"eerste blad.
SIGGELAAR'S
■49 S80
Buitenland.
Zaterdag lü Febrari 1927
41e Jaargaag
Oit nummer bestaat uit 2 bladen.
MAATSCHAPPELISK ISOLEMEHT.
I LET OP HET MERK
HET ADRES
A. WILRÏÜ©
BimsiaM.
HET VERDRAG li ET BELGIË.
en h'eze daarom
MORIAAN-BAY
Bit de Provincie.
D i recteur-H oofd redacteur
a. ZUIOEMA.
Uurtau: Lange Vorststraat 70, Goes
Tel,: Redactie en Administratie na. 11
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
fjrma F. P. OHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKBAS,
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.f
Lffsse nummersf0.03
Prijs der A d v e r t e n t i n
14 regels f1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
In ons isolement, in onze zelfstandig.
Jiekl, in on zo beginselvastheid ligt onze
.fcracht.
Ten opzichte van het politieke leven
wordt deze stelregel van Gro'en van
Prinsterer vrij algemeen erkend.
Jfclfs zijn er niot weinigen die nog
ten stapje verder willen gaan dan Groen
bedoelde en die alle samenwerking met
andere partijen zouden willen afsnijden.
Op m a af s c h a p p e 1 ij k gebied ech
ter wordt de groote beteekenis van dit
woord nog volstrekt niet. algemeen ge-
voeld.
Inzonderheid door de fabrikanten, de
boeren en do middenstanders.
De arbeiders zijn hen in dit opzicht
rei' vooruit.
Reeds meer dan een halve eeuw gele
den begrepen de mannen van „Patrimo
nium" dat zij van het z.g. neutrale Alg.
Ned. Werkliedenverbond, waar met hunne
beginselen niet werd gerekend, geen doel
meer mochten uitmaken, maar dat zij
hunne 'kracht moesten zoeken in isole
ment.
Ook do mannen van de vakbeweging
hebben dit gevoeld.
In de z.g. neutrale vakorganisaties werd
met de Christelijke beginselen geen reke-
ning gehouden en de leden van Ohris-
telijko levensopvatting waren individueel
te zwak, om invloed van beteekenis uit
te oefenen.
Steeds verder zakten de vakorganisaties
naar den revolutionairen leant af.
Zonder terughouding werd de verderfe
lijke leer van den klassenstrijd gepredikt.
Onze mannen 'begrepen, dat zij door lid
te blijven van de algemecne bonden in do
massa zouden ondergaan, dat. zij hunne
beginselen zouden schaden en hun Koning
smaden en dat zij alleen door zich te
isoleeren, door zelfstandig op te treden,
invloed zouden kunnen uitoefenen.
Vandaar dat toen hot Christelijk Nati o-
■naal Vakverbond is gesticht.
Ondanks smaad en hoon, ondanks spot
en tegenwerking en vervolging zélfs, heb.
ben zij hoog gehouden de banier van het
Evangelie.
En hoe schitterend is aan hen de waar
heid van Groen's leuze bevestigd.
De Christelijke organisaties mogen dan
nog niet zoo sterk zijn als de „moderne"
vakbonden, groot is toch de invloed die
zij hebben uitgeoefend.
Positief door de arbeidsvoorwaar
den te verbeteren, en krachtig mee te hel
pen aan de stoffelijke en geestelijke ver
heffing van den arbeidenden stand.
Negatief, door de uitspattingen van
<le revolutionaire vakorganisaties te tem
peren, ongemotiveerde stakingen tegen te
bonden en de roode bonden te dwingen
met hen te rekenen, zóó zelfs, dat meer
malen de Christelijke organisaties de led-
ding namen.
Zonder isolement, zonder zelfstandige
organisatie, zouden de Christelijke werk.
'lieden in den. rooden stroom zijn onder
gegaan.
'In Patroonskringen had men langer
werk, om tot de overtuiging te komen,
dat om het eigen beginsel te handhaven
oir uit dat beginsel ook georganiseerd
te leven, isolement, zelfstandig optreden,
plichtmatig was.
Do tegenstellingen waren hier minder
scherp zal men zeggen.
Schijnbaar wel, maar inderdaad toch
n iet.
Of vond de leer van den klassenstrijd
in werkgeverskringen hij fabrikanten en
boeren en middenstanders geen toepas:
sing?
Was ook hier de invloed van de re:
volutiebeginselen niet merkbaar?
Is hier de voornaamste vraag het eigen
belang of het recht Gods?
Werd daar bij de behandeling van al
lerlei vraagstukken met de eischen van
Gods Woord rekening gehouden?
Hoe ging het bij de regeling van ar.
beulsvoorwaarden, het organiseeren van
tentoonstellingen en winkelweken enz.?
Was de invloed van de Clh ris lelijke leden
daarbij merkbaar?
In het gunstigste geval werd er met
hunne gevoelens eenigermate rekening get
houden, maar daartegenover werd dan
ook van hunne zijde een groote mate van
•inschikkelijkheid verwacht.
Gelukkig is hierin de laatste jaren eeni-
ge verbetering gekoanen.
Onze middenstanders hebben, voor een
deel althans, ingezien dat zij zich naar
eigon beginsel hadden te organiseeren.
De Christelijke Middenstandsbond is op
gericht, welke bond de vraagstukken die
het maatschappelijk leven beroeren,
wenscht te bezien bij het licht van het
Woord Gods.
En ook de Christelijke boeren en tuin
ders hebben begrepen, dat zij op den ver
keerden weg waren en dat zij zich op
eigen grondslag, rondom de eigen banier
hadden te verzamelen.
En dat, niet om af te breken, en de
krachten te versnipperen, maar om te be
ter te kunnen bouwen en te krachtiger te
kunnen arbeiden.
Samenwerking blijft altijd mogelijk.
Samenwerking, niet als personen, maar
als organisaties met behoud van eigen
zelfstandigheid en met hooghouding van
eigen beginsel.
Er wordt en met recht veel geklaagd
over do maatschappelijke verhoudingen.
Maar er zon al veel gewonnen zijn
indien verstaan werd ook voor dit terrein
de beteekenis van het woord: In ons
isolement, in onze zelfstandigheid, in onze
beginselvastheid ligt onze kracht en indien
patroons zoowel als arbeiders, leerden
optrekken onder eigen banier.
zóó dat ook de eenvoudigste hem kon
begrijpen.
Zoo merkt hij, handelend over het god
delijk recht der Overheid op, dat de Over
heid Gods stedehouder es is en Gods
dienares tevens. Wij moeten aan de
over ons gestelde mjicht gehoorzamen
om des Heeren wil; zij moet gehoor
zaam wezen aan God. ,.Zij is Gods die
nares u ten goede".
En zoowel aan het adres van "hen,
die van dit recht misbruik zouden willen
maken als aan hen die er zich als tegen
een hatelijk privelegie wrevelig tegen ver
zetten, voegt hij daaraan toe:
,,De waarheid dat de schennis van het
recht, schennis der goddelijke wet is, geldt
voor niemand of voor allen. Zij geeft vast
heid aan het ganschc samenstel der maat
schappij. De belofte „querre aux cha
teaux, paix aux chaumières" (oorlog aan
de paleizen, vrede aan de hutten) is altijd
oen bedriegelijke klank.
De redeneering die het vorstelijk pa
leis sloopt, zal het kantoor van den han
delaar, of liet nederige dak van den land
bouwer, of de schamele hut van den ar-
moedigen daglooner niet ontzien. Het is
dezelfde leer, weke den troon en het
erf van den minsten onderdaan be
schermt".
De nistovie, ook van den jongsten tijd,
heeft de waarheid van dit woord on
weerlegbaar bewezen.
Stembuscijfers zijn altijd leerzaam.
Toegegeven kan. worden dat men met
vergelijkingen voorzichtig' moet zijn.
Bij een Statenverkiezing werken vaak
weer andere factoren dan bij een Kamer
verkiezing, maar toch kan een vergelij-
Icing, mits het niet bij vergelijken blijft,
wel eenig nut afwerpen.
Bezien we de cijfers Yan de verkiezin
gen in den S,fatenkring Zierikzee, dan
blijkt, dat de Antirevolutionaire partij hier
weinig reden heeft om te roemen.
Werd hier in 1.918 nog 2.6 pet. van
het totaal aantal stemmen verkregen, in
1922 daalde dit cijfer tot 2.2 en in 1925
zelfs tot 2 pet.
Een gestadige achteruitgang dus, die
weinig goeds belooft voor de toekomst.
Deze achteruitgang moet althans voor
wat 1925 betreft, gezocht worden in 10
van de 18 tot dezen kring behoorende
gemeenten,
In Noordgouwe, Renesse, Eikerzee en
Noordwelle klom het stemmencijfer met
resp. 15, 13, 12 en 11 stemmen, terwijl
in gerooskerke, Dreisclior, Zonnematte en
Ellemeet ook een kleine vooruitgang viel
waar te nemen.
Maar. daartegenover staa'n andere plaat
sen met soms vrij groote verliezen, die
in sommige gemeenten te bedenkelijker
zijn omdat andere rechtsche partijen als
de Ohr.-ÏIist. en de St.aatk. Geref. daar
van niet profiteerden.
Zoo gaf Brouwershaven een verlies van
44 stommen, terwijl bovengenoemde par
tijen samen met.slechts 24 stemmen voor
uitgingen.
In Zierikzee verloren we 28 stemmen
en de Ohr.-ÏIist. 47, waartegenover bij de
H. G. S. er de S. G- P. slechts een winst
staat van totaal 20' stemmen. Blijkbaar
zijn hier een aantal stemmen aan de Plat-
telanderspartij verspeeld.
In Ouwerkcrk hadden we een verlies
van 29 stemmen, in Bruinisse eveneens
van 29, in Haamstede van 28, in Kerk-
werve van 18 en in Burgh van 14 stem
men.
Uit deze cijfers zijn verschillende les.
sen te putten.
En dan wel allereerst deze les, dat er
bij do komende verkiezingen hard ge
werkt zal moeten worden.
Alle krachten moeten worden ingespan
nen. Alle zeilen bijgezet.
Door huisbezoek en leetuurverspveidïng
zal getracht moeten worden het inzicht
der kiezers te verhelderen en zoo de gele
den verliezen te herstellen.
De gelederen gesloten!
En dan, met nieuwe kracht vooruit!
jDe stormen langs de kust van den
Stillen Oceaan.
Volgens een telegram uit New-York zijn
bij de stormen langs de kust van den Stil
len Oceaan in het geheel 32 personen
om het leven gekomen, terwijl er 250
gewond zijn.
Ook uit Louisiania, Georgia, Missis
sippi en Texas komen nog steeds berich
ten cymtrent de schade, door de stormen
aldaar aangericht. Vooral de katoenplanta
ges in Texas zijn ernstig geteisterd en
verschillende dorpen zijn geheel vernield,
liet aantal clooden en gewonden is zeer
belangrijk.
Drastische bezuinigingen in Denemarken.
De Deensche premier Madsen heeft bij
het Folbeting een hezuinigingswet inge
diend. Deze wet voorziet in zeer ver
strekkende nationale bezuinigingen tot 'n
bedrag van 60 millioen kronen op de
salarissen, loonen en pensioenen va.n het
staatspersoneel en op de uitgaven voor
sociale maatregelen. Verwacht wordt, dat
de minister van financiën- een wet zal
indienen, tot het heffen van extra-be
lasting van vrijgezellen.
Korte berichten.
Volgens een bericht wordt uit Ma
drid gemeld, dat er binnenkort opnieuw
zal worden overgegaan tot 'n S p a a n s c h
Fransch offensief in Marokko
met. het. doel, de laatste symptomen van
rebellie te onderdrukken.
Hoe ernstige gevolgen het auto
verkeer te Londen beeft, blijkt uit
de laatste officieele statistieken. In het
laatste kwartaal van 1926 alleen zijn 293
personen gedood bij ongelukken in de
straten, d.i. 24 meer dan in het vooraf
gaande kwartaal.
Te Shreveport in den staat Louisiana
zijn tien dooden en ettelijke gewonden,
die het slachtoffer waren geworden van
een wervelstorm. De wervelstorm
had alles vernield over een strook gebied
van. 30 K.M. breedte.
Het Arner. s.s. Elkton, van Sjanghai
naar New York is naar men vreest met
man en muis vergaan.
voor OSfflEüMfaicturera
5üass?es« en KiBideraenfeoti®
TapiJSess - ÊasrsSajBtess
iSesBsless - SLesSiSssnretew ®»s
aanverwants artiSseSesü se
SOES HULST
Een bedriegelijke leuze.
Groen van Prinsterer, neeft men wel
eens gezegd, verstond niet de kunst om
populair te zijn.
En 'tis waar, zijn betoog is niet altijd
even gemakkelijk te volgen. Zijn stijl is
meestal iets gewrongen.
Maar dat neemt niet weg, dat hij het
soms scherp en raak wist te zeggen,
De Memorie van Antwoord.
Verschenen is de memorie van Ant
woord op het Voorloopig Verslag der
Eerste Kamer.
Onze ruimte laat niet toe, van dit stuk
een breed verslag te geven. Slechts op
enkele van de meest belangrijke punten
Vestigen wij daarom hier de aandacht.
Onze souvereinitcit.
De Minister vertrouwt, dat thans, nu het
helder en afdoend antwoord bekend is
geworden, dat de Belgische Minister van
buitenland sche zaken heeft geven op de
tot hem door den Volksvertegenwoordiger
Herman Vos en den Senator Lamborelle
gerichte vragen, liet wantrouwen zal zijn
geweken en de overtuiging, dat Neder-
land's souvereinitcit aan geen enkele re
serve onderworpen is en dat, het, zoowel
in oorlogs- als in vredestijd, het onbetwist
en door de Mogendheden en België erkend
recht heeft de Schelde voor oorlogssche
pen van alle natiën te sluiten, algemeen
zal zijn geworden.
Den Minister blijft alleen nog over,
de vraag te beantwoorden, of aan de
Belgische Regoering eenige belofte is ge
daan om door wijziging van liet Kon.
besluit van '1909 faciliteiten te verleenen
ten aanzien van doorgang van Belgische
oorlogsschepen doer de Schelde, of om
wijziging in dien zin, te zullen overwegen,
nadat het tractaat zal zijn tot stand .ge
komen. Het antwoord op deze vraag luidt
ontkennend.
De positie van Rotterdam.
De ware reden, waarom zoovelen ,iu
Nederland tegen den aanleg van Jiet ka
naal bedenking meenen te moeten hebben,
blijkt hierin gelegen, dat men vreest, dat
het tot stand komen daarvan, zóoals in
het voorloopig verslag is uitgedrukt, het
leegpompen van Rotterdam ten bate van
Antwerpen tot onvermijdelijk gevolg zou
hebben.
Deze vrees, die dan verder het schrik
beeld op roept van toeneming der werk
loosheid, komt der regeering volstrekt on
gegrond voor.
Bij verwerping.
In groote (rekken wordt bij verwer
ping zakelijk do positie deze. De tegen
standers van het verdrag bereiken, dat
de voor het graven van de beide kanalen
gegeven toestemming vervalt. Daar staat
echter tegenover, dat paragraaf 8 van
art. IX van het bestaande verdrag, over
de instandhouding der waterverbindingen
blijft gelden, en dat de bepalingen van dit
verdrag, wat haar strekking betreft, in
geding kunnen komen. Bovendien verval
len d§ toezeggingen, welke ten behoeve
van Terneuzen en inzake den sleepdienst
en de opheffing der surtaxes werden ver
kregen. Ook gaat niet door de voorge
nomen ontsluiting van het Luiksche in
dustriegebied voor onze havens en wordt
België er toe gebracht buiten Nederland om
een recht streeksche verbinding tusschen
Antwerpen en Luik in overweging te nemen
Voorts blijft achterwege de verbeterde re
geling der watertoestanden, met name in
Noord-Brabant, en der wateraftappingen
uit de Maas. Bovendien blijven de vraag
stukken zelf bestaan en cle herziening,
zonder nader perspectief, aan de orde,
terwijl, zoowel wat de Schelde als de ver
binding met den Moerdijk, betreft, een
toestand bestendigd wordt, die slechts
tot moeilijkheden aanleiding kan geven
en op den duur toch geregeld moet
worden.
De huivering.
Gevraagd werd in het Voorloopig Ver
slag, wat. den Minister aanleiding gaf
in de Tweede Kamer te verklaren, dat
hij „huiverde bij de gedachte, dat er een
andere uitspraak zou worden gedaan".
Wordt zoo moge hij op zijn beurt
vragen het probleem, waarop het trac
taat betrekking heeft, dan zoo weinig
verstaan, dat zulk een verklaring weder
om slechts als een uiting van vrees wordt
begrepen? In zijn tweede rede van 11
November 1926 (Handelingen, bladz. 505)
heeft hij zijn woorden nader toegelicht.
Gedacht werd daarbij niet slechts aan de
complicaties, waarin men zich steekt bij
heropening der quaesties, maar ook aan
het nieuwe hoofdstuk, dat toegevoegd zou
worden aan de geschiedenis van het anta-
gonisme, dat op de verhouding tusschen
Noord en Zuid sedert eeuwen zijn scha
duw werpt. Was niet het oogenblifc, waar
op aan de zuidelijke gewesten de moge
lijkheid werd geopend eener ontwikkeling
in het kader van volledige zelfstandig
heid, aangewezen om aan die verhouding
een andere wending te geven? Er was
in de laatste jaren in die verhouding een
1 kentering gekomen, die op zulk oen wem-
ding vooruitzichten bood. Moeten nu door
f de houding van Nederland deze vooruit-
zichten worden teniet gedaan? En moei,
in een tijd,' waarin kleinere Staten op
onderlinge verstandhouding aangewezen
zijn, het geschil, dat ten einde liep, do on-
I derlinge verhouding blijven bedreigen, met
het gevaar dat a:an territoriale problemen
t tusschen buurstaten eigen is?
«322> CS£>
A.vd BIGGELAAR&Ce P ÓQ3EHDAAL
Behandeling op 9 Maart a.s.
Naar wij vernemen wordt de Eerste
Kameï bijeen geroepen tegen Dinsdag
avond 8 Maart, in welke vergadering door
den president zal worden voorgesteld om
op Woensdag d.a.v. de behandeling aan
te Vangen van het. ontwerp tot goedkeu
ring van het Ned. Belgisch verdrag.
Faillissementen in
N ederland.
Volgens mededeeling van het Handels
informatiebureau van Van der Graaf en
Go's Bureaux voor den Handel zijn' over
de afgeloopen week, eindigende 17 Febru
ari in Nederland uitgesproken 93 faillis
sementen tegenover 74 faillissementen in
dezelfde week van het vorige jaar.
Van 1 Januari tot en met 17 Februari
I 1927 522 faillissementen tegenover 507
5 over hetzelfde tijdvak van het vorige jaar.
R ij w i e 1 b e w a a r p 1 a 'a t s e' it.
De Nederla.ndsche Spoorwegen hebben
besloten ook bij kleinere stations ten ge
rieve van de reizigers rijwielbewaarplaat
sen in te richten. De rijwielbewaarplaatsen
in de grootere steden zijn afzonderlijke on
dernemingen; bij de kleinere stations zul
len zij in eigen beheer komen hij de Ne-
derlandsche Spoorwegen.
Uit den Goeschen Raad. De
Baad van Goes hield gisteren weer een
korte openbare vergadering, die wat
vrijwel gewoonte is den laatsten tijd
gevolgd werd door een besloten zitting.
Misschien wel over de electriciteits-kwes-
tie, waarover, naar „men" zégt, in be
sloten kring druk wordt beraadslaagd,
't Zal ons benieuwen, wanneer de burgerij
eindelijk, eindelijk eens daarvan iets hoo-
ren gal. Dat al die besprekingen steeds
maar in het geheim worden gevoerd, is
zeker velen piet naar den zin en aller
minst. in overeenstemming met den geest
van onzen tijd, waarin de leuze: „open
bare zaken, in het openbaar behandelen."
veel opgeld doet.
De 'Raadsvergadering van gisteren
diende hoofdzakelijk om de stembureaux
voor de a.s. verkiezingen van Raad en
Staten samen te stellen. Dat liep nogal
vlot van stapel. Ook over de andere
punten der agenda werden geen bespre
kingen gevoerd.
Dhr W, G. Koning zal den heer Labrijn
vervangen in de fmanciëele commissie,
terwijl de heer Van Bommel van Vloten
als voorzitter dier commissie werd aan
gewezen.
Te 's-Gravcnhage is op 78-jarigen
leeftijd overleden kolonel h. d. O. Willem
Westerouen van Meeleren. Hij werd ge
boren op 26 Juli 1848 t.e Vlissingen,
Het treinongeval b ij Ril
land-Bat h. De heer ir. J. A. Kalff,
directeur-generaal der spoorwegen, heeft
moeilijk kunnen droomen, dat z'n reis
naar Vlissingen te Rilland-Bath zou wor
den onderbroken.
Het ergerlijke is, dat de heer Kalft moet
hebben geweigerd een gewonden passagier
te doen vervoeren, met den trein, dien
hij deed stoppen om zijn reis te vervolgen,
zoodat langer dan dit strikt noodzakelijk
was, aan het slachtoffer geneeskundige
hulp werd onthouden.
