Wo 195 Vrijdag 3(1 Mei 41e Jaargang UiMiIaBl AMANDELTJES -J£>DUDMNG<?. KINADRUPPELS Dit de Provincie. Dr. H.NANNING's Pruimtabak Directeur-Hoofdredacteur; R.-ZUIDEMA. Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes Tel.; Redactie en Administratie no. 11 Postrekening No. 44455 Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259 VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post, f3.—' Losse nummers f 0.05 Prijs der AdvertentiSn: 14 regels f1.20, elke regel meer 30 cL Bij abonnement belangrijke korting De kosten der gelijkstelling. Strijk en zet kan men hooren, dat de financieel© gelijkstelling tusschen openbaar en bijizonder onderwijs oorzaak is ge weest van de groote stijging dor onder wijskosten. Toen dan ook aan ©ene commissie uit den Vrijheidsbond, onder leiding van Prof. Eerdmans werd opgedragen, na te gaan op welke wijze op de onderwijskosten kon worden bezuinigd, kwam zij alras tot do conclusie, dat de gewenschte be zuiniging bij het b ij z o n d e r onderwijs moest worden gevonden. Nu hoeft onlangs de N e d er 1. de moeite genomen deze zaak eens meer van nabij te bezien en van het resultaat van dat onderzoek willen wij hier een en .ander meedeelen. Allereerst wordt er aan herinnerd, dat ,ïn 1919 toen een belangrijk© verhooging der onderwijzerssalarissem tot stand kwam de uitgaven stegen met f40 per leerling en dat in 1920 toen het aantal verplichte- onderwijzers belangrijk werd uitgebreid, de uilgaven met f 23 per leerling omhoog liepen. Hieruit blijkt dus, dat in de 2 jaren voorafgaande aan de pacificatie de kosten per leerling stegen met f63 per leerling, m.a.w. da.t de kosten'toeer dan ver dubbeld werden. In de twee volgende jaren, de êerste na do inwerkingtreding dor pacificatie^ wet, zien wij de kosten gestegen met f 31 per 1. of minder dan de helft van de stijging in de twee voorafgaande jaren. In 1923 treedt weder ©ene daling, in, welke zich daarna heeft voortgezet. Het blijkt dus, dat dè groote stijging van de uitgaven uit de publieke kassen voor meer dan twee derden is teweeg gebracht door andere oorzaken dan de gelijkstelling. V Dif ook niet vergelen- Hoor de Nederl. wordt er verder terecht op gewezen, dat men bij- de be schouwing van deze cijfers nog iets an ders in aanmerking moet nemen. „In do jaren vóór de pacificatie waren de totaal-kosten. van het onderwijs veel liooger dan uit bovenstaande cijfers blijkt. Het Rijk gaf aan het bijizonder onderwijs slechts een© g e d e e 11 e 1 ijl k e vergoeding heit ontbrekende werd uit particuliere bronnen gevonden en vindt in boven staande cijfers geene uitdrukking. Voor oeno zuivere vergelijking van de uitgaven uit de publieke kas vóór en na - 1 Jan. 1921 zouden wij moeten weten, ho-e boog die uitgaven -zouden geweest zijn, indien er goen bijzondere scholen bestaan hadden. Wij meenen die op de volgende wijze te kunnen benaderen. Op 1 Januari 1920 waren er op de openbare scholen 570324 leerlingen. Rijk en Gemeenten gaven in dat jaar voor het openbaar onderwijs uit f87.753.890 f 153 per leerling. Op 1 Januari 1920 waren er op de bijzondere scholen 479207 leerlingen. Deze zouden naar dien maat staf op de openbare school gekost heb ben f73.318.671. Het Rijk vergoedde aan de bijz. scholen f39.106.000, zoodat het bijzonder onderwijs aan de openbare kas bespaarde f 43.212.671. Dit cijfer toont ©ene merkwaardige over eenkomst met het cijfer van de stijging der uitgaven van Rijk en gemeenten tus schen den aanvang der gelijkstelling en het top-jaar 1922 zijnde f33.710.400!" Erkend kan worden, dat het cijfer der besparing wat te hoog is, omdat indien er maar ééne soort school geweest ware, dit in de kleine gemeenten, waar de scho len vaak onvoldoende bezet waren, tot besparing zou hebben geleid. Maar- ook het laatste cijfer moet met f 3.500.000 verminderd worden, zijnde het bedrag der automatische stijging wegens toename van het aantal leerlingen. De beide gecorrigeer de cijferszullen dus wel niet veel 'uiteen- loopen. De conclusie ligt derhalve voor de hand, dat d e g e; 1 ij k s t e 11 i n g niet °f slechts in geringe mat© tot verbooging van de kosten van het onderwijs heeft geleid: die koeten werden voor 1921 slechts gedeel telijk door de publieke kassen gedragen, waardoor de uitgaven uit die kassen on natuurlijk laag waren. Indien in 1921 niet de gelijkstelling mtuu' h-e opheffing van de bijzondere school ware tot stand gekomen met over gang van haar leerlingen naar de openbare school, zouden de uitgaven uit de pu blieke kas mot nagenoeg eenzelfde be** drag zijn gestegen. Aïinelmuiden. In Arnetmuiden dreigt, naar men onfe meldt, verwarring te ontstaan, doordat, een z.g. vrije lijst is ingediend, waarop;, om haar aanlokkelijk te maken, ook recht- sche mannen zijn geplaatst. Voor onze kiezers mag dat natuurlijk geen roden zijn om lmn vaandel ontrouw te worden. Het is hun niiiet onbekend, dat het ook bij de gemeenteraadsverkiezingen gaat om het beginsel, om de vraag in welke richting on naar welke beginselen de 'gei- meente zal worden bestuurd. Wiel dat iu het oog houdt, zal zich niet laten verleiden op een z.g. vrije lijst zijn stem uit te brengen en daarmee te spelen in de kaart van links, maar hij zal naar den eisch van zijn beginsel zijn stem uit brengen flip de Antirevolutionaire camdida- ten, op een der mannen van 1 ij s t N r 2, die als raadsleden getoond hebben da belangen der gemeente-1 te zullen be hartigen overeenkomstig de Antirevolu tionaire beginselen. De [Ontploffing in de school te Bath. Omtrent de dynamiet-ontplo-ffing in h-etl schoolgebouw te Bath (Michigan), wordt nog gemeld, dat een der vleugels van het vier verdiepingen hp&ge gebouw geheel werd vernield. Op zijn minst werden 35 kinderen gedood. Ook het hoofd dei- school, een onderwijzer en twee personen die voorbij de school kwamen, zijn om gekomen. Meer dan twintig lijken zijn reeds uit de puinhoopen te voorschijn gebaald. Uit een door de politie ingesteld onderzoek blijkt, dat 'in de kelders van het schoolgebouw electrisch-e draden wa ren aangebracht en 'er zich een gewel dige hoeveelheid dynamiet jjnoet hebben bevonden. Het geweld der ontploffing deed de ouders naar het fgebouw snellen. De po litie was nauwelijks 'in staat de -wan hopige moeders te beletten, zich op de rookende puinhoopen te werpen,. Smarte lijke to-oneelen vielen voor in de kamer, waar de ouders hun doode kinderen her kenden. Jn .het vernielde gedeelte der school bevonden zich de kleinste kinderen. De politie vond in de puinhoopen een aantal niet ontplofte dynamietpatronen. In -officiéél© kringen meent men, dat de ontploffing is veroorzaakt door den pen ningmeester van het schoolbestuur, wiens geestvermogens gekrenkt, waren doordat hij niet iu staat was zijn schulden te betalen. Het aantal slachtoffers, dat bij" de ont ploffing in de school om het leven is gekomen, 'is thans gestegen tot, twee en veertig, voor bet m-eerendeel kinderen. Bijna elk gezin te Bath h-eeflv verliezen te betreuren. Tal van kinderen zijn .onher kenbaar verminkt. In de ziekenhuizen ver dringen ,'3e ouders zich om de bedjes hunner gekwetste kleinen. 235 kinderen waren in de school .aanwezig toen de ontploffing plaats had. De Russen dreigen met vertrek uit Genève Het Journal de Genè've meldt, dat de Russen aan voorzitter Theunis officieel hebben voorgesteld om het beginsel van het naast elkaar bestaan van een kapita- lislisch en So'wjet-Russisch oeconomisch systeem, in een der resoluties van de Wereldconferentie op te nemen en zoo doende te erkennen. Het is echter zeer de vraag, of de con ferentie daartoe geneigd zou zijn, en de heer Theunis heeft dit den woordvoerder der Russen medegedeeld. Deze heeft er toen van zijn kant on middellijk pp gewezen, dat de Russische delegatie dan waarschijnlijk bericht uit Moskou zou ontvangen om te vertrekken, en het einde van de conferentie niet af te .wachten. Draadloo'S wordt nog uit Genève gemeld, dat de Russische delegatie uit Moskou 'bericht heeft ontvangen om nog vóór het einde van de conferentie te vertrekken) indien men het beginsel van het naast elkaar bestaan van een communistisch en .kapitalistisch stelsel niet aanvaardt. Mooi weer op 'komst. Na de felle nachtvorsten, onder welke Engeland te lijden heeft gehad, bevatten de Engelsche bladen thans de verzeke ring, dat er mooi weer op komst is. Zel den, heeft het jveerkaartje cr Zoo veel belovend uitgezien als Woensdag. Een groot gebied van het midden van den Oceaan tot over de Biritsche eilanden heen is bedekt met zonneschijn en lichte bries jes, wat de temperatuur snel zal doen stijgen. Als dit gebied zich ook ten Wes ten van zijn grens uitbreidt, zullen wij spoedig vernemen van het vertrek van transatlantische vliegers. Een nieuw complot tegen Mussolini? De Italiaanscbe geheime politie te Massa beeft zekere Iole Luc-etli gearres teerd, de zuster van den jongen man, die in September van het vorige jaar een bom beeft .gegooid naar de auto van Mussolini. Zij werd in hechtenis genomen, tegelijkertijd met zekeren Ludoveco Pie- rini, vroeger kellner te Rome, doch die later naar Massa ging en de familie Lu- cetti met geld steunde. E-enige weken geleden ging het gerucht, dat er een nieuw complot weid gesmeed tegen het leven van den duce door "de zelfde ^organisatie, welke ook de. onder neming van Lucetti op touw gezet had. De politie, was zeer op haar hoede, en tal van personen zijn in hechtenis ge nomen, wanneer bleek dat hun papieren niet in orde waren. Toen Pierini gear resteerd werd, was hij in het bezit van Oen lijst, waarop namén voorkwamen, welke hij met een bijzoader teeken had gemerkt; de politic hoopt thans .te ont dekken, wie bij den aanslag van. Lucetti betrokken zijn geweest. Mussolini is thans zeer voorzichtig met zich in het .openbaar te vertoonen. Stikgassen in West-VIaanderen. Het vernietigen v.an de oorlogsmunitie in Wigst-Vlaanderen een werk, waar mede men nog altijd niet klaar is geko men gaat vaak met allerlei onaange naamheden voor de bevolking gepaard. Zoo gebeurde het, dezer dagen nog, dat, bij het tot ontploffing brengen van een stapel gasgranate-n te Knokke, nabij- het voormalige „Zwijn" het stikgas door den wind over de velden werd gedreven en de landbouwers die daar aan liet werk waren nauwelijks den tijd hadden om de vlucht te nemen. Twee hectaren bebouwd land zullen door den schadelijken invloed van het gas dit jaar ge-en oogst geven. D-e belanghebbenden -hebben een .aanklacht ingediend bij de regeering. De droogte. Naar uit Brussel gemeld wordt, klagen de landbouwers-, vooral in Laag- en Mid- den-België, hevig o-v-er de aanhoudende ,droogte. In sommige streken is er al verscheidene weken lang geen druppel water meer gevallen. In de Ardennen is de toestand heel anders; daar heeft het de vorige week nog gesneeuwd. EETLU5T-0PWEKKEND. 1.30 p. fl. Korte berichten. Het Grieksch-e gezantschap te Berlijn spreekt het gerucht, volgens hetwelk er onlusten in Griekenland zouden zijn uitgebroken, tegen en wijst er op, dat de jongste berichten integendeel van toe nemende kalmte in den politieken toestand in Griekenland gewag maken. Spanje vierde Dinsdag het feit, dat de koning 25 j aar geleden ge kroond is. Het Engelsche Lagerhuis heeft Woensdag "artikel 1 van de vakver- eenigingswet waarbij een algemeene staking .onwettig verklaard wordt in den door de regeering gewijzigden vorm met 295 tegen 156 stemmen aangenpm-en. De zaakgelastigde der sovjet-regee- ring te Londen heeft verklaard, dat e:r zich onder de brieven, door de politie geopend, een stuk bevond, waarop ge schreven stond: „Persoonlijk. Streng ge heim". dat aan den voorzitter van de handelsdelegatie was gericht. Het was een staatsdocument, dat belangrijke besluiten van den raad van arbeid en verdediging betreffende den buitenlandschen handel bevatte. De „Times" meldt uit Belgrado, dat Servische gendarmen in str ij d geraak ten met een bende Bulgaarsche comitadjis nabij Roemanovo. Drie Bulgaren en een Serviër werden gedood. De jSimplonpas is tengevolge van het warme 'wear in Zwitserland weer geheel open voor het auto- en rijtuigen- verkeer. De Simplonweg is zelden vfij vóór einde Mei 'of het midden van Juni. Er heerscht sedert eenigon tijd thee schaarschte in de sowjet-unie. De sowjet-regeering tracht in het gebrek, dat groote ontevredenheid onder 'de bevolking wekt thee is de nationale volksdrank in Rusland .te voorzien door inten- sieven invoer. Zoo ïs dezer dagen te Moermansk een zending van 3.550.000 pond tbee uit Londen aangekomen. Een boot is op den Dnjepr bij Kief omgeslagen; 19 menschen zijn ver dronken. Maandag is te Winnipeg express na bij Nepigon in Ontario op een rots blok gereden, dat op de baan gestort was. De locomotief kantelde en viel van de baan. in een diepte van ongeveer 25 M. De machinist en twee passagiers waren op slag dood „en 25 passagiers werden ernstig gewond, van wie er reeds vijf ge storven zijn. Naar Reuter uit Peoria in Illinois meldt, zouden een tientalmenschen o m g e k omen zijn, ten gevolge van een wolkbreuk, die Woensdagnacht is losge barsten en liet land onder water heeft gezet. De Engelsche Minister Hicks heeft zijn nadere m-eded-eelingen inzake den inval in het Arcpsgebouw tot Dinsdag uitgesteld. Hij deelde mede, dat de regeering niet voornemens is aan de e Aroos schadevergoeding aan. te bieden. De Hongaarsche Kamer heeft na een kort debat, waarbij Bethlen herhaal delijk door de socialisten in de rede werd gevallen, het Italiaansch-H,on gaar sche verdrag aangenomen. Al leen de socialisten stemden tegen. De aanneming wer-d met gejuich begroet. Monsters zonder waarde. De directcur-igeneraal der posterijen en telegrafie brengt, na verkregen goedkeu ring van den minister van waterstaat, het volgende ter algemeene kennis: Met betrekking tot monsters zonder waarde (waarbij desgewanscht mag wor den gevoegd ©en op het monster betrek king hebbende gedrukte circulaire), welke zonder adres, in aantal en op de wijze, als d-o-or den directeur-generaal der poste rijen en telegrafie met belanghebbende is overeengekomen, door de posterijen zullen worden verspreid, zal in verband met de door den afzender te treffen maat regelen, waardoor de- zelfkosten van de posterijen ten opzichte van de bedoelde verspreiding worden verminderd, op- het algemeen tarief der posterijen de- toegela ten reductie worden toegepast. Nadere- inlichtingen zijn aan het hoofd bestuur der posterijen en telegrafie te verkrijgen. Het middenstandserediet- wezen. Bij de Tweede Kamer is ingediend een ontwerp tot wijziging van het Vile hoofd stuk B der Staatsbegrooting voor 1927, in verband met het rapport van de ido-or de regeering ingestelde commissie tot on derzoek van de vraag of en zoo ja, op welke wijze op een de levensvatbaarheid waarborgen-den grondslag een centralisatie va.n het mi-ddenstandscredietwezien zo-u kunnen worden tot stand gebracht. Men zie de rubriek Staten-Generaal. Christelijke zendavonden. Woensdag 1 Juni zal D.V. door de Ne- derlandsche Christelijke Radio Vereeni ging een avond uit Vlaardinge-n worden uitgezonden. Dinsdag 7 Juni is bestemd voor een propaganda-avond voor de Ned. Chr. Radio Vereeniging. Sprekers zijn dan de bestuursleden der vereeniging de hee- ren Mr A. van der De-ure-, Pr'C. Tolk e-n D. Pere-boom, alsmede enkele predi kanten uit de radio-kerkeomité's. Woens dag 8 Juni wordt gebroadcast de mid dagvergadering van den Bond van Meis- j-esverc-enigi-ngen op Geref. Grondslag, die dien dag zijn 9e Jaarvergadering houdt te Groningen. Spreker: Prof. Dr J. Wate rink, hoogleeraar V.U. te Amsterdam. Ingaande-16 Juni zullen de uitzendingen der Chr. Radiovereeniging plaats hebben Donderdagsavonds. Op dien Donderdag hoopt voor de microfoon te komen de heer Dr Pli. Lansberg, leeraar Chr. Ly ceum te Zeist, met het onderwerp „Bilder- dijk". Bevatten eieren bacillen? In Engeland, zoo meldt „De dokter in huis" werd- in een kippenei een half pence (klein geldstuk) gevonden. Daaruit werd de gevolgtrekking ge maakt, ,dat de dooier ook andere scha delijke stoffen, vooral bacteriën, zou kun nen bevatten. Tegen dit denkbeeld komt Prof. Storm v. Leeuwen op en verklaart, op grond van uitvoerige onderzoekingen, dat liet binnenste- van een versch ei ste riel, d.w.z. vrij van ziekte-veroorzakend© bacteriën is. Blijft een ei lang liggen, dan kunnen door de schaal bacteriën naar Witte Iter OVERTREFT ALLE ANDERE «SMAAK «STEVIGHEID MMIUNTi VA T Jnnnen komen. Het is dus van belang, de eieren steeds versch te gebruiken, al thans als men ze rauw of zacht gekookt wil eten. Iu hard gekookte eieren zijn de eventueel ingedrongen micro-organismen gedood, en dus niet meer gevaarlijk. De classificatie der gemeenten. Naar „de Morgen" weet te melden zou bij de a.s. wijziging van de classificatie der gemeenten worden voorgesteld om o.a. Tilburg, Eindhoven, Middelburg en Vlis- singen in dei eerste en Boxtel in de tweede klasse op te nemen. Tegenover d-eze verhooging in klasse zou echter staan een grooter aantal go- meenten, dat in klasse verlaagd wordt. Niet minder dan veertig gemeenten zou den worden gedegradeerd en van deze zouden er vijf-en-twintig gelegen zijn in Zuid-Limburg. H. 'M. de Koningin-Moeder. Gisterenmiddag half 1 uur arriveerde H. M. de Koningin-Moeder per auto ten paleize Soestdijk voor haar jaarlijksch zo merverblijf. Het gevolg bestond uit freule van der Poll, Baronesse van Ittersum, Graaf van Limburg Sttium, Autp-signalen op den weg. De Z. H. A. M.-direetie te 's Gravenbage heeft ..bij dienstorder aan het personeel bekend gemaakt, dat de volgende teekens zooveel mogelijk moeten worden gebruikt door middel van korte en lange stooten op den signaalhoorn. Eenmaal lang Geeft acht! Tweemaal lang U kunt mij inhalen! Eenmaal kort Ik ga rijden. Tweemaal kort U kunt mij passeefren. (tot -een tegemoetrijdend voertuig). Driemaal kort Blijf achter, u kunt mij niet 'inhalen! Eveneens vraagteeken om door t-e rijden bij den verkeersagent. Driemaal kort, eenmaal lang Er is iets niet in orde, stop! Een herhaald kort teeken Ernstig gevaar. Gemeenteraadsverkiezingen. Wolfaarfsdijk. Uitslag verkiezing ge meenteraad. Lijst 1. A.-R. Gekozen: D, Goetheer en P. Luikenaar no. 4 van de (ijst met voorkeurstemmen. Lijst 2. S. G. Gekozen Overbeeke; Lijst 3. Vrijz. Gekozen J. Lindenbergh en A. C. J. Not-eboom. Lijst 4. C.-H. Gekozen N. Valkier en M. van Strien. Lijst 5. R.-K. 42 stemmen geen zetel. In den nieuwen raad komt niet terug dhr J. van. Wel, C.-H. Deze plaats zal worden bezet door dhr P. Luikenaar A.-R. Oosteirland. (Z.) Uitslag gehouden stem ming yoor den Gemeenteraad: Lijst 1. V.-B. 174 st. gekozen C. M. Zeijler, en P. J. Fluijt; Lijst 2. C.-H. 80 st. gekozen H. P. Hendrik seLijst '3. Volkspartij 153 st. gekozen J. J. de Vos; Lijst 4. A.-R. 238 st. gekozen. J. M. de Weeze en A. S. van Ho ene; Lijst 5. S. G. P. 122 st. gekozen M. van As;. De Volkspartij- ver liest en de' Vrijheidsbond wint één zetel. Terneuzen. Uitslag der verkiezing voor leden van den Gemeenteraad: Aantal leden van den JRaad 13. Uitgebrachte geldige stemmen 4217. Van onw. 130. Anti-Rev. 598 st. 2 zetels; Chr.-Hist. 776 st. 2 zptels; R.-Kath. 546 st. 2 z.; Staatk. Geref. 369 st. 1. z.; Vrijheids bond 844 st. 3 z.; S. D. A. P. 929 st- 3 zetels. Vrije Kath. 157. Gekozen: A.-R. J. J. de Jager 'en D. Sch-eele Azn. Chr. H.B. N. v. Dijke en D. v- Aken. R.-K.: A. J. M. Niolet, en H. J- Colsen. Staatk. Geref.P. van .Carlsand. V Vrijheidsbond: L. J. Geelhoedt, C. Ver linde en A. d-e Bruijne. S.D.A.P.: N. A. Hamelink, L. J van Driel en C. v- d. Bulck. Vooruitgang: S.D.A.P. 1 zetel. Achteruit gang C.-H. 1 zetel.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1927 | | pagina 1