H No. 42 Vrijdag 18 November 1927 42e Jaargan§ iï t) ÜEEÜBTE Binnenland r "A ölt nummer bestaat uit 2 bladen. voor met >UGH Ivrije tér je in buis k, naar OUGH e Imidt W Cream ICream r ant. ■fnifi J Griffie in lider maal 1 overzich- Izij hoven- jen verant- Iten bevat, ptandighe- Lan. pandering Jan het be- |nnapolder fed. Staten Ipronkelij- Inapolder" fhivaris te komt de bntract op Jurg werd zijn ont- ïapolder", pnna Aga- heer Mr 'Duijven- scliijnt de jlen te zijn gesproken [n Stoom pan 6 Juli ien Prov. Ichelde bij In gebouw Ikamer en In ma ter i- Ichen ver- d, voldoet behoefte. de tegen- den toe- fgplaatsen i volgens gaan tot P op een lin de na- Set ligt in J bevatten, lecteur, de Jen agent Ichtkamer [erenloods een en leden, wa lg' en cen- Irden glo- faten stel- ander te agenda, ger gepu- nog me ien stand M. Een f>l ontslag als grif van een fns opvol een ver- al. polder van Ged. ?rleg fus- iet „Wit- i de aan tie „Het Breda", voor do 1 om een erzoeken ootdienst ging van oetpaden bijz. re- watering oord-Be- aan stei- iand met erleening ijs; ai'wij- van het bartiging van ze- van een wegen- ment be de amb- electrifi- jzigingen vragen, aan Ged. in enkele zake het oomtram rende de '27 en 1 de ant- i aantal 3 periode engst, in 11.49. <- J.-i' s Directeur- Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Bureau: Lange Vorststraat 70, Gees. Tel.: Redactie en Administratie no. 11 Postrekening No. 44455 Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259 Verschil van inzicht. Als een der bezwaren tegen samenwer king van de rechtsche partijen wordt steeds genoemd en 'is ook nu weer hij het debat over do Staatsbegrooting in' de Tweede Kamer aangegeven1, dat er bij die partijen op menig punt verschil van meeninlg bestaat- Op grond daarvan, wordt clan de ■onmogelijkheid van oen vruchtbare samen werking betoogd. Het was de heer Schouten die in 2ijne korte rede, o-rn. op dit punt do aandacht vestigde- Hij begon met er op te wij'zen, dat het, wanneer m-en zoo redeneert, nimmer meer mogelijk zou zijn to komen tot de vorming van! een parlementair kabinet- Zijn, zoo vroeg hij; en met recht, do partijen, welker woordvoerders over ■die' verschillen spreken, het absoluut ■eeUs? Zijn m die partijen geen verschil len? Zijn er tusschen die partij'cn ,gean verschillen? Toch roe-enen. die partijen dat zij met een 'der rechtsche païtijetai of met een aantal leden der drie rechtsche partijen in staat zijn oen meerderheid te vormen, waarop een parlementair KaL bmet steunen kan. Mijnheer dc Voorzitter! Begrijpt u iets van die critiek? Ik zal mij slechts even bezighouden met de S-D.A.P. Die voort over deze aangelegenheid oen toon, welke naar het mij wil voorkomen geheel en al niet in overeenstemming is met de positie, waarin die- partij op dit oogeU- blik verkeert- Er is in haar kring een' groot verschil van gevoelen over de ver houding tusschen partij en vakbeweging; men is bezig dat vraagstuk tot een op lossing to brengen, maar hot is de vraag of de oplossing, welke wordt voorgesteld, aan de S-D.A.P. een onafhankelijker po sitie als politieke partij zal geven dan! zij nu heeft. Men' kan er op wij'zen, dat zeer waarschijnlijk die partij bij aan vaarding van do voorgestelde oplossing in meerdere of mindere mate zal word-en1 geknecht door het N. V. V. Er is in de S- D. A. P, eert groot verschil van gevoelen in zake- de hou ding, welke moet worden aangenomen tegenover de meer uitgesproken revolu tionaire actie. Mag ik in dit verband wijzen op wat in den laatsten tijid aatal de orde is gekomen: bet optreden van den heer Fimmen, etc. en hoe daarover in de S. D- A. P. wordt geoordeeld? Zoo dra de heer Albarda met eenigö voor zichtige woorden-, met de handschoenen aan, iets zegt over deze zaak, staat de heer Stenhuis in klare taal gereed met zijn waarschuwing. Het is op zich zelf wellicht oen klei nigheid, maar er spreekt heel veel uit. Op het oogenblik is de positie van' da S-D.A.P. niet zoo eenvoudig en zijn er veel grootere verschillen van meenhig dan de koeren hier doen blijken." Na dan gewezen to hebben op de ver schillen die zich in! den botez-em der S.D.A.P. voordeden tan opzichte van do wethouders verkiezingen, vervolgde do heer Schouten: „Mag ik verder wijzen op het verschil van gevoelen, dat er is in de S.D.A.P. ten aanzien van de praciische wel licht niet de theoretische handels politiek; ten aanzien van de houding, walk® moet woirien aangenomen tegen over dei bmoenlandsche nijverheid; ten aanzien' van de woningpo-litiek; ton aan zien van 'de finaincioele politick in hot algemeen en van die in de groota ge meenten in het bijzonder; ten aanzien van de loon- en salarispolitiek voor liet Over heidspersoneel ten aanzien van de ver bindendverklaring der collectieve arbeids overeenkomst? Ik noem hiermede slechts enkele zaken, welke liggen op p-ractisch gebied, tea opzichte waarvan herhaaldelijk blijkt, dat m d'e S- D- A. P. groot Verschil vap| gevoelen bestaalt tusschen de mannen, welke daarover spreken. em| schrijven, om nog niet te spreken van da fundamen tele verschillen, welke aan do orde ko men, internationaal en- nationalaj- Daar voor vcrwijis ik naar het boek van Hen drik de Man, over het Marxisme; „Zur Psychologie des Sozialismus". Dat is meer dan een „reformistische" critiek op het Marxisme, dat is een eingehende critiek op de grondslagen! ypn het Marxism® zelf. Daarnaast noem ik, dat gebleken is op het laatstgehouden religieus-socialistisch roongres, dat er groot verschil van ge voelen is over de vraag, of de theorie van den klassenstrijd kan worden ge handhaafd door de S- D. A. P- Ate de heeren van die -zijde zoggen: gil, rechtsche partijen, zijt onmachtig om met elkander een parlementaire meerder- VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG he id to vormen, want er zijn bij u vele verschillen, en zij mccnen dat ernstig, dan hebben zij daarmede te gelijker tijd verklaard, dat zij zelf volstrekt on machtig zijn om dat werk te verrichten, waardoor hier mogelijk is een construc tieve Staatkunde op den grondslag van een parlementaire meerderheid- Dat zelfde hebben wij mutatis mutandis van de andere partijlen aan de linkerzijde gezien. Ik behoef niet te wijzen op de verschillen in den Vrijheidsbond; ik be hoef niet te wijzen op de verschillen in de Vrijzinnig-Democratische partij- Ik voeg er in één adem aan toe, dat de toestand nog zeer gunstig is voor de drie genoemde partijen!. Immers, oetn reeks van jaren zijn zij nu uitsluitend oppo sitie (geweest en ieder weet, dat men! in de oppositie langer handhaaft de dus genaamde ongebroken -eenheid over de gcheele linie, dan wanneer men zelf con structief werk moet leveren, zelf ver antwoordelijke Rcgeeringsdadem moet ver richten, zelf moet beslissen! over wat po sitief gedahn of gelaten moet warden- Als de heer March-ant 111! een door hem zoo ideaal geacht Kabinet enkele ja1- ren was opgenlomm geweest, dan zou eerst blijken, hoeveel nu immanente ver schillen in den boezem van de vrijlzinnig- democratischo partiji bestaan." Van deze opmerkingen van den heer Schouten kan zeker niet gezegd worden, dat zo er mlaast waren- De rechtsche partijen zijn het lang niet in alles eens- Maar de partijen' ter linkerzijde komen wel in de allerlaatste plaats in aanmerking om daarop critiek te oefenen. Zij hebben, zoowel ieder afzonderlijk als gezamenlijk hunne verschillen, terwijl ze missen wat do rechtsche partijen bezit ten: een gemeenschappelijk leidend begin sel, dat bij alle verschil, toch' tot op- bouwenden arbeid fin (staat ètelt- Bijzondere vermelding verdient ook wat d.e heer Schouten aan! het adres van Ds Kersten opmerkte omtrent de vor ming van een parlementair Kabinet- De Staatk- Geref. spreker had zich' ver klaard voor het parlementaire stelsel en' hij erkende tevens, dat bijl dit Kabinet het parlementaire stelsel niet veilig is ein niet veilig blijft- „Wanneer ik, aldus de beer Schouten, daarvan mag ui (gaan, dan zou ik den heer Kersten willen vragen; wat zult gij hier verrichten als partij om te komen tot de best bereikbare veiligstelling van' het parlementaire stelsel, waaraan gij uw hart. verpand hebt, (want de hee-r Kersten bet- riep zic-h daarvoor op Colijh)? Als ik op de vraag een! antwoord mag geven is liet dit: dat ik niet geloof, da,t xe-mand in deze Kamer in staat is, uit het betoog van den heer Kersten ook maar iets af te leiden ten' bate vato. do go-ede werking van het parlementaire stel sel- D-it is een van mijn grieven. Men kan op politiek gebied niet vol staan met bet steeds innemen van een1 negatieve positie. Als de heer Kersten! ■«enerzijds de thaUs bestaande toestand afkeurt, roept om herstel van' liet parle mentaire stelsel, anderzijds zich verzet tegen de -samenwerking van Roomsch en rood, ook zich verzet tegen de sameniWör- king vart de drie rechtsche partijen in coalitie, die samenwerking goddeloos keurt, San vraag ik: wat kan hij, dit standpunt innemende, doen ten bate van het parlementaire stelsel, de handhaving en go-ede werking daarvan? Niets! Inte gendeel, hij breekt af. Of hij moet van oordeel zijn, dat een Roomsch-roode com binatie als parlementaire meerderheid voor een parlementaire Regeering beter is te achten dan het herstel van do samenwerking tusschen de drie Christe lijke partijen." Dit betoog schijnt ons klemmend- Het is niet genoeg, vooral niet voor een partijleider, alleen aan te geven hoe het met moet- De hoer Kersten wenscht cm parle mentair Kabinet. En een Kabinet dat stuurt in Christelijke richting- Welnu, als dat zijne bedoeling is, dan: moet hij ook, op het voetspoor van Groen' van Prinstcrer, de middelen willen, die tot dat doel kannen leiden- Groen van Prinsterer zag twee hoofd richtingen; de ecne die onder velerlei wij zigingen de revolutieleer in toepassing brengt en de andere wolko haar bestrijdt. Op samenwerking met de laatste was hij bedacht- Hot was onder leiding van Groen van Prinsterer dat Kuyper en' Lohman het pad van de samenwerking der rechtsche partijen effenden- Groen van' Prinsterer werd deswege, evenals nu de Anti-revolutionairen, mede door geestverwanten bestreden- Men schold hem een crypto-Katholiek. Hij werd; voorgesteld als een verrader van vaderland eM kerk- Maar hij Is daarvoor niet uit den weg gegaan- Hij bleef in het oog houden, dat er hij alle verschil, bij de rechtsche partijen toch ook belangrijke punten van overeen komst zijn- Hij wonschto, evenals de partij van Ds Kersten, toepassing van de Chr- begin selen. Maar er is d-it velschil, dat hij! niet alken het doel, maar ook de midde len wilde, die tot dat doel konden lei den En dat is het wat de Staatk. Geref. nog te veel uit hot oog verliezen'. Langs Rome heen. De scherpe .aanvallen van do heeren Lingbeek en Kersten op de Chr.-Hist. Unie en de A.-R. partij geven het (R.K.) „Cen trum" aanleiding tot liet maken van de volgende opmerkingen „Het verschijnsel is niet nieuw. Tientallen van jaren geleden deed het zich, onder andere omstandigheden, op dezelfde wijze voor. Alleen do namen verschillen. En daarbij is ook hetzelfde gebleven dit: dat de strijd, welke togen! „Rome" wordt gevoerd, niet minder, of liever nog méér zich keert tegen de anti-revolution- nairen en do christelijk-historischen, dan tegen de katholieken. Over ons hoofd hoon schieten de anti-papisten o-p die partijen hun scherpst gepunte pijlen aE. Door anti-Roomsiche leuzen, door voorstellingen als zou het land worden bedreigd door „Roomsch gevaar" en „Room-sche overheerscbin-g", laat een -zeker aantal protestanten zich gemak kelijk medesleepen. En het is met zulk© leuzen en .voor stellingen, dat de fanfare tegen de anti- revolutionnairen en christelijk-histori schen -geblazen wordt. De katholieken als partij deert het niet. De uitvallen tegen „Rome" kun nen ons koud laten. Maar voor de beide groote protestant- sche partijen staat de zaak anders, wat door sommigen der onzen niet altijd voldoende schijnt begrepen te worden. De strijd- d©r anti-papisten moge in theorie en naar de letter van woord en geschrift jtegen .„Rome" zijn gericht pracLisch gaat hij liet meest en het felst tegen onze bondgenooten in de Rechtsche samenwerking." Het is wel merkwaardig, dat wat bier wordt opgemerkt, en wat ieder die de zaken nuchter beziet, gemakkelijk kan waarnemen, niet tot de heeren Lingbeek en Jverston schijnt door te dringen. Want liet is juist wat hot „Centrum" zegt, dat het fel anti-papistisch optreden van deze heeren Rome volstrekt niet deert, en dat de R.K. Staatspartij) daardoor in geen enkel opzicht wordt verzwakt. Maar daarom is dit optreden, nog vol strekt niet onschuldig. Rome moge dan niet door de onbe kookte aanvallen van cl© bovengenoemde heeren worden getroffen, de Antirevolutio naire en de Chr.-Historisohe partij' worden er wiel terdege door verzwakt. Tot groote vreugde van de linksche partijen en met name van de S.D.A.P. die nog altijd uitziet naar het geschikte oogenblik om haar slag te slaan. Hoe heviger de heeren Lingbeek en Kersten te keer gaan, hoe harder „Het Volk" juicht. En dat is te verstaan. De revolutionaire groepen begrijpen zeer gloed, dat op die wijze hunne belangen gediend worden. Als de rechtsch-protestantsche partijen in onderlinge verdeeldheid hun kracht ver scheuren, krijgen de revolutionaire par tijen een kans- Zoolang de rechtsche groepen naast elkaar staan, kunnen zij; wel thuis "blijven, maar dat wordt anders wanneer aan de rechterzijde de krachtbrekende actie die zooals 't „Centrum" terecht constateert langs Rome heengaat, wordt voortgezet Het is wel droevig dat dit door man nen als Ds Kersten niet wordt ingezien. Het applaus van Socialisten en Com munisten moest hun. toch wol iets te -zeg gen hebben. Invoer van ondermelk in Engeland. In het lagerhuis deelde Kingsby Wood mede, dat uit het onderzoek gebleken was, dat de gecondenseerde ondermelk, die uit Nederland en Denemarken wordt inge voerd, onder even goede voorwaarden ge produceerd wordt als in Engeland zelf en dat hij uit een oogpunt van hygiëne geen maatregelen kan nemen om den invoer te 5 verhinderen. Crisisgeruchten in België. In politieke kringen te Brussel blijven de geruchten over een mogelijke regeerings- erisis aanhouden. Volgens sommigen zou den de socialistische ministers er aan den ken binnen korten tijd reeds uit het Kabi net-Jaspar te treden; anderen beweren, dat de Katholieke .minister van landsver dediging, de Broquevillo, van geen werke lijke vermindering van den militairen diensttijd meer wil weten en ontslag zo 1 nemen, zoogenaamd om gezondheidsrede nen. Groote steden in Italië. Men heeft in Italië een telling gehoudeii van het aantal inwoners in eenige groota steden: Rome telt 850.000 inwoners, Na- pels 941.080 en Milaan 916.000, Genua heeft het tot 612.000 gebracht. De groote toeneming der bevolking is te danken, niet aan liet groote aantal ge boorten, maar aan de annexatie van om liggende dorpen. Napels en Milaan trokken elk elf dorpen aan zich; Genua vijftien. Vliegers zeek. Te Londen is geen enkel bericht meer ontvangen van Mc Intosli en Hinder, die een nonstopvlucht naar Britsch-Indië heb ben ondernomen. Men vermoedt, dat de benzinevoorraad gestrekt heeft tot half vijf gistermiddag. Er lieerscht groote ongerustheid om trent hun lot. Een vliegtuig van de Herogesellschaft is op zijn vlucht van Reval naar Helsingfors zoek geraakt. Het toestel vertrok Woens dagmiddag. Op de Finsche kust hangt een dikke mist. Do pogingen tot opsporing van het vliegtuig bleven tot dusver zonder re sultaat. In liet toestel bevinden zich be halve de bestuurder en een mecanicien ■twee officieren van don Finschen genera- len staf. De Sultan van Marokko overleden. Moelai Joessef, de sultan van Marokko is gisteren overleden. Hij werd in 1882 geboren als zoon van den sultan Moelai Hassan, die van 1873 tot 1894 als de 14de in de dynaslie der Aliden regeerde. Na Moelai Hassan's dood regeerde Abd- el Asis lot 1908. In dit jaar zag hij zich genoodzaakt, ten gunste van zijn broeder Moelai Hafid af te treden, die met. liulp der Franschen, die in 1907 door de be zetting van Casablanca vasten voet in "Marokko gekregen hadden, tegen hem in opstand was gekomen. Nadat Moelai Hafid in April 1912 door de Franschen tot onderteekening van het protectoraatsverdrag gedwongen was, kon hij echter tegenover aanvallen uit de rangen der Marokkaansche stammen ook niet meer stand houden. Hij1 trad daarom op 12 Augustus 1912, tegen betaling van een som van 400.000 fr. en een jaargeld van 375.000 francs af en leeft sindsdien in Marseille. In zijn plaats riepen de Franschen pp 13 Augustus 1912 ;zijn broeder Moelai Joessef aan het bestuur van 'het sultanaat en beschermden hem tegen alle nu en dan optredende tegen-sultans. Zijn oudste zoon zal hem vermoedelijk opvolgen. Para-typhus-epidemie. Te King's Langloy (Eng.) en omgeving zijn 60 a 70 personen, waarvan meer dan de helft kinderen, plotseling ziek gewor den. De met koorts gepaard gaande ziekte, die zipli openbaarde, is (hans gebleken een soort paiva-typhus te zijn. Aanvankelijk wisten de doctoren geen raad met de symptomen, die veel weg hadden van die van hevige influenza. Een nauwkeurig onderzoek wees pit dat al de aangetaste personen bediend werden door den zelfden melkboer. De epidemie werd van zoo ernstigen aard beschouwd, dat het ministerie van volks-, gezondheid een eigen vertegenwoordiger en een aantal Londensche specialisten heeft gezonden om een verder onderzoek in te stellen. De burgeroorlog in China. Langs, de spoorlijn TientsinPoekow hebben verwoede gevechten plaats gehad. Elfhonderd zwaar gewonden zijn gisteren te Nanking aangekomen. Het peliijnt, dat een leger van 60.000 man nationalistische troepen, de troepen van generaal Seen Tsjoen Fang over een uitgestrekt front heeft aangevallen, maar in de richting van Min-gkwang werd to ru-ggeslagen. De nationalisten leden enorme verliezen, voornamelijk door het mitrailleurvuur der- Noordelijken. De Noordelijken hebben ech ter verzuimd den verslagen vijand te ach tervolgen. Volgens berichten uit Canton zijn daar ter stede gisterenavond onlusten uitgebro ken. Er ontstond eon vuurgevecht tusschen de bestrijdende partijen, dat den gehee-len Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post, f3.— Losse nummersfO.Ol Prijs der Advertentiën: 14 regels f1.20, elke regel meer 30 et. Bij abonnement belangrijke korting Men is zoo licht geneigd te zeggen „STER-TABAK is een naam- artikel en kan gemakkelijk ver kocht worden". Doch weet gij wel. waaraan STER-TABAK haren goeden naam dankt? Aan het feit. dat eik pijpje STER TABAK even heerlijk smaakt als het vorige en dat elk pakje dezelfde geurige, rijpe.lichtepijp- tabak bevat als het opgerookte. De naam NIEMEIJER op tabak is als de keur op het goud: WAARBORG van KWALITEIT N.V. Thcodorus Niemeijer Groningen en Rotterdam ïèr nacht voortduurde. De staat van beleg is te Canton afgekondigd. De poorten van do Europeesohe wijk zijn gesloten. De arbeiders hebben hot telegraafbureau vermoesterd en bezet. Hoe stemmen de vrouwen. Bij de verkiezingen voor den Landdag van Hessen hebben te Mainz mannen en vrouwen op verschillend gekleurde biljet ten gestemd, om na te gaan voor welka partijen de vrouwen voorkeur -hebben. Het bleek, dat slechts op twee partijen meer vrouwen dan mannen haddon gestemd. Bij het Gentrum was het verschil zeer groot, 7499 vrouwen tegen 3902 mannen, 'bij de Volksrechtpartij 1363 tegen 1188. De andere partijen hadden meer de gunst van mannen. Bij de socialisten wa ren de cijfers 8661 mannen en 6821 vrou wen, demokreten 3127 en 2519, Duitsch- nationalen 988 en 777, communisten 1878 en 999, Duitsche volkspartij 1707 en 1571. Korte berichten. Gisterenavond zijn te Berlijn leden van rechtsche organisaties in hotsing ge komen met communisten. De politie moest ingrijpen. Dertien personen werden ge arresteerd. In1 de haven van Stockholm is een motorboot door een stoomschip .geramd. De motorboot zonk onmiddellijk. De vijf opvarenden verdronken. Uit Johannesburg wordt gemeld: Ee* Europeaan en achttien inboorlingen zijn ingesloten in een mijn drieduizend voet diep, doordat een der schachten van de Kroonmijnen tengevolge va.n liet instorten van een rots versperd is. Vijftig mijnwer kers trachten de opgaslotenen te verlos sen. Er heeft een noodweer gewoed in het N.-W. en Z.-W. va.n het district Was hington. Minstens zeven personen zijn naar het ziekenhuis gebracht. Verschei dene huizen zijn ingestort. President Hindenburg ontving giste ren generaal Booth van het Leger des Heils en zijn dochter Mary, commandant» van het leger in Duitschland. De dire- cteur van de ga sfabriek te Utrecht De raad van beroep voor ambtenlalaïs- zaken te Utrecht zal binnenkort behande len het beroep van den heer J. F. Bruin- wold Riedel, directeur van de gasfabriek, inzake het voorstel van B- en W. aan den gemeenteraad, hem, in verband met den uitslag van het justitioneel onderzoek be treffend© de knoeierijen in da gasbedrij ven-, niet eervol uit den gemeentedienst te ontslaan- Als verdediger van den heer Bruinwold Rjedel zal optreden mr E- G. S. Bo-urlier. m Den Haag, en de in beroep- komende ambtenaar heeft eenige getuigen opgege ven om door het scheidsgerecht te worden1 gehoord. Zijn wij juist ingelicht, dan heeft de heer Bruinwold Riedel bezwaar tegen de behandeling op dit oogenblik van liet voorstel van B- en' W. inzak© het niet- oervol ontslag, wijl B- en W- niet eerst hebben afgewacht de beslissing van de justitie, of hij al dan niet strafrechtelijk I

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1927 | | pagina 1