No. 150
Zaterdag 36 Maart 1937
41e Jaargang
EEÜSTE Btm.
Meilaii
T. FABERSJ DE JÖHGE
Blutilaii.
Staten-CawraaL
BI66ELMR*
Dit de Provincie.
Oit nummer bestaat uit 2 bladen.
GEDEPUTEEROE STATEN.
Lange Kerkstraat - Goes.
Kiokker?
Pendules
Barometers
Birecieur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorstsiraat 70, Goes
Tel.: Redaciie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
Zij, die zich met 1 April a-s. op „De
Zeeuw" abonneeren, ontvangen de voor
dien datum verschijnende nrs gratis.
De Statenverkiezingen zijn mede Van
belang in verband met de samenstelling
van bet college van Gedeputeerde Staten.
Daar de Provinciale Staten slechts een
paar malen per jaar vergaderen is er
behoefte aan een college dat zich'met de
dagelijksche leiding en uitvoering van za
ken belast.
Zulk een college bezitten we in Gede
puteerde Staten die in het provin
ciale leven een belangrijke functie ver
vullen.
Er is een tijd geweest, dat de liberalen
zoo goed als overal de meerderheid in
de Staten hadden.
Het gevolg was, dat ook zoo goed als
uitsluitend vrijzinnigen tot Gedeputeerden
werden gekozen. Met de minderheid werd
ook in dit opzicht evenals bij be
noemingen geen rekening gehouden.
Zelfs toen overal de vrijzinnige meerder
heid bedenkelijk begon af te brokkelen
en het voor ieder duidelijk was dat ze
het veld zouden moeten ruimen, kon men
er toch niet toe komen ook aan de anders
denkenden een of meer plaatsen in het
college van Ged. Staten af te staan.
Niet omdat men niet vrijzinnig genoeg
was! Geen sprake van.
Maar men was wel bij de keuze van
Gedeputeerden vrij zinnig.
Op de richting, zoo heette het, werd
niet in de1 eerste plaats gelet. Men lette
alleen op bekwaamheid en geschiktheid.
En omdat men in z'n liberale kortzich
tigheid nu eenmaal overtuigd was, dat
deze eigenschappen alleen en uitsluitend
werden gevonden, en gevonden konden
worden, bij mannen van vrijzinnigen huize,
kwam men er als vanzelf toe, de anders
denkenden in het algemeen belang uit te
sluiten.
Niet dan bij' hoogs uitzondering werd
een van onze mannen waardig gekeurd
in een dergelijk college zitting te nemen.
Als paria's werden ze overal op een af
stand gehouden.
Aan' de liberale overheersching is na
jaren van strijd een einde gekomen.
Ons volk heeft het dwangjuk afgeschud.
Onder de bezielende leiding van man
nen als Kuyper en Lohman zijn de libe
rale bolwerken bestormd en genomen.
De „piraten" want dat zijn wij im
mers volgens een der leiders van den
Vrijheidsbond hebben de vrijzinnige
schepen geënterd en in den strijd voor
de vrijheid en het recht hebben zij' de
zege bevochten.
De rechtsclie partijen hebben in ver
schillende provincies ook in Zee
land de meerderheid behaald.
Maar en dat strekt hun tot ©ere
het vrijzinnige voorbeeld hebben zij niet
gevolgd.
Het door de liberalen toegepaste on
liberale uitsluitsysteem liebben zij niet
en- nergens in practijk gebracht.
Ook met de rechten der minderheden
werd rekening gehouden.
Maar de leiding, dat spreekt van
zelf, bleef bij de partijen die in de meer
derheid waren.
En 't is er niet minder goed om
gegaan.
De vrees van de vrijzinnigen is onge
grond gebleken.
De ervaring óók in onze provincie
heeft geleerd, dat de liberalen onbekwaam'
en ongeschikt waren om hunne tegen
standers te waardeeren.
Wij behoeven dit niet nader aan te
toonen.
Wie de geschiedenis van de laatste jaren
heeft gevolgd, weet, dat de rechtsche par
tijen Gedeputeerden hebben geleverd die
er zijn mochten.
Er was verschil van gaven. Er waren
krachtige en minder krachtige figuren.
Maar zonder eenige overdrijving mag
gezegd, dat de rechtsche Gedeputeerden
uitstekénd voor hun taak berekend bleken
te zijn, en dat door hen veel in het
belang van ons gewest werd verricht.
Daarom is het zaak we hopen dit
nog nader uiteen te zetten dat wij
geen middel onbeproefd laten om het be
houd van een rechtsch college van Gede
puteerden ook voor de toekomst te ver
zekeren, en door heel de provincie te
stemmen op No. 1 van lijst 5.
ik Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.—!
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
Regeeringloosheid.
Mim'ster van Kamebeek gaat heen.
Dat kan wei niet anders.
Na het votum van de Eerste Kamer
over het Belgisch Verdrag is aanblijven
voor hem onmogelijk geworden.
Wat echter verwondering mag wekken
is dit, dat deze geheele zaak, dia naar
het oordeel van vóór- en tegenstanders
voor ons land van het uiterste gewicht
is en verstrekkende gevolgen kan hebben,
geheel langs het Kabinet schijnt heen
to gaan.
Toen dit Kabinet optrad was het beu
kend, dat dit vraagstuk tot oplossing
moest worden gebracht.
Het ontwerp lag voor afdoening gereed.
Daaruit volgt temeer waar nog on
langs Minister de Geer verklaarde, dat het
Kabinet in groote zaken van staatsbeleid,
w.O'. toch zeker de verdragkwestie mag
worden gerekend, homogeen is het Ka
binet zich daarmee kon vereenigen.
Ware het anders, dan zou de heer Van
Kamebeek in dit Kabinet geen plaats
hebben verkregen.
Toch werd door de overige leden geien
enkele poging gedaan om Minister van
Kamebeek te steunen.
Het was de taak van Minister de Geer
geweest, nu bij eenmaal dezen bewinds
man in zijn Kabinet had opgenomen, zich
naast zijn collega te plaatsen.
Maar hij deed het niet.
Er werd niets gedaan om den heer
van Kamebeek te helpen.
En het schijnt als de natuurlijkste zaak
van de wereld te worden beschouwd,
dat het Kabinet aanblijft.
Dit wijst naa.r 'tons voorkomt op po
litieke verwording.
De vraag kan gedaan: hebben we'
nog wel ©en Ministerie of zijn er
alleen een aantal administrateurs met wid
het parlement kan doen wat het wil?
Gezien de feiten schijnt het dat we
thans hebben een tijdperk van r e gee-
ringloosheid.
Maar dan is het ook zaak dat er aan'
dezen ongezonden en. ongewemschtem toe
stand zdo spoedig mogelijk een einde
komt.
Onze klompenindustrie.
Ook onze klompenindustrie dreigt van
het zg. vrijhandelsysteem het slachtoffer
te worden.
Terwijl de laatste jaren de invoer van
klompen vermeerderde van ruim 5 milli-
oen K.G. tot ruim 7 millioen K.G., liep de
uitvoer terug van 1.104.565 K.G. in 1914-
tot 516.000 K.G. in 1926.
De invoer is dus met ongeveer 40 pet.
gestegen, terwijl de uitvoer met ruim 50
pet. is afgenomen.
Het is duidelijk, dat het op deze wijze
met onze klompenindustrie finaal mis
loopt.
Welke fatale gevolgen dit zal hebben
moge blijken uit het feit dat er plm. 3000
arbeiders in het klompenmakersbedrijf
werkzaam zijn, terwijl nog een 1000 arbei
ders het klompenmaken als nevenbedrijf
uitoefenen.
Hier dreigen dus weer eenige duizende
arbeiders broodeloos te worden.
De Regeering blijft echter werkeloos.
Nog onlangs heeft Minister de Geer ver
klaard dat hij geen plan heeft om van het
vrijhandelssysteem af te wijken.
Duizenden en nog eens duizenden wor
den uitgegeven om de gevolgen van de
werkloosheid te bestrijden.
Maar geen vinger wordt uitgestoken om
de werkloosheid te voorkomen en de werk
gelegenheid te vermeederen.
't Ziet er donker uit v©or onze in
dustrieën, onze arbeiders en als gevolg
daarvan ook voor boeren en middenstan
ders.
Uit China.
Reuter seint uit Shanghai
Een telegram uit Nanking meldt, dat de
onderhandelingen over de evacuatie der
buitenlanders zijn mislukt.
Naar een draadloos bericht uit Londen'
meldt, hebben de ernstige gebeurtenissen
te Nanking diepen indruk gemaakt in En
geland.
De berichten over den toestand te Nan
king zijn tot dusver onvolledig; er valt
echter uit op te maken, 'dat de meeste
buitenlanders waren gevlucht naar den
heuvel van de Standard Oil Cy, waarop
meerdere woningen liggen van Engelschen
en andere buitenlanders.
Er waren slechts weinig Engelschen'
in het consulaat gebleven, welk gebouw
naar het schijnt, met kanonnen beschoten
is. De naar den heuvel gevluchte buiten
landers werden onder kanonvuur .geno
men en de Britsche kruiser „Emerald'1
en 2 Amerikaansche torpedojagers open-
Zeer groats vsrecbeitteiftieid,
den toen een beschieting, zöodat de bui
tenlanders konden worden ontzet en weg
gebracht door een landings-afdeeling van
verschillende nationaliteit.
Men heeft nog geen nauwkeurige be
richten over den omvang van de ver
liezen aan menscbenlevens onder de bui
tenlanders bij deze operaties.
In officiëele berichten uit .Shanghai
wordt medegedeeld, dat de toestand, wat
de staking betreft, beter is geworden,
doch dat de tegen de buitenlanders ge
richte propaganda toeneemt, en dat men'
blijft twijfelen, of de bevelhebber derCan-
tontroepen wel in staat is, om zijn gezag
over de extremisten te handhaven.
Dientengevolge geeft de toestand nog
steeds aanleiding tot bezorgdheid.
Rumoerige Parlelmenfszitfing.
De zitting van liet Japansche lagerhuis
is zeer rumoerig geweest. Een lid verweet
,den leider der oppositie, dat hij tijdens
den veldtocht in Siberië gelden uit de
geheime fondsen had verduisterd. Dit gaf
tot stormachtige tooneelen aanleiding, zoo
dat de voorzitter de vergadering schorste.
In de wandelgangen kwam' het tot vecht
partijen, waarbij een afgevaardigde ern
stig toegetakeld werd.
Frankrijk en Rusland.
Rakowski, de gezant van sovjet-Rusland
te Parijs lieeft in een onderhoud met
de pers verklaard, dat Rusland evenals
vroeger besloten is, de schulden van het
tsaristische Rusland aan Frankrijk niet
te erkennen.
Sovjet-Rusland is echter bereid aan de
Fransche houders der oude Russische
staatspapieren een bedrag als schadeloos
stelling te betalen, mits Frankrijk 500 mil
lioen francs als handelscrediet aan Rus
land vergtrekt. Reeds vroeger heeft Rus
land zich tegemoetkomend betoond, door
aan te bieden per 100 goudroebel staats
papieren 125 papierfrancs te willen ver
goeden. Het is tot nu toe niet bekend,
of Frankrijk op deze voorstellen zal in
gaan.
Korte berichten.
De Belgische politie heeft er de
Fransche van in kennis gesteld, dat 35
van de meer dan 200 auto's het vo
rig jaar te Parijs gestolen, te Brussel
zijn teruggevonden. De politie
kwaïn de dieven op het spoor, doordat
een Parijzenaar in een der straten van
Brussel plotseling tegenover zijn eigen
auto kwam te staan.
De vroegere Oostenrijk-
sche minister van financiën,
Ahrer, die in October van het vorige jaar
naar Cuba was uitgeweken en tegen wien
ernstige beschuldigingen, betreffende mal
versaties waren ingebracht, is geheel on
verwacht, te Weenen teruggekeerd.
De K o n i n g i n-M o e d e r.
Het ligt in het voornemen van de Ko-
nigin-Moeder om tusschen 16 en 20 Mei
het zomerverblijf te Soestdijk te betrek,
ken.
Minister van Karne beek bij de
Koningin.
De Konigin heeft gisterochtend den mi
nister van buitenlandsche zaken, die omt.
heffing uit zijn ambt heeft gevraagd, in
conferentie ontvangen.
Nederland en België.
Minister Vandervelde heeft aan de
„Etoile Beige" in antwoord op een des
betreffende vraag verklaard, dat hij niet
kon mededeelen, welke houding dei Belgi
sche regeering zal aannemen, maar dat
het zeker was dat nieuwe rechtstreieksche
onderhandelingen tusschen Nederland en
België onmogelijk waren. Men kan zeggen,
zoo voegt het blad er aan toe, dat langs
diplomatieken weg door België een beroep
zal worden gedaan op de Bngelsche en
Fransche regeering, die trouwens op de
hoogte werden gehouden van alle onder
handelingen. Het vraagstuk zal thans een
uitgesproken internationaal karakter aan
nemen.
De Philips' Uitzendingen.
Het departement van Koloniën ontving
telegrafisch bericht uit West-Indië dat men
daar de uitzendingen van het Philips'
Laboratorium te Eindhoven op Vrijdag
j.l. met groote geluidsterkte heeft ontvan
gen.
Gemeld wordt nog, dat de helderheid,
zuiverheid en sterkte der Amerikaansche
oraroepstations werden overtroffen en dat
door den luidspreker elk woord prachtig
verstaanbaar was, en dat goede kamer
muziek werd verkregen. Er waren geen
fading-verschijnselen noch luchtstoringen.
Een nieuw communistisch
oproer, in Indië.
In het goloksche (Sumatra's Westkust)
werden wederom eenige communistische
propagandisten gearresteerd. Deze/arrestat
tie leidde tot de ontdekking van bet
staande plannen tot het doen uitbreken
van een nieuw communistisch oproer,
dat bepaald was op eind Maart a.s. De
relletjes zouden te Solok uitbreken. Van
daar en uit Batoebekarak zouden de op.
standelingen oprukken. Een der arrestan
ten verklaarde dat het in zijn bedoeling
lag om zich in den rang van kolonel 'aan
het hoofd te stellen van 'een bendei ver
zetslieden, die bevel zon ontvangen op
te trekken uit Kampong; Kenari. i
De iepziekte.
Naar de Tel. verneemt, heeft dei minis
ter van binnenlandsche zaken en Mand-
bouw, naar aanleiding van het verzoek
van een der tuinbouworganisaties, een
commissie in het leven geroepen, welke
in verband met het voortduren der iepu
ziekte zou onderzoeken, of het niet mo
gelijk is een andere boomsoort dan den
iep voor wegbeplanting in aanmerking
te doen komen. In deze commissie is
vertegenwoordigd de Kon. Mij- voor Tuin
bouw- en Plantkunde, het Staatsbosch-
beheer, de Dendrologische Vere'eniging en
de Heidemaatschappij.
W ij z i g i n ig Motor- en R ij w i e 1 w e t.
De Tel. verneemt, dat thans spoedig
het Kon. besluit kan worden tegemoet
gezien inzake de inwerkingtreding van del
wijziging der Motor- en Rijwielwet en den
algemeenen maatregel van bestuur op het
in werking treden van het Motor- en Rij
wielreglement. Hoewel het nog niet posi
tief vaststaat zal de datum van int
werkingtreding hoogstwaarschijnlijk wor
den bepaald op 1 Juli a.s.
Pensioenpremie Onderwijzers.
Het lid der Tweede Kamer da heer
Van Zadelhoff heeft den Minister van
Onderwijs, K. en W- de volgende vra
gen gesteld:
e. Is het den Minister bekend, dat in
een groot aantal gemeenten nog steieds
geen terugbetaling heeft plaats gehad vah
de door sommige onderwijzers ten on
rechte betaalde pensioenpremie over het
tijdvak van 1 Jan. tot 1 Juli 1923,
terwijl toch bij arrest van den Hoogen
Raad van 22 April 1926 de onrechtmatig
heid van pensioenpremie is uitgemaakt?
2e. Zoo ja, is de Minister dan niet van
oordeel, dat hier ten spoedigste dient te
worden ingegrepen, opdat aan de recht,
hebbenden het hun toekomende bedrag
wordt uitbetaald?
3e. Is de Minister bereid mede! te
deelen, welke maatregelen hij voornemens
is in dezen te nemen, en binnen welken
termijn tot uitbetaling zal worden over
gegaan?
Het zevende leerjaar. i
Ingediend is een wetsontwerp dat de
gemeente- en schoolbesturen verplicht ge
legenheid te geven tot het ontvangen
van onderwijs in het zevende leeraar.
Dit voorstel is te beschouwen als een
overgang naar het verplichte zevende leer
jaar.
Het gevolg van dit wetsontwerp zal
zijn dat in een aantal plaatsen meer
plaatsruimte' en ook meer per
soneel noodig zal zijn. Dit mag echter
voor den Minister geen reden zijn de wij
ziging langer uit té stellen.
Verder is ingediend een voorstel lot
wijziging van de Leerplichtwet, zoodat
de leerverplichting nimmer eindigt, voor
dat het kind den twaalfjarigen leeftijd be
reikt en de klasse, waarin het bij het
bereiken van dien leeftijd geplaatst was,
doorloopen heeft.
Tweed» Kamer.
De Naamlooze Vennootschappen.
De Kamer is gisteren met de behandeling
van het wetsontwerp tot regeling der naaml.
vennootschappen gereed gekomen.
Met een sneltreinvaart passeerde een groot
aantal artikelen met "bijbehoorende amende
menten.
Tot de meeste belangrijke behoorde zeker
bet amendement, dat betrekking had op de
publiciteit in de vennootschappen. Het wets
ontwerp wilde het bestuur der vennootschap
pen verplichten een afschrift van. de balans
en de winst- en verliesrekening met toelichting
voor een ieder ter inzage te leggen ten kan
die heerlijk, van
geareasmaaken
tèchgoedkoop ia
KOFFIE,,DE PAUW
lore van het Handelsregister, maar maakte
een uilzondering voor de zoogenaamde fa
milievennootschappen. Over deze uitzondering
ontstond strijd. De uitzondering zou bij al
gemeenen maatregel van bestuur verleend kun
nen worden, volgens het ontwerp. De heer
Van Aalten wilde haar liever maar al
vast in de wet zelve vastleggen. Daartegen
over was er een amendement van de heeren
Heemskerk, Van Schaik en Deckers, om de
uitzonderingsmogelijkheid voor familievennoot-
noolschappen te laten vervallen. Dit amen
dement won het met 41 tegen 25 stemmen.
Overgenomen werd een amendement
van den heer Droogleever Fortuyn,
bepalende, dat houders van onderaandeelen,
die tezamen het bedrag van een gesplitst aan
deel uitmaken, gezamenlijk de rechten vaft'
aandeelhouders kunnen uitoefenen, ook al zijn
hun onderaandeelen niet van hetzelfde ge
splitste aandeel.
Met 36 tegen 33 stemmen werd "aangenomen
een amendement-V an Schaik, om de be
paling te doen vervallen, dat bij de akte
van oprichting kan worden bepaald, dat slechts
aandeelhouders als gemachtigden van onder
aandeelhouders op de algemeene vergadering
zouden kunnen optreden.
En met 50 tegen 21 stemmen werd aange
nomen een amendement-F ortuyn, om
rechtsvorderingen, voortvloeiende nit overeen
komsten tusschen naamlooze vennootschappen
en bestunrderen, niet voor den kantonrech
ter, maar voor de rechtbank te brengen.
De eindstemming zal a.s. Dinsdag plaats
hebben.
In den kieskring VLISSINGEN werden
door de Antirevolutionaire partij candi-
daat gesteld de heeren
1. G. van de Putte, Vlissingen.
2. P. G. Laernoes, Vlissingen.
3. C. Boone, Koudekerke.
4. D. de Buck, Koudekerke.
5. L. Simonse Lz., Biggekerke.
6. J. Koppejan Ez., Zoutelande.
7. A. Melis, O. en W. Souburg.
8. C. Polderman, Biggekerke.
9. F. de Rijke, Koudekerke.
10. J. Polderman, Westkapelle.
Bij Kon. besluit is, met ingang van
1 Mei 1927 benoemd tot directeur der
registratie en domeinen: te Middelburg;
C. E. de Jonge, inspecteur der registratie
en domeinen te Amsterdam.
Door Gedeputeerde Staten van Zee
land zijn voor het tijdvak van 1 Juni'
1927 tot en met 30 April 1931 benoemd
tot lid der commissie van aanslag voor dé
inkomstenbelasting ter standplaats Zie-
rikzee de heeren G. L. Klompe te Ouwer-
kerk; J. Padmos te Duivendijke; A. Rib'-
bens en J. Unger te Zierikzee; standpL
St. Maartensdijk de heeren A. J. Bierens
te St. Annaland; Th. A. Boudeling te
St. Pliilipsland; L. Groenewege Cz. te
St. Maartensdijk en W. Moelker te Tholen';
standplaats Oostburg de heeren J. B. Been
te Groede, C. N. Jansen van Roosendaal
te Oostburg, A. I. Leenhouts te Retran-
chement en J. de Hullu te Breskensstand
plaats Neuzen de heeren J. J. de Jager,
A. de Vrieze en A. Dees te Neuzen en J.-
Stolk te Zaamslag.
E en merkwaardige meteoor
steen. Prof. A. A. Nijland te Utrecht
'schrijft aan de N. B. G.:
Den 28sten Augustus 1925 viel er mid
den op den dag met veel geraas een nage
noeg bolronde meteoorsteen in een wei
land bij Ellemeet (eiland Schouwen). De'
steen drong een halven meter diep in den'