Maandag 15 April 1937
41e Jaargang
1So 173
Bnitenlani
Binnenland.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes
Tel.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455.
JSijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg, Tel. no. 259
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franca per post, f 3.
Losse nummers fO.OS
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cL
Bij abonnement belangrijke korting.
Li her af 3 Vreugde.
De meest? grooter<> partijen zijn ovet
den uitslag der platen verkiezingen' maar
matig te spreken.
Alleen de Vrijheidsbond, of a'thans het
orgaan van dezen bond, maakt een uit
zondering.
De Vrijheidshond, zoo jubelt de „Vrij
heid'' is de eenige part'j' binnen welks
muren het niet kraakt, om dan te veiv
volgen;
Ziet naar Rechts, en schouwt naar
linksWeifeling en compromis...
En daartusschen Wij, één van zin, stem
nend op een .zuiver beginsel, in het
groeiend besef dat onze Tijd gaat ko
men, dat Wij1, één .van wil, ops gaan
heroveren de plaats die ons toekomt in
het Staatsbestel, et par droit de con-
<quêta et par droit de naissance. De
velden staan wit om te oogsten. Op,
voor den volgenden slag, voor een
RaiadsveAiezings-ca.mpagne gelijk wij ja.
ren lang niet zagen
Wij zuilen niet trachten de goede stem
ming van dit liberale orgaan te versto
ren, al kan niet ontkend worden dat
er gezien de feiten, voor zoo uitbundig
vreugdebetoon weinig aanleiding schijnt
te bestaan.
Er viel voor den Vrijheidsbond zeker
eenige vooruitgang te constateeren, maal
ais een partij in tien jaren tijds terug
valt van 160 op 63 Staitenzetels, dan lijkt
ons dat weinig bevredigend.
De velden staan wit oan te oogsten,
juicht de „Vrijheid".
De vraag is echter of de Vrijheidsbond
gelegenheid zal krijgen den. oogst binnen
te halen.
De Elbe-overstroomingi
De gevolgen van het hooge water in
-de Elbe doen zich thans ook in Mecklen
burg gevoelen, waar in de buurt vain1 Roi-
zenburg en Boenitz honderden morgens
wei- en bouwland onder water staan. De
toestand is voor de boeren zeer ernstig,
daar zij niet weten, op welke wijze thans
aan voedsel voor hun vee te komen.
Ei} stormachtig weer js het gevaar groot,
dat ook de zomerweiden onderloopen.
De overstroomingen in hel Mississlppi-
gebieo.
De overstroomingen van de Mississippi
nemen nog steeds grooteren omvang
aan, zoodat thans ook de stad New-
Crleans wordt bedreigd. Dag en nacht
werkt men aan de versterking vah de
dijken. Honderden personen zijn van de
buitenwereld afgesneden en hebben hun
"toevlucht op de daken van huizen en in
hoornen moeten zoeken). Het gevaar, dat.
zij zullen omkomen is zeer groot, daar het
reddingswerk door het tekort aan booten
belemmerd wordt.
Tijtlejijke uitsluiting bij Citroen.
Do autofabrieb van Clitroën te Parijs,
lieeft Donderdag 10.000 arbeiders ge
schorst .tot vandaag.
Afs reden voor dezen maatregel wordt
door de directie aangegeven, dat in eenige
afdeeliftgen der fabriek Woensdag het
werk IV2 uur vrijwillig onderbroken is
en dat. o,p deze wijze een geregelde arbeid
niet mogelijk is.
De „Humanité" deelt intusschen tnede,
•dat de staking van lb'2 uur hieraan te wij
ten was, dat de directie der fabriek een
poging gedaan heeft, een nieuwe loonsver-
1 aging - toe te passen.
Naar huis?
'Tegenover de gebleken onb'ereidwillig-
heid van vele delegaties tot het doen
van concessies, welke onwil vooral na de
Paiaschvacantie duidelijk bleek, hebben
ook de optimistische gedelegeerden ter
voorbereidende ontwapeningsconferentie
te Genève den moed verloren, zoodat
op voorstel van den voorzitter Loudon
zelf besloten werd, de geheel© controle-
ik weetic onbesproken te laten. Bij de
slechte stemming der laatste dagen had
een verdere voortzetting inderdaad geen
nut meer. De commissie zal nu binnen
enkele dagen naar huis kunnen gaan,
zonder helaas veel bereikt te hebben.
- De geldcirisis in Japan.
De „Times" meldt omtrent de bankcrisis
in Japan dat de toestand de laatste da
gen der vorige week na de opwinding
der vorige dagen, kalm wals. Met ingang
van vandaag treedt het moratorium voor
den tijd van drie weken, dus tot 12
Mei, in weiking.
Donderdag is het aan de Bank van Ja
pan hevig toe gegaan, maar de door
een talrijk publiek ondernomen runs had-
cn.rt aneen maar ten doel geld van de
eens bank naar de andere over te bren
gen. Terwijl er lange files stonden opge
steld om zijn geld af te halen van banken,
die men niet zuiver achtte, hadden min
stens vier andere banken te Tokio ge
weldige deposito's op te nemen.
In leidende bankierskringen juicht men
het moratorium toe. Als voornaamste oor.
zaak van de crisis noemt men de deflatie-
politiek der regeering, ten doel hebbende
den gouden standaard weer in te voeren.
Korte Berichten.
In ©ein officieel bericht van de
Mexicaansche regeering wordt meegedeeld,
dat in de buurt van Don D'iego, een
stad in de provincie Guanajuato, 13 le
den van de bende die'dan aanslag
op den trein hebben gepleegd, gedood
en 3 gearresteerd zijn.
Het Engelsche ministerie van bniten-
landsche zaken schijnt besloten te heb
ben geen stappen meer te doen in het
conflict tusschen Italië én Joego
slavië en de ontwikkeling van de ge
beurtenissen te willen afwachten.
Volgens een bericht in het „Bed.
Tagobl." zal in den herfst van dit jaar op
initiatief van den volkenbond een diploma
tieke conferentie worden gehouden ter
bespreking van de in- en uitvoerver.
boden van de diverse landen.
Uit Fort de France op het eiland
Martinique in Fransch West-Indië wordt
gemeld, dat een waterhoos groote
schade op het eiland heeft aangericht.
In een filiaal van de Toronto-bank
to Toronto hebben Donderdagmiddag ban
dieten een inval gedaan. Ze hielden
de vier bedienden met hun revolvers in
bedwang en wisten met een buit van
f50.000 te ontkomen.
Men gelooft, dat 50 visschers
zijn omgekomen, tengevolge van een bot
sing van hun vaartuig met een ijsberg
bij de Zuidkust van Such al in.
In de mijn „Ester Sophie" op Spitz-
bergen, heeft een ontploffing plaats
gehad, tengevolge waarvan vier perso
nen gedood zijn.
De politie - te Munchen heeft de
1 Mei-viering van de communisten
aldaar verboden. Ook het houden van
een openbare vergadering op dien dag
werd hun geweigerd.
Te St. Petersburg zijn een vijftal
bandieten, allen beneden de 22 jaar, ge
fusilleerd. De jongelui hadden 13 roof
overvallen op hun geweten en bovendien
twee politieagenten gedood.
Nederland en België.
Tot nu toe is, uaar de „Tel." verneemt,
geen enkele stap bij de Belgische regee
ring gedaan door de Nederlandsche met
betrekking tot het door de Eerste Kamer
verworpen verdrag. Wij nebben echter
gegronde redenen, om te gelooven, dat
volgende week, na den terugkeer van den
Belgischen minister van Buitenlandsche
Zaken Van der Velde, die op het oogenblik
met vacantie in Frankrijk vertoeft, wel
een stap zal worden gedaan.
Wij meenen n.l. te weten, dat de Neder
landsche regeering zich vergewist heeft
van den datum van Van der Velde's terug
keer. Hij zal Maandag of Dinsdag weder
om in Brussel zijn.
Het denkbeeld van nieuwe directe on
derhandelingen tusschen de beide landen
wordt niet door de Belgische regeering
terzijde gesteld, maar alles %il afhangen
van de wijze waarop de Nederlandsche
regeering nieuwe besprekingen denkt te
hervatten.
Bewaar uw belastingbiljetten!
Reeds vroeger, zegt „Het Volk" hebben
wij er op attent gemaakt, hoe noodig het
is ter vermijding van moeilijkheden of
vervolgingen om betaalde belasting-
papieren niet alleen zorgvuldig te bewaren,
maar ook zóó op te bergen, dat zij ge
makkelijk te vinden zijn.
Nu komt ons weer een lezer vertellen,
dat hem een dwangbevel beteekend is
voor een restant belastinggeld, dat hij
reeds in November 1926 had voldaan.
Dus bijna een half jaar later. Een waar
schuwing is dus niet overbodig.
R a d i o-v e r b i n d i n g
IndiëNederland.
Het radio-station te Makassar zal naar
het Bat. Nbl. meldt, in den loop van
de volgende week het uitseinen van be
richten van Tjililin naar Nederland op de
korte golf te openen.
Drukwerken zonder adres.
Met ingang van 2 Mei a.s. wordt de
gelegenheid geopend om gedrukte stukken
en nieuwsbladen, zonder dat deze van
een adres zijn voorzien, door den post
dienst te doen verspreiden. De bestelling
kan geschieden huis aan huis of alleen aan
(de adressen waar de betrokken bestellers
mede andere poststukken hebben te be
zorgen.
Verzending behoeft niet over het ge-
heele land te geschieden, doch kan zich
desgewenscht tot bepaalde plaatsen of
buurten beperken met dien verstande, dat
b.v. niet alléén de buitenwijken van een
plaats worden aangewezen en in de kom
van die plaats geen bestelling door den
postdienst zou plaats vinden.
Voor drukwerken, die op de voren
staande wijze worden verzonden, wordt
een aanzienlijke korting op het vooruit,
te betalen port verleend, n.l. van 50
pCt., indien het drukwerk een gewicht
van 25 gram niet te boven gaat, en van
25 pCt in dien li et gewicht der stukken
meer dan 25 doch, niet meer dan 50
gram bedraagt.
Voor de nieuwsbladen is van toepassing
het tarief van frankeering van nieuws
bladen bij abonnement.
Zoodra de bestelling lteeft plaats ge
had, wordt de afzender hiermede in ken
nis gesteld met teruggaaf van eventueel
overgebleven exemplaren en teveel betaald
port.
Ter inlichting van de belanghebbenden
wordt door de postadministratie een lijst
aangelegd van het in verschillende plaat
sen benoodigde aantal exemplaren voor
bestelling huis aan huis.
De voorwaarden, waaraan deze stukken
voor de ter postbezorging moeten vol
doen, zijn op aanvraag aan de postkan
toren te verkrijgen.
In liet algemeen zal het voor belang
hebbenden aanbeveling verdienen te voren
overleg te plegen met den directeur van
het postkantoor ter plaatse, ook indien
men meent bij periodieke verzending van
zeer groote hoeveelheden ongeadresseerde
gedrukte stukken, dan wel bij verzending
van zoodanige stukken die zwaarder zijn
dan 50 gram of van aiföere soorten onge
adresseerde stukken, korting ie kunnen
bedingen
De Sfaatk. Geref. Partij.
De vorige week Donderdag werd te
Rotterdam, de jaarvergadering gehouden
van de Staatk. Geref. Partij, onder leiding
van Ds Kersten.
Aan het breedvoerig verslag in onze
h,Rotterdammer" ontleenen wij het. vol- t
gen.de
Nadat de vergadering met gebed, psalm
gezang en het lezen van een Schriftge
deelte werd geopend en aan H. M. de Ko
ningin een telegram was gezonden, hield
Ds Kersten een openingsrede, waarin hij
den uitslag van de verkiezingen besprak
en alle samenwerking met de andere recht -
sche partijen afwees.
Hierna gaf Ds Kersten een inleiding van
2 punten: le. de verzekering; 2e. Art.
36 Geloofsbelijdenis.
Spreker behandelde eerst de verzekering
als persoonlijke overtuiging en noemde
de verzekering in strijd met het geloof
in de voorzienigheid Gods.
Pensioen, zoo betoogde hij, heeft niets
met verzekering te maken, maar noemde
dat uitgesteld Loon of een zedelijke ver
plichting van den werkgever.
Het verzekeringsstelsel in de sociale
wetgeving met zijn dwang wees Ds Kers
ten van de hand als een revolutionair
beginsel.
Hierna besprak Spreker Artikel 36 Gel.
Bel. en herinnerde er aan, dat door de
S. G. P. in 1923 een studiecommissie
was benoemd om rapport uit te brengen
•die echter tot geen resultaat is gekomen.
Spr. vroeg later of er een in de ver
gadering was die bezwaar tegen Art. 36
had en toen er niemand was, werd Art.
door de SVG. P. als aanvaard beschouwd
Later kwam men nog op dit artikel
terug bij een schriftelijk ingediende vraag
van de afd-eeling Lunteren over het rap
port van, de Studie-commissie.
Toen werd na veel discussie door Ds
Kersten voorgesteld om, daar Ds Salo
mons zich had teruggetrokken en Ds den
Hengst niet meer beschikbaar was, en
de opdracht voor de studie-commissie te
vaag en te omvangrijk was, deze com
missie van haar taak te ontheffen.
Voorstellen om een nieuwe commissie
te benoemen werden genegeerd; speciaal
werd verzocht om een rapport hoe art. 36
in het verleden was toegepast, en hoe het
in den tegenwoordigen tijd kon toegepast
maar van de bestuurstafel werd alles af
gewezen.
De afgevaardigde van Utrecht lichtte zijn
voorstel toe in „De Banier" meer actueele
artikelen te plaatsen en meer positief
en .minder negatief te zijn, maar
kreeg nul op request.
Inzake financiën en Partij-bureau, waar
voor f 4000 noodig en slechts f 1300 be
schikbaar is, zal nog eens afgewacht wor
den wat de Kiesvereenigingen vrijwillig
bijeenbrengen.
Art. 12, betreffende candidaten gemeen
teraadsverkiezing wordt aangehouden tot
volgende vergadering.
De vraag van 'Lunteren „mógelijkheid
oprichten Credietbank voor verzekerings-
bezwaardiri" wordt geacht niet op den
weg der S. G. P. te liggen.
Bij de 2 volgende vraagpunten van -afd.
Lunteren en Krabbend ij k e, ont
stond heel wat discussie, waarbij de ver
gadering soms vrij rumoerig was.
Deze vragen liepen over de kwestie oE
personen, die verzekerd zijn, lid kunnen
worden van de S. G. I'. en of dezulken
als candidaat voor Staten of Raad gehand
haafd konden blijven. Hieraan knoopte de
heer Timmermans van Krabbendijxe
de vraag vast, of een candidaat, die de
vrouwen opwekt om te stemmen, gehand
haafd kan blijven (voetgetrappel en ap
plaus.) Ds Kersten antwoordde, (lat de
candidaten vrij moeten zijn van verzeke
ring, zulks is door de jaarvergadering
besloten. De leden persoonlijk zij vrijheid
gelaten. Geen heerschen overeen
anders consciëntie.
Op de vraag van iiet vrouwenkiesrecht
wilde Ds Kersten niet antwoorden, maai
ljij gaf dhr Timmermans in overweging,
de kwesfie plaatselijk te behandelen,
(deze schudt neen), waarop Ds Kersten
den hamer neergooit en zegt, verder van
het woord af te zien.
Timmermans, niet uit bet veld geslagen,
begint opnieuw zijn vraag toe te lichten,
waarop Ds Kersten weer op staat en zegt,
dat hij er voor bedankt in Krabbendijke
den boel in 't honderd te'jagen
en menschen, die al jaren in den gemeen
teraad zitten, er uit te werken.
Weer licht Timmermans zijn vraag toe.
(Geroep„vrees voor stemmen
verlies". Anderen riepen ,,'tmoet maai'
eens gezegd worden"; „bij ons is het
ook zoo").
Ds Kersten weigerde antwoord t.e geven
op, de vraag, zooals deze is gesteld, en
zeide, dat men in Krabbendijke beter deed
die dingen broederlijk met elkaar te be
spreken, elkander vermanen, en er niet
mee op de vergadering komen.
Veel leden verlieten, de vergadering om
de laatste treinen naar Zeeland en het
Noorden te halen, waardoor ook de dis
cussie over dit punt eindigde.
Nog even moest Ds Kersten tegen Zwijn-
dreebt zijn eigen pensio-en pis Kamerlid
verdedigen, wat hij deed met de woor
den van den heer Colijn, want die had
tegen hem zelf gezegd, clat het niets met
verzekering te- maken had.
Thans kwam nog de Medezeggen
schap aan de orde.
Ds Kersten trachtte met Mattheus 20
vers 15 te bewijzen, dat medezeggenschap
revolutionair is.
De afgevaardigde van Amersfoort had
bezwaren en wees ,op het verschil tus
schen medezeggenschap zooals de soc.-
dem. en communisten die voorstaan en
zooals die door de Chr. Vakbeweging ge
propageerd wordt en betoogde dat nooit
het gezag mag worden aangetast. Hij las
uitspraken dienaangaande voor en vroeg
ten slotte of het eigendomsrecht niet be
perkt werd door de Mozaïsche Wetgeving.
De laatste vraag werd door Ds Kersten
niet beantwoord, maar deze voegde den
afgevaardigde van Amersfoort toe, dat hij
er niets van wist en dat" de Christelijke
vakbeweging precies hetzelfde wil als de
socialisten.
De Chr. Landarbeidersbond,
aldus Ds Kersten, komt ook al
met groote papieren en zware
eisch-en, maar zulke arbeiders
zouden b ij hen geen cent ver
dienen.
Nog enkele vragen werden gesteld,
welke echter door het leven onverstaan
baar waren.
Daarna sloot Ds v. d. Graaf de verga
dering op de gebruikelijke wijze.
VLUGKOKEND HAVERMOUT
de spijs voor gezonden en zieken.
Stukken voor den Gemeenteraad van Goes,
Onbewoonbaarverklaring van
woningen. B. en W. stellen voor op
advies der Gezondheidscommissie de wo
ningen Oostwal no. 15, eigendom van Mej.
de Wed. Thewes en bewoond door J.
de Vos en Noordeinde 2, eigendom van A.,
Touw en bewoond door A. Does, onbe
woonbaar te verklaren, en den termijn van
ontruiming te bepalen op zes maanden.
Voorschotten ingevolge de
Woningwet. Uit de van bet Bestuur
van de Woningbouwvereeniglng „Nieuw
Goes" alhier ontvangen balans der ver-
eeniging peT 31 December 1925 en uit
nader door dat Bestuur verstrekte gege-
gens, is gebleken, dat de stichtingskosten.
der woningen de daarvoor ingevolge de
bepalingen der Woningwet ontvangen voor
schotten overschrijden met £12.213.71.
Deze ongedekte bedragen werden tot
nog toe door de vereeniging gedekt door
een voorschot der gemeente in rekening-
courant, hetgeen geen bezwaar zou op
leveren, ook voor de toekomst, indien de
uit dien hoofde door de veTeeniging aan
de gemeente te betalen rente door het Rijk
werd medegeteld bij de berekening vare
de bijdrage in het exploitatietekort. Door-^
dat het Rijk deze rente niet erkent als een
last, welke op de exploitatie-berekening
drukt, houdt ook de gemeente bij het
bepalen der bijdrage er geen rekening
mede. Het gevolg is, dat op den duur
belangrijke ongedekte verliezen zouden
ontstaan, die mogelijk ten slotte door de
gemeente zouden moeten worden gedekt.
Het komt B. en W. gewenscht voor aan
de vereeniging tot dekking van deze onge
dekte stichtingskosten aanvullende voor
schotten uit de gemeentekas te verstrek
ken. Het rijk zal alsdan in de rente en af
lossing bijdragen.
De Financiëele Commissie deelt mede,
zich hiermede te kunnen, vereenigen, doch
geeft als haar meeni-ng te kennen, dat
daarvoor in de eerste plaats dient te wor
den .aangewend het bestaande reserve
fonds voor woningbouw, waarin tot heden
is gestort f 10.000.
B. en W. kunnen zich met. dit voorstel
vereenigen. Onmogelijk achten zij het even
wel te bepalen, dat de door „Nieuw Goes"
te vergoeden rente in overcenstemmip
wordt gebracht met de rente, die bij cv.
belegging door het reservefonds zou zijn
opgebracht. B. en W. stellen voor een vast
percentage in de voorwaarden vast te leg
gen en dit te bepalen op 5 pCt. per jaar.
Standplaats woonwagens. Bij
Raadsbesluit van 23 Januari 1919 werden
bepalingen vastgesteld betreffende het ver
blijf met woonwagens binnen de gemeente'.
Daarbij werd als standplaats voor déze
wagens aangewezen het punt van samen
komst van Poelweg I en Poelweg IV, doch
tevens bepaald, dat voor doortrekketiden
het oponthoud binnen de gemeente niet
langer zou mogen duiren dan 24 uur, bij
zondere omstandigheden uitgezonderd De
tot-standkoming der Wet op Woonwagens
en Woonschepen deed die bepalingen van
rechtswege vervallen, zoodra art. 31 in
werking zou treden.
Reeds onder de werking der oude ver
ordening werden eenige malen klachten
vernomen naair aanleiding van bet feit,
dat de aangewezen standplaats feitelijk
slechts ruimte biedt voor een, hoogstens
twee wagens. Echter was toen nog van
kracht de bepaling omtrent den maxi
mum-verblijftijd van 24 uur. Deze laatste
bestaat thans niet meer en mag oofc niet
meer in het leven worden geroepen, zoo
dat het bezwaar grooter omvang beeft
aangenomen.
Aan de haven, ten Noorden van de
petroleumbewaajplaats, bevindt zich ech
ter nog een onbebouwd 'terrein. Door dit
terrein te egaliseeren en gedeeltelijk af te
heinen, kan een woonwagenstandplaats
van voldoende grootte verkregen worden,
terwijl er nog een gedeelte overblijft, het
welk voor verschillende doeleinden kan
worden verhuurd. De kosten van egali
satie worden door den Directeur van Ge
meentewerken geraamd op f 75, die van
afheining op f 30, totaal dus f 105. B. en
W. stellen voor, het aangegeven terrein als
■standplaats' voor woonwagens aan te wij
zen en gemeld bedrag voor het in orde
brengen daarvan beschikbaar te stéllen.
Indertijd bepaalde de Raad voor het ge
bruik maken van een standplaats f0.25
per dag. Ged. Staten blaakten hiertegen
bezwaar onder mededeeling, dat de Mi
nister van Binnenlandsche Zaken geen
hoog ere heffing dan een van fQ.10 per
dag aan de Kroon ter goedkeuring voor
wenschte te dragen.
De Raad schrapte toen de vergoeding.
Sindsdien is evenwel gebleken, dat is
goedgekeurd een verordening eener andere
gemeente, .waarin een heffing van f0.25
per dag is toegelaten. Daarom stellen B_
en W. thans weer dit bedrag voor.
Aanplakgelden. B. en W. stellen'
voor vast te stellen de navolgende veror
dening: Aan de binnenmuur-ruimten der
koopmansbeurs kunnen vakken worden in
genomen tot het aanbrengen van reclame-
(opschriften en. -teekeningen.
De borden, schilden of andere voor
werpen, waarop de reclame-opschriften of
-teekeningen zijn aangebracht, mogen
slechts aan den muur worden bevestigd,
door middel van oogen en haken op zoo
danige wijze, dat wegnemen te allen tijde
mogelijk zij zonder beschadiging der
muren.
Het aanbrengen van opschriften of
teekeningen direct op den muur is niet
geoorloofd.
Voor bet aanbrengen van reclame-op
schriften of -teekeningen als in het eerste
en tweede lid bedoeld, is verschuldigd
fO.15 per vierkanten decimeter per jaar,