No. 75
Woensdag 28 December 1927
42e Jaargang
C O.
I ut.
EERSTE BLAD.
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
Kassiers,
SAFE
Een Kruid®*
staande Win-
d.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
aag-, Zenuw
kwalen. Bij
Spreekuur s
uur), Lange
STEIN, Aria-
it
GEUZEN
straat 14
der s.élkerij
t9 koop,
iewegen (Z.-B,)
St.
iapsn.
bezorging tegen
iVISSE, „Wel-
tjEN:
Zwaan.
terug te bezor-
fER, Biezelinge.
x W aan Boekk
Souburg.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummers f0.05
Prijs der Advartanilën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 d.
BIJ abonnement belangrijke korting
Het vacoiinatievraagstuk.
Bij de behandeling van het Vaccine
wetje, de vorige week door de Tweede Ka
mer, is ook door den heer Bijleveld het
woord gevoerd. De door dezen afgevaar
digde gehouden rede werd door den over
zichtschrijver van het H d b 1. genoemd
een der beste sinds jaren over dit onder
werp gehouden.
Daar er thans voor dit vraagstuk veel
belangstelling is, niet bet minst ook in
Zeeland, laten wij een gedeelte van wat
door den beer Bijleveld werd opgemerkt,
hier volgen.
„"Wanneer men dit vraagstuk m den
vorm, waarin het zich thans voordoet, be
ziet, dan is er tweeërlei standpunt denk
baar. Ik wensch die beide standpunten
duidelijk in het Hcht te stellen. En dan po
neer ik allereerst mijn principieel inzicht
in deze zaak. Mijn principieel standpunt
is, dat de Overheid, tenzij zij voldoet aan
een rechtstreeksch bevel Gods (dus als
draagster van het zwaard voor de hand
having en de bescherming van het recht
van haar burgers dienstplicht eischt of
hun straf oplegt), in de vrijheid van het
individu bij de beschikking over zijn
lichaam als drager van het leven, ge
paard met de verantwoordelijkheid jegens
God van het individu, wat betreft zijn
lichaam, als tempel Gods, steeds een grens
heeft van haar bevoegdheid. Het benemen
van de vrijheid over eigen bloed lijkt mij,
zooals dr Kuyper het heeft genoemd, een
overheersching, waaronder alle leven
dreigt te verstikken.
Indien ergens en ooit, dan bevinden wij
ons voorts hier op een gebied, waar het
gevaar van aantasting en in gevaar bren
gen der consciëntievrijheid zeker zeer
sterk dreigt, en opnieuw geven de gang
van deze zaak en de behandeling van de
zen dag mij sterk den indruk, dat wij een
groot en niet goed te praten onrecht be
gaan, wanneer wij aan de gewetensbe
zwaarden in deze materie niet ten volle
tegemoet komen en alle recht doen weder
varen.
Daarom zou de vraag kunnen rijzen,
waarom ik dan niet op dit oogenblik en bij
deze materie opnieuw poog aan die gewe
tensbezwaren tegemoet te komen. Ik heb
daarvoor verschillende redenen. Allereerst
zou allicht formeel kunnen worden tegen
geworpen, dat een dergelijke regeling niet
past binnen het kader van dit wetsont
werp; maar een tweede, voor mij gewich
tiger reden is deze: de ontwikkeling van
dit vraagstuk en van de omstandigheden,
waaronder het zich thans voordoet, geven
mij den onontkoomharen indruk, dat dit
vraagstuk van bezwaardheid tegen de vac
cinatie App het oogenblik een ruimeren
vorm heelt aangenomen dan alleen van de
gewetensbezwaren; thans kan zich het ge
val voordoen, dat niet alleen personen op
grond van hun godsdienstige overtuiging
bezwaard zijn, maar ook op door mij vol
komen gebillijkte gronden van anderen
aard bezwaar kunnen maken tegen de vac
cinatie van zich zelf of van hun kinderen.
En regeling daarvan is, anders dan door
afschaffing van den dwang, niet zoo een
voudig.
I Ik heb zoo in enkele woorden mijn prin-
cipieele houding tegenover dit vraagstuk
uiteengezet, maar ik wensch nu, en ik
hoop, dat ik daarin niet word misverstaan,
van een ander standpunt uit te gaan. Ter
bekorting en vereenvoudiging der debatten
wil ik nu verder in mijn betoog niet van
eigen principieel standpunt uitgaan.
Dat standpunt natuurlijk handhavende,
kan ik toch zeggen, dat het vraagstuk van
den vaccinatiedwang zich thans zoo prin
cipieel, zoo abstract eigenlijk niet voordoet.
Door de verdedigers van den vaccinatie
dwang wordt een meer concreet betoog ge
voerd. Hun stelling is: wanneer een be
paald middel onschadelijk is eerste
praemisse en afdoende bescherming
leent tegen een gevaar, dat anders door
het individu de gemeenschap bedreigt
tweede praemisse terwijl bij niet toe
passing van dat middel dat gevaar immi
nent dreigend is derde praemisse
alsdan is de Overheid, wier taak zeker ook
is voor de openbare gezondheid van de be
volking te waken, geroepen en gerechtigd
bet middel van den dwang toe te passen.
Ik meen, dat ik aldus objectief het stand
punt van de voorstanders heb weergege
ven. Ik herhaal, ik bepaal mij tot dat
standpunt, maar ik handhaaf volledig mijn
principieele 'bezwaren.
Ik verwerp direct de objectie, dat hier
eigenlijk van dwang geen sprake ia, dat er
bier hoogstens is een indirect bevoideren.
Dia redeneering spot met de werkelijkheid,
■oo&ls die «oh voordoet tegenover de eooi-
aal-zwakken, die niet in staat zijn om
voor hun 'kinderen huisonderwijs te bekos
tigen, en dus gedwongen worden te kiezen
tusschen deze twee dingen; of voldoen aan
den dwang tot vaccinatie, of hun kinderen
verstoken doen blijven van wat, krachtens
het bestaan van den leerplicht, door die
zelfde Overheid zoo onmisbaar en van zoo
eminent belang wordt geacht, dat ook daar
dwang te baat wordt genomen om de ge-
wenscbto ontwikkeling te verzekeren.
Welnu, die praemissen, welke ik zie als
den grondslag van de redeneering van de
voorstanders van den vaccinatie-dwang,
tast ik aan. Ik ontken haar juistheid; van
enkele ontken ik die juistheid absoluut,
van andere meen ik, dat zij aan zoo groote
mate van onzekerheid lijden, dat gebruik
maken daarvan ter verdediging van den
dwang mij niet toelaatbaar voorkomt.
Wanneer ik nu in het kort die punten ga
behandelen, wensch ik mij, navolgende de
ook door mij gewaardeerde beperking,
welke mevrouw de VriesBruins zich
heeft opgelegd, bij de behandeling van dit
vraagstuk op het standpunt te stellen zoo
als dit naar mijn oordeel zoo juist is weer
gegeven door den geneeskundigen mede
werker van de „Nieuwe Rotterdamsche
Courant", in een artikel van 24 November
jl. Dit nl, dat nu de zaak rijp is voor be
spreking in de Volksvertegenwoordiging,
zij uit de medische sfeer moet worden ge
rukt en overgebracht moet worden naar
bet terrein van de staatsrechtelijke mo
raal, en dat alle kringen, die er mede te
maken hebben, zich daaraan moeten hou
den.
Zoo is dus in de eerste plaats de grond
pijler voor geheel den vaccinatiedwang,
dat het een middel is, dat onschadelijk
werkt. Ik mag dat poneeren, omdat het bij
het tot stand komen der wet uitdrukkelijk
is beweerd.
Mijnheer de President, die grondpijler,
die onschadelijkheid, tast ik aan in den
kern. Ik poneer, dat die onschadelijkheid
absoluut onbewezen is en onhoudbaar. Ik
ontken de onschadelijkheid van de vacci
natie; ik ontken de zekerheid van die on
schadelijkheid; ik ontken het recht ons
voor te houden, dat de vaccinatie in het al
gemeen onschadelijk is. Er is geen medi
cus ter wereld, die weet, wat in het gezon
de organisme geschiedt bij het inbrengen
van smetstof.
Zelfs kan niemand verklaren, hoe de
verhoogde immuniteit door de vaccinatie
wordt teweeggebracht; hoe het verband is
tusschen vaccinatie en verhoogde immuni
teit. Men weet er niets van; 'die werking is
wetenschappelijk niet verklaard. Ik meen
dus, dat, ook wanneer er niet direct scha
delijke gevolgen intreden, ook wanneer er
niet een aanwijsbaar of een groote mate
van zekerheid gevend verband bestaat tus
schen vaccinatie en daarna optredende
ziekten, toch niet is vol te houden, dat de
vaccinatie geheel onschadelijk is.
Ik wijs er op, dat dit niet een meening
is, die i'k nu lanceer als afkomstig van den
laatste'n tijd, maar dat er telkens, ook van
medische zijde, op is gewezen, dat niet kan
worden volgehouden, dat er geen verband
zou bestaan tussdjhen vaccinatie en b.v. op
lateren leeftijd optredende tuberculose.
Als leek zou men zoo'n soort samenhang
ook alleszins begrijpelijk kunnen achten.
Dat koepokentstof, afkomstig dus van die
ren, van wie bekend is, dat daarbij veel tu
berculose voorkomt, door vaccinatie in het
menschelijk lichaam gébracht, oorzaak zou
kunnen zijn van vermeerdering van de tu-
berculosegevallen in ons vaderland, be
hoeft. niet uitgesloten te zijn.
Wij weten voorts, dat langen tijd is toe
gepast een vaccin, dat de hersens van het
konijn gepasseerd was. Het verband tus
schen het in Nederland zoo abnormaal
veel optreden van hersenziekten, ook in
den vorm van eenvoudige meningitis, en
de vaccinatie, is evenmin onaannemelijk.
Wanneer de leek ziet de statistiek van
de zich voordoende gevallen in Nederland,
waar sinds 1872 de vaccinatiedwang be
staat, en in Zwitserland, op welk land al
tijd gewezen wordt als op een gevaarlijk
land, omdat daar gedeeltelijk geen vacci
natiedwang bestaat, dan vraagt hij toch, of
daarin niet een aanwijzing kan liggen om
voorzichtig te zijn met het poneeren en het
handhaven van de stelling, dat de vacci
natie zoo ongevaarlijk is. In 19201923
waren in Nederland ruim 4400, 4400,
4700 en 4600 gevallen, in Zwitserland
1600, 1700, 1700 en 1600. Voor de ménin-
gite simple waren de cijfers in Nederland
786, 651, 711 en 626 en in Zwitserland 133,
139, 157 en 141. Ik acht het een ontoelaat
bare en een onhoudbare bewering, dat in
het algemeen de vaccinatie onschadelijk
wordt genoemd; los dus van de op het
oogenblik geconstateerde gevallen, waar
het verband veel meer aannemelijk is".
(Morgen geven wij bet vervolg van deze
rede.)
Overstroomingsgevaar in België.
Tengevolge van den dooi en van den
zwaren regenval der laatse dagen is de
Leie op sommige plaatsen buiten haar
oevers getreden. Daar een groote aanvoer
van water uit Frankrijk wordt verwacht,
vraagt men zich met ongerustheid af, of
men niet eerstdaags voor een ramp zal
komen te staan als die van 1 Mei 1925?
In bet Waalsche maakt men zich onge
rust over de voortdurende stijging van het
Maaswater.
Mat Nieuwjaar zal het juist een jaar
geleden zijn, dat daar de bekende over
stroomingen plaats hadden.
Te Dinant staan reeds verschillende kel
ders onder water. Het gemeentebestuur
heeft een proclamatie tot de bevolking ge
richt, om haar aan te zetten kalm te blij
ven en alle maatregelen te treffen, om het
dreigend gevaar zooveel mogelijk te be
strijden.
Het water der Ourthe stijgt eveneens op
onrustbarende wijze. Hetzelfde wordt ge
meld in verbanld met de Samber.
Een aanvaring In de Zee van Marmora.
De schepen „Marmara" en „Sevindj",
Evry Sefmina afkomstig, zijn in de zee
van Marmora met elkaar in botsing geko
men. Van de „Sevindj" zijn 40 personen
verdronken. De „Marmara" is in de haven
van Stamboel binnengeloopen.
I>e „Sevindj" bad 130 passagiers aan
boord en zonk binnen enkele minuten.
Nieuwe kolenaders ontdekt
Te Herdinghen, in bet mijngebied van
Pas de Calais, beeft men kolenaders ont
dekt. Op grond van deze vondst meent men
te mogen besluiten, dat de Fransoh-Belgi-
sche steenkoolvelden zich tot aan de kust
zou'den uitstrekken.
Zooals men weet, zijn tal van geologen
van oordeel, dat de mijnvelden van Enge
land, Frankrijk en België tot één groot
bekken behooren en dat kolenaders dwars
door de zee loopen en ter hoogte van Pas
de Galais de Engelsche met de Fransche
mijnvelden op een groote diepte verbinden.
De hongersnood in China.
Vreemdelingen uit Shantoeng bevesti
gen de berichten, dat 4 millioen personen
op het punt staan van honger om te ko
men.
In 35 districten van de 107 in de provin
cie is er minder dan 10 pet. van den oogst
terecht gekomen, terwijl in 30 andere dis
tricten tusschen de 10 en 40 pet. van de
oogsten kon worden binnengehaald.
Een groot aantal personen leeft reeds
van boomschors en kaf.
Het hoogtepunt van den hongersnood is
nog niet bereikt. Boeren, die vroeger wel
varend waren, doen hun vee voor een ap
pel en een ei van de hand en emigreeren.
De plaatselijke autoriteiten wijten den
hongersnood aan droogte en aan de
sprinkhanenplaag, doch de vreemdelingen
verklaren, dat de ramp hoofdzakelijk toe
te schrijven is aan de burgeroorlogen, ban-
dieterij en exorbitant hooge belastingen.
Wolven in Servië.
Boeren, die zich naar de markt van
Valjevo (Centraal Servië) begaven, zijn
aangevallen door een bende wolven. De
menschen, ongewapend waren, moes
ten zich met stokken tegen de hongerige
beesten teweer stellen. Zij slaagden erin de
wolven op de vlucht te jagen, doch een
hunner had zulke ernstige bijtwonden op
verschillende plaatsen van zijn lichaam
hekomen, dat 'hij naar het ziekenhuis ge
bracht moest worden.
Aardschok te Rome.
Maandagmiddag is, zooals reeds ge
meld, te Rome een hevige aardschok ge
voeld.
Het centrum van de aardbeving bevond
zich ongeveer 35 K.M. van Rome verwij
derd in het Albanische gebergte. Zeer he
vig waren de schokken te Rocca di Papa,
Frascati, Nemi en Velletri. In deze plaat
sen zijn verscheidene huizen ingestort.
De bevolking vluchtte door een paniek
stemming aangegrepen, uit de huizen en
bracht den nacht onder den blooten hemel
door. Drie personen werden onder de
puinhoopen begraven, doch konden wor
den gered. Een hunner was echter levens
gevaarlijk gewond.
Te Rome werd een student door stee-
nen, die van den toren van een kerk vie
len, getroffen en doodelijk gewond. Elders
werd een geestelijke door een neervallend
stuk gevelsteen eveneens gewönd en wel
zoo ernstig, dat men aan zijn behoud twij
felt.
Onder de bevolking van Rome ontstond
groote «rust
Groote ontploffing In China.
Het Noord-Chineesche hoofddepöt van
de Standard Oil Cy. i3 Maandag met
alle tanks in de lucht gevlogen. De ont
ploffing is veroorzaakt door brand in
een nabijgelegen munitiedepot. In de
aangrenzende Be'gische Concessie zijn tal
rijke huizen verwoest. Tientsin is gehuld
in dicht zwarte rookwolken. In de stad
heerscht een paniek, daar men vreest,
dat de enorme brand bij de Standard"Oil
Cy. zich zal uitbreiden. Het aantal slacht
offers i3 nog onbekend. De materieeie
schade zal evenwél meer dan 50 millioen
dollar bedragen. De Standard Oil Cy.
zal waarschijnlijk door dezen brand ge
noodzaakt zijn haar werkzaamheden in
Noord-China voorloopig stop te zetten.
De enorme brand is na zestig uren nog
niet gebluscht. Nog ongeveer zestig dui
zend vaten benzine worden door den brand
bedreigd. De in de haven van Tientsin
wegloopende paraphine brengt de in de
haven liggende schepen in gevaar.
Hef vermiste vliegtuig.
Volgens een tot dusver' onbevestigd be
richt uit New Foundiand is het wrak van
het vliegtuig van mevrouw Grayson in de
nabijheid van Gap Race aan het strand
gespoeld.
Korte berichten.
Op den eersten Kerstdag zijn te
New-York elf personen aan alcohol-ver
giftiging gestorven, vooral ten gevolge
van het gebruik van vergiftige rum en
houtspiritus.
Maandagavond is in 'n groot waren
huis te Glasgow brand uitgebroken. Bij
't blusschingswerk zijn vier brandweer
mannen omgekomen, hun lijken zijn echter
nog niet gevonden. De brand woedde zoo
fel, dat vijftig omwonende gezinnen aan
zegging kregen, dat zij hun huizen moes
ten verlaten.
Het Engelsche ministerie van land
bouw maakt bekend, dat er in 13 graaf
schappen van Midden-Engeland mond- en
klauwzeer uitgebroken is.
Een telegram uit Ichang meldt, dat
het onder Fransche vlag varende ss.
„Shoeheng", dat op weg was naar Shasi,
nabij Ichang door roovers is aangevallen
Het schip werd volkomen leeggeplunderd.
Vele passagiers werden gedood of gewond.
Een bericht uit Moskou in de Fran
sche bladen maakt melding van geruchten
volgens welke ook Trotzki besloten zou
hebben, voor het centraal comité te capi-
tuleeren. Het heet zelfs, dat 'besprekingen
dienaangaande reeds zeer ver gevorderd
zouden zijn.
Onder beschuldiging van speculatie
zijn driehonderd kooplieden den laatsten
tijd uit Moskou gejaagd. Gepoe treedt
streng op tegen handelaren, die boven de
vastgestelde prijzen hun waren aan den
man trachten te 'brengen, maar ondanks
hun drastische maatregelen stijgen de
prijzen en wordt de koopwaar zeldzamer.
EEN NIEUWE KOUDEGOLF OVER
EUROPA.
Sneeuw en vorat en e,termen.
Be warmlegolf, die in den nacht van
Dinsdag 20 op Woensdag 21 D'ec- uit het
Zuid-Westen kwam opzetten en geleidelijk
een groot deel van Europa overstroomt
de, werd in den nacht van 25 op 26
Deo- gevolgd door een golf van nieuwe
kou uit het Noordwesten.
Een aantal berichten op dézen nieu
wen winter betrekking hebbende, laten
wij hier volgen-
E|ngeland.
Overal in het land hebben de spoorweg,
mannen volop werk gehad, om hun trei
nen uit de opeengehoopte sneeuwmassa's
te bevrijden. Waar zulks mogelijk was,
werden de reizigers naar da plaats hun.
ner bestemming getransporteerd, maar in
veiel gevallen moesten zij den nachten
de treinen of tusschenstations, doorbren.
gen.
Te Londen zijn' 4000 telegraaflijnen get
stoord. Het telefonische en telegrafische
verkeer over het gaheele land ondervindt
veel vertraging.
Het spoorwegverkeer moest op enkele
lijnen worden' onderbroken- Te Reading
is een trein, doordien' groote aardmassa's
naar beneden kwamen, ontspoord- Ver.
scheidene personen zijn in da sneeuw
doodgevroren.
Het meerendeel der hoofdlijnen is thans
vrij, maar de dienst op de zijlijnen moest
warden onderbroken.
Honderden auto's moesten in de opeen,
gehoopte sneeuw worden achtergelaten-
Talrijke dorpen zijn volkomen geïso.
leecd.
Binnenland.
Een 'dijk der Bolsibeek doorgebroken.
De toestand van Mej. van Nierop.
De stoomtram bij Oostburg ontspoord.
Algem. vergadering van de Z. L. M.
Buitenland.
Hevige koude en veel sneeuw in belt
buitenland.
Hongersnood in China.
De landwegen zijn zoo goed als alle
onbegaanbaar en menig dorp is totaal
van de buitenwereld afgesneden. Ook ver
schillende stadjes, o.a. St. Albans, een
dertig kilometer ten noorden van Lon
den gelegen, zijn geheel geïsoleerd en de
toegang tot laatstgenoemd oud plaatsje
dat uit den Romeinschen tijd dateert en
op een heuvel is gelegen, wordt door
de opgewaaide sneeuwhoopen onmogelijk
gemaakt.
Denemarken-
In Zuid-Denemarkeö is veel sneeuw ge
vallen -Benige particuliere spoorwegen
moesten den dienst staken-
Op Laaland-Falster ligt de sneeuw op
sommige plaatsen anderhalve meter hoog.
België-
Uit Brussel wordt gemeld:
Na den zwaren sneeuwval Dinsdag,
nacht en gisteren voormiddag steeg het
water der Belgische rivieren weer op
onrustbarende wjjze.
Tengevolge van den! storm1 in do
Noordzee werd het lichtschip „Wande,
laar" van zijn ankers geslagen- Het werd
na uren zoeken teruggevonden en voor
anker gelegd.
De sneeuwval heeft in dé groote steden
tal van verkeersongevallen veroorzaakt-
Tusschen Brussel en Antwerpen1 en op
andere lijnen zijn de 'treinverbindingen
uren lang onderbroken geweest-
De dienst der passagiersschepen op
Elngeland is onderbroken. Verschillende
visschexsbooten hebben onder den
sneeuwstorm zeer te lijden gehad. Een
paar bootslui verloren het leven.
De hemel is nog grauw van sneeuw.
Zweden.
De winter is dit jaar in Zweden' zeer
streng- In vele streken is de temperatuur
gedaald tot 35 graden beneden het vries:,
punt. Alle havens ten Noorden van Stock,
holm zijn reeds dichtgevroren-
Tot nu toe is men er echter door mid
del van ijsbrékers in geslaagd, de haven
van Stockholm open te houden'.
Spanje.
Naar de „Journal" uit Madrid verl
neemt, is de provincie Burgos door een
cycloon geteisterd-
Schoorsteenen en daken1 zijn wégge,
waaid, boomen ontworteld- Pnl de laag gelet
gen wijken der stad Burgos liepen da
huizen onder en moesten ontruimd wor.
den.
In de provincie zijn' de rivieren bui',
ten haar oevers getreden- Te Valladolid
staan de spoorlijnen onder water. Een
groot aantal menschen werd gewond, ve.
Ien zijn verdronken. De materieeie schada
is zeer aanzienlijk-
Roos weer in het Zuiden-
Tusschen de Middellandsche Zee en
den Atlantischen Oceaan heeft het erg
gespookt.
Een hevige storm heeft langs de Fraii
sche kust gewoed. Het verkeer met Enge.
land moest worden gestaakt-
In de Spaansche provincie Burgos heb
ben aanhoudende stortregens overstrool.
mingen veel schade veroorzaakt-
Uit Rabat wordt gemeld: Overstroomin
gen hebben tusschen Qacablanca en Tan.
ger een ernstigen toestand doen ontstaan.
De verbindingen,1 tusschen de Fransche en
Spaansche zones zijn verbroken-
Diverse berichten.
De toestand op het eiland Pi e 11 w o r m
(ten N.O. van Helgoland), dat door het
ijs elke verbinding met het vasteland heeft
verloren, dreigt ernstig te worden.
Verscheidene kinderen zijn' ernstig ziék
geworden. Zij lijden aan diphteritis. Tot
nu toe is het buitengesloten, dat mén. ge.
neesmiddelen naar bet eiland zal kunnen
brengen.
Uit Belgrado wordt gemeld, dat do
Save door het dooien van de sneeuw en
de hevige regens van de laatste dagen
zoo sterk is gestegen, dat verschillende
streken van Servië door een ernstige
overstroomingsramp worden bedreigd- Hef.
water stijgt 12 c.M. per uur. Het dorp
Rawiamj is geheel overstroomd. De be
volking moest uit da huizen vlucht ent-
Volgens een bericht uit Athene zijn
drié Grieksoha rivieren* die ge.
