DE ZEEUW
I&beii
Dit de Provincie.
Bittenlaitt
VAN
ZATERDAG 27 'MAART 1926, No. 150.
Het ?s ïcwaa'd.
Hot Nederlandsch-Belgische verdrag is
.na het Gezantschap bi] liet Vaticaan het
onderwerp dat in ons land wel het meest
■over de pen gaat.
Dit verdrag biedt zoo op 't eerste ge
dicht vrijwat meer voordeelen onzerzijds
aan België, dan van de zijde onzer Zuide
lijke broeders aan ons zullen ten deel
vallen.
Van daar dat het in Nederland alge
neen ongunstig ontvangen is.
Wij kunnen ons voorstellen dat de Bel
gen met dit verdrag bijzonder ingenomen
zijn
Alleen maar, zij laten niets merken.
Of het hun van hoogerhand opgelegd
■ware geworden, zoo zwijgen zij.
Erger nog, zij mokken en klagen, hou
den zich teleurgesteld, of ook wel zij
willen het aanvaarden als een soort afbe
taling op verdere aanspraken.
De rapporteur Piérard sprak in de Bel
gische Kamer onbewimpeld de teleurstel
ling der commissie uit, dat het Wie-
lengen-vraagstuk onopgelost blijft, maar
dat men het verdrag in vredesnaam maar
moet slikken.
Dr v. Cauwelaert, burgemeester van
Antwerpen, overigens een vriend van Ne
derland, sprak een scherp woord aan ons
adres, omdat wij voetstoots het verdrag
niet wenschen te aanvaarden.
En Franck, liberaal oud-minister, ook
geen vijand van ons land, maar een on
verdacht voorstander van verbroedering,
keurde in de Kamer het verdrag ten sterk
ste af Smdat het aan Nederland zooveel
voordeelen brengt, en de Belgen een be
langrijk offer moeten brengen.
Dit al lezende, verrijst voorhet oog
van. den lezer het. beeld van den koo-
per eiï verkooper in het Sprpukenboek:
Het is kwaad, liet is kwaad! zal de
kooper zeggen; maar als hij weggegaan
is, dan zal hij zich beroemen (Spr. 20:14).
'April en' eindigt hij op den' dag volgende
op den eersten Zaterdag van October-
Er zijn gisteren nog 3 lijken ge
vonden van slachtoffers van het neer
storten eener liftkooi in een mijn hij
Oberhausen- Van de 31 gewonden ver-
keeren er nog drie in levensgevaar-
Overleden is de Duitsche oud-rijks
kanselier Fehrenbach.
Het militaire gerechtshof te Moskoü
heeft de broeders Saweljef, die te zamen
een Turksch diplomatiek koerier hadden
beroofd ter dood veroordeeld. Een ver
zoek om gratie van de veroordeelden
is afgewezen. De broeders Saweljef waren
van ouds bekende anarchisten-leiders-
Een talrijke bende Drusen had nabij
Katana. ten Zuid-Westen van Damascus
een aanval gedaan op vier escadrons ca
valerie, het genoemde dorp omsingeld en
in brand gestoken- Zij werden bij een
geslaagden tegenaanval teruggeworpen,
waarbij de vliegtuigen krachtigen steun
verleenden- De Drusen namen de vlucht
met achterlating van meer dan 100 lijken.
Voor het eerst is een daling in het
aantal werkloozen in Oostenrijk inge
treden. Sedert het midden van Februari
toen het cijfer der werkloozen het hoog-
tepunt bereikte, is het aantal met 28-000
gedaald- Het totaal aantal werkloozen in
geheel Oostenrijk bedraagt thans iets
minder dan 200.000.
Een bemiddelingspoging in het loon-
conflict bij de metaalindustrie in Noor
wegen is mislukt- Het werk zal op 31
Maart worden neergelegd- Bij de staking
zijn 12.000 menschen betrokken.
Te Boekarest is de Poolscli-Roe-
meensche alliantie, die op 3 Maprt ge
ëindigd was, opnieuw onderteekend. Het
verdrag is geheel veranderd en heeft ^ijn
karakter als defensief verbond tegen Rus
land verloren.
gaande van de vereeniging tot Christelijk
Hulpbetoon aan Blinden.
Te 3 uur opende de voorzitter ds Dl.
Sikkel van Amsterdam de plechtigheid.
Die voorzitter sprak eon hartelijk openings
woord. Spr. bracht de namen in herinne
ring van ds Witteveen en van mr dr Wil
lem v. d. Berg. Spr. richtte tot verschillen-
lende personen woorden van dank, o m.
tot de Amsteidamsche Chr. blindenbiblio
theek, die heel haar brailleschat op „Son-
neheerdt" heeft willen onderbrengen. Na
dat ook verschillende autoriteiten waren
welkom geheeten, ging spr. over tot de
installatie van de directrice moj. J. H-
Blanken en verklaarde daarna het tehuis
voor geopend.
Een stroom van toespraken volgde.
Deze werd geopend door den commis
saris der Koningin, Baron van Heemstra,
die namens het bestuur der provincie
zijn gelukwenschen overgebracht en een
woord van persoonlijke sympathie sprak.
Voor dit fijmgevoelde woon! bracht de
voorzitter onder instemming der verga
dering den spreker dank.
Vervolgens voerde C. J. F. baron Mhc-
kay, burgemeester van Eirmelo, namens
het gemeentebestuur het woord. Verder
spraken nog.de heer n Zonne..be g namens
don tarkeraad der Ned. Herv. Gemeente
5 ter plaatse; v. d. Molen voor den Raad
der Geref. Kerk te Ermelo; Ds J. D.
Wiekinga, van Hoofddorp, namens de ver
eeniging „Bartimeus"; F. Kortlang, na
mens de stichting 's Heerenloo; Dr Wes-
sels voor de stichting Veldwijk; ds T.
Ferwerda van Amsterdam, namens* „Son-
nevanck" te Har dei wijk; dr A. Dupont
namens gezamenlijke directeuren der
stichtingen te E'Hielo en het bestuur van
het ziekenhuis „Salem", aldaar; Tyo H.
v. Eeghen van Amsterdam, namens de
vereeniging tot werkverschaffing van
hulpbehoevende blinden in de Plantage al
daar; Kruithof van Kampen, namens den
Chr. Blindenbond; v. Schaik, grootvader
van de directrice', terwijl m-j. Blanken
tenslotte zelve een enkel woord sprak.
Die voorzitter dankte allen voor hun goe
de woorden, waarna de samenkomst op
gebruikelijke wijze werd gesloten.
Het tehuis, dat midden in de Dennen-
bosschen is gebouwd, werd opgetrokken
naar ontwerp van de architecten Hussel
en Munnik te 's Gravenhage. Er is plaats
voor 30 patiënten. Het terrein achter
het tehuis is 12 H.A. groot.
Nog eens het gezantschap.
Eerstdaags verschijnt een belangrijke
brochure van de hand van mr G. M. den
Hartogli, den schrijver der artikelen in de
A.-R. Staatkunde over het standpunt van
Groen en Kuyper tegenover het gezant
schap bij den Paus.
In deze brochure heeft de schrijver zijn
twee artikelen uit het orgaan der Dr A.
Kuyperstichting ineengevoegd, nader uit
gewerkt en daardoor overzichtelijker en
meer volledig gemaakt.
Het werkje verschijnt onder den titel;
„Eén uitgangspunt, éen weg, éen doel!"
Het stelt als ondertitel de vraag; „Bleef
de A.-R. Partij inzake het Gezantschap
hij het Vaticaan in de lijn van mr G.
Groen van Prinsterer en dr A. Kuyper?"
Achtereenvolgens worden deze onder
deel en aan beschouwing onderworpen;
Niets dan de waarheid; Geschiedenis van
het Gezantschap tot 1862; Groen's stand
punt vóór 1862; Groen's standpunt in
1862; Waardoor was dus de opheffing
van het Gezantschap onvermijdelijk?
Groen's standpunt in 1871; Dr Kuyper in
1888; Dr Kuyper in 1893; Dr Kuyper in
1915; Consequentie gevraagd; De A.-R.
Partij alleen in het spoor van Groen en
Kuyper; Was en is vrees voor Roomsche
overheersching gewettigd? Groen en Kuy
per over de samenwerking met de Room-
schen; Idealisme en werkelijkheidszin.
Hier is alles verzameld en in beschou
wing genomen, wat men wenscht en wat
noodig is.
Wie deze brochure onbevooroordeeld
leest en aandachtig overdenkt, zal met den
schrijver gaarne de door hem in den on
dertitel gestelde vraag in bevestigenden
zin beantwoorden. Tegenover de gemakke
lijke poging van andere zijde beproefd om
door het aanhalen van citaten uit de wer
ken van Groen en Kuyper, uit hun ver
band gerukt en buiten eenige beschouwing
van de werkelijkheid, waarin zij schreven
of spraken, de gestelde vraag ontkennend
te beantwoorden, is het noodzakelijk, dat
al onze vooraanstaande mannen en kies-
vereenigingen en propagandaclubs zich
met dit wapentuig 'uit ons arsenaal toe
rusten.
Het gezantschap moge uit de gouverne-
menteele politiek verdwenen zijn; het zal
dit nog niet wezen in de actie der bestrij
ding van de A.-R. Partij. Men schaffe
zich dus deze brochure aan en zorge, dat
de zoo deugdelijk bewerkte stof als pro
pagandamateriaal ons aller geestelijk
eigendom worde.
Het werkje verschijnt bij den uitgever
J. H. Kok te Kampen.
R. A. d. 0.
De sportieve Minister Kan.
De schrijver van de „Parlementsfilm"
in het weekblad „De Vrijheid", D. Hans,
heeft een leuken „open brief" aan Minis
ter Kan gericht, waaraan wij het volgende
ontleenen:
„Ik wil er op wijzen, dat deze benoe
ming (tot Minister van Binn. Zaken) voor
U een zeer ernstige schaduwzijde heeft.
Zóó zelfs, dat ik er verbaasd over heb ge
staan, dat gij het hooge ambt hebt aan
vaard. En ik verstout mij zij het in be
scheidenheid U te vragen, Excellentie,
of gij U wel voldoende rekenschap hebt
gegeven van Uw daad. Want en nu
komt het;
Excellentie, gij zult voortaan een hoed
moeten dragen, boven op uw hoofd.
Ziezoo, het hooge woord is er uit. En
flink ook. Op den man af. En ik heb daar
mee iets aangeraakt, dat misschien wel
een soort crisis in uw leven kan worden.
Want gij waart bekend en bemind onder
ons als-de-man-met-het-bloote-hoofd. We
zagen u naar het departement kuieren of
fietsen, blootshoofds. We zagen U terug-
keeren blootshoofds. Naar gewichtige con
ferenties zagen we U optrekken, bloots
hoofds. Altijd even prettig en joviaal en
opgeruimd, maar zonder hoed. Anders
heb ik U, Excellentie, nooit gekend. En
ik ken U toch al heel wat jaren. En nu is
dat rijke leventje uit. Want, U houde het
mij ten goede, een Minister-zonder-hoed,
zie, zoover is onze democratische knobbel
nog niet ontwikkeld, dat we dien in vrede
zouden kunnen laten passeeren
En dan heb ik nog een verzoek aan U.
Heb deernis met de velen, die bij U op
audiëntie zullen komen, en die ge maar
zoo open en bloot midden op den Vijver
berg zult zetten. Ik bedoel dit alleen at
mosferisch. Gij zijt een verwoed aanhan
ger van de open-raam-politiek. Ik ben vele
malen bij U geweest, maar midden in den
winter, bij sneeuw, hagel, storm; de ramen
van uw ambtsvertrek stonden open. Het
gierde dikwijls van den storm om heen,
en ge vondt het lekker, Excellentie. Maar
we hebben allemaal niet zoo'n voor-his
torische Bataven-natuur. Ik ben eens bij
een Minister uit het kabinet-Ruys op
audiëntie geweest, en toen ik opstond om
weg te gaan, zag ik een zekere verwach
ting in z'n oogen. Bij de deur van de
kamer gekomen, gleed ik op den parket
vloer plotseling uit. De Minister schoot in
een sappigen lach en zei: „Daar vallen ze
nou bijna allemaal!" Hij had er weer op
zitten wachten. Zoo liebt gij iedereen, die
bij U kwam, in den zeewind of in een
sneeuwbui gezet
De Gouverneur-Generaal.
Bij kon. besluit is aan mr D. Fock op
zijn verzoek eervol ontslag verleend als
gouverneur-generaal van Ned. O.-Indië en
in zijn plaats benoemd Jhr. A. G. D. de
Graeff, Nederlandsch gezant te Washin-
ton. De benoeming gaat in op den dag
wanneer de overdracht zal hebben plaats
gehad.
De nieuwbenoemde Gouverneur-Gene
raal van Nederlandsch-Indië, Jhr. mr A.
C. D. de Graeff, op dit oogenblik Neder
landsch gezant, te Washington, werd 7
Augustus 1872 te 's Gravenhage geboren
en is dus 53 jaar.
Hij studeerde te Leiden en vertrok in
het jaar 1894 naar Nederlandscli-Indië,
waar hij werkzaam werd gesteld ter alge-
meene secretarie en een groot gedeelte
van zijn leven in verschillende rangen
heeft doorgebracht, ook als le secretaris
en later als algemeen secretaris.
Jhr. de Graeff was lid en later vice-
president van den raad van Nederlandsch-
Indië.
Den 13en December 1919 werd hij be
noemd tot Harer Majesteits gezant te To
kio, welken gezantschapspost hij 16 No
vember 1922 verwisselde tegen den post
in de Vereenigde Staten van Noord-Ame
rika, als hoedanig hij, behalve te Was
hington, tevens geaccrediteerd was bij de
Republiek Cuba.
Jhr. de Graeff is gehuwd met een doch
ter van wijlen den Gouverneur-Generaal
van Ned.-Indië, Jhr. van der Wijck.
De nieuwbenoemde Gouverneur-Gene
raal is Ridder in de Orde van den Neder-
landschen Leeuw en Officier in de Orde
van Oranje-Nassau.
Malversaties te Franeker.
De gemeenteraad van Franeker heeft
met alg. stemmen besloten, den heer R. L.
W. wegens onregelmatigheden in de boe
ken met ingang van 24 dezer te ontslaan
uit zijn betrekking van gemeente-ontvan
ger; sedert 21 November j.l. was hij in
zijn functie geschorst.
In zijn administratie komen onregelma
tigheden voor, zich uitstrekkende over
eenige jaren. Als vaststaande moet worden
aangenomen, dat de gemeente-ontvanger
zich in zijn administratie en geldelijk be
heer niet heeft gehouden aan dë voor hem
vastgestelde instructie en aan de provin
ciale voorschriften; verder, dat hij opzet
telijk verplichte boekingen heeft nagelaten
en opzettelijk onjuiste boekingen heeft ver
richt, wat hij ook heeft, erkend.
Blijkens een op 22 dezer ontvangen rap
port van het accountantskantoor Krap en
De Vries te Leeuwarden heeft dit kantoor
zich in opdracht van den raadsman van
W. belast met het onderzoek van de boek
houding c. a., bij welk onderzoek, naar
het schrijft, is gebleken, dat inderdaad
foutieve boekingen hebben plaats gehad,
welke per saldo een tekort aanwijzen van
f38,341; dat het getracht heeft, de oorza
ken van die boekingen op te sporen en
heeft nagegaan, of mogelijk aan andere
foutieve boekingen het ontstaan van de
tekorten moest worden toegeschreven,
waarvoor de geheele boekhouding van
1915 (W.'s indiensttreding) af tot 21 No
vember 1925 nauwgezet is onderzocht, en
waarbij speciale aandacht is gewijd aan
de data, waarop de tekorten zouden kun
nen zijn ontstaan, doch niets is ontdekt,
waardoor de tekorten en foutieve boeken
verklaard worden.
De heer W., die in de stad bekend was
als een solied, sober levend ambtenaar,
houdt steeds vol, absoluut niets ten eigen
bate uit de gemeentekas te hebben aan
gewend of verduisterd. De zekerheidastel
ling bedraagt f 12.000.
Aanslagen van treinbeamtern
als werkforens.
Door de Kroon is een beslissing geno
men inzake den aanslag van treinbeamb-
ten als werkforens in een andere gemeen
te dan die hunner woonplaats. Deze be
slissing is voor velen in ons geheele land
van beteekenis.
Een aantal treinbeambten, wonende in
de gemeente A, waren als werkforens aan
geslagen in de gemeente B, tegen welke
beslissing zij bij Gedeputeerde Staten in
beroep kwamen. Dit College vernietigde
de bestreden aanslagen uit overweging,
dat uit het ter zake ingesteld onderzoek
was gebleken, dat de adressanten welis
waar dagelijks bij den aanvang en bij de
beëindiging van him dagtaak het station
te B. moeten bezoeken om de presentie
lijst te teekenen en weder af te teekenen,
alsmede om hunne dienstregeling te verne
men en voorbereidende maatregelen voor
den dienst te treffen, doch niettemin zoo
goed als geheel hun beroep als beambten,
van de Nederlandsche Spoorwegen langs
de lijnen dier spoorwegen, dus buiten de
gemeente B, uitoefenen, zoodat een aan
slag op grond van art. 244a, lid 1, 3e, der
Gemeentewet niet gerechtvaardigd is te
achten.
Het gemeentebestuur van B kwam van
deze beslissing in beroep bij de Koningin,
o.a. aanvoerende, dat aan de belangheb
bende door de Directie der Nederl. Spoor
wegen de gemeente B als standplaats was
aangewezen.
In beroep is door de Kroon overwogen,
dat blijkens de overgelegde ambtsberichten
de belanghebbenden op meer dan 90 da
gen van het belastingjaar te B aanwezig
zijn geweest tot vervulling van hunne be
trekking en zij dus terecht overeenkomstig
het zooeven aangehaalde artikel der ge
wijzigde Gemeentewet in die gemeente als
forens zijn aangeslagen, zoodat met ver
nietiging van de beslissing van Gedepu
teerde Staten de aanslagen als forens in.
de gemeente B worden gehandhaafd.
Allerlei.
De leden van de Eerste Kamer der Sta-
ten-Generaal zijn ter vergadering bijeen
geroepen tegen Woensdag 7 April 1926,
des avonds te half negen uur.
^TCabteften,
grootc doos 65 cis.
Bij de directe belastingen enz. zijn
verplaatst met 1 April a.s. de kommies le
kl. M. Smaal van Goedereede naar Sas
van Gent; de kommiezen 2e kl. A. C.
Jongsma van IJzendijke naar Koewacht,
M. van Westerop van Sluis naar Steen
bergen; J. G. v. Hal van Hoensbroek naar
IJzendijke; A. J. Brouwer van Koewacht
naar Sluis; J. van Male van Prinsenhage
naar Aardenburg; P. Kribbe van Aarden-
burg naar Prinsenhage; de kommies te
water 2e kl. A. Tompot van Hansweert
„Albatros" naar Bath; de kommies te wa
ter le kl. P. de Werker van Bath naar
Hansweert „Albatros".
Gursusseninmotorkennis
voor de politie in Zeeland. In
overleg met den Commissaris der Konin
gin in de provincie Zeeland, de districts
commandanten der Rijksveldwaclit en Ma
rechaussee, den Voorzitter en Secretaris
der Vrijwillige Verkeersinspectie en de
Provinciale Vertegenwoordigers der Kon.
Nederl. Automobiel Club worden in de
maanden Mei en Juni 1926 van wege de
Kon. Nederl. Automobiel Club op vier
plaatsen in Zeeland cursussen in motor
kennis gegeven in het bijzonder voor po-
litie-amhtenaren.
Het programma is als volgt samenge
steld;
A. Theoretisch gedeelte.
1. Algemeene werking van den automo
bielmotor (carburator, ontsteking, enz.)
2. De overbrenging van de motorische
kracht op de achteras (versnellingsbak,
koppeling, differentiaal, enz.).
3. De remmen (voetremmen, handrem
men, enz.).
4. Verlichting (accumulator, groote lam
pen, stadslampen, achterlicht, schijnwer
pers, enz.)
5. De meest voorkomende gebreken, die
gevaar kunnen opleveren.
B. Practisch gedeelte.
1. Het gebruik van waarschuwingssig
nalen.
2. Het demonstreeren van het gebruik
der remmen onder bepaalde omstandig
heden.
3. Het demonstreeren van het juist
nemen der bochten.
4. Het optreden van de politie bij auto
ongevallen, in verband met het al of niet
aanwezig zijn van strafbare schuld.
Het bestuur der Kon. Nederl. Automo
biel Club heeft in zijn streven de grootst
mogelijke medewerking ondervonden van
de autoriteiten in Zeeland en het ver
trouwt dat deze cursussen zullen blijken
van groot nut te zijn.
De lessen, deels theoretisch, deels prac
tisch, worden gegeven door den heer Vis
ser, leeraar aan de Ambachtsschool te
Vlissingen.
.Slaagt de proef, dan zullen ook in an
dere provinciën zoo mogelijk dergelijke
cursussen worden gehouden in volgende
jaren.
4
Stoomtramwegmaatsch ap-
p ij „Bresken sM a 1 d e g h e m". In
de heden te Middelburg gehouden verga
dering van aandeelhouders der stoom-
Voor Verbandstoffen; Verplegingsartikelen, Pharmaceutische producten;
Toiletartikelen; Speciale en Homoeopathi«che GENEESMIDDELEN,
is het adres: A C. v. d. REST, Ass. APOTHEKER, Goes, Groote Markt 9.
Telefonisch aangesloten onder No. 168.
Sanatogen, Sanguinose en alle andere patentmiddelen steeds versch
voorradig
De positie der Fransche regeering.
De onvriendelijke houding tegen den
Franscben minister van Binnenlandscbe
Zaken Malvy, die, zooals men weet, in
■de Kamerzitting, waarin het nieuwe Kabi
net zich presenteerde, na een heftiger!
aanval op zijn verleden, bewusteloos
moest worden weggedragen en 'die zich
thans tot herstel van zijn gezondheid in
het Zuiden bevindt, neemt met den dag
in de pers toe.
Senator Roussel heeft het verzoek in
gediend te mogen infcerpelleeren over de
maatregelen, welke de legeering denkt
te nemen om het proces-Malvy te doen
herzien. Malvy werd indertijd door het
Hooggerechtshof veroordeeld en hoewel
hij onder de amnestiewet viel, en daar
door het vonnis niet is uitgevoerd, acht
men -hem toch niet van blaam gezuiverd,
•daar hij nimmer pogingen in het werk
heeft gesteld zijn vonnis herzien te krij
gen- Men yenvacht. ,dat hij den .langsten
tijd minister is geweest, ook al zouden
fle hangende crisisgeruchten niet van een
heengaan van het geheele kabinet Briand
de voorboden zijn-
De nood van den wijnbouw.
Met den Dnitscben wijnbouw is liet
nog niet gunstig gesteld- Een beschou
wing van de Vossische Zeitung wijst er
op, dat de oorzaken van de malaise niet
uitsluitend van oeconomischen aard zijn
Ten tijde van het lijdelijk verzet kon
geen vat wijn naar liet onbezette Rijn
land worden vervoerd- In het onbezette
gebied begon men zich te gewennen aan
buitenlandsche wijnen, die in groote hoe
veelheden Duitschland binnenkwamen. De
invoer van buitenlandsche wijnen nam
later nog toe door het totstandkomen
van het Duit.sch-Spaansche handelsver
drag. Alleen in 1924 is voor 65 mlllioen
dan wijn, druiven en spoeling in Duitsch
land ingevoerd- Later had de wijnindus
trie ernstig te lijden onder het heerschen-
geldgebrek en de algemeene oeconomische
crisis.
Aan. de Moezel alleen liggen thans
'437.560 hectoliter wijn onverkocht. Van
den oogst 1924 is meer dan de helft
fio niet verkocht en van den oogst van
1925 is men nog zoo goed als niets
kwijt
Korts berichten.
Te Erfurt hebben vandalen op de
Joodsche begraafplaats vreeselijk huisge
houden- Van de 120 grafsteenen aldaar
werden 's nachts 90 vernield- Terwijl zij
bezig waren graven om te wroeten, zijn
twee der daders door de politie in hech
tenis genomen-
De firma Krupp heeft bij den com
missaris voor demobilisatie aangevraagd
om tegen 29 Maart weer 2500 arbeiders
te ontslaan, nadat zij een week tevoren
reeds 1900 arbeiders ontslag had ge
geven'.
De Engelsche zomertijd zal dit jaar
dn Engeland en Noord-Ierland op den
ochtend van Zondag 18 April twee uur
ingaan- Volgens de nieuwe wet, Jiegint
de zomertijd voortaan op den dag vol
gende op den derden Zaterdag in April
of indien die dag Paaschdag is op den dag
volgende op den tweedep Zaterdag in
Opening van de Haagsclie
„Bijlenk or f".
Onder groote belangstelling, speciaal
van de zijde der Haagsche dames, tege
moet gezien, is Dionderdag de lang verbei
de opening van Neerlands grootste winkel-
paleis", aan de Wagenstraat geschied.
Feestelijk, zooals in het voornemen der
directie lag, heeft het niet kunnen gebeu
ren, aangezien nog te veel werkzaamhe
den waren te verrichten voor den ope
ningsdag. Men heeft, nu eenvoudig, klok
slag half drie1, de poorten voor het publiek
opengezet, dat in zulke dichte drommen
was komen opdagen, dat de bereden po
litie en agenten te voet er aan te pas
moesten komen om de orde te handhaven.
Den eersten middag werden er niet meer
dan 6000 personen toegelaten; duizenden
stonden tevergeefs te wachten om binnen
te komen. (Tel.)
Men krijgt eenigen indruk van do pracht
van dit paleis uit het volgende:
Het gebouw bestaat uit een hoog sous-
teTrein en 5 verdiepingen. Achter het
gebouw bevindt zich een ruim binnen
hof, van waaruit de expeditie Van goe
deren plaats vindt.. Het sousterrain dient
voor alle technische diensten van het
bedrijf, tevens een groot gedeelte voor
opslag van goederen.
Be lei, 2e, 3e en 4e etage bevatten
de 72 verkoopafdeelingen. De speciaal in
gelichte afdeelingen zijn; een damessalon,
damoshoedensalon, lunchroom, tearoom,
frisersalon, radiozaaltje, reisbureau, post
en telegraafkantoor, gramofoonzaal en le
vensmiddel onaf deeling, Oostersche tapij't-
7,aai, xunsTzaaj en nog eenige lokaliteiten,
waarvan de bestemming nog niet wordt
bekend gemaakt.
Die 5e verdieping bevat o.a. ateliers.,
goederènopslag, administratieve ruimten,
personeelcantine en keukens. Een gedeelte
van het dak is ingericht voor tuin. De.
daktuin wordt nog niet voor heit publiek
geopend.
Toen de1 aanwezigen waren gelromen
aan de z.g. roltrap, de eerste van dien
aard, die in Nederland' wordt toegepast,
werd door den vervaardiger, den heer
Stieltjes uit Aulsterdam een uiteenzet
ting gegeven van dit mechanisme, dat
door den beer Isnac toen in werking
werd gesteld. De trap kan 4009 personen
per uur vervoeren.
Het hoofdtrappenhuis is betimmerd in
Engrisch-Indisch hardhout, z.g. Padox van
Baroda. Die damessalon is in ahornhout
met ebben versierd, de dameshoedensalon
in gepolitoerd Italiaansch noten, de tea
room in ebbenhout, de friseersalon in
slijplak, de radiozaal, het reisbureau en
het postkantoor in eikenhout, het gramo-
foonzaaltje in gepolitoerd mahonie, de le-
vensmiddelenafdeeling in licht zeegroen
slijplak met marmeren tafels, de Ooster
sche tapijtzaal in eiken met ebbenhout,
de kunstzaal in gepolitoerd Tabasco ma
honie.
Sonneheerdt te Ermelo.
In het landelijk schoone Ermelo had
Donderdagmiddag onder veel belang
stelling, de plechtige opening plaats van
het blindentehuis „Sonneheerdt", uit