m 179
Maandag 2 Mei 1927
41e Jaargang
Binnenland.
Quick Quaker
Bnitenland.
Pit de Provincie.
Zenuwstillend
Postwissels naar België.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes
Tefi: Redactie en Administratie ne. 11
Postrekening No. 44455
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
Dreigen er gevaren?
Het „Prot Zuiden'1 vraagt of uitvoering
van „artikel 20 ran het A.R. program:
van beginselen, zou zijn tot schade of
tot voordeel der Ned. Herv. Kerk, £>f
tot schade of voordeel der Geref. Kerken.
Het blad zelf is van meening, dat een
oplossing van de Ned. Herv. Kerk bet
gevolg zou zijn.
Het is jammer, dat niet is aangegeven
op welke gronden dit gevoelen steunt.
Wij kunnen ons toch niet indenken, dat
een Kerk door financiëele banden, alleen
'bij elkaar wordt gehouden.
Een uiteengaan van de verschillende
richtingen is een zaak die beheersclit
wordt door geestelijke en niet door finan
ciëele motieven.
Was dit niet het geval, dan zou daaïuit
volgen, dat thans bepaalde groepen door
financiëele overwegingen gedwongen zon
-den worden binnen het verband te blij
ven, en dat schijnt ons toch"niet juist.
Van veel belang is hierbij de vraag op
welke wijze de kapitalisaties tot stand
komt.
Zouden de verschillende richtingen
voor uitkeering in aanmerking komen, da a
zou dit misschien het uiteengaan in de
hand werken, maar aan zulk een oplossing
die trouwens onmogelijk zou zijn, denkt
voorzoover ons bekend, niemand.
Trouwens, dit is een kwestie, die zoo
als terecht in 1920 en later ook door
Min. de Geer op den voorgrond werd ge
steld, eerst in den boezem der Kerk tot
oplossing moet worden gebracht.
Of dan de uitkeering geen heteekenis
zou .hebben?
Naar ons gevoelen niet. Niet voor de
•Geref. Kerken, maar wel voor de Ned.
Herv. Kerk, die van de „zilveren koorde"
meer „schpde ondervindt, dan menigeen
vermoedt.
Het was Mr J. Schokking, die hierop
«enige jaren geleden in eene gameentevër-
gadering te Leiden de aandacht vestigde,
toen hij het uitsprak, dat een der oor
zaken van den financiëelen nood van vele
kerken wat weer zijn terugslag heeft
op den geestelijken arbeid moet worden
gezocht in de fantastische voorstellingen
die yelen hebben omtrent do staatsbij-
dragen.
Niet weinigen bekommeren zich weinig
om de behartiging van de belangen dei-
kerk, omdat ze in de meening verkeeren,
dat de Staat er wel voor zorgt.
Kwam het tot kapitalisatie dan. zou
dit allicht versterking van het kerkelijk
besef en vermeerdering van de offervaar
digheid tengevolge hebben.
In elk geval behoeft hier voor gevaren
voor de Herv. Kerk niet gevreesd te
-worden.
Wel zijn er, zooals we in een vorig ar
tikel aantoonden, bezwaren van practi-
sclien aard, zoodat er van een ruw in
grijpen geen sprake mag zijn.
De kapitalisatie zou met de meeste
z.org voorbereid en in geen geval „opge
legd" mogen worden.
Toch is het wel noodig, dat aan deze
.zaak bij den voortduur de noodige aan
dacht wordt geschonken.
De ervaring in andere landen in de
revolutiejaren, toen eenvoudig de uitkee-
ïingen werden stopgezet, heeft dit en
top voor de kerken en niet het minst ook
■de betrokken predikanten zeer pijnlijke
wijze afdoende geleerd.
Zulk een toestand kan zich ook liies?
voor doen.
En al zouden in zulk een geval de Anti
revolutionairen en Chr. Historischen on
getwijfeld schouder aan schouder staan,
het is zeer de vraag, of zij, dan sterld
genoeg zouden zijn om zoo booze aan
klagen op de kerk te verhinderen.
Eem toespraak Van de Koningin tot
Prinses Juliana.
Aan het Zaterdagavond in het Koninklijk
Paleis te 's-Gravenhage gehouden gala
diner ter eere van Prinses Juliana, heeft
H. M. de Koningin Hare dochter als volgt
.toegesproken
(„Geliefd kind.
Alvorens uw Vader onzen gasten voor
stelt een heildronk op Uw gezondheid uit
te brengen, gevoel ik mij gedrongen een
enkel woord tot U te richten, waar mijn
hart vol is van dank aan God dat Hij het
U gegeven heeft in goeden welstand den
mijlpaal door de Grondwet gesteld bij de
vervulling van Uw 1 Se jaar te bereiken.
Zoo behooren thans de gelukkige jaren
van Uwe opvoeding en aanvankelijke vor
ming tot het verleden. Ik wensch een
woord van. hulde en warmen dank te
wijden aan allen die daartoe mot ons
hebben medegewerkt.
(Echter kan hiermede voor U het tijdperk
van studie nog niet worden afgesloten,
integendeel, gij zult U nog verder voor de
U wachtende taak willen en moeten be
kwamen. Het is Uw Vader en mij: aange
VERSCHWNT FLKEN WERKffA* V
Abonnsmenfsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.-
Losse nummers
f 0.05
naam geweest gevolg te kunnen gevert
aan den, in U zelve opgekomen wensch,
Uw studies voort te zetten aan de Leid-
sehe Hoogeschool, die door zulke schoone
en aloude tradities aau de geschiedenis
van het, Vpderland ©n onze Familie is
verbonden.
En als ik denk aan het schoone, volle
leven met zijn groote verantwoordelijkhe
den, dat U wacht, te midden waarvan gij
de kunst zult moeten loeren verstaan U
wezenljjk gelukkig te gevoelen, onverschil
lig onder welke omstandigheden, dan
gaan mijne gedachten van zelf terug tot
Uwe prille jeugd, waarin wiji reeds het
verlangen U één te voelen en mede te
leven met anderen, mochten beluisteren.
Zij het U gegeven altijd weer te vinden
die diepere eenheid die alle menschel}
saambindt, die gij steeds gezocht hebt en
te leeren anderen en U zelve te begrijpen
en U in te leven in het tijdperk dat voor
ligt, U zóó het vertrouwen waardig te
maken van Uwe tijdgenooten en bovenal
van ons dierbaar volk aan welks geluk en
welzijn ge eenmaal geroepen zult zijn Uwe
beste gaven en krachten te wijden.
jWij weten zeer goed, geliefd kind, dat
gij dit alles niet in eigen kracht alleen zult
beproeven, het is daarom dat wij met U
heel Uwe toekomst met ootmoed en met
ontroering in het hart, doch met groote
blijdschap en vertrouwen, leggen in die
Vaderhand, die Uw jonge leven tot hiertoe
zoo liefdevol bewaard heeft."
Stakingen.
ftVegens de arbitrale beslissing, die de
loonen met 60 pCt vermindert, hebben de
vakvereenigingen der arbeiders in de me
taalindustrie in het Saargebied, die 9000
leden tellen, op 26 April de staking afge
kondigd. Het betrokken patroonssyndicaat
heeft aan de arbeiders medegedeeld, dat
de fabrieken op 7 Mei gesloten zullen
worden, indien tegen dit tijdstip het werk
niet in alle fabrieken hervat is. De sta
king is volledig in 14 fabrieken met 3800
arbeiders.
In Maagdenburg is een staking uitgebro
ken onder de arbeiders der suikerraffina
derijen. Het geheele bedrijf ligt' stil.
Te Antwerpen dreigt tegen het einde
der week een staking onder het tram
personeel.
De economische conferentie.
In volkenbondskringen, waar men met
voldoening heeft kennis genomen van de
officieele Russische mededeeling omtrent
de deelneming aan de economische con
ferentie niet een talrijke delegatie, ves
tigt men de aandacht op het bemoedi
gende feit, dat het politieke en diploma
tieke element in de Russische delegatie
zeer schaarsch vertegenwoordigd is en
clat de overgroote meerderheid der ge
delegeerden bekend staat als bekwame
technische deskundigen meer dan als pro
pagandisten voor de bolschewistische
ideeën. Dit wekt de hoop, dat men met
de Russen zakelijke discussies zal kun
nen voeren en dat de tribune van Genève
niet al te zeer misbruikt zal worden als
propagandatribune voor communistische
opvattingen. Het aantal deelnemende sta
ten is thans tot drie en veertig gestegen.
Voor het eerst zijin alle drie belangrijke
niet-volkenbondsstaten: Amerika, sovjet-
Rusland en Turkije aanwezig.
Een Amerikaansche Kruiser gestrand-
De Amerikaansche kruiser Colorado is
op een rots geioopen bij Gouverneur's
eiland. Sleeppooten zijn ter assistentie uit
gevaren. (Do Colorado is een linieschip
van 34.000 ton, van 1923.)
He't gestrande schip maakt deel uit van
een vloot van 122 oorlogsschepen, die
in een linie van 16 K M. lengte de Hud
son opgevaren zijn. Een dergelijke ar
mada had de Hudson nog; nimmer aan
schouwd en de schepen werden begroet
met een oorverdoovend fluitconcert van
de koopvaarders in de haven. t
Bij de binnenkomst had ook een onge
luk plaats en wel op het vliegtuigschip
Langley, waar een generator van 210 K.W.
uit elkaar sprong. Er werd niemand bij
gewond, doch het schip moest naar de
werf te Brooklyn gesleept worden.
,De 122 schepen tellen 32.500 koppen
bemanning, die New-York de volgende we
ken den aanblik van een marinehaven
zullen geven. Er staan allerlei pretjes voor
de schepelingen op het programma. 16
Mei verlaat de vloot de Hudson voor
gezamenlijke oefeningen met het leger en
de kustartillerie in Narrangansettbaai.
De Mississippi-overstroomingen.
Over de Vrijdag uitgevoerde doorbraak
van den Missfesippi-dijfc bij Poydras'wordt
nolg gemeld:
Reeds- kort na1 het middaguur versche
nen afdeelingen staatstrocpen om alle toe
gangen tot den dijk af te zetten]. Enkele
honderden personen, die nog tot het laat
ste oogenblik bleven weigeren om te
evacueeren, ontvingen een laatste somma-
matie en hun werd meegedeeld, dat, zoo
zij daaraan geen gehoor gaven, de gevol
gen voor hun rekening waren.
Omstreeks 4 uur in den namiddag had
het doorsteken van den dijk plaats. Er
(ivaren toen 144 gaten in den dijk ge
boord, die elk met 5 pond dynamiet ge
vuld werden. Om 4 uur 17 minuten werd
er contact gemaakt en na afloop der
operaties was de dijk over een lengte
van 1000 voet vernield.
De eerste resultaten van de ontploffing
stelden de toeschouwers teleur, die een
soort van Niagara verwacht hadden van
gelig water, dat met, donderend geweld
door een ontzaglijke breuk in den dijk
zou stroomen. De aarden dam bleek ech
ter sterker dan men verwacht hold eft)
bood langen tijd weerstand. Er ontstonden
slechts 3 smalle kanaaltjes door de ont
ploffing, waardoor het water zachtjes heen
begon te loopen. Al waren de ingenieurs
ook vol vertrouwen, da,t voor den volgen
den ochtend het water zijri werk wel zou
hebben verricht, toch namen zij het zekere
voor het onzekere door nog twee ladingen
dynamiet te doen ontploffen in de gaten
waarin de ontploffing de minste uitwer
king had gehad.
•New-Orleans is evenwel nog steeds be
dreigd. Bij de stad staat 't water in de rivier
thans nagenoeg gelijk met den dijk. Aan
do versterking van den dijk wordt dag
en nacht door 10.000 man gewerkt. Reeds
zijn I1/2 millioen zakken met zand ver
werkt, terwijl er nog een voorraad van
3 millioen is.
De gezondheidstoestand laat te wen-
schen .over. In Mount Clity (Illinois) zijn
de pokken uitgebroken. Het slechte drink
water in 't overstroomde gebied draagt er
too bij, om het uitbreken van epidemieën
te bevorderen.
De minister van Handel, de heer Hoo
ver, heeft reeds laten weten, dat het
Roode-Kruisfonds van 5 millioen dollar
volstrekt ontoereikend is om in den aller-
eersten nood te voorzien. En het ergste is
nog lang niet geleden. D© eerste-hulp-
dienst is dag en nacht in de weer, om te
redden wat to redden valt, en voedsel,
tenten, kleeren, medicijnen en vaccine te
verschaffen; 42000 verpleegsters zijn thans
beschikbaar om in de kampen hulp te
brengen.
Een revolutionair complot ontdekt.
Men meldt uit Parijs: De „Petit Pari
sian" meldt, dat de politie een uitgebreide
revolutionaire organisatie heeft ontdekt,
waaraan ongeveer 1500 samenzweerders
van verschillende nationaliteiten zijn ver
bonden, o.w. de meeste Italfaansche en
Spaansche anarchisten. De organisatie
schijnt haar geldmiddelen tot het voeren
van een anarchistische propaganda voor
namelijk door inbraken in het gebied van
Parijs te hebben verkregen. Zij' moet be
schikken over 3200 bommen, waarvan'
600 zijn opgespoord.
Verduistering.
(Po Genève zijn de gebroeders' Emile,
Pa.ul en Lucien Flagenheiimer, 'directeu
ren van een zijdehandel gearresteerd. Eien
voorloopig accountantsonderzoek stelde
een passief vast van ongeveer drie mil
lioen francs. De beschuldigden hadden
valscho wissels getrokken tot ©en bedrag
van 1.200.000 francs. De ernstigste fei
ten werden door hen erkend.
en Zenuwsterkend is de werking van
MIJnhardt's Zenuwtabletten
Glazen Buisje 75 ct. Bij Apoth. en Drogisten
Korte Berichten.
Officieel wordt medegedeeld, dat de
gpaansche troepencolonnes onder Mola en
Poza in Marokko met succes een offen
sief hebben ingezet, dat sedert verschei
dene maanden is voorbereid.
Naar uit Weenen wordt gemeld,
heeft de wetgevende commissi© uit het
parlement van J.oego-Slavië ©en voor
stel aangenomen, betreffende de invoe
ring van de doodstraf door ophan
ging.
Tunis wordt door een' ongewone
droogte geteisterd, tengevolge waarvan
de toestand van den landbouw: erg on
rustbarend is geworden.
De Matin zegt te weten, dat er op
de Fransche begrooting voor 1928 geen
nieuwe belastingen noch verhoo-
ging van bestaande belastingen zullen
voorkomen. Poincaré, de minister van fi
nanciën, is er op uit de begroeting slui
tend te maken door krachtige beperkinjg
der uitgaven.
Tijdens de afwezigheid van deft! ge
zant heeft het sovj d-gezantschapgt bouw te
Warschau bezoek gehad van inbre
kers, die, behalve alle aan den gezant
persoonlijk toebehoorende zaken, de in het
gebouw aanwezige documenten hebben ge
stolen. De daders, zijn tot nog toe onbe
kend.
-De Engelsche regoering heeft beslo
ten een amendement in te dienen op het
ontwe rp der vak ver e enigi n g s -
wet, dat vandaag zal worden aangeboden
en waardoor de uitsluiting evenzeer on
wettig verklaard wordt als de staking. Het
doel is te bewijzen, dat bet ontwerp geen
maatregel is ter bevoordeeling van één der
partijen.
Prijs der Advertentiin:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 ci
Bij abonnement belangrijke korting
VLUGKOKEND HAVERMOUT
voordeelig in het gebruik.
De Verjaardag van Prinses
Juliana.
'Met groote geestdrift is in de residentie
de verjaardag van H. K. H. Prinses Ju
liana gevierd.
In den loop van den morgen bad op
het Louise de Colignyplein de eerste
steenlegging plaats van het gedenkteeken
voor Juliana van Stolberg, waarbij Gene
raal Weber en Minister de Geer het woord
voerden.
In de straten heerschte heel den dag
een feestelijke drukte, met name in de
omgeving van het Paleis Noordein.de. De
felieitatieregisters werden druk geteekend.
'Het geduld, dat zoo velen gedurende
den geheelen morgen bij bet Koninklijk
Paleis Meed wachten, om misschien iets
van de jarige Prinses te zien, is ten slotte
beloond. Omstreeks half één reden Konin
gin, Prins en Prinses Juliana in een open
auto uit naar het Paleis aan bet Voorbout
om het noenmaal bij de Koningin-Moeder
te gebruiken. Bij bet wegrijden werden
zij door de wachtende menigte hartelijk
toegejuicht.
In den loop van den middag maakte
de Koninklijke Familie een rijtoer dooi
de stad om daarna met de Koningin-
Moeder het feestspel op het Binnenhof
bij te wonen.
Onder niet te beschrijven geestdrift wer
den de vorstelijke personen door het pu
bliek ontvangen. Aan het gejuich scheen
geen einde te komen.
"s Avonds had ten Koninklijken pS-
leize een gala-maaltijd plaats waaraan een
80 personen aanzaten en waarbij H. M. de
Koningin een rede hield, die op een an
dere plaats in dit blacl is opgenomen.
Na afloop van het diner werd een be-
zoek gebracht aan het avondfeest op den
Hofvijver, waarvoor zich in den omtrek
een enorme menschenmenigte had ver
zameld.
•De bedoeling was het publiek te laten
circuleeren, maar dit mislukte. Er was
geen beweging in de menigte te brengen,
zoodat duizenden die gehoopt hadden van
het feestspel iets te zien, teleurgesteld
werden.
■Bij aankomst en vertrek werd de Korf.
Familie geestdriftig toegejuichd ear niet
minder toen de Koniingin, Prins Hendrik
en Prinses .Juliana, een rondvaart over
den vijver maiakten.
Met een groot vuurwerk op het Malie
veld werden de feesten besloten'. j
Een enorme menigte was daarbij aan
wezig.
De menschenzee was niet te overzien'.
Toen de Koninklijke stoet het terrein
opreed, steeg er «en donderend gejuich
op, dat minutenlang aanhield.
De Prins verliet de auto, de Koningin
en Prinses sloegen' van de auto uit het
vuurwerk 'gade.
Om even over half elf was het vuur
werk ten einde.
Het slotstuk wafe een groote decora-,
tie bestaande uit een oranjeboom, ge
flankeerd door twee herauten, waarboven!
als aureool de woorden „Leve de Prin
ses".
Een luid gejuifeh steeg uit de menigte
op, toen de Prinses zich van haar zit
plaats verhief om voor da haar gebrachte
hulde te bedanken.
(Spontaan zette mett toen het Wilhel
mus in.
Daarna vertrok de Koninklijke Familie.
De vlagkwestie te Goor.
Het vorige jaar heeft, als békend, de
gemeenteraad van Goor besloten om op
31 Augustus niet meer te vlaggen, terwijl
in de vergadering van 13 April j.l. werd
verworpen een voorstel van het R.-K.
raadslid T. G. Moorman, om op 30 April
den verjaardag van Prinses Juliana, van
de openbare gemeente-gebouwen te vlag
gen.
Naar aanleiding hiervan had heit Oranje-
comité te Goor, het verzoek gericht tot
de kerkvoogden der Ned. Herv. Kerk, om
nu van den toren, welke onder de open
bare gemeentegebouwen behoort, niet meer
gevlagd wordt, 3e vlag van de kerk te
laten wapperen, terwijl de ingezetenen, per
strooithiljet werden uitgenoodigd, om op
den 18en verjaardag van Prinses Juliana
de vlag uit to steken.
De kerkvoogden hebben bet verzoek niet
ingewilligd, zoodat van de Ned. Herv. Kerk
geen vlag waaide. Zeer veel ingezetene»,
hebben echter aan het verzoek wel ge-,
hoor gegeven.
Het maximum-bedrag voor postwissels
en quitantie-zendingen naar en uit Bel
gië wordt 1 Mei verhoogd tot resp. 1000
belga's en 350 guldon.
Aangeteekende stukken en brieven «te
doosjes met aangegeven waarde, alsmede
pakketten uit België, kunnen met een veï-
rekenbedrag van ten hoogste 1000 belga's
zijn belast.
Het max.-bedrag voor aangeteekende
stukken, brieven en doosjes met aange
geven .waarde,. alsmede pakketten belast
met verrekening, bestemd voor België,
blijft gesteld op 500 gulden.
De Belgische incidenten.
Het Brusselsche' blad Midi gaf een relaas
van den tocht der Belgische vliegers boven
Maastricht, door een der deelnemers ver
strekt, waairin gezegd werd, dat 120.000
biljetten en 7000 papieren vlaggetjes in de
Belgische kleuren hoven, de stad uitgewor
pen zijn en de bevolking de vliegers met
zakdoeken toewuifde.
Het lijdt geen twijfel, zegt de Midi nog,
dat wij, dit zijn de Belgen, te Maastricht
en elders op talrijke sympathieën mogen
rekenen, welke een kostbare steun kunnen
worden, den dag, dat wij voor 'nieuwe
moeilijkheden in het Oosten zullen staan,
te meer waar deze sympathieën ons steu
nen in de kwestie van het Nederlandscli
Belgische verdrag.
Aan de jongelieden, die de Limburgsc'he
incidenten verwekten, geeft de Midi ten
slotte nog den raad op dien weg maar met
gematigdheid en tact voor te gaan en
aldus het contact tusschen Limburgers
en Belgen te herstellen.
Blijkens de in dit nummer voor
komende advertentie van] de Nederland-
sche Spoorwegen zal voor het vervoer
van goederen, levende dieren, enz., van
de stations van de tramwegen op Zuid-
Eeveland naar stations van de Nederi!.
Spoorwegen, en omgekeerd, Het „Recht-
streeksch Tarief met Tramwegen op' Zuid-
Beveland" worden toegepast. 1
Dit heeft voor de bewoners van de
langs die tramwegen gelegeni plaatsen het
groote voordeel, dat voor het vervoer
van dergelijke zendingen op het tram-
W e 'g-g e d e e 11 e, óf geen vracht óf ©en
zeer lage vracht moet worden betaald'.
Een zending bestelgoed van 10 k.g. kost
aan vracht stééds fl, zoowel bij ver
voer van Rotterdam naar Goes als naar
een van de tramstations.
Een wagenlading va!n 15 ton beetwor
telen van Goes naar Zevenbergen kost
aan vracht 133; een zelfde wagen van
Kloetinge naar Zevenbergen kost ook f 33,
terwijl het vervoer van Oudelande naar
(Zevenbergen f 37.50, dus slechts f 4.50 of
f0.03 per 100 K.G. meer ],cost voor het
tramweggedeelte van Oudelande tot Goes.
IVoor een wagen met 10 ton steenkolen
van onze Limburgsche mijnen, b.v. Heer
len, naar Goes is de vracht f42, terwijl
een zelfde wagen na,air Oudelande slechts
f 1 meer aan vracht koist.
Zeeuwsche Hypotheekbank
te Middelburg. De algemeene verga
dering van de Zeeuwsche Hypotheekbank
heeft heden de balans1 en de winst- en
verliesrekening goedgekeurd eml het divi
dend bepaald op 20 pet., tegen '19 pet.
over 1925-
Onteigening overbrugging
Eendracht. In het Afdeelingsverslag
der Tweede Kamer inzake het ontwerp
betreffende pnfeigening, noodig voor de
overbrugging "van de Eendracht, in de
gemeenten Tbolen en Halsteren, wordt
de vraag gesteld, of de verlegging en ver-
liooging van den Rijksweg van Princen-
liage naar het Tholensche veer door de
gemeente Tholen. zal worden bekostigd;
•en zoo ja, of dat 'billijk is. Men ver
onderstelde, dat deze verlegging en ver
hooging niet zoozeer ten behoeve van
den brugbiouw zullen strekken, maar veel
eer ten behoeve van het verkeer over
