No. 90
Zaterdag 14 Januari 1928
42e Jaargang
Goud, Zilver, Uurwerken en Optiek.
9
en.
EERSTE BLAD.
So Easy
of
PSnce Ner.
r
BERTELS' KUNSTKORRELS
HET QEZINSL00N.
Voor U hebben wij 6ók
eon Bril,
Let op het Juist adres l
1. GEENSE - OPTICIEN
Goedkoopst adresC. J00SSE, St. Adriaanstraat, GOES.
Buitenland.
WIJ leveren U ALLES
A. C. VAN DER REST
Binnenland,
Belangrijkste Nieuws.
DE PLUIMVEEVOEDING IN NIEUWE BANEN DOOR
r een bont-
wloopig het lijk
arige mevrouw
ie Zondag in het
r aan miltvuur
:oek is veertien
ijkschouwer zei
ling had gesteld
m volksgezond-
ehoord dia ver-
astman in Octo-
n bontkraag had
ellicht was het
men vermoedt,
geweest z$n.
ïolieren. De
zwervende op
16-jarige fon-
0. Dl en H P.
r de reden van
den vroeg, ver-
hooi een slecht
en nu niet durf-
e politie hen te
tgesteld, zijn ze
terdam terugge-
lijke huur-
bij de visch" is
is binnen niet
©ks kernachtige
ukkingente ver-
ïealistische jon-
hun bescheiden
en soortgelijke
aar zuinig ter
voor wat aar-
jscheid-etn uitzet,
trouwt, neemt
t in huurkoop,
op aifbetaling,
te Rotterdam
een juffrouw
e bedoeling had
jee op te knap.
ameublement
>epaling, maan-
te leggen. Het
van het toch
kens vjjlf guldien
avonds vleide
een molligen
joegen de han-
het er b$ dia
loos en een der
de noodl öian
:e afbetalingssy-
zwaarder druk-
ïdrageljjik bleek,
erden verkocht,
imaal afbetaald
wilde het ge-
et goedkeuren,
ichuïd 'toch ook
de firma's, die
ven aan men-
weten, dat het
contract hun
boven gaat.
deelde die al te
voorwaarde-
yee weken, met
sereade bedrag
het jaar moest
de Scheur-
van de Recht
heft uitspraak
sschen de heer
elke procedure
au de vroegere
den heer Dijk
te warden ge-
arvoar had hij
augen, doch hij
waarom hij
lledig© schade-
meening, dat
de crisisrecht-
ich onbevoegd
nemen.
bevel. In
ordeelend von-
Kantonrechter
W. B., advo-
e te Voorburg,
en van een be-
Verdacbte zou,
ide en gaande
t voldaan heb-
den hoek van
srden politie
toppen.
den verdachte
balieant heeft
tf bevel ran te
t verkeer, dat
ngskade.
collectief bevel
hij nog op 100
lividueel bevel
het feit, dat er
il bleven staan
g geen aanlei-
iminder waar
i nemen wilde,
niet-bindend-
(ffende artikel
lening in ver-
an het Motor-
girug van het
den Kanton-
D irecteur- H oof d redacteur
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Gom.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11
Poctrekening No. 44465
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 260
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummersf 0.05
Prijs der AdvertsntlBn:
regels f 1.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
I.
Het loonvraagstuk blijft nog altgd een
zaak van de eerste orde.
En dat is ook geen wonder.
De ondernemers die vaak maeitei go-
noeg hebben hun bedrqf rendabel te ma
ken hebben er belang bij, dat het loonbe
drag niet meer dan strikt noodzakelijk^ is
wordt opgevoerd en aan de andere zijde
zijn er de arbeiders, die in verreweg
de meeste gevallen geen andere inkom
sten hebben, dan het loon dat zij ont
vangen gn wier belang dus meebrengt
dat hun loon niet beneden zekere grenzen
daalt.
Nu is de groote moeilijkheid hier de
juiste grens aan te geven.
Met te zeggen dat een arbeider in zijin
stand van het loon dat verdient be
hoorlijk moet kunnen leven, is men niet
klaar.
Want immers, niet alle gezinnen zjjm
geitfk.
Wat voor een klem gezm ruim vol
doende is, zal voor iemand diie met
veel kinderen gezegend werd, een te ka
rig loon kunnen blijken.
Moet nu met de groote der gezinnen
en hunne behoeften bij de bepaling van
het loon worden gerekend ..en zoo jai,
op welke wijze?
Door de Regeering is deze vraag reeds
in toestemmenden zin beantwoord.
Alle rijksambtenaren van hoog tot laag
ontvangen een kindertoeslag. Zelfs de Mi
nisters ontvangen boven hun salaris nog
een bedrag voor „de kinderen die zij
te hunnen laste" hebben, zooals. het op
een heel verkeerde wijze in de begrooting
wordt uitgedrukt.
Ir zjjn ook tal van gemeenten die
l i bij de vaststelling van de salarissen met
-de groote der gezinnen rekening houden
en ook in particuliere bedrijven is de
kindertoeslag niet geheel onbekend.
Voor sommigen is zulk een kindertoe
slag bet ideaal.
Anderen daarentegen zijn van oordeel
dat bij de vaststelling van het loon al
leen met de arbeidsprestatie rekening moet
worden gehouden.
x
Op het Tweede Christelijk Sociaal Con
gres enkele jaren geleden te Amsterdam
gehouden is ook deze zaak onder de
oogen gezien en werd door Mr Dor J.
Schokking de bespreking van het „ge-
zinsloon" ingeleid.
Wfiar het hier een belangrijke zaak
betreft, die ook in Zeeland wel de aan
dacht vraagt, willen wijl er toe medewer
ken, dat het Procesverbaal van dit Con
gres niet onder het stof wordt begraven,
door van het referaat van Dor Schokking
en de daarop gevolgde besprekingen een
overzicht te geven, om dan in verband
daarmede nog enkele beschouwingen te
laten volgen.
De referent begon met ondier dal aan
dacht te brengen dat de vraag door den
terra „gezinsloon" aan de orde gesteld
tegelijk een van de belangrijkste en moei
lijkste is, welke zich oip sociaiail gebied
aan ons voordoen.
Van de belangrijkste, omdat zjj verband
houdt met den voornaamsten grondvorm
van het maatschappelijk leven; als hoeda
nig het gezin blijft gelden. Van de moei
lijkste, omdat hare beantwoording zoowel
zal afhangen van de houding, die men in
het algemeen tegenover het loonvraagstuk
inneemt, alsook omgekeerd die houding
kan bepalen.
Wij staan hierbij voor de vraag of het
loon slechts te beschouwen is als de
prijs voor geleverde waar, of dat bij de
bepaling daarvan ook rekening dient te
worden gehouden met het feit,- dat de
Lange Vorsieftr* 48 Qo«a<*
menscb die zijn arbeidskracht geeft iets
offert, wat met niets anders is gelijk
te stellen.
Volgens de eerste opvatting, gewoonlijk
de theorie der liberale school genoemd,
stond het vast, dat bij de loonregeling
alleen met de toevallige marktwaarde van
den arbeid gerekend kon worden.
Vroeger, onder de heerschappij van de
gilden, toen er tuaschen werkgever en
werknemer geen economische tegenstel
ling was, maar een zekere belangenge
meenschap van menschen die elkalalr noo-
dig hadden, was dit anders geweest en
was er in het algemeen de waarborg
voor een voldoend loon, dat in staat
stelde het gezin te verzorgen.
De verhoudingen wijlzigden zich, toen
men niet meer aan de regels van de
gilden gebonden was. De afstand werd
grooter; het winstmaken trad meer als
doel op den voorgrond en die kaïns van
den arbeider om een zelfstandige positie
in te nemen werd geringer.
Hierbij kwam nog dat de toenemende
arbeidsverdeeling tengevolge had diat
het werk een deel van zjjn innerlijke
waarde voor den arbeider verloor met
het gevolg dat het belang van den arbeid
zich voor steeds meerderen samentrok
in de bepaling van het loon.
De invoering vam de machines maakte
den afstand tusschen patroons en ar
beiders nogal grooter, de koopkracht ran
de bevolking was tengevolge van ge
voerde oorlogen gering, wait tengevolge
had dat de looaien diaalden.
Het waren vooral de gezinnen die hier
door getroffen werden. Die gezinsvorming
werd door groote zorgen gedrukt. Het be
zit van kinderen, opzichzelf een reden
tot vreugde, werd menigmaal als op die
kinderen werd gezien, een oorzaak van
leed.
Door al deze omstandigheden drong
zich als vanzelf de loonvraag naar voren
en ontwikkelde zich de strjjd tusschen
da opvatting van het loon die vasthoudt
aian de regeling door de wet van vraag
en aanbod en die, welke bjj de bepa
ling van het loon rekening wil houden
met de behoeften.
Hierover nader in een volgend artikel.
Hoofd
kantoor
1
Schiedam
LEVENSVERZEKERING
LIJFRENTE
Zeer gunstige polisvoorwaarden,
Concurreerende Premiën.
Bijkantoor HAVBANK
GOES MARKT 16 TELEF. 188
Vraagt Premie Opgave
1
I
Groote Alooholzwehiel.
Naar de Kölndscbe Zeituing" in Verband,
met den nieuwen-groeten alcohol-zwendel
in .Rijnland verneemt, draait deze zaak
om dein in verband met de affaire
Schwarz genoemden koopman Adolf Bau
er uit Keuten.
Bauer had ie Keuten-Merbeim een zeer
groot bedrijf ingericht, waarin hij op ver
boden wijze dim alcohol uit de automo-
bielhrandstof „Monopolin" terugwon. De
totale omvang van diezen alcoholzw-emd-el
is naar het, blad vérder meldt, op het
oogenblik .nog niet vastgesteld. Ongetwij
feld ging het om aanzienlijk© hoeveel
heden. Het rijk is door deze nieuwe spi-
ritus-oplichting voor meer dan milli-
om benadeeld.
Hoog water In België,
In de streek van Bier zijn de gevolgen
der jongst© óverstroomimgen nog steeds
ernstig. De wegen rond de stad staan ge
heel onder water. Van Lier tot Berlaar
staan bijna alte velden blank.
Talrijke huizen zijn moeten ontruimd
worden. Volgens menschenheugeinis heb
ben zich in het Liersche nooit zulke
ernstige oversfroomingen voorgedaan gjs
dies tbm» da etoeefc teisiecteo.
De bevolking verkeert in een panische
vrees voor nieuwen regenval, die een ont
zettende ramp zou kunnen veroorzaken.
De IJsdam In den Donau opgeruimd.
Het harde werken van de genie om den
'ijs-dam in den Donau hij Bös op te pui
m-en, heeft eindelijk succes gehad. Het ijs
fceif heeft daarbij meegewerkt. Het boven
Pressburg losgemaakte ijs is op drift .ge
raakt -en tegen de laatste ijsmassa's, die
het afvloeien van het water beletten, op
gaan kruien. Deze zijn .o-nider dit .geweld
'bezweken, en zoo is er een doorgang ont
staan, ruim genoeg om alle vrees voor
fverdetre versperringen weg te nemen. Het
gevaar voor Pressburg ietn Schiitt is daar
mee geweken.
Moet de Elf fel to ren worden afgebroken?
De Fransche minister van Binnenland-
scbe Zaken heeft dezer dagen verklaard,
dat de Eiffel-tore®, het hoogste bouwwerk
ter wereld, binnen ©enige jaren zal moe
ten worden afgebroken. Geschiedt dit niet,
dam acht de minister het gevaar aanwezig,
dat het gevaarte zal ineenstorten, hetgeen
©en ontzettende catastrophe zou veroor
zaken jn de fraaie wjjk, waar de Eiffel-
to-ren zich verheft.
Die vernielde Sovjet-expositie,
Het parket heeft gisteren een onderzoek
ingesteld in het gehouw der Sovjet-ten
toonstelling, meldt een bericht uit Brus
sel. Er werd' echter niets ontdekt, dat tot
het spoor der daders kon leid-eü'.
Het woeste optreden vam een groepje
leden der „J-eunesses Naitiomales" in d-a
lokalen der Sovjet-expositie wordt door
He meeste Belgische Maden scherp afge
keurd. Onder meer de liberale „Indépen-
dance Beige" 'en de conservatief-katho-
lieke „Libra Belgique"laken beslist de
manifestatie, die zjj voor bet minst on
gepast noemen en een land on
waardig, waar vrijheid van mieening
heerscht. Beiden bladen en ook andera
wijzen op mogelijke represailles vanwege
de communistische groepen.
D-e liberale .„Gazette" en de hationalis-
tisch-katbolieke „Vimgtièm-e Siècle" jui
chen de "jonge hoeren, die deze helden
daad hebben gepleegd, uitbundig toe. Zij
roemen er op, icliat zij de jeuigd h-ebhen
aangezet tot den schitterenden aanval op
bet expositiegebouw.
Arrestaties hebben tot nog toe niet
plaats gehad.
Initusschen markt de „Peuple" terecht
op, dat het duidelijkste resultaat van d-e
heldhaftige expeditie zal zijn, dat de ge
meente Eisen©, op wier grondgebied de
-tentoonstelling werd gehouden, heel wat
schadevergoeding zal hebben te betalen,
en dat een ieder nu de expositie zal
willen zien, die anders niemands aan
dacht trok.
De overstroomlng der Theems,
De verschillend© lichamen, die te zeg
gen hebben over de „Theems, zjjn nog
steeds met elkaar aam het krakeelen pver
de vraag, wie voor de ramp eigenlijk
verantwoordel-gk moet worden gesteld. De
„Star" merkt op, diat, ais de rivier een
voudig over 3e bestaande dammen en
waterkoelingen was gestroomd, er wel
echad-e, maar geen ramp door zou zjjn
ontstaan. Er is echter heel iets and-ers
gebeurd. De waterkoelingen zjjm namelijk
niet alteen niet hoog, maar tevens niet
sterk genoeg gebleken. Het water kwam
daardoor met .groot© smalheid en kracht
hmnenstroomen, wat ten gevolge heeft
gehad, .dat de menschen niet gered en
zelfs niet eens gewaarschuwd konden
wo-rden, zoodat veten als ratten in een
val verdronken zijn. Het zal meer baten,
meent het blad, thans de muren belang
rijk te versterken, dian d-e drastische ver
ordening door te voeren., volgens welke de
menschen niet in lokaliteiten mogen wo
nen, die benieden het vloedpeil van ïJa
Theems liggen.
Bezuiniging In Beieren.
Het wetsontwerp op de staatsbezuinï-
ging in B-ei-eren is bij den Landdag inge
diend. Het verordent, dat de gesalariëer-
Iden aan de departementen een salaris-
Verlaging moeten ondergaan van minstens
10 pCt. ten opzichte van 1.926, welke
verlaging tot 1 April 1933 zal worden1 ge
handhaafd. In totaal wordt binnen de
eerstvolgende vijf jaren gerekend op hielt
opheffen van ongeveer 2EX)D tot 3000 pos-
tem, hetgeen jaarlijks een verlaging op de
personeelsuitgaven van ongeveer 17 rail-
'toaa mark zei opleviOrefc
Kort* berichten.
Uit Moskou wordt gemeld, dat daaï
gebrek aan levensmiddelen begint te ont
staan. Vooral is er een tekort aan boter,
eieren, kaas, aardappelen -en groenten. In
verschillende wijken zouden winkeliers
geplunderd zijn, waarbij het tot botsingen
tusschen de bevolking en da politie kwam.
De Spaansche r-egeerimg is van plan,
aan Cuba eeni-ge vaandels terug te geven,
die zijn veroverd in de gevechten om de
onafhankelijkheid. Deze vaandels worden
op het oogenblik bewaard in het artillerie-
museum te Madrid, maar Primo de Rivera
is van oordeel-, dat dingen, die herinm-eren
aan kibbelpartijen tusschen „moeder en
dochter" niet m-oeten bewaaTd worden.
Uit Madrid wordt gemeld, dat de
Spaans-che minister van oorlog om ge
zondheidsredenen zijn ontslag heeft aan
geboden. Primo de Rivera heeft geweigerd
dat aan te nemen, maar den minister
een onbepaald ziekte-verlof verleend.
Volgens uit Moskou ontvangen be
richten heeft de Gepoe 'de laatste drie
dagen niet minder dan 100 kooplieden
in hechtenis genomen, die buiten de
steatsbuireaux om, graan kochten.
.Het drankverbod voor personen1 be
neden de 18 jaar is gisteren in Hongarije
in werking getreden.
De Britsche ooriogsbegrooting zal,
naar verluidt, diit jaar ruim 800.000 pond
minder bedragen dan verl-oden jaar.
Een Britsche gepantserd© auto is
bjj het oversteken van 4'e "rivier de Ravi
(Britsch Indië) in botsing gekomen met
een ossenkar. De auito reed tegen de brug
leuning aan, die door den schok bezweek
-en stortte v-att- een hoogte van 9 M. in
de rivier. Een officier, die zich in de
auto bevond, werd doodelijk gewond' en
overleed kort daarop; vier soldaten wer
den gewond.
op Chemlsoh, GENEÉS-
en Heelkundig gebiedIII
Am. Apotheker
Lange Kerkstr., Goes. Telefoon 168
H. M. de Koningin-Moeder.
Er heeft zich een voorloopi-g comité van
vrouwen gevormd onder leiding van me
vrouw Van LeeuwenWaller, de echt-ge-
noote van den vice-president van den
Raad van State, dat zich ten doel stelt, de
Koningin-Moeder te huldigen op -den dag,
waarop het 50 jaar geloden zal zijn, dat
zij in Nederland 'is gekomen.
De bedoeling is, Hare Majesteit een per
soonlijk geschenk aan te bieden, als blij
vende herinnering aan de liefde en den
eerbied, die de Nederlandsche vrouw Hare
Majesteit toedraagt, en de overblijvende
gelden ter beschikking te stellen van de
Koningin-Moeder om daarmede lief dadige
doeleinden te bevorderen naar haar per
soonlijk inzicht.
Prinses Juliana.
Maandag 23 dezer zal Prinses Juliana,
in verband met de hervatting van haar
colleges aan de Leidsche universiteit, haar
woning te Kaltwijk aan Zee weer betrek
ken.
De Postraöld'.
Het Permanent Comité uit de organi
satie van Christ. Overheidspersoneel,
heeft gecandideerd als lid van den in te
stellen Postraad en als zoodanig den Mi
nister ^van Waterstaat aanbevolen den
heer H. Amelink te Utrecht, secretaris
van het Christ. Nat. Vakverbond] en oud
lid van de Eerste Kamer.
Tweede Kamer.
De minister van waterstaat heeft inge
volge zijn bij de behandeling der Post-
begro-oting 1928 gedane toezegging aan
de Tweede Kamer een overzicht doen
toekomen van de wijzigingen der post-
tarieven, welke inmiddels zijn gepubli
ceerd.
OP AANVRAGE WORDT U GRATIS TOEGE»
ZONDEN DE BROCHURE OVER granuline»
HET MIDDEL VAN Dr. J. H. VAN GRAFHORST,
ARTS. TEGEN tuberculose EN klier.
E^EICTJE^MWdalburgclvMtr^Dt7^SgMj«mnaon,
binnenland.
Wat d-e portverlaging aan de posterijen
zal kosten.
Nieuwe vliegtocht van Vaü Lear Black.
Nog steeds ijs bij Urk.
De heer Kersten, stelt vTagen over de
Vaccinatie.
De gefailleerde banken.
Buitenland.
IJsdam in den Donau o.pgeruimd.
Alcoholzwendel in het Rijnland.
Beschouwingen over de overstrooming
in Engeland.
Ailes veleend in eén koppelniets bijvoeren!
Alom verkrijgbaar».
Proef 50 Kilo a f9.-po5tw
N.V. Bertels' Olicfabrieken
Afd..Kunstkorre!s'
Amsterdam.
Vraagt brochure
De uit de tariefswijziging verwachte
vermindering van ontvangsten bedraagt,
over een vol jaar, voor het binnenland-
sche verkeer f 2,362,000 en voor het ver
keer met de overzeesohe gewesten en het
buitenland f 100,000, dus in totaal
f2,462,000.
J. R. V e r h e y. f
Gisteravond is overleden de heer J. R.
Verhey, stenograaf-onderdirecteur van de
Stenografische Inrichting van de Tweede
Kamer van de Staten-Generaal.
Invaliditeits- en Ouderdoms
rente.
Qp 1 December 1927 werden 9234 we-
duwenrenten en 9640 weezenrenten krach
tens de Invaliditeitswet genoten, terwijl
op genoemden datum krachtens art. 373
dier wet 62.631personen in het genot
verkeerden van een als vrucht hunner
verzekering verkregen ouderdomsrente
van drie gulden per week..
Voorts genoten 19.199 personen een
invaliditeitsrente als bedoeld in art. 71
dier wet. Krachtens de vrijwillige ver
zekering, geregeld in de Ouderdomswet
1919, waren op vorengenoemden datum
117.206 personen in het genot van een
als vrucht hunner verzekering verkregen
ouderdomsrente van drie gulden per
week.
Een onvoorzichtig Offieier
van Justitie.
Het Tweede Kamerlid de heer Kleere-
koper -heeft den minister van Justitie de
volgende vragen gesteld:
Heeft de minister kennis -genomen van
het feit, dat bij de handeling van een
strafzaak voor de Armkemsche rechtbank
op 10 Januari j-1., door den Officier van
Justitie is gezegd, dat tegenwoordig een
deel van de kiezers en gekozenen voort
komt uit -de laagste klassen der samenle
ving, en dat die omstandigheid van in
vloed is op de publieke moraliteit, in de
zen zin, dat, meer dan voorheen, oinkoo-
perij van kiezers veelvuldig voorkomt, zoo
met borrels als met andere, niet minder
waardevolle gaven?
Acht -de minister deze uitspraak, of is
het veeleer den minister niet onbekend
gebleven, hoezeer -de veranderingen in het
kiesrecht sedert 1917 geleid hebben tot het
sterk verminderen van misbruiken, ais
hierboven bedoeld, wélke daarentegen in
vroegere jaren bij verkiezingen vrijwel re
gel waren?
Acht de minister het gepast, dat door
een vertegenwoordiger van het 0. M. op
zulk een wijze verband wordt gelegd tus
schen lagere volksklassen en lagere mora
liteit, van welken aard ook, ofschoon onze
samenleving allerminst overeenkomst
I geeft te zien tusschen maatschappelijk en
zedelijk peil?
