No 6
Donderdag 7 October 1916
41e Jaargang
initenlani
Bimtenlassi
KWATTV.V
Dat's KWATTA
VOLLE-MELK REEPEN
Uit ie ProïiBcie.
Als Uw Kind Hoest
Mijnhardt's Thijmslroop
Slechts een merk kan aan de spits staan
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes
Tel.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
V Tuinbouw1 in Zeeland.
Bij de onlangs te Kapelle gehouden
(tuinbouwtentoonstelling is door den Go-m-
,-missaris der Koningin dei Oand-acht ge
vestigd op d© groote- beteekenis van den
(tuinbouw, ook voor Zeeland.
Wij achten deze zaak van genoegzaam
belang om daarbij nog eens opzettelijk
stil tei staan.
Het geldt hier toch een vraagstuk voor
geheel Zeeland en speciaal voor de land
bouwend© bevolking van groote beteeke
nis.
Gebleken is, dat de rijke Zeeuwsche
bodem zich voor eien intensieve cultuur
uitstekend leent-
Eu gebleken is ook, dat" in de streken
waar de tuinbouw wordt beoefend, over
't algemeen groote welvaart heerscht.
'tls wel waar, dat dei tuinbouw, dank
zij het hier gehuldigde vrijhandelsstelsel,
of liever het stelsel van den eenzijdigen
vrijen invoer, 'de laatste jaren een wei
nig in de knel is gekomen, zoodat de be-
drijfsuitkomsten niet altijd' even gunstig
waren, maar in 't algemeen kan toch wel
gezegd, dat onze tuinbouwers go-ede za
ken maakten.
Uit -economisch -oogpunt, is er vo-o-r
de bevordering van den tuinbouw dan ook
zeer veel te zeggen.
(Maar en dat ma-g ook niet uit' het
oog wo-rde-n verloren, er is o-ok een
:S o c i a 1 e kant aan deze kwestie.
Terecht werd er door -den burgemeester
van Kapelle de aandacht' op gevestigd, dat
deze cultuur op een kleine oppervlakte
veel arbeidskrachten vraagt, dat zij- nan
vele1 gezinnen een bestaan schenkt, en
dat zij daardoor de algemeen e welvaart
bevordert-
En de Commissaris der Koningi-n dikte
■dit nog een weinig aan, door er op te
wijzen, dat bij bevordering van den tuin
bouw de werkloosheid1 zal afnemen en
-dat daarbij -een ijverig werkman de kans
krijgt zich tot eien e-igenaair van een kleine
kweekerij op. te werken.
De practijk in andere plaatsen heeft
"de juistheid: van deze opmerkingen be
vestigd.
En dat is zeker niet zond-er belang
vooral voor Zeeland, waar diei positie der
arbeiders hier en daar nog wel een weinig
fe wenschen overlaat en waar de ge
volgen der werkloosheid: ook terdege wor
den gevoeld-.
Vindt de tuinbouw m-eie-r beoefenaars,
zoodat de bodetm meer intensief wordt be
werkt, dan zal over een teveel aan ar
beidskrachten niet meer geklaagd- behoe.
van fe- worden.
De vraag: „wat moeit mijn jongen wor
den", is voor velen een beangstigende
vraag.
-Welnu, hier is misschien een uitweg.
De tuinbouw vraagt 1 el id ei r s en wer
kers, menscheo mef verstandelijke ont
wikkeling en mannen die gewoon zijn
hunne spieren fe gebruiken.
Baat men, speciaal in landbo-uwkrin-
g-en, de-ze zaak eens ernstig overwegen
en laat men, zoo noodig, den moed. heb
ben het' roer om te gooien en een nieuwen
koers in t« slaan.
Zeker, hier zijn bezwaren.
Maat onoverkomelijk zijnze, naar het
ons voorkomt, niet.
De financieele stabilisatie.
De Belgische minister Francqui, die van
zijn Londensche reis is teruggekeerd, heeft
over deszelfs resultaten de volgende ver
klaring afgelegd.
Het doel van mijn reis, samen met den
gouverneur van de Nationale Bank, den
-heer Franck, bestond hierin, om den heer
Franck in contact te brengen met -den gou
verneur van de Bank van Engeland en
met de te Londen aanwezige vertegen
woordigers van emissielanden met goud
geld.
Anderzijds moeten wij, -om onze finan
cieele plannen uit te voeren, kunnen re
kenen op den moreelen en den materiëelen
steun van de emissiebanken; ook dat be
hoorde tot het doel van onze Londensche
reis. Nadat de pricipieele kwesties waren
afgehandeld, heb ik minister Franck en
den directeur van de Nationale Bank te
Londen achtergelaten, om er de onderhan
delingen betreffende de technische kwes
ties voort te zetten. Nu is verder de groot
ste discretie geboden, wil men deze aan
gelegenheid haar normaal verloop laten
hebben.
Tot zoover Francqui. In sommige finan
cieele kringen is men echter de meening
toegedaan, dat Francqui aan deze verkla
ringen nog had kunnen toevoegen, dat
de Belgische stabilisatie-leening in Lon
den reeds een voldongen feit zou zijn.
Verschillende bladen verzetten zich
daartegen met klem en zij noemen het op
nieuw aangaan van leeningen in het bui-
2"kZeeua
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
tenlan-d een groot gevaar voor België.
Het is, zoo zeggen zij nog, trouwens ge
heel overbodig, dat België nog geld leene,
want het kan zich zelf redden, als het
maar wil trachten de handelsbalans in
evenwicht te brengen door de binnen-
lan-dsche productie te verhoogen en den
import te beperken.
De Fransche franc.
De koersen der buitenlandsche valuta
zijn gisteren te Parijs vrij aanzienlijk ge
daald. Deze waarde-vermeerdering van
den franc wordt toegeschreven aan het op
timisme der beurs, nu het bekend is ge
worden, dat Poincaré heeft besloten, aan
lietf Parlement zoo spoedig mogelijk de
ratificatie te vragen van de verdragen met
Washington en met Londen.
De Belgische franc.
In de gistermiddag gehou-den vergade
ring van den Belgischen ministerraad
hebben de Ministers Francqui en Franck,
die uit Londen zijn teruggekeerd, verslag
uitgebracht over hunne onderhandelingen
met -de Engelsche financiers. De voorloo-
pige -overeenkomsten, welke te Londen
werden gesloten, zullen worden uitgevoerd
wanneer -de stabilisatie van den franc zal
hebben plaats gehad. Tevens is door den
ministerraad aan de Nationale Bank ver
gunning verleend om de nog in omloop
zijnde gouden en zilveren munt, tegen den
koers van den dag aan te koopen.
Wat Amerikanen in Europa verieren.
Het Amerikaansche departement van
Handel heeft statistieken opgemaakt van
-de reizigers die dit jaar Europa bezocht
hebben. Daaruit blijkt -dat het totaalbedrag
van 't door Amerikanen in Europa uitge
geven geld bedraagt 700 millioen dollar,
tegen 500 millioen het vorig jaar.
De mijnwerkersstaking in Engeland.
Wij meldden reeds gisteren, dat de
mijnwerkers de voorstellen der regeering
met groote meerderheid hebben verwor
pen. Toch bedroeg de toeneming van liet
aantal mijnwerkers dat weer in de mijnen
afgedaald is gisteren bijkans vijftiendui
zend. Het totaal van de werkenden is nu
tot ruim 180.600 gestegen, ongerekend de
mannen van den beveiligingsdienst in stil
staande mijnen.
Gook, de secretaris der mijnwerkers, is
na -gesproken te hebben in een reeks van
vergaderingen te Glasgow, opnieuw in el
kaar gezakt. Men weet dat hem dat al
meer overkomen is en zijn dokter heeft
hem daarom aangeraden zich kalmer te
houden.
Wanneer het conflict gedaan is, -denkt
hij een reisje naar Zuid-Afrika te onder
nemen en ook een uitnoodiging om Rus
land te bezoeken, aan te nemen.
Karei van den Oever, t
Gisteren is overleden de bekende Vlaam-
sche dichter Karei van den Oever. Hij
was van Friesche afkomst.
Korte berichten.
iIn Oostenrijk dreigen de ambtenaren
van telefoon en telegraaf met' een sta
king voor het geval d-e regeering tot
12 October geen bevredigend antwoord
heeft gegeven o-p de eischen van: da or
ganisaties der staatsambtenaren die een
minimum salaris van 170 shilling (60
gulden) per maand verlangen. Zaterdag
zou de staking ingaan.
De gouverneur van Tsjili heeft een
streng verbod uitgevaardigd tegen het bob
ben van het haar door vrouwen in Pe
king en Tientsin. De straffen, waarmee,
bij -overtreding, wordt gedreigd, zijn niet
gering.
.Het kanaal van Iep eren naar den
User, dat tijdens den oorlog de Belgische
loopgraven van de Duitsche stellingen
scheidde, wordt thans weer uitgediept en,
bij Driegrachten, rechtgetrokken. Vermoe
delijk zal het kanaal binnen enkele we
ken reeds voor de scheepvaart worden
opengesteld.
Volgens een bericht uit Rome heeft
Mussolini den Franschen gezant aldaar
den wen-sch te kennen gegeven o-m binnen
kort een persoonlijk onderhoud met Briand
te hebben. Mussolini verlangt, dat' de be
sprekingen op Italiaansch grondgebied
zullen plaats hebben.
- Waren er in Augustus en September
1.1. in België 5600 ziektehaarden, waar
mond- en klauwzeer heerschte, thans wijst
de laatste optelling uit, dat een zekere
verbetering! is ingetreden. De afgeloopen
veertien dagen waren er n.l. maar 3800
ziektehaarden meer.
r— De Deensche minister van' justitie
heeft bij kabinetsorder buitenlanders, die
werk in Denemarken zoeken, den toegang
tot het land- ontzegd1, tenzij: zij in het
bezit zijn van een arbeidsconsent en be
schikken -over de noodige middelen van
onderhoud. i i
De Belgische regeering heeft be
sloten het vierde deel van de subsidie
van 20 millioen frank, onlangs uitgetrok
ken voor het herstel van de groote we
gen, aan den aankoop van straatsteenen
in België te besteden. Het is de bedoeling
de Belgische steengroeven, welke een felle
crisis doormaken, aldus een helpend-a
hand te bieden en de werkloosheid in
deze industrie te bestrijden.
jDe bladen vernemen van bevoeg
de zijde, dat generaal von Seeckt zijn
ontslagaanvraag als chef van de leger
leiding bij: president -Hindenburg inge
diend: heeft. De beweegreden is niet be
kend tgemaakt, maar men meent te mo
gen aannemen, dat het ontslag in verband'
staat met de deelneming van den zoon
van den kroonprins aan de manoeuvres
te Münsingen. Het is gebleken, dat gene
raal von Seeckt hiervan geweten en geen
maatregelen genomen heeft om het te
beletten. i
iEr is een opstand uitgebroken in
den Braziliaanschen staat Matto Grosso.
geeft het dan onverwijld de genezende
Hoeststillend, slijmoplossen-d, verzachtend.
Bij Apothekers en Drogisten. Flacon 75 ct.
Naam Mijnhardt op verpakking. Let
hierop.
Het N-ed er land s ch-B elgis ch
v -e r -d r a -g.
Nog steeds komen, naar de „Resb."
mel-dt, van alle kanten de bezwaren tegen
h-et verdrag los en niemand weet, wat er
in onze Staten Generaal van worden zal.
Al ge-eft het te denken, dat sommige
bladen al aan het bijdraaien zijn.
Naar in parlementaire kringen verluidt
zijn de hoofden daar al geteld. Ongeacht
Wat er nog ten berde gebracht zal worden,
moet m-en al weten, hoe de eindstemming
kal 'zijn. Er zou in de Tweede Kamer een
kleine meerderheid voor het verdrag zijn.
V-oo-reerst moeten alle sociaal-democraten
vóór wezen. „Moeten", in dubbelen zin.
Moeten, volgens geruchte, en moeten, vol
gens afspraak met de S.D.A.P. in België.
Hoewel verschillende -elementen dier partij
toet nam-e die met Rotterdam connec
ties houden, grondige bezwaren hebben,
met name tegen „het" kanaal, zou tocli
de „,,kadaver"-discipline daar het parool
„voor" d-o-en zegevieren. Verder, zoo wil
men, zou ruim de helft der Katholieke
Tweede Kamerled-en vóór stemmen; men
sprak van een klein twintigtal. En ook
lender de A.-R. en C.-H. elementen moeten
©enige voorstemmers zijn, zóó, dat men
juist een paar stemmen boven d-e helft
zou wiezen.
In lioever dat allemaal juist is, zullen
we moeten afwachten. Met nam-e lijkt ons
nogal dubieus de houding der A.R. en C.H.
partijen, waar immers juist in den laatst-en
tijd daar nogal van oppositie bleek.
Intusschen, zoo hoorden we meteen, is
de oppositie in de Eerste Kamer grooter.
Vooral ook hij d-e S, D. A. P. Onze zegs
lieden meenden dan ook, dat het ver
drag daar een harden dobber zou hebben.
Hoe het zij, duidelijk is allengs gewor
den, 'dat, al wordt het Staatsstuk aange
nomen, het toch ee-n gedwongen fraaiig
heid blijft. De groote meerderheid heeft
ernstige bezwaren gehouden -en een meer
derheid der Staten-Generaal kan slechts
gevonden worden, als aan allerlei bij
loverwegingen groote waarde wordt ge
hecht.
Twe-el ministers in gevaar?
Naar „De Courant" verneemt, bleek bij
de alg-emee-ne beschouwingen over de
Siaa'tsbegrooting-1927, gisteren in de af-
deelingen der Tweede Kamer aangevan
gen., opnieuw, dat vooral de minister
van Arbeid, Handel en Nijverheid en die
van oorlog hel; hard te verduren zullen
h-ebbcn.
Over de-n eerstgenoemden bewindsman
was, naar wij verneimen, eigenlijk bijna
geien enkel Kamerlid goed- te spreken.
Alleen de Chr. Historischen en de Vrij-
heidsbon-d-ers verdedigden èenigszins zijn
beleid.
Derdei Christelijk Siociale
Clursus.
H-ef verslag van den derden Christelijk
Socialen Cursus van 12 tot ein met 17
Juli te Lunteren gehouden is thans bij
„Ed-ecea" te 'Hoorn in druk verschenen.
Verschillende belangrijke punten wer
den -o-p- deze conferentie ingeleid en be
sproken -en nui geieft dit verslag, een boek
deel van 157 blad-zijden, niet alleen de
stellingen en de inleidingen, fnaar ook
een breedvoerig verslag van de daarop
gevolgde besprekingen.
Bijzonder interessant is de behandeling
van bet thans ©enigszins actueel© vraag
stuk van de mede-zeggenschap, hetwelk
door Mr Gerbrandy principieel, door Ir,
B-ölg-er van werkgeversstandpunt en door
den heer Amelink van werknemersstand
punt werd belicht.
W-i-e in dit vraagstuk belangstellen of
■op het binnenkort te: houden Centralen
Convent' van de A.R. partij de- bespreking
hierover wenschen te volgen, mogen niet
nalaten eerst dit verslag; te bestudeer-en.
Ook :de: andere behandelde onderwerpen
zijn van genoegzaam belang omi de lezing
-en d-e bestudeering van dit werkje aan
te- bevelen.
Het spoorwegongeluk bij
D -e Vink.
Van de zijde der NederlUndsche Spoor
wegen wordt h-et bericht, hls zou de
door d-e directie der Nederlandsche Spoor
wegen inge-stelde commissie van onder
zoek naar de oorzaak van het' spoorweg
ongeluk bij de Vink haar rapport reeds
hebben vastgesteld, tegengesproken. Het
rapport is nog ste-eds in bewerking, ver
schillende factoren worden nog bekeken,
in de voorlo-opigei beschouwing zijn no-g
wijzigingen mogelijk, en ten aanzien van
h-et al of niet aanwijzen van een oorzaak
staat dan ook no-g niets vast.
D e afvloeiing van o n d e- r-
off ici-ör-ein.
Aan het Departement van Oorlog wor
den, naar „De Avond-post" verneemt, be
sprekingen gevoerd omtrent de 285 onder
officieren, die bij het aannemen van de
^a.s- Oorlogsb-egrooting -moeten afvloeien.
Deze-n zouden dan dienst' nemen bij' het
N-e-d. Ind. leger.
Tot een definitief besluit is het nog niet
ge-komen, doch volgens het b-lacl wordt
algemeen verwacht, dat dit plan "Zal sla
gen.
Luchtverkeie-r in September.
Schiphol, het vliegveld van Amsterdam,-
werd in September aangedaan door 416
vliegtuigen van -de geregelde luchtlijnen
en door 198 militaire vliegtuigen, alsook
door 7 extra-vliegtuigen, terwijl vele proef
vluchten en plaatselijke rondvluchten ge
houden w-erde-n.
De Waalhaven, het vliegveld van Rot
terdam, werd- in deze maand 'aangedaan
door 269 verkeersvliegtuigen van d-e in
ternationale luchtlijnen en door 147 mili
taire vliegtuigen. 66 bijzondere vluchten
hadden plaats.
De positie van Stenhuis.
Het bondsbestuur van den Algem. Ned.
Meubelmakers- en Rehangersbond heeft
uitvoerig gediscussieerd- over de slechte
verhoudingen, we-lke z.i. in het Ned-. Ver
bond van V akvereen ig in g en zijn o-ntstaan
door het optreden van -den voorzitter, den
heter Stenhuis. Dit optreden werd zoo
wel principieel als organisatorisch ontoe
laatbaar geacht. Aan dei delegatie naar
het congres van het N.V-V. is opgedragen,
absolute waarborgen te eischen voor een
beëindiging van „de onrust en de agitatie,
telkens door he-t individueel© optreden'
van den beier Stenhuis in de moderne)
vakbeweging gewekt."
De w-eig-en-belaëting.
De NederJ. Vereen. „De Rijwiel- en
Automobiel-Industrie" heeft in verhand'
met de indiening van het wetsontwerp-
tot heffing -c-ener wegenbelasting aan de
Tweede Kamer der Staten-Generaal een
adres gericht, waarin zij: verzoekt, het
w-etsontwerp slechts te willen aaimemen,
indien ade bela'sting naar evenredigheid!
verschuldigd' zal zijn van af den eersten
dag d-er maland, waarin del be-las'tingp-licht
is aangevangen; b. ook de z.g. paarden-
tractie als object der weggeld-belasting
zal worden aangewezen.
De st ichting Neerbos ch.
Gelijk bekend treedt ds J. Schrijver,
predikant-directeur der weesinrichting te
Neerbosch, als zoodahig binnenkort af,
om ziob te Apeldoorn metterwoon te ves
tigen'. Vóór het vertrek willen evenwel
oud-w-eezen en leden der stichting zich
no-g op 22 dez-er te Neerbosch vereenigen
om bij dat afscheid tegenwoordig te zijn.
Bij d-en dïrecte-ur der weesinrichting
N-eieirbosch weird o.m- ontvangen een be
drag van flOOO- als l-egaat van eien in
gezetene uit Arnhem.
Kantoorhouders bij den Post- 8n
Telegraafdienst.
Maandag kwamen de Kantoorhouders
bij1 den Rost- en Telegraafdienst te Utrecht
bijeen in een landelijke bijeenkomst, voor
namelijk ter bespreking van het voorstel
van den Directeur-generaal inzake een
nieuwe classificatie van alle hulppost
en telegraafkantoren in Nederland.
Verbazing weid uitgesproken over h-et
feit, dat thans de Kantoorhouders voor
de tweede maal na 1920 met ©en verlaging
v-an het salarispeil wo-iden bedacht. De
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.—"
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cL
Bij abonnement belangrijke korting.
maxima d-er Kantoorhouders werden reeds
met f300 en f200 verlaagd, in 1925, ter
wijl thans door de eventueele Invoering
der nieuwe voorstellen wederom een
gro-ote druk van de toekomstige salaris-
positie van velen dezer functionarissen,
m-et eeni-ge honderd-ein -guldens er het ge
volg van zal zijd.
Met de nieuw-ontworpen classifieatie-
voorstell-en zullen van de plus minus 1030
Kantoorhouders in Nederland circa 170
Kanto-o-rh-ouders gebaat zijn, circa 180
Kantoorhouders in salaris gelijk blijven,
terwijl circa 680 Kantoorhouders in de
toekomst nog met salarisvermindering, die
varieert van f 10 tot f 700 genoegen moe
ten nemen, indien deze voorstellen' aan
genomen en uitgevoerd mochten worden.
Aan liet hoofdbestuur van den C. B,
P. T. T. werd opgedragen- ten krachtigste
tegen -ongewijzigde -doorvoering dezer
Voorstellen stelling te nemen,
D e R ij k s v e r z e k e r i n g s b a n k
Naar de „N. R. Crt." verneemt, staat de
directie van de Rijksverzekeringsbank niet
afwijzend tegenover een onderzoek naar
de mogelijkheid, om met betrekking tot
d-en vorm, waarin aangifte van ongevallen
moet geschieden, door een wetswijziging
de administratieve bezwaren van werk
gevers die een eigen geneeskundigen
dienst hebben, te verminderen.
Bevoegdheid van tandtéch'nici-
Eindverslag is verschenen betreffende?
h-et wetsontwerpi tot herziening van d-e
uitvoering (Ier w-et van 29 Juni 1925'.
Daarbij' blijft naar aanleiding van de
mededeeling in de Memorie van Antwoord
dat thans, op enkele uitzonderingen n'a,
ïniet meer dan fragmenten van dossiers,
op de uitvoering van genoemde wet be
trekking hebbende, aan bet Departement
berusten de Commissie van Rappor
teurs prijs stellen op de ned-erlegging ter
griffie ter inzage van de leden, van deze,
zij. het niet meer volledige, stukken.
De veeteelt in Nederland!. U
„Telde men de uren werk, in Neder
land verricht in een jaar op, en ver
deelde men dat totaal over de verschil
lende bedrijven, dan- zou zeer waarschijn
lijk blijken, dat het grootste getal kwam
te staan achter veeteelt."
Zoo begint een artikel van dr van
Weideren baron Rengers in Econ. en Stal-
berichten, waarin hij: betoogt, dat de in
tensieve ontwikkeling der veeteelt nog
steeds voortgaat, ondanks het feit, "dat een
groot percentage der boeren nog niet tot
het inzicht is gekomen, dat met econo
misch, o-p wetenschappelijke voorlichting
berustend werk, de beste resultaten zijn'
te bereiken. Zoo kan het noig voorkomen,
dat van twee boerderijen, die dicht bij
elkaar gelegen zijn, de eerste 98 K.G.
en de tweede 184 K.G. boter per koe
per jaar aflevert.
Het grootste belang bij de veeteelt is
wel langis rationeelen weg, het hoogst
bereikbare aantal calorieën uit 'iedere
hectare groenland te halen.
Door doelmatig fokken en uitschifting
kan veel verbetering in het vetgehalte
worden aangebracht.
In Friesland is in een twintigtal jaren
bij een groote groep vee, het vetprocent
van 3.14 op 3.52 gebracht, terwijl de
boteropbrengst van 127 tot 175 K.G. per
koe steeg.
Gemeenteraad van Kattendijke.
Scherpe discussies. Motie van
wantrouwen. Aanklacht tegen den
burgemeester. D-e Raad weigert
de begnooting te behandelen.
Gisterenmiddag twee uur vergaderde de
Gemeenteraad van Kattendijke. Z-oo Vre
dig en zonnig als liet buiten was, zoo
strijdlustig en dreigend -onweerachtig was
het in de .Raadskamer te Wdlhelminadorp.
Dat er iets broeide, bleek wel. Want
behalve de Raadsleden waren er twee
belangstellende ingezetenen en drie ver
slaggevers present. Ook had niemand d-er
Raadsleden voldaan aan het verzoek van
jclen voorzitter, om vooraf de begrooting
na te zien.
Te twee uur opende de voorzitter, bur
gemeester de Graaff, de vergadering en
-las de notulen van d<e vergadering van
28 Augustus voor. Van deze vergadering
ontving-en wij nimmer verslag. Toch was
