$0 295 Vrijdag 17 September 1926 40e Jaargang BilUalant Rit de FrofMe. Eet Van Melle's „Torenkoek!" Dit den Goesciien Raad. De baven van 't machtig Stavoren Was vast niet voor Holland verloren. Had die schipper op tjjd Een gedachte gewijd Aan d'ontbjjtkoek, gemerkt met den toren VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post, Losse nummersf0.05 Pr ij s der Advertentiën: 14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cL Bij abonnement belangrijke korting. Drukkers-Exploitanten: öOSTERBAAN LE COINTRE GOES Bureaux: Lange Vorststraat 68—7,), Goes Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58 Postrekening No. 36000. Bijkantoor te Middelburg: firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259 Zij, die zich met 1 October a.s. op „de Zeeuw" abonneeren, ontvangen de vóór dien datum nog verschijnende nummers gratis. Rijksmiddellen. Augustus 1926 was geen bepaald voor- deeligo maand voor 's Rijks schatkist. Na genoeg alle middelen dragen hier schuld aan. Alleen de personeele belasting, de suikeraccijns, de invoerrechten en de loodsgelden brachten een meevaller. Het personeel steeg van 3,2 miljoen tot 3,9 miljoen; de suiker van 3,6 miljoen tot 47 miljoen; da invoerrechten van 3,8 miljoen tot 4.6 miljoen; ©n de loodsgel den van 353 duizend tot 465 duizend. Daarentegen gingen de grondbelasting van 1,5 op 1,2 miljoen, de! divider.®- •en tantième!-belasting zelfs van 4,7 op 1,9 miljoen terug; daalde het gedistilleerd van 3,4 nahr 3,3 miljoen; het' bier van 1,4 op 1,3 miljoen. Zelfs de tabak zakte van 2,2 miljoen naar 1,9 miljoen. De registratierechten bleven ruim 7 ton, de successierechten circa 4 ton bij die van vorige jaar Augustus ten achter. Overige middelen gaven een meer of minder "beduidende vermindering te zien. De opbrengst van het Leeningfonds blijft teruggaan. Van 6,6 miljoen in Augustus van 't vorige jaar daaldei zij tot 5,9 mil joen in Augustus j.b Toch vloeide er tot ultimo Augustus van dit jaar nog 2,5 miljoen meer dan in het gelijknamige tijds vak van 'tvorige jaar (6,4 miljoen toen, nu 6,6 miljoen). De totaal opbrengst 'der middelen be droeg in Augustus van -'tvorige jaar f37.867.299.46 'en Augusfub van dit jaar f 36.348-381.04, dat is ruim anderhalf mil joen minder. ,Dde over de eerste acht maanden van 1925 bedroeg f 803 miljoen, en in ons loo- pende jaar f823 miljoen. De raming even wel werd in dat tijdperk reeds met ruim 18 miljoen overschreden. 'Met het herstel van het evenwicht zal het, wat de Rijks financiën betreft, staat het derhalve nog wel niet ongunstig, doch de boodschap .blijft: oppassen! De Raadsvergadering van Woensdag savond biedt wel eenige stof tot het schrij ven van een overzicht. We dachten niet, dat het simpele ver zoek van de1 Chr. Geheelonthoudersver- eeniging, om, evenals met Bouwplan, I en II is geschied, het nieuwe Bouwplan III „dróóg" te leggen, d.w.z. vast te leggen, dat, daar geen sterke drank mag; wor den verkocht, nog zooveel stof zou op- jagen. Dhr Labrijn die Woensdagavond! -meer blijken van onevenwichtigheid gaf anders zulk een voorzichtig man, draafde bij zijn bestrijding van het voor stel van B. en W. zóó door, dat hij •dingen zéi, die hij moeilijk, misschien onmogelijk zou kunnen bewijzen. De enor miteit, dat Amerika door het drankverbod geheel gedemoraliseerd is, grenst wel dicht aan het -belachelijke. De speech van den heer Labrijn was dan ook o.i. om zijn eigen woorden van een -uur later aan te halen „onbegrijpelijk en hopeloos bekrompen". (We hebben het liedje van de vrijheid', als het gaat om drank, dans, ontucht, enz. te bestrijden, uit der liberalen mond al zóó dikwijls hooren zingen, dat wijsje en woorden al tamelijk afgezaagd zijn. Er zijn dit blijkt telkens in Gemeen teraden, Staten en Kamers maar wei nig vrijzinnigen, van wie bij' de bestrijding van volkszonden daadwerkelijke steun is ■te verwachten. .Natuurlijk overschatten we de betee- kenis van een. drooglegging, als hier be doeld, niet. E>n dhr v. Vloten had in zooverre gelijk, door daarop in nuchtere bewoordingen te wijzen. Het aantal ver gunningen mag toch, of Bouwplan III al dan niet „droog" is, een zekere grens met overschrijden. En, practisch gerede neerd, scheelt het ook aJ niet zoo heel veel, voor welk stadsgedeelte een vergun- ®ing verleend wordt. Een drooglegging "ier bedoeld, is dan ook vrijwel alleen van belang voor de bewoners van het betrokken bouwplan. Wel hopen wij, dat •de Raad zich nu niet meer, gelijk het helaas wèl ten aanzien van Bouw plan I te onzaliger ure geschied is zal laten verleiden om verlofsgel ©gen heden in de nieuwe stadsgedeelten te vestigen. Als de nieuwe Bouwplannen uit- fluitend woonwijken, moeten zijn, dan ook geen verlofszaakjes! Overigens is het Woensdagavond door '«lueele heeren gesprokene over de ver- -löfsgelegenheden, waarvan er enkele even gevaarlijk zouden zijn als de eigenlijke ea rn s, als het tenminste waar is eeu aanklacht tegen onze politie. Het Wordt -dan toch werkelijk tijd, dat de drankwet eens stipt wordt nageleefd. Over de kerkrestauratie is hoewel ten laatste B. en W. hun zin kregen en de zaak werd aangehouden zwaar geboomd. We kunnen ons zoo voorstellen, dat deze en gene gisteravond, bij het lezen van ons blad, nu niet bepaald vrien delijk over enkele Raadsleden zal hebben geoordeeld, want er zijn harde nootjes gekraakt. (Men weet den stand van zaken. Na langdurige correspondentie en onderhan delingen waaraan echter volgens de kerkvoogdij toch nog. wat ontbroken moet hebben, blijkens haar schrijven aan den Raad meenden B. en W. een voorstel te hebben ontworpen, dat ook de goed keuring van restauratie-commissie en kerkvoogdij had. Van weerszijden dit mogen we wel veronderstellen zit de ernstige wil voor, om de restauratie in versneld tempo af te werken. Aan 't Gemeentebestuur is nu gevraagd: „geef gij nu een voorschot, zóó groot, dat de restauratie in drie jaar kan afloopen". Dat werk z-al, naar schat ting nu nog ruim 2 ton kosten, een be drag, waarvan zeker menigeen geschrok ken is. Inderdaad, oude kerken en gebou wen zijn dure monumenten. En laten we er maar op rekenen, dat het. nog; tegen valt, want dat is vrijwel vaste regel! We mogen wel aannemen, dat over liet verleenen van een voorschot wel een stemmigheid heerscht. Maai' nu verder. De gemeente moet er zeker van zijn, dat de subsidies van rijk en provincie en de bijdragen van particulieren binnen ko men. Zij mag dat maai- niet lio-pen en verwachten, neen, ze moet aan alle kan ten igedekt zijn. Immers hoevele subsidies zijn b.v. in de laatste (bezuiniginigs)* jaren niet geschrapt? Van wie(n) mo<et zij deze garantie krij gen? Van de restauratie-commissie? Maaï dat is geen officieel lichaam. Ze heeft geen rechtspersoonlijkheid. Van de kerk voogdij? Maar die is, laten we maar zeg gen, onbemiddeld en daarvan zou, als 't eens mis liep, weinig te halen zijn. Ze draagt nu reeds dit nemen we gaarne aan naar haar uiterste vermogen bij. En, als we goed geluisterd hebben, ont vangt toch weer niet zij, maar de restau ratie-commissie de subsidies, etc.!! Bij het opstellen van een overeenkomst mag juridische scherpzinnigheid dus wel niet ontbreken! Da's dus de kwestie van de garantie, waarover nu, dank zij, het uitstel, niet overijld zal worden beslist. Verder is er nog een geschilpunt tus- schen B. en W. en de kerkvoogdij. B. en W. wijzen er op-, dat door de gemeente indertijd een bijdrage is toegezegd voor de kerkrestauratie, groot f750 per jaar, tot en met 1930. Nu is dit bedrag in 1924 op verzoek -ook al weer om 'twerk te bespoedigen wel ineens uit betaald, maar zoo zeggen B. en W. het vooruitbetaalde bedrag moet worden afgetrokken van de toekomstige, opnieuw gevraagde gemeentesubsidie. Dat is reëel. .Neen, zegt de kerkvoogdij in haar min of meer sSherpen brief, (waaruit men, en ook uit de uitlatingen van de heeren Labrijn en v. d. Bout, zou concludeeren, dat het tusschen B. en W. en haar niet erg botert), die in 1924 in eens betaalde subsidie had betrekking op het eerste deel der restauratie. We beginnen nu op een schoone lei aan het tweede deel. Neen, zegt wethouder v. d. Bout, nu doen jullie precies als een bedeelde, die zijn ondersteuning voor een paar weken gelijk heeft ontvangen, maar net doet, alsof hij dat vergeten is. 'Ook deze kwestie moet dus nog worden uitgevochten. (Uit de 'discussies willen wij: alleen nog releveeren, dat dhr v. Poelgeest blijkbaar het Roomsch-Kath. standpunt in neemt, dat de Groote Kerk aan de Pro testanten is gekomen door „wederrechte lijke toeëigeninig". Het moet voor sommi gen wel een ontnuchtering zijn geweest, deze woorden uit vrijzinnigen mond te moeten hooren. Voor hen, die het Room- sche gevaar alleen in den rechtschen hoek zien, en het Protestantisme bij de libe ralen zoo veilig waanden, om van te schrikken 1 Een mensch overkomt zoo wat! Belangrijke tunneibaan. Het is van belang te. vermelden, daf ©r op het oogenblik in Italië een va,n de grootste technische, werken dezer eeuw in uitvoering is. Bedoeld! wordt de bouw van de 18.510 meter lange tunnel dooi de Apenijnen, die de Povlakte met het Arnodal zal verbinden. Zooals mem weet', is de langste! tunnel der wereld 19.803 meter, de g.implon-tunnel. De nieuwe tunnel zal dus slechts weinig korter zijn -en een snellere verbinding tot stand bren gen tusschen Bologna en Florence. De werkzaamheden werden reeds in 1913 begonnen, doch gedurende de oorlogs jaren lag het werk stil. Eerst in 1923 is men opnieuw begonnen en men hoopt nu in 1930 gereed te zijn. Korte herlaftiteo. In den laatsten tijd komen tal van typhus-gevallen in Moravië voor. Vooral in de streek Olmütz en Pressnitz zijn tal van gevallen geregistreerd. Uit Warschau wordt gemeld. Met groote snelheid heeft de roodvonk-epi demie om zich gegrepen; reeds nu worden er .751 personen in de ziekenhuizen te Warschau verpleegd terwijl men meent, te 'mogen aannemen, dat minstens een even groot aantal patiënten thuis verpjeegd worden. Volgens de bladen heeft een bij zondere commissie in Italië een onder- jZoe-k geopend, teneinde een vervolging ■uit te lokken tegen bepaalde Italiaansche politieke; persoonlijkheden, die in Frank rijk toevlucht hebben gezocht- De politieautoriteiten te Tokio heb ben besloten de bekendmaking toe te Staan van de berichten omtrent een be weging van studenten, d-io' ten doel had: liet vestigen van een communistische re geering over twintig jaar. De beweging werd verleden jaar December ontdekt. Er werden toen tal van arrestaties gedaan, 42 personen werden schuldig bevonden, maar 37 daarvan op borgstelling vrijge laten. Vijf universiteiten en verschillende lioogerei schol-en zijn bij de aangelegenheid betrokken. f v Gisterochtend heeft een Koreaan .een homaanslag op het J.apanscbei consulaat te Shanghai gepleegd. Door de ontploffing Sverd eien koelie gedood. Volgens den correspondent van de Morning! Post draagt deze aanslag oen politiek karakter. Shang hai is het 'hoofdkwartier der anarchisten. Te Liivornoi werd een paneel ver nield van de deur van hef Fransche consulaat; in Triest, waar de Fransche vlag uithing, heiesch ©en Italiaan de Ita liaansche vlag er naast. De dader wercL ge arresteerd. De secretaris-generaal van de Consulta, heeft door bemiddeling van den Franschen zaakgelastigd© aan Frankrijk het leedwezen der Italiaansche regeering over de beide incidenten betuigd. De auto, waarin zich! de koning en de: koningin van Spanje bevonden, die zicli in de omgeving van Blayonn© naar ©en wedstrijd begaven, werd bij een ver sperring van den weg door een andere .auto aangereden. Persoonlijke ongelukken kwamen niet voor. j Het telegramverkeer met Triest staat onder censuur en is zelfs ten deele ge heel verbroken. Volgens ingekomen be richten duurden de ongeregeldheden te Triest voort. Stevens wordt het bericht bevestigd, dat de sta'at van beleg voor de stad is afgekondigd. Tusschen de fascisten en de politie kwam hefc her haaldelijk tot bloedige botsingen. Reeds 'zouden fien fascisten zijn gedood, terwijl hef aantal gewonden zeer groot moet zijn. Te Hannover zijn thans in totaal pl. m. 1500 typhus-gevallen, te Halber- stadt 60. Het bericht, dat aan Polen een her kiesbare niet-permanente raadszetel is toegewezen, heeft daar groote geestdrift gewekt. Dg bevolking neemt levendig deel aan dit succes van Polen, wat o. in. blijkt uit het zeer groote aantal telegrafische ge- lukwensohen, door particulieren tot de re geering gericht. Naar de tooneelen op straat te oordeelen heeft Polen nog nooit zoo'n groote vreugde over een politiek suc ces gekend. Minister Churchill heeft bij de politie te Londen aangifte gedaan van hét verlies van een tasch met belangrijke documen ten. Behalve Nederland hebben Columbia en China gisteren een zetel in den volken bondsraad voor den tijd van 2 jaar ver worven. België, Tsjecho-Slowakië en San Salva dor zijn mitsdien automatisch voor 1 jaar gekozen. Alleen Polen is herkiesbaar verklaard. De nieuwe volkenbondsraad heeft Benes opnieuw tot voorzitter gekozen. De bestrijding van het cadeau stelsel. Te Utrecht had Woensdag een vergade ring plaats, uitgeschreven door het Comité van Actie tot bestrijding van den verkoop met cadeaux. Een groot aantal afgevaar digden .van vereenigingén waren tegen woordig o.m. vertegenwoordigers van de K. van K., de Hanze, den Ned. Kruideniers- bond, den Ned. Bond tot bestrijding van de duurtè, den Chr. Middenstandsbond. In zijn openingswoord merkte de voor zitter de heer Gorris uit Amsterdam op, dat deze actie uitgaat van de drie Ned. Middenstandsorganisaties. Niet zal onder het oog worden gezien of de kwestie van de cadeau-hestrijding al of niet langs wet- telijken weg kan plaats vinden, dit komt pas in de tweede plaats. Eerst zal ge tracht worden langs organisatoris-chen weg tot oplossing te komen, terwijl eerst na mislukking bij de regeermg met feiten kan worden aangeklopt. Men behoeft niet aan te komen met, de voorbeelden, hoe ver derfelijk het cadeau-stelsel is, dat is reeds van genoegzame bekendheid. De heer II. Leemhuis, secretaris van het Comité, betoogde dat de bezwaren over wegend zijn. De heer Polman (Arnhem) verklaarde zich voor de oprichting van pen groote nationale vereeniging ter bestrijding van het cadeau-stelsel. De heer Idsinga drong aan op bestrij ding in eigen kring; z,i. zijn er n.l. winke liers, en grossiers die heel gaarne cadeaux aanpakken. Nadat de afgevaardigde van den Ned. Kruideniersbond nog aangeraden had op de verpakkingsmiddelen te laten drukken allerlei leuzen tegen het cadeau-stelsel stelde de voorzitter vast, dat.de vergade ring* goed is geslaagd. De actie zal m.et kramt worden voortgezet en binnen een paar weken zal een nieuwe circulaire 'het licht zien, i Journalistiek. De heer A. Zijlstra, lid der Tweede Ka mer, hoofdredacteur van de Nieuwe Pro vinciale Groninger Crt., viert D. V. 1 Oct. a.s. zijn zilveren jubilé als journalist. Het Kurhaus te Zand voort maakte slechte zaken. Naar de lijst van faillissementen van Woensdag vermeldt, is de exploitant van het Kurhaus te Zandvoort in staat van faillissement verklaard. Toch zeker niet alleen een gevolg van het ongunstige weer in den afgeloopen zomer? Allerlei. De Eerste en Tweede Kamer zijn ieder in vergadering bijeengeroepen op Dinsdag 21 dezer, te 3 uur n.m. In de Tweede Ka mer is aan de- orde het aanbieden der Staatsbegrootjng en het opmaken van de nominatie voor het voorzitterschap. Heden viert prof. dr A. v. Gijn, lid der Tweede Kamer, zijn zestigsten verjaardag. De Commandant van het Veldleger heeft aan de Divisie-Commandanten en aan Commandanten van troepen-onderdeelen een schrijven gezonden inzake de tucht in het leger, De Koningin-Moeder is hedenochtend te 's-Gravenhage aangekomen, teneinde varü de Koninklijke familie op den Ruigenhoek te Scbeveningen afscheid te nemen vóór het vertrek van Koningin Emma naar het buitenland. De minister van Oorlog begaf zich' gis teravond naar Arnhem, teneinde de lege ringen te Arnhem, Doesburg en Ede te bezichtigen en verschillende pefeningeiï bij te wonen. Hij is verder voornemens de gevechtsoefeningen van de le divisie-groep die pp 22 en 23 dezer hij' Amersfoort zullen worden gehouden, bij te wonen. Tot commissaris van den Polder Walcheren voor het gebouwd vacature W. A. de Rijcke Sr. is gisteren bij en kele candidaatstelling gekozen de heer A. L. J. Goethals te Middelburg. Thans publioeteren wij hef verslag van de Vrijwillige Verkeers-Inspecfie in Zeeland over JuliAug. '26: Aantal der inspeictieritten: Zu,id-B:eve- land, Walcheren en Tholen 25, Wesf- Z-. Vlaanderen 21, Oost-Z.-Vl aanderen 18, Schouwen en Dnivelandl 13. Aard der geconstateerde verkeersfouten: Wielrijders: Linkerzijde van den weg 'houden 2, laten voorttrekken door auto 5, naar links wijken bij ingehaald worden 15, naar links wijken bij fege-nkomen 1, rijden zonder licht 5, ziftend op rijwiel dier leiden 1. Bestuurders van auto's; Auto plaatsen, :dat verbeier wordt belemmerd 1, zonder ;noodzaalc over rijwielpad! rijden 2, zon- :der noodzaak linkerzijde van den weg (houden 2. Bestuurders van vraichtauto's: Bij ingei- haald worden niet voldoende uithalen 1, geien duidelijk of geen enkel kenfeeken 1, geeln rij- of numm-erbewijs hebben 1, links uitwijken bij ingehaald worden 1, versleten stuurfoestel 1, tractor met pun- ,fen aan wielen niet van beschermers voor zien 2. Met paarden bespannen voertuigen: naair links wijken bij tegenkomen 6, naar links uitwijken bij ingehaald worden 5, nief voldoend© uithalen bij tegenkomen 6, niet voldoend© uithalen bij ingehaald worden Ï5, zonder noodzaak de linkerzijde! van den weg houden 12) voertuig met be spanning onbeheerd lafen staan 2, wagen laden midden op den weg, zoodat verkeer wordt belemmerd 1, wagen, die slecht geladen is, gedeeltelijk laten lossen 1. Voetgangers: Dieren leiden over rijwiel pad 1, veedrijven, zoodanig, dat ver keer wordt belemmerd! 1, naar auto gooi en met stok ©.d. 1, handwagens e.d.i Zonder noodzaak linker zijdei van den weg houden 1, bij ingehaald worden naar linies wijken 1. Rapporteeren van gevaarlijke en slecht® Weggedeelten 7- Bij kon. besluit is aan de gemeent® 's-Heerenhoek een voorschot tot een maxi mum van f 3000 verleend uit 's Rijks kas ter verstrekking aan de vereeniging, in die gemeente uitsluitend werkzaam ter bevor dering van de verkrijging van onroerend goed door landarbeiders, ter üitbetaling van het door een landarbeider benoodigd bedrag voor de verkrijging van een plaatsje. Onder-luitenant der infanterie van het O.-I. leger J. W. Bolle komt 1 Novem ber met acht maanden verlof naar Europa. Hachelijk moment. Aan het verslag in de Msb. over de Hanze-vergade- ring te Goes ontleenen wij: Na een bezoek aan Wemeldinge, waar de sluiswerken werden bezichtigd, reden we naar Hans- weert. Op deze reis deed de chevrolet-auto van de afdeeling Voorburg een slechte er-1 varing op toen een spóorwegwaohter op de lijn Goes-Middelburg de hoornen vergat te sluiten en de sneltrein naderde. Door vol gas te geven kon de Voorburgsche chauffeur, die bovendien den kostbaren last van een collega meevoerde, werkelijk aan een ernstig gevaar ontsnappen. Een kras aan de carrosserie bewees, dat er toch nog even contact tusschen trein en auto had plaats gevonden. Toen de liohtwachter H. te Rencsse zich Dinsdag j.l. des namiddags in de duinen bevond bemerkte hij, dat van een woning, dienende tot zomerverblijf, de ruiten waren vernield. Bij nadere beschou wing bleek eveneens, dat men uit dia" woning eenige voorwerpen had ontvreemd Als verdacht van diefstal werd zekere J. van D., wonende te Ellemeet aangehou den, deze is echter nadat hij ter beschik king van de Justitie was gesteld, weder heengezonden. Middelburg. Gisterenmiddag werd de jaarvergadering van de vereeniging „Het Middelburgsch Muziekkorps" gehouden onder voorzitterschap van den heer mr. J. Adriaanse. Door den secretaris, den heer P. Luteijn werd het jaarverslag over 1925 uitge bracht.. Herinnerd werd aan de ziekte en het overlijden van den 'heer J. Morks. De onder-kapelmeester, de heer Calatz, heeft tijdelijk de leiding op zich genomen, maar kon moeilijk den heer Morks vervangen. Gelukkig echter bood de heer J. H. Garo, alhier, aan, een deel der concerten en de repetities, die daarvoor noodig waren, voor zijn rekening te. nemen. De leiding werd toen als volgt: de heer Garo zon een repetitie per week hebben, evenals de heer Calatz. Laatstgenoemde zou de Molenwa terconcerten leiden, terwijl de heer Garo alle andere concerten zou dirigeeren. Op die manier is het concertseizoen doorge maakt op de gebruikelijke wijze. Aan beide heeren wordt 'hartelijk dank 'gebracht. Herdacht werd daarna het werk van den eminenten heer Morks. Als jonge man was hij hier als -directeur gekomen; hij heeft gewerkt bij nacht en bij dag om het korps op te voeren tot hooger peil. Verbazend groot waren de moeilijkheden, waarmee hij te kampen had, maar met de wilskracht, die zoo'n kenmerkende eigen schap van zijn heel© persoonlijkheid was, hield hij vol en hij slaagde er in, het korps op te voeren tot een vereeniging, die. ver buiten Middelburg en Zeeland met eere genoemd werd. Dat is de groote verdienste van -den heer Morks geweest, de herinne ring aan zijn werk zal onafscheidelijk aan het muziekkorps verbonden blijven. Besloten werd het directeurschap tijde- lijk op- te dragen aan den heer A. Loman alhier, die dan ook in den loop van No vember 1925 met het leiden der repetities begon.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1926 | | pagina 1