HlLLjE'S BESCHUIT
flo w
Vrijdag 33 Juli 1926
46e Jaargang
it de ProYlneie.
CIGARETTES
Drukkers-Exploitanten:
OOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—i
Losse nummersfO.Q5
Relletjes te Parijs.
Wij meldden gisteren reedfe, dat Woens
dag bet volk van Parijs eindelijk tegen de
parlementaire misbruiken in opstand is
gekomen. Een dichte menigte zong als één
man de Marseillaise. Allen uitten bun on
tevredenheid over de manier, waarop de
opvolgende kabinetten tot nu toe de crisis
van den frank wilden oplossen. De Ka
merleden, die zich vertoonden bij den
muur, die den tuin van het Bourbonpaleis
van de straat scheidt, werden uitgeschol
den en aldoor werd op maat gezongen
„weg met Herriot, Kamerontbinding", en
zoo voort. Telkens gierde gefluit los en vij
andige kreten begroetten ook de autocars
met touristen. De buurt van het Elysée
was in staat van beleg. Niemand mocht
voorhij, wat niet belette dat Herriot in zijn
auto opnieuw werd uitgejouwd.
Ook werd er geroepen: „Ter dood!" en
op een Lekende wijs werd gezongen:
„Poincaré, Poincaré!" De Kamerleden, die
uit het Kamergebouw traden werden door
hetoogers lastig gevallen en gingen in al
lerijl weer naar hinnen.
De menigte trachtte met geweld in de
kamer door te dringen, en de politie stond
een oogenblik machteloos, daar het aantal
manifestanten steeds grooter werd en ten
slotte op ongeveer 12.000 personen werd
geschat. De republikeinsche garde snelde
ten slotte de politie te hulp. Gelukkig be
gon het te regenen, waardoor de menigte
langzamerhand uiteen ging.
De strijd in Marokko.
Een Fransch bericht meldt: De dag van
den 19en is beslissend geweest. De dissi
denten ontketenden hevige tegenaanvallen
tegen het detachement-Freydenberg, in de
streek van heuvel 1782. Alle aanvallen
mislukten. Er zijn meer dan duizend
nieuw-onderworpen gezinnen geteld.
De godsdienstige en militaire leider Si-
Tireho, die meer dan 15 jaar een onver
zoenlijke tegenstander is geweest, heeft
zich aan generaal Freydenberg overgege
ven.
De groote operaties kunnen nu als ge
ëindigd worden beschouwd. In de streek
van Taza zijn wij onmiddellijk begonnen
met de ontwapening en de binnenlandsche
organisatie.
Dansen op een vulkaan.
Is het Fransche volk wel eenigermate
onder den indruk van de financieele moei
lijkheden, waarin het land verkeert?
Acht dagen geleden heeft Parijs nog uit
bundig feest gevierd. Het was de gedenk
dag der revolutie: de bestorming van de
Bastille. Toen heeft het Fransche volk ge
danst alsof er geen zorgen waren.
Laat de Parijsche correspondent van
„Het Volk" het u vertellen, hoe Parijs zich
op 14 Juli vermaakt heeft:
„Arbeidersvrouwen, deftige dames, win
kelmeisjes, tooneelspeelsters, alles draait
bont dooreen. In het kafee du Dome zijn de
rederijkers uit hun stellingen verjaagd.
Vandaag wordt er niet gediskussieerd.
Men danst.
Iedereen heeft geld. Niemand heeft ar
moe. Ook de allerarmste kan op straat
dansen. De theaters spelen voor niets. Eén
volksfeest, eenig in zijn soort. De bastille
is immers bestormd door een demokrati-
schen God! De zon brandt en de hemel is
overal blauw.
Lampions verlichten de straten bij
avond. Hoog staat de maan. Vergeten is
mflatie, duurte, politiek. De banken zijn
dicht. De Kamer verdaagd. Eén dag van
geluk. Eén nacht van vreugde".
Dat dansende Parijs, terwijl het land
een zware crisis doormaakt, is eigenlijk
het beeld van een groot deel van de
menschheid.
De wederkomst van Christus nadert. De
teekenen der tijden wijzen er op. Maar de
wereld blijft dansen en pret maken.
Een Protestantsche natie.
De bevolking van Finland kan zich wel
eroemen op bet hoogste percentage Pro
testanten van alle landen ter wereld. Acht
en negentig procent van de 3364807 inwo-
Kaers belijden het Luthersche geloof.
De pogingen der vroegere Russische re-
geermg om de Grieksch-Katholieke leer in
e voeren, werden nooit met wezenlijk suc
ces bekroond. Het aantal Grieksch-ortho-
£n®a be™aagt nu 54 000- De Baptisten
t? ,en 5000 leden, de Methodisten 1Ö00.
kol Zwakst is de Roomsch-Katholieke
vertegenwoordigd met slechts 440
aanhangers. Het evangelische Zondags-
choolwerk heeft zich in Finland geweldig
«W I ^an leerplichtige kin-
ris ?zoeken 195-000 jongens en meisjes
lnnnf u ?^choleü' wier aantal tot 20.000
vu o'-iK jongemannen werk om-
at Z15 vereenigmgen met 8800 leden.
Korte berichten,
vHeg?rscho°1 fce Maagdenburg, die
1 t oogenbhk 40 leerlingen telt, wordt op
geheven, omdat dergelijke scholen, volgens
de nieuwe overeenkomst met de Entente,
niet meer door den staat financieel mogen
worden gesteund. De school zal officieel
gesloten worden met groote wedstrijd-
vluchten, waarna de meeste leerlingen een
plaatsje in Staacken bij Berlijn zullen
krijgen.
Uit Sudbury, in Ontario (Canada)
wordt gemeld dat een vliegtuig van den re-
geeringsdienst met twee bestuurders en
drie passagiers bij die plaats in een meer
is neergestort. De passagiers werden ern
stig gewond.
In het Neckardal heeft het noodweer
der laatste dagen den oogst in de streek
van Rottenburg tot Thuringen vrijwel ge
heel vernield.
Daar Poincaré. moeilijkheden, vooral
van de zijde der radicaal-socialisten, on
dervonden heeft, is hij: nog niet met zijn
kabinetsformatie gereed gekomen. Men
verwacht echter algemeen, dat hij heden
zal slagen.
De toestand in de mijnindustrie in
Engeland blijft onveranderd. Met uitzonde
ring van de Midlands-kolenvelden staan de
mijnen nog stil en toonen de mijnwerkers
zich over het algemeen niet geneigd het
werk te hervatten. Indien de staking voort
duurt, zal de regeering gedwongen zijn
het parlement enkele dagen tijdens het
reces bijeen te roepen, teneinde het voort
duren van de bepalingen van de noodwet
proclamatie goed te keuren. Deze bepa
lingen moeten iedere maand opnieuw wor
den goedgekeurd.
J 1 I I I I - 111 Jfj
De socialisten en het Belgisch
verdrag.
De driehoek-medewerker van de „Voor
waarts", het kamerlid Sannes, was van
meening, dat ons Parlement thans, na de
goedkeuring van het verdrag door de Bel
gische Kamer, voor de keuze staat: aan
nemen of verwerpen. Hij meende voorts,
dat na eventueele verwerping van het trac-
taat de Belgen niet aanstonds zouden zijn
te vinden voor opening van onderhande
lingen, leidende tot een nieuw ontwerp, en
concludeerde:
„Minister Van der Velde heeft woorden
van verzoening en vriendschap gesproken.
Nadrukkelijk heeft hij verklaard, dat Bel
gië het verdrag niet als 'n voorschot be
schouwt; dat het afziet van elke poging tot
inbreuk op Nederlandsch gebied; dat de
problemen, die in het verleden bestonden,
dus ook de vraag van militair bondge
nootschap en van militaire maatregelen
met dit verdrag uit de wereld zijn. -
Geeft ook de Nederlandsche Volksverte
genwoordiging van gelijke gezindheid
blijk en dit kan alleen door goedkeuring
van het verdrag dan is de gunstige at
mosfeer geschapen in welke nieuwe onder
handelingen, die in een aanvullend of wij
zigend tractaat hun beslag kunnen krij
gen, mogelijk zijn. Mogelijk, meer niet. Te
groote verwachtingen koesteren is niet re-
eel en tevens niet ongevaarlijk.
Wij zijn waarlijk niet blind voor de eco
nomische bezwaren welke het verdrag
voor Nederland meebrengt. Wij achten ze
zwaarder te wegen dan de minister van
Buitenlandsche Zaken doet. De groote
vraag is echter ten slotte of zij zwaarder
wegen mogen dan het belang van goede
betrekkingen tot den buurman, waarvoor
de aanvaarding van het verdrag, gelet op
de historie en in het bijzonder op de om
standigheden waaronder het verdrag tot
stand kwam, als het ware voorwaarde is".
De Rotterdamsche Wethouder A. B. de
Zeeuw komt tegen dit standpunt van, mr
Sannes op. Met grooten tegenzin heeft hij
er kennis van genomen.
„Om twee redenen. Ik voel voorloopig
heel weinig voor de beslissing, waar de
schrijver heen wil. Als men in ons land
zoo gemakkelijk buigt voor den wil van
een ander volk, althans van zijn vertegen
woordiging als in dit artikel, heeft een met
ons onderhandelend volk gemakkelijk spel.
Het heeft maar voor te geven dat het met
ons in vriendschap leven wil en het kan
ons zijn wil opleggen.
In de tweede plaats acht ik het schrij
ven van dit artikel verkeerd, omdat het
onderwerp dat het behandelt, belangrijk
genoeg is, om ih de Kamerfracties en met
het partijbestuur overleg te plegen voordat
sommige kamerleden en onze redacteuren
er hun persoonlijke meening over geven.
In dit geval was er m. i. voor den schrijver
nog eerder reden, dat overleg af te wach
ten. Niemand kan eenige voordeelen van
het verdrag op zich zelf in zijn artikel ont
dekken en hij ziet duurzaam belang van
het Nederlandsche volk alleen in de aan
neming van het verdrag, omdat hij bang
is voor de ontstemming van België. Ik heb
altijd gemeend, dat vrees een slechte raad-
eefster is."
De vragen van dhr Lingbeek.
Op de vragen van den heer Lingbeek,
betreffende het verstrekken eener opgave
van het aantal der tot den geestelijken
stand behoorende mannelijke en vrou
welijke leerkrachten (kloosterlingen), ten
aanzien van welke uitkeeringen uit 's Rijks
kas werden ontvangen, verbonden aan
R. K. scholen voor lager, middelbaar, hoo-1
ger en ander onderwijs op 1 Januari 1926.
hebben de heeren Waszink en De Geer,
ministers van Onderwijs en van Finan
ciën, Tiet volgende geantwoord:
Op 1 Januari 1926 waren bij het lager
onderwijs werkzaam 3440 religieuzen
(kloosterlingen). Het door het Rijk wegens
salarissen van dez,e personen te vergoeden
bedrag valt- te ramen op 7 millioen gul
den. Op 1 Januari 1926 bedroeg het getal
priesters en kloosterlingen bij het mid
delbaar onderwijs (gymnasiaal en handels
onderwijs inbegrepen) 198. Om te kunnen1
'nagaan, welk bedrag ie hunnen behoeve
uit de Staatskas over 1926 zal worden
uitgekeerd, zou men moeten weten, welk
salaris ieder hunner zal ontvangen. Dit
is echter niet bekend. Ook hef getal hun
ner lesuren moet worden geraamd. Aan
nemende ,dat zij, doereen-genomen, het
zelfde getal lessen geven als aan de ove
rige docenten, gemiddeld is opgedragen
en de subsidiën over 1924 als maatstaf
nemende (de subsidiën over 1925 zijn nog
niet becijferd), raamt de eerstondergetee-
kende bedoeld bedrag globaal op een som
van f380.000.
Het aantal priesters en religieuzen, dat
op 1 Januari 1926 verbonden was aan
nijverheids-dag- en avondscholen, zoo
mede het bedrag hunner salarissen, is
nog niet bekend. Op 1 Januari 1925 wa
ren aan deze scholen verbonden pim.
300 priesters en religieuzen. In hun sala
rissen wordt door het Rijk in den vorm
van subsidie maat' ruwe schatting voor
pim. 'f 200.000 bijgedragen.
Bij het Rooms'ch-Ivatholiek Universitair
onderwijs eindelijk waren op 1 Januari
1926 16 priesters en religieuzen werkzaam:
In de kosten van hun salariëering droeg
het Rijk, dat slechts een kleine tegemoet
koming in de kosten der gehouwen geeft,
niet bij.
Mr Zimmerman en Col ij n.
Wij lezen in de Msb.:
Mr Zimmerman beeft in Den Haag,
voor zijn vertrek naar Amerika, aan een
maaltijd met de Nederlandsche journalis
ten van alle richting, uitgezonderd die der
S.D.A.P., een rede gehuoden, waarin hij
het een en ander verteld heeft van zijn ar
beid in Oostenrijk.
Ontegenzeglijk heeft de heer Zimmer
man daar schitterend werk tot stand ge
bracht, waarop hij met trots kan wijzen en
dat, als -de teekenen niet bedriegen, voor
dat land van blijvende waarde zal zijn.
Terecht wordt hij daarvoor gehuldigd,
want zegt men: Oostenrijk is daardoor ge
red. Het staat er thans financieel veel be
ter voor dan tal van andere staten in Eu
ropa en al heerscht er ook nog groote
werkloosheid, de algemeene economische
toestand is toch zoodanig, dat het volk het
er beter heeft dan in menig ander land.
Mr Zimmerman is een Nederlander, zijn
werk geeft glorie aan ons land, algemeen
is men hem daar dankbaar voor. Bij mon
de van den voorzitter van den Nederland-
schen journalistenkring werd hij daarvoor
hoog geprezen.
Wij herhalen het nogmaals, deze hulde
en lofprijzing was volkomen verdiend.
We vragen echter: waarom moet wel ge
prezen de man, die dit alles deed voor een
vreemd zij het ook een ons zeer sympa
thiek volk; doch worden verguisd de man
nen, die datzelfde deden voor ons volk,
voor ons land? Wat de heer Zimmerman
in zijn rede -noemde, als het daar in Oos
tenrijk door hem verrichte werk, is het
zelfde als wat het vorige ministerie Ruys
dé Beerenbrouck, met den heer Colijn als
minister van financieën hier te lande tot
stand heeft moeten brengen.
Evenmin als de heer Zimmerman dat in
Oostenrijk voor zijn pleizier deed, evenmin
heeft de heer Colijn dat hier te lande ge
daan.
Wanneer men de rede van den heer
Zimmerman leest, zal men tot de erken
ning komen, dat zijn werk precies gelijk
is geweest aan dat van den heer Colijn
hier te lande.
Met name: het betaalmiddel stabiel ma
ken, de begrootingen kloppend ,d. w. z. de
uitgaven gedekt door de inkomsten en dan
het departement van financiën een beslis
sende stem of zoo men wil invloed verze
keren op de uitgaven van de andere de
partementen.
De weg, die daarvoor gevolgd moest
worden, was dezelfde als hier. Men moest
den moed hebben om heel dikwijls het
meestal liever niet gehoorde woordje
„neen" uit te spreken.
Toen we den heer Zimmerman hoorden
spreken en zijn huldiging bijwoonden,
moesten we steeds denken aan den heer
Colijn en drong zich aanhoudend deze
vraag aan ons op: waarom wel deze en
niet gene? Hun werk is hetzelfde geweest.
Het valt gemakkelijker een man te hul
digen voor arbeid, waarvan men zelf de
nadeelen of den druk niet aan den lijve
heeft ondervonden; en er is moed voor
noodig dit wel te doen ten opzichte van
een, wiens werk door velen als iets on
rechtvaardigs gevoeld wordt.
Laten we echter hopen dat de tijd niet
verre meer is, dat wij in onze mannen on
omwonden zullen prijzen, wat zij deden
voor het eigen land en ons niet beperken
tot een hulde voor het aan vreemden ver
richte werk.
D'e forensenbelasting en de
veilingen.
Naar het „Weekbl. v. Bloembollencul
tuur" verneemt, is er ernstig sprake van,
dat degenen, die in een der bloembollen-
veilingsgebouwen in de streek een zit
plaats gepacht hebben voor zoover zij
niet in de gemeente wonen waar de veiling
gelegen is zullen worden aangeslagen
als forens in de plaatselijke inkomstenbe-
lasting.
(Het is niet onmogelijk, dat wanneer dit
voornemen wordt uitgevoerd, ook enkele
groentenveilingen een beurt zullen krij
gen.)
Weer herrie in den Rotterdam-
schen Raad.
In de vergadering van den Rotterdam-
schen Gemeenteraad van gisteren kwam
Wethouder de Jong (A.-R.) op tegen ver
schillende uitdrukkingen van den heer
Coremans ten opzichte van de raadsleden
als: krengen, boeven, ploerten, struikroo-
vers". Deze woorden kunnen niet zoo zon
der meer getolereerd worden. En spr.
is het niet eens met den .voorzitter, dat
men, gedekt door parlementaire onschend
baarheid dergelijke beleediginigen maai
mag uiten. Spr. wil dit zeggen, in verband
met het feit, dat hij in de volgende raads
zitting het voorzitterschap zal bekleeden,
Spr. waarschuwt den heer Coremans, dat
hij gevaar zal loopen met den strafrech
ter in aanraking te komen, mocht hij
op dergelijke wijze doorgaan.
De heer Coremans vliegt op en begint
te spreken, wat hem door het hameren
van den voorzitter wordt belet.
De voorzitter: U hebt nu te zwijgen. Als
u het woord wenscht voor een persoon
lijk feit, dan kunt u dat straks krijgen.
Nu niet. Even later:
De voorzitter: Wenscht de heer Core
mans nog het woord? De heer Coremans
z-egt, dat hij in den Raad zoo moet op
treden, omdat dit de eenige plaats is,
waar hij zich kan verweren tegen de
campagne tegen hem gevoerd. Als spr.
spreekt van „ploerten" e.d. dan bedoelt
hij dat in politieken zin.
De voorzitter sluit de bespreking van
het persoonlijk feit. De heer Coremans:
Het is een klein kunstje iemand met zijn
hamer van zijn a propos te brengen.
De voorzitter: Ik geef het woord aan
den heer Baars, De heer Coremans: Ik
neem het woord. De voorzitter: U hebt
het woord niet. De heer Coremans: Ik
ga toch door. De voorzitter: Dan stel ik
voor den Heer Coremans te verwijderen.
De heer Coremans: Ik ga er niet uit.
.De voorzitter brengt zijn voorstel in
stemming tot verwijdering van den heer
Coremans. Dit wordt aangenomen met
32 tegen 1 stem. De vergadering wordt
geschorst. Na .eenige minuten wordt de
vergadering heropend. De heer 'Coremans
is dan verwijderd.
De gezondheidstoestand van
de Koningin.
De gezondheidstoestand van de Konin
gin scheen gistermorgen tot tevredenheid
aanleiding te geven. Professor Otto Nae-
geli, hoogleeraar van de medische facul
teit aan de universiteit te Zürich, direc
teur van de medische kliniek van het kan
tonale ziekenhuis aldaar, is naar Sankt
Beatenberg ontboden. H. M. mag haar
vertrekken in het hotel Regina Palace nog
niet verlaten en het moet uitgesloten wor
den geacht, dat de terugreis naar Neder-
Prijs der Advertentiën:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 et
Bij abonnement belangrijke korting.
land vóór aanstaanden Maandag kan wor
den aanvaard.
Nederland-Ned.- Indië door da
lucht.
Gemeld wordt, dat officier-vlieger der
2de klasse bij de Koninklijke Marine M. F.
Eikerbout van plan is, in 1927, als hij van
zijn zesmaandsch verblijf in Ned.-Indië
waarheen hij deze maand vertrekt om
als instructeur in het marinevliegkamp bij
de behandeling van de drie voor de Kon.
Marine in Ned.-Indië aangeschafte en
reeds naar Indië verscheepte Dornier
Wall-vliegbooten op te treden zal zijn
teruggekeerd, op eigen gelegenheid met
een Dornier-verkeersvliegtuig, waarin ver
moedelijk een Lorraine Dietrich-motor zal
worden geplaatst, naar Ned.-Indië te vlie
gen. Eenige marinevliegers hebben inder
tijd het voornemen gehad, met de drie bo
venbedoelde vliegbooten in groepsverband
naar Ned.-Indië te vliegen, maar daar is
niet van gekomen.
Allerlei.
De Chr. Werkgevers Vereeniging houdt
6 en 7 September haar jaarlijksche verga
dering te Rotterdam. Het voornemen be
staat, in deze vergadering onder meer het
Nederlandsch-Belgische verdrag en het
wetsontwerp op de naamlooze vennoot
schappen te bespreken.
Met ingang van 1 Mei 1927 zullen de
electrische treinen op de lijn Rotterdam-
Amsterdam gaan rijden.
Naar de Stand, verneemt ligt het in het
voornemen van de regeering, eenige re
serve-veldpredikers op te roepen in het be
lang van de geestelijke verzorging van de
in grooten getale voor de herhalingsoefe
ningen opkomende manschappen.
Reserve le luitenants J. Erasmus
en W. K. C. Job van het 14e reg. infan
terie komen te Bergen op Zoom van 326
Aug. in werkelijken dienst.
Middelburg Het comité tot het verkrij
gen van een openbare U. L. O. School
voor jongens zond bij: den gemeenteraad!
nog een adres in, d.d. 7 Juli, waar
in nog eens de nadruk er op wordt ge
legd, dat de bestaande toestand te Mid
delburg, alwaar twee bijzondere, doch
geen enkele openbare U. L. O. school
is, waar jongens onderwijs kunnen 'ont
vangen, een onbillijkheid schept tegen
over de voorstanders van openbaar onder
wijs, die hier immers geen plaats kunnen
vinden voor hun jongens op een school
voor hunne keuze, indien zij voor hen
U. L. O. verlangen.
Van zeven te Middelburg wonende le
den van de afd. Zeeland van de Nederl.
Banketbakkersvereeniging is een adres
ingekomen, waarin ziji wijzen op het groote
bezwaar, dat voor hen erin ligt om in
den zomertijd -des Zaterdagsavonds te
9,30 uur den winkel voor het publiek te
moeten sluiten, daar op dien avond een
deel van het publiek er toe komt (meest
al door bezichtiging van de uitgestalde
waar) om een en ander te koopen en de
bediening overhaast moet geschieden, dat
des Zondags de winkels gesloten blijven,
zoodat dan ook niet wordt verkocht en
verschillende artikelen spoedig bederven,
waardoor het gewenscht is, dat deze des
Zaterdags worden verkocht; en er voor
de uitzondering geen personeel op Zater
dagavond na 9 uur behoeft te blijven.
Adressanten verzoeken dan ook het slui
tingsuur van den Zaterdagavond voor de
bankethakkers op te heffen.
De toestand op de Mairkt.
Van den Kooplieden- en Maxktkra-
mersbond „Eendracht maakt Macht",
kwam een schrijven in bij B. en W.,
waarin het bestuur mededeelt, dat nu
gedurende 3 maanden de commissaris
van politie als marktmeester optreedt,
niets anders kan worden gezegd, dan dat
