No. 21
Dinsdag 25 October 1927
42e Jaargang
Dit de ProTlKle.
Bireeteur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—1
Losse nummersf0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f1.20, elkg regel meer 30 et
Bij abonnement belangrijke korting
's Lands financiën.
In de afdeelingen der Tweede Kamer
is de aandacht gevestigd op het feit, dat
de jaren 19251927 een overschot op-
leverdein van 44 -]— 56 vermoedelijk
50 millioen, Waaraan de opmerking werd
vastgeknoopt, dat de ingrijpende maat
regelen tot redding van de Nederlandscilie
financiën dus niet onvermijdelijk zijn ge
weest.
Een heel zonderlinge redeneering.
Dank zij de maatregelen door Minister
Colijn genomen is er een verlaging van de
uitgaven verkregen van rond 70 millioen
en een verhooging van rond 34 millioen,
wat dus voor de schatkist een verschil
maakt van pl.m. 100 millioen.
Bovendien zijn de inkomsten ruimer
giaan vloeden dan waarop gerekend was
en gerekend mocht worden.
Had dus niet Minister Colijn de lei
ding gehad maar een zijner vele critici
die geen enkele van de voorgestelde
maatregelen goedkeurden en die niets an
ders hadden dan critiek en nogeems cri-
tiek, da'n zouden de afgedoopen jaren een
tekort hebben opgeleverd van in totaal
een f 150 millioen.
En inplaats dat, zooals nu het geval
is, sommige belastingen verlaagd hadden
kunnen worden, zou de financieele toe
stand van ons land schier hopeloos zijn
geweest, terwijl de desorganisatie van liet
maatschappelijk leven steeds grooter vor
men zou hebben aangenomen tot groot
nadeel allereerst van de maatschappelijk
zwakken.
Er is dus! nog alle reden om Minister
Colijn dankbaar te wezen.
Hij heeft getoond een verstandig
stuurman te zijn, die ondanks politieke
stormen, het schip van Staat in veilige
haven wist te brengen.
Een reuzenvliegtuig.
De grootste vliegmachine tot nu toe ge
bouwd, is thans in Engeland gereed geko
men te Suffolk. Het is een eende'kker; ze
weegt 20 ton en wordt gedreven door drie
groote Rolls Royce-motoren, die een totaal
van 2100 P.K. kunnen ontwikkelen. Het is
geheel van metaal vervaardigd en biedt
een luxe verblijf voor 30 passagiers.
I
Hoe men in Turkije volkstelling houdt.
Op 28 October zal men in Turkije over
gaan tot de eerste volkstelling. Om dit
werk te vergemakkelijken heeft de regee
ring iedereen verboden dien dag uit te
gaan -en onder geen voorwaarde zal het
toegestaan zijn van de eene plaats naar
een andere te gaan. Het verkeer zal ge
staakt worden en de scholen zullen geslo
ten zijn. Een ieder, die men op straat zal
ontmoeten zal gevangen genomen worden.
Op deze wijze hoopt men op 1 November
de juiste bevolking van liet land te kennen,
welke op het oogenblik op een 12 millioen
inwoners wordt geschat.
Het zal dan de eerste keer zijn, dat men
het juiste cijfer der bevolking van Turkije
weet.
Aardbeving.
Uit San Francisco wordt gemeld, dat de
seismograaf aldaar een hevige aardbeving
heeft geregistreerd, waarvan het centrum
vermoedelijk in de Stille Zuidzee, 1000
mijl van Mexico verwijderd, gelegen is.
Ook de seismografen in andere Ameri-
kaansche steden hebben de aardbeving ge
registreerd.
Uit Petersburg, iu Alaska, wordt ge
meld, dat daar gistermorgen vroeg aard
schokken zijn gevoeld, welke echter geen
schade hebben veroorzaakt.
Studentenrelletjes.
In het hoofdgebouw van de universiteit
en in de Technische hoogeschool te Buda
pest kwam het gistermorgen tot ernstige
opstootjes. Er kwamen botsingen en bloe
dige vechtpartijen voor. Ook op straat de
monstreerden kleinere groepen. Verschei
dene arrestaties hebben plaats gehad.
Het broeit weer in Rusland.
Naar de „Prawda" meldt, zijn in de
laatste dagen 350 personen, het over
groot® gedeelte uit burgerlijke kringen af
komstig, te Leningrad gearresteerd, in
verband met de ontdekking van hoeveel
heden dynamiet, welke naar alle waar
schijnlijkheid voor verstoring van de
bolsjewistischejubileum-plechtigheden
moesten worden gebruikt.
Een brief uit Moskou, welke de hand-
teekening draagt van een vooraanstaand
lid "der communistische partij, meldt, dat,
ondanks het verbod van Stalin, Trotzki,
erin geslaagd is, het woord te voeren
op een arbeidersmeeting te Pietrograd.
Trotzki sprak over de groeiende krach
ten der oppositie en viel heftig Stalin
aan. „De revolutie is in aantocht",riep
hij uit, „in aantocht naar een bloedigen
Tbermidor
Lindbergh.
Lindbergh is in New-York teruggekeerd
na een rondvlucht door de Vereenig de
Staten te hebben volbracht, teneinde de
belangstelling voor liet vliegen aan te
wakkeren. Hij heeft 22.350 Eng. mijl afge
legd en sloeg geen enkelen staat over.
Naar schatting hebben ongeveer 30
millioen lieden hem gezien. In het ge
heel heeft Lindbergh 260 uur gevlogen
Hij hield .69 maal ©en lang oponthoud,
13 maal stoptp hij maar even. In totaal
heeft Lindbergh 147 redevoeringen afge
stoken. Hij liet 192 brieven vallen en
maakte 1285 mijl paradevluchten. Hij deed
23 staatshoofdsteden aan.
"De pest.
Het meerendeel van de inwoners van
Secunderabad (Br. Inclië) heeft de1 stad!
verlaten, omdat daar de pest is uitge
broken. Eir sterven eiken dag meer dan
twintig pestlijders en de epidemie ver
spreidt zich. Een eind buiten de stad
worden thans parakken als noodwonin
gen opgericht en 18.000 menschen zijn
tegen de pest ingeënt.
Korte berichten.
Zondag lieeft cle Engelschc gene
raal ,sir Richard Haking, de aanvoerder
der Britsohe troepen, die in 1918 Rijscl
hebben ontzet, aldaar in de St. Mauri-
tiuskierk een gedenkplaat onthuld, ter na
gedachtenis van de millioen man
nen die in den grooten oorlog in de
Engelscbe gelederen zijn gesneuveld.
Zondag is te Tammersfors. in Fin
land, het Imatrateatern een Houten bios
coopgebouw, i n brand gevlogen. E.r
'ontstond een paniek onder de toeschou
wers, vooral arbeiders met hun gezinnen
waarbij velen onder den voet geloopen en
doodgedrukt werden. Er zijn eenentwintig
dooden en vijftig gewonden.
Jn. ©enige Zwitsersche bergstreken
beeft het 'gisternacht zwaar ge
sneeuwd. De sneeuwgrens ligt 900 M.
Iioog. Bij het Hospiz op de Gotthard lag
een halve meter varsche sneeuw.
Ook in het Zwarte Woud is veel sneeuw
gevallen.
Naar luidt van een bericht uit New
York zou generaal Gomez, de voort
vluchtige leider van den mislukten op
stand in Mexico, er in geslaagd zijn,
aan zijn achtervolgers te ontsnappen en
de republiek Guatemala te bereiken, waar
hij yoorloopig in veiligheid is.
De regeering van Soedan waar
schuwde de Egyptische regeering voor de
verschijning van sprinkhanen te
Wadi Haifa, welke naar het Noorden
vliegen en den landbouw bedreigen. De
gouverneur van de provincie Assoean ont
ving de opdracht om alle middelen te ge
bruiken om de sprinkhanen te bestrijden.
Te Berlijn heeft gisterennacht een
ernstige botsing tusschen twee
tramwagens plaats gehad. Van de passa
giers werden er niet minder dan 25 ge
wond.
De commissie uit het huis van afge
vaardigden in Hongarije heeft een wets
ontwerp aangenomen, betreffende het ver
bod om alcoholische dranken te schenken
voor jeugdige personen, waarbij de minis
ter van volkswelvaart gemachtigd werd,
de leeftijdsgrens van 18 tot 21 jaar te ver-
hoogen.
Twee van de oudste en aanzienlijkste
Weensche firma's, die beide ongeveer hon
derd jaren oud zijn, zijn in m o e i 1 ij k-
heden. De wijnzaak Klaber heeft een
passief van negen millioen shilling, het
groote warenhuis Lessner anderhalf mil
lioen.
Enkele klassen van een school te
Berlijn zijn gesloten, daar bij leerlingen
van deze sphool ruggemergsver-
lamming werd geconstateerd.
Van het Hof.
Met den. gewonen Staatsspoortrein van
9 u. 4 (die met 20 minuten vertraging
binnenkwam), waarin zich het Koninklijk
salonrijtuig bevond, is1, gisteravond de Ko
ningin van Het Loo voor enkele dagen
in Den Haag aangekomen. H. M. werd
vergezeld door Prinses Juliana.
De vorstelijke personen werden in het
station begroet door den burgemeester, mr
J. A. N. Patijn.
Zoowel op het perron als in de Rijn
straat waren vele belangstellenden.
De luchtvaartschool te Rotterdam.
De instructeur van de Nationale Lucht
vaartschool te Rotterdam, deelde omtrent
zijne ervaringen met deze nieuwe instel
lingen p.m. het volgende mede:
„Het is tot dusver een succes geweest
en zonder twijfel zal ook in de toekomst
het resultaat gunstig zijn. Wij hebben
heeds twee brevetten uitgereikt, één aan
een Duitscher en één aan den heer
Pander, zoon van den vliegtuigbouwer.
Op liet oogenblik hebben we negen leer
lingen^ die trouw de lessen volgen. Als
het weer het maar even toelaat, wordt er
gevlogen.
U weet hoe dat gaat: Ik zit vóóraan
en de leerling achter. Wij kunnen met be
hulp van een telefoon, die in onzen helm
is ingebouwd, met elkaar spreken. Van
uit beide plaatsen kan liet toestel' be
stuurd worden. Mijn methode is zóó, dat
ik den leerling steeds het volle stuuir
overlaat en alleen dan ingrijp, als het
noodig is en er fouten worden gemaakt.
Vooral in d en aan mug gebeurt dat nogal
eens, doch gevaar is er niet, daar de
instructeur onmiddellijk kan ingrijpen.
Zoodra die leerling in staat is liet toe
stel in de lucht te houden, beginnen
wij met het moeilijkste deel: het lan
den. Som-s worden op één les door den
leerling 8 a 10 landingen uitgevoerd. Er
zijn wel dagen, dat ik meer dan 60 lan
dingen maak.
Wat onze leerlingen betreft, deze ko
men uit alle deelen van het land.
Ik heb slechts één leerling, waarvan
ik betwijfel, of hij ooit het brevet zal
halen; de overigen zullen zeker slagen.
Er zijn jongelui bij met opmerkelijke gaven
voor bet vliegen, terwijl er één bij is, die
het ware vliegersinstinct bezit, en waar
van ik hoog© verwachtingen koester.
Nog dagelijks komen aanvragen bij ons
om inlichtingen. Tegen Bet voorjaar ver
wacht ik zulk een toevloed van leer
lingen, dat het wel noodzakelijk zal zijn
het materiaal, dat nu nog uit twee ma
chines bestaat, met minstens één uit te
breiden".
De lieer Schmidt Grans kwam na deze
maand van ervaring tot de volgende slot
som: „Die nationale luchtvaartschool heeft
haar bestaansrecht nu reeds ten volle
bewezen. Het is een schitterende 'ge
legenheid voor jongelui met vliegers-capa
citeiten, om deze mooie sport te_ be
oefenen
De terugtocht van Luitenant
K o p p en.
Luitenant Koppen seint d.d. 24 Oct.
uit BenderAbbas aan het Haags che
Aneta-kantoor:
Wij zijn nh een vlucht van zeven uren
alhier aangekomen. Wij hadden een goede
reis en maakten een vlotte landing op
het vliegterrein alhier. Morgen vertrekt
de Postduif naar Bagdad.
C e n t r. Commissie voor
bezuiniging.
Onder den titel „Uit de wereld der
bezuiniging" publiceert de Centr. Com
missie voor Bezuiniging vanwege de
Nederlaudsehe Maatschappij ,voor Nijv. en
Handel in het Tijdschrift der Maatschappij
een beschouwing over de Millioenenota.
Met bezuiniging, alleen om het accres
der uitgaven op te vangen, zoo wordt
betoogd, komt de Reigeering er niet. Noo
dig is een zoodanige bezuiniging, dat niet
alleen het accres wordt opgevangen, maar
ook het nog.steeds voel ta hooge totaal
aan uitgaVen verminderd wordt. Er wordt
nog lang niet genoeg aan werkelijke be
zuiniging gedaan; de Regeering dient met
voorstellen daartoe te komen.
Door stelselmatige vereenvoudiging en
reorganisatie van Staatsdiensten moet aan
merkelijke vermindering van uitgaven te
bereiken zijn, zonder dat de dienst en de
behartiging der algemeeno belangen er
onder lijdt; integendeel zullen vaak betere
resultaten bereikt worden dan nu.
Op algemeene medewerking aan hare
actie blijft de Centrale Commissie voor
Bezuiniging een beroep doen.
Het goede rapport.
Aan den feestmaaltijd van de Konink
lijke Nederlandsche Vereeniging voor
Luchtvaart de vorige week gehouden, ver-
lelde een der sprekers het volgende aar
dige voorval."
Het was een jaar of 20 geleden. De mi
litaire luchtvaart stond „nog in haar kin
derschoenen"; de beeldspraak is ietwat ge
waagd. Tijdens een oefening, die ook dooi
den toenmaligen chef van den Generalen
Staf werd bijgewoond, zou op een avond
de vlieger Labouchère de lucht ingaan om
.een verkenning te doen. Een ander officier
zou ook meegaan en het rapport opstel
len. Op het laatste oogenblik, zóó dat
slechts een enkele ingewijde het wist, gaf
de chef van den Generalen Staf het ver
langen te kennen, zelf mee de lucht in te
gaan. Aldus geschiedde. En dit niet alleen,
maar de chef stelde persoonlijk na afloop
het verkenningsrapport op. Dit rapport
werd doorgezonden naar den commandant
der oefening, die niet op de hoogte was
gebracht. Doch na korten tijd kwam er
'n schriftelijke opdracht van dien com
Zaterdag werd de Amsterdamsche wethouder Jan ter Haar
ter gelegenheid van zijn 25 jarig jubileum gehuldigd.
mandant om hem den naam op te geven
van den officier, die ditmaal het rapport
had opgemaakt, want zoo'n voortreffelijk
rapport had hij nog niet gehad.
Het antwoord luidde, dat de naam van
den officier was: Snijders, chef van den
Generalen Staf.
D e nieuwe r ij w i e 1 p 1 a a t j e s.
Op de nieuwe rijwielplaatjes zal, naar
wij vernemen, een vakje worden uitge
spaard, waarin de naam of een merktee-
ken van den eigenaar gekrast kan wor
den. De plaatjes zullen ook dezen keer nog
de afkorting R.W.B. dragen, maar ver
moedelijk zal het wel de laatste keer zijn.
Men heeft nl. onlangs geconstateerd, dat
een vervalscher de plaatjes in het zuiden
van Duitschland machinaal liet namaken.
Hij had opgegeven, dat liet insignes wa
ren voor den Roomsch-Katholieken Werk
lieden Bond. Gelukkig is het bedrog tijdig
ontdekt.
Uitvoering Motor- en Rijwielreglement.
De Minister van Waterstaat heeft, gelet
op artikel 36 van het Motor- en Rijwiel-
reglement, vastgesteld bij Kon. Besluit
van 30 April 1927 bepaald, dat de hier
onder vermelde Rijkswegen, gerangschikt
naar de directiën en het district van
den Rijkswaterstaat, waarbinnen zij zijn
gelegen, zijn ingedeeld in de eerste of
de tweede klasse, al naar gelang daarbij
is aangegeven, en dat de niet vermelde
Rijkswegen zijn ingedeeld in de derde
klasse.
'Directie Zeeland.
De Rijksweg op Walcheren (overgang
Staatsspoorweg bij1 de begraafplaats te
Middelburg, oostelijk eind van den Sloe-
dam); Rijksweg op Zuid-Bcveland (oos
telijk eind van den Sloedamkruin van
den zeedijk der Rreede Watering bewes
ten Ierseke aan den Iersokedam); Rijks
weg op Tholen (veer te Gorishoekveer
over de Eendracht bij Tholen); Rijks
weg tusschen Zeeland en Noord-Rrabant
(De Langenweg in den Hogerwaardpolder
van bet oostelijk eindpunt van den Pro
vincialen weg van Zeeland tot de grens
tusschen Zeeland en Noordbrabant), alle
in de 2e klasse; Rijksweg door Westelijk
Z.-Vlaanderen (Westhavendam 'te Bres-
kensgrens tusschen Nederland en Bel
gië bezuiden Lede.], in de le klasse;
Weg van Wemeldinge naar Hansweert be
oosten liet Zuid-Bevelandsch kanaal; (van
den Zeedijk te Wemeldinge tot den Zee
dijk te Hansweert); Weg van Wemeldinge
naar de Postbrug bewesten het Zuid-Beve-
Idndsch kanaal (van den zeedijk te We
meldinge (paal 89) tot de bestrating bij
de Postbrug);' Weg van Hansweert naar
de Schorebrug bewesten het Zuid-Beve-
landscli kanaal (van den Zanddijk te
Hansweert .(paal 12) tot de bestrating
bij de jSchorebrug)Weg van Terneuzen
naar Sas van Gent bewesten het kanaal
van Terneuzen (weg op den westelijken
dijk van den Middenkanaalarm van de
rolbrug over den Middenkanaalarm tot
paal 141); idem (Buitenh.oofd van de West
sluis te Terneuzen—noordelijk einde ge
meentelijke keibestrating te Sas van
Gent); "idem (Zuidelijk einde gemeente
lijke keibestrating te Sas van Gentgrens
tusschen Nederland en België); en cle
weg van Axel naar de Axelsche Sassing
(gemeentelijke keibestrating te Axel—kei-
bestrating op de aanlegplaats te Axelsche
Sassing), alle in de 2e' klasse.
Een excursie i n Zeeuwsch-
Vi 1 a a n d r e n- Onder leiding van jhr
Rcp'elaa.r van Driel, adminislrateur vain!
het Kroondomein, heeft Vrijdag de jaüar-
lijksche excursie van de rentmeesters van
het Kroondomein plaats gehad- De Prins
der Nederlanden heeft deze excursie mee.
gemaakt. Bezocht werd bet rentalmbt
Hulst, in Zeeuwsch-Vlaanderen.
jöbi 11 uur 10 min. kwam de Prins met
do heeren van het Kroondomein', den ad
ministrateur, zeven rentmeesters en dein
referendaris mr E. Funcke, bij wie zich
hadden aangesloten ir Van1 Elzefrngem,
hoofd Ingenieur van den provincialen wau
ferstaat m Zuid-Holland, ein ir. Verhoeven.
Inlgetóeur der domeinen in Zeeland, te
Walsoorden a an, waar hot gezelschap
door den rentmeester mi het rentambt
Hulst, baron Gollot d'Eiscury, werd ont
vangen'.
Bij zeer goed weer werd' In auto's
een rondrit door het rentambt g©m!aakt
©in de coöperatieve zuivelfabriek Room
boter te Kloosterzande bezocht-
Na een kort verblijf ten huize vani
genoemden rentmleester, werd gereden
langs Hulst, Drie Schouwen ©11 Westi.
dorpe naar Sas van' Gent, waar een bet.
zoek werd gebracht aaJn de Eerste Neder
landsche coöperatieve Reetwortelsuikerfa-
briek. Na bezichtiging van die fabriek
werd in de bestuurskamer een noenmaal
gehouden.
pin 5 uur werd naar Terajeuzeiï gei.
redein, vanwaar de terugreis via HoP-
dekenskerke en Goes werd begonnen.
In de plaatsen', waardoor de rondrit
ginig, toonden vlaggen, da,t dit bezoek
va.n den Prins aan Zeeuwsch-V1 aanderen
op prijis Werd giesteld-
Ministerieel bezoek: aai!
Zee la rid. De minister van Arbeid, dhr
Slotemaker de Bruine, zal van! 27 tot 29
October een bezoek aan! Zeeland brengen,
speciaal aan Zeeuwsch-Vlaanderen- Het
doel is voornamelijk zich ter plaatse bader
op de hoogte te stellen van de nijverheids!,
m stel lingcn en de vofehuijsvesting-
Tramongelukken.. Bij! het ratr-
gceren reed Zaterdagyoormiddag bij de
Palmboom onder 's Gravenpolder een goe
derenwagen, half geladen met suikerbie
ten, over het „stootblok" en geraakte
buiten de rails- Persoonlijke ongelukken
vonden niet plaats-
Gistermorgen is bij de halte Rlondeput-
ten, tusschen Axel en Zaamslag een goe
derentrein der Zeeuwsch-Vlaamsche tralml
op leegstaande waggons geloopen- De laat
ste dier waggons eb de locomotief ont
spoorden; de machinist sprong van de
"locomotief eb kwam obder den wag'gob
terecht; doch kwam er vrijwel met den
schrik af. De tweede personentrein naar
Zaamslag en Walsoorden lboest verval
len, doch verder is de diebst geregeld
uitgevoerd.
De directeur te Hulst gef.
straft. Het „Dagblad van. NoordiBra-
bant" meldt:
Naar ons ter oore komt, is de Hul
ster gasdirecteur wegens overtreding van
zijin ambtelijke bevoegdheid gestraft m'et
salaxi'sVermindering en terugstelling in
rang. Diit laatste deel van de straf bei.
treft alleen een' naamsverandering 'der
functie. De directeur heeft bekehd zich
aan voormelde overtreding te hebben
schuldig gemaakt.
Goes. Tot bediende in het abattoir is
benoem d de heer J. Maat alhier.
Middelburg. Gisterenavond tegen negen
uur kwam aan het politiebureau zekere
H. R., die hevig uit een zijner polsen
bloedde. Het bleek, dat de slagader was
doorgesneden. Tengevolge van het bloed
verlies, verloor de man, die ook een
wond onder het oog had, zijn bewust-
