Woensdag 3 Augustus 1927 41e Jaargang No. 257 Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes Tel.: Redactie en Administratie no. 11 Postrekening No. 44455 Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259 VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post, f 3.— Losse nummersfO.OS Prijs der Advertentiën: 14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct Bij abonnement belangrijke korting Politiek en vakbeweging. „De Gids", liet orgaan van liet Chr. Nat. Vakverbond, komt terug op'wat wij onlangs schreven naar aanleiding van het in de algemeene vergadering van het C. N. V. besprokene over het contact met de Christelijke politieke partijen. Wij hadden er op gewezen, dat de heer Smeenk naast het lidmaatschap van de Tweede Kamer ook het wethouderschap van Arnhem'aanvaardde, met het gevolg dat hij bedankte als bestuurslid van het C. N. V., wat natuurlijk niet op rekening van de A.-R. partij mag worden gescho ven. Voorts merkten wij op, dat wat met den heer Smeenk gebeurde, een zeer ge woon verschijnsel is, zoodat de klacht over gemis aan contact telkens weer kan wor den herhaald. Naar aanleiding daarvan merkt nu „De Gids" het volgende op: „Critiek op Smeenk is ter algemeene vergadering van het C. N. V. niet verno men. Integendeel zijn optreden vond groote waardeering. Maar hoe groot die waardeering ook was en is, er wordt in de kringen der christelijke vakbeweging behoefte gevoeld, dat iemand uit den kring van de leiding onzer vakbeweging, lid der Tweede Ka nier is. Dat is voor onze vakbeweging, voor haar arbeid en invloed, schier onont beerlijk. Het bezwaar, dat zoo iemand dan straks geheel in de politiek zou opgaan, behoeft volstrekt niet te bestaan. In de Tweede Kamer zitten b.v. thans niet minder dan vier personen uit de „moderne" vakbewe ging, die eiken dag nog midden in de vak- vereenigingsactie zitten, die bezoldigd be stuurder dezer beweging zijn. Er kan heel goed een regeling getroffen worden, dat iemand in de leiding van de christelijke vakbeweging betrokken blijft en tevens lid der Tweede Kamer is. Maar dat is slechts de eene kant der zaak. De andere leant is, dat er bij de christelijke arbeiders een zekere onvol daanheid is, speciaal ten opzichte van de anti-revolutionaire partij, omdat het niet mogelijk is gebleken, dat onder de verte genwoordigers die deze partij in het Par lement heeft, ook personen voorkomen, uit den arbeiderskring. Deze partij wil zijn een volkspartij. Zij wil omvatten, en omvat ook, alle volks groepen. Gelijk dit ook het geval is met de Christelijk-Historische Unie. Maar dan moet het karakter dezer partij ook uitko men in de personen die zij afvaardigt naar Raden en Staten. Dan moet het ook moge lijk zijn, dat aan personen uit den arbei derskring een niet onbelangrijk deel der A.-R. partij wordt toch gevormd door arbeiders een kans biedende plaats op de lijsten wordt gegeven. Dat dit niet gebeurt, wordt gevoeld als een achteruitzetting; de conclusie wordt daaruit getrokken, dat door de A.-R. Par tij het arbeiderselement niet beschouwd wordt als een volwaardig deel van het ge heel. En dat dan wel een plaats gegeven wordt op de candidatenlijsten voor de Tweede Kamer, maar steeds zulk een plaats dat verkiezing uitgesloten is, heeft een zekeren wrevel gewekt. En deze onvol daanheid en wrevel is versterkt toen in 1925 bleek, dat een opengevallen plaats wel bezet kon worden door iemand uit an deren kring, die zelfs een plaats kreeg bo ven aftredende leden". Wij zouden omtrent de vraag hoe meer en geregeld contact kan worden verkregen tusschen de Chr. vakbeweging en de Chr. politieke partijen, nog wel enkele opmer kingen willen maken, maar liever wach ten wij nu maar af het verslag van het ter 'vergadering van het C. N. V. besprokene. Allicht is er na het verschijnen van dit verslag nog wel aanleiding op deze be langrijke maar ook moeilijke kwestie terug te komen. Niet noodzakelijk, we! mogelijk. „De Gids" heeft volkomen gelijk, als zij zegt dat het door ons geopperde bezwaar, dat iemand die als vakvereenigingsman tot Kamerlid wordt gekozen, zich later ge heel aan de politiek geeft en de vakbewe ging den rug toekeert, volstrekt niet b e- hoeft te bestaan, daar heel goed een re geling kan worden getroffen die het mo gelijk maakt dat iemand in de leiding van de christelijke vakbeweging betrokken blijft en tevens lid der Tweede Kamer is. Wij gelooven dat ook. Dit neemt echter niet weg dat met het door ons aangevoerde bezwaar rekening moet worden gehouden. Immers het gebeurt heel vaak, dat de „omstandigheden" iemand brengen, waar hij nooit had gedacht te komen. Stel een vakvereenigingsleider-Kamer- lid, is tevens lid van een Gemeenteraad. Dan bestaat de kans, vooral als het iemand is die wat bet eekent, dat hij op een gegeven oogenblik zedelijk verplicht is een wethouderszetel te aanvaarden. Niet om dat hij zulks wenscht, maar als een ge volg van de omstandigheden, zooals dat naar wij meenen ook met den heer Smeenk het geval was. Den persoon in kwestie treft dan geen verwijt. Maar 't gaat ook niet aan een of andere politieke partij daarover hard te vallen en haar te verwijten dat zij aan personen uit de vakbeweging geen kans biedende plaats wenscht te geven. Als het waar is, dat door het bedanken van den heer Smeenk als bestuurslid van het C. N. V. het contact tusschen partij en vakbeweging verbroken is, dan mag dat niet op rekening van de A.-R. partij wor den geschoven. En wat met den heer Smeenk gebeurde k a n ook anderen overkomen, 't Is niet noodzakelijk, maar wel m o g e 1 ij k. En met die mogelijkheid dient bij 't be spreken van deze kwestie, waarbij het woord „achteruitzetting" meermalen ge hoord werd, rekening te worden gehou den. didatuur voor het presidentschap zal aan vaarden. De Japansche delegatie heeft te Ge- nève officieus een bemiddelings voorstel ingediend, waarmede men de vlootconferentie hoopt te kunnen redden. De regeeringen, zullen over dit plan be raadslagen. Het is niet zeker, of Donder dag reeds de voltallige zitting kan plaats hebben. Uit Zermat is bericht ontvangen, dat de toerist Klein uit München, die met 2 andere Duitsche toeristen den Matterhorn had willen bestijgen, door het breken van het touw in de diepte gevallen is, 1 waarbij de dood waarschijnlijk onmiddel lijk is ingetreden. De politie heeft een inval gedaan in het hoofdkwartier der communistische partij te Oslo. Er hadden drie arrestaties plaats. ATdgens een berich t uit Detroit zal de zgon van Henry Ford Byrds vlucht naar de Zuidpool financieren. Vechtende diplomaten. In de anti-chambre van den minister van buitenlandsclie zaken te Belgrado za ten dezer dagen twee Joego-Slavische di plomaten, de voormalige vertegenwoordi ger van Joego-Slavië bij den volkenbond, thans consul generaal te Cairo Dutsjitsj, en de Joego-Slavische gezant te Warschau Milutin Jovanovitsj. Beiden kenden elkaar van vroeger, hadden al menig hartig woordje met elkaar gewisseld en ook nu duurde 't niet lang, of de heide tegenstan ders stonden strijdvaardig tegenover el kaar. Na een korte woordenwisseling diende Dutsjitsj zijn tegenstander een slag in het gezicht toe. Jovanovitsj bloedde. Voor de strijd nog ernstiger vormen kon aannemen, schoot de secretaris van den minister van buitenlandsche zaken toe, om de vechtenden te scheiden. De ex-kroonprins. Naar uit Breslau wordt gemeld, is de ex-kroonprins van plan, zijn kasteel in Oels (Silezië), waar hij met zijn familie sedert den terugkeer uit zijn ballingschap in Nederland gewoond heeft, weer te ver laten en naar Potsdam te verhuizen. De Silezische adel en het Silezische pu bliek in het algemeen juichten de komst der Hohenzollern-familie toe, doch de houding van den ex-kroonprins was bij vele gelegenheden van dien aard, dat ze zelfs felle monarchisten van hem ver vreemdde. Naar verluidt, is de ex-kroon- prins voornemens permanent bij zijn fa milie te Ceciliënhof te gaan wonen, een bescheidener verblijf dan het tegenwoor dige. Onmenscheiijke kapitein. De „Welt am Montag" vertelt het vol gende afschuwelijke feit, voorgevallen in de haven van Güdingen, op de Poolsche kust, bij Dantzig: Een boot met 12 onderwijzeressen, die op vacantie waren, sloeg om tengevolge der waterverplaatsing van de Duitsche vrachtboot „Sachsen". Spett, kapitein van die boot, lette niet op de kreten van de on- gelukkigen, terwijl de passagiers hem vruchteloos smeekten, de onderwijzeressen te redden. Hij antwoordde: ,,'t Zijn Polen, laat ze maar verdrinken!" Verscheidene getuigen hebben het gehoord. Gelukkiger wijze werden de dames gered door een Poolsche motorboot. De Poolsche overhe den lieten de boot, die zich in de Poolsche wateren bevond, aanhouden, en kdpitein Spett werd gevangen genomen. Korte berichten, De Berlijnsche' spoorwegen hebben Zondag 225.000 menschen vervoerd, die een veilig heenkomen zochten voor d e hittegolf. De zwemgelegenheden in en om de stad krioelden van menschen. Bij het zwemmen zijn tien personen om het leven gekomen. De maritieme conferentie te Genève zal definitief morgen een voltallige vergadering houden. De meening is thans vrijwel unaniem, dat deze verga dering de laatste zal zijn, aangezien de be- middelingsactie van de Japansche delega tie geen succes heeft gehad. De Amerika nen en de Engelschen blijven op hun standpunt staan. De Deensche motor-viermaster Eliu, die 100 ton munitie aan boord had, is i n d e lucht gevlogen. De bemanning is_gered. Tien man zijn in een mijn bij Glas gow bedolven, tengevolge van een ontploffing. Na 7 uur van ingespannen arbeid gelukte het tot de mijnwerkers door te dringen. Twee hunner waren overleden, terwijl de overige ernstig gewond waren. President Goolidge heeft verklaard, dat hij nimmer meer een can- D e Kon. F a m i 1 ie n a a r N o o r- weg e n. Bij het bezoek aan Kooiwegen zal de Kon. Familie een tocht maken door de Kocrsche Alpenlanden: Jotunheimen. Van Fagernes uit ondernemen de Vorstelijke bezoekers een tocht door het Alpenge bied, nadat zij te Laerdal aan het Songe fjord aan wal zijn gestapt. De Kon. Fa milie zal gedurende haar verblijf in Jo tunheimen logccren in liet Bygdin Iloi- fjelds hotel. H et w e-e r in Jul i. Volgens liet voorloopig overzicht van hel K. N. M. I. te De Bilt over het weer in Juli was de gemiddelde maximum-tem peratuur normaal, de igemkldelde mini mum-temperatuur was lVa gr-' boven nor maal, tengevolge van de sterkei bewolking. De regenval was onregelmatig verdeeld, in Noord- en Zuid-Holland, Utrecht en Gelderland 10 tot 25 pet. beneden nor maal, daarentegen in Groningen en Zee land 50 pCt., in Noord-Brabant en Lim burg 10 en 15 pCt. boven normaal. De Te Bilt werden 144 uren zonneschijn waargenomen, tegen 196 normaal. Node rland.en België. In verhand met de te Brussel loopende geruchten over een hervatting in Octo- J her a.s. van de onderhandelingen tus schen Nederland c-in België, vernam de „Telegraaf' van bevoogde zijde; dat nojg geen enkele datum is bepaald On hieromtrent in het huidig© star dium van voorbereiding in interdeparte mentaal overleg, nog niets met eeniige zekerheid is te zeggen. De vliegsport. De Engelsche vlieger, kapitein Mac In- tisli, heeft zich in verbinding gesteld met de K. L. M. om van haar aan te1 koopen de F. 7a, om daarmede over den Oceaan te vliegen. De directie der K- L- M- heeft nog geen besluit genomen, hoewel zij in principe tot verkoop bereid is. De K. L. M. heeft onderhandelingen aangeknoopt met de' Nederla.ndsche Vliegtuigenfahriek voor den aankoop van 5 vliegtuigen van het type F. 8. Het koopcontract is echter nog niet geteekend. De Engelsche kolonel Minchin is voornemens met een driemotorige Fokker machine, welke in Amsterdam voor hem gereed staat, een tocht van Egeland naar Amerika over den Atlantisehen Oceaan te maken. Binnenkort wordt Minchin te Am sterdam verwacht, om op Schiphol proef vluchten te houden. (T©1-) Wethouder Mr De Wilde. !0p Mr J. A- de Wilde, wethouder van1 's-Gravenhagc, die; gelijk bekend is, het voornemen heeft te kennen gegeven om zich met September a,.s. niet opnieuw Voor een benoeming beschikbaar te stel len, is sterken aandrang uitgeoefend om op zijn aanvankelijk besluit terug tel ka- me'n. Volgens de N. II. Crt. js van onder scheiden zijden in en huiten het College van B. en W., de wenschelijkheid te ken nen gegeven, dat hij zich voor het wet houdersambt weer disponibel stelt. Dit werd in de bestaande omstandigheden om meer dan één reden in het belang der gemeente geacht. Niet voor zijn taak berekend. B. en W. van Utrecht stellen voor eer vol ontslag te verleenen aan ir. J. II. de Bruyn, als directeur van den gem. bouw en woningdienst, daar hij niet opgewas sen is gebleken tegen de moeilijkheden van zijn ambt en hem ineens reglementair toe te kennen f 13.782, d.w.z. de helft van zijn salaris over drie jaar en negen maanden. Chris tel ij ke Nationale Werk mansbond. De 33ste jaarvergadering van den Chris- telijken Nationalen Werkmansbond is gis teren te Utrecht begonnen. Nadat de talrijke bezoekers ter eere van Koningin Emma met geestdrift het Wil helmus hadden gezongen opende de bonds- voorzitter, de heer P. J. Nahuisen uit Utrecht, op de gebruikelijke wijze de vergadering. Daarna herdacht de voorzitter met en kele woorden den verjaardag van de Ko ningin-Moeder en stelde voor haar zoowel als Koningin Wilhelmina een telegram van hulde te zenden,- waartoe onder luiden en langdurigen bijval werd besloten. Nadat de voorz. vervolgens een ope ningswoord had gesproken, kwamen de verslagen aan de orde. Volgens deze telt de bond nu 168 af- deelingen met 11.583 leden. In menigle afdeeling is flink gewerkt. Het bondsfonds Ubo mochl in Juni 1.1. zijn zilveren feest vieren. Met eenige guldens begonnen is het tegenwoordige bezit van dit fonds geklommen tot 4 maal f 100.000. De toe stand van het algemeen ziekenfonds geeft eveneens reden tot dank. Het fonds „Hulp in nood" bood in het verslagjaar weder om velen steun. In den loop van het af- geloopen jaar is een nieuwe tak aan den ouden stam ontsproten, n.l. het T. B. C.- fonds; het is nog een teer plantje, maar het vertoont wel sporen van groeikracht. Vastgesteld wordt, dat het werk van den bond" rijk werd gezegend. De rekening van den bond hoeft een batig saldo van f 2123. Deze .verslagen van dein secretaris, den lieer J. A. Uding te 's-Gravenhage en van den penningmeestr, den heer J. W. Me-yer te Amsterdam werden goedgekeurd, nadat de voorzitter nog had opgemerkt, dat de Synode dor Nedorlandsch Hervormde kerk den brief van den bond niet heeft begre^ pen, daar niet verzocht werd in een om zendbrief aan de kerkeraden propaganda te doen maken voor de oprichting van nieuwe afdeelingen van den bond, doch dat in dien brief gevraagd is, den om zendbrief der Synode van 1871 om meer sociale voorlichting van de ambtsdragers, wederom rond te willen zenden. De hoeren K. Kruithof en J. S. Ruppert woonden als vertegenwoordigers van liet Christelijk Nationaal Vakverbond onder scheidenlijk het Lulhersch werkliedenver bond de vergadering bij. De al gemeene synode der Nederlandsche Her vormde kerk had bericht van verhinder ring gezonden. De heer Van Ooy uit Rotterdam bracht verslag uit van den toestand van het fonds U. B- O., blijkens hetwelk dat in bloeiiepL den toestand verkeert. Het fonds voldoet thans aan alle eischen. Het, aantal ver zekerden bedroeg op 1 Januari 1927 28.296, het verzekeringska,pitaal f 266-181 en het bezit van liet fonds f404.485. Nadat ook de verslagen van de andere fondsen waren uitgebracht, heeft Dr J. Th. dei Visser, eerevoorzitter van den! bond, die inmiddels, ter vergadering was gekomen, een kort woord gesproken. Besloten werd de volgende jaarvergade ring te Apeldoorn te houden, waar de afdeeling dan 25 jaar zal hebben bestaan. ..'Over de aangelegenheid, dat de1 drukker uitgever van het bondsorgaan „Voorzorg" niet meer lid is van de Federatie van drukkerspatroo.ns, hetgeen sommige afdee lingen uit een g.ociaal oogpunt sterk af keurden, word uitvoerig van gedachten gewisseld. De redacteur van het orgaan betoogde, dat genoemde persoon op een zeker oogenlik uit de Federatie getreden is, omdat hij met dié organisatie moei lijkheden heeft gekregen en het bondsbe- stuur dus geheel buiten deze zaak staat, terwijl de overeenkomst met den uitgever eerst 31 Mei 1928 afloopt. De voorzitter onderstreeple nog eens, dat het ongeorga niseerd-zijn van den drukker-uitgever ge heel buiten het bondsbestuur is omge- gaan en dit dus alle beschuldigingen in dezen moet afwijzen. De verdere bespre kingen over dit punt, waarbij ook behoort een voorstel van het bondsbestuur om het vraagstuk van het blad „Voorzorg" in zijn gansehen omvang door een oommis sie te doen bezien, werden uitgesteld tot heden, tot wanneer de jaarvergadering werd verdaagd. Des avonds vond een gezellig samen zijn plaats. De Aardenburgsche Raadsverkiezing ver nietigd. Zooals wij gisteren reeds meldden, be sloten Ged. Staten het besluit van den Raad der gemeente Aardenburg, betreffen de toelating der op 21 Mei j.l. gekozen Raadsleden te vernietigen. Wij ontleenen aan het zeer uitvoerig besluit van Ged. Staten het volgende: Ged. Staten, gezien de verschillende in gekomen adressen, inhoudende bezwaar schriften, gehoord de mededeelingen, ter verga dering van Ged. Staten, gedaan door den heer substituut-officier van justitie en den heer rechter-commissaris in strafzaken bij de arrondissementsrechtbank te Middel burg; overwegende, dal; voldoende is komen vast te staan, dat gehandeld is in strijd, met verschillende positieve voorschriften der Kieswet, en wel lo. met art. 65, waar is voorgeschreven dat de tafel zoodanig zal zijn geplaatst, dat de kiezers de verrichtingen van het bureau kunnen gadeslaan, terwijl is ge bleken, dat in stemdistrict -II de plaat sing zoodanig was, dat bedoelde verricht tingen in het geheel niet konden worden; waargenomen; 2,o. met artikel 86, eerste lid, waar js voorgeschreven, dat de voorzitter de stem biljetten opent, terwijl is gebleken, dat in de beide stemdistricten opening mede heeft plaats gehad door anderen dan de voorzitters; 3o. met art. 87, voorlaatste zinsnede, waar is voorgeschreven, dat het stem bureau beslist over de waarde van het 'stembiljet terstond, nadat het biljet is geopend, terwijl zulks i.e. niet terstond zou zijn geschied; 4o. met art. 87, laatste zinsnede, eers ten volzin, waar is voorgeschreven, dat de voorzitter de redenen van ongeldig- verklaring en van twijfel en de beslissing onmiddellijk bekend maakt, wat ic. niet onmiddellijk zou zijn geschied; Overwegende voorts, dat in het adres van H. Willems e.a. o.m. wordt te ken nen gegeven, dat voor den heer officier van justitie meer dan 40 kiezers hebben verklaard, dat zij bij de op 21 Mei 1927 te Aardenburg gehouden stemming voor de verkiezing van leden van den gemeen teraad op den candidaat A. I. Catsman van lijst 3 in stemdistrict II hebben ge stemd, terwijl de uitslag der stemming, in dat stemdistrict slechts 31 stemmen op dezen candidaat vermeldt; overwegende, dat de in de vorige over weging bedoelde mededeeling door den heer substituut-officier van justitie in de vergadering van heden is bevestigd en dat v-erder door dezen ambtenaar ter ver gadering is medegedeeld; lo. dat aan hem door 7 personen is verklaard, dat zij hebben gestemd op Hen- dricus Corthals en geen ander vakje heb ben rood gemaakt, terwijl volgens het proces-verbaal slechts 2 stemmen op Hen- dricus Corthals zijn uitgebracht; 2o. dat aan hem door 2 personen is verklaard, dat zij hebben gestemd op Ja cobus .Deij, en geen ander vakje hebben rood gemaakt, terwijl volgens het proces verbaal slechts 1 stem op Jacobus Deij is uitgebracht; 3o. dat aan hem door 1 persoon is verklaard, dat hij heeft gestemd op M. Balkeneinde en ,geen ander vakje heeft röod gemaakt, terwijl volgens hef proces verbaal geen stem op M. Balkeneinde is uitgebracht; overwegende, dat in hel adres van A. Corthals, e.a., het vermoeden wordt uit gesproken, dat bij do stemming in stem district II zeer ernstige vergissingen heb ben plaats gegrepen; overwegende, dat uit een en ander moet worden afgeleid, dat bij de stemming voor de verkiezing van leden van den gemeen teraad te Aardenburg op 21 Mei 1927 in de stemdistricten I en II niet alleen de vQorschrifien der Kieswet- niet nauwkeurig zijn in acht genomen, doch dat daarbij ook onregelmatigheden hebben plaats gehad gelet op artikel 34 der Gemeentewet; besluiten: .lo. de besluiten van den Raad der gemeente Aardenburg van 25 Juli '1927, betreffende toelating der nieuw in komende leden, te vernietigen; 2o. mede te deelen, dat ingevolge art. 36 der Ge meentewet de Raad of de niet-toegelatene, die in .deze uitspraak niet berust, gedu rende veertien dagen, te rekenen van de dagteekening dezer uitspraak, bij de Kroon in beroep kan komen. Geheime distilleerderij. Te Poortvliet is een geheime distilleerderij ontdekt. Goes. Voor het concert van Hosanna op de Groote Markt was gisteravond, dank zij het mooie zomerweer, veel belang stelling. Er werd met toewijding gemusi ceerd. Ook Euphonia had tijdens de muzikale wandeling niet over gebrek aan belang stelling te klagen.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1927 | | pagina 1