No. 235
Vrijdag 8 Juli I927
4le Jaargang
S^atjja
Dit ile Provincie.
N1VA TANDPASTA
VOORKOMT TANDBEDERF
SPAART JUBILEUM-BONS
- Sm
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZU1DEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes
Tel.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
parlementaire balans.
De Tweede Kamer die dit jaar wegens
gebrek aan werkzaamheden een lang
durige rustkuur heeft kunnen volgen, is
nu tot 20 September met vacantie ge
gaan. Een voorbeeld dat wel spoedig door
de Eerste Kamer wier leden onlangs reeds
aan oververmoeidheid bleken te lijden,
zal worden gevolgd.
Het is dus nu een geschikt moment
om de parlementaire balans op te maken
en na "te gaan wat in het afgeloopen
jaar al of niet tot stand kwam.
Zonderen we het verdrag met België
uit, dan kan gezegd, dat diep ingrijpende
ontwerpen niet aan de orde kwamen.
Van de voorstellen, die de aandacht
vroegen ruim 250 waren de mees-
len van ondergeschikten aard. Onder de
meer belangrijke kunnen gerekend worden
de samenvoeging van Oorlog en Marine,
de nadere regeling van de collectieve Ar
beidsovereenkomst, de regeling derNaam-
looze Vennootschappen en het Zevende
leerjaar.
Wetsontwerpen met een principieel ka
rakter kwamen niet aan de orde. Daad
hebben zij, die in 1925 het Kabinet-Colijn
deden struikelen, voor gezorgd.
Zij hebben d i t bereikt, dat we gekregen
hebben een intermezzo-Kabinet, dat zich
alleen op neutraal gebied wenscht te be
wegen.
En zgo bleef het ontwerp-Zondagswet
onaangeroerd. De wijziging der Begrafenis
wet werd zorgvuldig weggeborgen. De
voorgestelde maatregelen tot afschaffing
van de Staatsloterij kwamen niet aan de
orde. Zelfs een voorstel van Mr Bijle-
veld bij de behandeling van de wet be
treffende de besmettelijke ziekten, om aan
gemoedsbezwaren tegen de vaccinatie te
gemoet te komen, werd onverbiddelijk af
gewezen.
De baten van het parlementaire jaar,
zijn. van Christelijk standpunt bezien ,al
heel gering.
Tot vreugde natuurlijk van de link-
sche partijen, die zoolang ze niet zelf in
de meerderheid zijn, met den tegenwoor-
digen gang van zaken maar wat inge
nomen zijn.
Al zeggen ze het niet 200 openlijk, in
hun hart zijn ze Ds Kersten en zijne mede
standers dankbaar, dat zij het Kabineit-
Colijin van de baan hebben gewerkt en
daardoor tevens het nemen van maatrege
len, die een specifiek Christelijk karakter
dragen, onmogelijk hebben gemaakt.
De linkerzijde kan bij het opmaken van
de balans tevreden zijn. Zij heeft méér
gekregen, dan z.e had durven hopen.
Mond- en Klauwzeer in Engeland.
Heit Enigelsche ministerie van landbouw
meldt, dat bevestigd wordt, dat miond-
©n klauwzeer onder het vee te Wigginton
bij Tamworth (Staffordshire) uitgebroken,
"jken is.
3Va drie maanden, dat het vee in En
geland totaal van mond- en klauwzeer
was vrijgebleven, is dit geval het eerste,
dat geconstateerd is.
Noodweer
Hevige regens en stormen hebben gis
terennacht boven het Zuidelijk gedeelte
van Engeland ©n het Noordelijke gedeelte
van Frankrijk gewoed, terwijl bijna overal
in Engeland veel regen is gevallen.
Op tal van plaatsen ging de storm ver
gezeld van bliksem en donder. Te Fol
kestone was tijdens het licht van den
bliksem de Fransche kust aan de over
zijde duidelijk zichtbaar. Bij Margate vielen
rotssteenen tot naar schatting van 'n ge
wicht van ettelijke honderden tons in zee.
De zwaarste regenval werd te Claston-
On-Sea in Essex geregistreerd, waar in
den tijd van 13 uur een regenval van
bijna 3 inches werd opgeteekend, dat is
ongeveer de helft van de hoeveelheid1,
die anders gewoonlijk in de heele maand
Juli valt.
Te Dover werd een regenval van 2.81
inch geregistreeerd, het hoogste cijfer,
dat sedert vele jaren opigeteekend is. Op
tal van plaatsen waren de wegen ten
gevolge van de overstemmingen onbegaan
baar of stonden zij geheel onder water.
Spoorwegongeluk in de Harz.
Op de spoorlijn door de Harz is Woens
dag een ernstig ongeluk gebeurd waarbij;
verscheidene menschen zijn omgekomen.
(Tengevolge, van dei vele regen was de
spoorlijn NordhauseUBraunlage verzakt.
Daar een gedeieite van den weg en een
deel van de rails onder water stond,
namen aan het station DreiAnnen
Hohne een regeeringsarchitect en twee
technische beambten op de locomotief
plaats. In langzaam tempo zette de trein
zijn reis voort, toen plotseling da loco
motief en' de eerste wagen omvielen en
<van de helling stortten. De' vier mannen
die op de löcomotief stonden en eenige
reizigers uit den eiersten wagon kwamen
hierbij om het leven. In hat ziekenhuis
ta Wernigerodei zijn bovendien 10 gewon
den ondergebracht, wier toestand bevre
digend is.
Officieel wordt medegedeeld, dat tot nu
toe is vastgesteld, dat 8 personen zijn ge
dood en 22 gewond. 15 van laatstgenoem
den zijn in het ziekenhuis opgenomen.
Een oorlogs-Fokker.
De New York American weet te mel
den, dat het Amerikaan'schei dept. vair
oorlog een groot Fokker-vliegtuig laat bou
wen, dat vijf machinegweren met bedie
nend personeel zal kunnen meevoeren.
Heit vliegtuig moet in staat zijn driei dui
zend pond ontplofbare stoffen tei bergen,
voor het bombardeeren van troepen op
den grond of van schepen. Dei totale
vleugelwijdte zal 67 Eng. vt- bedragen.
Het vliegtuig krijgt twee motoren van
950 P.K. elk.
Een godslasteraar gestraft.
Tc Innsbruck (Oostenrijk) had een eix-
priester zich te verantwoorden wegenb
godslastering.
In een vergadering had hij op godslas
terlijke wijize de menschen wijs gemaakt,
dat het^ valsch was, dat de God di[ej
den mensch uit het paradijs verdreven
en de oorlogsgruwelen toegelaten heeft
het goede loont en liet kwade straft. Ver
der riep hij tartend uit: „Waar blijft
de rechtvaardige, dei heilige God? niet
God heeft de menschen gemaakt, maar de
menschen hebben God gemaakt."
Verder werd dei Kerk beschimpt.
Een soc.-dem. advocaat was natuurlijk
verdediger en viel als gebruikelijk tegen
de Kerk uit. De eix-priester werd ver
oordeeld tot een maand kerkerstraf we
gens {godslastering.
Indrukken uit Moskou.
Moskou lijdt thans aan de gevolgen van
overbevolking, die de levensomstandighe
den er zeer ongenietelijik maken. Vóór
den oorlog telde de stad iets meer dan
een millioen inwoners. Bij de laatste volks
telling' bedroeg het. aantal zielen meer dan
twee millioen. I11 het laatste half jaar is
het aantal inwoners met 30.000 vermeer
derd;.
Het sovjet-bestuur doet zijn best oan
het woningprobleem op te lossen en bouwt
langzaam huizen op moderne basis;. Maar
het zal nog wel tien jaren duren, voor
er voldoende woongelegenheid voor de
bevolking is. De huizen zijn veel te dicht
bewoond. In vele gevallen leven er twee
families in één kamer. In de gevangenis-
sen is het al even erg gesteld. In cel
len, gebouwd voor *25 personem vertoe
ven er 80.
Een revolutie in Zuid-Amerika verijdeld?
De regeeringsagenten te Nieuw York ge-
looven, dat zij een Zuid-Amerikaanscke
revolutie voorkomen hebben, toen zij 350
geweren en 100.000 patronen ontdekten
aan boord van een schip, dat voor anker
lag in de East River. De geweren en de
munitie waren verborgen in kisten met
ijzerwaren en katoenbalen, bestemd voor
Tamaco in Columbië.
Korte berichten.
Naar uit Leningrad gemeld wordt, is
de roode v 1 o011 uitgevaren, tot het
maken van een 5-daagschein oefentocht op
de Oostzee.
Een hevig 011 weer heeft
Woensdag boven Parijs gewoed. De laag
gelegen vertrekken der woonhuizen lie
pen. vol water. In het Biois de Bou
logne werden tal van boomein ontworteld
en de telegrafische verbindingen werden
ten deele verbroken. Persoonlijke ongeluk
ken zijn niet voorgekomen.
Naar de Diuitsche bladen melden',
is het aan de politie in Opper-Sile'zië
gelukt, een bende van valsche
munters op het spoor te 'komen, die
gedurende de 'laatste maanden in ver
schillende plaatsen van Oppier-Silezië val
sche twee-markstukken in omloop heeft
gebracht. jEjr zijn reeds 3 pesronlen (gearres
teerd.
In diplomatiek© kringen wordt als
zeer aanstaande de verloving be
schouwd van de Belgisch© prinses Marie
José, met den zoon van dien hertog van
Aosta, een neef van den Italiaanschen
koning. Hieraan zouden niet vreemd zijn
de bezoeken, door den hertog; aan het
Belgische vorstenpaar en door prinses Ma
rie José aan Italië.
De grootste vulkaan der
wereld, de Kilanea, is in werking ge
komen. Een stroom van vloeibare lava,
vergezeld van vuurfonteinen, leverde een
wonderbaarlijke vuurwerkvertoioning op
vóór het opgaan der zon.
Naar de bladen uit New-York melden,
is bij WTatertown een. marine-vliegtuig]
naar beneden gestort. De beide
inzittenden werden gedood. Ook is nog
eein particulier vliegtuig verongelukt; hier
bij vonden vier personen den dood.
De vlieger Byrd z;al Zondag
uit Duinkerken naar Londen toe vliegen.
Te Londen zal hij' besprekingen houden
in verband met zijn voorgenomen Zuid
pool-vliegtocht.
en poetst 's-morgens en 's-avonds met
75 cts.per Vi tube, 25cb.p.l4 tube.
De H 0 11 a n d-I n d i ë-v 1 u c h t.
In den tijd van acht-en-een-half uur
heeft het Fokker-vliegtuig Woensdag den
tocht van Batavia naar Medan afgelegd,
waarover 2 ES jaar geleden het vliegtuig
van Van der Hoop, via Muntok, bijna 13
vlieguren, in twee dagen, heeft gedaan, en
waarover de snelste Paketvaart-schepen,
die de zestien mijl per uur halen, in den
geregelden dienst nog altijd drie dagen
doen.
Ze zal in Medan geen geringen indruk
hebben gemaakt, deze prestatie, welke be
wijst, hoe dicht het cultuurgebied der
Oostkust van Sumatra, waar men de be
naming „buitengewest" altijd zoo grievend
voelt, allengs naar het centrum van den
archipel is toegetrokken.
Gisteren te 6.20 is de Fokker VII van
Medan naar Bangkok vertrokken.
Werkloosheid op de. Veluwe.
Er zijn op de Veluwe tal van gezins
hoofden, die vanaf 1 Jan. j.l. nog niets
verdiend hebben. Was er andere jaren een
groote trek naar Zuid- en Noord-Holland,
dit jaar keeren velen vandaar onverricli-
terzake terug. Vele Veluwsche jongeman
nen trekken door Holland van den eenen
boer naar den anderen om werk te zoeken.
Het veelvuldig gebruik van maaimachines
maakt dat de anders zoo goedkoope Ve
luwsche werkkracht toch weer te duur
wordt. Vandaar groote werkloosheid.
Christelijk postpersoneel.
Gisteren is te Utrecht de jaarlijksche
vergadering van den Nederl. Christelijken
Bond van Post-, Telegraaf- en Telefoon
personeel voortgezet.
Het hoofdbestuur werd opgedragen te
ijveren voor een spoedige invoering van
den acht-urigen werkdag voor de lagere
groepen, en te bevorderen, dat zoolang dit
niet geschied is, de meer verrichte dienst
tijd vergoed wordt.
Naar aanleiding van een voorstel van
de afdeeling Arnhem en Middelburg tot
aansluiting bij het Christelijk Nationaal
Vakverbond, werden uitvoerige besprekin
gen gevoerd, waarin betoogd werd, dat de
bezwaren, die tot afscheiding geleid heb
ben, thans nog aanwezig zijn.
Besloten werd, dat de Bond zich thans
nog niet zal aansluiten.
Onze gezant te Londen.
De toestand van den Nederlandschen
gezant te Londen, jhr. mr A. de Marees
van Swinderen, is bevredigend vooruit
gaande. De koning van Engeland heeft van
zijn belangstelling doen blijken.
Het Tweede Kamerlid L. de
Visser niet in Indië toege
laten.
In „De Tribune" lezen wij, dat de heer
L. de Visser het wenschelijk achtte om,
teneinde zich volkomen op de hoogte van
de bestaande toestanden te stellen, in N. -
Indië een persoonlijk onderzoek in te stel
len.
De heer De Visser heeft zich tot den
minister van Koloniën gewend. Deze
wendde zich tot den Gouverneur-Generaal
van N.-I.
Thans heeft de heer De Visser het vol
gende antwoord ontvangen:
's-Gravenhage, 2 Juli 1927.
Geachte Heer De Visser,
In antwoord op mijn telegram naar
Indië over uw voornemen, een, reis
daarheen te ondernemen, ontving ik van
den Gouverneur-Generaal bericht, dat
deze, met het oog op de openbare, rust
en orde, geen vrijheid meende te mogen
vinden tot uwe toelating.
Met mijn beleefde groeten verblijf ik,
Uw zeer dw.,
(w. g.) KONINGSBERGER.
De processie ta Steenbergen.
Op de vragen van. den beieT Krijger
(christ.-hist.) betreffende ©en op Zondag
19 Juni te Steenbergen gehouden E|. K-
godsdienstige plechtigheid, antwoordde de
minister van Justitie als volgt:
Zeg danNeef"
Als ge é&anja hebt besteld
Eisch dan<éR,cmja voor Uw gekt
Brengt men namaak, zeg dan-Jte*
Neem dat maar gerust weer mee f
Twijfelt gij 'n moment misschien
Vraag dan maar de flesch te zieri!
I
GRATIS FIJNE OPTISCHE RANJA-GLAASJES
ee.nice
l FABRIKANT*
Het aan de Ei-K- Kerk toebehoorende
terrein van de kark, waarop de processie
o-f godsdienstige plechtigheid plaats gehad
hooft, was door circa één: meter hoog
ijzeren hek van den openbaren weg ge
scheiden, terwijl ©en voor den hoofd
ingang der kerk gelegen klein pleintje
gedurende dei plechtigheid door een hou
ten hek van ongeveer dezelfde hoiogte
afgesloten was.
Een dergelijke plaats is, naar die be
staande jurisprudentie als een besloten
plaats te beschouwen, diel derhalve niet
valt onder het voorschrift vani het
tweede lid van artikel 171 der Grondwet.
Het fruïtvervoer over de nieuwe
spoorwegen.
Met den aanleg der Zuid-Beveland-
sche spoorwegen werd beoogd, om de ver
dere ontwikkeling van het eiland mogelijk
te maken. Onmiskenbaar gaat die ontwik
keling in de richting van fruitteelt en
groeteteelt. Dus moest, nu de lijnen in be
drijf zijn gekomen, ernstig worden nage
gaan hoe de spoorwegen de fruitteelt en
de groeteteelt zouden kunnen bevorderen.
Voor zoover de fruitteelt betreft, zijn
N. S. met hunne overwegingen alreeds tot
eene bepaalde uitkomst gekomen. Zij heb
ben reeds een vast plan van de liulp, die
zij aan de kweekers willen bieden. Dit plan
is als volgt:
Maandagmorgen 11 Juli, te ongeveer 6
uur, vertrekt een trein van Goes, die op
elk der stations 's-Heer Arendskerke,
Heinkenszand, 's-Heerenhoek, Borsselen,
Driewegen-Ovezande, Oudelande, Baar
land, Hoedekenskerke, Kwadendamme,
Nisse en 's-Gravenpolder een gesloten goe
derenwagen brengt, welke daar dien dag
blijft staan. Ieder die nu fruit naar de
veiling te Goes wil zenden, om dit daar op
Dinsdag 12 Juli te laten verkoopen, kan
den geheelen dag door, ten tijde dat het
hem het beste schikt, aan het station aan
brengen wat hij te verzenden heeft en het
in den wagen zetten.
Dinsdagmorgen vertrekt er weer een
trein met ledige wagens uit Goes naar de
bovengenoemde stations; maar deze trein
neemt nu van die stations de geladen wa
gens van den vorigen dag mede en brengt
die te circa 9.45 rechtstreeks voor
de veiling. Op dit laatste wijs ik met
nadruk, want dat is van beteekenis; het
personeel van de veilingsvereeniging kan
dan tijdig voor den aanvang van de vei
ling alles gelost hebben.
Woensdagmorgen vertrekt er weer een
trein, die dus nu de wagens, die Maan
dag waren uit gereden en Dinsdag terug
gekomen waren, weder het land in brengt.
Zoo gaat het dan verder, zes dagen
van de week, het geheele jaar door, totdat
'het fruitseizoen is afgeloopen, met twee
stel wagens.
Als één wagen voor een station niet vol
doende zou blijken, worden er natuurlijk
meer gesteld.
Voor de stations Wemeldinge, Katten-
dijke en Wolphaartsdijk is een gelijksoor
tige regeling gemaakt. Ook van daar wor
den eiken morgen de wagens, die den vo
rigen dag in lading zijn gezet, tijdig naar
de veiling vervoerd.
Nu wat voor de kweekers van het mees
te belang is, de kosten en de omslag met
papieren (vrachtbrieven, enz.).
Eerst de vrachtkosten. Deze bedragen,
om daarmede te beginnen, van elk station
af evenveel. Dit is aldus gedaan om een
voudige berekeningen te krijgen. In centen
bedragen ze, dus van het station
van inlading tot voorgereden
voor de veiling:
per zakje harde kruisbessen 10 cent
chip (aardbeien) 1 cent
bushel (bessen, pruimen) 4 cent
tub (frambozen) lOcent
kist (appelen, peren) 13 cent.
met dien verstande echter, dat de mini
mum-vracht 15 cent bedraagt en de ver
schuldigde vracht afgerond wordt naar
hoven op veelvouden van 5 cent, terwijl
steeds bij de inlading betaald moet wor
den.
Duidelijkheidshalve zal ik de vrachten
nog eens anders voorrekenen in het vol
gende staatje (alles in centen):
cö
G
cö
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
en zoo
CCS
-.CM
o> -e
o c a
CÖ K,
o3
O?
bf)
15
15
15
15
15
15
15
15
15
15
15
15
15
15
15
20
20
20
20
20
voort.
go
rG T~"1
xfi QJ ï3 CD -£}
tjjrG r 1 bD-G
3 c .2 M c .2
CÖ *h» CÖ
c3
-- CD
CÖ5
SM
2cü
5 A-3 G <D -£»
cd
a"
CQ
w cj
cö "t>
CÖ
w <D
b£>
15
15
15
20
20
25
30
35
40
40
45
50
55
60
60
65
70
75
80
80
O»
C03
m -£
bflrG
r-« O
w
CD
15
20
30
40
50
60
70
80
90
100
110
120
130
140
150
160
170
180
190
200
CÖ
CÖ
CD
bo
15
30
40
55
65
80
95
105
120
130
145
160
170
185
195
210
225
235
250
260
c d
cM
§>Q
Ja ai -p
a>
to
15
20
30
40
50
60
70
80
90
100
110
120
130
140
150
160
170
180
190
200
Zooals men ziet, zijn de vrachten laag;
zoodra het eene partij is, die iets betee-
kent, nog geen halve cent per K.G. en zon
der bijkomende kosten. Het bij de inla
ding betalen van de vracht is ook geen be
zwaar, omdat er niet gewogen of gerekend
behoeft te worden.' Ieder kan dadelijk we
ten; zooveel chips, zooveel kisten, enz. is
zooveel eenten. Gedrukte staten, waarop
de vrachtprijzen zijn aangegeven, zijn bo
vendien kosteloos op alle stations verkrijg
baar.
En nu de papieren rompslomp. Die is er
lieelemaal niet. Vrachtbrieven zijn niet
noodig. Men voegt eenvoudig, precies zoo
als nu, bij zijne zending een veilingsbriefje,
waarop men precies hetzelfde schrijft al»
nu. Alleen op het onderste deel van het
veilingsbriefje worden door de stations
vrouw eenige woorden en getallen geschre
ven. En die onderste deelen van de vei
lingsbriefjes worden door de administra
tie van de veiling aan den stationschef te
Goes afgegeven. Voor het publiek is er
geenerlei verandering. Alleen zal men
goed doen nieuwe veilingsbriefjes aan te
vragen. Ook deze zullen op de stations ver
krijgbaar zijn.
Maar nu nog eene belangrijke kwestie.
Hoe krijgen de kweekers het benoodigde
fust van de veiling. Ook dat is geregeld.
Al het ledige fust wordt in de naar de
dorpen teruggaande wagens kosteloos me
degenomen. Maar hoe moet het worden
aangevraagd. Bij eiken waggon is een
blikken 'bus. Daarin kan iedereen zijn
briefjes, waarin hij fust aanvraagt, steken.
Dat briefje komt dan tijdig aan de veiling
en het fust gaat met den ledigen wagen
mede.
Het eenige waarvoor bij deze regeling
de kweeker zelf moet zorgen, is dat het
goed aan het station komt. Dat zal ieder
op zijne wijze doen. Voor zoover noodig
vestig ik de aandacht op de allerwegen
aangestelde gemeentelijke bestellers, waar
mede men accordeeren kan.
Ziedaar in het kort de regeling, die
Maandag 11 Juli ingaat. Wie meer weten
wil, vrage mij. Misschien kan ik niet op
elke vraag dadelijk antwoord geven, maar
dan zal ik de vraag voorleggen daar, waar
men het antwoord wel geven kan.
Dr J. W. JENNY WEIJERMAN.
Onze wegen. Nu het Rijkswegen
plan is gepubliceerd en Ged. Staten heb
ben bekend gemaakt, welke wegen naar
hun meening op het provinciaal wegenplan
moeten worden gebracht, is het moge
lijk eenig overzicht te geven van de wegen
die voortaan onderhouden zullen worden
uit de opbrengst der wegenbelasting.
Zooals .wij reeds in ons verslag van
den Zeeuwschen Polder- en Waterschaps-
bond meldden, vermeldt het Rijkswegen
plan de door 'tRij k te verbeteren wegen
welke hoofdverbindingsw egen
zullen vormen voor doorgaand verkeer met
