Ho, 18
Vrijdag 21 October 1927
42e Jaargang
n
Gevatte Koude
Gemeenteraad van Kattendijke.
D ireeteur- H oof dredacteu r
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorst si raat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. If
Postrekening No. 44455
Bifkantoor te Middelburg:
Firma F. P. I^iHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
numme^ bestaat uit 2 bladen.
EERSTE BLAD*
Volk en Universiteit.
De Vrije Universiteit te Amsterdam
heeft, zooals dezer dagen door den heer
Colijn tc Middelburg zoo duidelijk werd
uiteengezet, dringend behoefte aan steun.
Zal deze Universiteit Raar plaats en
beteekenis behouden, dan is het noodig,
dat een krachtige actie wordt ontwikkeld
om hare financiëele positie tc verster
ken en de niet alleen gewenschte, maai
ook noodzakelijke uitbreiding mogelijk te
maken.
Wat een inrichting als de Vrije Univer
siteit voor ons volk beteekent, wordt nog
altijd veel te weinig beseft.
Voor het Christelijk lager onderwijs
is in breede kringen belangstelling, de
noodzakelijkheid van Christelijk mid
delbaar en voorbereidend hooger on
derwijs wordt ook door betrekkelijk velen
althans buiten Zeeland, ingezien,
maar van de groote beteekenis van het
hooger onderwijs, de noodzakelijkheid
van een eigen Universiteit op Gerefor
meerden Grondslag is de groote massa
nog volstrekt niet overtuigd.
En toch, van een Universiteit kan zoo
groote invloed uitgaan.
Terecht is er indertijd door Dr Mol-
kenboer op gewezen, dat de menigte ge
leid fvordt door de gedachte, doch dat
de gedachten gekweekt worden aan 'de
Universiteiten.
„Denk bijvoorbeeld, zoo zeide hij, aan
de geschiedenis van het materialisme.
Lang, nadat het wetenschappelijk was
veroordeeld, vond het nog zijn aanhangers
onder de menschen van minder ontwik
keling.
In denzelfden geest sprak ook Prof.
Jac. van Ginneken bij de opening van
de R. K. Universiteit, toen hij opmerkte:
„Wat geeft Prins Willem van Oranje
aan zijn trouwe onderzaten van Leiden
na Leidens ontzet, tot troost en dank
baarheid? De eerste Nederlandsche Uni
versiteit. De geschiedschrijvers der ver
schillende groepen van ons volk, mogen
van meening verschillen, op het stuk van
's Prinsen religieuze gevoelens' en de na
ïeve eerlijkheid van zijn zwijgend hart;
maar eenstemmig klinken aller lofliede
ren samen, waar het geldt, het doorziend
beleid te huldigen van den doelbewusten
Staatsman, die Nederland en dus ook
ons, van het vreemde Spanjaardsjuk heeft
vrijgemaakt. En een der paarlen aan die
kroon van genialiteit, hem in de herinne
ring van het dankbaar nageslacht om de
slapen gevlochten, is juist: die eénige
Leidsche Universiteit. Want onder de din
gen, waardoor een kleine natie groot kan
zijn, en het blijven, is Leiden's Universi
teit, door de eeuwen heen, steeds blijven
op den voorgrond staan.
En welk een macht er van Leiden
niet slechts op ons klein landeke, maar
op heel Europa uitging; dat hebben al
de bovendrijvende richtingen in den lande
steeds bewezen, door na langer of korter
strijd beslag te leggen: op de Leidsche
Universiteit. Eerst de Arminianen, „daar
na de Gomnristen. In de 18e eeuw het on
geloof. In de 19e eeuw eerst de vinnig
kritische geest: en daarna de poeslieve
liberale Wachter, wat is er van den
nacht? Er komt thans van Leiden reeds
weer een nieuw geluid.
En altijd werd het waar opnieuw: Wat
nu de Universiteit leert, is over 25 jaar
de leuze der élite; en bezielt over 50
jaa:r de diepste harte-roerselem van het
volk."
In deze woorden is de groote beteeke
nis van het hooger onderwijs duidelijk
aangegeven.
Wie het wel meent met ons volk en
wie belang stelt in de toekomst van ons
volk kan daarom niet onverschillig staan
tegenover de actie die thans voor de
Vrije Universiteit wordt ontwikkeld.
Het betreft hier geen kerkelijke zaak
maar een zaak die recht heeft op de
liefde en de belangstelling van heel ons
Christenvolk, een zaak, die daarom, zoo
als de heer Colijn het uitdrukte, voort
gang moet hebben.
Daartoe mee te werken is de taak
ook van het Zeeuwsche volk, dat onge
twijfeld gaarne naar vermogen zal bij
dragen om den noodzakelijken uitbouw
van fle Vrije Universiteit mogelijk te
maken.
cr Rheumatische Ppen verdrijft men
spoedig door de genezende Mijnhardt's
Sanapirin-tabletten
(Wettig beschermd tegen vervalsching).
Bij Apoth. en Drog. Buisje 75,40 en 25 ct.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f*.—
Losse nummersf 9.QG
Prijs der Advertentiën:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 H.
Bij abonnement belangrijke korting
De onderhandelingen over de Duitsche
mijnstaking.
De gisteren iti het Rijksministerie van
arbeid te Berlijn begonnen scheidsrech
terlijke besprekingen voor de bruinkool-
industrie in midden-Duitscliland hebben
geen overeenstemming opgeleverd over de
loonkwestie.
Na een korte onderbreking werden de
onderhandelingen om 19.30 u. hervat.
Uit het stakingsgebied in Midden-
Duitschland wordt gemeld, dat het aantal
stakers van dag tot dag toeneemt. In
het gebied vanSenftenberg heeft de mijn
Friedrich Ernst, waarvan het ziekenhuis
en het station van Senftenberg ten op
zichte va,n do stroomlevering afhankelijk
zijn, het bedrijf stopgezet.
Door hot ingrijpen van den regeerings-
president Grutzner hebben de samenscho
lingen der stakers aan de ingangen van
de werken en de toegangen tot de dorpen
opgehouden. Op verzoek van den gemeen
teraad van Leipzig heeft de stakings
leiding toegestemd de stroomlevering voor
de ziekenhuizen in die stad intact te
laten. Zij1 weigerde echter een overeen
komstige toezegging te doen ten opzichte
van de tram.
De prijs van bruinkolen uit Tsjacho-
Slowakije is in. verband mat do staking
in het Duitsche bruinkolenbekken, snel
gestegen.
Verduisteringen op groote schaal.
Gisteren zijn twee kassiers van de ge
meente Düsseldorf, wegens verduistering
tot een bedrag van 120.000 Mark gear
resteerd. Bij het onderzoek is verder ko
men va,st te staan, dat een andere be
ambte nog grootere verduisteringen heeft
gepleegd. Deze verduisteringen zouden on
geveer 200.000 Mark bedragen. In beide
gevallen hebben de verduisteringen over
een tijdsverloop van ongeveer twee jaar
plaats gehad. Tot nu toe waren deze
verduisteringen ook bijl onverwachte con
trole niet aan liet licht gekomen.
Een onstuitbare oliestroom.
Reutor seint uit Bagdad: Het is tot
nu toe onmogelijk geweest, de nieuwe
oliespuiter in Kirkoet (van de Turkish
Petroleum Cy.) in zijn productie te stuiten.
Men laat do olie in de omliggende vlakte
stroomen en raamt, dat op die wijze reeds
5.0000 ton over het land zijn gestroomd.
Twee Amerikanen zijn gestorven aan
gasvergiftiging terwijl een Arabische koe
lie, die de Amerikanen ter hulp snelde,
eveneens aan vergiftiging bezweek.
Dreigende gietscherval.
In het Berntr Oberland verwacht mem
eiken dag het neerstorten van den 3636
meter hoog gelegen Altelsgletscher. Dit
neerstorten is reeds langen tijd dreigend.
In het jjspatilser zijn talrijke scheuren en
spleten zichtbaar geworden.
Reeds begin September heeft men dit
gevaar erkend eU de bedreigde jandel ijko
bewoners hebben hun vee en andere be
zittingen in veiligheid gesteld.
Een klein deelder ijsmassa's is reeds
losgeraakt.
Wat een neerstorten van den Altelsglet
scher beteekent, is reeds gebleken in de
jaren 1872 en 1895, waarin geweldige ijs
massa's af zijn komen zetten naar de
laagte. Niet minder dan vijf millioen ku
bieke meter ijs zijn in 1895 met donderend
geweld op de Spittelmiaittalp neergekomen.
Verscheidene menschen en talrijke stuks
vee zijn toen omgekomen.
Het is te begrijpen, dat men thans met
bijzondere spanning de nieuwe catastrofe
tegemoet ziet. Nu men alles in veiligheid
gebracht heeft, zal de te verwachten
schade ditmaal niet zoo groot zijn.
De voedsel-crisis te Moskou.
Te Moskou lieersoht nu een voedsel-
crisis, die steeds scherper vormen aan
neemt. Voor de winkels van levensmid
delen staan lange rijen wachtenden. Het
sterkst is het tekort aan meel en brood,
maar ook grutterswaren, melk, planten
boter e.d. producten zijn niet te krijgen. De
eindelooze rijen voor de bakkerijen ver
ontrusten de bolsjewiki. Zij herinneren,
zich, dat de Maart-revolntie ook was be
gonnen ten gevolge van die „staarten"
voor de baikkerijen. De crisis is het gevolg
van de desorganisatie van het transport
wezen en den onvoldoenden toevoer van
levensmiddelen naar Moskou. De toestand
wordt verergerd door de paniek, die ont
staan is als gevolg van de gesprekken
over een onvermijdelijken oorlog. De men
schen koopen daarom meer levensmidde
len dan zij noodig hebben.
De Moskousche sovjet heeft een speciale
zitting belegd ter bespreking van den toe
stand. Ei' werd besloten maatregelen te
treffen voor de verbetering van den toe
stand. Er zal gezorgd worden voor meer
toevoer van meel; de bakkerijen zullen
ook op Zon- en feestdagen werken. In
dien dit niet helpt, zal een distributie
stelsel ingevoerd worden.
Korte berichten.
Een telegram uit Moskou meldt de
aankomst der Duitsche arbeiders-delegatie,
welke op uitnoodiging der sovjets der
waarts reisde, om aan de viering van
den dienden jaardag van het bolschewis-
tiscli regime deel te nemen'.
Een Bulgaarscho bende van dertig
a veertig comitadji's is uit Albanië de
grens overgekomen. Een gezamenlijk op
treden van Grieksche en Servische gendar
mes heeft het mogelijk gemaakt de bende
op het Albaneesche grondgebied terug te
werpen.
'Centraal Comité.
Het Centraal Comité van Anti-Rev.
Iüesvereenigingen houdt, naar de „Stan
daard" meldt, een vergadering in het
Kuyperhuis te 'sGravenhage op Maandag
21 November, des middags half twee.
Moeilijkheden b ij de vaccinatie.
Mevrouw De VriesBruins heeft den
Minister van Arbeid, H. en N. de volgende
vragen gesteld:
1. Is do Minister van oordeel, dat na
de ervaringen, die sedert 22 Aug. 1,1. met
de neuro-vaccine zijn opgedaan, de afleve
ring van deze entstof kan worden voort
gezet?
2. Zoo neen, is de Minister dan bereid,
deze aflevering zoo spoedig mogelijk stop
te zetten?
3. Indien deze noodzakelijkheid zich
voordoet, is de Minister dan niet van
oordeel, dat de keuze van de entstof,
die daarna afgeleverd zal kunnen worden,-
met buitengewone omzichtigheid zal moe
ten plaats hebben, ten einde niet opnieuw,
naast gevaar, onzekerheid en onrust te
brengen?
4. Acht de Minister, in verband met
het bovenstaande, de benoeming van een
commissie van deskundigen, bestaande uit
een seroloog, een dierarts, een klinicus,
een neuroloog en een pateoloog-anatoom
niet den aangewezen weg en is hij1 be
reid een dergelijke oommissie samen te
stellen
Nejd erlands che p roducten bij
Rijksbestellingen.
Die Rijkscommissie van Advies voor
Werkverruiming vergaderde dezer dagen
onder voorzitterschap van prof. dr W.
H. Nolens.
Met instemming nam de commissie ken
nis van het feit, dat haar bemiddeling in
zake de brug bij Katerveer tot aanvanke
lijk gunstig resultaat heeft geleid. De com
missie stelde voorts een brief vast aan
den voorzitter van den Raad van Minis
ters, omtrent de wijze, waarop naar haar
meening zooveel mogelijk kan worden
voorkomen, dat in het algemeen de Ne
derlandsche producten bij een bestelling
door de Overheid om een of andere reden
worden voorbijgegaan.
Mededeeling werd gedaan van oen groot
aantal gevallen, waarin de commissie haar
bemiddeling had verleend om te berei
ken, dat opdrachten, welke naar het bui
tenland dreigden te gaan, voor de Neder
landsche nijverheid behouden werden.
Het was gebleken, dat nog steeds bij
vele autoriteiten en lichamen voorkeur
bestaat voor productén van de buiten-
landsche nijverheid zelfs bij gelijke kwa
liteit en prijs.
Ter illustratie hiervan werd melding
gemaakt van een door de commissie ont
vangen mededeeling, waaruit bleek, dat
een vertegenwoordiger van een Neder-
landsclie Fabriek aan deze onderneming
verzocht op sommige harer producten de
Engelsche uitdrukking te plaatsen, die
aangenaam zou aandoen aan Nederland
sche afnemers en die daardoor hen eer
der zou doen besluiten JNTederlandsch fa
brikaat te kiezen.
Scherpe debatten. Wie
h e e f t de gemeen-te-be
grooting opgemarikt?
Gistermiddag vergaderde d© Gemeen
teraad van Kattendijke onder voorzitter
schap van burgemeester de Graaff. Afwe
zig dhr Molhoek.
Na lezing der notulen merken dhrn
v. d. Kemp en Hunder'sm&rck (oud-
wethouders) op, dat niet in de notulen is
vermeld, dat zij inzage gevraagd hebben
van de verantwoording der ontvangsten
van de gemeente over 1925, 1926 en 1927
en dat dit door den voorzitter is toegezegd.
De voorzitter erkent, dit toegezegd te
hebben, maar begrijpen doet hij dit ver
zoek van oud-wethouders, die alles se-
e
LlCMTEÖEUniGE
R00KTA6AK
ROODE-STER
IHeerocw
THEODORUS
HIEMEIJER
GRONINGEN
99
Er is heel wat veranderd m de jaren, die achter
ons liggen. En veel daarvan verjaagt de rust, welke
vroegere tijden kenmerkte.
Is het dan niet goed te weten, dat er onder al
hetgeen veranderde en nog dagelijks wisselt, één
ding is dat bleef en het karakter van het verleden in
het heden bewaart?
ROODE-STER-tabak vormt dit rustpunt temidden
van alles, wat komt en gaat. STER-TABAK was
goed, is goed en zal goed blijüen.
Wie daarom waarlijk smakelijk wil rooken, kiest
ROODE-STER, die zichzelf gelijk bleef en dus
waarborg voor de toekomst biedt.
/V. V. v.h. THEODORUS NIEMEIJER, Groningen en Rotterdam.
1 -*,■ Ni
-i
,.TT TT
«Cl
teekond hebben, niet. Naai' aanleiding van
enkele na die vorige Raadsvergadering door
hem opgevangen gesprekken acht hij: het
echter beter den Raad over dit verzoek
te laten beslissen.
Dhr Handersmarok: daar heeft de
Raad niets mee te maken. Wij vroegen
dit als wethouders.
De voorz.: U was toen geen wethou
der meer. Dhr Hundersmarck: da zit
tende wethouders zijn in functie, totdat de
nieuwe gekozen zijn. De voorz. ontkent
dit.
Verder maakt dhr Hundersmarck
er aanmerking op, dat B. en W. buiten
den Raad om, een sloot op het dorp
Kattendijke gedempt en gedoleerd hebben.
De voor z. en dhr F el e s ontkennain
dat. Dhr Hun dersmarek erkent als
wethouder wel alles op beenen gezet te
hebben, maar nu wordt het uitgevoerd
buiten den Raad om.
De voorz.: als U wethouder gebleven
was, zou U liierover niet gesproken heb
ben. Maar nu vertelt U aan ingezetenen
allerlei onware praatjes.
Dhr Hundersmarck: Namen noe
men! U hebt een haag bij d© gedempt©
sloot laten omhakken op eigen bevóegdL
beid. j
De voorz. ontkent dit. Zoo wordt er
gedraaid. U hebt zelf die zaak uitge
werkt. Dhr Hundersmarck: niet waar
Niet die haag waarom het hier gaat.
Die voorz. leest daarna voor proces
verbaal van kasopname bij den gemeente
ontvanger. Dhr v. d. Kemp vraagt: wie
maakt ér nu de kas en hoeken op? De
voorz. antwoordt: B. en W.
Hierna worden de notulen goedgekeurd,
en geteekend. Dhr Hundersmarck yraagt
wie heeft den vorigen keer de notulen
mede-onderteekend? De voorz.: weth.
Timmerman. Dlir Hundersmarck:
en die weet van de geheele vergadering
waarop de notulen betrekking hebben,
niets af. Want hij was toen geen Raadslid.
De voorz.: hetzelfde is in 1923 ook
gebeurd, toen U wethouder werd.
Dhr Hundersmarck vestigt er daar
na de aandacht op, dat de gemeente-
begrooting die vanmiddag aan de orde
komt, niet door het toenmalig
college van B. en Wi. is opge
maakt, niet aan den Raadisaan-
(geboden, maar wel ter inzage
van "het publiek is gelegd.
De voorzitter antwoordt, dat de
begrooting 1928 tegelijk met de rekening
over 1926 aan den Raad in de vergadering
van 29 Juni js aangeboden. Dhr v. d.
Kemp destijds wethouder heeft dal
publicatie van de ter inzage-legging mede:
onderteekend.
Dhr Hundersmarck: niemand va»
den ouden Raad herinnert zich iets va»
dio aanbieding. De voorz.: och, zwijg va»
den ouden Raad. Dn© had me wel willen!
ophangen.
Dhr v- d. Kemp: di© publicatie heb
ik niet hier, maar thuis geteekend. De
gemeenteveldwachter bracht het stuk, te
gelijk met andere, bij mie thuis- De
vtoorz.; je jokt. Je hebt het hier ge-
teekand. Din- v. d. Kempniet waar.
De voorz-: in ieder geval is het
genotuleerd, dat de geme e nte.b eg rooting
op 29 Juni 1927 aaU don Raad is aahge*
boden-
Dhr v- d. Kemp zegt, dat het niet
gebeurd is-, Spr. logt de convocatie va*
dio vergadering over. Do aanbieding der
begrooting stond hielt op die agenda.
De voorz-: ik heb het bijl de ingekoi.
men stukken gedaan'. Maai' ik heb me
nu weer eens uit m'n tent laten lokke*
Ik doe het voortaan niet meer. Ik be
handel alleen de punten der agenda e*
daarmee uit.
Dhr Hundersmarck herhaalt: de
gemeente-begrooting is niet door het
toenmalige college van R. en W- opge
maakt en is niet den Raad aangeboden.
D© voorz.; je liegt.
Dhr Hundersmarck: er is hier ai
zooveel gelogen-
De voorz- leest daarna voor een'
schrijven van do Breede Watering, dat ze
niet meebetaalt aan de kosten van sloot,
dempen en rioleeren te Kattendijke Spf-
vraagt: wie heeft gezegd, dat de Breede
Watering zou bijdragen in de kosten!?
Dat was dhr Hundersmarck.
Dhr Hundersmarck: ik heb gezegd
„hoogstwaarschijnlijk".
Verder bericht de Spoorweg-Mij- Zuid-
Bev.eland, dat ze geen aanleiding vindt
een overweg aan den Monmkendijfc te
verlichten.
Ingekomen zijn eenige brieven van de
P-ZFM. over ©1 ectr if ic atie. De
Raad besluit het destijds genomen besluit
te handhaven en een afwachtende hou
ding aan te nemen, teneinde te zien, wat
Goes doet. De brieven worden daarom
voor kennisgeving aangenomen.
De rekening van' het Burg. Armbestuur
over 1926 wordt vastgesteld met ee»
