Vrijdag 30 December 1927
42e Jaargang
EERSTE BLAD.
SUPP05IT0RIA
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Dr. H.NANNING's
(Zetpillen teflen aambeien.)
ƒ1.75 per doosje van 12 stuks.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZU1DEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44459
Bijkantoor ta Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummersf0.05
Prijs der Advertenflfin:
regels f 1.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting
V Een beroep op Engeland.
Door de voorstanders van de verplichte
vaccinatie door dik en dun, wordt telkens
weer als een waarschuwend voorbeeld
gewezen op Engeland, waar dit jaar reeds
10.0C0 gevallen van pokken zouden zijn
geconstateerd.
Ook hieraan werd door den heer Bijle-
veld in zy® Kamerrede aandacht geachon-
ken.
Hij wees er op, dat hier eerlijkheids
halve moet worden bijgevoegd, dat deze
gevallen van zoo lichten aard zijn, dat de
medische wereld de mogelijkheid onder
stelt, dat het een andere ziekte is, die
in haar openbaring op pokken lijkt.
„Dit zelfde Engeland, met zijn milli-
oenenbevolking, zooveel grooter dan wij,
dat in het wereldverkeer een plaats in
neemt, waardoor het gevaar voor een
dreigende besmetting nog zooveel groo
ter is dan bij ons, vertoont ten aanzien,
van ide sterfte aan pokken een beeld,
over de laatste ,tien jaar zoo gunstig als
men maar wenschen mag. Immers daar
uit blijkt, dat in de jaren 19161920 in
totaal aan pokken zijn gestorven '81 men
schen en in da jaren 19211925 in
totaal 61.
Dat is het Engeland, waarvan hakend
is, dat er een regeling geldt, dat dege
nen, die alleen maar een verklaring af
leggen, dat zij meenen, dat vaccinatie
voor hun kinderen niet goed is, vrijgesteld
zijn, en waar de practijk is, dat een groot
deel der bevolking niet gevaccineerd is,
In dat Engeland, met zijn dreigende
ligging, zijn gevaar voor besmetting en
zijn groote bevolking, is de sterftekans
aan pokken zóó gering, dat er in de
eerste 5 jaar 81 menschen aan die ziekte
stierven en in de volgende vijf jaar 61.
Klemt dit rapport niet voor de meening,
hoe dat zich vastklampen aan de laatste
door mij aange'aste bewering, dat ponee-
ren van die noodzakelijkheid der vacci
natie toch wel een 'klein beetje over
dreven is. Zal men niet eerlijk moeten
zijn en zeggen, dat al die andere maat
regelen, die getroffen zijn, zooals ver
betering van de hygiënische toestanden,
het isoleeren, enz., van minstens evenveel
gewicht zijin?
Als men dan weet, dat heit vooral bij
de pokken zoo vast staat, dat het gevaar
voor .besmetting is gelegen in het con
tact, dat heel onze wet op de besmette
lijke ziekten juist bedoelt door isolee-
rcn_ en ai'erlei andere raaa'iegatem de aan
raking met de zieken en daardoor be
smetting te voorkomen en wanneer
men zich herinnert hoe in 1871 de geïso
leerde Zuid-Hollandsche eilanden aanvan
kelijk geheel gespaard bleven, terwijl hel
eerste geval, dat zich daar heeft voorge
daan, kon worden achterhaald en bleek
te zjjn van iemand, die naar Rotterdam
was geweest en daar in contact was ge
weest met een zieke dan is dat iso
leeren wel duidelijk gebleken van zoo
poot gewicht te zijn, dat ik aan de derde
grond steling yan mijn tegenstanders op
dit gebied ontzeg de beteekenis, die zij
daaraan hechten."
De dwang moet verdwijnen.
In het verdere gedeelte van zijne rede
werd door den heer Bijleveld bezwaar ge
maakt tegen het na drie jaar (thans terug
gebracht tot één jaar) automatisch her
stellen van den vaccinedwang.
Hij verklaarde de verantwoording daar
voor, waar hier nog altijd ziekte en dood
dreigt, niet te willen dragen.
Na er .op gewezen te hebben, dat na
het wegvallen van dan dwang, de vacci
natie in gevallen, waarin dit geien bezwaar
oplevert, kan blijven bestaan en dat velen
m overleg met de medici tot vaccinatie
kullen overgaan, eindigde de heer Bijle
veld, met opnieuw tegen den vaccinatie-
dwang te protesteeffen en te wijzen op
de gevaren, die hier voor onze vrijheid
dreigen. i
„De argumentatie, die hier gevoerd
t wordt ten aanzien van den vaccinatie-
I dwang, zoo zeide hij, „brengt mij ook
telkens tot de vraag, of men langs dien
kalfde® redeneertrant niet met zekerheid
komen moet en komen zal tot een dwang
tot kunstbewerkingen in allerlei anders
gevallen.
Wanneer er ziekten zyn, waarvan vasl
staat, dat men door bepaalde bewerkingen
te ondergaan er tegen geïmmuniseerd kan
worden, terwijl men by niet-toepassing
van die bewerkingen' aan groote gevaren
is blootgesteld, waarom daa ook hies j
oii@t geiwongea?
Ik w(js op de syphilis, waarvan fvy
allen overtuigd zijn, dat de lijders er aan
een poot gevaar opleveren voor hun
gezin em omgeving. Waarom kan de Over
heid daarbij niet met dwang komen?"
„Ik houd mij er van overtuigd, dat,
wanneer wij met de vaccinatie in deze
richting voortgaan, het gevaar vooi
verder afglijden op dezen weg zeei
groot is.
De eenige conclusie, die ik kan trek
ken, is deze, dat er voor de Kamer wan
neer zij gevoelt voor de vrijheid, wanneei
zij gevoelt voor de noodzakelijkheid om
niet dan in het alleruiterste geval dwin
gend op te treden, wanneer zij erkent, dat
in den dwang geestelijk oen gevaar dreigt
minstens van evenveel be'eekenis als bij
ophefiing van den vaccinedwang, geen an
dere uitweg mog'elijk is dah over te gaan
tot de opheffing van dien dwang."
Groots brand te New-York.
Een warenhuis aan den Broadway is
geheel door brand vernield. Meer dan 150
brandweerlieden poogden tevergeefs het
vuur te blusschen. De schade wordt op
3.600.000 gulden geschat.
Dreigende staking in Opper-Sllezië.
De Woensdag te Königshütte gehouden
bedrijfsradenconferentie der metaalbewer
kers uit de Poolsch-Silezische metaal
industrie was een weerspiegeling van de
opgewonden stemming, welke onder de ar
beiders heerscht naar aanleiding van de
op 1 Januari 1928 in werking tredende
verordening inzake den arbeidstijd voor de
ijzer- en metaalindustrie.
De regeering werd in dit congres scherp
aangevallen.
Eenstemmig werd besloten, fep 2 Januari
a.s. in staking te gaan, om de regeering te
dwingen toe te geven en tevens de huidige
situatie aan de komende verkiezingen
dienstbaar te maken.
Den vakvereenigingsleider is het even
wel gelukt opschorting van het stakings
parool tot 9 Jan. te bewerkstelligen, ten
einde met 't departement van arbeid te
Warschau nog te kunnen onderhandelen
en voorstellen te doen tot regeling, van den
arbeidstijd.
De werkloosheid In Duifschland.
De werkloosheid nam in de eerste helft
van December verder toe. Hst aantal
hoofdsteuntrekkers van de werkloosheids
verzekering steeg van rond 605.000 op 30
November tot 831.000 op 15 December,
dus met 226.000 of 37.4 pet. Het totaal
aantal ondersteunde werkloozen steeg van
750.000 op rond 1.000.000, van wie
150.000 vrouwen. De toename bedraagt dus
totaal 250.000 of rond 33.3 pet.
Venizelos.
Naar uit Athene wordt gemeld, hebben
de aanhangers van Venizelos getracht de
zen te bewegen, zich candidaat te laten
stellen voor den door den dood van den af
gevaardigde vrijgekomen parlementszetel
voor het eiland Hydra.
Venizelos verklaarde echter, dat hij zich
definitief uit 'het politieke leven heeft te
ruggetrokken en zelfs, ook al werd hij te
gen zijn wil candidaat gesteld of gekozen,
het mandaat niet zou uitoefenen.
Mond- en klauwzeer in Engeland.
De uitbreiding van de epidemie van
mond- en klauwzeer in Nottinghamshire
en Derbyshire heeft groote onrust verwekt.
De beroemde kudde Britsch-Friesche
melkkoeien van 94 beesten ter waarde van
vele duizenden ponden toebehoorend aan
kol. Birkin te Radcliffe on Trent, is af
gemaakt. De eigenaar had nog onlangs
een aanbod van duizend .guinjes geweigerd
voor een stier, die naar Argentinië zou
gaan. De meeste koeien en vaarzen had
den meer dan 200 guinjea elk gekost. Alle
veemarkten in de genoemde districten zijn
gesloten en de slagers hebben de grootste
moeite aan vleesch te komen voor Not
tingham en andere steden.
De mond- en klauwzeerepidemie is in
34 nieuwe districten opgetreden. Sinds 24
December zijn 1170 koeien, 523 schapen,
148 varkens afgemaakt, waarvoor 27.800
bataalA saaasi vracdea.
Frankrijk en Italië.
Naar gemeld wordt, zullen midden Ja
nuari onderhandelingen tusschen Italië en
Frankrijk beginnen om de tusschen beide
landen bestaande spanning te doen ver
minderen.
De onderhandelingen zullen, naar ver
luidt, slechts betrekking hebben op de ves-
tigihg van Italianen in Tunis en het vast
stellen van de grens der Italiaansche kolo
nie in Lybie.
Opgemerkt wordt, dat bet duidelijk is,
dat verschillende vraagstukken met een
internationaal karakter, zooals het vraag
stuk van Tanger, dat der koloniale man
daten, het immigratie- en het Balkan-
vraagstuk niet tusschen Frankrijk en Ita
lië alleen behandeld kunnen worden.
Korte berichten.
Sir Alfred Mond is benig een fo'nds
by elkaar te krijgen van 20-000 pond
voor steun aan de werkloozen in Palen,
tina- D© millionair Beniha.rd Baxow, eern
bekend tabaksmagnaat, heeft voor 50C0
pond ingeschreven; sir Alfred heeft zelf
10C0 pond bijgedragen- Er is reeds een
belangrijke som naar Palestina gezonden.
Volgons een bericht uit Constants,
nop cl zijn van de 1200 zoogenaamde Wit.
Russen, die om naturalisatie in! Turkije
verzocht hebben, er 900 afgewezen.
Naar gemeld wordt, heerscht in
Venetië 'hoog water. Het St. Marcusplein
is overstroomd.
.Do afgevaardigde der republikein-
sohe partij in Tsjecho-Slovakije, Zalobin,
is gisteren op jacht door een schot in
het hoofd gedood. Het is nog niet uit
te maken, of men hier met een ongeval
of met een misdaad te doen. heeft-
Bij het instorten Van alle verdiepte),
gen van een 'huis van zeven étages te
Buffalo werden 2 personen gedood en 3
gewond. Men zoekt, of er nlog andera
slachtoffers te betreuren zijn.
Volgens een nader bericht uit ConL
stantinopel is het aantal sleohtoffcrs, dat
bij het scheep'songeluk op de Zee van
Marmora is omgekomen, 85- De kapi.
teins van de beide stoomschepen zijn
in hechtenis genomen1.
Te Zeebrugge zuilen eerstdaags war.
kon aan het havenhoofd worden aan',
gevat, die 91/2 millioen francs zullen
kosten en ongeveer dria jaar zullen du
ren- 1
Tachtig Indianen, onder wie vele
vrouwen en kinderen1, zija verdronken,
toon zij bij den terugkeer van oen feest
probeerden om de rivier de Gautin over
te stoken-
Te Thieusies hebben jagers twee
wolven doodgeschoten, die sedert enkele
dagen, door koude en honger uit de Ar-
densche wouden verdreven, de omgeving
van bedoelde streek onveilig maakten:-
Alle twee en zestig aangeklaagden
welke in verband met de ontploffing by
twee banken te Duettos Aires werden
aangehouden en in verhoer genomen, zyn
in vryhoid gesteld- Het onderzoek duurt
voort-
HET WEER IN 't BUITENLAND.
Hevige storm op de Noordzee en In het
Kanaal.
In verband met het slechte weer, voor
al op de Engelsche kust, zijn gisteren
betrekkelijk weinig schepen den Waterweg
binnen gekomen. De Ba'aviexboot is, jrt
plaats van gistermorgen 8 uur, eerst gis
teravond te half 7 te Rotterdam binnen-
g-ekomen, De kapitein heeft gerapporteerd
dat hij onderweg bijzonder slecht weer
heeft gehad, met veel tegenwind. Het
schip heeft af en toe niet sneller dan drie
mijl per uur kunnen loopen.
De Noond-Oosterstorm, die over het Ka
naal gierde, was dan ook heviger, dan hij
in .jaren ooit geweest was.
Verschrikkelijke zeeën slaan „over de
stoomschepen heen. De loodsen kunnen
niet aan boord komen of van boord gaan.
De passagiersboot „Engadine", van Bou
logne naar Folkestone, had het .gedurende
den overtocht vreeselijk te verantwoor
den. Zij werd door de golven van den
boeg tot het achterschip1 schoongespoeld
en soms leek het, alsof het schip door het
overhellen geheel zon omslaan. Iedere
passagier aan boord was ziek en velen
moes!en by aankomst aan land gedragen
worden.
Vele stoomschepen zijn erg over tyd
en liggen onder do Enigelsclxe kusil in
afwachting van beter weer.
Het scheepsverkeer met Folkestone is
nog steeds gestremd. Talrijke E-ngelschen
wachten te Boulogne om naar Engeland
terug te keeren.
1% Ëagoiaai. Ujfcvseaip bacicktes
blijft de Britsche draadloozs dienst be
vatten over den toestand in Engeland,
na den sneeuwval en de stormen der laat
ste dagen. De jongste weervoorspellingen
schijnen de hoop te wekken, dat een
zachter weersgesteldheid de pos'te van
de bewoners der steden en dorpen, die
nog geïsoleerd z:jn, zal verlichten. Uit
alle deelen des lands "komen berichten
in over menschen, die uren lang te voet
of te paard door de hooghesn^euwde lan
den trekken om levensmiddelen te halen.
Tal van doktoren "hebhen zich moedig
geweerd om hun pa'i'tnten in de geïso
leerde dorpen te bereiken.
Het ruimen der wegen, is ernstig be
moeilijkt door de vorst, die de sneeuw-
banken in ijsmassa's heeft herschapen.
Zelfs Londen is .bedreigd met sehaarsch-
te aan Ievensmiddeten en kolen, ofschoon
de ko'enhand©laren vo'doonde voorraden
p-er trein hadden ontvangen. "Zij waren
echter niet in staat ze aan hun klanten
af te leveren, tengevolge der gladde stra
ten. In Covent Garden waren de groenten
scliaarsch, daar deze in hoofdzaak langs
de wegen worden aangevoerd.
Reuter meldt nog, dat er vliegtuigen
zijn gebruikt om Westerham en andere
dorpen in het graafschap Kent, welker be
woners door de sneeuw zijn geïsoleerd,
van Ievensmidde'en te voorzien. Daar de
vliegtuigen niet vermochten te dalen, wer
den levensmiddelen in zakken gedaan,
die men door middiel van parachutes liet
dalen.
In België. Tengevolge van den storm
op de Noordzee, zijn y.egen visscbers-
sloepen vai) Ostende nog niet in de haven
teruggekeerd.
Een andere sloep heeft gerapporteerd,
dat de patroon door een golf in zee is
geslagen en verdronken.
Uit Wallonië wordt -gemeld, dat het
Maaswater iets gedaald, is, maar dat an
derzijds de Sambre nog steeds stijgt.
In de Brusselsche omgeving is deZen-
ne nabij Halte buiten haar oevers ge
treden. In West-Vlaanderen is men neg
steeds zeer ongerust over den waterstand
van de Leie.
Duitschland. In Duifschtend is het
sinds W-censdag weder flink koud, vooral
in Pommeren is de thermometer sterk ge
daald tot 12 gr. onder nul. Te Berlijn
heerscht een temperatuur van 6 gr. onder
nul. In de Noordelijke provincies en aan
de kust van de Oostzee is het weer
thans minder slecht.
Na veel moeite is men ©r in geslaagd,
brieven over het ijs naar het geïsoleerde
Noordzee eiland Peilworm te brengen.
Pakketten k-omden evenwel niet
naar het e:land vervoerd worden.
Scandin avië. In Denemarken vriest
het op sommige punten 17 graden, terwijl
uit Zweden 22 en uit Finland 23 gr.
vorst wordt gemeld.
In het Kattegat en in Sont jicemt 3e
ijsvorming weer toe. Zelfs op hot open
vaarwater heeft zich een dunne ijslaag
gevormd, die voor de kleine scheepvaart
zeer hinderlijk is. Op den Tweeden Kerst
dag heeft een bovine sneeuwstorm gewoed,
zoodat het -geheete spoorwegverkeer ge
staakt incest worde®. Ook thans onder
vindt bet treinverkeer nog steeds groote
moeilijkheden, daar do sneeuw op som
mige punten 21/3 meter hoog ligt.
A.-R. Propigandaclubs.
In het Jaarbeursgebouw te Utrecht
kwam bet Verband van A.-R. Propaganda-
clubs in jaarvergade-ring bijeen.
De secretaris van het Verband, de lieer
R. A. don Ouden, van 's Gravenhago,
deelde rnee, daL hij aan de laatste vergade
ring van de commissie van uitvoering
heeft voorgelegd de vraag: moeten Wij
voortgaan met onze organisatie?
De commissie beantwoordde de vraag
ontkennend. Spr. zal meer medewerking
moeten krijgen. Er staan ingeschreven 147
plaatselijke clubs, 3 p-rov. afdeelingen en
4 centrale clubs. Spr. vroeg van da clubs
een levensteeken en kreeg4 berich
ten. Zijn de overige ingeslapen of gestor
ven? De aanwezigheid hier op de ver
gadering bewijst het tegendeel. Er zal
vooral nu propaganda meer dan ooit noo-
dig is meer leven moeten komen.
Wat het orgaan betreft, daarop is nog
elk jaar een tokort. En dat behoefde
toch niet. Het is wel belachelijk goed
koop, maar dal moest oorzaak van ver
dubbeling van het aantal abonnementen,
zijn. De practijk wijist uit, dat dit moe
gelijk is.
Door een aantal afgevaardigden wer
den opmerkingen gemaakt, waaruit bleek,
dat de toestand wat to zwart was ge-
kleurA,
Binnenland.
IJsberichten.
„De Schelde" te Vlissingen in 192,7.
Bookmakersbedrijf ontdekt.
Vergadering Verband A.-R. Prop. Clubs
Buitenland.
Storm en hoog water.
Groote brand te New-York.
Dreigende staking in Siberië.
In zijn beantwoording wees de secretaris
op den tegenzin bij de kiesvereenigingen
tegen de Propaganda-clubs, die belemme
rend werkt.
Staande de vergadering deed de Propa-
gandaclub van Woerden zich als lid van
het Verband inschrijven.
Hiérna werd overgegaan tot de behan
deling van het onderwerp voor dezen dag:
„Het standpunt van de A.-R. partij inzake
de verhouding tusschen Overheid en gods
dienst; Overheid en kerk", in te leiden
door den voorzitter, den heer J. Schouten,
van welke inleiding in het orgaan „Neder
land en Oranje" een schema werd op
genomen.
Aan de bespreking van dit onderwerp
werd door een achttal personen deelge
nomen.
In zijn antwoord werd er door den 'heer
Schouten op gewezen, dat één van de fou
ten van de A.-R. in dezen tijd is, dat men
niet meer komt tot rustige studie.
De formuleering van Art. 3 van „Ons
Program" behoeft geen aanvulling. Maar
wel de positieve ontwikkeling van wat uit
dit artikel voortvloeit voor vele vraagstuk
ken van dezen tijd.
Het verschijnsel van dezen tijd, dat men
niet komt tot bespreking in eigen kring dat
niet mogelijk is, omdat men bij verschil
van inzicht komt tot afscheiding is een
van de moeilijkbeden in dezen tijd, waar
door men niet meer komt tot juiste pro
bleemstelling.
Is de strijd over het betrokken onder
werp volstreden? Wij zitten er midden in.
Het is aan de orde van twee zijden. Zoo
wel van de zijde van hen, die een bepaalde
kerk tot heerschende willen maken en van
hen, die de Staatsalmacht willen verkrij
gen.
Uit bet proces-Servet blijkt, dat Calvijn
ten principale in de grondgedachte van
spr.'s inleiding vastzat. Hij was hier het
kind van zijn tijd. Beroept men zich op
onze Gereformeerde vaderen, dan moet
aangetoond, dat onze vaderen op een be
paald punt Gereformeerd waren. De va
ren zijn niet maatgevende autoriteit zon
der meer. Laat men in de S. G. P. zich uit
spreken over de vraag of de Overheid de
roeping heeft, openbare godslasteraars en
dwaalleeraren met den dood te straffen.
Wat de pluriformiteit betreft, moet de
vraagstelling zijn: als de gebrokenheid
zich tengevolge van de zonde ook in de
kerk openbaart, wat moet dan ons stand
punt zijn? Dan is het antwoord: alle
pogingen van menschen, om door macht»,
middeten invloed in dozen u't te oefenen
gaan .in tegen God, de Heilige Geest,
dio alleen over de opnsciënten heerscht.
Naar spr. meent, moet het mogelijk
zijn de openbare geisla storing tegen ie
gaan. Daarvoor zou spr. niet aarzelen.
Dat is geen beknotting van vrijheid.
Maar nooit beginne men aan een vloek-
verbod, zonder dat de waarborgen voor
een nakoming ©r zijn. Er moot beroep
rnpgelijk zijn op het volksgeweten. Spr.
wijst hier o-p 's Heilands woord inzake
den scheidbrief. Reeds in de theocratie
-zoo bleek gold dat. Is dat subjecti
vistisch Neen. De macht van den
mensch, ook al heeft hij gezag van God
ontvangen, is kleiner, dan men denkt.
Een vloekverbod kan soms precies bet
tegenovergestelde uitwerken. In de zede
van bet volk moet leven de gedachte,
waaruit de wet opkomt.
Met „vrijheid in geestelijke zaken" be
doelt spr. iets moor dan het kerkelijk
godsdienstig leven. Hier geldt als norm: a.
wat .is de roeping van da Overheid t.a.v.
de rechtsorde; b. wat is de roeping van
de Overheid t.a.v. de openbare orde en
goede zede. De lijkverbranding bracht ons
in do moeilijkheid door hot ruet-hand
haven van de wet. Hier moet men re
kenen met wat in de volksovertuiging
is gegroeid. Voerden wij morgen de dood
straf in, dan zon dat fout zijn, omdat die
thans niet grondt in de volksovertuiging.
Mag geldent.a.v.het geestelijk-zedelijk
leven: hands off? Niet altijd. Niet als het
een integrecrend deel is van de taak der
Overheid. Spr. noemt de huwelijkswet,ge-
ving. "Da&j taafó da Overheid tftda m