KWATTAa?
ff© 157
Woensdag 7 April 1926
40e Jaargang
EERSTE BLAD.
Binnenland.
VOLLE:MELK-REEP
Kerknienws.
5!t «summer bestaat uit twee bladen
Beter dan Goed-. DE BESTE
Drukkers-Exploitanten:
UJOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 6870, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.
Losse nummers f0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
De S. D. A. P.
Het congres der S. D. A. P. heeft aan
deze partij en aan degenen die buiten zijn
•weinig nieuws gebracht.
Het heeft de tegenstellingen die in elke
partij van ouds te vinden waren, en nog
te vinden zijn, eii ook in de S. D. A. P.
nog zijn, van ouds ook onder ons als de
■d r o i t e en de g a u c h e bekend, opnieuw
naar voren gebracht.
Het heeft de scherpe tegenstelling Sten
huis-Vliegen nog meer toegespitst, en de
scheuren laten zien, die het cement doen
los brokkelen, hetwelk de twee uiterste
groepen bijeen houdt.
Het heeft ook de profetie laten zien van
een evolutie waarbij deze partij in haar
meerderheid allengs tot een kleinburger
lijke partij verkleuren, zal.
Het tamme openingswoord van Vliegen,
de lieve toast van Schaper, de politieke
toespraak van Albarda vond al evenveel of
even weinig instemming als het krijgsge
schrei van Stenhuis en de verzuchtingen
van Van Eek; doch wijl er geen stemmin
gen plaats hadden, kwam niemand te we
ten wie van de twee de revolutionairen
of de gematigden, de marxisten of de re
visionisten, de idealisten of de nuchteren,
de groote mond of de vaardige hand de
meerderheid achter zich had.
Het was anders wel interessant geweest
door een stemming te mogen vernemen,
wie van elk dier beide groepen de sterkste
is, van welke de linker een bondgenoot
schap met Wijnkoop ambieert, de andere,
de rechter groep liever met Marchant, c. s.
samengaat.
In den loop der jaren heeft de S. D.
A. P. in haar meerderheid achtereenvol
gens ongeveer alle dogma's van Marx ver
loochend: Het Historisch Materialisme, de
Verellendings-theorie, de Meerwaarde
theorie; en allengs zich aangepast aan de
burgerlijke gebruiken, als aanraking met
de Kroon, eerbiedsbetoon voor het natio
nale Lied, aanzitten met Prinsen en
Gezanten van Koninklijke Hoven, en der
gelijke, waartegen Van Eek zoo toornde.
Het is voor wie 't verslag van 't nu ge
houden congres leest, of de S. D. A. P.
in Nederland in haar groote meerderheid
het socialisme finaal heeft verloochend.
De leiding der partij berust weer, gelijk
zij tot vóór 22 jaren deed, bij Henri Polak,
den man van de evolutie.
Maar in de toekomst zal zij zijn in de
hand van Roelof Stenhuis, den man van
de revolutie.
Vergeten wij echter niet, in wezen is de
een niet minder revolutionair dan de
ander.
Niet mogelijx.
De heer A. B. Kleerekoper, lid der
Tweede Kamer, is onder de sociaal-demo-
craten zeker wel de primus beurtelings
in het maken van heiligheidsvertoon en
in het spottend uitspuwen van zijn haat.
j, Een staaltje van het laatste is onder
anderen het onderstaande:
„Door strijd en volharding de punt van
'a ook slechts één bajonet voorgoed stomp
te maken, beteekent méér voor „de eere
Gods" en om „alles in Christus te her-
I stellen", dan in duizend kerken of tien
duizend kloosters honderdduizend gebe-
i den."
R - Wij zouden deze uitlating gaarne ge
laten hebben voor wat zij; is, maar wij
moeten haar wel releveeren, omdat wij
de aandacht er op willen vestigen dat zij
ïiaar t ons voorkomt in een verkeerd
verband werd gebruikt. i ijg
iZij is ontleend aan een rede in 't be
lang van de ontwapening en tot bestrij
ding van den oorlog.
Nu zijn alle partijen 't eens in hun af
keer van den oorlog, en in hun streven
naar beperking van de bewapening. Maar
de a.-r. partij weet uit het Woord Gods.
dat aan de overheid de bewaking van
's lands grenzen, en de verdrijving van
den vijand die ze overschrijdt, is opgei-
dragen, dat de tijden waarin de zwaar
den tot sikkelen zullen geslagen worden
niet^ in de handen der menschen maar
in Gods hand zijn gesteld, en dat, zoolang
de zonde in deze wereld heerschappij
voert, de oorlog aan den oorlog wel blijft
toegestaan, doch de uitbanning van den
'Oorlog helaas onmogelijk zal zijn.
Trouwens, juist de sociaal-democraten
even reeds lang door woord en daad de
'juistheid hiervan toe. Immers van een
'hunner leiders, den heer v. d. Goes, is
het gevleugeld woord: ik zeg niet: de
wapens neer, maar de wapens hier. En
de klassen s t r ij d met zijne excessen van
P903 en 1918 bewijst dat de tijd voor
'ulgeheele ontwapening, gesteld deze ware
ooit mogelijk, nog niet rijp is.
Wat trouwens in alle landen waar de
sociaal-democratie in 't Landsbestuur den
toon aangeefl, door haarzelve wordt be
aamd.
De burgeroorlog in China.
Uit Peking wordt gemeld, da.t de lucht-
raids, alhoewel wegens het werpen van
bommen van zeer groote lioogte uit een
mililair oogpunt vrij ondoelmatig, nog
steeds voortduren, zeer jot ongerief der
bevolking, welker moreel fengevolg© van
den aanhoudenden oorlogstoestand tóch
reeds veel te lijden heeft gehad. Gister
middag werden bommen geworpen in de
nabijheid van de tempels van landbouw
en hemel, waar zich een groote menigte
had verzameld om getuige te zijn van
de ceremonie der boomplanting, die er
zou plaats hebben. Een paniek was het
gevolg van dezen aanval en de menigte
vluchtte naar alle kanten. Persoonlijke
■ongelukken hebben niet plaats gehad.
Volgens een bericht pit Peking aan
de „Chicago Tribune" is een coalitie tot
stand gekomen tusschen generaal Feng
en zijn vroegeren tegenstander Woe Pei
Foe. Woe Pei Foe zal thans de vereenig-
de leden van Tsjihli en Shantoeng, die
Peking bedreigen, aanvallen. Dit laatste
bericht lijkt ons al heel onwaarschijnlijk.
Een „Russisch parlement" bijeen.
Te Parijs is op Paaschzondig de eerste
zitting gehouden van het „parlement der
Russische uitgewekenen". Het wordt bijge
woond door vertegenwoordigers der kolo
nies van Russische uitgewekenen in Euro
pa, het Oosten en Amerika. Nadat een mis
gecelebreerd was, werd de bijeenkomst
geopend door den heer Stroewe, die uit
eenzette, dat de bedoeling was de een
heid van pile Russen in het buitenland'
te proclameeren teneinde eens het va
derland, bevrijd van het juk der Ille
Internationale, te herstellen. Den nadruk
legde de heer Stroewe er op, dat men
afzag van hetgeen men vroeger in Rusland
bezeten had. In Rusland teruggekeerd zou
meu weer, zoo arm als men was, aan den
arbeid gaan onder leiding van één enkel
geëerbiedigd hoofd. Met welk hoofd groot
vorst, Nicolaas bedoeld wordt, die even
wel te kennen heeft gegeven, dat zoolang
het vrije Ruslarid hem niet roept, zijn
aanhangers niet het recht hebben zich
van zijn naam te bedienen. Dit „parle-
fment" is dus monarchistisch getint en
daarom willen andere groepen van Rus
sische uitgewekenen (de aanhangers van
Kerensky en die van Miljoekow) er niets
mee te maken hebben.
Hindenburg jubileert.
Vandaag viert rijkspresident von Hin
denburg zijn 60-jarig soldatenjubileum.
Vanmorgen bracht de kapel van het 9e
Infanterieregiment hem een aubade, van
middag zullen de deputaties van land
en zeemacht en van de z.g. traditie-com
pagnieën van het oude leger den grij
zen veldmaarschalk hun opwachting ma.
ken. Rijksweerminister dr Gessier zal hem
uit naam van de weermacht gelukwen-
schen.
De goudvelden in Panama.
Sir Alfred Mond, een dergenen, die
twee jaar geleden de Rritsche expeditie
hebben uitgezonden, welke in Panama
belangrijke goudvelden heeft ontdekt, heeft
in een interview bijzonderheden medege
deeld over het werk der expeditie onder
leiding van den ingenieur Calderowod-
Hij wees erop, dat de thans gedane ont
dekkingen het resultaat zijn van 'twee
jaren ingespannen arbeid- De goudvel
den zijn ontdekt in de nabijheid van oude
mijnen van Indianen, slechts weinige mij
len verwijderd van het punt waar "Co
lumbus eeuwen geleden is geland-
De velden werden als onbruikbaar ver
laten in een tijd toen men nog geen
ontginning met behulp van cyaniet kende-
De expeditie heeft ter plaatse houten'
stampers gevonden, "die de Indianen ge
bruikten om het erts fijn te stampen»
Het erts van de oppervlakte, dat onder
zocht werd, bevat 45 onzen goud per
ton. 'Dok werd aan de oppervlakte zil
vererts gevonden dat 91 onzen zilver per
ton' bevatte. Het terrein is zoo ontoegan
kelijk dat het weken! duurde eer de ex
peditie de plaats kon terugvinden, waar
zij het erts had onderzocht. Thans zijn
de vindplaatsen in kaart gebracht-
Ten slotte wordt nog gemeld, dat dé
concessie een oppervlakte van 5000 vier
kante mijl beslaat- Na een periode van!
tien "jaren voor exploitatie .zullen alle
door de concessionarissen gekozen ge
deelten hun voor altoos toehooren- Zij
zullen geen belasting betalen, maar al
leen een heffing van 2 pCt op het uit
gevoerde goud.
Korts berichten.
In Duitschland is Zondagmorgen op
86-jarigen leeftijd overleden August Thys-
sen, de bekende groot-industriëel, dis in
■de ijzer- en kolenproductie een eerste
plaats innam. Hij is in zijn jonge jaren
begonnen met ©en betrekkelijk klein kapi
taal, en is na een sober leven van harden
strijd geworden de machtige industrie
koning, misschien de rijkste man van
geheel Duitschland-
Binnenkort begint aan den Fran-
schen kant het werk voor den nieuwen
spoorweg door de Pyreneeën, van Bedoux
naar Zaranones, die het verkeer tusschen
Frankrijk en Spanje zal vergemakkelijken.
Aart ISpaanscben kant is de lijn reed?
gereed- In 1928 zal het geheele werk
zijn voltooid.
De Belgische bevolking, vooral in
de steden, begint reeds sterk den invloed
van de daling van den Belgischen franc
'op de prijzen der levensmiddelen ge
waar te worden. Te Brussel en te Ant
werpen kost het gewone menagebrood
thans frl.90 per K.G. De koffieprijzen
zijn met 4 fr. of circa 20 pCt gestegen';
hetzelfde geldt voor de kaasprijzen, de
thee en andere koloniale waren. Voor
1 liter slaolie wordt nu 4 fr- meer be
taald dan enkele dagen geleden en ook
de sardines kosten 1 fr. per blikje meer
dan vroeger.
De presidentsverkiezing in Grieken
land heeft plaats gehad. Pangalos be
haalde 90 percent van het aantal stem
men in de 12 districten. De verkiezingen
hadden een zeer ordelijk verloop- NeT-
gens deden zich incidenten voor. De ver
kiezing van Pangalos schijnt zeker-
In verband met de ontdekking te
Boedapest van het plan van een nieuwen
aanslag zijn drie personen in hechtenis
genomen. Bijzonderheden over den aan
slag worden door de politie niet meege
deeld, zoodat allerlei gissingen worden
gemaakt.
Volgens bericht uit Berlijn heeft de
Oekrainsche sovjet-regeering daar machi
nes ter waarde van 10 millioen mark be
steld, die binnen drie maanden moeten
worden geleverd. j i
De Fransche minister van finan
ciën Péret heeft zijn voorgenomen reis
naar Londen voorloopig uitgesteld, daar
inzake de regeling der schulden nog ver
schil van meening bestaat, voornamelijk
over de waarborgen- Voorloopig zullen
de onderhandelingen nog langs diploma-
tieken weg worden gevoerd-
Gemeld wordt, dat Mussolini hard
werkt aan nieuwe wetten voor de op
lossing van het woningvraagstuk, terwijl
hij ook een nieuwe anti-stakingswet voor
bereidt- Hij wenscht deze gereed te heb
ben voor zijn vertrek naar Tripolis.
Naar uit Weenen gemeld wordt, ligt
het in het voornemen der Oostenrijksche
regeering, in navolging van Duitschland,
in verband met. economische belangen tot
belastingverlaging over te gaan.
De ongeregldheden te Calcutta heb
ben zich niet herhaald, omdat molitaire
patrouilles de voornaamste inlandsche
straten dag en nacht doorkruist hebben.'
Er zijn ruim 300 belhamels gearresteerd,
wat mede tot de kalmeering der gemoede
ren heeft bijgedragen.
Tot dusver zijn er bij de onlusten 29
lieden gedood, onder wie een inlandscb
politieagent, en zijn er 48 lieden opgeno
men in het ziekenhuis.
Tengevolge van den sterken mist
is de scheepvaart aan den mond der
Elbe sedert Maandagmiddag nagenoeg ge
heel gestaald;. i
Minister Kan in de sloot.
Bij' het uitwijken voor een hond te
Veenoord is gisteren de auto, waarin Mi
nister Kan met twee andere heeren geze
ten was, op een inspectietocht in Drente,
in een sloot geraakt. De inzittenden kre
gen lichte verwondingen; de auto werd
tamelijk ernstiggehavend.
Waarschuwing.
De commissaris van politie te Nijme
gen waarschuwt geen handelsrelaties aan
te gaan met de Merkur, handel en com
missie in ongeregelde goederen, gevestigd
Javastraat te Nijmegen, voorheen in de
Sligtenhorststraat aldaar, alvorens inlich
tingen te hebben ingewonnen bij' de re
cherche, hoofdbureau van politie te Nip
megen.
Prinses Juliana.
Naar nu en dan blijkt, heerscht in
verschillende kringen de meening alsof
H.K.H. Prinses Juliana, bij het bereiken
van den 18-jarigen leeftijd, meerderjarig
zoude worden. Met het oog hierop ves
tigt men onze aandacht op artikel 20
der Grondwet, volgens welke bepaling wel
de Koning (of Koningin) meerderjarig is
als het 18e jaar vervuld is, doch de
Prins van Oranje, of de dochter des ko-
nings, die de vermoedelijke erfgename
van de Kroon is, slechts in geval deze
Régent worden. (Msb.)
Dienstregeling Stoomv.-
„Zeeland". Vanaf 18 April tot en met
14 Mei zullen de booten der stoomvaart
maatschappij Zeeland vertrekken vanVlis-
singen te 1.15 (A. T.), aankomst Folke
stone (Britsehe Zomertijd), vertrek boot
trein te 8 uur, aankomst te Londen 9.40.
De boottrein vertrekt van Londen te
10 u. (Br. zomertijd), aankomst Folke
stone 12.00; vertrek van de boot 12.05,
aankomst te Vlissingen 4.50 (A. T.). Van
15 Mei tot en met 2 October zal de
boot van Vlissingen vertrekken te 1.15
(A- Z. T.), aankomst Folkestone (B.Z.T.)
vertrek boottrein 7.10, aankomst te Lon
den 8-50.
De boottrein vertrekt dan van Londen
10.40 (B.Z.T.) aankomst Folkestone 12.20
vertrek van de boot te 12.25, aankomst
te Vlissingen 6.05 (A.Z.T.)
Die Vrijwillig!© Verkeersin-
sp'Octie in Zeeland publiceert haar
vei slag van werkzaamheden over de
maanden Januari en Februari 1926. In
de afd. Zuid-BevelandWalcheren en
Tliolen werden gehouden 20 inspectietoch
ten. Dit aantal was voor Z.-Vl aan deren
westelijk deel 16 Voor Z.-Vlaanderen oos
telijk dfjel 12. Ein voor gehouwen en
Duivelandi 13. Dus over geheel Zeeland
61 Op 1 Jan. 1926 bedroeg het aantal
leden in bovengenoemde afdeel ingén resp.
62, 57, 20 en 14.
De volgende veikeexsfouten werden ge
constateerd
A. Wielrijders: Linkerzijde van den weg
houden 9, laten voorttrekken door auto
1, naar links wijken bij worden ingehaald
13, naai' links wijken bij tegenkomen 2,
lijden zonder licht 6, het verkeer op de
rechterzijde van den weg niet laten voor
gaan 1, geen teeken gpven bij1 veranderen
van richting 2.
R. Motorrijwielen: Naar links wijken bij
tegenkomen 1.
0. Bestuurders van Motorrijtuigen: Bij
ingehaald worden niet voldoende uithalen
1, zonder noodzaak op het rijwielpad
rijden 2, geen teeken geven bij verande
ren van richting 1
D. Bestuurders van vrachtauto's: Bij
ingehaald worden niet voldoende uithalen
2, zoodanig op den weg gaan staan da.t
verkeer onmogelijk is 1. geen duidelijk
nummer 1, onvoldoende remmen 1.
E. Bestuurders van autobussen: Midden
op den weg stoppen tot het uit en inlaten
van passagiers 2, Niet uitwijken als ver
langen kenbalar is gemaakt 1.
F. Bestuurders van met paarden be
spannen voertuigen: Verkeerd uithalen bij
tegenkomen 3, verkeerd uithalen bij in
gehaald worden 6, niet voldoende uithalen
bij ingehaald worden 20, Niet voldoende
uithalen bij tegenkomen 7, zonder nood
zaak linker zijde van den weg houden 23,
voertuig met bespanning onbeheerd op
djen weg laten staan 3, Verkeer hinderen
door bij laden midden op den weg te blij
ven staan 4, achter den wagen loopen
instede van bij de dieren 2, geen licht voe
ren 1, verwond paard laten werken 1,
G. Voetgangers: Veedrijven zoodanig
diat verkeer wordt gehinderd 5.
H. Hondenkarren, Handwagens enz.: In
Ket geheel niet naar rechts wijken 1,
Dé weg versperren 1, geen naam op hon
denwagen voeren 1.
1, Diversen; Boomrooiers die boom ver
keerd hebben laten vallen, wijzen op het
ongeoorloofde en gevaarlijke dezer han
deling 1.
Middelburg. Voor het concours van den
Bond' van Harmonie- en Fanfaregezel
schappen in Zeeland, alhier te houden op
24 Mei, tweeden Pinksterdag, h'ebben zich
21 gezelschappen aangemeld.
Goes. Maandag werd in de Geref. Kerk
alhier gehouden de Jaarvergadering der
Zeeuwsche af deeling van Jongel- Vereen,
op Geref- grondslag. De huishoudelijke
morgen vergadering werd om 10 uur ge
opend door den voorz- dhr Kögeler, die
liet zingen Ps. 119: 5 en 3, las vervol
gens Jacobus 1 en ging daarna voor in
het gebed, en sprak een openingsrede
uit, met als motto Ootmoed-
Daarna las de secretaris dhr A. JaHse
de notulen der vorige jaarvergadering en
zijn jaarverslag. Daarna bespreking der
rapporten. Vervolgens jaarverslag van den
penningmeester en begrooting voor het
jaar 1926- Dhr A. Tissink werd bij enkele
candidaatstelling herkozen als Bestuurs
lid. Het voorstel tot het aanleggen van
Meer voedingswaarde dan 2 EIEREN
een organisatie Bibliotheek werd met alg-
stemmen aangenomen- Het voorstel om
bij elke vacature twee ca.nd idaten te stel
len in plaats van een, werd ook met alge-
meene stemmen aangenomen- Daarna
volgde bespreking van het Methodiek rap
port, hetwelk ingeleid werd door den heer
Janse, waarop een drukke bespreking
volgde. Alsnu werd nog besproken het
rapport inzake de Bondsdagen, en otrt
des tijds wille .werd de vergadering ge
schorst tot 2 uur.
De Openbare middagvergadering was
buitengewoon druk bezocht- Reeds voor
den tijd van aanvang was het kerkge
bouw tot in alle hoeken gevuld, velen,
moesten zich met een staanplaats tevre
den stellen, terwijl zeer velen geen toe
gang konden verkrijgen en de vergadering
dus niet konden bijwonen- De tijd lijkt
gekomen, dat het Bestuur naar een groo-
tere lokaliteit zal moeten uitzien of twee
middagvergaderingen zal moeten organi-
seeren- Om 2 uur werd de vergadering
heropend met het zingen van Ps. 68:4.
Daarna verkreeg Ds den Boeft van Amers
foort het woord om zijn rede uit te spre
ken Middelpunt en Omtrek, welke boeien
de rede met groote aandacht werd ge-'
volgd. Onder het zingen van Ps. 89:3
beklom ds N. Buffinga van Rotterdam den
kansel om zijn Opwekkende rede uit te
spreken- De voorz. dankte beide sprekers
en verzocht te zingen Ps. 84:4, waarna
Ds Buffinga deze vergadering sloot mét
dank aan God. Zoo behoorde deze rijk
gezegende 'Bondsdag wederom tot het
verleden.
Door de beide Middenstandsvereeni-
gingen (Handelsbelangen en de Hanze)
werd besloten tot het uitschrijven van
een winkelweek, te houden van 29 April
tot 5 Mei 1926 ter gelegenheid van den
verjaardag van Prinses Juliana en 'dé
uitreiking van het mobilisatiekruis-
Aan de winkelweek zal een etalage
wedstrijd worden verbonden. De deel
nemers zullen beslissen, over de wijze,
waarop de beoordeeling van den wed
strijd zal geschieden (door het publiek
of door een jury).
Gisteren hield de Afd- N. en Z.
Beveland van de vereen, tot Bevordering
van Bijenteelt in Nederland haar 21e
jaarvergadering in de Prins van Oranje
Onder Voorzitterschap van dhr S. A. de
de Visser- Uit het door den secretaris
penningmeester voorgelezen verslag bleek
dat het jaar 1925 voor 'de Afdeeling gun
stig is geweest, daar het aantal ledeni
stijgende is en pu. '93 bedraagt, terwij!
een belangrijk voordeelig saldo aan
wezig is. De honing-oogst was matig, hoe
wél de bijen zich uitstekend ontwikkel
den en geen ziekten vertoonden. Beslo
ten -weid geen afgevaardigde naar de Al
gemeen© vergadering te Utrecht te zen
den daar de voorzitter als hoofdbestuurs
lid toch de vergaderingen bijwoont en
Zeeland vertegenwoordigt- Onder meer
werd nog het besluit genomen, zich als
vereeniging aan te sluiten bij de Zeeuw
sche Landbouw-Maatschappij en in het
Landbouwblad een rubriek hijenteelt te
openen. Ook zal zoo spoedig mogelijk
nog een lezing met practische les ge
houden worden door dhr van Giers-
bergen-
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Welsum (toez.), L. C. Spij
kerboer te Geervliet.
Bedankt voor Voorthuizen, door J. H.
Koster te Montfoort; voor Giessen,
door E. Jonges te Nijehaske; voor
Werkhoven, door 'M. Niemeijer te Wilsum.
Geref. Kerken.
Beroepen te Kooten, W. H. v. d. Vegt te
Drachtster- C ompagnie.
Aangenomen naar Zwolle, door dr J.
Thijs te Meppel. i
Bedankt voor Krommenie, door J. Het-
tinga te Wijekei; voor Zwartsluis, door
A. Wijngaarden te Baarland; voor
Zaandam, door dr C. Bouma te Zwolle.
Chr. Geref. Kerk.
Aangenomen naar Drachten, door H. Ve-
lema te Noordeloos.
Bedankt voor Rozenburg, door B. v. d.
Berg te Helder. i j
Baptisten Gem.
Bedankt voor Stavoren, door J. van
Dongen te Hoorn.