Mo
Woensdag *14 November 1920
4Ée Jaargang
PERTUSSIN (Taescbner)
Baitenland.
pRMASI GAHp*
BtenM.
Bit de Provincie.
V Colijnsplaat.
IETS Rl.l70MnCDc:
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes
Tet.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Hrma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
tga&i. u i ahm\ i mm
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummersfO.Of
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cL
Bij abonnement belangrijke kortinfl.
gr. iwatiKissjawgfcSfiBaba
V Niets geleerd, alles vergeten.
Be' beer Stenhuis, de leider van het
Socialistisch Vakverbond heeft het noodig
geoordeeld, in de Kamer weer eens een
daverende redevoering te houden en aller
lei dreigementen te laten hooren.
Hij is van meening evenals enkele jaren
geleden, dat er weer behoefte is aan
onrust en agitatie.
Er moet gevochten worden.
Tegenover den Minister, die verklaard
had, dat hij over verschillende vraag
stukken o.a. de volledige invoering van
de Arbeidswet nog na moe t denken, stelde
hij als zijne meening, dat we niet noodig
hebben een minister die studeert, maar
een die wat doen wil en dien wil weet
door .te zetten.
Voor de arbeiders in de industrie, da
mijnen enz., zoo betoogde hij, is de ar
beid niets dan een last. Menschelijk ge
luk en vreugde kan deze arbeid niet
geven. De menschen leven alleen als het
werk gedaan is, en daarom hebben ze
recht op een korten werkdag en zeer
veel vrijen tijd.
En daarom zoo dreigde hij
zal het Ned. Verb, van Vakvereenigingeri
de vakorganisaties uit het land, die
arbeiders organiseeren uit de bedrijven
waarin de wet nog niet wordt toegepast
bijeenroepen in een congres, waarop
nog eens zal worden vastgesteld, hoe
beestachtigfe werktijden in som-
uiige bedrijven bestaan, en het land
kond te doen, dat de arbeiders dat
niet langer verdragen. Maar ook om de
arbeidersmassa van Nederland op te
.roepen zich bij ons te voegen, opdat,
wanneer de kreet om recht, die dat
congres zal doen hooren, onverhoord
mocht versterven, door eigen strijd te
verwezenlijken wat de Regeering be
hoort te doen, doch nalaat. S t r ij d e n
doorniet te w e r k e n. De Regeering
noodzaakt de arbeiders, wanneer ze
eindelijk eens tot een behoorlijke rege
ling van den arbeidstijd willen komen,
de werkgevers voor de keus te stellen:
48 uren of geen uren".
De heer Stenhuis wil dus weer eerrs
vechten, of liever laten vechten. Door
de arbeiders, en natuurlijk op kosten'
van die arbeiders.
De groote staking in Twente, die voor
de arbeiders zoo noodlottige gevolgen had,
heeft hem blijkbaar niets geleerd.
De lessen van de staking in Engeland,
waarvan in de eerste plaats de arbeiders
Üe dupe werden, heeft hij niet begrepen.
Hij heeft niets geleerd, alles vergeten.
Laten we hopen, dat de arbeiders die
hij heet te leiden en die door hem naar
den afgrond worden gevoerd, meer begrip
van d.en werkelijken toestand hebben, en
zich niet opnieuw laten misbruiken.
Een ander geluid.
Be heer Smeenk, die over dit onder
werp mede het wpord voerde, liet een
geheel ander geluid hoorde.
Hij drong ook aan op apoed, waar het
geldt de bescherming van meerdere cate
gorieën van arbeiders.
V oor het gemis aan arbeidsvreugde, bij
zoovele groepen van industrie-arbeiders
heeft hij een open oog.
Maar, zoo betoogde hij, indien do heer
Stenhuis had willen demonstreeren het
principiëele verschil, dat er is ook bij
uiterlijke overeenstemming, soms ten aan
zien van bepaalde maatregelen, tusschen
de sociaal-democraten en den man van
Christelijk sociale levensovertuiging dan
is hem dat .volkomen gelukt.
En dan herinnerde hij aan het antwoord
dat een mijnwerker gaf op de vraag,
of hij wel arbeidsvreugde kende in die
sombere mijn, n.l. dat hij die arbeids
vreugde kende, omdat in zijn leven was
ppgegaan het licht van Jezus Christus,
omdat hij geloofde, dat ook zijn arbeid,
hoe neerdrukkend en moeilijk ook, toch
moest bezien worden in hooger licht;
dat ook hij immers medewerkte tot de
ontwikkeling van al die gaven en krachten
die God in de schepping heeft gelegd."
„Hierin zoo vervolgde dhr Smeenk
komt ook uit het principiëele verschil
dat. er tusschen ons is; bij erkenning
van de neerdrukkende tendenzen der mo
derne industrie, bij alle pogen om ook
door betere arbeidsregeling die neerdruk
kende tendenzen weg te nemen. Boven
dit alles gelooven wij, dat, wanneer in ons
leven heeft geschenen het licht van Jezus
chnstus, wij ook dien somberen arbeid
«en in hooger, in een stralend licht.
at groote goed willen wij in het arbei
dersleven bewaren."
He beer Smeenk ijvert voor stÖffelijkè
verbeteringen, maar hij wil ook de arbei-
®5S. t'Pdeffen, door hooger licht op hun'
eid te doen stralen, door de gebogen
den op te beffen en' ze te eeren
s schepselen als mede-arbeiders Gods.
En wat antwoordde hierop de heer
Stenhuis
Dit: „Ik geloof dat dit een Piting is
waaruit de malle eigengerechtig
heid spreekt, die den Christelijken eigen
is maar die naar niets lijkt."
Dat is tenminste duidelijke taal.
De arbeiders, die hun Christelijk begin
selen wjllen vasthouden en zich toch
onder de leiding van mannen als 'Sten
huis scharen, mogen het zich voor ge
zegd houden
Met zeer veel genoegen hebben wij
kennis genomen van de beslissing van de
Kroon, waarbij het besluit van den Raad-
van Colijnsplaat, om, nu een leer
kracht ontslagen moc-st worden, een ge
huwde onderwijzer-es ontslag te geven,
werd gehandhaafd.
Wij verheugen ons hierover, vooreerst
omdat hier onnoodig© aantasting van de
gemeentelijke autonomie werd voorkomen,
maar ook, omdat het besluit van den ge
meenteraad van Clolijnsplaat zoowel uit
practische als uit principieele overwegin
gen te verkiezen was boven de opvatting
van de Onderwijsautoriteiten en Ged. Sta
ten, die deze gehuwde dame wilden hand
haven om ©en gehuwde mannelijke leer
kracht ontslag te verleenen.
De opvatting van deze' autoriteiten heb
ben wij indertijd: onbegrijpelijk gevonden.
En ze is dat ook
'tKan niet zijn in het belang van de
school, dat daar een gehuwde onderwij
zeres werkzaam is en evenmin in 't
belang van haar gezin. Niemand kan twee
meesters dienen, ook de vrouw niet.
Bovendien is het al buitengewoon on
billijk -een gehuwde onderwijzer de laan
uit te sturen en een gehuwde vrouwelijke
leerkracht te handhaven.
Terecht schreef indertijd de heer Scha
per: „Kan men het recht en billijk noe
men, dat ©en onderwijzer, hoofd van een
gezin met kinderen, wanhopig rondloopt
zonder middelen van bestaan, terwijl een
aPder gezin een dubbel inkomen heeft?
Wat ter wereld anders dan een dogmatisch
feminisme kan dit goed praten?
Zoo is het.
Aan den Raad van Colijnsplaat onze
gelukwensch met het behaalde succes.
is tegen ASTHMA, HOEST, KINKHOEST en
aandoeningen der ADEMHALINGSORGANEN
een van ouds beproefd ge nee el
Uitsluitend in Qrig. flacons.
Verlaagde prijs f 2.
Te®ein de duurte.
Maandagavond1 hebben ongeveer 6000
gemeente-arbeiders van de stad Parijs een
vergadering gehouden, waarin tegen de
duurte en voor een verhooging der ]oo-
nen werd betoogd. Na afloop van de ver
gadering trok men in optocht naar het
stadhuis om daar de betooging voort te
zetten, doch men stiet op politie, die
den stoeit uit elkaar trachtte te drijven.
Jïr ontstond een botsing, waarbij de politie
aanvankelijk het onderspit moest delven,
doch, nadat versterkingen waren aangeko
men, gelukte het toch, den stoet aan
vankelijk uit elkaar te- drijven. Desondanks
Slaagden toch een drie-duizend betoogers
er in, door te dringen tot het Rastille-
plein. Na eanige schermutselingen werd
echter ook dit door dei politie schoonge
veegd. Enkele arrestaties hadden plaats.
De stijgenfde franc.
Tengevolge van de stijging van den
franc beginnen de prijzen der levensmid
delen behalve voor vleesch en melk, in
Frankrijk te dalen. Tegelijk neemt echter
de werkloosheid toe, vooral in de ex-
portindustrie. Verschillende modeateliers
hebben den werktijd reeds verminderd.
Uit Albanië.
Volgens berichten uit Belgrado is de
regeiering van Albanië er in geslaagd de
opstandelingen in bet Noorden van het
land te onderwerpen. Er werd een hevige
strijd gevoerd. D© vluchtende opstande
lingen worden thans door de regeerings-
troepen vervolgd. Of de revolutionaire
beweging definitief onderdrukt is, staat
nog niet vast. Man vreest, dat geheime,
krachten, die over aanzienlijke financi
eel© middelen beschikken, aan den ar
beid zijn om Achmeid' Zogoel ten val te
brengen.
Aan den opstand nemen de Mirdieten en
Malissoren deel. De regeering, die ver
wacht had, dat de opstand niet vóór
Januari zou uitbreken(l) heeft troepen
en gendarmerie naar het opstandige ge
bied gezonden.
Korte berichten.
Het bestuur der Nationale Mij. dei-
Belgisch© Spoorwegen overweegt een nieu
we verhooging der vervoertarieven, n.l.
van 10 pet. voor de reizigers en van
20 pet. voor de goederen. Het publiek
protesteert met klem tegen eventueele ver
hooging.
De geheele Italiaansche grens wordt
streng bewaakt door de- fascistische mi
litie om elk binnenkomen van personen,,
die daartoe geen verlof hebben, te ver
hinderen.
Maandagmorgen werd te Sofia de
voorzitter van de plaatselijke afdeeling
der agrarische partij Kosta Todoroff, in
één der buitenwijken in stervenden toe
stand aangetroffen. Met een hamer had
men zijn schedel ingeslagen. Men denkt
hier met een potitüken aanslag te doen
te hebben.
Het sovjet-congres, waarvan het
eerst heette, dat het was uitgesteld, is te
Moskou geopend. Zinovjeff en Trotskv
wc-rden van leidende functies ontheven.
Er gaat een gerucht, volgens het
welk Briand, Chamb riain en Mussolini
elkaar, na afloop van de Volkenbondsver
gadering, eigens aan de Zwitsersch-Ita-
liaansche grens zouden ontmoeten.
Volgens een bericht uit Mexico is
de opstandige beweging van veel grooter
omvang, dan uit de officieele berichten,
volgens welke, er nauwelijks 100 per
sonen aan den opstand deelnemen, blijkt
Gisteren hebben 20.000 Britsche
■mijnwerkers den arbeid hervat.
Collectief Arbeidscontract.
In „Ons Beginsel" deelt het hoofdbe
stuur van de Clhr. Kantoor- en Handels
bedienden mee, dat de directie van de
Handels- en Landbouwbank in principe
bereid was met de organisatie een eenvou
dig collectief arbeidscontract af te slui
ten. Echter kwam; na onderzoek, de di
rectie tot de. conclusie, dat het deel van
het personeel, dat georganiseerd is in
genoemde vereeniging, te klein is, om
zoodanig contract af te sluiten.
We hopen nu maar, zegt „Ons Begin
sel", dat het personeel van deze bank
instelling de beteekenis dezer aangelegen
heden beseft. Of zouden we straks moeten
constate eren, dat het afsluiten van een
collectieve' arbeidsovereenkomst afstuit
niet op den onwil der directie, doch
op de onaandoenlijkheid van het per
soneel. Dat wareidroevig.
Een Franse hm an over den
heer Col ij n.
De Parijsche corresp. van het „Hbl.
schrijft:
D© „Monde Nouveau" bevat een artikel
van Charles Dupuy, lid van de Academie
des Sciences morales et politiques, over
den oud-minister H. Galijn. De schrijver,
die een uiteenzetting geeft vain de loop
baan van dezen staatsman, legt zijn be
wondering aan den dag voor de wijze
waarop de beier Öolijn „a redressé les fi
nances hoilandaises."
Ghartes Dupuy besluit met de verkla
ring dat de heer öolijn verdient, dat
hij als voorbeeld wordt gesteld wegens
zijn toepassing van de twee fondamenteele
deugden, flinkheid en doortastendheid, die
het geheele geheim, vormen van de kunst,
de financiën te beboeren en den voor
spoed der volken te bevorderen.
De Christelijke Vakbeweging.
Afgaande op den grooten ophef die van
de zijde der socialistische vakbeweging
telkens weer gemaakt wordt, zou men
onder den indruk kunnen komen, dat
alleen de socialistische vakbeweging be
teekenis heeft en vooruitgaat in ledental.
Het orgaan van den Qhr. Metaalbewer-
kersbond herinnert daaraan eu wijst er
dan op, dat de dhr. vakbeweging juist
procentsgewijze het sterkst toeneemt.
Het N.V.V. ging het eerste halfjaar
1926 met 2405 of 1.2 pet., bet R.K.V.
met 2280 of 2.4 pet. en het 'G. N. V.
met 1824 of 3.6 pet. vooruit wat het le
dental betreft.
Ditzelfde verschijnsel geldt voor de me
taalbewerkersbonden, naar wat betreft de
eerste negen maanden van 1926-
In deze drie kwartalen ging de socia
listische Metaalbewerkersbond met 838 le
den of 3.4 pet. van zijn totaal ledental
vooruit en de Christelijke Metaalbewer
kersbond met 276 of 5.9 pet. van zijn
totale ledental.
Cijfers zeggen soms meer dan groot
geschreeuw. Zij bewijzen hier dat ver
houdingsgewijs de „Christelijken" het
meest winnen. Dezen winter met kracht
gewerkt om- de cijfers nog meer in haar
voordeel te veranderen.
De V r ij hei d bonders gaan heen.
In de raadsvergadering der gemeente
Enschede heeft gisteravond een langdurige
bespreking plaats gehad naar aanleiding
van het voorstel van B. en W. tot wijziging
van de pensioenpremie voor gemeente
ambtenaren en werklieden en deze te
brengen van 6 op 3 pot. Deze 6 pet. pen
sioenpremie was tot stand gekomen bij de
behandeling der gemeente-begrooting 1925,
tegelijk met de 100 opcenten op de Ver
mogensbelasting. De fractie van den V. B.
kon zich niet met het voorstel, om deze
pensioen-premie gesepareerd te behande
len, niet voreenigen en wenschte de 100
opcenten aan het voorstel te koppelen.
Bij stemming bleken 20 leden vóór het
voorstel van B. en W. en 5 tegen, n.l.
de lieeren Petri, Noyon en Menko (V. B.),
Do Bruyn (R.K.) en Kers (Chr.-H.). De
aanneming van het voorstel gaf den heer
Petri aanleiding om namens de V. B.-frac
tie te verklaren, dat ze als raadsleden
zullen bedanken.
De geheele raadsfractie neemt dus ont
slag.
Het Belgisch tractaat.
Het federatiebestuur van de Alg. R.K.
Werkgeversvereeniging in Nederland heeft
te Amsterdam vergaderd over het trac
taat NederlandBelgië, naar aanleiding
van het verzoek van de Haarlemsche Dio
cesane R.K. Werkgeversvereeniging, om
een request te zenden aan de Eerste
KameT, om door nadere onderhandeling
te trachten het kanaal AntwerpenMoer
dijk uit het tiactaat te elimineeren.
Na uitvoerige discussies werd dit voor
stel verworpen door de vier diocesane
R.K. Werkgeversvereenigingen uit Utrecht,
Breda, 's Hertogenbosch en Roermond.
Door deze verwerping is komen vast
te staan, da.t van iedere actie tegen het
tractaat bij de Eerste Kamer zal worden
afgezien.
Tegen revolutionnaire
propaganda..
B,ij de Tweede Kamer is ingekomen een
adres van het dagelijksch bestuur van
den Nat. Bond tegen Revolutie, houdende
verzoek te willen bevorderen, dat revo
lutionaire propaganda hier te lande door
middel van propaganda-films niet worde
toegelaten.
Gewetensbezwaren tegen het
stem me n.
Een gehuwde vrouw te Eemnes (Utr.)
die het vorig jaar gewetensbezwaar had
deel te nemen aan de stemming voor
Tweede Kamer liep deswege een pro-
3-verbaal opDe Kantonrechter te
mersfoort veroordeelde haar terzake
overtreding van de Kieswet tot 50 cents
boete of 1 dag hechtenis. Ook tegen het
betalen van de geldboete voerde de juf
frouw gemoedsbezwaren aan en ze gaf
te kennen de opgelegde hechtenisstraf te
willen uitzitten. Hiertoe werd ze echter
niet in de gelegenheid gesteld. Thans is
door den deurwaarder beslag op haar
inboedel gelegd en deze zal 1 December
publiek verkocht worden. In het Kanton
Amersfoort is dit het eerste geval dat
Kieswetovertreding tot zulke uitersten ge
leid heeft.
De Koninklijke Familie.
Naar gemeld wordt heeft de Koninklijke
familie het voornemen om in Üen voor
middag van Dinsdag 30 Nov. van Het
Loo naar de residentie terug te keeren.
S. D. A. P. en N. V. V.
„Hot Volk" bericht, flat thans is sa
mengesteld de commissie uit S. D. A. P.
en N. V. V., die tot opdracht heeft de ver
houding tusschen deze beide lichamen
te bestudeeren.
Do S. D. A. P. heeft daarvoor aange
wezen de heeren Vliegen, Albarda en
Henri Polak, terwijl het N. V. V. de
heeren Stenhuis, Brautigam en Kupers
aanwees.
De Burgemeester van Goor.
Het lid der Eerste Kamer de heer De
Savornin Lobman heeft tot den Mi
nister van Binnenlandsche Zaken en Land
bouw de volgende vragen gericht:
lo. Heeft de Minister kennis genomen
van liet verslag in het Nieuws- en Adver
tentieblad voor Borne, Zenderen, Hertme
en Bornerbroek van 13 Nov. 1.1, van een
door den burgemeester van Goor gehou
den redevoering, uitgesproken op een
feestvergadering der afdeeling Borne van
de S. D. A. P. en den Bornschen Be-
stuurdersbond, d.d. 6 Nov. te voren, met
name van de volgende passage:
De ontwapening b.v. die komt ook
zoo vast als 2 X 2 4. Diezo eisch is
ook reeds doorgedrongen tot de kerke
lijke partijen. Ook tot de R.K. arbeiders.
We moeten er echter op uit, propaganda
maken.
Ook de relletjes in Assem zijn mede
ons werk. De meesten begrijpen, dat
het leger een rotzooi is. Ze hebben
geen achting en eerbied meer voor
meerderen. Als wij maar werken, drin
gen onze eischen wel door. Er wordt
gezegd: Ontwapening is alleen inter
nationaal mogelijk, maar wij kunnen
in Nederland gerust beginnen, ons le
ger en vloot is toch niks?
2o. Is dit verslag, wat het wezen der
zaak betreft, juist?
3o. Zoo ja, acht de Minister het oor
baar, dat een burgemeester, zij het ook
buiten functie, op een door een groot
publick bezochte vergadering, waarvan ver
slag in de pers verschijnt, met blijkbar®
instemming constateert: dat de relletjes
in Assen mede het werk zijn van do
partij, waarvoor hij optreedt, dat „de mees
ten" begrijpen, dat een grondwettige in
stelling als het leger „een rotzooi" is,
en dat „de meesten" geen achting en
eerbied meer hebben voor degenen, waar
aan zij krachtens de wet gehoorzaamheid
verschuldigd zijn?
4o-, Zoo neen, is Zijn Exc. dan voor
nemens, uit zijn afkeurend oordeel con
sequenties te trekken en, zoo ja, welke?
Geen nieuwe torpedojagers.
E© heeren Oud c.s. hebben Amende
menten ingediend tot het schrappen der
gelden voor het aanbouwen van een on
derzeeboot voor den dienst in 'Nederland
en van twee torpedojagers (1929).
Verbetering. In het artikel van
den heer J. F. Heemskerk in ons num'mer
van gisteren is een zinstorende "fout blij
ven staan, die verbetering behoeft. In de
tweede kolom; regel 20' van boven staat
„onlogisch". Df;t moet zijn, zooals ook uit
het verband wel blijkt: „logisch".
Middelburg. Bij B. en W'. is een verzoek
ingekomen voor het plaatsen van een
courantenkiosk op bet verhoogde gedeelte
van de Markt tegenover de Lange Delft.
Bij de gevoerde schriftelijke ge-
dachtenwisseling tusschen Bi- en W, eener-
zijds en de commissie van financiën en
fabricage anderzijds, werd o.a. gevraagd
of voor het zweimonderricht van het po
litiepersoneel geen bedrAg op de begToo
ting moet worden gebracht. B. en W(. ant
woorden hierop, dat voor 1925 f 125 werd
uitgetrokken en voor 1926 f 100, doch dat
destijds uitdrukkelijk is vastgesteld, dal
het niet op den weg van de gemeente
ligt om' het eenmaal aangeleerde zwem
men 'blijvend te doen bijhouden. B. en W.
beantwoorden daarom de> vraag van de
0. v. F. ontkennend.
Op een vraag hoever het onderzoek
is gevorderd naar het maken van een
betere zwemgelegenheid antwoordt het,
college; dat met betrekking tot deze zaak
reeds verschillende besprekingen zijn ge
houden >en inlichtingen elders gevraagd
Zoodra' de daarvoor gevormde commissie
rapport heeft uitgebracht zullen B. en
W'. dit punt overwegen.
De comm. van fabricage had gemeld,
dat zij zich slechts dan melt het voor
gestelde bedrag voor bestrating kan ver
eenigen, indien de verbetering der bestra
ting voor de Lang© en Korte Delft hier
onder begrepen is. "Mocht deze verbete.
ring niet plaats vinden, dan verwacht zi)
dat het totaal bedrag met de geraamde
kosten voor bestrating in Lange en Korte-
Delft volgens de gegeven toelichting, zaL
worden verminderd. De meerderheid dei-
commissie is van gevoelen dat daar in
1927 het spraeimeixemi der singels wordt
voorgenomen, het onderhoud der overige
wegen en voetpaden, gedeeltelijk naar een
volgend jaar kan worden overgebracht en
dat voor 1927 met f 7500 volstaan m'oet
worden. Do minderheid der commissie
vercenigt zich met het voorgestelde be
drag.
Hierop Antwoorden B. en W|. dat in
ieder geval in '1927 de bestrating: van
Lange en Korte Delft moet worden ver
beterd. Wanneer eventueel in 1927 nog
niet tot bestrating of tot asphaltbedek-
king met maken van tegeltrottoirs mocht
worden overgegaan, zoo zal toch een alge
heel© bestrating en herstelling behooreni
tet geschieden. Daarmede is natuurlijk een
aanzienlijk© uitgaaf gemoeid Er is voort
de wegen en voetpaden gerekend op f 75Ö
voor klopp'en van oudei steen of aankoop
van geklopte steen of grind. Naar zich
thans laat aanzien zal in 1927 nog hit
wat keien-materiaal vrij komen. Het klop
pen daarvan geschiedt in den regel door
