No, 30
Vrijdag 4 November 1927
42e Jaargang
n
EERSTE BIM.
van>
QwSewrfwx*
IslteoM.
KRONKELENDE PADEN.
Blmiliuuf
Clit nummer bestaat uit 2 bladen.
FEUILLETON.
18)
23, 26,
33, 37,
14, 17,
33, 35,
t. voor. teg.
57 23
27 13
14 26
15 25
14 26
11 29
t. voor. teg.
11 9
36 24
46 34
21 19
25 35
12 28
<«r
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 et.
Bij abonnement belangrijke korting
Vrij naar het Engelsch-
o
Na de school de radio.
De vrijzinnige pers kan nog maar steeds
niet gewennen aan het denkbeeld dat alle
burgers op voet van gelijkheid worden be
handeld.
Het recht van het Christelijk onderwijs
is tenslotte erkend, maar in hoofdzaak,
omdat het niet anders kon, omdat er geen
andere uitweg meer was.
Op dit oogenblik staat de radio-omroep
in het middelpunt van de belangstelling.
Dat de christelijke volksgroepen te Hui
zen een eigen zender hebben verkregen, is
een feit dat men niet kan verkroppen. Zoo
iets meent men, komt niet te pas. Op die
manier wordt de eenheid van ons volk ge
schaad en de strijd der geesten ook naar
de lucht overgebracht. En dat mag niet'
Waarom zouden de menschen van chris-
telijken huize geen genoegen nemen met
„neutrale" uitzendingen, zooals zij vroeger
genoegen moesten nemen met de aan de
natie vastgehechte openbare school?
De christelijke radiovereenigingen heb
ben zich echter van dit alles niets aange
trokken. Ze zijn rustig hun gang gegaan
en de „eigen zender" is een feit geworden.
Maar en dat maakt nu de vrijzinnige
bladen heelemaal van streek nu zijn ze
nóg niet tevreden.
Nu verlangen ze bovendien nog invloed
op de samenstelling van de programma's,
die, als de voorgenomen plannen ten uit
voer worden gebracht, naar Indië zullen
worden uitgezonden.
Mochten hiertegen bezwaren bestaan,
dan verzoeken zij een eigen zendvergun
ning.
„Onze organisaties, zoo zeggen zij, kun
nen zich in geen geval vereenigien met
een regeling waarbij de verzorging van
den omroep, die dan „neutraal" wordt
genoemd, gelegd wordt in handen van
een conservatief-virijzinnige organisatie,
terwijl aan onze organisatiesi alleen gele
genheid zou worden gegeven, af en toe
als aanvulling en toegift een enkele kerk
dienst of toespraak uit te zenden, zonder
dat ons eenige invloed op de overige
programma's of op den gang van zaken
zou worden toegestaan.
Ondergeteekenden meenen, dat dit zou
neerkomen op de wederinvoering van het
overwonnen standpunt der openbare
school, die ook „neutraal" en voor alle
Nederlanders, bruikbaar zou wezen en
waarbij voor onze groepen door het geven
van één uur godsdienstonderwijs p-er week
gelegenheid zou zijn, het voor allen ge
schikte programma der openbare school
naar eigen inzichten aan te vullen.
Wij hebben er groot principiëel bezwaar
tegen, de vrijzinnige levens- en wereld
beschouwing als norm voor ons nationale
leven te zi.en geproclameerd, om dan de
levensbeschouwingen onzer groepen te
zien gedegradeerd tot iets b ij z o n d e r s,
iets sectarisch, iets, dat van de nor
male uiting van ons nationale cultuur
leven zpu afwijken. Wij zijn van bordeel,
dat onder meer de vrijzinnige, de ortho-
dox-Protestantsche en de Roomsch-Ka-
tholieke levensbeschouwing als volko
men gel ij kw a ar dig naast elkandeT
staan, en eenzijdige verzorging van den
Omroep door één bepaalde groep nooit
door de Regeering mag worden toegestaan
of bevorderd. Slechts een nationale
d.i. uit alle volksgroepen samengestelde
organisatie is in staat, een waarlijk natio
naal programma samen te stellen, waarin
de nadruk valt op datgene, wat ons als
Nederlanders vereent."
Dat is, zou men zeggen, een volkomen
logische redeneering.
Maar het verhindert vrijzinnige bladen
als het Hdbld. toch niet, om in toorn
bit te roepen, dat Nederland op deze wijze
langzaam, maar zeker wordt gevierendeeld,
dat het begrip natie wordt uitgehold en
naar een museum gaat, enz.
Het zijn weer precies dezelfde argumen
ten, die vroeger werden gebruikt, om ons
volk te brengen en te houden onder den
druk van de hooggeprezen openbare
school.
Toch zal men er ook op radio-gebied
aan moeten ..wennen, dat het Christelijk
volksdeel ook zijn rechten heeft, althans
wanneer de practijk leert, dat ons
volk in zijn breede lagen het optreden
van de Christelijke radiovereenigingen
steunt.
„Maar we' zitten, nog met juffrouw Steu
wart we kunnen haar toch moeilijk als
een lid van onzen kring beschouwen,
dunkt u wel, lieve mevrouw Burke!"
„Dat nu juist niet, tenminste voor het
oogenblik niet. U weet, dat ze altijd op
een dorp gewoond heeft. Het arme kind
heeft wel veel door gemaakt met haars
vaders dood; ik kon moeilijk anders
doen dan haar tot me niemen. Ën ik twij
fel er niet aan, of ze zal dat waardeerenl
en zich spoedig bij ons aanpassen; in
ieder geval zal ze het haar nichtjes niet
lastig maken-"
„Ik zou u toch raden haar niet Vaker
naar de Butlers te laten gaan dain u kunt
helpen. Op reis heb ik opgemerkt, dat ze
erg intiem was met die mevrouw Rutier.
Juffrouw Stewart is zoo'n in zichzelf
gekeerd persoontje, maar denk er om
stille waters hebben diepe gronden!.
Houd me deze opmerking ten goede, maar
ik beb haar op de boot zoo ongemerkt
kunnen gadeslaan en het is mijln bedoeling
Een voorspelling van Edison.
In een artikel in Popular schrijft Eidison
dat hij: op> zoek is naar een plaats, die
in geval van oorlog met Europa, op'
vlugge wijze rubber voor het Amerikaan-
sche leger zal kunnen verschaffen: „Men
meene toch niet dat die oorlog niet ko
men zal. Misschien zal het nog een tame
lijk aantal jaren duren, maar vroeg of laat,
komen doet hij1, en het eerste wat de
verhonden Europeesbhe naties! zullen doen,
is hot afsnijden van onzen rubberaan-
voer."
Duurte.
Barthou, de FraUsche Minister van Ju
stitie, heeft in den' ministerraad medege
deeld, dat, uit een onderzoek, ingesteld:
naar de oorzaken van de ongemotiveerde
stijging van de prijken van sommige le
vensmiddelen in Frankrijk, in het bij-
zonder van die vleeschprijzen, de nood
zakelijkheid blijkt dat er wettelijke maat
regelen tegen de ongeoorloofde speculatie
worden genomen. Zoodra de Kamer de
begroeting heeft goedgekeurd, zal zij een'
desbetreffend wetsontwerp in behandeling
nemen
Kamer en Regeering in Frankrijk.
De Fransche Kamer heeft met 264
.stemmen tegen! 221 een communistische
motie aatagelnlomen, waarin de vrijlating
geëischt wordt van dei communistisch©
collega's, die op dit oogenblik gevan
gen zitten wegens politieke en! piersdei-
licten. De minister van justitie verklaar
de, dat de regeering de Kamer volkomen
vrijlaat om van haar recht geibruik te ma
ken om tot vrijlating te besluiten, maar de
regeering zal van haar recht gebruik ma
ken om de vervolgingen voort te zetten-
Cachin, Lartiqu© en! Duclos, commu
nistische .afgevaardigden!, die in de Santé
opgesloten waren, zijn gistermiddag opi
vrije voeten gesteld.
Een complot in .het Roode Leger?
Volgens bericht uit Riga zouden' te Mos
kou verscheidene officieren en soldaten
van het roode leger gearresteerd zijn, naar
het heet, wijl zij' toebereidselen maakten!
voor een revolutie1, welke met behulp
van militaire strijdkrachten zou worden
uitgevoerd.
Het plan dezer leden moet zijn geweest,
de huidige regeering omver te werpen,
Stalin en andere leiders van het centraal
maar, u te waarschuwen. Al ziet ze er
nog zoo zedig uit, ze is even gevoelig
voor complimentjes als andere jonge da.
mes."
Ze had nog niet uitgesproken of de
deur ging open en mevrouw Butler eni
juffrouw Stewart traden binnen.
„Wat hen ik blij je te zien, Bmily!"
zeide mevrouw Hodge, niet van haar
stuk gebracht, op argeloos vriendelijkeu
toon. ,,'tls of de oude tijd weer terug
keert; en nu we hier in dit vreemde
land weer samentreffen', zullen we nog
meer vriendinnen zijh dan vroeger thuis."
Emily begreep niet waar de wind van!,
"daan kwam; vanwaar die plotselinge har
telijkheid? Het ergste was, dat ze ze
niet kon beantwoorden1. Mevrouw Hodge
had haar „Eimily" genoemd, ofschoon ze
dit bij haar ontmoetingen in Engeland
nooit gedaan had- Zie vond het in 't geheel
niet aangenlaam, door iemand bij halar
voornaam genoemd te worden, die ze
vertrouwen noch respecteeren: kan. Daar
om antwoordde ze, zonder op het gezegde
in te gaan: „Ik wensch u geluk, u zoo
rustig in uw eiigen. huis te vinden, na al
do ongemakken van de reis zich tot
mevrouw Burke wendend, ging ze voort:
„Ik ben juist bij u aan geweest eni toen'
trof ik Mary. We hebben samen wat get
wandeld, en nu wacht ik op mijln majn.
comité der communisten-partij te arrestee-
ren en oen militaire dictatuur in te
stellen.
Hevige stormen.
Naar gemeld wordt, woeden aan de
Moermankust hevige sneeuwstormen, die
gedurende een enkelen dag niet minder
dan 18 uur duurden. Alle verkeer
ligt volkomen stil en de bevolking heeft
reeds gebrek aan levensmiddelen-
Veerpont gezonken. Vele slachtoffers.
Te Sydney kwam eon veerpont met de
stoomboot „Tahili" in botsing bij de Wat
son baai.
De veerboot zonk in drie minuten ter
wijl een wolk van stoom haar omhulde.
Honderd vijftig menschen ongeveer lagen
daarop in het water te spartelen-
Tot nu toe zijn 9 lijken1 gevonden.
Men gelooft thans,' dat er 15 personen
zijn. omgekomen, doch de vrees bestaat,
dat er nog velen! in de hutten van het
aangevaren schip opgesloten zaten.
Een later bericht geeft van het ongeluk
de volgende lezing:
Eten mailschip kwam bij het uitvaren!
van de haven van Sydney in botsing met
een veerboot, aan boord waarvan zich on
geveer 150 personen, meest schoolkinde
ren bevonden. De veerboot werd ernstig
beschadigd, zoodat zij binnen korten tijd
zonk. Veertig schoolkinderen zouden zijp
verdronken.
Staking in de Buitsché textiel-industrie.
Uit Eilberfeld wordt gemeld, dat tot
de textielarbeidersstaking is besloten- Het
algemeen bestuur der werkgeversorganisa
tie in het Belgische industriedistrict, heeft
do uitsluiting van alle arbeiders en arbeid
sters geproclameerd, ingaande 8 Nov.,
waardoor drie en zestig duizend arbeiders
zullen worden getroffen.
Korte berichten.
Deskundigen hebben uitgemaakt, dat
do opbouw van het bij de Juni-gebeurte-
nissen te Weenein afgebrande paleis van
justitie en de bouw van een nieuwe
verdieping erop bij elkaar ©en kleine
twee millioen gulden zullen! kos
ten. De ministerraad wil het gebouw tege
lijkertijd aanmerkelijk laten» moderniseeren.
Eien onbekende heeft te Praag op de
auto van den minister van oorlog ge
schoten. Toevallig was de minister te
Karlsbad achtergebleven. De chauffeur en
de vrouw van den minister bleven als
door een wonder ongedeerd- De aanval
ler ontkwam in donkere bosschen.
Te Athene is een! student, die ver
dacht wordt medeplichtig aan den! aan
slag op staatspresident Konldoeriotiis te
zijn in hechtenis genomen- Die Grieksch©
regeering is er van overtuigd dat de
communistische partij' bij! demi aanslag niet
betrokken is-
Gistereni werd de sterkste
h o og sp anhings lei dinig der we
reld, die bij Keulen begint en over
Coblenz, Manheim, en Stuttgart naar Vor.
arlberg leidt in gebruik genomen. De aan
leg geschiedde door de Rheinische Westfa-
liscbe Eiectricüteitswerken. De spanning
is 380.000 Volt.
HET ONTWERP OP DE N. V. IN DE
EERSTE KAMER.
Verwerping te verwachten?
Bij het gehouden afdeelingsonderzoek
der Eerste Kamer in zake het wetsont-
die me hier zou karnen halen."
Zij hadden niet lang te wachten, wamt
spoedig meldde majoor Butler zich aan.
Kapitein Nugent vergezelde hem- Als een
vriend werd hij door den heer Butler aan!
juffrouw Stewart voorgesteld. Spoedig
daarna brak het gezelschap op», mevrouw
Hodge achterlatend in groote omitsteim:-
ming. Emily had haar, slechts door op
haar tutoyeeren niet iiï te gaan, geweL
zen op de fout die ze gemaakt had'.
Dit verhoogde de heimelijke wrok die ze
koesterde. Emily smaakte de voldoening,
dat ze zich niet door een zoogenaamde
„vriendin" had laten intimideeren. Het
had haar wel moeite gekost, de houding,
die ze gekozen had, te bewaren, wault
van nature was ze vriendelijk en voorko
mend van aard.
HOOEDSTUK VII.
Weer wals er een Zondag aangebroken.
Mary voelde, dat dit een rustdag voor baar
kon zijn. De familie Burke ging alleen naar
den ochtenddienst, maar voor Mary was
een Zondag geen Zondag als ze ook den
middagdienst niet kon bijwonen. Hoe dank
baar was ze na afloop, dat ze gegaan was'.
De tekst zelf reeds was haar tot krachti-
gen steun: „Laat ons goed, doen en niet
vertragen."
Lichte Geurige
ROOKTABAK
nOODE-STER
o
Vrijwillig conservatief dat zijn zij', die zich jaar in
jaar uit toeleggen op het produceeren van pijptabak,
zóó onovertroffen van kwaliteit en zóó gelijkmatig
van samenstelling dat ROODE-STER welhaast het
woordje „tabak" zal hebben vervangen.
Vrijwillig conservatiefzijn ook zij, die jaar in
jaar uit STER-TABAK rooken omdat de ervaring
hun geleerd heeft, dat er geen betere tabak bestaat
Vrijwillig conservatiefdeze richting werd door
fabrikant en rookers geschapen en krijgt dagelijks
nieuwe aanhangers.
N. V. o.h. THEÖDORUS NIEMEIJER, Groningen en Rotterdam.
werp op de Naamlooze Vennootschappen,
zijn ernstige bedenkingen tegen dit wets
voorstel geopperd. De tegenstand is van
dien aard, dat het ernstig betwijfeld mag
worden of het wetsontwerp wel een meer
derheid zal verwerven.
Naar gemeld wordt, zou het aantal te
genstanders 28 a 29 bedragen, zoodat,
wanneer niet eenige tegenstanders door
de tegenargumenten van den minister
mochten worden overtuigd, een verwer
ping van het bewuste wetsontwerp te ver
wachten schijnt.
Nederlandsohe Vakbeweging.
Het „Verbondsblad" geeft het volgende
zoo volledig mogelijk vergelijkend over
zicht van de ledentallen der verschillend©
gecentraliseerd© richtingen in de Neder-
landsche arbeiders-vakbeweging op 1
Juli jongstl.
Ledental op
1 Jan. 1 Jan.
1926 1927
198.435
99.825
51.982
13.761
10.977
4.844'
15.561
N. V. V. 192.422
R. K. W. 92.962
C. N. V.
N. A. S.
A. N. V.
N. S. V.
V. V. H.
48.974
14.099
13.392
6.232
16.398
Aanw. Ie
1 Juli Half j.
1927
201.14©
103.793
53.098
1927,
2711
3968
1116
15.580 19
Na kerktijd wandelden Harry en Emily
met haar mea huiswaarts. „Nu Mary, nu
kun je toch zeker bij ons komen" zei
Emily.
Ja, morgen al, als je wilt. Ik heb nu al
de moeilijkheden onder de oogen gezien.
De verandering zal me goed doen."
Direct bij haar thuiskomst deelde ze
haar plan aan haar tante mede. Deze
durfde geen bezwaren te opperen. Mary
begaf zich naar haar kamer, om enkele
benoodigheden in haar koffer te pakken,
en Caroline hielp haar.
„Het spijt me zoo, dat je uit logeeren
gaat", zei ze, „mama en Julia zijn juist
zoo uit haar humeur over een brief van
John, ze willen me niet verteilen waar het
over gaat. Ik weet alleen, dat bij met
Kerstmis niet komt en ik hoorde Julia zeg
gen: „Ziet u wel, -mama, ik zei u al,
dat het niet voldoende zou zijn"; daarom
denk ik, dat het een of andere plan in de
war is gestuurd." Toen, met de haar
eigen luchthartigheid' ging ze over op een
lander onderwerp
„Wat is Zondag toch een saaie dag.
Dikwijls wensch ik, dat hij al voorbij was,
als ik uit de kerk kom."
„Gebruik hem, Caroline!, zou niet elke
dag saai zijn, als je geen vaste bezig
heden had?"
„Kon ik iet maar; maar ik kan toch
Inspectie van den arbeid.
Bij Kon. Besluit van 21 October 192TI
is aan den heer Iir G. J. van Thienen,
te Arnhem 1928, eervol ontslag verleend
uit. zijn betrekking van hoofdinspecteur
van den arbeid, onder dankbetuiging voor
de langdurige en belangrijk© diensten, dooaj
hem aan den lande bewezen.
De Schager g a sdir e c t e ur.
Naar gemeld wordt, heeft de heer B.,
directeur van het gemeentelijk gas- en
electriciteitsbedrijf te Schagen tegenover
B. en W. erkend, giften van de firma
Wilson, Den Haag, en Berghuis' Kolen
handel, Amsterdam, te hebben aangeno
men bij leveranties ten behoeve van ge
noemd bedrijf.
Daarna hebben B. en W;. van hem ge-
eischt, dat hij een aanklacht jegens dert
heer A. v. d. Stel, wegens laster, zou in
dienen. De heer B. moet dit hebben ge
weigerd, zeggend, dat menschen, „gewiek
ster dan de heer van der Stel" hem dit
hadden afgeraden.
De burgemeester heeft reeds een aan
klacht ,biji de Justitie tegen den direc
teur ingediend.
niet gaan werken of paardrijden of zoo;
en wat zou ik anders moeten doem?"1
„Als ik terug kom, zullen we dan eend
slainen lezen. En dan zijn er zooveel arme
kinderen, die onderwezen moeten worden!
en zooveel zieke menschen, wien een bet-
zoek goed zou doen; er zijn er zoovelen,
die vriendelijkheid noodig hebben, dat een!
Zondag heusch niet saai behoeft te zijn."
„Ik voel me altijd gelukkiger, als jij met
me gepraat hebt, Mary, maar je zou niets
meer om me geven, als je me beter ken
de", zei ze, terwijl een donkere blos haan
wangen kleurde.
Juist riep haar moeder. Mary hieldi
haar niet op. Haar een kus gevend, zei'
ze slechts:
„Wees malar niet bang, dat ik niet vaM
je zal houden. Ik ken me zelf veel te goed:
om niet met anderen te kunnen meei-
voelen."
Het was een prettige gedachte bij 't ont
waken voor Mary dat ze naar de Butlers!
zou gaan. Ze had bun huis nog niet eensj
gezien, daar ze, toen Emily het inrichtte^
ernstig verkouden was. Hoe hartelijk be
groette deze haar. Mary was haar eerst©
gast en1 ze toonde zoo'n belangstelling
in alles, dat het haast was, of Anna
zelf op bezoek was gekomen.
ÏWordt vervolgd^