Prtfikfcearteü.
Kerkntaws.
Sgffigfflgs Meaws
laatste BerieMei.
Staien-Seoeraal.
Laai- bi Maten.
rug en lendenen
Kloo&terh&l&em
SfHJNHASDT's
Zenuw-Tabletten 75 ct
Laxeer-Tabietten 60 ct
Hoofdpijn-Tabletten 60 ct
Hebt Pij pi/H in
verdrijft de pijn
j Doos 3O -60- 90ci.
Tube 80ct.
gBfj Apoth.en Drogisten
gadering had gevraagd of het comité de
actie moet voortzetten en op den steun
der aanwezigen kan rekenen, waarop toe
stemmend werd geantwoord, werd de ver
gadering gesloten.
Waarschuwing. Het bestuur
van de Provinciale Emigratie Commissie
voor Zeeland brengt onder de aandacht
van belanghebbenden, dat uit ingekomen
berichten blijkt, dat een zekere Ch.
Smith, z.g. voorzitter van het Neder-
landsch Kolenbureau te Sashaton, pogin
gen aanwendt om emigranten te krijgen
voor Canada. Waar de laatste dagen in
de dagbladen voor dezen persoon wordt
gewaarschuwd wordt hen die naar Ca
nada willen emigreeren in overweging
gegeven eerst inlichtingen te vragen bij
bovengemelde Commissie.
Het secretariaat is gevestigd in de
DistrictsArbe-idsbeurs te Middelburg, al
waar mondelinge en schriftelijke inlichtin
gen steeds kosteloos en belangeloos wor
den verstrekt. i
Drama op zee. Gisternacht heeft
zich aan boord van de Harwich-boot „Ant
werp" van Harwich naar Antwerpen een
drama afgespeeld. Op de reede van Vlis-
singen werd n.l. een matroos afgezet,
die een schot in den buik had gekregen,
In hopeloozen toestand werd de getrof
fene naar het St. Joseph ziekenhuis ver
voerd. Het schip, van Engelsche nationali
teit, is naar Antwerpen doorgevaren.
De politie heeft gistermorgen den ver
wonde een kort verhoor afgenomen, waar
bij bleek, dat hij tot de Noorsche natio
naliteit behoort.
Hij maakte als passagier de reis van
Antwerpen naar Harwich in gezelschip
van twee landgenooten en twee Duit-
echers, die te voren pis stokers .te Car
diff waren afgemonsterd en nu op weg
(naar Antwerpen waren, op zoek naar een
.ander schip.
Donderdag waren zij allen tegelijk aan
boord te Harwich gekomen en verkeerden
toen onder drankinvloed. Nadat de Duit-
schers naar kooi waren gegaan, bleven
ide Noren nog bijeen en kregen zij op
een oogenblik ruzie. Twee hunner moeten
toen met revolvers op hun kameraad heb
ben geschoten, met het bekende noodlot
tig gevolg. Een en ander gebeurde in
srolle zee. De twee Noren zijn te Antwer
pen door de politie aan boord gearres
teerd en in bewaring gesteld. De verwonde
is gistermiddag overleden.
Het lijk is door de politie, ter be
schikking van de justitie, in beslag, ge
nomen.
Goes. De zaal van de Chr. Bewaar
school was gisteravond geheel gevuld met
belangstellenden, toen de voorzitter van
den Chr. Besturenbond, dhr A. de Lange,
te half acht de openbare (propaganda)-
vergadering, uitgeschreven door het Chr.
Nat. Vakverbond opende. Na de opening
lop gebruikelijke wijze riep de voorzitter
iden velen aanwezigen een hartelijk wel
kom toe, en wees er op, dat propaganda
voor de Chr. vakvereenigingen en de Chr.
sociale Bonden (Patrimonium en Chr. Nat.
«Werkmansbond) dringend noodig is, daar
de zuigkracht van het socialisme vooral
vóór onze jonge menschen zoo sterk is.
De eerste spreker, dhr Hordijk, vrij
gestelde van den Chr. Metaalbewerkers-
bond, ?ette in een .^gloedvol betoog het
juiste doel der Chr. vakbeweging uiteen.
Dit wordt zoo dikwijls verkeerd begrepen.
iVele Christenen zijn wat eenzijdig in hun
oordeel en zeggen, dat de Christen al
leen zich met de hemelsche dingen mag
inlaten. Daarom geen strijd voor aardsche
goederen. Ook de S.D.A.P.'ers moeten niets
van ons hebben. Stenhuis heeft nog liever
dat de arbeiders ongeorganiseerd zijn, dan
flat ze zich Christelijk organiseeren.
Daartegenover stelde spr. het waarach
tige doel van de Chr. Vakbeweging in'
"t licht. Zeker, zij doet niet aan Evan
gelisatie en Zending. Maar de strijd om
een behoorlijke levenspositie gaat niet om
buiten de geestelijke dingen. Wij willen
als Christenen leven en arbeiden. Wij
willen voor Gods Woord buigen niet al
leen in de kerk, maar ook op maatschap
pelijk terrein.
In zoo menig opzicht zijn de maatschap
pelijke toestanden in strijd met Gods
Woord. Als Christen hebben wij de roe
ping en de plicht te zorgen, dat het op
maatschappelijk gebied gaat naar den
elseh van Cods Woord.
Daarom is Chr. organisatie noodig om
principiëele en practische redenen. God
ïs een Cod van recht en Hij duldt geen
«onrecht, ook niet op sociaal gebied.
Ten slotte doet spr. -ook een beroep op
0e medewerking der arbeidersvrouwen.
Nadat was gepauzeerd,„voerde dhr V e r-
meulen, vrijgestelde van den Chr. Bond
van Handels- en kantoorbedienden het
(woord om in het bijzonder de noodzake
lijkheid van het huisbezoek te bepleiten.
Daar D s v. d. -V i s, die een slotwoord
eou spreken verhinderd was, werd ten
slotte nog het woord gevoerd door den
heer R. Z u i d e rn a, die in het licht stelde
Ide groote beteekenis van de christelijke
Vakbeweging, wier strijd niet gaat om de
macht, maar om het recht, en met
aandrang de aanwezigen opwekte beslist
partij te kiezen en de Christelijke organi
saties naar vermogen te steunen.
De avond werd afgewisseld door zang
van het koor der N.C.G.O.V. dat zich
onder leiding van den heer Wolzak op
verdienstelijke wijze van zijn taak kweet
en enkele voordrachten, die zeer in den
smaak vielen.
De vergadering kan als uitstekend ge
slaagd worden beschouwd.
Vlissingen. Nu de autotra-ctïe bij de
gemeente-reiniging ongeveer een maand
in werking is, heeft „Het Volk" eens
geïnformeerd, of deze nieuwe inrichting
voldoet, en aan de verwachtingen beant
woordt.
Dit bleek volkomen het geval te zijn.
Natuurlijk moet het personeel nog met
het nieuwe materiaal loeren omgaan en
zal, als men er goed en vlug mee over
weg kan, het ophalen van vuilnis anders
dan tot heden geregeld worden. Is dit
spoedig het geval, dan zal de nieuwe
dienst minstens de bezuiniging brengen,
waarop hij de reorganisatie gerekend was.
Het bouwbedrijf hier ter stede mag
zich door de overplaatsing der marine-
opleiding en andere gunstige invloeden
in een opbloei verheugen, zooals we in
jaren niet hebben gekend. In de raads
vergadering van gisteren kwamen voor
stellen aan de orde tot verkoop van een
aantal perceel-en bouwgrond, tot een to
taalbedrag van bijna f 20.000.
St. Laurens. Donderdagavond vergader
de de anti-rev. kiesvereeniging onder het
voorzitterschap van den heer P. Boon.
In zijn op-eningwoord wees de voorzitter
op de belangrijke werkzaamheden, welke
de vereeniging wachten in verband met'
de a.s. verkiezingen van de Prov. "Staten
en voor den Gemeenteraad. Verschillende
vergaderingen zullen hiervoor noodig zijn,
In December zal een openbare vergade
ring worden gehouden, waarin de heer S.
Brandsma van Middelburg, zal spreken.
In de plaals van den heer P. Gilde', die
voor de functie van secretaris bedankte,
is de heer L. Davidse tijdelijk benoemd.
De voorzitter dankte den heer Gilde voor
het vele, dat hij gedurende 23 jaar voor
de vereeniging heeft gedaan.
Inzake de Gemeenteraadsverkiezingen
werd op voorstel van het Bestuur besloten
een Gemeenteprogram samen te stellen,
waarmede de te s.tellen candidaten hunne
instemming zullen moeten betuigen.
Drukke besprekingen werden gevoerd
over de propaganda voor de a.s. Staten
verkiezingen; algemeen was men er voor
reeds vroegtijdig te beginnen met lectuur
verspreiding. Besloten werd liet' Prov. "Co
mité uit te noodigen voor deze propa
ganda -enkele personen te verzoeken eeiï
artikel te schrijven, geschikt voor plaat
sing in De Zeeuw. Hiervan zouden een'
groot aantal overdrukken kunnen wor
den gemaakt ter verspreiding. Met de
redactie van het blad z.ou dan overleg
kunnen: worden gepleegd, of zij tot een
dergelijke maatregel bereid zou zijn.
Daarna leverde de voorzitter een in
leiding over „Overheid en Zondagsrust"
Op duidelijke wijze gaf spr. aan, wat in
deze de taak van de Overheid is, terwijl'
hij de moeilijke vragen, waartoe deze aan
gelegenheid aanleiding geeft, in helder
licht stelde. Op deze inleiding volgde een
uitvoerige bespreking, waarbij menig mis
verstand werd weggeruimd en vooral uit
kwam, dat er nog niet genoeg onderscheid
werd gemaakt, tusschen wat de Overheid
staat te doen en wat men persoonlijk
gaarne zou wenschen. Het was een leer
zame bespreking, waarhij de begrenzing
van de Overheidstaak het moeilijke punt
bleek te zijn. Hierop werd echter het
juiste licht geworpen.
Terneuzen. Hoewel dienstdoende tot den
avond yan 31 October, nam Zaterdagmid
dag de heer C. Klaassen, Inspecteur van
Politie alhier afscheid van zijn man
schappen en autoriteiten, om den dienst
met eervol ontslag wegens pensioen te
verlaten. Deze plechtigheid droeg een of
ficieel karakter. De 71-jarige inspecteur
heeft dan 40 jaar achtereen de inspectie
waargenomen. Veel arbeid heeft hij ten
goede van de gemeente verricht.
In een havenplaats als Terneuzen kwam
het zéér te stade, dat hij o.m. Deensch,
Noorsch, Spaansch, evengoed sprak als
Fransch, Duitsch en Engelsch. Hij blijft
als waterschout nog in functie.
Met liem gaat een hoogst bekwaam.
p(plitieman dit korps verlaten.
Ned. Herv. Kerk.
Zestal te Meppel (vac.-J. H. Buindnk) Dr
A. H. Edelkoort te Dedemsvaart; Jac. Poort
te AlmenG. J. Waardenbnrg te Zierikzee;
D. Kuilman te Borne; G-. Mol te Heerlen
W. A. Zeydner te 's-Heerenberg.
Beroepen te Kamperland (toez.) A. M. van
der Most van Spijk te Opwierda (Gr.);
te Hedel L. G. Bruijn te Osne.
Aangenomen naar De Lier door J. Rooü
te Vriezenveen.
Bedankt voor Oplieusden P. Kujjlman te
Houten.
R.-K. Kerk.
De Bisschop van Breda beeft benoemd tot
kapelaan te Westdorpe, deU beer G. Rom-
bouts, priester van bet Seminarie.
Te Tien bo ven is vanwege de Geref.
Kerk buiten 'het Synodaal verband een per
ceel grond gekocht in de kom van bet dorp
tegenover het bestaande -kerkgebouw der Geref.
Kerk .Reeds heden zou, volgens bet „Hbl.",
met den bouw van een hulpkerk begonnen
worden.
Tot de Evangeliebediening in de
Herv. Kerk is door bet Prov. Kerkbestuur van
Overjjsel todgelaten de heer F. E. T. Keiling
te Amsterdam.
Zondag 31 October 1926.
Ned. Herv. Kerk.
Goes), vm. ds de Vries (herdenking Kerk
hervorming), nam. ds Steinz, av. ds
Homburg (collecte voor de Bijbelver
spreiding)
Wilhelminadorp, vm. ds Steinz, nmi. geen
dienst.
Geref. Kerken.
's-Gravenpolder, vm. ds Sclieele, nm.
leeskerfk.
Bij Apotb, en Drogisten
Ongelukken. Te Beek over
leed aan inwendige kneuzingen de 70-
jarige M. die op het terrein van Staats
mijn Maurits onder een met hout bela
den kar was gekomen. De arbeider
S. uit Vaals, die op de- cementfabriek
te Vijlen door een drijfriem werd ge
grepen en wien daarbij een arm bijna
werd afgerukt, is aan de- gevolgen der
bekomen kwetsuren in het hospitaal over
leden. Te Deventer is h-et 11-jarig
zoontje van R. door een- vrachtauto
overreden en gedood. Den bestuurder van
de auto treft geen schuld.
Kindermoord. In verband met
de gerechtelijke lijkschouwing van een
te Spankeren gevonden kinderlijkje is de
19-jarige ongehuwde E. gearresteerd en
gevankelijk naar Arnhem overgebracht als
verdacht van kindermoord van het jon
getje waarvan zij was bevallen,
Een d o 1,1 e koe-, Te Sprang
(N.-Br.) brak achter de woning van den
arbeider S. diens koe los. Met behulp
van anderen wist S. het dier weer te
grijpen, dat echter zoo woedend was ge
worden, dat het S. in de- sloot wierp
en zoo weer vrij kwam. Op een stuk
weiland moest de dolle koe worden dood
geschoten.
Dat zijn n.u de vredesmen-
schen. Tijdens een debatvergadering eer
gisteravond te Amsterdam, gehouden, op
initiatief van de Vredesgroep Amsterdam,
waar het onderwerp: „Is dienstweige
ring gewete-nseisch werd behandeld,
kwam het tot een incident.
De beide sprekers, ds- H. C. Barthel
(pro) en dr P. II. Ritter (contra) wa
ren in onderling overleg overeengekomen,
dat bjj loting zou worden bepaald, wie
het eerst zou spreken, en, dientengevolge
voerde dr Ritter het eerst het woord.
Aanvankelijk had de vergadering een
rustig beloop, tot het oogenblik, dat spre
ker betoogde, dat de- consequentie van
dienstweigering zou zijn, weigering om
belasting te betalen. Hij voegde daar de
opmerking aan toe, dat hij persoonlijk
graag zijn belasting betaalde, omdat een
groot deel van het geld werd besteed
voor den steun aan, werkloozen.
Dit had tengevolge, dat een aantal in de
zaal aanwezige werkloozen hardop begon
te lachen.
Dr Ritter vatte hierop vlam en pro
testeerde met klem tegen het feit, dat
er een hoongelach opging, als hij hier
in dezen kring getuigde van zijn gemeen
schapszin. Dit bleek echter olie op het
vuur en de interrupties en protesten wa
ren nu niet meer van de lucht, waar
op de spreker steeds heftiger reageerde.
Tenslotte deed de kreet „huichelaar" den
beleer overloopen; met de verklaring, dat
hij niet langer wenschte te spreken voor
een gehoor, dat twijfelde aan zijn goede
trouw, verliet hij de zaal.
Nadat de voorzitter stilte had ver
kregen, sprak hjj aij-n leedwezen uit over
het gebeurde en hekelde het scherp, dat
menschen, die zelf zeggen den vrede te
willen, niet eens zelfbedwang genoeg heb
ben, om een tegenstander vreedzaam zijn
meening uit te laten spreken, er daar
bij op wijzend, dat zij daarmede de zaak
van den vrede den slechtst denkbaren
dienst bewezen.
Vervolgens voerde de tweede spreker,
ds H. C. Barthel, nog het woord.
Reinigingsdienst met extra
premie. In Oldenzaal heeft men
een origineel ingerichten gemeentelijken
reinigingsdienst. Deze tak van dienst om
vat natuurlijk ook het ophalen van huis
vuil en faecaliën bij de ingezetenen. Dit
nu doet men tegen concurreerende prij
zen. Voor f9 per jaar worden de faecaliën
opgehaald, met extra-premie, huur van
ton, inbegrepen. Voor f5 per jaar is
men het huisvuil kwijt. Allons - pak
weg beide diensten te zamen f 10 per
jaar. Het is werkelijk te geef.
De dienst wordt uitgevoerd met 5 man
personeel en 2 gehuurde paarden.
Kees B o k e. Kees Boeke heeft
zijn tent verlaten en is thans gaan wonen
in een arbeiderswoning in het z-g- Jo
dendom te Bilhtov-en..
Smokkelen van speelkaar
ten. Woensdagmiddag kwam de groen
teboer N. uit Lier (N.Br.) aan het kan
toor van den ontvanger te Goirle om
-eemige artikelen aan te geven. De ontvan
ger, de zaak niet vertrouwende, gaf last,
de kar te onderzoeken. Bij dit onder
zoek bleek, dat 4463 stuks ongestempelde
speelkaarten op vernuftige wijze in den
achterwand van de kar waren aange
bracht. De kaarten zijn in beslag genomen
en de marechaussee hebben 'N. aange
houden.
,,S'asm de Mepper." Toledo, in
den staat Ohio, is een stad van 300.000
zielen. De-ze plaats verkeert op het
oogenblik in een toestand van angst en
beven. Een jaar geleden, waren in die
plaats vier vrouwen vermoord en zevens
andere zwaar gekwetst door een onbekend
gebleven individu, dio zijn. wandaden be
dreef met een knots of een dergelijk
stomp, zwaar voorwerp. Zijn werkwijze
was, tegen dat het donker werd, onbe
merkt de straat op te- gaan,, alleen loopen-
de vrouewn achterna te gaan en haar
van achteren dood of bewusteloos te
slaan.
In ieder van die- elf gevallen van een
jaar geleden werden de slachtoffers bijna
geheel van kleeding beroofd gevonden in
een donkeren schuilhoek. Toen deze
reeks misdaden van „gam de mepper"
aan den gang was heerschte er in Toledo
een dolle- paniek; patrouilles reilen- door
dei straten, overal lagen speurders o-p de
loer en de meisjes en vrouwen stonden
doodsangsten uit. Dei dader werd niet
gepakt, hoewel omtrent zoo'n arrestatie
wel telkens geruchten opdoken. Maar plot
seling hielden de aanslagen op en een
jaar lang werd van „d-e-n Mepper" niets
meer gemerkt.
Maar naar het schijnt heeft de krank
zinnige zijn sinister werk thans weer her
vat. Maandag ld. begaf zich 'de onderwij
zeres Lily Ciroy naar een avondschool
Later werd haar lijk gevonden onder' do
brandladder van het schoolgebouw. Zij
was op gruwelijke wijze afgemaakt met
tien slagen op het hoofd, toegebracht
alweer met een zwaar niet-scherp voor-
werp. D-e-n volgenden dag toen de
gebee-(e stad nog onder den enerveerenden
invloea was van de gruweldaad, drong
de mysterieuze „Mepper" een huis-binnen
in dez-elfue buurt waar hij den moord
op mej. Groy had gepleegd, en overviel
er -een mevr. Mary Alden. In dit geval
week hij als het dezelfde geweest is
af van zijn gewonei wijze van werken.
Hij vermoordde de vrouw met drie ko
gels. Blijkbaar h-eieft mevr. Alden zich
kloek verdedigd. Heel het kamerameuble
ment was vernield..
Thans loopt iedereen en alles- in Toledo
gewapend rond en de menschen zijn zoo
zenuwachtig, dat er bijna ze-ker onge
lukken zullen gebeuren en menschen zul
len worden neergeschoten, die verkeer^
d-elijk voor den dader worden aange
zien. V'
Typhus. In do gisteravond gehou
den vc-rgade-ring van den gemeenteraad
van Breda is besloten, wegens het heer-
sch-en van de typhus de- kermis uit te
stellen tot 24 April. Het aantal typhns-
gevallen in Breda en omgeving bedraagt
thans 52.
Ontploffing in e-an kache-l.
In de woning van den he-er v. K. te Ur-
mond had in de katehel een ontploffing
plaats: verschillende kleine kinderen za
ten om de kachel. Een vierjarig dochter
tje kree-g een stukje kool in het oog,
de kleine werd naar de oogenkliniek te
Maastricht overgebracht. Het oog werd
als verloren beschouwd.
Een provincie, zonder mis
dadigers. In de provincie Lavaca in-
Texas wonen een 30.000 menschen, die-
allen zoo onberispelijk van levenswandel
zijn, dat da provinciale gevangenis reeds
verscheidene maanden zonder logé's zit
Da Scheriff, -een practisch man, heeft
nu het besluit genomen, het vacante ge-
houw maar als bergplaats voor katoen
te doen bezigen gedurende- de periode
van den oogst.
Da t y p h us-ei p i d e m i e te H'an-
novar. De gemeenteraad van Ilannovei
heeft zieh gisteren met de typhus-epidemie
bezig gehouden en met bijna algemeeno
stammen het voois1:el van B. en W'. tot
goedkeuring van een leening van 4 mil-
lioan tot uitbreiding van de1 rioleering in
da voorstaden en het beschikbaar stel
len van een erediet van 150.000 mark
voor het maken van de- noodige huis-
aansluitingen goedgekeurd. Ook werd een
erediet van 2 millioen mark ter bestrijding
van de door dei typhns-e-pidemie veroor
zaakte uitgav-en goedgekeurd.
Onvei 1 igh-eid in de- omstre
ken van Bar lijn. Gisteravond tus
schen 6 en 8 uur hebben eenige struik-
roovers ®p den we-g van Buch naar Schö-
nerlindo niet -minder dan 6 aanvallen
op voorbijgangers gedaan,-in twe-e gevallen
met -ernstige gevolgen. Een machinist
werd van zijn fiets gesmeten, beroofd en
gewurgd zoodat hij in emstigen toes'and
naar een ziekenhuis gebracht moest wor
den. Een koetsier werd vlak voor de
woning van zijn 'verloofd-ei overvallen en
door revolvers in bedwang gehouden; toen
het meisje aan een raam verscheen en al
arm maakte zijn d© bandieten gevlucht.
Twee van hen zijn later aangehouden
■en hebben, na aanvankelijk loochenen,
bekend. De anderen zijn nog voortvluchtig.
Griffier Staten van Zeeland.
Van officiëele zijde wordt ons gemeld,
dat ons bericht inzake de voordracht
voor de benoeming van een griffier on
juist is. Er is nog geen voordracht op
gemaakt.
Nog een logger vergaan.
KATWIJK AAN ZEE. Blijkens door den
schipper van den logger VI. 103 heden
uitgebracht rapport kan thans als vast
staand worden aangenomen, dat ook de
logger K VT 148 van de firma den Bulk
Blijf daarmee toch niet loopen. Akker's-
Kloosterbalsem zal Uw pijn onmiddellijk
tot bedaren brengen, U snel behaaglijke
verlichting, kalmte en rust bezorgen.
te Katwijk aan Zee bij den laatsten storm
schipbreuk heeft geleden. De bemanning
bestond uit 12 Katwijkers. Bij de Doggers-
bank zijn netten en tonnen van de K W
148 opgevischt, wat er duidelijk op wijst,
dat de logger is vergaan.
Tweede Kamer.
Het verdrag met België.
Eindelijk was dan het groote oogenblik
gekomen gisteren, dat met de behandeling
van het Belgisch verdrag een aanvang zou
worden gemaakt.
Er was groote belangstelling zoowel in
als- huiten de Kamer. De tribunes waren
dicht bezet en de Kamer was zoo goed als
voltallig.
Achter de ministerstafel zat Minister
van Karnebeek met de ministers Lambooy
en v. -d. Vegte.
Voor den heer van Karnebeek is het een
gewichtig moment. Over een stuk van zijn
levenswerk zal worden beslist. Misschien
heteekent dit debat het eind van zijn par
lementaire loopbaan.
Eerste spreker is de heer Knotten-
b e 11 (V. B.) die de bekende bezwaren ont
wikkelt en die het verdrag als is strijd met
de volksovertuiging veroordeelt. Hij wordt
gevolgd door Br Lovin-k (C. H.), die
eveneens ernstige bezwaren ontwikkelt en
de heeren K r ij g e r (C. H.) en B r a u -
t i g a m (S. D. A. P.) die zich op verschil
lende gronden tegen het verdrag uitspre
ken.
Op dit oogenblik staan nog 10 sprekers
ingeschreven, nl. de heeren Schouten (A.
R.), Tilanus (C. H.), Dr Nolens (R. K.),
Mr- Heemskerk A. R., Ds Kersten (Staatk.
Geref.), Mr Marchant (V. D.), Vliegen
(S. D. A. P.), Mr Kortenhorst (R. K.), Ds
Lingbeek (H. G. S.), en Ir Albarda (S. D.
A, P.).
Het zal intusschen nog geruimen tijd
duren eer de beslissing valt, daar zooals
bekend na het antwoord van -den Minister
eerst verschillende interpellation zullen
worden afgedaan.
Zieke vruchlbomnen.
De beier Lijsten s"hrijft in „De Fruit
teelt" over het merkwaardige verschijnsel
dat zich dit jaar voordoet, met name
hij appelboomen.
D-eizo hebben op vele plaatse» gedu
rende den lieelen zomer in een slechten
staat verkeerd en zijn zoowel j>p lichte
als op zware gronde-n in het voorjaar plot
seling geheel of gedeeltelijk dood gegaan.
Boomen, di© verleden jaar nog zeer ge
zond waren, stierven af of maakten ia
den voorzomer vele doode takken. Dit
verschijnsel deed zich bij verschillende
variëteiten, <e-n niet speciaal bij de zwak
kere voor, maar ook bij inbe-emsche ap
pels, zooals de bellefleur.
Het verschijnsel treft men vooral a&n op
plaatsen, welke van de overstroo-ming te
lijden hebben gehad, maar toch ook el
ders, waar de- gronden goed ontwaterd
zijn.
Op vel© boomen blijkt de kankerzwam
te woekeren, n-iet de gewone kanker, maar
het z.g. vuren. Zoowel op de oudere
als op de jongere twijgen vertoonden zich
in den voorzomer doode plaatsen, op den
bast- Deze breidden zich snel uit en
weldra was de ge-heele tak" door doode»
bast omringd, met het gevolg dat hij
afstierf.
Dit vuren komt in den regel weinig
voor. M'en ziet het wel bij boomen, die
zeer snel groeien en 'n eenzijdige stikstof
bemesting ontvangen. Het losse weefsel,
hetwelk dan ontstaat, rijpt, in het na
jaar door den laten groei niet voldoende
uit. De twijgen bevriezen in den winter en
krijgen kankerwoekeringen; me* spreekt
dan van vorstkanker.
De ziekte treedt ook het meest op
hij soorten welke tot laat in het jaar door
groeien. In 1925 nu viel de winter zeer
vroeg in en vermoedelijk is deze vroeg
tijdige winter naast het hooge water een
der voornaamste oorzaken van het geheel
of gedeeltelijk afsterven der boomen.
Bekend is dat oen overvloedige stikstof-
bcmesting en vooral een eenzijdige ea late
stikstofbemesting den groei tot laat ia
het najaar bevordert. Men zou ee* der
gelijke bemesting dus achterwege kunne»
laten, waardoor een snelle rijping van
het hout tevens wordt verkregen.
Voor de meeste boomgaarden is echter
juist oen zwaardere stikstofgift noodig da*
tot dusverre ge-geven werd. Met het oog
op het zoo juist genoemde gevaar met
kali, fosfor en kalk. Ook op kleigronden
mag een kali-bemesting niet achterwege
blijven. Vooral kali en kalk bevorderen
het ui trijpen van he-t hout, terwijl men
tevens zal moeten waken tegen een te
late bemesting met stikstof-houdende
meststoffen.
Een goed en oordeelkundig gevoede
boom zal ook van vorstkanker weinig
of geen hinder hebben.
