No. 44
Maandag 21 November 1927
42e Jaargang
Hendriks© k Co's Bank
EERSTE~BLAD.
Binnenland
it de Frovineie.
Buitenland!.
Alle Bank-, Effecten- en Assuranfiezaken
Safe-Deposit.
M itummsr bestaat uit 2 blade;:.
Beestenmarkt 8 - GOES - Telefoon 249 (2 lijnen).
D i recte u r- H oof dredacte ur
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
Religieus Socialisme.
Soms schijnt het, .alsof er in de S. D'.
A.P. oen tegenstelling aan 'topkomen is.
Naast de vrijdenkers als Frank van der
Goes 'en .anderen die de Sociaal-democra
tische beginselen willen handhaven, en
van geen godsdienst willen weten, fttaain
de religieus-socialisten, die ook voor de
religie een plaats willen inruimen.
Eenigen tijd geleden werd zelfs gelijk
men weet een' Congres voor het religieus
socialisme gehouden.
Sommige sociaal-democraten toonden
zich daarover ontstemd. Zij moeten niets
hebban van de indringing van. een reli
gieus beginsel in de sociaal-democratische
beweging.
Die redactie van „Het Volk" echter
maakte ge,en bezwaar en zag in dit con
gres zelfs een propagandistisch voordeel,
omdat nu voortaan niet meer beweerd kan
worden, dat Socialisme en Christendom
niet vereenigbaar zijn.
In denzelfden geest oordeelt ook jffof.
Bonger. Hoewel zelf vrijdenker,. verheug!
hij zich toch over het succes van bedoeld
congres, omdat nu gebleken is, dat er nog
tal van Christenen zijn, die tegelijk over
tuigde sociaal-democraten zijn, waaruit
dus volgt, dat niets den Christenen in den
wieg staat, zich te scharen, onder heit
roode vaandel.
V.ooral voor het platteland wordt
hiervan bij de propaganda gebruik ge
maakt.
Men begrijpt zeer goed, dat men daar
met de anti-christelijke soc.-democratische
beginselen niet veel kan bereiken..
Daarom verzuimt men nooit er denaia-
drulc op te leggen, dat ook tal van pre
dikanten tot de S.D.A.P. behooren, ter
wijl ook bij voorkeur met uitspraken van
dergelijke predikanten wordt gewerkt.
Het is daarom noodig, hier goed
te onderscheiden en er vooral op te let
ten, wat in deze kringen onder religie
wordt verstaan.
Dat begrip blijkt z,eer ruim te zijn.
Zoo vestigt b.v. een der socialistische
predikanten er de aandacht op, dat re
ligie nog niet noodzakelijk veronderstelt
het gelo o f in e en perso onlij k G od.
Wie hebben Her dus te doen het
kan niet genoeg worden herhaald met
een „religie" die met het Clnistendom!
niiets, maar dan ook niets gemeen
heeft, met een eigenwillige godsdienst
zonder eenige waarde.
Wervelstorm boven Washington.
Een storm, die op sommige plaatsen cy
cloonkracht kreeg, terwijl hij over de Oos
telijke staten der Unie trok, heeft aan ten
minste dertien menschen het leven gekost
en liet op zijn pad een aantal steden ach
ter die materieel zwaar geteisterd waren.
De haan van de cycloon strekte zich uit
van Washington tot aan de Canadeesche
grens en werd gemeld van Chicago tot
New York. De hevige winden en de zware
regens hebben een schade teweeggebracht,
van millioenen dollars.
Voorts worden de Nieuw-Engeland-sta-
ten met nieuwe overstroomingen bedreigd.
In den staat New York en in sommige
gedeelten van Pennsylvanië woedde de
storm met ongekende hevigheid.
New York (stad) kwam er met betrek
kelijk geringe schade af, ofschoon de zwa
re regens nogal stremming brachten in
het verkeer.
Straatcngeiukken te Londen.
In de maanden Juli, Augustus en Sep
tember zijn te Londen 269 menschen bij
straatongelukken gedood. Dit totaal dat
175 voetgangers omvat, was 8 hooger dan
in het voorafgaande kwartaal. Dit on
danks het feit, dat het totale aantal onge
lukken 28,806, met 1172 onder het voor
gaande cijfer bleef. Het grootste aantal
voetgangers, 63, kwam om, doordat zij de
straat overstaken zonder voldoende uit te
kijken. Voor 28 anderen was aarzeling
noodlottig en evenveel vonden den dood,
door tusschen, vóór of achter een tram of
bus te willen passeeren.
Ingenieurs die arbeider worden.
Ook Denemarken lijdt onder een over
productie van de hoogesehool. Er loopen
een paar honderd ingenieurs rond, die
geen werkkring kunnen vinden. In arren
moede heeft thans een 50-tal zich als ge
woon arbeider in groote ondernemingen
laten aannemen. Er is daartoe een speci
ale overeenkomst noodig geweest met de
vakorganisatie der'arbeiders, welke 'hare
toestemming tot de aanstelling der in
genieurs gegeven heeft mits zij niet voor
ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.-h
Losse nummersf I.M
Prijs der Advertentiën:
14 regels f1.20, elke regel meer 3# ct.
Bij abonnement belangrijke korting
lager loon (sic!) clan de arbeiders zelve
werken, lid worden van de vakvereeniging
en de daaruit voortvloeiende verplichtin
gen op zich nemen. De Vereeniging van
Ingenieurs heeft zich verantwoordelijk ge
steld, dat zij deze verplichtingen zullen
nakomen.
Uit Rusland.
Ter gelegenheid van de jubileumfeesten
zijn de voorwaarden voor de toetreding tot
de C. P. aanzienlijk verlicht. Dientengevol
ge hebben zich thans 30.000 personen voor
liet lidmaatschap aangemeld.
De oppositie der Russische communis
tische partij is, naar uit Moskou wordt ge
meld, van plan, binnenkort een congres in
het buitenland te houden.
Volgens een inededeeling van de centra
le commissie der Russische communisti
sche partij zijn na de uitsluiting' van
Trotzki en Zinovieff nog 350 leden uit de
partij gestoolen.
Vliegers terecht.
De laatste berichten luiden dat Mac In-
tosli en Hinckler, de vermiste Engelsche
Indië-vliegers, in Polen zijn geland en me!
den trein uit Lemberg zijn vertrokken, op
de terugreis naar Londen. Het toestel is
zoo verhavend, dat het ter plaatse niet
hersteld kon worden. De vliegers hebben
het onder de hoede van de militaire over
heid achtergelaten. t.
Rare toestanden.
Een belastingbetaler te Parijs bad on
langs meeningsverschil met een inspecteur
van belasting over het 'bedrag van zijn
aanslag, dat, meende hij, te boog was.
Toen schriftelijk beklag er over niet hielp,
trachtte de te hoog aangeslagene met een
bezoek aan den inspecteur zijn doel te be
reiken, zonder succes echter. Wat deed hij
toen? Gustave Tery vertelt in „Oeuvre",
dat een vriend den gedupeerde aanraadde
naar een adviseur voor belastingzaken te
gaan, die zijn kantoor dicht bij het station
had, en voor menigen belastingbetaler ver
mindering van belasting had bereikt. Deze
raad werd opgevolgd. Maar groot was de
verbazing' van den bezoeker, toen hij in
het kantoor van den adviseur toegelaten,
bemerkte dat zijn adviseur niemand an
ders was dan de inspecteur, die geweigerd
had om aan zijn verzoek tot vermindering
van den aanslag gevolg' te geven!
Tery voegt er tot verklaring aan toe, dat
de belastinginspecteurs door den Staat zoo
slecht betaald worden, dat zij gedwongen
zijn om in bun vrijen tijd een bijverdienste
te verkrijgen. En dat zij die verdienste ver
krijgen door den belastingbetaler de mid
delen aan de liand te doen om die bepalin
gen te ontduiken, die zij in hun functie
van controleur juist moeten bandhaven!
Pracht en praal.
Woensdag j.l. is mejuffrouw Mellon,
dochter van den Amerikaanschen secreta
ris van de schatkist, die als een van de
rijkste mannen van de wereld doorgaat, in
het huwelijk getreden met den heer Scaïfe,
een lid van een uiterst rijke familie te
Pittsburg.
Bij deze bruiloft is een pracht en een
praal tentoongesteld, welke alle records in
de Vereenigde Staten gebroken heeft, en
welke wij in Europa slechts hij vorstelijke
huwelijken zien.
Na een eenvoudige kerkelijke plechtig
heid kwam het jonge paar met meer dan
1000 gasten in een apart opgericht pavil
joen op Mellons landgoed bijeen. Kosten
van het paviljoen: f50.000.
In bet midden was een balzaal inge
richt, van waaruit de gasten door ramen
met hooge bogen een sprookjesland van
tropische tuinen, dat door een kunstmaan
schitterend verlicht werd, konden bewon
deren.
Het plafond ran de balzaal was een hoo
ge koepel op gedraaide gouden pilaren
rustend. Elke pilaar droeg een groote
lamp, terwijl aan de wanden enorme elec-
trische kandelaars waren aangebracht.
Buiten in het sprookjesland waren dui
zenden lichten zóó gesteld, dat af en toe
wolken langs den hemel schenen te drij
ven.
Men schat de waarde van de bruidsge
schenken op f 250.000.
De misdaad in Amerika.
Het Amerikaansche departement van
Justitie heeft dezer dagen een statistiek
het licht doen zien, welke de berichten, die
van tijd tot tijd uit Amerika tot ons komen
en melding maken van een onrustbarende
toenemende criminaliteit, op bijna ontstel
lende wijze bevestigt. Uit deze statistiek
blijkt dat aan het eind van het laatste be
lastingjaar 18.788 personen in bondsge-
vangenissen zaten tegen 8927 in 1918, het
geen neerkomt op een vermeerdering van
110 pet. in de laatste negen jaar, terwijl de
bevolking slechts met nog geen 20 pet. is
vermeerderd. Het grootste deel van hen,
die de laatste jaren de gevangenissen heb
ben bevolkt, zijn overtreders van de drank
wet en de wet op de narcotische middelen.
De meest treffende vermeerdering vormen
de overtredingen van laatstgenoemde wet:
bet aantal veroordeelden te dezer zake
steeg van 299 in 1918 tot 2116 in 1927, het
grootste aantal personen, dat ooit in do
Bondsgevangenissen werd opgesloten we
gens schending van een Bondswet. We
gens overtreding' van de drankwet zaten in
1927 2040 personen in de gevangenissen,
doch daar deze wet in 1918 nog niet be
stond, is het niet mogelijk hiervoor verge
lijkende cijfers te geven. Overtredingen
van een andere, nog niet zoo lang geleden
aangenomen wet, de wet op het stelen van
automobielen, komen nummer drie met
789 gevangenen.
Naderende crisis?
De geruchten over een aanstaande re-
geeringscrisis in België vinden meer en
meer ingang in parlementaire kringen.
De socialistische ministers behalve Van-
dervelde, die, afwezig is, 'kwamen bijeen ter
beraadslaging over den toestand in ver
hand met den vandaag te houden kabinets
raad.
Heg men in Stockholm bouwt.
Uit Stockholm wordt gemeld:
Blijkens een dezer dagen verschenen
verslag hebben de coöperatieve bouwveree-
nigingen in Stockholm thans een zoodani-
gen omvang, dat op iedere 10 inwoners
van Stockholm een lid van een houwver-
eeniging is. Ten gevolge van het tekort aan
woningen gedurende den oorlog hebben de
huurders coöperatieve vereenigingen ge
vormd en hun eigen huizen gebouwd. Er
zijn thans 700 coöperatieve vereenigingen
met totaal 50.000 leden en een huizenbezit
van ruim 300.000.000 kronen.
Het huwelijk van Prinses Victoria.
In zeer eenvoudigen vorm is Zaterdag
het burgerhuwelijk tusschen prinses Vic
toria van Schaumburg-Lippe (zuster van
den ex-keizer) en den Rus Zubkow in het
raadhuis van Bonn voltrokken.
Wolff seint, dat het kerkelijk huwelijk
op 21 of op 23 November te Bonn zal vol
trokken worden.
Korte berichten.
Te Lissabon is een aanslag gepleegd
op een Portugeesch kolonel, die als de
krachtigste steun voor het tegenwoordige
regime geldt. Verschillende personen, die
echter in de duisternis konden ontkomen,
wachtten 'hem in de buurt van zijn woning
op en losten revolverschoten op hem,
waardoor hij echter slechts licht gewond
werd.
De politie te Konstantinopel zet het
onderzoek voort naar het communistisch
complot, dat 2 maanden geleden is ontdekt
onder het personeel van de tabaksfabrie
ken. Zij legde de hand op belangrijke do
cumenten en arresteerde een 20-tal op
ruiers. De arrestaties en verhooren wor
den voortgezet.
Het geboortegetal in Engeland en
Wales heeft in de eerste drie kwartalen
van dit jaar zijn laagste stand (17,2 per
duizend levenden) bereikt. Voor de eerste
maal is het gebleven beneden de buitenge
woon lage geboortegetallen in den oorlogs
tijd. Daarom kan, naar de Times opmerkt,
de opvatting dat het lage „oorlogsgeboor-
tegetal" een zuiver tijdelijk verschijnsel
was, niet meer gehandhaafd worden. Het
geboortegetal is thans de helft van wat bet
40 jaar geleden was.
De bedreigde klompen-industrie.
De minister van Arbeid heeft Volgens,
de „Zw. Ct." aan da burgemeesters; van
onderscheidene plattelandsgemeenten; ver
zocht hem een opgaaf te verstrekken van
bet aantal 'populieren in hun gemeente,
alsmede den stand van den aanplant en
de opruiming van die boomsoort. Dit ver
zoek houdt verband met een bijl den mi
nister ingekomen klacht over den uitvoer
van populierenhout, waardoor de klompen
industrie zou worden bedreigd in haar
bestaan.
Het „Comité in de bedreigde klompen
industrie" heeft zich tot de Tweede Kamer
gewend met een adres, Waarin het co
mité er op wijst, dat de toestand, waarin
de klompenindustrie zich sinds eenige ja
ren bevindt, van dien aard' is, dat her
haaldelijk aan de overheid om maatregelen
is verzocht, die er toe zouden kunnen
leiden, dat den beoefenaren eenige be
staanszekerheid zou gewaarborgd zijn.
Het gaat niet alleen over den invoer
van klompen, maar ook over den uitvoer
vair hout, dat voor de klompen wordt
gebezigd.
De klompenmakers - of anderen
uit België koopen hier het klompenhout
op en komen met de klaargemaakte klonV
pen op de markt, tegen een prijs waar
voor ze hier niet te leveren' zijn.
De invoer van het goedkoope product
is van dien aard, dat daaraan paal en
perk dient gesteld te worden.
Bedroeg ,d© invoer van 1910 tot 1913
gemiddeld 2711 ton por jaar, in 1923
tot .'1926 werd gemiddeld 3989 ton inge
voerd1.
De .uitvoer bedroeg van 1910 tot 1913
gemiddeld 577 ton per jaar, in' 1923 tot
1926 (werd! gemiddeld 230 ton per jaar
uitgevoerd, i
De (invoer .steeg met bijna' 40 pet.; de
uitvoer (daalde met ruim 60 pet. In de
maanden ivan Januari tot en met Septem
ber fvan dit jaar bedroeg do invoer 2720
ton'.
De (uitvoer bedroeg in diezelfde maan
den (229 ton.
Ook uit deze cijfers moge blijken, dat,
alhoewel de uitvoercijfers voor dit jaar
waarschijnlijk iets gunstiger zijn, de in-
voercijfers weinig perspectief bieden op
eenige opleving va'n het bedrijf.
Bij dezen zeer slechten toestand komt
zich nog de steeds stijgende uitvoer van
hout voegen.
In de eerste 8 maanden van dit jaar
word 27,063 ton uitgevoerd, in dezelfde
maanden van 1926 bedroeg de uitvoer
27,262 ton, in dezelfde maanden van 1925
was dit 21,051 ton en in dezelfde maan
den van 1924 was dit 5202 ton.
Do Jaatste jaren dus een constant hooge
uitvoer, vergeleken met 1924, toen do
Belgische klompenmakers het klompen
hout nog niet kwamen wegkoopen.
Het is dus begrijpelijk, dat het den
klompenmakers pijnlijk aandoet, dat liet
hout in veel te groote massa wordt uit
gevoerd, zonder eenige beperking, en van
datzelfde hout de bewerkte klompen wor
den ingevoerd tegen den prijs zooals bo-
vengenoeAul.
Met deze korte' uiteenzetting beoogt het
comité, een beeld, te geven van den zeer
précairen toestand, waarin de klompen
industrie verkeert en tevens de Kamer
te verzoeken het initiatief te namen tot
het voorstellen en zoo mogelijk doen aan
nemen van maatregelen, die inhouden be-
perking van invoer van klompen of stop
zetting van uitvoer van klompenhout. Wat
dit eerst© betreft, meent het comité, dat
maatregelen, zooals voorheen in het
schoenenwetje waren neergelegd', zeer ze
ker den onhoudbaxen toestand zouden
helpen verlichten.
W ij z i g i n g Landarbeid® r s w e t.
In het Voorloopig Verslag der Eerste
Kamer over liet wetsontwerp tot wijzi
ging van de Landarbeiderswet, wordt o.m.
de opmerking gemaakt, dat de belangrijke
wijziging, door de Regeering' in' het ont
werp aangebracht tijdens de behandeling
in de Tweede Kamer, duidelijk doet zien,
dat het regeeringsbeleid ten déze aan vast
heid te kort is geschoten.
Andere leden daarentegen juichten de
houding der Regeering toe.
Wijziging Rjadenwot.
In het Voorloopig Verslag der Tweede
Kamer wordt gevraagd, of uit dit wets
ontwerp mag worden 'afgeleid, dat de
minister heit stelsel van' verkiezing, van1
leden! en plaatsvervangende leden vair de
Raden' van Arbeid, zooals dat in de' Ra-
dehwet is geregeld, niet juist acht. Zoo
ja, ware het dan niet beter dit stelsel
te wijzigen en b.v. met dei gevolgde en
krachtens dit ontwerp' te volgen praktijk
in! ovmeenStomiming te brengen?
Kaneen! voorstel tot zoodanige wijzi
ging spoedig worden' tegemoet gezien? Of
acht do minister het beter daarmee te
wachten tot een meer algemeiena her
ziening; van de Radenwet aan de orde
komt in! verband met de, zeker binnen
kort te wachten, voorstellen tot unificatie
der sociale verzekering?
Schpjrdijn-visscheriji. In demi
loop van de maiand November komen!
ml de Zeeuwschie Strooimert vaak scholen
Schardijn binnen', maar in geen geval
eik jaar, want het gebeurt, dat ze de
Zeeuwsche zeegaten goh'cel negeoren, zon
der dat me*n daarvan de oorzalafc kent.
Komt ze evenwel, danl valak in! zulke
enorme! hoeveelheden', dat men er geen
raad mee weet, vooral omdat ze in Zee-
Iahd uitsluitend versch gebruikt worden.
Do sehavdijn mag volstrekt niet verward
worden met de Fransche sardine; daar dit
c-ein ander vischjo is, dait in olie wordt
ingemaakt. De schardijn is feitelijk de
sprot, na verwant met do haring (Clupea
harcugus) ert wetenschappelijk bekend als
Clupea spratbus eh wordt, behalve in' Zee
land en misschien in het Noorden in
enkele visschersplaajtseu, alleen versch ge
bruikt, maar overigens in! ons land als
sprot in geroofcten. toestand verorberd.
Eigenaardig is het, dat vooral hij mistig
weer de schardijn haar! intrede doet in
do Stroomen en sommige tijen wordt
per vaartuig wel 500 tot 800 K.G. ge-
vis-cht en' waar dan tal vain visschers
die buiten hun eigen bedrijf in de na-
jaarsmaanden visscheu, aan de campagne
deelnemen, komen er zoo'n massa dat
men er geen raad mee wclet.
Goes. Op nitnoodiging van den Chr. Be
sturenbond zal a!.s- Vrijdagavond in open-
hare vergadering optreden ds A. de Vo-ogd1
van Vhssingen met het onderwerp: ,,De
vrouw in het sociale leven", van welke
lezing a.s. Woensdag nadere aankondiging
per advertentie zal plaats hebben.
Spreker en onderwerp rechtvaardigen
zeker een! goede opkomst. Vooral onze
vrouwen en meisjes mogen ditmaal niet
thuis blijven.
Vlisslngen. B. en W. doelen den raad
mede, dat het in hurt voornemen ligt
als plaatsvervanger vain! den secretaris,
niet ingang vanj 1. Jan. a.s. aan te wijzen
dhr A. de Beijl, hoofdcommies ter secre
tarie. In verhand daarmede stellen zij
voor hem na het hereiken van zijn jnaxi-
mum salaris van f3700 op 1. Juni 1928
nog telkens om de twee' jaar flOO te
verhoogen en dus te laten, klimmen tot
een maximum van f 4000-
Van den Alg'. Bond vain Politieperso
neel is een verzoek ingekomen onr vakan
tietoeslag voor het politiepersoneel. Het
blijkt, dat het hoofdbestuur dit adres in
zond zonder medeweten en zonder instem
ming van het afdeelhigsbcstuur te VI is-
smgen, hetwelk met een verzoek aan liet
hoofdbestuur om het in te trekken, geen
resultaat bereikte. Waar B. ere W|. litoven-
diem vinden, dat er thans geen aanleiding
bestaat aan personeel in dienst der ge
meente zulk een toeslag te verleenen, ter
wijl de financieel© gevolgen, hat verzoek
ook niet voor in'williging vatbaar maken,
stellen zij voor afwijzend op het verzoek
te beschikken.
Kapelie. Vrijdagavond werd de 71-jarige
vrouw van den' wagenmaker J. B- alhier
in de nabijheid van do pastorie der Ned.
Herr. Kerk aangereden door den motorrij
der P. K. uit Kloetinge die zijni zuster
mede op de duozitting had. Bewusteloos
dn hevig bloedend werd de vrouw bij Dr
PfeiffeT binnengedragen:. Na behandeling
is de patiënte: na'ar haai' woning ver
voerd. Ze is nog even' bij kennis geweest,
oan vervolgens weder liet bewustzijn te
verliezen. Naar men ons mededelelde hield
de motorbestuurder, die er evenals dei
duoberijdster zonder letsel afkwam, zich
aap; de regels van den weg, had voldoende
licht en stopte ook onmiddellijk.
De vrouw is tot op vanmorgen nog
niet tot bewustzijn gekomen. Men vreest
het ergste.
's Gravenpolder. Vrijdagavond werd on
der leiding van dhr L, Meeuwsen van
'sH. Abtskerke, een vergadering gehou
den om te komen tot de oprichting van
een geitenfokvereeinigirtg! Nadat dhr Ver-
sluijs van Serooskerk© een lezing had!'ge
houden over „Het nut van de oprich
ting van een geitenfokveree'niging", werd
besloten om tot de oprichting over te
gaaln.
D,e contributie werd vastgesteld op 50
cent per ja.ar en' het dekgeld op fl
per geit.
Tot en met 15 Dec. e-k. kan meirt
zich als lid opgeven bij den heer M.
Jacobussen en! is men vrij vah entree
te betalen. Na 15 Dec. o.k. wordt eeW
entrée betaald van f 1 per lid. Latere
geitelrthouders en personen die zich later
in de gemeente vestigen' zijn vrij van
entree bij; de toetreding. Dhr M. Jacobus
sen zal den vereenigingsbok houden.
Souburg. Vrijdag had een algemeen©
vergadering plaats der Chr. Wijkverple-
