hit 83
Vrijdag 7 januari lilt'
4ie Jaargang
ÏERt,
"töftfty ST JOHN.
Buitenland.
Bianeoland.
IABAKI
Pit de Provincie
milLLETOHL
ZIJN OPGETOGEN OVER
4
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes
Tel.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455.
firma
Bijkantoor te Middelburg:
F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
*t* De Landarbeiderswet.
ju het pas verschenen „Boerenjaarboek
1927" geeft Mr J. W|. Goedbloed eeni
interessante beschouwing over de Land-
arbeidswet in hare toepassing, waaraan
wij hier een en ander ontleenen.
Nadat eerst in 'tkort de totstandkoming
ran de Landarbeiderswet is gememoreerd,
wordt uiteen gezet dat de bedoeling van
deze wet niet is het scheppen van kleine,
zelfstandige bedrijven, maar alleen, door
landverschaffing den economischen toe
stand der landarbeiders te verbeteren, den
landarbeider daarbij ai beider latend, zoo
dat Ioonverdienste zijn voornaamste bron
van inkomsten blijft.
Hierbij is niet uitgesloten, dat de ar
beider cbie profiteert van de voordeelen
der wet, maatschappelijk omhoog klimt,
en kleine boer wordt, maar dit ligt niet
in de bedoeling van de wet.
De in 1906 ingestelde Staatscommissie
voor den Landbouw, had in haar rappor
ten geconstateerd, dat- in den economi
schen toestand van de landarbeiders nog
zeer veel viel te verbeteren.
Veelal verliep, blijkens de gehouden
enquête, het leven van den landarbeider
in vier perioden. In de eerste periode,
eindigend met het huwelijk, kan meestal
ruimschoots in de behoeften voorzien
worden; in de tweede periode, beginnend
met het huwelijk, heeft de arbeider moeite
om1 het hoofd boven water te houden;
in de derde periode, wanneer de kinde
ren grooter worden en helpen meeverdie-
nen, komt het gezin wat ruimer te zit
ten. Doch gaan de inwonende kinderen
trouwen, de laatste periode, dan blijft
den ouden arbeider, wiens arbeidskracht
verminderd is en wiens kinderen ook
veelal niet kunnen steunen, niets anders
over indien hij niet zoo gelukkig is
geweest eenig bezit te verwerven - dan
zich te wenden tot de particuliere en pu
blieke liefdadigheid.
Welnu, dezen wantoestand wilde de Re
geering helpen bestrijden en zij meende
daartoe gerechtigd te zijn, nu het parti
culier initiatief blijkbaar was te kort ge
schoten.
Gebleken was, dat de landarbeider prijs
stelde op het bezit en gebruik van grond1.
Doch evenzeer was gebleken, dat het hem
vaak zeer bezwaarlijk viel zich op billijke
wijze van een vast gebruikrecht op den
grond te verschaffen.
Niet altijd en niet overal in voldoende
mate was onroerend goed te verkrijgen.
Voorts waren aan die verkrijgingen dik
wijls veel te bezwarende voorwaarden
verbonden. En tenslotte ontbrak voor de
losse arbeiders-perceelen tengevolge van
de openbare verpachtingen de noodige
vastheid van gebruik, terwijl die vastheid
voor de arbeiders-plaatsjes gevaar liep
door de opzegbaarheid der hypotheek,
welke veelal op zóó'n plaatsje rust.
In deze leemten voorziet de Landarbei
derswet van 1918."
Wat met de wet bereikt werd.
Nadat Mr Goedbloed vervolgens heeft
uiteengezet op welke wijze en op welke
oorwaarden de ncodige credieten worden
verschaft komt liij'tot de resultaten die
Gevankelijk met deze wet bereikt werden,
mo allereerst, dat tot 1 Maart
1926 in totaal aan voorschotten was toe
gekend een bedrag van f7.678.095.32V21.
Van deze ruim f 7,5 millioen was bijna
millioen bestemd voor los land', en
ruim 16 millioen voor plaatsjes.
123.)
Uit het Engelsch.
o
«Hoe jammer, dat gij zelve niet met
em kunt trouwen! gij zijt nog jong en
f1 j er no'g zoo goed uit," zeide zij eens
°^grooten schrik van haar moeder.
urey begon allen moed te verliezen;
I .aa' mj vermoedde weinig, dat hetgeen
J Collie als luim toerekende, slechts
l 11 wat)hopige vlucht was. Na zijn eerste
zoek voelde Dollie, dat zij niet meer
e!yarj zichzelve kon zijn. Te Lespcfnts
s mi met gevaarlijk geweest, eerder had
1°P aem neergezien, als op eeen goed,
ovtf.1!, ^H^Mngwekkend jongmensch; en
Wnn i^lee' had zij Mary haar Adonis
«J Te Abercrombie Road had hij een
hinn amleren indruk gemaakt. Toen hij
lr "etj Vas gnomen, haar zijne hand had
chin? tT6? en ^aar vriendelijk glimla-
c a|! aangezien, scheen iets haar
hWv We^ 'e O-emen» en was zij zeer
nrpfr 6n, v?riegen geworden. Het was
!la a's hij daar zat en zijn oogen
vonrrt<P01' kamer volgden, terwijl hij
vrij t i-T16' ^aai' moe(ler te praten. Hoe
schie r en voorkomend' was hij! Hij
en k„ >^are kleine wenschen te raden
's bpa_hare gedachten. Soms bracht
VeZeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummersf0.§3
Prijs der Advertentiën:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 ei
Bij abonnement belangrijke kortinf.
Het aantal uitgegeven plaatsjes bedroeg
op 1 Nov. 1925 in totaal 2209. Uit een
bijgevoegd staatje blijkt, dat de meeste
plaatsjes (544) werden uitgegeven in
Drenthe. In Zeeland werden tot dat tijd
stip slechts 28 plaatsjes uitgegeven.
Wat het los land betreft, werd in to
taal aangekocht 415.89 32 H.A. voor den
prijs van f 13.222.131.63, waarvan in
Zeeland 85.06.49 H.A. tot een bedrag van
f 186.862.10
Over de werking der wet, zoowel ten
aanzien van de plaatsjes als ten aaluzien
van los land, heeft men, naar de schrijver
meedeelt, haast zonder uitzondering, niets
dan lof. Die lof geldt ook ten aanzien
van de betaling van rente en aflossing en
van de pacht.
Zelfs bij de dure plaatsjes op Zuid-Be
veland, die bijna alle tot het toegestane
maximum gaan of dit overschrijden, deed
zich tot heden geen geval van wanbetaling
voor.
Een uitzondering vormen een twaalftal
gemeenten in het Noorden des lands,
waar 52 plaatsjes wegens wanbetaling
verkocht moesten worden.
Dat de plaatsjes in het algemeen
voldoen aan de wenschen der landarbei
ders, blijkt niet alleen uit de gegevens
die Mr Goedbloed daaromtrent meedeelt,
maar ook uit een aantal in het Jaarboek
opgenomen foto's van plaatsjes te Kloetin.
ge, Kapelle, Kwadendamme en 's Heer
Arendskcrke.
Tenslotte wijst cle schrijver er op, dat
hier nog een dankbaar veld1 van actie ligt
voor de bocrenorganisaties in samenwer
king met vereeng'ingen van landarbeiders
en niet minder voor het corps van onze
land- en tuinbouwconsulenten.
Aan belanghebbenden en allen die in
het welzijn van onze landarbeiders belang
stellen en tot verbetering van hun positie
wenschen mee te werken, bevelen wij de
lezing van dit interessante artikel aan.
Het betreft hier een sympathieke wet,
die tal van mogelijkheden opent.
Maar nu moet ook de toepassing van
dien aard zijn, dat zij die daarvoor in
aanmerking komen, daarvan zooveel mo
gelijk profiteeren.
Gaarne wekken wij onze lezers op, daar
toe naar vermogen mee te werken.
Uit China.
Volgens do laatste berichten uit Shan-
hai hebben te Hankow hevige straatge
vechten plaats gehad, en hebben schepen
met vluchtelingen de haven verlaten. Na
dien zijn geen berichten uit Hankow meer
ontvangen, hetgeen te Shanghai als een
bedenkelijk teeken wordt beschouwd.
De toestand in Hankow is van dien
aard, dat het binnentreden van een vreem
deling, wie dan ook, in de Britschei con
cessie, aanleiding zou hebben gegeven tot
woeste tooneelen.
Gisterenavond begon, in overeenstem
ming met de Chineesche autoriteiten, de
vrijwillige ontruiming door de Engelschen,
die wapens en munitie meenamen.
Het convoo ivrachtauto's waarmee de vrij
willigers werden vervoerd, werd tot de
plaats waar de oorlogsschepen gemeerd
lagen door Chineesche troepen, die op
den voet volgden, geëscorteerd, om ze
tegen de menigte te beschermen.
De woningen van verschillende Engel
schen werden door een joelende menigte
hij baar bloemen, soms een boek; hij
vervolgde haar niet met zijn oplettendhe
den, maar scheen tevreden, als hij slechts
in haar tegenwoordigheid was. Als zij
hem begon te plagen, keek hij treurig
en ernstig, maar verweet het haar nooit,
zelfs niet, door een hl k. D© laatste maal,
dat zij hem gezien had, was hij zoo
vriendelijk tegen haar geweest, dat zij
op het punt was zich over te geven'.
Toen had zij haar koffer gepakt en was
gevlucht; en zij schikte het zóó, dat Sa-
san hun adres eerst vernam na het bezoek
van Grey.
Nu was hij haar hierheen gevolgd, maar
dezen avond was zijn gedrag geheel ver
anderd. Had zij hem leed gedaan? Was
hij werkelijk, boos op haar? Niets kon
koeler en meer afgemeten zijn, dan zijn
houding jegens haar. Zij herinnerde zich
zijn slappe aanraking van haar hand met
een onrustig gevoel; hij had haar aange
zien, als ware zij een vreemde. „Hoe
vaart ge, Miss Maynard? Welk schoon
weder!" Zoo iets tenminste; en toen
had hij zijn gesprek met Miss Vendale
voortgezet. En voor zoover zij zien kon
want Dollie keek voortdurend met
schuine blikken naar hem' had hij
niet weer haar kant uitgezien!
En dit was de man, die gezegd had,
dat hij voortgaan moest het te doen
wat te doen? en toen bloosde Dollie
nog meer, en antwoordde zij kapitein
aangevallen. Thans handhaven Chineesche
militairen de orde.
Noodweer in den Kaukasus.
Uit den Kaukasus wordt gemeld, dat
daar geweldige sneeuwstormen en cyclo
nen woeden. Er zouden bij Bakoe een
140-tal boortorens vernield zijn.
Ook een groote hoeveelheid veel is om
gekomen en er is een aantal menschenle-
vens te betreuren.
Een met 9 matrozen bemand schip werd
van haar anker losgeslagen en is op zee
ten speelbal aan de golven.
Een passagierstrein werd door den
storm omgeblazen; verschillende reizigers
liepen verwondingen op.
Tiflis is van alle verbindingen, behalve
dan per draadlooze, met Moskou afge
sneden.
Aardbeving.
Een draadloos telegram uit Calexico
(Californië) meldt: Een lichte aardschok
werd hier opnieuw waargenomen. Er werd
echter geen schade aangericht. Het was
de eerste schok sedert de hevige aard
schokken van Zondag.
Korte berichten.
De Roemeiensche minister van oorlog
heeft een wetsontwerp ingediend, waar
bij de militaire diensttijd van 24
op 19 maanden wordt gebracht. De hier
door verkregen bezuinigingen zullen wor
den aangewend ter verbetering van de
uitrusting.
Rotterdam en de Russische
G i'a a n-e x p o r t.
De Russische Sovjet-regeering heeft,
naar het Dagbl. v. Rotterdam meldt, voor
den export van graan een Naamlooze
Vennootschap gesticht, waarvan de
hoofdzetel te Rotterdam' gevestigd is.
Deze vennootschap zal, naar het blad
verneemt, zich vestigen in het nieuwe
kantoorgebouw van de itShsterdamsche
Bank aan den Ooolsingel.
De Russische regeering heeft reeds
eenige jaren lang in ons land en speciaal
te Rotterdam een uitgangspunt gezocht
voor haar graanverscliepingen.
Wat tot dusver op initiatief van cle
Sovjetregeering aan graanexport naar Rot
terdam heeft plaats gehad', is geschied on
der directe controle van Moskou.
Kopenhagen schijnt als distributiepunt
niet aan de verwachtingen beantwoord' te
hebben, zoodat het zoo goed als zeker
is, dat de Russische regeering de Deen-
sche hoofdstad als uitvoers ration verder
zal uitschakelen.
Waar gebleken is dat Rotterdam een
uitstekend afzetgebied'voor het Russische
graan is, heeft de Sovjetregeering beslo
ten daar een vasten zetel te vestigen1.
De zaken, welke ze er tot dusver gedre
ven heeff, zullen belangrijk worden uitge
breid. Daartoe is dezer dagen opgericht
een Nederlandsche Naamlooze Vennoot
schap met een niet al te groot kapitaal,
omdat Moskou blijkbaar eerst eens wil
zien, hoe groot het afzetgebied in de
naaste toekomst zal zijn.
llet N e d e r l.-B el g i s c h Verdrag.
Het Verbond van Nederlandsche Werk
gevers schrijft in een adres aan de Eer
ste Kamer over het Nederlandsch-BeL
gische verdrag:
Ons Verbond meent zich van een uit-
Thompson bijna knorrig, toen die ver
velende man smeekte haar tot Crome
Park te mogen vergezellen.
„Wandelen wij naar huis? Wij zullen
met een groot gezelschap zijn en dus is
er geen vrees voor een ongeval."
„Zeer goed als ge wilt, kapitein Thomp
son," antwoordde Dollie onbeleefd. Zij
begon te denken, dat zij een hekel had
aan kapitein Thompson. Hij had een knap
uiterlijk, maar zijn snor en wenkbrauwen
waren rossig niet bruin, wat Mabel
ook mocht zeggen. En hij was ook zoo
vervelend, hij wilde naar de nachtegalen
luisteren en in den maneschijn wandelen,
terwijl zij wilde weten, wat Mary en Mr
Lyndhurst tegen elkander zeiden. Mane
schijn, welk een onzin, en kapitein
Thompson lispelde bovendien! dat was
ook al zoo vervelend. Zij kon jonge man
nen, die lispelden, niet uitstaan! Toen zij
hem eindelijk inhaalden en kapitein
Thompson zweeg, spraken zij klaarblijke
lijk over Diana.
„Ik vind, dat haar gelaat bijna een
volmaakte schoonheid bezit," merkte Grey
aap,; en als in tegenstelling met den
ongelukkigen kapitein Thompson klonk
zijn stem helder en diep.
„De gelaatstrekken zijn schoon, als zij
in rust zijn, maar als zfj opgewonden
is ziet zij er nog treffender uit."
„En haar gelaat is de spiegel liarer
ziel!" antwoordde Mary verheugd, dat zij
vorige uiteenzetting van de bezwaren,
die in den kring onzer leden blijken te
bestaan, te kunnen onthouden in verband
met het feit, dat alle voor en tegen
reeds voldoende is uiteengezet. Ons Ver
bond schaart zich aan de zijde van dat
groote deel van het Nederlandsche volk,
dat van oordeel is, dat ongewijzigde aan
neming van dit verdrag de staatkundige
en economische veiligheid van ons land'
met ernstige gevaren zoude bedreigen)
Afgezien van de groote bezwaren tegen
het kanaal AntwerpenMoerdijk acht ons
Verbond het voorgestelde Schelderegime
onaanvaardbaar. Het heeft daarbij het oog
op de regeling van het beheer over die
rivier en het uitschakelen van het Ne-
derlandsch civiel-, straf, en politierecht
ten aanzien van het voornaamste verkeer,
dat zich daarop beweegt.
Daarnaast ziet ons Verbond een bron
van twist en onrust om van erger
niet te spreken in het ongeregeld laten
van de Wielingen-quaestie en de onvol,
doende regeling van de vaart van Bel
gische oorlogsschepen op de Schelde en
haar monden in tijden van oorlog en
oorlogsgevaar.
Het Nederlandsche bedrijfsleven lieeft
het allergrootste belang bij een verhouding
van vrede en vriendschap in de gemeen
schap der volken en in het bijzonder tus-
schen ons land en België. Het Verbond
meent, dat dit tractaat, zooals het aan uw:
college is voorgelegd, niet in overeenstem
ming is met Nederlands veiligheid en
rechtmatige economische belangen.
Het Verbond van Nederlandsche Werk
gevers, in zijn tegenwoordige formatie het
grootste deel der Nederlandsche industrie
omvattende, verzoekt uwe Kamer dan ook
eerbiedig, het verdrag in dezen vorm niet
te aanvaarden.
Een zonderlinge Levensverze
kering s - k a 1 e n d e r.
Men heeft gelezen, dat Dr v. d. Waer-
den bij den minister van Arbeid heeft
geprotesteerd tegen een reclamekalender
van het Bureau Vrijwillige Ouderdomsver-
zekering te Haarlem wegens het „afzichte
lijk en onvoegzaam" karakter van cle op
dezen kalender afgebeelde voorstellingen.
Do stap van Dr v. d. Wamden lijkt
ons, zegt „Het Vaderland" zeer verklaar
baar. Het kamerlid zal wel speciaal het
oog hebben op twee platen, welke werke
lijk niet door den beugel kunnen. Op de
een plaat ziet men een reeds vrij be
jaarden bon vivant en bij hem een jeug
dig kelnerinnetje champagne aanvoeren.
De eerste veroorlooft zich naast een blik
op de champagne een blik in de corsage,
en een kelner verwijdert zich met het
gebaar van begrijpen en vergeten.
Dezelfde viveur trakteert zich later bij
den piccolo op een zwaren havana. Deze
afbeelding wordt nader toegelicht door het
opschrift: „Rijkspensioen voor Iedereen"
en door het onderschrift: „Dat is' een
luxe welke men zich tot op lioogen leeftijd
kan permitteeren waimeer men zich tij
dig aansluit bij de Rijks-pensioen- ver
zekering.
Op een ander maandblad wordt men
gebracht in een café, waar eenige heeren
geducht zitten te pimpelen. Een van hen
houdt zelfs demonstratief een flesch
Bénédictine in de hand Boven deze af
beelding staat: „Wij hebben eerst onze
toekomst verzekerd door een Vrijwillige
Rijkspensioen verzekering" en er onder:
„Nu past ons wel een kleine versnape
ring".
Het is duidelijk, dat deze beide platen
haar vriendin hoorde prijzen. „Diiana is
zoo eenvoudig en ongekunsteld; zij heeft
een goecl verstand, een ruim' hart; en zij
is zoio waarheidslievend', dat men haar
gedachten spoedig leest. Ik houcl veel van
haar." „Geen wonder,zij past juist bij
u!" hernam Grey vriendelijk. „Ik vond
haar vader ook zeer aardig; hij' is op en
top een Engelsch landedelman. Hij lieeft
ontdekt, dat ik veel hield van rijden.
Hij vroeg mij hem en zijn dochter eens
te vergezellen; en bood mij zelfs een
paard aan."
„O, dat behoeft niet; Brown Peter is
heel goed; en gij zult hem zeer welkom
zijn. Gij ziet er slecht uit, Grey; een enkel
ritje zou u goed doen." „Dank u," ant
woordde Grey; maar zijn stem klonk ver
genoegd. „Een paar van u zouden ons
kunnen vergezellen, dat zou nog prettiger
zijn."
„Ik ben bang, dat dat nog aan onze
opvoeding ontbreekt; Dollie, noch ik kun
nen rijden; maar het was toch -vriende
lijk van u," antwoordde Mary lachend;
en toen zeide zij, dat Grey den volgen
den morgen Brown Peter eens in zijn stal
moest gaan bekijken.
„Het is een mooi dier, en zoo mak als
een lam," besloot zij1.
Toen hadden zij de voordeur bereikt;
en Janet en Maurice namen afscheid en
gingen door het park* naar huis, gevolgd
door Lettice; kapitein Thompson verliet
DE KINDEREN
vrrDIqden zich met hel lezen der leerrtJhe en
Doelende reisverhalen, beschreven in de mooie
Albums welhe zq qrafis len qeschenhe onh/anqen
Allen
niet alleen Trijntje en Wijntje in den
arm nemen voor rijkspensioen-reclame,
maar ook derzelver gebruikmaking aan
bevelen.
Dat dit nu net moet gebeuren in den
diensttak van een minister, die de Blau
we Vaan met evenveel overtuiging als
propagandalusl zwaait, geeft een humo-
ristischen trek aan het geval.
Z.E'. heeft dan ook, naar wij vernemen,
op grond van deze beide platen; waartoe
zich o.i. het minder gelukkige van dezen
kalender bepaalt, om stopzetting van ver'
dere verspreiding verzocht.
De Opvol ge rvan MrDressel-
huy s.
Prof. Mr A. van Gijn is door da libe
rale Tweede Kamerfractie tot haren voor
zitter benoemd en zal dus als zoodanig
in do plaats van wijlen Mr II. C. Dres-
selhuys treden.
Prinses Juliana.
H. K. H. Prinses Juliana is gisteren
avond met den Staatsspoortrein van 6.32'
uur uit 's-Gravenhage naar Het Loo ver
trokken.
Eerste Kamer.
De Eerste Kamer is ter vergadering
bijeengeroepen tegen a.s. Dinsdag, des
avonds half-negen.
Het Gereformeerde Weeshuis
te Delft.
In de gisteren te Delft gehouden raads
vergadering werd bij de behandeling van
de begrooting voor 1927 van het weeshuis
der Gereformeerden door den heer Van
Dijk (S.D.A.P.) critiek uitgeoefend op het
beleid van de regenten van deze inrichting
in zake den aankoop van het pand aan het
Oude Delft, dat thans tot weeshuis is in
gericht. Naar de heer Van Dijk mededeel
de zou de heer v. d. H., een broer van een
der regenten, het pand hebben gekocht
voor de som van f49.000, terwijl kort
daarna het gebouw aan regenten van het
weeshuis weer werd verkocht voor 61.000
gulden. De Raad besloot omtrent deze
kwestie een nader onderzoek in te stellen.
Benoemd tot eerste Haltechef te
Kruiningen-Ierseke, de Stationsambtenaar
W. G. Hommersom
f»MM m Lil l—MBMUnWCH—HMB—BWBMW
hen noode.
„Wel Dollie, hebt ge een prettigen
avond gehad?" vroeg Mary,
„0 ja, heerlijk,'' antwoordde Diollie op
eënigszins vermoeiden toon. „Iedereen
was vriendelijk, maar dansen op een gras
veld is erg vermoeiend1,"1 en toen geeuwde
zij. „Nu, een goeden nacht; ik moet eens
zien hoe het met moeder gaat en of
haar hoofdpijn over is", en Dollie gaf
Grey een hand zonder hem aan te zien,
liep de kamer uit, en sloot zich boven
op. En niemand bemerkte hoe haar wan
gen gloeiden. „Waarom komt hij hier, als
hij opgehouden heeft het te doen?" sprak
zij bij zichzelven, terwijl zij bij het open
venster zat en trachtte wat af te koelen.
„Hij is boos op mij hij heeft vanavond
niet naar mij gekeken en geen woord
met mij gesproken hij vindt mij een
dom, klein ding, dat al die moeite niet
waard is! en toen kwam er iets vochtigs
op haar wangen en zij wreef het boos
weg. „Wat geef ik er ook om, of hij dat
vindt en of hij Miss Vendale oplettend
heden bewijst? Ik denk, dat hij vindt,
dat ik mij slecht gedragen heb door zóó
weg te loopen, zonder er iets van te
zeggen, alsof ik hem verlof moest vra
gen?" en toen werkte Dollie zich in een
hevig woedende bui.
(Wordt vervolgd.)