Ik». 53
Donderdag i December 1927
42e Jaargang
HORLOGES
Statea-Generaal
T. FABERY DE JONGE
Wracteur-HoafrfredaeiMir:
R. ZUIDEI5A.
Bureau: Lang* Vorststraat 70, Gms.
Tel,: Radactie en Administratie nn. 11
Postrekening No. 44455
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 25»
ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKBAS
Abonnementsprijs:
Per 3 manden, franco per post, f I-—
Lease nummers F0JJ9
Prjjs der Advertentiin:
14 regels f 1.20, elke regel meer SO et
BIJ abonnement belangrijke korting
In de Tweede Kamer is bij de behande
ling van de begrooting zeer in 't bijzonder
aandacht geschonken aan het landbouw
vraagstuk.
Algemeen was mem het er over eens,
dat de toestand zoowel van de boeren
als van de landarbeiders vaak niet be
nijdenswaardig is.
Maar over de vraag wat er gedaan
kan worden om hierin verbetering te bren
gen, liepen de meeningen nogal uiteen.
Sommige leden meenden, dat de te
genwoordige regeling van de pacht de
welvaart van het platteland tegenhoudt.
Daarom stelden zij dan ook op den voor
grond een wettelijke regeling van het
pachtvraagstuk.
Anderen echter, o.a. de heeren Weit-
kahip en v. d. Heuvel waren hieromtrent
meer sceptisch gestemd.
Zij achten het ook wel noodig de pacht
verhoudingen van alle verkeerde uitwas
sen te ontdoen, maar toch zijn hunne
verwachtingen omtrent een wettelijke
pachtoommissie met publiekrechtelijke be
voegdheid, niet zoo hoog gespannen.
De voorstelling alsof alle grondbezit
ters uitbuiters zijn, werd door eerstge
noemde zonder meer afgewezen.
Dr meen, zoo zeida hij, niet te veel
te zeggen, wanneer ik beweer, dat althans
de meeste bezitters van oude landgoede
ren mot hunne pachters meeleven en hun
grondbezit niet kaufmanniseh beheeren',
aer het tegendeel. De meesten van hen
«ïaken geen 4 pot. van hun inden grond
gestoken .geld en bij verkoop zouden zij
veel meer geld1 maken. Wanneer men
dan ook door een ingrijpende wijziging
ia het pachtvraagstuk het kapitaal van
den landbouw vervreemdt, zou men daar
door den landbouw onherstelbare
*cshade toebrengen.
Het eenige wat naar zijne meaning af
doende verbetering kan brengen is een
verhooging van den prijs der productent
iWannoer, zoo betoogde hij, de
werkers op het land een loon zul
len verdienen, zooals anderen dat voor
«uilen verdienen, zooals anderen dat voor
zich verlangen, dan zullen de prijzen der
landbouwvoortbrangselen zooal niet drie
maal, dan toch wel tweemaal zoo hoog
worden.
Natuurlijk werd dit niet gezegd om
daarmee alle pogen om tot verbeterde
toestanden te geraken tegen te houden en
in miscrediet te brengen, maar wel om er
op te wijzen, dat ook deze kwestie niet
r.oo eenvoudig is als het vaak schijnt
en voorts ook om tegen het wokken van
Illusies, die niets anders dan teleurstelling
kunnen brengen, te waarschuwen.
Al te eenvoudige oplossing.
De socialistische dokters in de Tweede
Kamer, hadden hoe kan het ook an
ders met het vinden van een radicaal
■•an afdoend geneesmiddel niet de minste
«noeite.
De heer v. d. Sluis, de roode land-
bouw-specialiteit, wienis taak het is de
landarbeiders achter het socialistische
vaandel te verzamelen, kwam met deivol-
gende simpele oplossing:
De zuivere opbrengst wordt om
ons tot Nederland te bepalen door
de Directie van den Landbouw op ruim
1 milliard geraamd. De arbeidskracht
van allen die in het bedrijf werken, is
gelijk aan die van ruim 500.000 volwas
sen arbeidskrachten, zoodat een eenvou
dige deeling leert, dat het gemiddelde
loon van oen volwassen werker onge
veer f2000 per jaar zou kunnen be
dragen.
Het is dus! volgens dit eenvoudige re
kensommetje eenvoudig een kwestie van
•en betere verdeeling.
Jammer echter, dat iemand en daln 'nog
wel een Kamerlid, in zulk een eenvoudig
«om, nog zulke grove fouten weet te
maken. i
Om te beginnen was er geen rekening
mee gehouden het was de heer v. d.
Heuvel die daarop de aandacht vestig
de dat zelfs de bekende socialisatie-
commissie van oordeel was, dat overname
van grond alleen tegen behoorlijke schade
foosstelling behoort te geschieden.
(Welnu, een eenvoudig rekensommetje
leert, dat wanneer van den grond slechts
4 pet. rente wordt berekend, daarvoor
reeds ongeveer een vierde van het door
den heer v. d. Sluis genoemde bedrag
zou noodig zijn.
Verder had de roode redenaar vergei
ten, dat per jaar ongeveer f 150 millioeo
Aan kunstmest noodig is, wat toch ook
«.it de opbrengst betaald moet worden,
terwijl bovendien ook nog andere factoren
over het hoofd waren gezien.
Hei klonk dan ook wal een beetje hard,
maar 'twas toch niet anders dan de zui-
vem» waarheid toen geconstateerd word,
dat de voorstelling van zaken zooals do
heer v. d. Sluis die gaf,, in hooge
mate misleidend moet worden ge
noemd.
Voor de oplossing van het landbouw
vraagstuk en do verbetering van de toe
standen op landbouwgebied is iets anders
noodig, dan dergelijke misleidende reken
sommetjes.
Heeren- Zakhorloges en Polshorloges,
Dames-Armbandhorloges
in Goud en Zilver
Lange Kerkstraat 30 - GOES
Uitsluitend betere Uurwerken
Speciaal „ALFINA" Horloges
NederlandBelgië.
Bij de debatten in de Belgische Kamer
over de regeeringsverklaring voerde ook
Carton, de Wiart het woord.
Zeker, zoo sprak hij, werd ons land pijn
lijk getroffen toen bekend werd, dat het
Nederlandsch-Belgisch verdrag was ver
worpen. Met voldoening vernemen wij, dat
de regeering zal trachten de bestaande
moeilijkheden op te lossen. Ten einde onze
rechten hoog te houden, dienen wij niet te
vergeten: de verdragen van 1839 verzeke
ren België goede, veilige en gemakkelijke
maritieme verkeerswegen. Welnu, sedert
dien zijn de zonder onze toestemming uit
gevoerde werken oorzaak, dat die wegen
minder goed, minder veilig en minder ge
makkelijk zijn. Aan den anderen kant
wordt in het Verdrag van Versailles voor
zien, dat de verdragen van 1839 moeten
worden herzien, opdat daaruit de bepalin
gen verdwijnen, die niet meer overeen
stemmen met de belangen van beide lan
den. Dit mag bij de aanstaande onderhan
delingen niet uit het oog worden verloren.
Wij vertrouwen in de regeering om die
onderhandelingen in veilige haven te lei
den.
De Russen Ie Genève.
In de gisteren te Genève geopende zit
ting der commissie ter voorbereiding van
de internationale ontwapeningsconferen
tie heeft de 'Russische delegatieleider
de Russische ontwapeningsvoorstellen in
gediend, <lie volkomen afschaffing van
alle oorlogstoebereidselen te land, te wa
ter en ïn de lucht omvatten, pn de ver
wezenlijking van dit program geleidelijk
binnen vier jaar voorzien.
Nadien moeten de staande legers ont
bonden worden, de aanmaak van wape
nen en munitie-voorwaarden behalve
beperkte hoeveelheden moet verboden
worden, de vloten moeten afgeschaft en
de vestingen geslecht worden, evenals
de steunpunten en kolenbases voor lucht
en zeestrijdkrachten. Alle particuliere wa
penfabrieken moeten stopgezet worden en
internationale wettelijke maatregelen moe
ten getroffen om dit alles te verwezen
lijken.
De Russische regeering is geneigd om
onmiddellijk een overeenkomst te teeke
nen tot verbod van alle porlogstoebereid-
selen van chemischen of bacteriologi-
schen aard.
Cholera in Bengalen.
In geheel Bengalen is een cholera-epi-
demie uitgebroken. Alleen Calcutta is ver
schoond gebleven. In den loop der week
eindigend met 9 Nov., werden er 3703
gevallen geconstateerd, waarvan 2139 met
doodelijken afloop. Indien de ziekte haar
gewonen Joop neemt, vreest men een
vermeerdering van het aantal dooden met
50 pCt. in 'December.
Revolutionair complot in Portugal.
Tengevolge van de ontdekking teCoim-
bra van een revolutionaire samenzwe
ring .hebben verscheidene arrestaties en
huiszoekingen plaats gehad, waarbij men
beslag legde op eenige wapens. De maat
regelen, door de regeering getroffen, wa
ren voldoende om incidenten te voor
komen. De zaak schijnt geenerlei gevolg
te zullen hebben.
Paniek in Kofno?
Alle Litausche garnizoenen zouden ge
alarmeerd zijn. In Kofno heerscht een
paniekstemming. Verder zou Woldema-
ras de drie jongste lichtingen gemobili
seerd hebben. Deze mobilisatie zou tegen
Polen .gericht zijn. Bovendien zou Wol-
demaras zich tot de Duitsche en de Rus
sische regeering gericht hebben met het
verzoek om militaire en diplomatieke
ondersteuning voor het geval van een
Poolschen aanval op Kofno.
De oorlogsvrees in Rusland.
In de periode tusschen 20 Augustus
en 4 November zijn in Moskou 168 jpeT-
sonen vervolgd, wegens het opkoopen
van manufacturen. Bovendien zijn 373
personen, die verdacht werden van op-
kooping, onder toezicht gesteld. Aan de
vervolgden is een bedrag van 5430 roe
bel afgenoemen en bovendien zijn manu
facturen bij hen in beslag genomen tot
een bedrag van bijna 16.0000 roebel.
De oorzaak, dat het publiek overgaat
tot het opkoopen van allerlei waren, ligt
in de onrustbarende "berichten, door de
regeering gelanceerd over' de mogelijkheid
van een binnenkort uit te breken oor
log tegen Rusland. Vele huisvrouwen
koopen reusachtige voorraden levensmid
delen in.
In verband met het nog steeds nij
pende gebrek aan manufacturen en om
speculatie tegen te gaan, zal men 'in
het vervolg alleen manufacturen verkoo-
pen op Zaterdag en Zondag, als de ar
beiders vrijaf hebben. Er zijn ook plan
nen hangende, omtrent den verkoop uit
sluitend op speciale bons.
Een Chileensche vulkaan in eruptie.
De vulkaan Llaima, in Zuid-Chili, is in
volledige eruptie gekomen. De uitbarsting
is Maandagavond begonnen. Volgens de
telegrammen uit die streek slaan hooge
vlammen uit den kratermpnd. Zij kunnen
tot op verren afstand worden gezien en de
inenschen uit de buurt zijn in groote on
gerustheid.
Pleizierreis door de lueht.
Een driemotorig vliegtuig van de „Im
perial Airways" zal 31 Januari van Croy
don vertrekken voor een reis die vijf we
ken zal duren. De toch van 8800 K.M.
gaat over Zuid-Frankrijk, Spanje, Noord-
Afrika en Italië. Het vliegtuig zal twaalf
toeristen met hun bagage kunnen vervoe
ren.
Parijs, Bordeaux, Biarritz, Barcelona,
Malaga, Tanger, Casablanca, Fez, Oran,
Algiers, Tunis, Napels, Rome, Venetië,
Marseille en Lyon behooren tot de plaat
sen die op de voorgenomen ronde liggen.
Des nachts wordt er niet gevlogen. In den
passageprijs ad 456 p. sterling zijn inbe
grepen: luchtvervoer, hotels, aato'g! en
tolken.
Een Italiaansche atlas mei Duitsche
namen.
Gisteren bood een delegatie van de Ita
liaansche Touring Club Mussolini een
nieuwen wereldatlas aan. De drukkers
hadden evenwel alle plaatsnamen in Bo-
ven-Adigo en andere Italiaansche distric
ten, die na den oorlog bij Italië zijn inge
lijfd, in het Duitsoh gedrukt. Mussolini be
merkte dit onmiddellijk en verzocht de de
legatie alle verdere afdrukken van den at
las in te houden.
Later bleek, dat de atlas in Duitschland
gedrukt was, waarbij de drukkers de nieu
we Italiaansche plaatsnamen in het
Duitsch hadden gedrukt. Zoo niet in wer
kelijkheid dan toch op papier waren deze
districten weer Duitsch geworden.
Korte berichten.
Berichten uit Karachi wijzen op een
ernstige verergering van de verschrikke
lijke cholera-epidemie in Britsch-
Indië, welke plotseling is opgetreden en
welke reeds weken de provincies Bengalen
en Assam teistert. Dagelijks sterven hon
derden personen aan de verschrikkelijke
ziekte, welke zich meer en meer uitbreidt.
In de overstroomde gebie
den van Algiers regent het nog voortdu-
f rend. De overstrooming heeft thans de
stad Aran bereikt, die voor een vierde ge
deelte ontruimd is. Het aantal slachtoffers
wordt thans op meer dan 500 geraamd,
terwijl de schade meer dan. vier millioen
pond sterling zou hedragen.
De hooge intergeallieerde Rijnland-
oommissie heeft voor een tijdvak van zes
maanden het humoristisch-satyriseh
weekblad „Kladderadatsch" in het bezette
gebied verbaden. Deze maatregel is geno
men, omdat het blad caricaturen, welke
voor de bezettingslegers beleedigend wer
den geacht, had gepubliceerd.
In Amerika zijn plannen gemaakt om
2.000.000 dollar bijeen te brengen als fonds
om daarmee onder de kiezers propaganda
te maken voor het houden van een volks
stemming over de vraag of de huidige
anti-drankwetten moeten worden gewij
zigd of afgeschaft.
Ter gelegenheid van den tienden ver
jaardag van het roode leger zullen door
den al-Russischen centralen raad van
vakbonden aan het legerbestuur een 100
vliegtuigen en tanks worden overgedragen,
die voor rekening der vakhonden zijn aan
geschaft.
Gisteren is men te Jeruzalem begon
nen met het afnemen van het groote bron
zen kruis, dat op den koepel van de kerk
s van het Heilig Graf staat. De geheele kerk
wordt afgebroken, omdat zij door de aard
bevingen van September zoo geleden heeft,
dat zij op instorten staat en niet meer her
steld kan worden.
Op den spoorweg Sjtip-Katsjana ont
dekte gisternacht een waker een helsche
machine op de rails, een paar minuten
voor de aankomst van een reizigerstrein
Volgens de pers zou de aanslag door 3
Bulgaren gepleegd zijn. De politie volgt
hun spoor.
DE RIJKSTELEGRAAFDIENST
75 JAAR.
In dezen tijd vaö telefoon en tele
graaf, van. raldio en luchtvaart, kunnen
we het ons nauwelijks indenken dat het
nog slechts 75 jaa? geleden: is dat de
Rijkstelegraaf geopend werd en dat toen
berichten uit Berlijn en Brussel onge
veer een week noodig hadden eer ze te
Amsterdam arriveerden.
In 1845 werd1 de eerste lijn aangelegd
langs den Spoorweg van Amsterdam naar
Haarlem.
De verwachte uitbreiding bleef even
wel uit. Het telegrafisch verkeer nam
niet de uitbreiding die men verwacht had
en daarom kwam tenslotte de Regeering
met een wetsontwerp tot regeling van de
telegrafische gemeenschap. Het ontwerp
weid na bestrijding door den heer van
Goldstein, die betoogde, dat de handel
aan telegrafische verbindingen geen be
hoefte had, met op 3 na algemeen© (stam
men aangenomen.
Hoewel men met de voorbereiding nog
niet geheel gereed was, werd op aan
drang van Minister Thorbecke de dienst
op 1 December 1852 geopend.
Dat de inrichting aanvankelijk tame
lijk primitief was, blijkt wel daaruit dat
te Amsterdam op den eersten dag, na een
uiterst afmattenden dienst 18 uitgaande
en 19 inkomende telegrammen behandeld
werden.
Het overseinen van ieder bericht duurde
gemiddeld 15 20 minuten.
Al spoedig echter kwam er verbetering
en breidde de dienst zich uit, zoodat in
1884 reeds 562 kantoren in werking waren
gesteld.
Op het oogenblik is er geen plaatsje
van. eenige beteekenis meer in ons land
of het is aan het telegraafnet aangesloten
en kan binnen enkele uren met de verste
uithoeken van de wereld in verbinding
treden. Het aantal telegrammen, dat in
1926 in ons land is verzonden bedraagt
8,768,998. In 1919 waren het er 10,920,692.
De achteruitgang van het verkeer, die uit
deze cijfers spreekt vindt zijn verklaring
in het toenemend gebruik van de telefoon.
Door de verbeteringen, die er da laatste
tien jaar in de intercommunale en inter
nationale telefoonverbindingen zijn aange
bracht is deze een hoe langer hoe ernstiger
concurrentie voor haar oudere zuster, de
telegraaf geworden. Voor het snel en zeker
overbrengen van berichten en mededeelin-
gen is de telefoon op het oogenblik in
vele gevallen verkieselijk boven de tele
graaf en o.a. door de pers wordit zij er
meer en meer voor gebruikt.
De secreta'ris van Voerendabl.
Een wethouder en vier raadsleden der
Limburgsohe gemeente Voerendaal (de of
ficieel© katholieke partij) hebben aan Ged.
Staten dier provincie een request gezon
den, waarin zij aandringen de benoeming
van den burgemeester tot secretaris der
gemeente nietig te verklaren, daar deze
benoeming niet in 't belang der gemeente
is en waarin zij tevens vragen een onder
zoek te willen instellen of deze benoe
ming zonder onregelmatigheden in haat
werk is gegaan, meldt de „Limb. Koerier",
Geen corruptie.
In de gisteravond gehouden raadsver
gadering van 's Gravenzande heeft wet
houder Van Rijn uitvoerig geantwoord op
vragen van het raadslid v. d. Pot, in zake
vermeende corruptie door den gemeente
architect Van Bruggen. De wethouder
toonde aan, dat er in deze geen sprake
was van corruptie, daar niet de gemeente-
architect, doch de commissie voor het
grondbedrijf, de zaken met den aanne
mer heeft geregeld. De heer v. d. Pot zei,
de vragen in het publiek belang te hebben
gesteld, en was blij, dat gebleken was,
dat op de handelingen van een jong en
werkzaam ambtenaar geen blaam kon
worden geworpen.
Het Aardewerkwetje.
De Ned. Ver. van Handelsagenten heeft
een adres gezonden aan de Tweede Ka
mer, bevattende een aantal bezwaren te
gen het wetsontwerp tot tijdelijke verhoo
ging van het invoerrecht op huishoudelijk
aardewerk, porselein en glaswerk en op
enkele soorten tegels.
Adressant verzoekt de Kamer, het ont
werp te verwerpen, in elk geval te schrap
pen de bepaling omtrent de minimum
waarde, daar die, volgens adressant,
hoogst onrechtvaardig zou werken eo de*
handel grooten last veroorzaken.
De Post-chèque en Girodienst-
In de Memorie van Antwoord betreffen
de de begrooting der posterijen enz,,
merkt de Minister op, dat niet Tolko-
men vaststaat, of het meer aantrekkeljjikïv
dat in rente voor de rekeninghouders ic
gelegen, een zoodanige toeneming van het
algemeen saldo zal te weeg brengen', dat,
daarmede de uitkeering van rente altham»
wordt goedgemaakt. Daarom wordt tharn»
de beslissing omtrent al of niet toeken»*
van rentevergoeding nog aangehouden.
Begrooting Posterijen.
Blijkens de Memorie van Antwoord i»
zake de Begrooting der P.T.T. voor 1920
is in overweging een portveriaging roe*
de gedrukte stukken, benevens wederin
voering van een verlaagd tarief voor locmta
brieven en briefkaarten.
Het voornemen bestaat tot verlagMtS
der telefoontarieven in locaal, interloawi
en internationaal verkeer.
In verband met de noodigö administra
tieve en technische voorbereidingen kaai
in 1928 nog vermoedelijk een luchtverbin-
ding met Ned.-Indië worden ingesteld.
Het denkbeeld, om de telegraaf en te-
lefoontarieven op Zondag te verhoogen,
kan de minister niet tot het zijne maken.
Onze Gezant te Brussel
ongesteld.
De gezant van Nederland te Brussel,
jhr dr Van Vredenburch, is Dinsdag plot
seling ziek geworden. Do genees hoeren
hebben geconstateerd, dat hij lijdende walt
aan appendicitis. De zieke werd dade-
lijk naar een kliniek overgebracht en den-
zelfden avond door drie geneesheeren ge
opereerd. De operatie is uitstekend ge
slaagd; de algemeen© toestand is zot*
goed.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Dinsdag.
Sociale verzekering.
Bij zijn beantwoording van de gemaakte
opmerkingen, zegt Minister Slotema!-
k er de Bruine, dat op het oogenblik
reeds bij acht raden van arbeid een me
chanisch systeem is ingevoerd;
(Wat art. 41 lid drie betreft, zegt Spr.,
dat in den winter van het volgend jaa*
de eerste vijfjarige balans van het inva-
liditeitsfonds zal verschijnen. Dan zal zij*
na te gaan of de wiskunstige reserve^
waarover de heer Beumer sprak, nog i*
dit fonds moet worden gestort. Ten aan
zien van de moeilijkheden, welke bij da
toepassing van dit artikel ontstaan, merkt
spr. op, dat hij zich reeds tot het beu
stuur van de Rijksverzekeringsbank heeft
gewend, met het verzoek, een technisch*
wijziging van dit artikel te bevordere».
Inzake de unificatie zegt spr., dat waa
neer thans daartoe zal worden overgegaan,
we waarschijnlijk geen ziektewet zouds*
krijgen; daarom acht spr- het beter, eerst
de invoering van de ziektewet tot stand
te brengen.
Met de leden die daarop hebbein aanga-
drongen is spr. van oordeel, dat alle»
moet women gedaan om de uitvoering
van de wetten zoo nauwkeurig mogeljjk
te doen zijn. Of er nu iets gedaau ka»
worden door verscherping van de co«-
trole zal spr. gaarne overwegen.
Bij de verdere uitbreiding van de so
ciale verzekering stuit spr- echter op een
financieel© barrière. De minister blijft zich
kanten tegen invoering van weduwenrente;
omdat daardoor naar zijn oordeel de vrij
willige verzekering impopulair zou worden!
en omdat hij bezwaar heeft tegen, keuring
van overheidswege.
Tot den heer Kersten zou 'spr. met
groote ernst willen zeggen: Gij hebtbezwal-
ren, gij wordt op zekere wijze vrijgesteld,
maar gij moogt niet vergen, dat de voor
ziening in den nood van een groot ge
deelte van het Nederlandsche volk ge
maakt wordt naar uw meening, omdat
die meening er eene is van een geringe
minderheid."
Ten aanzien van de werkverschaffing
zegt 'de minister, dat ook hij zou wan-
schen, dat voor allen die werkzaam zijn
bij de werkverschaffing, werd geplakt- Spr
wil gaarne deze kwestie nog eens over
wegen.
Vergadering van Woensdag.
Volksgezondheid.
In de vergadering van gisteren had
Minister Slotemakerde Bruine ee*
reeks van sprekers te beantwoorden, in'
hoofdzaak in vérhand met het woning
bouwvraagstuk.
