No. 10 Woensdag 12 October 1927 42e Jaargang
KENNISGEVING.
Bnitenland.
Hierdoor brengen wij ter Uwer hennis, dat
onze relatie met de firma V. Sluys Co.,
„De Roode Toren" Middelburg, üanaf heden
heeft opgehouden te bestaan.
Voor H.H. üerl^oopers zijn onze Pluimvee-
en Vogelvoeders steeds in elke hoeveelheid
verkrijgbaar bij:
Firma Gort Co. (P. f. Dronkers)
Kinderdijk - Middelburg
Firma APolderman Zn., Vlissingen
Onze Pluimvee- en Vogelvoeders zijn
in elke prima zaak verkrijgbaar!
tïit nummer bestaat uit 2 bladen. I
Gemeenten onder curateele.
TkZeeuto
N. V. P. Sluis' Pluimvee- en Vogelvoederfabrieken, Weesperkarspel
Gevestigd 1823 Méér dan 700 Medailles
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Teh: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
Eön nieuwe regeling van de financieel©
verhouding tusschen het Rijk en de ge.
meenten, hoezeer strekkende tot toeken
ning ©ener verhoogde rijksuitkeering, zal
niet kunnen verhinderen, dat er gemeen
ten overblijven, die niet in staat zijn
in1 d© kosten harer huishouding te voor1,
zien en dus noodlijdend zijh."
Deze uitspraak, ontleend aan "het rap
port van d© Staatscommissie inzake d© fi
nancieel© verhouding tusschen het Rijk
en de gemeenten', is 1 ongetwijfeld juist,
althans bij ©en stelsel als door de Com
missie voorgedragen, volgens hetwelk bij
de vaststelling der Rjjksuitkeeringen met
de meerdere of mindere draagkracht der
gemeenten geen rekening wordt gehouden.
Was de commissie met een voorstel
gekomen, dat kon leiden1 tot nivelleering
van den 'gemeentelijken belastingdruk, dan
zouden, zonder dat dit van hetRijk
meerdere uitgaven vorderde, ook de zwak.
k© gemeenten geholpen zijh'.
Nu dit' echter niet het geval is en een
voorstel werd gedaan, waarbij als 't
•wordt uitgevoerd alle gemeenten over
eesrne kam worden geschoren', zal er voor
de zwaarst belaste gemeenten geeui uit
komst dagen en zullen' ze niet in staat
zijn m de kosten hunner huishouding te
voorzien.
'Welnu, de Staatscommissie wil ook
deze gemeenten helpen, ziji 't dan opi een
weinig aanbevelenswaardige wijze.
Voorgesteld wordt n.l. aan dergelijke
gemeenten tijdelijk een renteloos voor
schot te geven of wei een bijdrage uit
's Rijks kas toe te kennen, in ruil waar
voor die gemeenten zich dan een scherpe
rijkscontrole mogen laten welgevallen.
2üj worden onder curateele van het Rijk
en Gedeputeerde Staten gesteld.
„liet voorschot of d© bijdrage aldus
de voorgestelde bepaling wordt slechts
verleend indien en voorzoover dat tot
dekking van het tekort op de gewone
uitgaven der gemeentebegrooting noodig
is, nadat ten genoegen van Onzen
met de uitvoering- va'n deze wet
belasten Minister de gemeenteraad
zich zal hebben verbonden, de in
het besluit tot toekenning van het voor
schot of de bijdrage nader te omschrijven
maatregelen te treffen, teneinde da uitga
ven zoo veel mogelijk te verlagen én de
inkomsten zooveel mogelijk te verhoo-
gena."
In plaats dus, dat de belastingdruk meer
gelijkmatig wordt verdeeld, waardoor de
■gemeenten met een weinig draagkrachtige
bevolking en vaak zeer bezwarende uit
gaven automatisch in betere conditie ge
raken, zullen deze gemeenten gedwongen
worden de uitgaven zooveel mogelijk te
v e r 1 a g e n en de inkomsten zooveel mo
gelijk te verh o o g e n.
Oordeelt de Minister dus, dat de lasten,
misschien vijf of tienmaal hooger dan in
jdjkeTe gemeenten nog niet zwaar genoeg
zijn:, dan zal de belastingschroef nog wat
meer moeten worden' aangedraaid, terwijl
bi) het voteeren van uitgaven, niet de
meenirig van het Gemeentebestuur, maar
die van den Minister en Gedeputeerden!
beslissend! is.
De gemeenten worden onder curateele
geplaatst.
Nn bestaat de mogelijkheid, dat een
gemeentebestuur niet voor zijn taak bere
kend is, en dan is daar weinig tegen te
zeggen.
Maar wanneer dat niet hét geval is en
de gemeentelijke nood een gevolg is Van
allerlei factoren', waartegen een gemeente
bestuur machteloos staat, dan is zulk een
curateele onduldbaar.
Daarom is het stelsel van de Staats
commissie verwerpelijk.
"Wat de in nood verkeerende gemeen
ten noodig hebben, althans wanneer er
geen sprake is va.11 ergerlijke verwaarloo-
zing, waartegen de wet middelen aan de
haind doet, is niet een curator die tevens
tijdelijke hulp verleent, maar wel, nivellee
ring van den veel te ongelijfcen gemeen
telijken. belastingdruk.
Dien weg moet het op.
Alleen op die wijze, kunnen de gemeen
ten' afdoende worden geholpen.
Zege na strijd.
In de Maandag door ons uit de „Anti
revolutionaire Staatkunde" aangehaalde bij
drage tot de geschiedenis van den school
strijd, wordt aan het slot nog gewezen op de
groote kentering, die er langzamerhand
gekomen is, ten opzichte van de bijzon
dere school.
In 1857 werd een voorstel tot het geven
van een bijdrage uit 's Rijks kas, door de
Tweed© Kamer met algemeene stem
meverworpen.
In 1886 verklaarde de heer dE. Mackay
in de Tweede Kamer:
„Gedurende de laatste twintig jaren zijn
wij nu en dan verscheidene keeren in
de gelegenheid geweest, om bij de Kamer
bijdragen te komen vragen, voor het bij
zonder onderwijs. Op- al die vragen luidde
het antwoord vast en onveranderlijk, dat,
al wilde men onze vraag ook toestaan,
men dit niet kon, omdat dit strijdig zou
zijn met den g;eest der Grondwet."
Maar toen kwam dan ook de. kentering.
Want in datzelfde jaar kwam de Minis
ter van Binnenlandsche Zaken met de
verklaring, dat subsidiëering van bijzon
dere lagere scholen mogelijk geacht werd
En nog drie jaar later, werd wat kort te
voren ondenkbaar scheen, onder'het Ka-
binet-Mackay een subsidie-regeling ver
kregen, waardoor de eerste stap werd ge
zet op den weg naar de financiëele gelijk
stelling, die, dank zij de samenwerking
van de rechtsche partijen in 1920 een
feit zou worden.
Het is goed, deze dingen in gedachte
nis te houden.
Er blijkt uit,, dat al schijnt de strijd
vaak vruchteloos, toch op "den langen
duur soms de zege wordt behaald.
Mits en daaraan moge volle aan
dacht worden geschonken niet alleen
de voormannen op hun post zijn, dat óók
natuurlijk! maair ook het volk in zijn
breede lagen mee strijdt en bidt en wors
telt.
Dat de schoolstrijd gewonnen werd.
danken we in den middellijken weg, aan
de kloeke strijders voor vrijheid en recht
in de Volksvertegenwoordiging en in de
pers.
Maar we danken het ook daaraan, dat
heel het Christelijk volksdeel aan de bij
zondere school zijn hart had verpand,
en dat achter de voormannen stond een
breede schare, van strijdende bidders en
biddende strijders, voor een school met
den Bijbel.
Daardoor is het mogelijk geworden ten
slotte de volksovertuiging om te zetten
zóó, dat eindelijk bijna niemand die nog
eenig zelfrespect had, zich tegen den roep
om recht voo:r het bijzonder onderwijs
durfde verzetten.
Als er in onze dagen geklaagd wordt,
dat zoo weinig bereikt wordt op meniger
lei gebied, dan is jjet goed terug te
denken aan de dagen van den schoolstrijd
en .ons af "te vragen, of onze politieke
wenschen, zooals die in de programs
van actie tot uitdrukking zijn gebracht, wel
waarlijk leven in de harten, of de Anti
revolutionaire beginselen, voor welker toe
passing wij ijveren, wel waarlijk zijn gewor
den een dèel van ons leven.
Italië en de Sovjets.
De Italiaansch© bladen volgen! met
groote belangstelling de ontwikkeling van
't FranschRussisch geschil over de Ra-
kowski-affair© en knoopen! er allerlei be
schouwingen aan vast over de commu
nistisch© propaganda „waarvan Italië ech
ter gespaard blijft".
Op dit laatste punt wordt bijizondere
nadruk 'gelegd- Geconstateerd wordt, dat
de Italiaansch-Rusisiscbe betrekkingen: vei
lig zijn; geenerlei inlmenlging der Mos-
kousche internationale wqrdt in den lande
gesignaleerd.
De voornaamste reden van' deze bolsje
wistische „onthouding" wordt geacht het
gebrek aan handlangers en propagandis
ten; im'mérs in Italië is het communisme
opgeheven-
Het Bulgaarsch-Joegoslavisch conflict.
In de grensdistricten Kustendil en Pe-
tritsj is de staat van beleg afgekondigd'.
Het decreet inzake de afkondiging van!
den staat van beleg is in opdracht van
den koning door den minister-presi
dent geteekend. De koning heeft onver
wijld de terugreis naar Sofia a'anvaaxd.
De Italiaansch© gezaint te Belgrado Ro-
drero heeft den JoegoslaVischen minis
ter van buitenlanldsche zaken, Marinkot
vitsj een protest doen toekomen tegen heit
mengen van Italië in het geschil met
Bulgarije.
Het onderhoud tusschen den' Italiaan,
schen gezant en den minister van buiten-
landsche zaken duurde een half uur. De
gezant protesteerde tegen de beweringen,
dat de troebelen aan de grens zouden heb
ben plaats gehad op' instigatie van Italië-
Bodrero verklaarde, dat zijin: regeering
op geenerlei wijlze betrokken! is bijl de
Macedonische aanvallen op Joegoslaviscb!
grondgebied-
De uit Belgrado eni Sofia ontvangën)
telegrammien wij'zen erop', dat zeer spoedig
een algeheele ontspanning in den toestand
is te verwachten,
De Joego-Slavische gezant heeft aan
den Bulgaarschen minister van buitenlaind-
sche zaken medegedeeld, dat de door
Bulgarije genomen maatregelen! voor de
regeering te Belgrado, bevredigend zijin',
In verband hiermede zal Joegoslavië
igeen verdere stappen doen-
De bladen' te Belgrado zijn even'eens ge.
mati'gd ten opzichte van Bulgarije, doch
doen heftige aanvallen op Italië-
Weer Oceaanvluchten.
De Amerikaansche pilote mts. Francis
Grayson, een mcht van president Wilson,
is Maandagmiddag om! 2-10 u. van New.
York met haar vliegtuig „Dawn" naar Old
Archard (Maine) vertrokken, waalr zij om
5.16 u. is gearriveerd. Dit is de eerste
etappe van haar vlucht naar Kopenhagen.
Aan deze vlucht, welke door een Deen.
sche dame wordt gefinancierd enl waar
voor een speciale Sikorsk.vliegboot met
twee motoren van ieder 250 P-K- sterk
werd gebouwd, wordt ook nog deelgeno
men door den Am'erikaan'schen piloot
Stutz, alsook door Goldborough, den bou
wer van het toestel-
Een andere Amerikaansche, Miss Elder,
is gisteren voor haar vliegtocht naar Pa.
rijs zonder tusschenlanidiug vertrokken.
De start had plaats met het vooruitzicht
van ten minste 600 'mijlen ongunstig weer
boven den Atlaritischen Oceaan-
De „American Girl" is een één'dekker
met één' 'm'otor, voorzieni van' een klein
radio-apparaat- Mej. Elder is vergezeld
door Hakleman, als miede-piloot en Uaivi-
'gateur.
Eien derde bericht beeft betrekking op
op den vliegtocht naar de Azoren!- Naar de
bemanning van de D 1230 telegrafeerde,
was zij' voornemens vahmorgen te vertrek
ken naar de Azoren-
Verder verneemt Wolff dat tegelijkertijd
vanochtend 'de Heinkelmachine D 1220 te
Warnefnuende zou starten, ook voor een
tocht naar de Azoren. Dit plan is- sedert.
Igteruimen tijd in het gebeiimi voorbereid
en de machine heeft bij de proefvluchten
uitstekend voldaan. Het vliegtuig wordt
beestuurd door den piloot Merz, di© een
der beste vliegers van de Duitsche Luft
hansa is- Bovendien! zullen nog 2 per
sonen aan' den tocht deelnemen-
Nieuwe aardschokken in Oostenrijk.
Gisternacht zijn in het dorp Schwa"-
dorf opnieuw korte Aardschokken gevoeld,
gep&ard met onderaardsch gerommel. De
schade is onbelangrijk.
Opzienbarende arrestatie te Weenen.
Te Weönen is de bekende groot-indu
strieel Wutte, leider van de Stiermarksche
industrie en vroeger president van de
Graz-Köflacker Eiséribahn- und Berg-
baugesellschaft onder beschuldiging van
ernstige malversaties gearresteerd. Deze
zaak was reeds eenigein tijd gaande en
herhaaldelijk, het laatst in' Juli op een
algemeene vergadering van hovengenoe'm-
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 2.
Losse nummersf 9.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f1.20, elke regel meer M ei.
Bij abonnement belangrijke korting
de onderneming, waren beschuldigingen
geuit. Door Wutte's transacties kwamen
een aantal groote industrieel© onderrteu
miUgen en concerns in moeilijkheden- HSjl
was de leider van de Duitsch-gezinde iif-
dustrieele groep in Oostenrijk- De arres
tatie heeft te Weenen groot opzien' get,
baard. t
Een internationaal studenten-tehuis.
John D. Rockefeller Jr. heeft 1.750.000
dollar gegeven aan de universiteit van
Californië voor de stichting van oen in,
richting met 500 kamérs als verblijf en
sociaal centrum voor Amerikaansche sta,
denteln.
„Dit „internationale huis" zal eenzelfde
karakter hebben als de reedsi bestaande
instelling van de Columbia-universiteit- De
inrichtiiitg zal plaats bieden aian 300:
vreemde studenten, de overigie plaatsen!
blijven voor Amerikanen! gereserveerd.
De eene helft van het instituut wordt
bestemd voor mannelijke, de andere voor
vrouwelijke studenten. Het doel van deze
instellingen is om studenten uit alle we.
relddeelen samen te doen komen, ten
einde van gedachten te kunnen wisselen-
Ei' worden clubs gevormd voor de studie
van internationale problemen en voor ont,
spanning wordt gezorgd-
In twintig minuten over het Kanaaf.
Naar de B. Z,- am Mi (tag uit Londen!
meldt, is eeu Framschmanl Gasenko erin!
geslaagd met een boot, welke veel over.
eénkomst Ui'et een watervliegtuig en met
een onderzeeboot vertoont, doch waarmee
men vliegen noch duiken kan, het Kanaal
in 20 minuten over te steken- De machine
verbruikt 30 gallon benzine per uur em!
kan een snelheid van ongeveer 80 mijl'
(150 K.M.) per uur ontwikkelen'.
Een Engelschmari, die zich voor deze
uitvinding interesseert, heeft verklaard;
dat de mogelijkheid bestaat oml booten te
bouwen, waarmee mén 100 personen tege.
lijk kan vervoeren en waarmee mien den
Atlantischen Oceaan in 40 uren zon kun.
nén oversteken'.
fTweepersoonsbooiten, welke 75 a 100.
mijl per uur zouden kunnen afleggen zool,
den niet meer dan' 50 pond kosten eö
naar hij! zeide, nog; gemakkelijker zijh! te
besturen dan auto's. Stormen op zee zou;
den 'geen bezwaren opleveren.
Een voorbeeldige straf.
Het Sohöffengericht te Alberstadt heeft
een voorbeeldige straf opgelegd aan deii
zaadhandelaar Hermann Michalel Ascherg,
leben, wijl hij door zijh manier van zaken
doen den Duitschen handel in biet buiten
land in miscrediet heeft gebracht-
De veroordeelde had n'-l- aan een Nei.
derlandsche firma voor 23-500 mark 1000
centenaars - suikerbietenzaad geleverd, dié
voor 85 pet. kiemkrachtiig zou zijh, in
werkelijkheid echter maar voor 40 pet.
kiemkracht bezat.
Het'gerecht veroordeelde den schuldig©
tot 6 maanden gevangenisstraf- Als hij
de Nederlandsche firma schadeloos stelt,
krijgt hij kwijtschelding van deze straf-
Een boodschap die niet aangekomen is.
(Vorige week is met veel plechtigheid
het op regeeringskosten' opgerichte Bel
gische seinstation van' Ruysseled© inge
huldigd.
Bij deze gelegenheid zond minister-pre
sident Jaspar, die tevens minister van ko
loniën is, draadloos langs dit station een
„boodschap" aan den gouverneur-gene
raal van de Congo-kolonie:.
,Thans wordt vernomen, dat dit telegram!
heelemaal niet is .aangekomen-
De oorzaak daarvan schijnt te zijh, dat
in Congo* doorgaans het opvangen vaw
zendingen op lange golflengte' door atmos
ferische parasieten onmogelijk wordt ge
maakt.
Waar het Station Ruysseled© werkt met
een golflengte van 17.000 M- zal het
dus maar van weinig nut zijjn voor de
verbindingen van den Congo.
Thans wordt overwogen, om .de uitzen,
dingen naar Congoi op: korte golflengte
te doen geschieden, zooals dit met succes
wordt beoefend door den eigenaar van!
eeït particulieren pjost in de omgeving
van Brussel.
Over het Kanaal gezwommen.
Het voorbeeld van miss Mercedes
Gleitze, die zooals bekend Vrijdag j.l. het
Kanaal overzwom, heeft navolging gevon
den. Gisteravond ig namelijk miss Mona
McLennan bij Kaap Grisnez te water ge-
gaa en na een tocht van 13 uur 10
min. stapte zij om evein voor negen uur
hedenmorgen bij Folkestone aan wat.
Haar poging was strikt geheim gehou
den. Het was gedurende den nacht mistig
op zee en miss McLennan werd eerst
toen zij dicht bij de kust was, gezien.
Op den rug zwemmend bereikte zij het
strand, liep een paar passen en zonk
toen ineen. Haar trainer wikkelde haar
onmiddellijk in een dikke jas en bracht
