Vrijdag *15 Februari IHH?
41e Jaargang
scbe Centrale
ItagBlant
n
Voonhuis,
te Dienstbode.
Buitenland.
Pit de Profile».
N DAMNIE
de soorten Koekjes
tNMAKERIJ,
iop of te huur
skriecht (Halfwas).
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
ut Baeketbakkefij
raat I 340, Mlddelbuij,
levert
Üillijke prijzen.
Ie gemeentelijke
igen in te leveren vóór
art a.s», ten gemeente'
oormiddags ten 10 ure.
16 Februari 1927.
i We tb. van Zaamsiag,
E FEIJTER Pzn.,
Burgemeester.
jK Lzn., Secretaris.
E K9ÖP:
beklante, in volle
rking zijnde
■raad hout aanwezig
3escbikbaar. Overname
niet verplichtend,
nder letter X, aan het
ran „De Zeeuw", Mid-
Kloetinge, terstond op
bevr. bij Q. TRIMP&
elia", Goes.
E KOOP:
te Kalfkoeien
rniDg). DIELEMAN,
Ellewoutsdij»'
E KOOP:
uwe ZetaardapP®'*
was k 13.per Hf1
sra partij Voeöerbtc;
P. VAN NIEUWEN
)ostbapelle.
E KOOP:
Spiegelruit, ,H
176 c.M. groot.
PRILLE, Mr. Schild"*
n hetzelfde adres eC
er.
tond gevraagd
boerenwerk en
L J.SPELIER,^e
egen bij Goes.
VAN BREDA te g
Weg6nn SPO^^
oordige, zoo »p
Bureau: Lange Vorststraat 70, Gaes
Tel.: Redactie en Administratie na. 11
Pestrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
In hooge mate ontstelleno.
In zijn nieuwjaarsrede deelde de voor
zitter van de Kamer van Koophandel in
Oostelijk Brabant mede, dat bij de gloei-
]ampeniiijrerheid veel personeel overcom
pleet was geworden, omdat de firma Phi
lips door de verhooging van invoerrechten
in België en Spanje, genood
zaakt was in het buitenland gloeilam
penfabrieken te stichten.
Daar in 't buitenland werken thans
reeds 2000 arbeiders in deze industrie en
de imheemsche arbeidskrachten vinden
geen. emplooi.
Nog erger toestand wordt gevreesd,
thuit nieuwe verhoogingen der invoer
rechten in Frankrijk zullen verplaatsing
zoowel van de gloeilampenfabricage, als
van die van radio-lampen naar dit land,
ter voorziening van de Fransche markt,
onvermijdelijk maken.
Deze voorzitter gaf toe, dat het voor
een klein land als het onze niet zoo
gemakkelijk is, op builenlandsche Regee
ringen krachtige pressie uit te .oefenen
tot verlaging der invoerrechten voor Ne-
derlandsche producten, maar men zal z.i.
daarnaast moeten erkennen, dat hie:
hooge belangen op het spel staan
en dat hier dus een. weg zal moeten
gevonden worden, wil menvoor
komen, dat het grootste Neder
land sche bedrijf zich allengs
tiaar het buitenland verplaatst
en tenslotte hier slechts een kern daar
van met eeni'ge duizenden arbeiders over
blijft."
In hooge mate ontstellend, noemt onze
Rotterdammer" en terecht deze mede-
deelmgen om er dan aan toe te voegen
dat er toch altijd velen zijn, clie door deze
en andere schrikaanjagende tijdingen niet
beroerd worden, maar met gelatenheid en
stoïcijnsche kalmte vernemen.
„Dat zijn die dogmatische vrijhandels
fanatici, die zich door niets en niemand
Ja ten brengen uit hun vredige vrijhandels-
plooi.
Het. arbeidsveld van .Nederland naar
België, en Spanje verlegd! Wat deert
bet? de wet der internationale arbeids-
verdeeling gebiedt, dat de goederen daai
worden, geproduceerd, waar ze het voor-
deeligst kunnen worden voortgebracht; de
were 1 dopbrengst stijgt!
Reeds twee duizend arbeiders worden
door een Hollandsche onderneming bui
tenslands aan het werk gesteld, die bij
een. regelmatig internationaal verkeer in
Nederland hun brood zouden verdienen!
Waarom geklaagd? de wereld is één
harmonieus geheel; vrijliandel, vrede, en
vriendschap tusschen de volkeren!
Nieuwe verhoogingen der invoerrech
ten in Franrkijk staan te wachten, waar
door weer ons afzetgebied zal worden
ingekrompen! Waarom bevreesd? gee-
nerfei verweer is geboden, maar met ver
hevea idealisme afwachten, dat ook
vreemde landen door onze onversaagde
•rijhandelsliefde zullen worden getroffen!
De werkloosheid neemt 'toe, de con--
currentie-mogelijkheid der industrie neemt
door die gestadige verbrokkeling af! Waar
om bezorgd? de vallei der malaise
moet geheel worden doorwandeld, broei
kasplantjes hebben geen bestaansrecht.
Zoo denken en zoo spreken er velen."
Dit is volkomen juist opgemerkt.
En deze stemming is ontstellend, niet
minder dan de ontstellende mededeelingen
waarvan hierboven gewag werd gemaakt.
Terecht vraagt dan ook onze Rotter-
damsche collega: „hoe denkt, hoe spreekt
'hoe handelt de Nederlandsche Regeering?"
Deze vraag is adrem.
Met tegenwoordige Kabinet wenscht zich
van alle principiëele kwesties verre te
houden,.
Maar dat geeft haar geen vrijbrief om
bet vraagstuk van de handelspolitiek dat
met onze volkswelvaart zoo nauw ver
band houdt, eenvoudig .Jbuiten beschou
wing te laten.
VERSCHIJNT ELKEN WERKiAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummers fQ.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 et.
Bij abonnement belangrijke korting.
Sneeuwval.
Gedurende acht dagen heeft het te Gon-
'ifantinopel met korte tusschenpoozen
sterk gesneeuwd; de sneeuw ligt drie of
vier voet dik. In de wijken der armen
zijn verschillende huizen onder den zwa-
.sneeuwlast bezweken. In de buiten
wijken der stad hebben zich wolven ver
toond, die .zelfs twee personen hebben
aangevallen en ernstig gewond.
'■'an, den geheelen Balkan en ook van
Palestina worden zware sneeuwstormen
gemeld. Het was in het H. Land reeds
jaren geleden, dat men er sneeuw gezien
iad.
Dok in het grootste deel van Scandina
vië en Denemarken, met name op Jut-
land hebben Zondag en Maandag zware
sneeuwstormen gewoed. Treinen ontspoor
den ,o£ konden door de sneeuwmassa's
die op sommige plaatsen tot twee .én drie
meter werden opgewaaid, niet verder.
ïn Oslo ligt de sneeuw op de straten
bijna een halven meter hoog.
De onthoofdings-methods in China.
Huiveringwekkend zijn de nadere bij
zonderheden over de wijze, waarop de
verslagen veldheer Soen Tsjoean-fang is
opgetreden tegen de stakers in Sjanghai.
Hoe het ging, werd door Sir Percival
Philips, den specialen correspondent van
de „Daily Mail" te Sjanghai als volgt
geseind
De onthoofdings-methode is het sterkste
tegengif tegen stakingen gebleken, maar
waarschijnlijk zal het tot woeste repre
sailles komen, als de stad door de Kanton-
neezen wordt bezet.
„Den heelen dag trekt de „executie
patrouille" door de Chineesche stad. 12
soldaten met de bajonet op het geweer,
loopen langzaam, in veelbeteekenenden
begrafenispas, door de smalle, volgepropte
straten. Achter lien schrijdt, de lange,
dreigende gestalte van den stadsbeul, die
een geweldig zwaard, gehuld in roode zij,
torst. In doodsche stilte gaat de stoet
voorbij. De terechtstellingen zijn ver
schrikkelijk willekeurig geweest. Stakers
en studenten zijn onthoofd, wegens het
uitdeelen van nationalistische pamfletten.
Als .men hen betrapte, werd een ijlbode
naar- de patrouille gezonden. Was deze
ter plaatse, dan werd de schuldige ge
dwongen te knielen en onthoofd, terwijl
de soldaten de menigte op een afstand
hielden. Een oogenbliK daarna werd het
hoofd op oen stok genageld en tentoon
gesteld. Als de beul niet snel genoeg ko
men kon, schoot men de gevangenen
neer
Uit China.
De algemeene staking te Shanghai is
afgeloopen. De kooplieden hebben hoege
naamd geen gevolg gegeven aan den op
roep van den werkliedenvakbond om te
staken. Er heerscht overal rust in de
buitenlandsche concessies.
De Chineesche marine-autoriteiten heb
ben officieel aan de Fransche en Britsche
vertegenwoordigers verontschuldigingen
aangeboden ter zake van het bombarde
ment der concessies.
Gemeld wordt, dat de troepen van Sun
Tsjoean Fang de rijst- en zijden-winkels
te Sungkiang plunderen.
Een groot aantal soldaten gijn door
hun .eigen chefs onthoofd. De militaire
leiders doen al het mogelijke, om de
discipline onder hun troepen te hand
haven, met het oog op den opmarsch
der Zuidelijke legers.
De financiëele toestand van Berlijn.
De beg rooting van de stad Berlijn sluit
met een tekort van 37 millioen, alhoewel
het gemeentebestuur tot zijn leedwezen
reeds tot belangrijke beperkingen heeft
moeten besluiten. Het gemeentebestuur be
schouwt den. financiëelen toestand van
de stad als zeer ernstig; daar het geen
mogelijkheid ziet de tekorten te dekken,
zullen belangrijke verhoogingen van en
kele belastingen, zooals grondbelasting,
hondenbelasting, enz., moeten plaats
vinden.
Korte berichten.
Tangerho, de minister van financiën,
in. Peking is afgetreden, wegens het
gewone gebrek aan baten in de schatkist.
De Donau is vastgevroren tusschen
Galatz en Tulcea. De scheepvaart is ge
stremd.
Bij een tusschentijdsche verkiezing
te Stourbridge (Eng.) waar de conser
vatieven bij den jongsten stembusstrijd
een meerderheid van bijna 2000 stemmen
behaalden, overwon nu de labour-
can didaat met meer dan 3000 stem
men meerderheid.
De Westkust van Frankrijk is Woens
dag getroffen dooi' een stevig en 'Z.-
wester storm, gepaard nijpt hevige
regens en in de boven-Loire is veel
sneeuw gevallen, zoodat de treinen er veel
vertraging hadden.
Volgens een bericht uit Madrid, zijn
de laatste Spaansche troepen, die ver
leden jaar voor den veldtocht in
Marokko naar Afrika zijn gezonden,
thans teruggekeerd. Op het oogenblik be
vinden zich nog 11.500 man Spaansche
troepen als bezetting in Marokko.
De Zomertijd.
Thans is bij Kon. Besl. bepaald, dat dit
jaar de zomertijd zal aanvangen 15 Mei
en zal eindigen 2 Oct.
D e kosten van de werkloosheid.
De jongste aflevering van het Maand-
t schrift van het Centraal Bureau voor de
Statistiek bevat een overzicht van de uit
gaven van het Rijk en van de gemeen
ten verband houdende met de werkloos
heid.
De uitgaven van het rijk beliepen in
1925 f5.031.600. Hiervan moeten in min
dering worden gebracht f 239.700 aan
voorschotten, verleend ten behoeve van
de werkloozenkassen. Voor werkverrui
ming werd besteed f2.925.800, wachtgeld
regelingen f 18.800, werkloosheidsverzeke
ring f 1.813.800 f239.700), verplaat
sing van arbeidskrachten f 31.500 en steun
aan crisiswerkloozen f241.600. Voor 1926
zijn de totale uitgaven voor deze doel
einden geraamd op f 5.783.000.
Aan wachtgeldregelingen, werkloosheids
verzekering en verplaatsing van arbeids
krachten gaven de gemeenten in 1925
in totaal uit f 1.765.700, n.l. resp. f37.400,
f 1.700.900 en f27.400. Voor 1926 was
geraamd f 1.670.100.
De onlusten in N e d-T n d i
De Tweede Kamerleden Cramer, De
Vries-Bruins, Albarda, Vliegen, Stenhuis
en IJzerman hebben een wetsvoorstel in
gediend tot het instellen van een on
derzoek (enquête) door den Volksraad
naar de oorzaken van de onlusten, die
in November 1926 en in Januari 1927
in Ned.-Indië hebben plaats gehad.
De Woningvoorraad.
Blijkens de door het Centraal Bureau
voor de Statistiek verstrekte cijfers, is
het aantal woningen in 1925 vermeerderd
met 47.191 en in 1926 met 50.123. On
bewoonbaar verklaard, gesloopt en aan
haar bestemming onttrokken werden in
deze jaren 10190, zoodat de netto ver
meerdering van den woningvoorraad over
deze jaren bedraagt 87.124. Op 31 Dec.
1926 waren in uitvoering 26.994 woningen.
Roode Burgemeesters.
De heer A. Lobstein, wethouder van
de.gemeente Goor en 24 jaar onafgebroken
lid van den Goorschen gemeenteraad,
komt thans niet voor op de soc.-dem.
candidatenlijst voor den gemeenteraad.
Volgens een circulaire van de af deeling
Goor van de S.D.A.P. had de heer Lob
stein bericht, te weigeren, een nieuwe
candidatuur voor den raad te aanvaarden
op oen lijst, waarop ook de naam van
den heer Gies zou voorkomen, die hem
zou hebben belasterd..
Het afdeelingsbestuur schrijft echter, dat
de ware reden is, dat de heer Lobstein,
burgemeester van Goor had willen wor
den, voor welk ambt hij heeft gesollici
teerd, zonder er de af deeling in te kennen.
(Hoe schandelijk! Red.) Zijn groote grief-
tegen het afdeelingsbestuur was, dat het
zoo hard werkte voor de benoeming van
het Kamerlid Van der Sluis tot burge
meester. Aanvankelijk had de heer Lob
stein bij kris en kras beweerd, dat hij
nooit voor het burgemeesterambt gesollici
teerd had, maar later heeft hij1 bekend,
dit wel te hebben gedaan.
Maar to ch can didaat!
In het Statendistrict Velsen zijn 15 lijs
ten ingeleverd voor de Statenverkiezingen.
Daarbij was ook een lijst met de namen
van twee candidaten, een boer uit den
Beemster en iemand uit Amsterdam
Eerstgenoemde candidaat leverde mede de
lijst in. Toen liern gevraagd werd,van
welke partij de lijst was, antwoordde de
candidaat, dal, hij dat niet wist.
Afschaffing van het visum
voor Oostenrijk.
Het Weensche Correspondentiebureau
meldt, dat de Oostenrijksche ministerraad
heeft besloten in te gaan op de door de
Nederlandsche regeering voorgestelde
overeenkomst inzake opheffing van den
visunrdwang in het reizigersverkeer voor
onderdanen van beider naties. Deze over
eenkomst treedt op 15 Maart in werking.
De Radio-Omroep.
In de „Radio Luistergids" van 18 Febr.
j.l. doet de redactie enkele mededeelingen
omtrent den nieuwen in Huizen te bouwen
zender der Christelijke en Katholieke groe
pen.
Reeds maandenlang werden van die
zijde alle pogingen in het werk gesteld
om van de onderhandelingen op de hoogte
te komen.
Thans heeft men de klok hooren luiden
en lanceert men een bericht uit enkele
gegevens bij elkander gefantaseerd.
De besturen van bovengenoemde groe
pen stellen er echter prijs op te verkla
ren, dat de mededeelingen van de „Radio
Luistergids" slechts ten deele juist zijn,
dat de lezers met name omtrent het kapi
taal, de golflengte, de studios, de gecon
tracteerde zenduren en den verhuur van
den zender onjuist zijn ingelicht, en ver
zoeken omtrent deze aangelegenheid de
officieele mededeelingen der besturen af
te wachten.
imfAJe CaAaveéfo
Ge subsieerde werkver
schaffing.
Het lid der Tweede Kamer de heer
Smeenk richtte tot den Minister van Ar
beid, 11. en N. de volgende vragen:
Heeft de minister reeds onderzocht, cf
het aanbeveling zou verdienen, aan de
uitvoerders van de door het Rijk gesubsi
dieerde of wel geheel gefinancierde werk-
vemchafffingen de verplichting op te leg
gen, om, overeenkomstig de bepalingen
van de Invaliditeitswet, voor de te werk
gestelde arbeiders zegels te plakken?
Zoo ja, zou de minister de resultaten
van dit onderzoek aan de Tweede Kamer
willen mcdedeelen?
Boerderijen van Veep huizen.
Het lid der Tweede Kamer de heer
Bierema heeft tot den minister van Justi-
fie de volgende vragen gericht:
I. Is het juist, "dat aan de pachters
ran de hoeven van de Rijkswerkinrichtin
gen Veenhuizen I de pacht is opgezegd,
ten einde deze hoeven in eigen beheer
te nemen?
II. Is het juist dat vier jaren geleden
de boerderijen van de Rijkswerkinrichting
Veenhuizen II in eigen beheer zijn geno
men en dat reeds twee jaar later deze
wijze van exploitatie weer werd veriaten
en de hoeven weer zijn verpacht?
III. Indien de vorige vraag bevestigend
wordt beantwoord, is de Minister dan
niet van oordeel, dat een dergelijke voort
durende wijziging in de wijze van exploi
tatie aan de schatkist groote verliezen
moet veroorzaken en dat het nemen in
eigen beheer van de bosrderijen van Veen
huizen I, waar dit blijkbaar niet noodig
is voor de tewerkstelling van verpleeg
den, niet in het belang van de schatkist
is te achten?
Rumoerige Raadszitting.
In de gisteren gehouden vergadering
van den raad van Doetinchem ontstond
bij de behandeling der gem.begrooting'
een ernstig incident tusschen den voorzit
ter en de sociaal-democratische fractie.
Toen de voorzitter weigerde critiek toe te
laten op het beleid der politie, verklaarde
de woordvoerder dier fractie, de heer
Spijkman, dat hij van deze weigering tele
grafisch den Commissaris der Koningin op"
de hoogte zal stellen en ook den minister
van het gebeurde kennis zal geven. Na
schorsing der vergadering werd het vol
gende telegram aan den Commissaris der
Koningin verzonden: „Heden bij houden
algemeene beschouwingen begrooting
werd ons belet door voorzitter raad, diens
beleid als hoofd politie te bespreken; wij
verzoeken beleefd onmiddellijk maatrege
len tot verzekering rechten raadsleden.
Namens sociaal-democratische raadsfrac
tie, Spijkman, secretaris."
In de middagvergadering werd van cln\-
hist., kath., lib. en vrijz.-dem. zijde leed
wezen uitgesproken over de wijze, waar
op de voorzitter door den woordvoerder
der sociaal-democratische raadsfractie was
aangevallen en de heer Spijkman aan
gezocht zijn persoonlijke beleediging terug
te nemen in het belang van de samenwer
king in den raad. Hieraan werd na uit
voerig debat en nadere toelichting niet
voldaan. De voorzitter heeft daarop afge
zien van repliek op de algemeene beschou
wingen van den heer Spijkman.
In de avond-zitting herhaalde zich het
incident. De soc.-dem. fractie wilde weer
het politiebeleid behandelen. De voorzitter
weigerde dit toe te laten. De vier soc.-
demoeraten verlieten daarop de vergade
ring. Later keerde één hunner terug en
nam aan de alg. beschouwingen deel.
Prov. Zeeuwsche Vereen, tot bestrijding
der Tuberculose.
Gisteren werd in de Sociëteit St. Jo
ris te Middelburg de jaarvergadering ge
houden van bovenstaande vereeniging, on
der voorzitterschap^van den heer G A.
van Woelderen, uit Vlissingen.
Een viertal verslagen werd uitgebracht.
Het eerste was dat van den secretaris,
den heer dr Q Oi$aan, die ei- a.a. ge
wag van maakte, dat de districts-tubercu-
losearts, dr Hoorweg en de dames Deet-
man en Verburg een belangrijke hoeveel
heid arbeid met grooten ijver en onver
moeide toewijding hebben verricht Met
genoegen zag men dr Putto optreden a!s
inspecteur. Spr. waarschuwt tegen te over
dreven optimisme. Een verplegingsfonds
is, dank zij den* steun van het Roode
Kruis in beginsel gesticht, maar teeken
van levensvatbaarheid heeft dit fondBi nog
niet kunnen geven. De financiën waren
meermalen aanleiding tot bespreking en
een noodkreet bij Ged. Staten had tot
resultaat, dat de volle subsidie onver
kort werd uitgekeerd. Inzake de school
artsen hoopt de secretaris, dat ook hierin
Zeeland den achterstand spoedig zal weten
in te halen. Aan de zuigelingenbescher-
.ming wordt in samenwerking met het
Groene Kruis ijverig vooiigevverkt Als
nieuwe vereeniging trad Wissekerke toe
en in 1927 zal Cladzand toetreden-
Het tweede verslag is een zeer Uitge
breid van dr Hoorweg, over de werkzaam
heden van het Districtsconsultatiebureau
en de Kringbureaux. Het werk der bu
reaux is ongeveer op dezelfde wijze voort
gezet. Men kan wel zéggen, dat men
dooi dringt tot in de uiterste boekjes vau
Zeeland. Er wérden 73 patiënten aan
huis met de behandelende artsen gezien
en onderzocht. Deze werden niet als bu
reaupatiënten ingeschreven. De leerlingen
van den cursus, de nieuwe wijkzusters-
huisbezoeksters deden goed hun best zelf
patiënten op te sporen en deze, in over
leg met den huisarts, naar het bureau
to dirigeeren. Observatie van patiënten
voor rekening van het bureau had gere
geld te Middelburg plaats. De samenwer
king met den Raad van Arbeid te Goes
bleef voortreffelijk, doch de Raad van
Arbeid te Middelburg werkt bijna geheel
buiten het bureafu om. Uit slechts 5
van de 109 gemeenten van Zeeland zijn
geen patiënten op de bureaux gekomen.
87 van de 91 in Zeeland practiseerende
huisartsen hebben sedert het in werking
zijn der bureaux patiënten gezonden. Het
is nog niet genoeg. Men wil gaarne alle
patiënten kennen en van hen, die zelf
niet kunnen komen, de jongere huisgenoo-
ten. In het geheel kreeg Let bureau! ken
nis van het overlijden van 134 patiënten,
van wie de meesten aan longtuberculose.
Op 1 Jan. 1.1. stonden nog 1159 patiënten
ingeschreven en hadden 885 gezinnen
huisbezoek. In 166 gezinnen komt een
lijder aan open t.b.c. voor. Een onder
wijzer met positief sputum heeft weer veel
zorg gekost. Hoe lang hij reeds hiermede
voor de klasse heeft gestaan Is niet be
kend, maar waarschijnlijk reeds zeer lang.
Zijn opvolger, waarnemer, kwam in het
begin van 1927 ook met een open long-
tb.c. olp het bureau. Dr Hoorweg hei-
haalt zijn wensch, dat wettelijke maatre
gelen kinderen zullen vrijwaren voor be
smetting in school.
Ook dr Hoorweg wijst op het meerdere
werk van mej. Deetman en mevr. Verburg
en deelt dan mede, dat dit jaar de „sociale
kaarten" zijn inge voerd, waarop alle gege
vens over woning, voeding, ligging enz. van
de patiënten worden aangegeven. De plaat
selijke huisbezoeksters hebben over het al
gemeen goed met het bureau medege
werkt, al zijn er nog altijd die nog nimmer
met hun patiënten op het bureau zijn
geweest. Aan „nazorg" in engeren
zin is natuurlijk gedaan, en alle ontslagen
patiënten blijven onder controle; werk
wordt voor hen gezocht, maar meestal
door de werkloosheid niet gevonden. Voor
hen is het nieuw opgerichte ZonnestraaL
een lichtpunt.
Uit het jaarverslag van de provinciale
Huisbezoekster, mej. Deetman, blijkt dat
