So 95
Vrijdag SI Januari 1927
41 e Jaargang
HEERLIJKE
FIJNE -
©©EDKCCPÉ
L_Ï«SAK
Bnitenlani
MARV ST JOHN.
Binnenland.
I Influenza en Gri«p
Sahapfrin-tabletten
Directeur-Hoofdredacteur:
R, ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes
tel.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.-
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f1.20, elke regel meer 38 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
Het oude liedje.
Wij hebben melding gemaakt van wat
iet „Handelsblad" schreef over de kosten
van''het lager onderwijs.
Deze kosten zijn inderdaad schrikbarend
liooe en het valt dan ook toe te juichen dat
ten staatscommissie is benoemd, die onder
leiding van Mr Rutgers zal hebben na te
"aan of hierin verbetering kan worden ge
bracht.
In het „Handelsblad" wordt reeds bij
voorbaat een antwoord gegeven.
Het is weer de oude geschiedenis.
Toen eenige jaren geleden door den Vrij
heidsbond een commissie werd benoemd
je commissie-Eerdmans om na te
o-aan op welke wijze op het lager onderwijs
bezuinigd zou kunnen worden, luidde het
antwoord, dat bij het openbaar onderwijs
geen bezuiniging van beteekenis mogelijk
was, maar dat de bijdragen voor het bij
zonder onderwijs verminderd behoorden te
worden.
In de eerste plaats zou, naar bedoelde
commissie oordeelde, het minimumgetal
leerlingen om tot stichting eener bijzondere
school te geraken verhoogd kunnen wor
den en in de tweede plaats behoorde de
verantwoordelijkheid en het risico der
schoolbesturen te worden verzwaard.
De openbare school moest veilig gesteld
worden en het bijzonder onderwijs zou het
gelag moeten betalen.
Eenigszins in dezen geest redeneert ook
de bezuiniger in Aet „Handelsblad".
De schuld van de veel te hooge uitgaven
ligt volgens hem bij de bijzondere scholen,
die zonder noodzaak dure gebouwen stich
ten, terwijl solide ex-openbare scholen te
huur worden gezet.
Hiertegen moeten wij opkomen.
Als er bezuinigd wordt het spreekt
vanzelf heeft ook het bijzonder onder
wijs daarin bij te dragen.
Maar er is geen enkele reden om te ver-
onderstellen, dat bij het bijzonder onderwijs
meer dan bij het openhaar onderwijs be
zuinigd zou kunnen worden.
Vermindering van de kosten is nood
zakelijk.
Maar dit behoeft er niet toe te leiden dat
het bijzonder onderwijs met afgekeurde
openbare scholen genoegen zou moeten ne
men.
Het mag geen reden zijn om den bezui-
1 nigingslast alleen 'te leggen op de bijzon
dere scholen en de financieele gelijkstelling
ongedaan te maken.
Be politieke crisis in Duitschland.
Als laatste poging tot de vorming van
«en regeering der middenpartijen heeft
-Marx gisteren nog een langdurig onder
houd met dr Scbolz, den leider der par
lementaire groep der Duitsche volkspartij
gehad. Na afloop heeft Marx aan Hinden
burg verslag uitgebrac&t van zijn bemoei
ingen en den president verzocht hem van
zijn opdracht te ontslaan. Hindenburg
heeft aan dit verzoek voldaan en zich ver
dere stappen voorbehouden.
Later wordt gemeld, dat rijkspresident
Hindenburg aan rijkskanselier dr Marx
3,1 een eigenhandig schrijven heeft ver
zocht te pogen een regeering der bur
gerlijke partijen te vormen.
Het schrijven van den rijkspresident be
vat naast de opdracht aan Marx nog
een beroep op de burgerlijke partijen,
nat zij', iu het belang van den staat, een
FEUILLETON.
Uit het Engelsch.
134) o—
„Gij ziet er mooi genoeg uit voor ons
Leiden," ging zjj voort, terwijl zij met eeni
ge verbazing de rijke, zijden japon met
Machtigen kant bekeek. Weliswaar was
Het een geschenk van Mary, maar het
kwam haar vreemd voor, dat zij ze op de
zen warmen middag droeg.
-Gij weet immers, dat wij vandaag bij de
hullertons zouden eten, om den Dean en
-Mrs Granthem te ontmoeten," antwoordde
Janet op eenigszins stroeven toon. Mary
vergat baar kleine aangelegenheden. „Het
is zoo vervelend, want het is warm, en
Maurice heeft er geen lust in; en dan zijn
Hosie en May niet recht wel."
„Zal ik bij hen blijven?" vroeg Tante
Mary eensklaps; zij vond dat bet prettigst
Jan alles; zij had niets liever dan een rus-
lgen avond met baar lievelingen, om ge
heel van hen te kunnen genieten, zonder
het gezelschap der moeder.
„Laat mij blijven, Janet; ik heb ze den
matsten tijd zoo weinig gezien, en DoUie
en Mrs Maynard vinden bet wel goed, daar
hen ik zeker van."
„Dat wilde ik juist zoo gaarne, maar ik
snel einde aan de crisis mogen maken
door zich, met terzijdestelling van partij-
geschillen, tot een regeering, welke tot
werken in staat is, aaneen te sluiten.
De loopgraaf van den dood.
Dezer dagen is te Caeskerke, op den lin
keroever van den.IJzer, een conferentie
van officieren, ambtenaren der departe
menten van openbare werken en financiën
en gedelegeerden van de Touring-Club de
Belgique en den Dienst der Oorlogsherin
neringen gehouden. Deze conferentie bad
tot doel een definitief besluit te nemen om
trent de bekende „Loopgraaf van den
Dood" of „Boyau de la Mort" die, langs-,
heen de rivier gelegen, de verbreeding van
den dijk en het herstel van bet verkeer per
as aldaar, onmogelijk maakt. Na een be
zoek ter plaatse werd besloten het verde
digingswerk als historische herinnering te
behouden en den weg achter de loopgraaf
om te leiden. De daartoe noodig geachte
werken zullen 250.000 a 300.000 francs
kosten, welk bedrag over de departemen
ten van landsverdediging en openbare wer
ken en de Touring-Club zal worden ver
deeld.
De griep.
Ondanks enkele plaatselijke gevallen is
Italië tot dusver vrijgebleven van de griep
epidemie.
Uit Munchen wordt gemeld, dat zich te
Gunzenhausen de eerste griepgevallen met
doodelijken afloop in Beieren hebben voor
gedaan. Te Mhnchen zelf heeft de epidemie
een goedaardig karakter.
De griep blijft zich in Denemarken nog
steeds uitbreiden. In de hoofdstad Kopen
hagen was het aantal nieuwe gevallen de
afgeloopen week 5119, waarvan bij 83
longgriep optrad, in drie gevallen met doo
delijken afloop. De voorgaande week wa
ren er 1419 ziektegevallen, waarvan bij 79
longgriep optrad. Over het algemeen is de
ziekte goedaardig en duurt maar enkele
dagen.
Als voorzorgsmaatregelen zijn tal van
scholen en de openbare danshuizen ge
sloten.
Duur leven te Parijs.
Uit officieele cijfers blijkt, dat het leven
te Parijs bijna 5 maal zoo duur is als in
1914. Wanneer als grondcijfer 100 wordt
genomen, bedragen de kosten thans, in
vergelijking met 1914: voor noodzakelijke
voeding 574; vuur en licht 577; woning
250; kleeding 615 en diversen 620.
Het spoorwegongeluk te Munchen.
Verleden jaar is op den tweeden Pink
sterdag te Munchen een sneltrein op een
stilstaanden boemeltrein gereden en bij dat
ongeluk zijn 28 menschen gedood en 274
gekwetst. De oorzaak van de ramp is nooit
komen vast te staan. Terwijl de officieele
lezing gewaagde van rijden door onveiUg
sein is de machinist van den sneltrein al
tijd blijven volhouden dat het sein veilig
stond. Verklaringen van enkele ooggetui
gen bevestigden zulks.
De instructie in de zaak is thans einde
lijk gesloten en zal de machinist op 2
Maart terechtstaan.
Uit China.
Het gepeupel drong tot een schip door,
dat te Annoy voor anker lag. De passa
giers, o.w. 10 Spaansche: priesters, 12
zusters en 11 weezen, konden slechte
met de grootste moeite beschermd wor
den. Het blijkt, dat weer het gerucht
verspreid was, dat de priesters Chinee!-
sche kinderen vermoordden. Als bewijs
vreesde, dat gij het niet zoudt voorslaan,"
antwoordde Mrs St. John op verwijtenden
toon. „Gij zijt zoo vervuld geweest van, de
Maynards en uw eigen zaken en dat ake
lige Brotherton, dat die arme kinderen u
nooit meer te zien krijgen!"
„Wiens schuld is dat?" vroeg Mary
zacht; want deze onrechtvaardigheid was
meer dan zij verdragen kon. De kinderen
waren haar zwakke punt; niemand, die zijn
verstand gebruikte, kon haar beschuldigen
dat zij ze verwaarloosde. „Hoe dikwijls
heb ik u niet gevraagd Lettice en Hetty
's avonds bij mij te sturen! Ik kon mijn
gasten niet verlaten, en toch kwamen zij
niet."
„Om de waarheid te zeggen, zijn ze den
laatsten tijd geen van aHen goed in orde
geweest, en ik dacht, dat het beter was ze
rustig te houden," antwoordde Janet, ter
wijl zij handig den toon veranderde bij het
knorrig antwoord van Mary. Als Mary van
zich af sprak, werd Janet terstond zachter
gestemd.
„Ik had gedacht, dat ze nu nooit meer
ziek zouden zijn, nu wij buiten wonen,
maai- Rosie en May zijn zoo zwak als 't
maar kan."
„Heel goed, ik zal bij ben blijven, totdat
gij terugkomt," antwoordde Mary bereid
willig; en toen verliet zij Janet en ging
naar hoven. Zij luisterde niet, toen Janet
beweerde, dat er geen baast was, en dat
van de barbaarscliheid der vreemdelingen
werden twee kinderlijkjes vertoond.
Korte berichten.
Het Engelsche ministerie van koop
handel maakt in zijn orgaan bekend, dat
in den tijd dat de kolenmijnen stil hebben
gestaan, ruim 20 millioen ton steenko
len in. En geland zijn ingevoerd,
die meer dan 43 millioen hebben gekost.
Zij kwamen echter nog duurder te staan
wegens de slechte boedanigheid van de
brandstof van het vasteland.
Gemeld wordt, dat Italië aan Bul
garije het sluiten van een vriend
schapsverdrag heeft aangeboden.
Koortswereiut en ger«i«ml zijn
(Wettig beschermd tegen vervalsching).
Bij Apoth. en Drog. Buisje 75, 40 en 25 ct.
Tweede Kamer.
De heer Dr S. E. B. Bieroma te Usquert
beeft de benoeming tot lid van de Tweede
Kamer, als opvolger van wijlen Mr Dres-
sellmys, aangenomen.
„Vrij van militairen dienst".
Op de vragen van het lid der Tweede
Kamer den heer Deckers betreffende het
niet achterstellen bij benoemingen in een
openbare betrekking van ben, die niet
vrij zijn van militairen dienst, bij hen,
die dat wel zijn, antwoordde de minister
van Financiën, voorzitter van den Raad
van Ministers
De spreker (de luitenant-kolonel van
den Generalen Staf de heer P. Donk, in
een rede voor de Vereen, ter beoefening
van de Krijgswetenschap) heeft blijkens
het woordelijk verslag van zijn rede ge
zegd: „Kan dit gebrek aan waardeering
duidelijker blijken dan uit het stellen van
de voorwaarde: „vrij van 'militairen
dienst" door vele werkgevers; uit het feit,
dat, volgens het orgaan der verlofsofficie-
ren, zelfs voor openbare betrekkingen een
voorkeur daaraan verbonden wordt?" Ol
het orgaan der verlofsofficieren hierbij
aan Rijksbetrekkingen heeft gedacht, blijkt
niet.
De vraag, of den Minister voorbeelden
bekend zijn van dergelijke achterstelling
wordt rintkennend beantwoord. Overigens
is, na informatie, van alle departementen
van Alg. Bestuur bericht ontvangen, dat
een eisch als de bedoelde nimmer .ge
steld wordt. Alleen wordt bij het Dep.
van Waterstaat voor bet haven-, kanaal-
en brugpersoneel, alsmede voor kanton-
niers, de eiscb gesteld om den eersten
militieplicht vervuld te hebben, of daarvan
vrijgesteld te zijn, terwijl verder uit inlich
tingen van het Dep. van Arbeid, H. en N.
is .gebleken, dat het een enkelen keer is
voorgekomen, dat voor spoedeischenden
arbeid de voorkeur is gegeven aan een
candidaat, die niet aanstonds zijn militai
ren 'dienst zou hebben te vervullen.
Voor bijzondere maatregelen schijnt in
de gegeven omstandigheden geen reden
te bestaan.
I n d e x e ij f e r s van den landbouw.
De Directie van den Landbouw publi
ceert de volgende indexcijfers van den'
landbouw over de laatste drie maanden
van 1926:
zij nog niet weggingen, en dat er verschei
den dingen waren, waarover zij met Mary
wilde spreken. De oude prikkelbaarheid
ontwaakte bij den eersten klank van de be
kende kijvende stem har er schoonzuster;
en zij gevoelde zich dezen middag te ellen-
dig, om er met even goed gevolg tegen te
strijden als gewoonlijk..
Maurice kwam uit de slaapkamer toen
zij voorbijging en zijn gelaat klaarde op
toen hij baar zag.
„Dat lijkt juist naar u, lieve Tante
Mary," sprak hij dankbaar.
„Nu kunnen Janet en ik geruster weg
gaan. Lit feest was zoo lastig en Janet
maakte zich ongerust over Rosie en May;
niet dat ze ziek zijn, maar moeders zijn
altijd ongerust"; en terwijl Mary hem in
de kamer volgde, sprak baar geweten.
Misschien, dat Janet door haar onrust
wat knorrig was; zij wenschte half, dat zij
geduldiger geweest wa.s.
De kleine meisjes zaten allen samen
in de kamer van Rosie.
Rosie en May lagen naast elkaar in
een der kleine witte bedden; het hondje
Snap lag tussch«n hen in; Bee zat op het
voeteind met een ark van Noach te spe
len. Lettice en Hatty zaten rustig bij bet
venster te lezen; de kanarie zong luid in
het kooitje; de rozen groeiden door het
,open venster naar binnen. Buiten scheen
de avondzon in den pastorietuin. Nooit
Oct. Nov. Dec.
Akkerbouwproducten 128 145 144
Veeteeltproducten 127 129 131
Landbouwproducten 128 133 135
Productiekosten 159 161 160
In December zijn alle granen, zaden
en peulvruchten in prijs gedaald, maar
aangezien suiker en stroo. iets hooger
noteerden, bleef bet indexcijfer voor de
akkerbouwproducten nagenoeg onveran
derd.
Voor de veeteeltproducten hadden boter
en eieren een belangrijk hooger index
cijfer. Hierdoor werd de aanmerkelijke
prijsdaling voor kaas ten volle gecompen
seerd, zoodat het indexcijfer voor deze
groep iets steeg, terwijl eveneens voor alle
landbouwproducten net indexcijfer iets
hooger was.
Van de productiekosten daalden de voe-
derstoffen in jprijs, terwijl enkele mest
stoffen iets hooger noleerden.
Mr Th. Heemskerk te Middelburg.
In een openbare vergadering belegd
door de A.-R. Kiesvereeniging „Neder
land en Oranje" trad gisterenavond in de
groote zaal van het Schuttershof te Mid
delburg als spreker op de heer mr Th.
Heemskerk, oud-minister.
De voorzitter der Kiesvereeniging, de
heer mr P. Dieleman, opende de goed
bezochte vergadering met gebed en zeide,
dat de Kiesvereeniging zich gelukkig acht
den heer Heemskerk te kunnen ontvangen
en gaf daarop het woord aan den spreker.
De beer Heemskerk zeide, dat er ver
moedelijk enkele andersdenkenden zullen
zijn, die hem dan wel niet kwalijk zul
len nemen, als hij uiteenzet, wat z.i. in
de A.-R. partij moet leven. Het is dan
ook geen debatvergadering.
Spr. zegt, dat men verleden jaar moei
lijke tijden beleefd heeft, toen de coalitie
uiteenspatte.
De A.-R. hebben daar niet de schuld
van en spr. heeft direct gezegd, dat men
niet tegen het huidige kabinet zou op
treden, en dit is later ook gebleken. Men
heeft de toestanden te nemen zoo ze zijn.
Het lijkt echter, dat men ook tracht in
eigen boezem scheuring te brengen. Het
is niet goed voor de kracht van de A.-R.
partij. Het is echter niet moeilijk voor
haar de goede houding te bepalen, die
is vasthouden aan haar beginselen of er
een coalitie is of niet.
Maar herstel van dereclitsche samen
werking is gewenscht, om een regeering
te krijgen, die op een meerderheid kan
rusten. Zulk een regeering is ook moge
lijk bij een Roomsch-Roode samenwer
king of een democratische meerderheid
uit verschillende partijen, en kan dat alles
niet dan komt er een extra-parlementair'
kabinet, dat ook een slechter kan zijn
dan het huidige.
Spr. wil de derde meereierheidsforma-
tie zeker niet, met uit elkaar vallen van
de partijen en ook niet de tweede, de
Roomsch-Roode, waaraan spr. nog niet
zoo gauw gelooft.
Waar nu het meest gewenschte eeH
rechtsche samenwerking niet gelukt op het
oogenblik, blijft het extra-parlementair het
eenige. Velen lacht dit wel toe, omdat
men nn zuiver de beginselen kan stel
len als afschaffing staatsloterij, invoering
Zondagswet, wet tegen de lijkverbranding,
de doodstraf enz.
Dit alles stuitte in de coalitie af op an
dere inzichten bij een der andere partijen.
Maar ook in een coalitie blijft men op
de punten, die niet tot de samenwerking
in baar leven vergat Mary het gemengde
gevoel van rust en vrede van dat too-
neeltje.
Er weerklonk een vroolijke uitroep, toen
hun vader met Tante Mary binhenkwam.
Bee klapte in de handen, Snap blafte, de
dieren vielen allemaal door elkaar uit
het schortje van Bee, en kwamen overal
terecht op bet bed, op den grond en
op Mary's japon.
Snap maakte zich meester van een
olifant en een Zebra en likte er al de
verf af. Verscheiden dagen later vond
Mary een kameel in den zak van haar
japon, die zij dien avond aanhad.
„Kinderen, ik ben gekomen, om van
avond bij u te blijven; wij zullen een van
onze heerlijke, 'oude avonden hebben,"
riep Tante Mary opgewekt uit, terwijl
zij hen allen kuste. Wat zag May erwarm
en zwak uit, toen zij zich in bed oprichtte
De wangen van Rosie waren bleek, en
haar oogleden zwaar; maar zij glimlachte
tevreden, toen zij Mary een brandend
handje toestak.
„O, dat is heerlijk," zuchtte zij; „Bee
maakt zoo'n leven, en wil niet hebben,
dat Hatty ons voorleest, en het maakt
mijn hoofd zooveel erger."
„Vervelende Rosie!" riep Bee veront.
waardigd uit. „Ik kraaide net als de
hanen, vader; en als het kleine var
kentje uit de ark komt, moet bet knorren,
kwaliteit smaakt U
DE
qeur behaagt U
DE
prijs verbaast U
Dif zyn de wonderen
leidden, geheel vrij staan. Men blijft steeds
staan op art. 3 van bet werkprogram,
het beginsel dus, dat men ook op staat
kundig terrein Gods Woord steeds erkent.
Als men kracht zoekt in isolement,
en zich niet aansluit bij verwante groepen,
dan doelen andere niet verwante groepeR
de lakens uit. Dit was reeds zoo onder
Groen, die toch moest zeggen: In ons
isolement ligt onze kracht. Het was noo
dig om plaats te maken voor de A.-R. par
tij. De strijd ging toen tusschen de con
servatieven en de liberalen, en deze beide
partijen meenden, dat het staatsleven bui
ten God om gaat.
De A.-R. moesten daartegen opkomen
en getuigen, dat God staat boven den
Staat.
Men wist in die dagen nog niet of
men moest streven naar uitbreiding vair
do bijzondere school of naar een Christe
lijke school van Staatswege. Eerst later
is uitgekomen, dat het eerste de goede
weg is.
Het is niet juist, dat de A.-R. partij
zooals de R.-K., een kerkelijke partij is.
Zij vraagt niet tot welke kerk behoort
gij; jeden van iedere kerk zijn welkom.
Er moet een eigen wetenschappelijke
studie op Christelijken grondslag zijn, om
de goede regoeringswijze aan te geven.
En dit toont reeds aan, dat het niet
volgens een kerkelijke leerstelling kan ge
schieden.
Er moet zijn een godsdienstvrijheid. Het
is een treurig teeken des tijds, dat er
alom een splijtzwam is, ook in de Pro-
testantsche partijen. Ieder zoekt naar ver
schillen, maar dit zal op den duur slecht
uiüoopen. Men moet juist zoeken naar
hetgeen samenbindt; dit is noodig om
te waken tegen de liberale en socialisti
sche overheersching.
Spr. komt nu tot hen, die knabbelen
aan de A.-R. partij. Tot Ds Kersten zegt
spr., dat men nieit met politieke phrasen
kerkelijke wenschen naar boven moet
brengen.
Over Ds Lingbeek zegt spr., dat deze
redeneert: er zijn geen R.-K., en men
moet hebben een Geref. staatsschool.
Ds Kersten bedreigt de godsdienstvrij
heid. Hot moet zijn tegenover de revo
lutie het evangelie, maar Ds Kersten
maakt er van: tegenover de revolutie
het staatsgezag.
Op dit oogenblik kunnen deze rich
tingen nog. niet zoo veel kwaad doen;
maar als het meer en meer gaat tegen
weet ge!" „Ja, en dan blaft Snap," klaag
de Rosie, „en Hatty begon te lachen,
en toen zong de kanarie maar steeds
door!"
„Mijn arm klein meisje 1" riep Tante
Mary medelijdend uit, terwijl zij zacht
haar hand op het voorhoofd van het
kind legde.
„Maurice vindt ge niet, dat wjj de
kanarie in de kamer van Lettice konden
zetten? en misschien was het goed, als
Snap eens een beetje ging wandelen."
En toen Maurice aan haar verlangen vol
deed', zeide zij ernstig: „Nu, Bee, nu moet
ge heel stil zijn, of Biddy moet u ook
wegbrengen," want de trouwe Biddy was
hen naar de pastorie gevolgd. Bee keek
'beleedigd. „Moeten de koeien dan in het
geheel niet loeien, Tante Mary die
arme koeien?"
„Zeker niet, Bee."
„En de leeuwen niet brullen?"
„Natuurlijk niet. De zon gaat onder en
het is tijd voor alle goede kinderen en
dieren, om naar bed te gaan," antwoordde
de onverbiddelijke Tante Mary; na welke
duidelijke toespeling Bee in eens zoo stil
werd als een muisje, en onhoorbaar hare
beesjes in en uit de ark liet komen.
(Wordt vervolgd.)