SIER
No 44
Zaterdag SO November ItiS#
41e Jaargang
Wie spreekt daar?
TABAK
f .7.
de Ü4
WAAR
VOOR UW GELD
EERSTE BLAD.
HET ABUES
A. WI LKB
Binnenland.
Uit de Provincie.
Pijnen in
rttg en lendenen
Kloosterbal&em
verdrijft de pijn
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZU1DEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Gees
Tel.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Hrma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
y Losse nummersf 9.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
git nummer bestaat uit 2 bladen.
V* Gommunistische woelingen.
De Communistische woelingen in Indië
«loeten als een verschijnsel van ernstigen
aard worden aangemerkt.
't Is waar, de opstand, als dat woord in
dit verband gebruikt mag worden, is in de
kiem gesmoord en verwacht mag worden,
dat dank zij het krachtig optreden van de
autoriteiten, verdere ongeregeldheden zul
len uitblijven.
De Regeering is van verschillende kan
ten aangemaand om doortastend op te tre
den, omdat ook hier zachte heelmeesters
veel kwaad kunnen brouwen, en wij twijfe
len niet of zij zal toonen hare roeping te
verstaan.
Daarmede mag echter deze zaak niet als
afgedaan worden beschouwd.
Want wat baten op den duur al derge
lijke maatregelen als eenmaal de revolutie-
beginselen hebben postgevat in de harten?
Dan blijft het vuur van den opstand
smeulen om straks in laaien gloed uit te
barsten.
En zoo is het toch eigenlijk.
Niet alleen in Indië, waar het geestelijk
«verwicht van de revolutiepredikers mis
schien grooter is dan in ons land, maar
•ok hier.
De ongeregeldheden te Assen zijn er het
bewijs van.
En nu zegge men niet, dat 'thier niet
aoo'n vaart zal loopen, omdat de Commu
nisten hier over weinig invloed beschik
ken en de S. D. A. P. van geweld afkee-
rig is.
Want zoo is 't niet. De Soc.-Democraten
aanvaarden nu reeds de verantwoordelijk
heid voor 't gebeurde te Assen en bekend
i« dat in de woelige dagen van 1918 van
•oc.-Dem. zijde meer dan eens is betoogd,
dat men van geweld volstrekt niet afkëe-
rig is.
Trouwens, het meer of minder revolutio-
*air optreden is niet het voornaamste.
De hoofdzaak is, dat stelselmatig de
harten worden gerevolutioneerd.
Daarmee moet ook met de b e s t r ij -
ding worden gerekend.
Willen wij sterk staan tegenover de re
volutiepogingen, dan hebben wij allereerst
aan den beginselstrijd aandacht te
•clienken.
En voorts is het noodig het kan nooit
genoeg worden herhaald dat in dien
strijd allen die de anti-revolutionaire be
ginselen liefhebben ééne lijn trekken en in
den grooten strijd onzer dagen schouder
aan schouder staan.
Ijl ■HIIIIIIIIIHII
voor Manufacturen
Dames-en ttinderccnfectie
Tapijten - SSorrfiiJnen
Bedden - Ledikanten en
aanverwante artikelen ie
GOES BLUEST
•e stimuli van den Fransehen frank.
De Fraasche frank zet zjjn opwaart-
*ehe beweging voort en in de kringen
der Fra*sche fabrikanten en andere pro
ducenten begint dit zorg te haren, schrijft
de N. R. Crt. Hij wordt thans liooger
genoteerd dan sedert het ro or jaar het
geval is geweest. Voor de nijverheid die
*og betrekkelijk kort geleden hij den al
maar daleaden frank in het buitenland
300 gewillig koopers voor haar voort-
brengsele* vond, lijkt de gulden tijd al
voorbij. De wijnboeren, die hun oude
voorrade* snel hebben zien wegslinken,
toe* de Fransche wijn voor jiet buiten
land zoo goedkoop1 was, zitten nu met
wijn, die, na de belangrijke stijging van
de prjjze*, op de basis van het tegen
woordige peil van den frank voor de
wereldmarkt te duur begint te worden.
Op de Parijsche beurs is geconsta
teerd dat het buitenland thans ontzag
lijke bedragen aan franken koopt. Maar
wanneer die speculanten op het gunstige
♦ogenbik hun winst nemen, zulfien die
franken opeens weer op de markt komen
•n is ophieuw een scherpe daling te
vreeze*.
Korte berichten.
De executieve der Britsche mijnwer
kersfederatie heeft, na langdurig beraad,
aan de gedelegeerden conferentie geadvi
seerd, de districten te machtigen, onder
handelingen te voeren tot het verkrijgen
van de best mogelijke plaatselijke overeen
komsten. De gedelegeerden conferentie be
raadslaagt thans over dit voorstel.
W e g w ij z e r 1927
Van de* „Wegwijzer, jaarboekje ten
dienste der Christelijke actie in Neder
land" verscheen de tweede jaargang.
Met niet minder blijdschap dan het
vorig jaar begroete n wij deze uitgave. Wij
hebbe» hier toch te doen met een, we
zoude« hsfctet zeggen onmisbaar hand
boekje, voor ieder, die op welk gebied dan
ook, maar eenigszins meeleeft.
Een kleine greep uit den rijken inhoud
zal dit duidelijk maken. Wij noemen
slechts: Kalender 1927 met rooster voor
Bijbellezen, Posttarieven, Ministeries se
dert 1888, samenstelling Staten-Generaal,
organisatie A. R. partij en C. H. Unie,
allerlei bijzonderheden omtrent verschil
lende Kerken, organisaties op sociaal ge
bied, Christelijke inrichtingen voor hooger,
middelbaar en lager onderwijs, voorts bij
zonderheden omtrent zending, philaintro-
pie, ziekenverpleging, enz.
Zoekt men de namen van ministers,
hoogleeraren, gedeputeerden, enz., men
vindt ze hier.
Wil me<n iets weten omtrent musea, dit
boekje wijst den weg. Wenscht men het
adres te weten van een christelijk dag-
of weekblad, men zoekt het hier niet
tevergeefs.
Aan de N.V. Dagblad „De Rotterdam
mer" mag eien woord van dank voor de
verzorging van dezen betrouwbaren Weg
wijzer, niet worden onthouden.
De communistische woelingen
op Java.
Te Soerakarta vielen veertig ge wapen
den qm middernacht een inlandsch hoofd
van de politie aan, maar de aanval werd
afgeslagen. Een gearresteerde communist
verklaarde, dat 500 man het voornemen
hadden denzelfden nacht de politie-ka-
zerne aan de Zuidgrens van de stad aan
te vallen, met het doel 92 arrestanten
te bevrijden. Intijds getroffen maatregelen
voorkwamen den aanval.
In West-Java is het rustig gebleven,
in Bantam hadden de troepen kleine scher
mutselingen mpt de verzetslieden, maar
tot een bepaald contact met .den vijand
kwam het niet.
Moenthalib, de hoofdleider voor het ver
zet oj> Midden-Java, verklaarde, dat dit
verzet uit Cheribon geleid werd, vaif
waaruit tienduizenden gelijkluidende brie
ven verspreid zijn, niet door middel van
de post, doch met behulp van beamb
ten van spoor en irrigatie.
Het Nederlandse h-B e 1 g i s c h
verdrag.
De heer Van Vuuren, een der vijf
R.-K. afgevaardigden, die in' de Tweede
Kamer stemden tegen bovengenoemd
verdrag, motiveert nog eens als volgl
zijn stem in een zijner „Politieke Bab
beltjes" in „Ons Noorden":
„M.i. was dit Tractaat onaannemelijk
alleen om zijn oorsprongswille, gehore*
als het is uit het opbod naar Parijs va»
onzen minister van Buitenlandsche Zake»
in 1919 en uit de daar do-or België ge
stelde .eischen van afstand van gebied
en van militaire verbintenissen. Als ge-
v.o.g .daarvan stonden Nederland en België
bij de onderhandelingen tegen elkaar, niet
als twee goede buren, die beiden vriend
schappelijk met elkaar hun wèderzijdsche
belangen in vriendschap regelen, maar als
aan den oenen kant een door overwin
ningsroes en bondgenootensteun over
moedig eischer en als aan den anderen
kant een tegenover overmacht en over
winningsroes deemoedige wederpartij.
Het Tractaat was voor mij daarnaast
onaannemelijk, omdat het gaf een een
zijdig tegemoetkomen aan Belgische wen-
schen, zonder dat onze grieven, in hoofd
zaak andere onderwerpen betreffende dan
met de kanalen in verhand stonden, ter
sprake kwamen, zo-odat wij in ruil kregen,
niet veel meer dan de idealistische ver
wachting, dat België ons in ruil voor
onze gulheid zijn hartelijke vriendschap
zou bieden en' de mogendheid ons verder
met rust zou laten. Ik verwachtte eer,
dat, zooals het gewoonlijk gaat, de
brutale, aan wie men begint de halve
wereld te geven, daarin minder reden'
vindt tot dankbaarheid dan tot vertrouw-
vol opvorderen van de andere helft. He
laas ik zeg het niet tot mijn eer
maar indien de wereldgeschiedenis mij
in iets het geloof heeft doen verliezen,
dan is het in' foelanglooze vriendschap
van groote en kleinere mogendheden.
Her classificatie Hulppost- e*
T e 1 e f .O o n k a t o r e
D« Directeui-G«n*ra»l der Postereij* e*
Telegrafie heeft een regeling ontworpen',
waarnaar .de hulppost- en telefoonkan
toren op het platteland, ingaande 1 Janu
ari 1927, opnieuw zullen worden gerang
schikt naar den omvang van het verkeer.
Naar aanleiding hiervan heeft de Ned.
Bond van Kantoorhouders bij den Post
en Telegraafdienst een uitvoerig gedocu
menteerd adres aan den Directeur-Gene
raal en de Commissie van Overleg voor
het P. T. T. bedrijf gezonden.
In dit adres wordt - met erkenning
van de voorgestelde ondergeschikte ver
beteringen in het huidige classificatie
stelsel er op gewezen, dat de ont
worpen regeling een indirecte verkapte
verlaging js van gemiddeld minstens 12.5
pCt; dat hierdoor de totale salarislast
van de ruim 1000 kantoorhouders in Ne
derland met meer dan f 150.000 per jaar
in de toekomst verminderd zal worden.
Daar het de bedoeling van de Regeering
niet kan zijn na de algemeene salaris
verlaging van 1925 op deze groep
van plattelandsambtenaren nu weer een
incidenteele salarisverlaging toe te pas
sen, dringt deze organisatie er met klem
op aan dit ontwerp niet ongewijzigd in te
voeren.
J u s t i tiebeigro ot i n g.
Aan de Memorie van Antwoord1 inzake
de Justitieibegrooting is het volgende ont
leend:
Een wetsontwerp betreffende flesschen-
t.rekkerij is aanhangig hij den Raad van
State.
A.an de hand van het rapport der
StaiatscommissieMjimburg zal dei Minister
nagaan, weikei punten van h u w e 1 ij k s-
r echt rijp voor wijziging kunnen worden
geacht.
In een beoordeeling der vraag of de be.
staande Zonda gsweit niet meer vol
doet, wil dei minister liever niet treden.
Ten aanzien van bestrijding van z e-
d e 1 o o s h e i d en pornografie is de mi
nister diligent.
De minister blijft voorshatnds van mee-
ning dat, ten aanzien van de ook door
hem mict bezorgdheid beschouwde toe
standen op dans ge bied, voor zoover
daartegen van overheidswege kan worden
opgetreden, in de eerste plaats voor de
plaatselijke overheid een taak is wegge
legd.
J. Linthorst Hornaf
Gisternacht is te Havelte overleden de
oud-commissaris der Koningin in de Pro
vincie Drente de heer J. Linthorst Homan
in den ouderdom van 82 jaar.
Oud - minister De Visser.
Dr J. Th. de Visser zal op 9 Febr.
e.k. den 70-jarigen leeftijd bereiken.
Er heeft zich een comité van huldiging
gevormd uit vrienden en vereerders van
dr De Visser die op velerlei terrein in
zijn welbesteed leven werkzaam was.
Dit comité wordt gesteund door velen
'die hun instemming met het doel heb
ben betuigd.
H et N ede r l.-B el g i s ch ver
drag. Dioor dein beer mr Joh. Adriaan
se (V.D.) lid van dei Prov. Staten van
Zeeland, is aan Ged. Staten de vraag
gesteld indien niet vroeger mogelijk, al
thans in de eerstvolgende zitling der Prov.
Staten tei willen mededeelen of en zoo
jal welke schadelijke gevolgen naar het
oordeel van het college, speciaal voor
Zeeland en bijzonderlijk ten opzichte van
da "Waterstaatsbelangen, zijn te wachten
van eventueel e ratificatie van het door
de Tweede Kamer reeds gevoteerde ver
drag met B'eilgië-
Da heier Adriaanse heeft aan dit ver
zoek de volgende toelichting bijgevoegd:
Ged. Staten hebben aan de Regeering
reeds tweemaal advies over het Verdrag
uitgebracht, maar kunnen geen dier ad
viezen publiceeren, waar vanwege de re-
geering daartegen bezwaar wordt gemaakt.
Waar deze zaak er een is van buitenge
woon algemeen belang maar niet het
minst voor Zeeland, komt het onrede
lijk voor maar ook onbegrijpelijk dat deize
uit den aard1 der zaak gewichtige advie
zen, immers uitgaande van het Provinciale
College, tot welks competentie en rechts
macht behoort wat de Waterstaatsbelan
gen der Provincie betreft, aan de pu
blieke kennis worden onthouden.
Afgezien van de vraag of Staatsrech
telijk Gc-d. Staten zich in deze aan een
vanwege de Regeering opgelegde geheim
houding hebben te onderwerpen, vooral
waar mag worden verwacht, dat Ged. Sta
ten het groot belang van publieke ken
nisneming zullen inzien, komt het mr.
Adriaanse voor, dat, nu zelfs Zeeland
det wetenschap van bedoelde adviezen
moet missen, heit hoogst gewenscht is dat
althans Ged. Staten hun op kennis van
zaken berustend oordeel over de gevol-
-gen voor Zeeland van het Verdrag aan de
Statenleden s.c. aan de Prov. Staten doen
kennen, omdat, moge het al zijn, dat
Ged. Staten eenerzijds de Regeerinig van
bericht en advies moeten dienen, ander
zijds zij Prov. Staten, wanneer dit wordt
verzocht, bezwaarlijk mogen onthouden
die inlichtingen een buitengewoon pro
vinciaal belang betreffend, waartoe zij,
speciaal uit kracht van hun ambt het
best in staat zijn.
Regeling van het loodswezen.
Aan de Memorie van Antwoord op de
Marinebegrooting is het volgende ontleend:
De voorloopige regeling, getroffen tus-
schen het Nederlandsche en het Belgische
loodswezen komt neer op een beperking
der concurrentie zoodanig, dat het Belgi
sche loodswezen voor het Oostgat slechts
1 loodsvaartuig mag gebruiken om met het
Nederlandsche te concurreer en en Neder
land dezelfde verplichting ten opzichte van
de Wielingen op zich neemt.
De vraag, waaraan het is toe te schrij
ven, dat de opbrengst van de loodsgelden
voor Antwerpen zoo verminderd is, moet
op een vergissing berusten. De opbrengst
was f 20.667,14 tegen f 17.833,89 over 1924.
Aangezien het aantal door Nederlandsche
loodsen bediende schepen steeg van 905 in
1924- tot 1403 in 1925, zou de opbrengst
over 1925 ruim f 5000 meer hebben be
dragen, indien de lagere koers van de Bel
gische franc dit niet belet had.
't Is niet de bedoeling, bij de vaststelling
van het aantal loodsen voor de verschil
lende zeegaten te karig te zijn, echter is se
dert de scheepvaart op den Nieuwen Rot-
terdamschen Waterweg abnormaal druk,
als gevolg van de staking der Engelsche
mijnwerkers, terwijl ook rekening moet
worden gehouden met den nieuwen toe
stand, die bij het tot stand komen van het
Ned.-Belg. Verdrag in het 6e district zal
intreden.
De schipper G. Moederzoon is over
geplaatst van het wachtschip te Willems
oord naar dat te Vlissingen.
De minister van financiën maakt be
kend, dat ten behoeve van 's Rijks schat
kist is ontvangen bij den inspecteur der
directe belastingen, enz. te Middelburg,
f 453,17, wegens te weinig betaalde belas
tingen over de belastingjaren 1922'23 tot
en met 1925'26.
Middelburg Gisterenmiddag brak in de
Langedelft ter hoogte van het Grand
Hotel heit lemoen vain een rijtuig, waar
mede eien drietal personen naar het sta
tion werd gebracht. Heit paard1 schrok
en lietp dwars de straat over, waardoor het
rijtuig tegen de stoep aan slingerde. De
voerman viel of sprong van dein bok, het
rijtuig bleef staan en de inzittenden haast
ten zich heit te veriaten. Het paard was
los geraakt en sloeg op hol. de Langedelft
verder in en toen de Segeerstralat, waar
het kwaim te vallen. Persoonlijke ongeluk
ken kwamen niet voor, doch het paard
liep kwetsuren op1, terwijl het rijtuig ook
beschadigd werd.
De storing in dei levering van elec-
trischen stroom heeft gisteren alhier en
te Vlissingen ongeveer 1 uur en 50 mi
nuten geduurd, wat voor vele bedrijven,
die met mlotoren werken, een groot on
gerief was. Ook vele winkels en kantoren
hadden grooten last ervan, vooral
ook door het donker najaarsweer en het
vroeg invallen van dei duisternis. In ver
schillende winkels verkocht men bij kaars
en petroleumlicht en zij, die nog gas heb
ben, blonken ditmaal bijzonder uit. Ook
da tralm heeft gedurende dien geheelen tijd
stil gestaan ein dat heieft zulk een opeen-
hooping van reizigers gegeven, dat later de
traim'mien versterkt moesten worden en
het ©enigen tijd duurde voor de dienst
weer geheel normaal was.
Vlissingen. Abattoir. Naar aanlei
ding van het schrijven van dei directie
der stoomvaart-Mij. „Zeeland" waarbij zij
mededeelde op dit oogenblik geen over-
- ewnkomst betreffende den houw van ee»
m 'nu i j
door kom* he>
dof er nog «poKc-s *yr>,
die van de x
HAn op den TAK springen?
Zy hebben hef ware nog nlef onfdeW
Koop'dus goede tabak
en uolgl hel voorbeeld van de duizenden
dl* reeds long oritdeki hebben dol t>q
matigen prgs
-j onouerlrbffjtn in kwaliteit is'
centrale slachtplaats tei kunnen treffe*,
hebben B. en W:. met het gemeentebestuur
van Middelburg de onderhandelingen ovei
deze aangelegenheid: voortgezet. Ten ein
de tot een oplossing te kunnen kornet*
over dei vraag in welke gemeente en op
welke plaats het aanbeveling verdient het
abattoir voor rekening van Middelburg
en Vlissingen tei 'stichten^ achten B- e*
W'. vah Middelburg en die van Vlissinge*
het gewenscht, een commissie te benoe
men, bestaande uit enkele deskundige*,
buiten beide gemeenten woonachtig, di*
daarover advies zou kunnen uithreinge*!.
In verband hiermede stellen B. en W.
den Raad voor 'hen te machtigen ami, i«
salmenwtrking met het gemeentobestuu*
van Middelburg, over te gaan tot het
benoiemen van een coinlmissie van des;
kundigen, hierboven vermeid; en hen dalai#
voor een b]ahc|o crediet te verleene*.
In plaats van den heer K. P. 1.
Plouvier, cüei niet meer in aanmerking
wenscht te komen voor lid van het burg.
armbestuur, luidt het dubbeltal da hed-
ren J. L. Buising en E. Andriessea.
Goes. Moedercursus. Wij vestige*,
bijzonder de aandacht van een deel onze»
lezeressen (de gehuwde vrouwen en d*
meisjes, die binnenkort denken te trou
wen) op de advertentie in dit nr, betref
fende den moedercursus. Zulk een cursa*
is van groot belang, waarom wij da*
ook gaarne tot deelname opwekken. D«
kosten zullen zeker geen bezwaai zij*.
Door goede voorlichting kan aan tal va»
verkeerde gewoonten tijdens zwangerschap
en bij verzorging van moeder e* kind
een einde worden gemaakt.
Gisteravond hield de A.-R. Kiesver
eniging alhier haar 61ste jaarvergade
ring, die druk bezocht was.
Nadat de voorzitter de heer Bastmeijec
de vergadering met gebed en het lezen va*
een Schriftgedeelte had geopend, sprak hig
een bezielend openingswoord, waarin hij
wees op de politieke verwarring van de*
tegenwoordigen tijd, de noodzakelijkheid!
van beginselstudie en het wenschelijke va»
een eensgezind optrekken der rechtech*
partijen.
Na in herinnering te hebben gebrachl
de rede deze week door Mr Heemskerk i*
de Tweede Kamer gehouden, stelde spr.
de vergadering voor zich uit te spreke*
in de volgende motie:
De a.-r. kiesvereeniging „Nederland e*
Oranje" te Goes in haar jaarvergadering
in grooten getale bijeen, voelt zich gedron
gen haar dank uit te spreken aan Mr
Heemskerk voor 't in zijn rede van 16 Nov.
1.1. in de Tweede Kamer der Staten Gene
raal gehouden pleidooi tot herstel der sa
menwerking van de Christelijke groepen;
uitsprekende haar begeerte tot herstel
der Christelijke coalitie, die door Gods ge
nade reeds zooveel goeds tot stand mocht
brengen en gedurende haar bestaan het
aangewezen middel bleek tot een zoo drin
gend noodige krachtige verdediging van d*
Christelijke grondslagen van ons volks
leven;
en besluit van deze motie mededeeling t*
doen in de pers, opdat ook andere kiesver-
eenigingen van rechts met deze motie va*
haar instemming kunnen blijk geven i*
de pers.
Deze motie werd z. h. st. aangenomen.
Het jaarverslag van den secretaris, de*
heer Dekker, was in opgewekten toon ge
steld. Het ledental der vereeniging klor*
tot ruim 200, terwijl staande de vergade
ring nog een tiental nieuwe leden werd in
geschreven. Over het bezoek der vergade
ringen viel niet te roemen.
De penningmeester, de heer Laport, had
groote uitgaven gehad, in verband met d®
viering van het 60-jarig bestaan, maar koa
toch melding maken van een batig said*
van f 125,58, waarvan echter nog enkel»
uitgaven betaald moeten worden.
Onder applaus der vergadering bracht
