Ummyiï Mieisws
Land- en Tuinbouw.
Kftinfenws.
Allerlei.
werd de voorziening in d e vacature laan
"het bestuur overgelaten.
Ten slotte deelde de voorzitter nog
mede, dat besloten is 18 Mei, de datum
van het. bijeenkomen van de eerste vredes
conferentie, in het vervolg als de Vrede-
dag te herdenken en dat het bestuur
het voo mem on heeft hier dit Jaar dien
dag te vieren door een bijeenkomst, waar
op de Volkenbondsfi'm zal worden ver
toond on ©en voordracht over het streven
van den Bond zal worden gehouden.
Gisteravond herdacht de Walchersche
Kanariekweekersvereeniginig „Onze Zan
gers" te Middelburg haar 15 j irig bestaan
niet ©en feestelijke bijeenkomst in de be-
nedenachterzaal van de sociëteit St- Joris.
Dia vereeniging mocht van verschillende
zustoi'vercenigingen op het gebied van het
kweeken van dieren een bloemenhulde
in ontvangst nemen en kreeg ook van
verschillende andere zijlen b'ijken van be
langstelling bij haar jubileum
De avond werd voor een groot deel
gevuld met het vertoonen van goede en
eigengemaakte lichtbeelden door de hee-
ren van der Boudt en But- Voor de pauz#
golden deze beelden kijkjes op de tentoon
stellingen van de vereeniging, voorbeel
den van de goede wijze van huisvesten
der diertjes, verschillende foto's van
kanaries en andere in- en uitheemsclie
vogeltjes- Hierop volgde als groote ver
rassing de portretten van verschillende
bestuursleden en een serie foto's van
kippen- Ten slotte nog een belangrijk aan
tal kiekjes uit de fabriek van ochtend
voeder enz. van de firma K. Meertens Jr
alhier. Na de pauze kwam men op een
geheel ander terrein en werd den aan
wezigen op het doek een reis aangeboden
naar Indië, onder weg werd een kijkje
genomen in verschillende gepasseerde
plaatsen en hun omgeving als Genua,
Algiers, Port Said enz- en daarna in een
deel van de Oost-
Een der aanwezigen gaf humoristische
voordrachten ten beste, terwijl in de pauze
een grabbelton werd bestormd en menig
een een aardig prijsje wist te bemachtigen-
De werkloosheid alhier neemt steeds
grooter afmeting aan, zoo waren er op 10
dezer bij de arbeidsbeurs in totaal inge
schreven van 319 mannen en 11 vrouwen
terwijl deze aantallen op 11 April 1925
resp- bedroegen 221 en 13. De grootste
vermeerdering bij de mannen komt wel
voor rekening van de ongeschoolde ar
beiders wier aantal klom van 91 tot 148,
dus alleen hier een vermeerdering van
'57 of ruim de helft der totale vermeer
dering, die 98 bedraagt, Doch ook het
aantal beroepen, waarin personen werk
loos zijn, is vermeerderd- Wij tellen 12
beroepen, die verleden jaar niet voor
kwamen en slechts één, dat niet op de
lijst voorkomt-
Viissingen. Aan de aandeelhouders van
de Kon- Maatschappij „De Schelde" wordt
vooregsteld over 1925 8 pCt dividend uit
te keeron- Aan de algomeene vergade
ring van aandeelhouders der N- V. Na
tionaal Bezit van Aandeden zal worden
voorgesteld over 1925 8 pCt dividend uit
keeren-
Kloetintje- Dinsdagavond omstreeks half
zes had de heer v- d. B. uit Ierseke het
ongeluk, met zijn motor tegen een lan
taarnpaal te rijden, nabij den Molen, waar
bij hij kwam te vallen en ernstig verwond
werd. Nadat Dr Pfeiffer uit Kapelle ter
plaatse was aangekomen is v. d. B. naar
het ziekenhuis te Goes vervoord- Volgens
ooggetuigen nam v. d. B. de bocht veel
te lang, zoodat hij tegen de lantaarnpaal
aan moest komen- Hij werd ernstig ge
wond, zijn sleutelbeen is gebroken, ter
wijl hij een schedelbreuk opliep-
Zaamslag. In de jongste rraadsveïgade-
ring werd mededeeling gedaan van een
Koninklijk besluit, waarbij het beroep van
den raad tegen het besluit van Ged- Sta
ten, waarbij goedkeuring werd onthou
den aan het raadsbesluit tot bet vor
men van een afzonderlijken keurings-
dienst ongegrond werd verklaard-
Het heffingspercentage der inkomsten
belasting werd bepaald op 0-9. Een voor
stel van B- en W. om in verband met de
geraamde financiëele resultaten der ex
ploitatie eener gemeentelijke heer-ruiming
tot instelling daarvan niet over te gaan
werd aangenomen. Na breedvoerige be
spreking werd aangenomen een voorstel
van B- en W. tot het uitvoeren van ver
schillende wegsverbeteringen, geraamd op
een totaal van f33.539.05, door verschil
lende straten of wegen te voorzien van
klinkerbestrating. (M.C.)
Inbreker gearresteerd. De
politie heeft in Den Haag aangehouden
zekeren B., wonende te Amsterdam. Deze
bood, in gezelschap van een tweeden per
soon, eveneens uit Amsterdam, goederen
te koop aan op een wijze, die de politie
verdacht voorkwam. Toen de zaak onder
zocht werd bleek, dat B. door de Amster-
damsche politie gezocht werd wegens een
belangrijke inbraak, daar ter stede ge
pleegd. De goederen, die hij te koop aan
bood, waren van dezen diefstal afkomstig.
B. is gearresteerd en naar Amsterdam
overgebracht. Zijn metgezel heeft nog
kans gezien te ontvluchten. Hij is in een
taxi gesprongen en heeft na korten tijd
deze weer verlaten met achterlating van
zijn regenjas.
Verduistering van f18.500
te Wormervee r. De kantoorbediende
der firma Prins is uitgeweken naar
Duitschland. Men heeft hem te Keulen ge
zocht, maar nog niet gevonden. Hij had
aan het kantoor een brief geschreven,
waarin hij mededeelde ongeveer f 18.500
te hebben zoek gemaakt in een kleine 2
jaar en nu geen uitkomst meer ziende,
maar vertrok naar elders. De verdachte
K. is goed 25 jaar en leefde nogal royaal
den laatsten tijd.
Wie ia de baas? In begin Maart
had te IJmuiden een bazar plaats, waarbij
B. en W. toestemming gaven, door middel
van een rad van avontuur, goederen te
verloten. De commissaris van politie
waarschuwde toen het bestuur, van die
vergunning geen gebruik te maken, daar
hij het, als hazardspel zijnde, verhinderen
zou. Het vreemde van deze zaak is echter,
dat bij een bazar, Zaterdag te Velseroord
geopend, dezelfde historie weer voor
kwam; toestemming van B. en W. en ver
bod van de politie. Aan welke autoriteit
moet men nu gehoorzamen?
Op zee verdwaald? Toen Za
terdagmorgen de heer Kroon te Vlieland
zijn zoon wilde wekken, omdat deze naar
Harlingen moest om voor de militie ge
keurd te worden, bemerkte hij, dat de jon
gen niet aanwezig was. 't Bed was ohbesla-
pen. Na 's avonds 11 uur moet hij door
een raam de woning hebben verlaten. Bij
verder onderzoek bleek een klein zeilbootje
uit de haven verdwenen. Van een nabij-
liggende visschersschuit ontbreekt het
kompas. Vermoed wordt, dat de jonge
Kroon in den nacht met het zeilbootje do
reis naar Harlingen heeft willen onder
nemen. Ilij is daar intusschen niet aan
gekomen. Tot heden heeft men noch van
hem zelf, noch van zijn vaartuigje eenig
spoor gevonden.
De verdediger der Darda-
nellenover leden. De verdediger der
Dardanellen tijdens den wereldoorlog,
vice-admiraal Merten pasja, is Zaterdag
in een Berlijnsch ziekenhuis in den ouder
dom van 69 jaar overleden, aan de gevol
gen van een zware galblaas-operatie. Vice-
admiraal Merten was specialiteit op het
gebied der kustverdediging en als zooda
nig na Turkije's deelneming aan den oor
log aan de zijde der Centrale mogend
heden, door de Turksche regeering tot op
perbevelhebber der Dardanellen-verster-
kingen benoemd.
Een zak met f500 verclwe-
n e n. Gistermiddag ging een bediende van
de Rotterdamsche Tramwegmij. per fiets
van haar kantoor te Rotterdam naar een
bank. Achterop had hij vier zakken met
geld gebonden. Bij aankomst op de Maas
kade bleek een van de zakken, inhoudende
een bedrag van f 500, verdwenen te zijn.
Van deze vermissing is aangifte bij de po
litie gedaan.
Merkwaardige genezing.
Dhr S. te Bergen op Zoom had in het
laatst van 1924, terwijl hij als emballeur
werkzaam was hij de biscuitfabriek Liga,
het ongeluk een kist, welke hij tegen een
trap opdroeg, te laten vallen. De man ver
keerde in de meening, dat onderaan de
trap zich een der op de fabriek werkzame
meisjes bevond wat gelukkig niet waar
bleek te zijn en vreesde, dat zij door
de zware kist zou worden getroffen. Bij
dit denkbeeld beving hem een zoodanigen
schrik, dat hij als verlamd in elkaar zakte
en sinds die ntijd was de man absoluut in
valide, Slechts zeer gebrekkig kon hij zich
voortbewegen en gedurende een periode
van 9 maanden was hij zelfs niet in staat
des Zondags naar de kerk te gaan.
Medische hulp, met hoeveel zorg ook
aangewend, mocht niet baten. De behan
delende geneesheer had aan de echtge-
noote van dhr S. te kennen gegeven, dat
er wel kans bestond, dat de ziekte, welke
door schrik ontstaan was, ook door plot-
selingen schrik zou kunnen worden ver
dreven. Verschillende malen had mej. S.
getracht haar man te doen schrikken,
maar tot dusverre had dit geen enkel re
sultaat opgeleverd. Zondagmorgen nu
slaagde zij er in haar man plotseling een
geweldigen schrik te bezorgen en ziet.
sinds dat oogenhlik is de verlamming ge
weken en kan dhr S. zich weer evenals
voor het hem overkomen ongeluk bewegen
en gevoelt hij zich weer volkomen nor
maal. (Zoom.)
De man zonder geheugen ge
vonden. Men meldt uit Middelharnis
De zadelmaker G. de W., die sedert 14
dagen zoek was is thans gevonden. Zooals
gemeld is was hij Zaterdag nog weg. Zijn
vrouw en kinderen hadden zich naar fa
milie te Rotterdam begeven. Een neefje dio
op straat liep zag den vermiste, zijn oom
loopen en waarschuwde zijn vader, die den
zadelmaker mee naar huis nam. Hij herkende
zijn familie niet, was geheel versuft en zag
er vreeselijk haveloos uit. Zijn handen wa
ren ontveld en zijn voeten stuk geloopen.
Hij wist te vertellen, dat hij op een bank
in het Park te Rotterdam had gezeten, doch
daar door een politieagent was verjaagd I Hij
schijnt de reis van Gelderland naar Rot
terdam ook weer per fiets te hebben afge
legd. Men begrijpt de blijdschap van vrouw
en kinderen toen zij hem weerzagen, zij het
dan ook in dezen hulpeloozen toestand. De
familie is thans weer naar Middelharnis terug
gekeerd.
Moord. In een burgerlogement aan
de Noordermarkt te Amsterdam logeerde se
dert 3 maanden zekere M., zich noemende
filmoperateur en diens 25-jarige vrouw. Daar
gisteren aan den eigenaar van het logement
bleek, dat uit hun kamer geen geluid ver
nomen werd, waarschuwde hij Jiet politie
bureau, waarop zich een inspecteur en een
rechercheur toegang tot de kamer verschaf-
ten. Zij vonden de vrouw geheel gekleed
aan handen en voeten gebonden te bed lig-
gen in levenloozen toestand. De hals was
omsnoerd met een handdoek, waarvan de
uiteinden haar in den mond gestopt waren.
De politie vermoedt, dat worging heeft plaats
gehad. Vermoedelijk is wraakneming in het
spel, daar de vrouw gisteren tijdens afwe
zigheid van haar echtgenoot bezoek ontving
van een persoon uit Den Haag en gisteravond
laat na den terugkeer van haar man een
woordenwisseling moet hebben plaats gehad.
De echtgenoot schijnt het logement verlaten te
hebben zonder door iemand gezien te zijn.
Kan de huisarts gemist worden?
In het maandblad Het Kompas"
behandelt de medische medewerker,
dr M. N., het onderwerp dat wij hierboven
plaatsen.
In een Duitsch geïllustreerd tijdschrift,
zoo begint de schrijver, was geteekend
„Der Arzt der Zukunft". Daar zat de
hooggeleerde man in zijn werkkamer; door
middel van alle uitvindingen der moderne
techniek werd hij op de hoogte gehouden
van den toestand zijner patiënten, durf
ik hier niet te zeggen dus van den toe
stand van verschillende personen. Door
draadlooze telegraphie of telephonie ont
ving hij de gegevens omtrent electrocar
diogram, aard der harttonen, bloeddruk,
pols- en ademhalings-frequentie, tempera
tuur, enz. enz.
Op die wijze was het vele rijke men
schep uit verschillende landen mogelijk, te
profiteeren van de groote geneeskundige
gaven des hoogleeraars. Dr E. Liek uit
Danzig vindt deze rijken der aarde on
danks die zeer geleerde adviezen te bekla
gen; zij worden hem te mechanisch be
handeld; zij missen, wat de armeren, die
dit niet kunnen betalen, wel hebben, het
persoonlijk contact mot hun geneesheer.
Over dit persoonlijk contact weidt dr M. N.
dan uit, en wij ontleenen het volgende aan
dat betoog:
Geneeskundige diagnostiek en behande
ling kunnen over meer hulpmiddelen be
schikken dan voorheen en daardoor treedt
schijnbaar de persoonlijkheid van den ge
neesheer meer op den achtergrond.
De specialiseering is in vollen gang en
hij de uitbreiding van de medische weten
schap moest dat ook wel komen. Het is
natuurlijk en wenschelijk, dat van zoo'n
groot arbeidsveld ieder tracht een stukje
te ontginnen en het in dat onderdeel al
licht iets verder brengt dan de algemeene
practicus, nog altijd huisarts genoemd.
Maar geheel zonder gevaar is deze gang
van zaken niet; de specialist loopt gevaar
zoo uitsluitend en zoo intens naar dat
ééne kleine stukje te zien, dat al het an
dere voor hem als lucht is.
Ernstige zieken worden hoe langer hoe
meer naar de ziekenhuizen verwezen en
men vindt dat zeer gewoon, terwijl ook
bevallingen meer dan vroeger in zieken
huizen worden afgewacht.
Menig geneesheer, die wat verder kijkt
dan zijn medische neus lang is, zal wel uit
ervaring weten, dat het niet juist gezien
is alle zieken buitenshuis te laten verple
gen en de vrouwen buitenshuis te laten
bevallen. De kraamheer heeft ook een rol
te vervullen. Niemand, ook niet de best
gesclioolcle en diep voelende verpleegster,
kan de welwillende en opofferende hulp
van verwanten vervangen; gedeelde smart
is halve smart en bij herstel is gedeelde
vreugd dubbele vreugd. Ziekenhuis-ver-
pleging is in zeer vele gevallen noodzake
lijk, ik durf zeggen gebiedend noodzake
lijk, maar moet als regel dan ook daartoe
worden beperkt. Aard der ziekte en ook
huiselijke omstandigheden zijn daarop van
invloed.
Gaat men al deze dingen na, dan schijnt
het wel, aldus meent de medische mede
werker, of de huisarts zoo langzamerhand
overcompleet wordt, misschien hier en
daar nog een rol kan spelen als tusschen-
persoon tusschen patiënt en specialist en
dat hem de taak is opgelegd, behoudens
eenige kleinigheden, zijne cliënteele te ad-
viseeren tot welken specialist men zich
moet wenden of naar welk ziekenhuis men
moet gaan. En dat zou jammer zijn! Het
beroep geneesheer is oud; reeds in de grij
ze oudheid werd de geneeskunst als vak
uitgeoefend. De taak des geneesheers is
ook lieusch niet geheel afhankelijk van
wetenschap en techniek. Deze zijn slechts
hulpmiddelen om tot het doel te geraken.
De arts moet iets in zich hebben, dat do
hulpzoekenden gerust stelt en vertrouwen
inboezemt en dat maakt dat steeds zijne
intrede in de ziekenkamer, of in de kraam
kamer, kalmte brengt. Dat doet de per
soonlijkheid, aan wie men schier, zonder
het te weten en te willen, alles wenscht
en durft te vertellen, tegenover wie men
zich uitlaat; dat is de huisdokter, die, zon
der dat men het bemerkt, huisvriend te
vens wordt en die over zoo veel meer din
gen raad geeft dan over de ziekte alleen.
Niet alleen de diagnose, niet alleen het
medicament, niet alleen de leefregel of het
diëet, geene combinatie van deze eenheden
samengevoegd, zijn altijd voor de genezing
voldoende; rust, ook zielerust, is voor de
patiënten noodig en om dit te kunnen ge
ven is het noodzakelijk, dat de behandeling
als regel wordt toevertrouwd aan den er
varen huisarts, die tevens psycholoog moet
zijn en die weet, dat moeilijkheden in de
diagnose of in de techniek bestaan, die
hem nopen de hulp van specialist of labo
ratorium in te roepen on zulks dan ook
niet nalaat. Maar hij moet toch zoo ge
oefend zijn in de onderdeelen van zijn vak,
dat niet voor elk wisjewasje naar den spe
cialist moet worden gerend.
Gelukkig de patiënt, die zoo'n huisarts
treft; gelukkig de medicus, die de bizon-
dere gaven van hart en verstand heeft. Dit
type mag niet en zal ook niet verloren
gaan.
Tuinbouw op Zuid-Beveland.
Ia een beschouwing in het Landb. blad
van den Rijkstuinbouwleeraar over de krach
tige actie van den laatsten tijd tot betere
organisatie van de tuinbouwers, deelt by o.a.
mee, dat tot heden reeds bestonden of zijn
opgericht: Tuinbouw vereeniging 's Heer
Arendskerke met 22 leden; Ifeinkenszand met
70 leden; Kapelle met 125 leden; Kattendijke
met 26 leden; Kloetinge met 28 leden; Krni-
ningen met 17 leden; Waarde met 38 leden;
Wcineldinge met 40 leden; Wolfaartsdijk met
28 leden, terwijl Oudelande nog in oprichting
is en ooit op verschillende andere jdaat-
sen belangstelling voor de oprichting bestaat.
De Centrale vereeniging heeft een dage-
lijksch bestuur van 3 leden, die in voort
durend contact met elkaar staan, en heet
Centrale Tuinbouw Vereeniging Zuid-Beveland.
Het gezamenlijk veilen van de producten
als dorpsvereeniging noemt de schrijver zoo
wel voor teler, veiling, als kooper het beste
systeem. Daarom moet in die richting pro
paganda gemaakt worden. Verder zal ge
zamenlijk plantgoed, cn zaaizaad aangekocht
worden, wat in het voordeel van kwaliteit
en prijs is, evenals dit bij den aankoop van
kunstmest het geval is.
Reeds zijn groote kwantums bloemkool, sla,
spruitkool, stokboonen enz. opgegeven en is
men over den gezamenly'ken aankoop in
onderhandeling.
Rechtbank te Middelburg.
Politierechter.
Zitting van 13 April.
A. S., 36 j., schipper te Stellendam, werd
ten laste gelegd, dat hij omstreeks Decem
ber 1925, Jan. en Febr. 1926 te Terneuzen
67 greenen planken en 27 gegalvaniseerde
luiken, toebelioorende aan de HoU. Interna
tionale Handelsmaatschappij en afkomstig van
bet gezonken schip Navolenter en welke goe
deren hij uit bet water had opgevischt, zich
heeft toegeëigend.
In deze zaak werd con nader onderzoek
bevolen.
J. W. B., 34 j., schipper te Ouddorpi,
werd beklaagd, dat hij op 26 Febr. 1926
te Brouwershaven als schipper van het vaar
tuig O. D. 22 met de bedoeling haven- en
kaaigeld te ontduiken de grootte van zijn
schip onjuist aan den havenmeester heelt
opgegeven.
Eisch en uitspraak f 20 of 20 d. h.
Kantongerecht te Middelburg.
Zitting van 7 April 1926.
Door het Kantongerecht te Middelburg zijn
veroordeeld wegens: fietsen zonder licht: A.
J., Viissingen f 10 b. s. 10 d. h.P. S.,
Ooslkapelle f5 b. s. 5 d. h.overtreding
trekhondenwetW. V., Zoutelande f 10 b.
s. 10 d. h; mc.t een voertuig de linkerzijde
van den weg houden: C. J., Koudekerke
f 8 b. s. 8 d. h.dronkenschapJ. L. R.
i<5i b. s. 5 d. h. en J. J. dej IC., f 3 b. s. 3 d. h.,
beiden Viissingen; met een motorrijtuig rijden
zonder licht; A. S. fö b. s. 5 d. h.M. A.
B. f 3 b. s. 3 d. li., beiden Middelburg; op
straat noodeloos schreeuwenC. V. f 3 b..
s. 1 w. t.; J. M„ L. Ch. V. en C. M. D.,
ieder f3 b. s. 3 d. h., allen te Veere; als
bestuurder van een motorrijtuig rijden zon
der krachtig werkende remmenG. N. cn
A. B. R., ieder f3 b. s. 3 d. h., beiden
Viissingen; buiten noodzaak rijden over klin
kerpaden: A. B., Middelburg f3 b. s. 3
d. h.met een rijwiel zander noodzaak de
linkerzijde van den weg houden: J. v. B.,
Middelburg cn J. D., Souburg ieder f 3 b.
s. 3 d. h.een trekdier onbeheerd laten
staan: A. B., Middelburg f2 b. s. 2 d. h.
buiten toestemming over oen spoorweg loo
pen: Th. A. T., J. de P. en R. Al., allen
Viissingen, ieder f2 b. s. 2d. h.
Kantongerecht te Goes.
Door den Kantonrechter te Goes zijn ver
oordeeld wegens overtredingkippen laten
loopen over bezaaiden grond: C. Z., Baarland
f 3 b. s. 3 d. h.met auto rijden over den
Zuidelijken weg der Beestenmarkt: C. J. A.,
Goes, fl b. s. 1 d. h.j venten zonder ver
gunning E. V., St.-Nicolaas f 5 b. s. 5 d. h.
in verboden richting te Wemeldinge in de
Wilhelminasiraat rijden: A. v. d. S., Hans-
weert f 3 b. s. 3 d. ih.naam van den schip
per niet op z\jn schip hebbenG. v. B.,
Waspik, H. v. O., Rotterdam, O. R., Hasmers-
heim f3 b. s. 3 d. Ir.; met rijwiel niet
voldoende uitwijken naar rechts: J. II., J. M.,
Ovczande, f 10 b. s. 10 d. h.met rijwiel
de veiligheid van het verkeer in gevaar bren
gen: N. F., Wemeldinge f 10 b. s. 10 d. b.
met voertuig zonder noodzaak op een rijwiel
pad rijden: J. v. d. L., Kapelle f 10 b. s.
10 d. h.met rijwiel zonder noodzaak de
linkerzijde van den weg houden: J. W., Goes
f 3 h. s. 3 d. h.met motorrijwiel rijden
welk niet voorzien is van nummer en letter:
R. W., Goes f5 b. s. 5 d. li.met motor
rijwiel rijden zonder rijbewijs: C. v. d. P.,
J. J. K., Ierseke f 5 b. s. 5 d. h.'s avonds
fietsen zonder licht: M. R., AVaarde, I. d. R.,
Kamperland, S. J. v. H., Goes, F. T., Kloe
tinge, J. F., Kats, W, d. R., Kapelle, fö
b. s. 5 d. h.dronkenschapJ. J. P. L.,
Goes f 10 b. s. 10 d. h.le herh.M. S.,
Goes f 25 b. s. 25 d. li.J. v. 't W„ Hoe-
dekenskerke 5 d. h.
De II a a g s c h e kuitenprikker.
Be kinderrechter te Den Haag heeft met ge
sloten deuren behandeld de zaak tegen den
16-jarigen jongen, die bekend is als de kui
tenprikker. Overeenkomstig den eisch werd
liij ter beschikking van de regeering gesteld.
D e e g e 1. Tot de diersoorten, welke
te allen tijde nuttig geacht worden voor
landbouw of houtteelt, behoort ook de
egel, in deze streken beter bekend onder
den naam van stekelvarken- Deze laatste
benaming is echter onjuist- Het werke
lijke stekelvarken is een geheel ander dier,
dat tot de knaagdieren behoort en slechts
wordt aangetroffen in het zuiden van
ons werelddeel en in het noorden van
Afrika.
In Overijsel wordt de egel ook wel
„scherpenhaas" genoemd, in Groningen
„zwienegel", in Drente „engelhaar" en
in Friesland „stikelbaarch" 'en „igel".
De egel onderscheidt zich van alle in-
landsche zoogdieren, niet alleen door zijn
sterk ineengedrongen lichaamsvorm, maar
voornamelijk door de vrij scherpe stekels
waarmede zijn rug van het voorhoofd tot
aan den staart bedekt is- Zijn snuit is
smal en eindigt in een beweeglijke schijf;
pooten, ooren en staart zijn kort; de
zwarte oogen zijn heel klein. In het mid
den zijn de stekels geelachtig en aan den
top donkerbruin- Het diertje heeft een
lengte van 25 tot 30 centimeter, hier
onder begrepen de slechts 2.5 centimeter
lange staart- Het wijfje onderscheidt zich
van het mannetje doordat zij iets groo
ter is; zij heeft een spitser snuit, dikker
romp en een lichtere, meer grijsachtige
kleur. De egel komt nergens talrijk voor;
alleen sommige streken van Rusland ma
ken hierop een uitzondering. In geheel
Europa, behalve in het hooge Noorden,
wordt zij aangetroffen, alsmede in het
grootste gedeelte van Noord-Azië. Dit dier
bewoont zoowel vlakke als bergachtige
streken. Men treft het aan in wouden, vel
den en weilanden, ja zelfs in tuinen-
Onder dikke struiken, onder een hoop
takkebossen of onder een haag houdt
hij zich schuil in een nest, hetwelk sa
mengesteld is uit verdorde bladeren en
verdroogd gras. Soms graaft het ook een'
niet erg diep hol, om daarin te nestelen-
Zoo'n hol heeft dan gewoonlijk twee uit
gangen: één naar het Zuiden en één
naar liet Noorden- Bij sterken wind en
toenncmende koude wordt één van deze
openingen dichtgemaakt- Des avonds en
des nachts verlaat de egel zijn verblijf
om voedsel te zoeken, dat bestaat uit al
lerlei kleine dieren, vooral ook uit veld
en spitsmuizen-
Vindt hij op zijn strooptochten ergens
een muizegat, dan gaat hij het eerst be
snuffelen, en, zoodra hij bemerkt, dat
zich daarin een muisje ophoudt, begint
hij aanstonds snel te graven en lioudt
daarmede niet op vóór liij het gevangen
heeft, -om het daarna onmiddellijk te ver
slinden- Behalve muizen vangt de egel
ook ratten, mollen, hagedissen, slakken
wormen, kikv-orschen, ja zelfs slangen,
maar ook en dit is erg jammer
jonge vogels; bovendien rooft hij ook eie
ren- In niet behoorlijk afgesloten hoen
derhokken haalt hij eieren weg en soms
zelfs kuikens en volwassen hoenders- Vol
gens genomen proeven, zouden de beten
van adders hem niet deren- Heel graag
lust de egel ook verschillende boom
vruchten en b-oomzaden.
Wanneer men hem aanraakt, richt hij
onmiddellijk zijn stekels op- Wordt hij op
zijn strooptochten door andere dieren
aangevallen, dan rolt "hij zich zoo snel
mogelijk tot een bal op en wel door
middel van een spierlaag, die zijn lichaam
als het ware met een zak omgeeft- Grap
pig is het na te gaan, hoe de egel zich
ontrolt- Als men zich stilhoudt, komt er
na verloop van eenigen tijd heel lang
zaam eenige beweging do-or een eigenaar
dige rilling van het vel. Daarna schuift
hij bet voorste en het achterste gedeelte
van het stekelpantser uiteen, zet de poot
jes heel voorzichtig op den grond, waar
na zijn snuitje, dat veel overeenkomst
heeft met den snuit van ©en varken,
langzamerhand te voorschijn komt- Is ein
delijk het gelieele kopje weer zichtbaar ge
worden, dan komt onmiddellijk het oogen
hlik, waarop hij zich zoo snel mogelijk
verwijdert-
In onzen tuin komt in de laatste jaren
geregeld een egelpaar voor; in het laatst
van Juli zagen we verleden jaar ook een
drietal jongen- Tegen den avond komen
ze meestal te voorschijn- Bij den bijen-
stand gekomen, gingen ze dan herhaalde
lijk de voor de bijenwoningen liggende
doode darren oppeuzelen-
Het wijfje werpt veelal van 4 tot 6
jongen- Gewoonlijk zijn deze in den herfst
reeds in staat zelf hun voedsel te zoe
ken; in liet daarop volgende voorjaar
zij -nze echter eerst volwassen- Hun win
terslaap, die, zooals te begrijpen is, af
hankelijk is van de heerschende weers
gesteldheid, duurt meestal van Novem
ber tot April- In gunstige omstandigheden
kan de in vrijen toestand levende egel
waarschijnlijk 8 tot 10 jaren oud worden.
Het diertje is g;emakkelij!k tam te ma
ken .Men neemt het eenvoudig mede en
brengt het op een voor hem geschikt©
plaats .Aan de veranderde omstandighe
den geraakt het heel gauw gewoon en
heeft spoedig alle beschroomdheid voor
den mensch afgelegd. Voedsel neemt het
al spoedig van hen aan; van melk houdt
de egel al heel veel. Hier en daar houdt
men dit diertje, in plaats van katten, in
schuren en stallen, waar het dan door
het verdelgen van muizen en ratten heel
veel nut doet. Onaangenaam wordt de
op zolder gehouden egel door zijn nach
telijk gestommel, zijn muskusachtige!)
reuk, alsmede door zijn onzindelijkheid.
Zijn dus de egels door het rooven van
eieren en kuikens, het vangen van jonge
vogels en het eten van afgevallen vruch
ten en van boomzaden nog al schadelijk
toch dienen ze door het verslinden van
een groot aantal muizen, ratten, insecten
en ander schadelijk gedierte,, als hoogst
nuttig te worden beschouwd (Z. OU
Men onderhoudt z ij n tanden:
door ze goed te reinigen;
door ze flink to gebruiken;
door ze regelmatig aan tandheelkundig on
derzoek te onderwerpencn
door alle zieke tanden vroegtijdig te laten
herstellen.
G i o n d h i d r a a d.