m. 62
Maandag 12 December 1927
42e Jaargang
EERSTE BLAD.
BuftsnlaniL
!®eala®É.
Belangrijkste nieuws.
Dit de Provincie.
Birecteur-Hocfdre ctacieur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorsistraat 70, Goes.
Tel.: Redactie cn Administratie no. 11
Postrekening No. 44455
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. OHUIJ, L. Burg. Tel. ne. 25S
ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f&—
Losse nummersf<MM
Prijs der Advertentiën:
14 regels fl.20, elke regel meer 30 ei
Bij abonnement belangrijke korting
■ÏMMMMNM*!»
mt nnrnrier bestaat uit 2 hMm.
I beginselen ook op schoolgebied nog vol-
jj strekt niet uit is.
Waakzaamheid blijft eisch.'
En. aan de waakzaamheid behoort zich
de werkzaamheid te paren.
Christelijk onderwijs.
De Zeeuwsche „Men" komt in de „N.
R. Crt." terug op wat wij de vorige
week schreven over de door hem ge
maakte opmerkingen oveir het Christelijk
«oderwij'S.
Hij meent, dat wij zijne bedoeling wat
let lager onderwijs betreft, verkeerd heb
ben. weergegeven en zegt
„Ik erger me wel, zooal's ook velen
van anti-revolutionairen huize, aan de
veelheid van scholen, die overal op
bloeien, en waarvan ik met zeer velen
de noodzakelijkheid ontken, zoodat ik
het betreur, dat men daar niet even
wijs kan redeneeren als Ged. Staten
deden in de woorden, die ik de vorige
maal aanhaalde ten opizichte van het
handelsonderwijs. Maar tegen het alge
meen beginsel heb ik nooit iets be
toogd."
Het is ons niet duidelijk, hoe de schrij
ver ons kan aanwrijven, dat wij legen
den zouden vormen.
Hier wordt immers met zooveel woor
den herhaald, dat hij ziou wensclien, dat
de beslissing over de stichting van bij
zondere scholen zou zijn bij de gemeen
teraden.
De gemeenteraden, waarvan in een vo
rige correspondentie terecht .gezegd werd,
dat vaak de meerderheid de oprichting
van Christelijke scholen niet gewenscht
en nog minder noodzakelijk acht.
Dat „©ven wijs redeneeren" als Ged.
Staten, door den schrijver als een ideaal
geteekend, zou in de practijk beteekenen
dat de vrijheid van het Christelijk onder
wijs illusoir werd gemaakt.
Het komt ons dan ook voor, dat wij de
vorige week geen woord teveel hebben
gezegd.
Christelijk tuinbouwonderwijs.
De Zeeuwsche briefschrijver in de „N.
R. Crt." erkent wol, dat hij tegenstander
van Christelijke tuinbouwscholen is.
Vooreerst al omdat hij niet kan begrij
pen, dat iemand tegen neu/traal tuinbouw-
onderwijs bezwaar kan hebben, zoodat
zegt hij, „de oneerbiedige gedachte in
ino opkomt, of soms die wensch naar
christelijk tuinbouwonderwijs minder ge
boren werd in een verlangen naar ver-
christelijking daarvan, dan in den wensch
van personen of van christelijke organi
saties, om daarover zeggingsmacht te
krijgen."
Verder meent hij te mogen betwijfelen,
dat die omgeving van Zuid-Beveland zóó
speciaal christelijk is, dat de te Kapelle
gevraagde school Christelijk moet zijn,
omdat in verschillende door hem genoem
de doppende openhare scholen 'tgrootste
aantal leerlingen tellen, waarop clan nog
volgt:
„En daargelaten de vraag, of de meer
derheid der toekomstige leerlingen chris
telijk of niet christelijk is, mag toch stel
lig mijn vraag overwogen worden: is het
gewenscht, door vestiging van een christe
lijke tuinbouwschool het groote aantal
niet christelijke tuinbouwers jongens te
dwingen daarheen te gaan? Pf is het be
ter dit t uinb o u w onderwijs te doen
geven zonder speciale kleur zooals het
-altijd gegeven werd zonder iemand te
•ergeren."
Wat het eerste betreft, uit respect voor
d©n schrijver zullen we op die „oneer
biedige gedachte" maar niet ingaan. Voor
dergelijke insinuaties bestaaf hier niet de
minste reden.
En wat betreft de gezindheid der bevoL-
king, de stemmencijfers voor de Staten
verkiezingen wijzen uit, dat op de
rechtsch-protestantsche groepen werden
uitgebracht 8825 stemmen, tegenover 6854
stemmen op de groepen, die gewoonlijk
aan.z.g. neutraal onderwijs de voorkeur
geven, zoodat hieraan zeker geen argu
ment voor een neutrale school kan wor
den ontleend.
Dat de schrijver overigens van oordeel
is, dat de z.g. neutrale scholen altijd
voorrang moeten hebben, spreekt wel
vanzelf.
Zooals hij de vorige week reeds op
merkte is het niet-christelijke voor hem
het normale, terwijl zij die ook op het
gebied van het onderwijs de Christelijke
beginselen in toepassing wenschen te
brengen, de „sectariars" zijn, die hoog
stens geduld .worden, maar die geen
rechten kunnen laten gelden.
Gelukkig dat zelfs het tegenwoordige
„intermezzo-Kabinet" een ruimer stand
punt inneemt.
Intusschen blijkt uit beschouwingen als
waarvan wij hier melding maakten, Qp-
Jiieuw, dat de strijd voor de Christelijke
Het weer in 't buitenland.
Hevige regens hebben in 'het Noorden
van Italië groote schade aangericht, ter
wijl er zich in Zuid-Italië en Sicilië ver
scheidene wolkbreuken hebben) voorgedaan
die overstroomingen en aardverschuivin
gen tengevolge hadden.
Te Bologna en omstreken zijn 200 hui
zen door het water overstroomd en ver-
keeren in gevaar van instorten. De lokaal
spoorweg Bologna-'Massa Lombarda is
overstroomd. Het water staat een 'halve
meter boven de rails.
In de omstreken van Cremona staan de
landerijen onder water.
Te Sant Agata, Cardito en Follima zijn
de straatwegen in woeste beken veranderd,
die boomstronken, houtwerk, enz. meevoe
ren.
Ook in Spanje houdt het noodweer aan.
De hagel heeft een ware ramp veroorzaakt;
een deel van den sinaasappeloogst is ver
nield. De provincie Malaga is opieuw door
een storm geteisterd, waardoor de rivieren
buiten haar oevers traden. Te Ferrol is
een boot vergaan; vier van de vijf opva
renden zijn verdronken.
De in een groot deel van Duitschlaud in
gevallen vorst heeft Zaterdag te Berlijn
heel wat last veroorzaakt. Door het voor
afgegane natte weer, dat de lucht uiter
mate vochtig had gemaakt, kwam het tot
overvloedige ijzelvorming, die de straten
spiegelglad maakte en het verkeer sterk
belemmerde. Op straat zijn tal van men-
schen gevallen. Meer dan 20 zijn ernstig
gewond naar ziekenhuizen gebracht.
Volgens een bericht uit Toronto woeden
hevige sneeuwstormen op de groote Gana-
deesc'he meren,
Twee groote vrachtschepen verkeeren in
zoodanigen toestand, dat zij dreigen te
zinken. Zij hebben een bemanning van 50
■koppen. Een ander vrachtschip met een
bemanning van 35 koppen is reeds gezon
ken. Vijf andere schepen zijn over tijd.
Ook in do Vereenigde Staten woeden he
vige stormen, waarbij volgens de voorloo-
pig.e berichten 30 personen het leven heb
ben verloren. De materieele schade is zeer
belangrijk. Het spoorweg- en het scheep
vaartverkeer ondervinden veel vertraging
Vliegongeluk bij Le Bourget.
Zaterdagmorgen heeft bij het vliegveld
Le Bourget (Fr.) bij een proefvlucht een
ongeluk plaats gehad, ten gevolge waarvan
de vlieger Gorbu en de mecanicien Lacoste
werden gedood. Gorbu heeft met. Givon
deel uitgemaakt van de bemanning van de
Oiseau Bleu, die van Parijs naar New
York zou vliegen en na twee uren op Le
Bourget wegens mist terugkeerde.
Ruim 9 millicen Italianen leven buiten
hun land.
De laatste statistieken hebben aange
toond, dat er 9,118,593 Italianen buiten
Italië wonen. Men mag zelfs aannemen,
dat dit getal nog grooter zou moeten zijn,
daar verschillende consulaire rapporten
onvolledig zijn.
Het grootste aantal geëmigreerde Italia
nen woont in Amerika. In Noord-, Cen
traal- en Zuid-Amerika rekent men, dat er
tezamen 7,674,583 wonen, waarvan meer
dan 5 millioen in de Ver. Staten, 150.000
in Canada, 7000 in Mexico, 87.000 in Cos
ta Rica, 800.000 in Brazilië, 1.600.000 in
Argentinië en 21.500 in Chili.
In Europa leven 1.267.841 Italianen bui
ten hun vaderland, waarvan zich meer
dan do helft in Frankrijk bevindt.
Hef Pcolsch-Litausch conflict opgelost.
Na een heelen dag van spanning, waar
bij de rapporteur, onze minister Beelaerts
in het middelpunt van de algemeene be
langstelling stond, is het onzen minister
Zaterdagavond om negen uur gelukt, een
overeenstemming tusschen
Polen en Lithauen te bereiken.
Zoodra deze overeenstemming vast stond,
is de Volkenbondsraad in openbare verga
dering bijeen geroepen, die om half elf ge
opend werd. In deze vergadering heeft de
Volkenbondsraad het rapport van minister
Beelaerts eenstemmig goedgekeurd.
De Raad verklaart in dit rapport, dat
een oorlogstoestand tusschen twee leden
van den Bond onvereenigbaar is met den
geest en de letter van het Bondspact. Hij
neemt acte van de plechtige verklaring van
de vertegenwoordigers van Litauen, -vol
gens welke Litauen verklaart zich niet lan
ger in oorlogstoestand met Polen te bevin
den, zoodat voortaan tusschen beide lan
den vrede heerscht. Tevens neemt de Raad
acte van de plechtige verklaring van de
Poolsche vertegenwoordigers, waarbij de
zen erkennen, dat Polen de politieke onaf
hankelijkheid en territoriale integriteit
van Litauen geheel en al zal eerbiedigen.
Voorts stelt de Raad aan beide partijen de
goede zorgen van den Raad en zijn orga
nen ter beschikking, om hun bij hunne
nadere onderhandelingen behulpzaam te
zijn, en besluit, dat ingeval van een grens
incident de secretaris-generaal op verzoek
van een der partijen den Raad zal bijeen
roepen, ten einde den rapporteur in kennis
te stellen met het voorgevallene en maat
regelen te nemen, die noodzakelijk zijn
voor een vreedzame beslechting.
Nadat onze minister zijn rapport had
voorgelezen, hebben minister Zalewski en
Woldemaras heiden verklaard, dat zij het
rapport en de conclusies aanvaarden,
waarna de voorzitter van den Volken
bondsraad constateerde, dat de raad het
rapport met zijn conclusies eenstemmig
had aangenomen. Hij richtte zijn geluk-
wensch tot beide partijen, alsmede tot on
zen minister, die door zijn groote activi
teit en bekwaamheid belangrijke diensten
aan den Volkenbond bewezen heeft.
Hierna nam Zalowski het woord, om
zich in hartelijke woorden hij den dank
aan minister Beelaerts aan te sluiten, ter
wijl ook de minister-president van Lithau
en, Woldemaras, op niet minder hartelijke
wijze onzen minister zijn dank overbracht,
en verzekerde, dat niemand die niet recht
streeks ervan getuige was geweest, zou
kunnen gelooven, welk een ontzaglijke ac
tiviteit en goede diensten onze minister
aan de hijlegging van dit geschil had ten
toon gespreid. Hierna werd de raadsver
gadering gesloten.
In armoede gestorven.
In armoede is in het dorpje Henegou
wen overleden Nestor Wilmart, die 13 jaar
geleden berucht werd in verband met een
zaak van valschheid in geschrifte. Wil
mart was toen gedelegeerd commissaris
van de Mij. Gent-Terneuzen. Hij werd tot
tien jaar gevangenisstraf veroordeeld,
doch werd wegens zijn goed verleden vóór
dat zijn tijd om was voorwaardelijk in vrij
heid gesteld.
Ford.
Ieder mensch heeft zijn eigen bed en be
hoort er althans een te hebben. En bet is
Fords ideaal het zoover te sturen dat ieder
mensch ook zijn eigen auto zal bezitten.
Dit heeft hij aan een dagbladman mede
gedeeld. Voorts zeide hij, dat hij
350.000.000 dollar in de bank had, toen hij
begon met zijn nieuwe model-Ford; en
than-s had hij er nog maar 250.000.000.
Do voorbereiding van het nieuwe model
heeft dus 100.000.000 dollar gekost.
De staking in de Belgische textiel
industrie.
De staking in de jutespinnerijen te Roes-
selaere en omgeving is geëindigd.
Wat betreft de staking in 'het textiel
centrum van Kortrijk, deze duurt nog ge
deeltelijk voort. De aanleiding tot deze sta
king was het wegzenden van een socialis
tische arbeidster, die syndicale propagan
da maakte in de fabriek, waar zij werk
zaam was. De roode georganiseerden heb
ben daarop 'het werk stilgelegd, zeggende,
dat zij niet eerder den arbeid zouden her
vatten, dan wanneer de weggezondene
weer zou toegelaten worden. Het duurde
enkele weken, alvorens men tot een verge
lijk geraakte.
Op 'het laatste oogenblik echter deed
zich een nieuw incident voor. De vrouw
in kwestie werd n.l. niet tot de fabriek toe
gelaten op het oogenblik, dat zij weer aan
het werk wilde gaan. Dadelijk kozen haar
socialistische collega's andermaal haar
partij en de staking begon opnieuw, dit
maal echter niet zoo volledig als de vorige
maal. Thans worden weer onderhandelin
gen gevoerd, om het geschil bij te leggen.
Schipbreuk in Amerika.
Een en twintig leden van de bemanning
van het s.s. „Agawa" zijn omgekomen bij
het vergaan van dit schip op de rotsen na
bij 't eiland Manitoelin. Vier andere sche
pen op bet meer van Manitoe leden even
eens schipbreuk tijdens den storm der
laatste dagen.
Hoe Walen Hollandseh schrijven.
Circulaire van een glasfabriek te Ju-
met, België:
„Ons naam is sterk betoond in der ver
schillende glasartikels, die, hierboven, ver
melden zijn.
Gij zoudt groot interest hebben Uw voor
slagen van bestel ons te onderwerpen: wij
blijven overreden dat onze hoedanigheden
zullen op Uwe overeenkomst sijn.
Uwe verkleefde
enz."
Korte berichten.
Volgens een bericht uit Athene zijn
gisteren opnieuw 45 personen wegens
communistische propaganda gearresteerd.
De onderhandelingen ter bijlegging
van het conflict in de Duitsehe metaal
nijverheid zijn mislukt. Zij zijn evenwel
nog niet definitief afgebroken.
- Te Benei a. d. Rijn worden in de laat
ste dagen groote verwoestingen aangericht
door bisamratten die de boomen afknagen.
Een heele laan en tal van boomgaarden
zijn geteisterd. De bisamratten moeten zich
uit Bohemen naar Duitschland hebben
verplaatst.
De politie te Boedapest heeft een
werkplaats ontdekt, waar op groote schaal
valsche postzegels en valsche zegels voor
de omzetbelasting werden vervaardigd, die
al voor duizenden en duizenden pengö
waarde in omloop waren. Behalve Hon-
gaarsche, maakten de vervalschers ook
Roemeensche postzegels, die in Zevenber
gen in omloop gebracht werden.
Volgens een bericht uit Weenen heeft
er in 'het begin van deze week te Orawitz
in Roemenië een groote brand gewoed,
waarbij 50 huizen, de synagoge en de ka
zerne in de asc'h zijn gelegd. Ook vloog een
munitiedepot in de lucht, waardoor twee
soldaten gedood en verscheidene gewond
werden. De schade beloopt verscheidene
miljoen led.
De oude vulkaan Oelonia, in de buurt
van het dorp Pritlisjani (Servië) die se
dert 'lang gedoofd was, is ontwaakt met
een hevige uitbarsting, vergezeld van een
aardschok. De bevolking werd door een
paniek bevangen; velen vielen flauw.
Krachtens het testament van me
vrouw Marryat, die de zuster en erfge
naam was van den rijken jute-fabrikant
Sir James Caird, is voor zes millioen gul
den aan liefdadige instellingen in Schot
land vermaakt.
Pakketten voor Indië.
Naar aanleiding van den vroeger bij
de Nederlandsch-Indische post-admmislra-
tie overgebrachten wensch om de moge
lijkheid te -openen tot verzending naar
Nederlandsch-Indië van postpakketten van
5 tot en met 10 K.G. is thans van ge
noemde administratie bericht ontvangen,
dat nog steeds geen overeenstemming met
de vervoermaatschappijen daar te lande!
is y-erkregen en naar het zich laat aan
zien, een spoedige beslissing ook niet
te verwachten is.
N ed er landD e ne mar ken.
Met ingang van 1 Januari wordt het ta
rief voor telefoongesprekken met Dene
marken verlaagd. De kosten van een ge
woon gespre'k van 3 minuten, waarvoor
thans verschuldigd is f4.05 voor plaat
sen naar de ,1e zone en f4.55 v&or de
plaatsen naar de 2e zone, zullen na ge
noemden datum onderscheidenlijk bedra
gen f3.80 en f4.30.
De onbewaakte overwegen.
De Tweede Kamer heeft Vrijdag z. h. s.
de volgende motie-Boon aangenomen:
„De Kamei', van oordeel, dat het vraag
stuk der veiligheid op onbewaakte over
wegen aan een ernstig onderzoek behoort
te worden onderworpen, verzoekt den mi
nister een commissie van deskundigen
hierover rapport te doen uitbrengen en
tevens de maatregelen te doen aangeven,
welke moeten worden genomen, ten einde
de veiligheid op onbewaakte overwegen be
ter te verzekeren".
Een afdieeling der S. D. A. P.
geschorst.
In de jongste vergadering van het be
stuur der S.D.A.P. is, naar „Het Volk"
meldt, besloten, daar de afdeeling Heerlen
geweigerd heeft de leden van den Mijn-
werkersbond, die zich voor 't lidmaat
schap der S.D.A.P. hebben aangemeld
op grond van een der conclusies van
het rapport van de commisie van onder
zoek toe te laten, deze afdeeling te schor
sen en op het Paaschcongres tot roye
ment voor te dragen.
Vi ce-adm i raai Gooszen.
Vice-admiraal A. F. Gooszen, afgetreden
commandant der zeemacht in Ned.-Indië,
die dezer dagen hier te lande is terugge
keerd, beeft tegen 1 Jan. a.s. ontslag uit
den zeedienst gevraagd.
De vereenvoudigde spelling.
Het hoofdbestuur van don R.K. O. B.
in het Bisdom 's Bosch, dat zijn gewij
zigde statuten had opgezonden in de ver
eenvoudigde spelling, ontving die van den
Minister van Justitie terug met het ver
zoek ze om te zetten in die van de
Vries en te Winkel.
Het reinigen van spoonweg-
r ij t u i g e n.
Onlangs is een rijtuig 3e klasse dat
voor Poolsch landverhuizersvervoer naar
het buitenland, was gebruikt, zeer ver
vuild vooral wat de closetteo. betrof
Binnenland.
Voorloopig verslag van de Eerste Sun
nier op het wetsontwerp Naamlooze Ven
nootschappen.
Begrafenis ds de Ligt te Middelbot®.
Ds J. H. Donner te Breda plot.sol ion
te Middelburg overleden.
Afscheid1 dr Duyvis te Vlissingen.
Botsing tusschen autobus en tram t«
Maasland. Eén doode.
De vermiste Scheveningscho logget».
Buitenland.
Hoos weer in sommige landen.
Het Poolsch-Litausch geschil te Geoèvo
opgelost.
Vliegongeluk te le Bourget (Fr.)
LET bij aankoop van Uw
LEVERTRAAN
op ON ZEN NAAM op 't etiket?
Die waarborgt U Kwaliteit
A. C. VAN DER REST - Ass. Apoth.
Lange Kerkstraat 42 - GOES - Telef. 168
op de Nederlandsche lijnen terugge
keerd en in dien toestand in verschil
lende treinen geplaatst.
Het rijtuig werd in dien toestand ook
gébruikt voor het vervoer vaini een ge
zelschap professoren met hunne dame!»
uit 22 verschillende landen. Aangazie»
de reizigers den indruk mede naar hu*
land nemen, dat de reiniging van het
personenmateriaal in ons land zeer veel
te wenschen overlaat en bovendien d«
ontwikkeling van het vreemdelingenver
keer door zulke indrukken ernstig zon
kunnen worden geschaad heeft de Di
rectie der Ned. Spoorwegen baar per
soneel ernstig gewezen op de desbetref
fende voorschriften, met betrekking tot
het reinigen van spoorwégrijtuigen.
Audiënties van Prinses
Juliana.
Prinses Juliana heeft Zaterdag ten Ko-
ninklijken paleize in het Noordeinde te
's-Gravenhage audiëntie verleend, in te
genwoordigheid van haar hofdame baro
nesse Bentinck, den grootmeester vari
haar Huis, graaf van Lynden van San-
denburg, en haar kamerheer, baron Baad,
aan het dagelijksch bestuur van het co-
mité voor het Hofvijverfeest, dat op 30
April j.l. ter eere van de Prinses is
gegeven.
Deze commisie bood der Prinses de be-
kende, door Dorus Hermsen ontworpen,
medaille aan, waarvan afslagen in goud,
zilver en brons in etui werden overhan
digd. Voorts bood het bestuur aan, do
standaard-vlag der Prinses, welke op het
Hofvijver-eilandje geheschen werd toes»
de Prinses op het avondfeest aankwam.
Daarna heeft Prinses Juliana audiëntie
verleend, om 5 uur, aan een deputatie
van in België wonende Nederlanders, te*
aanbieding van de oorkonde van het Prin
ses Julianafonds, dat indertijd met welda
dige doeleinden is gesticht.
Hoe anderen over ons denken.
Men zendt ons, zegt het „Hdbl.", een
knipsel uit een te Boston verschijnend
blad, waarin de volgende vleiende mee
ning over Nederlandsch inzicht op zaken-
gebied wordt uitgesproken:
„Wanneer Winston Churchill zegt, dat
Engeland een tijd van meer welvaart,
tegemoet gaat, dan bestaat altijd de mo
gelijkheid, dat hij hoop met werkelijke
overtuiging verwart. Fransche, Italiaan-
scjie en Duitsehe uitlatingen van dien
aard dient men met dezelfde reserve te
aanvaarden.
Maar als de voorzichtige Nederland
sche bankiers zeggen, dat Europa gezon
der is, dan beleekent dit veel. Amsterdam
meent reden te hebben te gelooven, dat
het Continent niet over do moeilijkheden
heen is, maar dat 1928 het beste jaaj
op zakengebied belooft te worden sedert
het einde van den oorlog. Deze hoopvolle
uitlating is meer waard dan de meeste
soortgelijke voorspellingen, daar de Ne
derlanders meer weten van zaken dan
de meeste Europeanen
Wij zouden bijna zeggen: een beetje te
veel eer.
Dammen- Zaterdagavond 10 dezer
speelde Goes II tegen Vlissingen II te
Goes. Uitslag H. SchrijverJ. Streef
kerk 02, de Bruin—J. do Nooier on
beslist; A- IlendrikseC. Moss 11; L.
Dekker—A- Guyuare 11; H. Wezepoel
de Lange 02; J- Grucgv. d. Broeke
B—O, M- v. d. Bterghev ,d. Plegte 20;
