moe en terneergeslagen ging ze na den
maaitgd naar het boudoir; en daar, op
haar schrijfbureau vond ze den brief van
Alice, dien ze dien morgen ontvangen
had en zelfs nog niet opengesneden. Blij
dat er iets was om haar afleiding te
bezorgen, verbrak ze het zegel en begon
te lezen.
(Wordt vervolgd.»
