m es*
Maandag
December 1926
4,1e Jaargang
ICWATLgafr
'JOLLE-MELK-REÉP
Beter dan Goed: Dl BISTE
Buitenland.
iren Klompen-Sokken
ke partij Afbraak,
ilaire Goederen,
Groote Keuze. - Concurreerende Prijzen. Prijzen massief vanaf f 7.50.
GRAVEEREN GRATiS. p SAACgC
Zilveren Suikerschepje of Klokje cadeau.
ke parttj Afbraak,
WOONHUIS
tonhuis met Schuur,
igenhuis en Erf
are Verkoop®
lag 23 December I920
I wo! geweerd,
LEBRANQ - 6Qe«
erij Ganzepoortstraat
is A. DE NEELING t«
is voornemens op
21 December 1926,
•ke, pabliek te verkoopen;
e 10 uur, aan de Zoeten,
eef
en, 'Planken, Deuren,
eDz.
te 1 uur, in het Verga.
aiehouten geboende Ta.
Tafeltje, Japansch
ahoniepenanttafeltje, 12
st gespikkelde stroomat
ningstoeltje, Hooikist
Koffer, Trog, Bloem'
'ogelkooi, Papiermand,
le en andere Boeken'
olenbak en deksel, een
Veerenbed met Peluw,
zeren l mans Ledikant!
trassen, Ledikantbedek'
ifblinden met rails, een
en Aardewerk, geboend,
n Kabinet, Dienstboden.
Vatei filter en hetgeen
rorden gepresenteerd,
jelen te bezichtigen op
n van den verkoop van
Dirncteur-Hoofdredacteur:
R. ZU1DEMA.
Bureau: Lange VorsSstraat 70, Goes
Ui.; Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummersf0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
VERLOVINGSRINGEN
AANBEVELEND j %J UüOCj
ST. ADRIAANSTRAAT, GOES
J. C. KRAM te Kapelie,
lens op
22 December 1926,
uur, in het koffiehuis
Nolet te lerseke, krach.
223 B.W.
•K TE VERKOOPEN:
et Schuurtjes, Erf en Tuii,
Druitstraat B no 67 te
root 4 Aren, eigen dort
e Wed. M. DE KOSTER,
r c. s
aarden bij de betaling,
1927.
rwaarders ROSIER Af-
zullen op
21 December 1926,
bliek verkoopen:
jlhr. F. C. A. HOORWICS'
oormiddag 10 uur bij
se te Biggekerke;
m. 1 uur bij Wagenaaj
rke,
en, Platen, Baddings,
eu Zolderdelen, Deure»
enz.
1000 Mulde Dekpannes,
Iris J. C. KRAM te Kapelie
lens op
22 December 1S2B,
uur, in het koffiehuis
J. Nolet te lerseke, ten
van Mejuffrouw de Wed.
c.s. aldaar,
Ck te verkoopen i
krtje, Kippenhok, Tuin
Polen C 10 te lerseke,
44 c.A.
uik, na de betaling uiter-
ruari 1927.
ping eiken werkdag, waai',
te vervoegen bij dhr. M.
D, Polen, lerseke.
;aris L. A. BETH
jzal op
22 December 192®»
Ir te Baarland, in de her
dhr. Joh. Traas, ten ver
dhr. MARs. MURRt
het openbaar
erkoopeni
nd, in Zuidhoek,
•A,
ruik 1 Maart 1927.
chtigen iederen werkdag
larder J. M. DE KOK l'
°P
Jags 1 uur, aan de Scb«a'
boekevandhr. D.J.JO^
A. Blanckstraak te u
rerkoopeni
reien, 7 a SOOO K.G-
00 K.G. Mangels, Bi®
Stroosnfider. Honden
>per verleent crediet
927
Zij, die zich met ingang van 1 Januari
a.s. op ons blad abonneeren, ontvangen de
vuór dien datum nog verschijnende num
mers gratis.
verdrag en partij.
De Standaard wijdt opnieuw een
paar artikelen aan het Verdrag met België
waarin de redactie op rustige wijze uit
eenzet, waarom naar haar oordeel het
verdrag kan worden aanvaard.
En zij knoopt daaraan tenslotte de vol
gende opmerkingen vast:
„We hebben van meet aan op het stand
punt gestaan en staan daar thans nog op
het tractaat staat met onze beginselen
slechts in verwijderd verband. Alleen voor
zooverre het de internationale rechts
beginselen betreft, is dat verband aan
wezig, maar dan nog maar alleen op
eene zoodanige wijze, dat verschil van
inzicht niet ontoelaatbaar is. Voor het ove
rige is het een benaderen van een
economisch probleem, en in verband daar
mede hest toetsen, van uiteenloopende
landsbelangen.
Langzamerhand dreigt nu echter een
toestand te ontstaan, die ingaat tegen
wat onder ons gebruik placht te zijn.
Vooreerst is Prof. Visscher gekomen,
die decreteert: ik ben de eenige Anti
revolutionair! Zelfs de heer Schouten valt
er buiten, want die wijst de argumentatie
van den hoogleeraax terug. Alle anderen:
onze hoofdredactie, de grijze Heemskerk,
en waarom al de overigen te noemen
ze zijn er vóór en dus: niet ariti-revo-
tionair.
Althans had men mogen' verwachten,
dat zulk een oordeel gemotiveerd ware
geworden. Het onderwerp was er gewich
tig genoeg voor. Want niet alleen, dat de
Kamerleden, die vóór stemden, naar den
gedachtengang van Prof. Visscher onder
censuur behooren te komen, maar veei
meer nog zou de heer Colijn dan voor
Prol. Visscher moeten plaats maken als
leider der partij in het land. Die partij-
leiding zou dan toch stellig niet langer
.aan zulke onbevoegde handen toever
trouwd mogen blijven. En zeker ware een
waarschuwing vooraf niet overbodig ge
weest.
Nog afgezien van de verkiezingen en
de Kabinetsformatie van 1925, die daar
toe de gelegenheid boden, die gelegenheid
was er ook nog toen onze eerste zes
hoofdartikelen verschenen. Via een libe
raal orgaan hebben we van Prof. Vis
scher wel gehoord, dat die artikelen niets
•om het lijf hadden, maar van hemzelf,
noch vroeger, noch later ook maar het
geringste teelcen, dat we naar zijn oordeel
op den verkeerden weg waren'.
Nu stellen we onze meening inzake het
Verdrag niet hoogeT dan die van een
ander, maar toch wel op voet van g e 1 ij k-
neid. In onze redactie ontbreekt het ele
ment, dg,t wat meer van de wereld zag
dan de meeste Nederlanders en dit
■ook genomen in politieken zin niet
geheel.
Persoonlijke ervaring op het gebied der
groote economische wereldbelangen is
onder ons niet afwezig.
Dat we slechter vaderlanders zouden
zijn dan andere Nederlanders, we zijn
er ons niet van bewust.
Ook gelooven we niet, dat we dommer
of bekrompener inzicht hebben dan de
gemiddelde menscli.
Als we dus, na rijpelijk te hebben ge
wikt en gewogen, tot het besluit kwamen;
nat het beter was om het Verdrag aan
te nemen dan om het te verwerpen
we verwijzen hierbij nog eens naar ons
artikel van gisteren dan meenen we
toch te mogen zeggen, dat er toch iets
m©er dan roekelooze onverschilligheid
aanwezig moet zijn geweest om dat stand
punt te aanvaarden.
En dan is er mitsdien ook geen reden
om in den toon van Lodewijk XIV te ver
vallen tegenover hen, die het durfden bja-
s aan een oordeel te hebben en daar
naar te handelen dat van dat van den
heer Visscher afweek.
anneer hij in de Kamer zijn bezwaren
•?f'1 Verdrag op behoorlijke wijze
ram-ff zou niemand hem eenig
sp_,A hebben gemaakt. Evenmin als ,er
®n|Ier ons is, die bezwaar heeft
regen het standpunt van den heer Schou-
Triens houding de correctheid zelf is.
Van geheel anderen aard is de beden
king tegen de w ij z e waarop hier en daar
in den kring der partij de actie tegen het
Verdrag wordt gevoerd. We moeten eerlijk
zeggen daardoor te zijn teleurgesteld. Grif
weg schijnt elke bewering als onom-
stootelijke waarheid aanvaard te worden.
Het onderscheidingsvermogen schijnt bij
een gedeelte van ons nuchtere Calvinis
tische volk tijdelijk zoek te zijn geraakt
en de behoefte aan voorlichting, bij op
komend bezwaar, blijkbaar niet heel groot.
En daaruit komt nu als vanzelf een
vraag naar voren.
Hadden bijv. kiesverenigingen, die
vreesden voor eene eventueele aanneming
van het tractaat zulke hebben we er
achteraf een paar leeren kennen
niet den weg kunnen vinden naar het Cen-
traal-Comité, om eens tot eene meer alge-
meene bespreking te komen?
Is dat bloot verzuim, heeft men daar
aan niet gedacht, dan blijft alleen over te
zeggen, dat dit jammer is. j
Ook omdat alle actie thans nagenoeg
uitsluitend buiten de Kiesverenigingen
en verdere partij-instanties om is gegaan
en individueele personen zich rechtstreeks
met hunnepolitieke geestverwanten in
de Kamer in verbinding stellen. Niet dat
dit ook maar in het minst ongeoorloofd
zou zijn, maar het bewijst niets over hef
gevoelen, dat in de partij aanwezig is,
of aanwezig zou zijn, indien ook de andere
zijde eens aan het woord ware geweest
Als verontschuldiging kan men aan
voeren, dat ook bij andere partijen van
organisatorische behandeling van het
vraagstuk geen sprake is geweest; voorts
dat het onderwerp, om zijn ingewikkelden'
aard en zijn vele niet te beantwoorden
vragen, zich voor zuk een behandeling
minder goed leende. Die argumenten kan
men voor hun volle waarde aanvaarden en
toch van oordeel zijn, dat de aangelegen
heid zich naar meer dan één kant dreigt te
«ontwikkelen in een richting, dat er een
organisatorische kwestie uit kan groeien.
Wij dringen, zoo besluit De Stan
daard niemand onze meening op. Maar
wel stelden we er prijs op, nog eens
te doen uitkomen, dat ons oordeel ge
vormd is door rustige overweging van
alle zakelijke motieven voor en tegen,
los van factoren, die met de zaak zelf
niets te maken hebben.
Voor dat oordeel verlangen we de waar
deering, die elke op grondig onder
zoek gevestigde meening verdient.
Niet meer, maar ook niet minder.
Wie met ons zakelijk van meening ver
schilt, behoeft in niets minder anti-revo
lutionair te zijn dan wijzelf.
En onnoodig is het er aan toe te voegen
dat wij, anderzijds de op ons toegepaste
keur niet erkennen.
Zoo na als voor wenschen wij het anti
revolutionair en daarom nationaal ka
rakter onzer partij onverzwakt staande te
houden.
Maar stemmingsuitingen, hoe be
langrijk ook, kunnen in ons weloverwogen
oordeel omtrent de beste behartiging van
's lands belangen, geen wijziging brengen.
Denken is niet van geringer waarde
dan voelen. En ons denken laat geen
andere slotsom toe dan die waartoe wij
kwamen.
De Aya Sofia danszaal?
N-aar uit Gonstantinopel gemeld wordt,
zou een groep zakenmenschen aan de
prefectuur van Gonstantinopel het voor
stel hebben gedaan de beroemde Sofia-
kerk aan hen te verkoopen. Zij zouden
het gebouw als danszaal willen inrichten,
daar het volgens Ken ongeschikt is voor
het houden van godsdienst-oefeningen.
Zooals men weet, is de Aya Sofia, door
wijlen den grooten Schaepman bezongen,
één der meest beroemde kerkgebouwen
van dp wereld. De eerste bouw werd in
het jaar 326 onder Constantijn den Groo-
ten, den stichter van Gonstantinopel, op
getrokken.
Onder de tegenwoordige Turksche re
geering heeft men reeds veel, wat aam
oude eerbiedwaardige tradities herinnerde
afgeschaft, en veel moderns ingevoerd.
Onlangs is het paleis van den sultan te
Yildiz hij Constantinopel, in een weel
derig casino met danszalen herschapen.
De staatsgreep in Litauen.
Naar uit ICowno gemeld wordt, is alles
rustig. Militaire patrouilles doorkruisen de
straten. De staat van beleg zal worden
opgeheven. Vergaderingen zonder toestem
ming van den plaatselijken commandant
zijn verboden. Evenzoo is een verbod
uitgevaardigd voor het verspreiden van
ophitsende geschriften.
Volgens te Parijs ontvangen berichten
heeft het algemeen arbeidersverbond van
Litauen de algemeene werkstaking ge
proclameerd. De arbeiders verzetten zich
krachtig tegen de militaire dictatuur.
Later wordt gemeld:
Het politiek conflict in Litauen schijnt
met een compromis tusschen de leiders
van den staatsgreep en de voormalige
regeerders geregeld te zijn.
Nog geen nieuw Duitsch kabinet.
RijkspresidentVon Hindenburg heeft,
na de partijleiders, nog den rijksminister
van arbeid en den Pruisischen minister
president ontvangen. Na gepleegd overleg
met de partijleiders sprak de rijkspresident
als zijn overtuiging uit, dat in verband
met de aanstaande feestdagen en het feit,
dat de rijksdag tot 19 Januari is ver
daagd, de vorming van een kabinet op
het oogenblik niet goed mogelijk is. Hij
heeft daarom besloten, de vorming van
het kabinet uit te stellen tot de rijksdag
weer hijeen zal zijn.
Hef geloof dat bergen verzet.
In een klein dorpje in de buurt van
Saint-Malo, nauwelijks 730 inwoners tel
lend, allen arbeiders, die in het zweet
des aanschijns hun brood verdienen, had
men vorig jaar bemerkt, dat het onder
wijs aan de kinderen der parochie meer
dan verdacht was. Op het eind des jaars
hadden een zevental jongens de openbare
school verlaten en legden voortaan eiken
dag den langen weg af naar een naburige
gemeente om het bijzonder-onderwijs deel
achtig te worden. De pastoor droomde
van een bijzondere school voor de paro
chie-kinderen, daar het openbare onder
wijs den ouders niet kon voldoen en hij
deed een beroep op zijn parochianen.
En zij hebben geantwoord. Drie en
deTtig duizend francs werden bijeenge
bracht; 140 karladingen werden gratis ver
voerd; vijftig dagen lang werd zonder
loon gearbeid en zoo stond in twee maan
den tijds de school gereed om de kinderen
te ontvangen.
Alle kinderen, zonder een enkele uitzon
dering zijn thans van de openbare naar
de bijzondere school overgegaan.
Korte berichten.
Volgens de fascistische bladen zal
de hervorming der Italiaansche kamer na
Januari plaats hebben. Mussolini stelt zich
ten doel, een kamer te vormen zonder
oppositie. Hij verklaarde„Wij wen
schen geen oppositie en hebben geen op
positie noodig."
Naar de Dni meldt, hebben in het
district Zmiefsk (Rusland) ernstigeon-
lusten onder de boerenbevolking plaats
gehad. In verband hiermede zijn troepen
gezonden, terwijl de staat van beleg is af
gekondigd. De onlusten zouden hun oor
zaak hebben gevonden in de krachtige
invordering der belastingen.
De Britscbe regeering beeft deze
week de betaling voldaan van het
bedrag van 92.950.000 dollax, zijnde de
achtste halfjaarlijksche interest en afbe-
betaling op de hoofdsom der oorlogsschul
den aan de Vereen. Staten van Amerika.
Het totaal bedrag, dat nu ingevolge de
schuldenovereenkomst betaald is, bedraagt
642.850.000 dollar.
De toestand van prins W i n -
dischgratz, die reeds tijdens het val-
sche muntersproces aan de gevolgen van
een tijdens den oorlog opgedane ziekte
leed, is zoodanig verergerd, dat de genees-
heieren zijn overbrenging naar een sana
torium noodzakelijk achten.
De gedelegeerden der werkgevers
en arbeiders in de diamantindus
trie te Antwerpen zijn tot overeenstem
ming gekomen. Met ingang van 13 dezer
zullen de arbeiders een loonsverhooging
van 10 percent genieten. Een verdere
toeslag is voorzien bij stijging van het
indexcijfer.
Van het Hof.
De Koningin heeft gistermiddag ten Ko
ninklijke Paleize te 's-Gravenhage in par
ticuliere audiëntie ontvangen de echige-
nooten van verschillende ministers, hoof
den van departementen van Algemeen
Bestuur.
De Eerste Kamer.
In de vergadering, welke de Eerste
Kamer Dinsdagavond half 9 zal houden,
zal de voorzitter voorstellen over te gaan
tot het trekken der afdeelingen.
In een openbare vergadering op Woens
dagmorgen 11 uur zal worden aangevan
gen met de behandeling der belastingont-
werpen. Des middags half vier gaat de
Kamer in de afdeeling tot het onderzoek
van verschillende wetsontwerpen.
W at zal de E erste Ka mer doen?
Naar de- „Residentiebode" van perso
nen, die ter zake volledig op de hoogtel
kunnen zijn, vernemen zou na de be
handeling van het afdeelingsverslag in
de Eerste Kamer nu reeds met vrij groote
zekerheid kunnen worden gezegd, dat op
aanneming van dit verdrag door den Se
naat geen kans bestaat.
Ook voor een terugzending van dit ver
drag aan de regeering, met verzoek op
deze basis nieuwe onderhandelingen te
gaan openen, zal geen meerderheid zijn
te vinden.
Men zou alleen op een volkomen nieu
we basis met België de onderhandelingen
wenschen heropend te zien.
Een eigenaardige oplossing;
De hoefijzer-redacteur van het „Han
delsblad", doet de volgende oplossing aan
de hand om het graven van het Moerdijk-
kanaal te voorkomen en met België tot
een oplossing te komen:
Vooreerst wil hij de W| i e 1 i n g e n aan
België afstaan, echter met dit voorbehoud
dat ©en „kleine driehoek" Nederlandsch
zou blijven en ook in oorlogstijd er een
Nederlandsch recht van in- en uitvaart
zotu blijven heistaan.
In de tweede plaats wil hij bet Zuid-
Bjeveilandsch 'kanaal, dat hij1, om
dat het een omweg en slechts door ruw
water bereikbaar is, blijkbaar toch onvol
doende acht, vervangen door het oude
afgedamde vaarwater te herstellen en van
de dammen dan bruggen te mlaken. Een
en ander geheel op Nederlandsche (zeer
hooge) kosten.
In de derde plaats wil hij de geheele
b n e d e n-S, c h e 1 d e vervangen door
©en zeer lang en breed kanaal over Bel
gisch gebied van Antwerpen naar zee,
voor de helft door Nederland te betalen:
kosten; „een paar honderd millioen". De
tegenwoordige Schelde zon dan dicht
slibben en wij zouden grond winhen.
Op de vraag, wat dit voor Zeeland
en in 't bijzonder voor Vlissingen zou be-
teekenen, gaat hij niet nader in.
De Communistische partij.
De „Tribune" van Zaterdagavond bevat
een telegram uit Moskou, waarin gemeld
wordt dat na ©en verdediging van Pepper
de Uitgebreide Executieve der Communis
tische Internationale in haar slotzitting
een resolutie der Nederl. commissie heeft
aangenomen, waarin het royement van
die heeren Wijnkoop en Van Ravesteijn uit
de Communistische Internationale defini
tief wordt bevestigd. De resolutie ver
klaart, dat de heeren Wijnkoop en Van
Ravesteijn voor hun z.g. partij zich den
naam Communistische Parij onrechtmatig
hebben toegeëigend.
Faillissementen in Nederland.
Volgens mededeeling van het Handels
informatiebureau van Van der Graaf
Co.'s Bureaux voor den Handel zijn over
de afgeloopan week, eindigende 16 Decem
ber in Nederland uitgesproken 64 fail
lissementen tegenover 78 faillissementen
in dezelfde week van het vorige jaar.
Wan 1 Januari tot en met 16 December
1926 3629 faillissementen, tegenover 3944
over hetzelfde tijdperk van het vorige
jaar.
Directe vliegdienst op
Southampton.
Naar de „Tel." verneemt, zijn bij de
Kon. Luchtvaart-Maatschappij plannen in
voorbereiding tot het openen van een
directen vliegdienst tusschen de Ned.
luchthavens en Southampton in aanslui
ting op de vliegdiensten naar Zwitserland
en Duitschland. Voor de passagiers der
groote stoomvaartlijnen Mij. Nederland,
Rotterdam sche Lloyd, Kon. Holl. Lloyd,
Holland-Amerikalijn, Cunardline, enz.
zou het, dank zij deze nieuwe lucht-
verbindingen, mogelijk zijn van Southamp
ton uit de plaats hunner bestemming snel
ler te bereiken dan thans mogelijk is.
Momenteel wordt door de K. L. M. con
tact gezocht met verschillende stoom
vaartmaatschappijen, ten einde deze voor
de nieuwe plannen te interesseeren. Mocht
zulks gelukken, dan mag worden ver
wacht, dat de vliegdienst op Southamp
ton eind 1927 of begin 1928 zal worden
geopend.
Roodvonk te 's-Gravenhage.
Te 's-Gravenhageheerscht een ernstige
roodvonk-epidemie.
In verband daarmede heeft H. M. de
Koningin op raad van de geneesheeren ials
uitersten voorzichtigheidsmaatregel beslo
ten, het gebruikelijk gala-feest ten Hove
eenigen tijd uit te stellen.
Vragen van Statenleden.
Door den heer mr J. Adriaanse, lid der
Prov. Staten van Zeeland, zijn naar aan
leiding van hem; toegekomen berichten'
over gebruik der Prov. boot voor parti
culiere doeleinden door een lid der boot-
commissie de volgende vragen aan Ged.
Staten gesteld:
lo. is het Uw college bekend dait d.e
Prov. boot op Donderdagavond, 2 Dec.
plml. 9 uur een extra reis heeft gemaakt
van Breskens naar Vlissingen, waardoor
weder een extra reis omgekeerd den
volgenden ochtend om 5.50 noodig was?
2o. Wil Uw college mededeelen met
welk doel deze extra reis gemiaakt is,
of en waardoor deze was gemotiveerd, of
daarvoor vergoeding ds ontvangen of het
personeel daarvoor extra beloond is en
zoo ja, uit welke fondsen een en anlder
is betaald?
3o. Indien mlocht blijken, dat, zooals
verluidt, bedoelde extra reis krachtens op
dracht en alleen ten behoeve van: een
lid der bootcommissie 'is gemaakt, zijn
dan Ged. Staten niet van oordeel, dat een
dergelijk particulier gebruik afkeuring ver
dient en zijn zij bereid voorzorgen te
nemen, dat dit voortaan uitgesloten is,
althans extra reizen der boot niet an
ders plaats hebben dan onder de daarvoor
gestelde voorwaarden.
Ged. Staten hebben oipi deze vragen
bet volgend© medegedeeld:
Inderdaad was ons college niet bekend,
dat op 2 kiezer door ©en der booten van
den Prov Stoomibootdienst een extra reis
van Breskens naar Vlissingen is gemlaiakt.
Immers, d© Directeur van dien dienst
is gemachtigd, steeds op aanvraag extra-
booten op de gewone trajecten tegeni de
daarvoor vastgesteld© prijzen te doen va
ren, indien d© dienst dat toelaat, zonder
daarvoor te voren onz© mlachtiging te
vragen of daarvan laan ons onmiddellijk
kennis te geven.
Bij onderzoek is gebleken, dat die ex
tra reis is gemaakt voor een lid der
Commissie van Toezicht, ©venwel niet
als zoodanig miaar als particulier. Daar
voor is door hemi de gewone prijs betaald.
Het personeel zal daarvoor de gewone gra
tificatie genieten, welke volgens den re
gel ha afloop van het jaar wordt uitbe
taald.
D© heer D. Kodde stelde ook vragen
en wel of Ged. Staten er mede bekend
zijn, dat de afsluiting van den Seisweg
door het gemeentebestuur van Middelburg
in dit jaar en door het najaarsseizoen
en door den langen duur, veel last heeft
veroorzaakt bij het vervoeren van land
bouwproducten, inzonderheid van suiker-
