ÜO 146
Dinsdag 23 Maart 1926
40e Jaargang
ScBid
PU ROL
Soitenlasil.
Binnenland.
Uit de Provincie.
van handen en Gelaat
Drukkers-Exploitanten:
OOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 6870, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
veZeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f8.
Losse nummers
f 8.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels fl.20, elke regel meer 38 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
Zij die zich nu op ons blad abonneeren,
•ntvangen het tot 1 April a.s. gratis.
Terugkeer gewewscht.
Eje ministers die door de fatale pol-tick
ran 11 October uit hun ambt geraakt
zijd, behoorden in do Kamers te kunnen
terugkeeren.
Twee A.R. Kamerleden hebben al dade
lijk hun zetels aan de oud-ministers Colijn
en Rutgers aangeboden.
Wij gelooven wel, dat 'tnaar den
wehsch der A. R. partij zou 'zijn wanneer
beidt) oud-ministers 'konden besluiten of
irr de gelegenheid werden gesteld zoo
spoedig mogelijk in de Kamer terug te
fceereri.
Natuurlijk geldt dit niet voor Tien bei
den alleen, maar niet aan ons komt
't recht toe», onzen wensch ook tot de
overigen uit te strekken.
Eie oude Romeinen hadden een rechts
regel jure postliminii volgens Wel
ken een burger, die uit de krijgsgevangen
schap was teruggekeerd, in al zijn rechten
werd hersteld, al ware hij nooit weg
Met het derde der vergelijking rekening
houdend, zouden wij er voor wezen, dat
deze rechtsregel regef werd onder ons.
Ete partij geeft haar beste mannen voor
een Kabinet, wat ligt meer voor de hand
dan dat zij bij aftreding van het Kabinet,
deze mannen weer opvordert voor de
Kamer!
Korte berichten.
Ook in Duiischland is de lente met
ongewone koude begonnen. In de meests
streken vriest het, evenals hier te lande,
knapjes. Hier en daar is ook sneeuw
gevallen
Nadat de prefekt te Metz een te
gen gisteren aangekondigde betooging van
het spoorwegpersoneel van het Elzas-
Lotharingsche net had verboden, hebben
eenige betoogers toch getracht een op
tocht te vormen. Dit had een botsing
met troepen ten gevolge, waarbij dooi
de betoogers met'steenen werd geworpen.
Enkele militairen werden gekwetst; er zijn
tal van menschen in hechtenis genomen.
Bao Daii, de jonge keizer van An-
nam, is Zaterdag te Marseille aangeko
men, van waar hij naar Parijs is ver
trokken- om er zijn studies voort te zet*
ten, die hij wegéns den dood zijns vaders
had moeten afbreken.
Volgens een rapport van de Luik-
sche politie heeft het aantal door de
overstrooming beschadigde huizen, te
Luik-stad alleen, 15,008bedragen; de
schade wordt geraamd op 28 millioen
frank. De kosten veroorzaakt door het
herstel van de water- en gasleidingen,
de bestrating en de openbare gebouwen
bedragen omstreeks 10 millioen.
Het bericht als zou het dossier
betreffende het proces Coppée, bij den
brand van het Gerechtshof te Gent ver
nietigd zijn is onjuist gebleken. Er zijn
alleen eenige stukken van ondergeschikt
belang verdwenen; de rest is wel dege
lijk gered. 1
Ten gevolge van de daling van
den Belgischen frank hebben de Brussel-
sche en Antwerpsche bakkers tot een
verhooging der broodprijzen besloten. Het
gewoise brood zal voortaan fr. 1.80 per
kg. kosten, het luxe-brood fr. 1.80 per
900 gram.
Naar de New-York Herald meldt,
hebben leden van de Russische keizerlijke
familie bij de regeeringen van de Ver.
Staten, Frankrijk, Engeland en Nederland
verzet aanget.eekend tegen een mogelijken
verkoop van kroonjuweelen voor rekening
van sowjetregeering.
Naar de New York Herald (Parijsche
editie) uit Moskou verneemt, heeft Zi-
aowjef in een toespraak aldaar gezegd,
dat de Ver. Staten de eenige hinderpaal
zijn tegen de ontwikkeling van het bolsje
wisme en dat hij order heeft gegeven aan
de afgevaardigden van de communistische
internationale al hun krachten samen te
trekken op de Ver. Staten.
Met een beroep op de lijfrente,
toegekend aan de deelnemers van den
moord op tsaar Alexander II, hebben
Joerofski en andere deelnemers aan den
moord op tsaar Nicolaas II aan de volks
commissarissen verzocht ook hun die
gunst, te verleenen wegens hun verdienste
jegens het communisme.
De Turksche Kamer heeft het wets
ontwerp aangenomen, waarbij de vervaar-
invoer en verkoop van alcohol
en alcoholhoudende dranken in het alge
meen wordt voorbehouden aan den staat.
Alleen wijnen zijn uitgezonderd. Hun be
reiding en uitvoer kan, behoudens machti
ging van het beheer van het monopolie,
vrij geschieden.
Toen rijkspresident Von Hindenburg
Zaterdag te Keulen aankwam, bereidde
de bevolking hem een j;rootsche ovatie.
De burgemeester heette den hoogen bezoe
ker welkom.
Gemeld wordt, dat de Kon. Vlaam-
sche Akademie Stijn Streuvels heeft voor
gesteld voor den nobelprijs van letter
kunde. I ]jj§
Te Parijs zijn tien vermoedelijke
gevallen van pokken geconstateerd. De
lijders zijn in quarantaine opgenomen.
Aan het station Wuelknitz, op de lijn
ElstuwerdaRiesa, zijn door verkeerden
wisselstand twee treinen op elkaar geloo-
pen. Er zijn 3 menschen gedood, 8 ernstig
en 3 licht gewond.
Gisteren is het lijk geschouwd van
Schulze, die betrokken is geweest bij de
Hongaarsche bankbiljettenaffaire en die
enkele dagen geleden in een Berlijnsch
krankzinnigengesticht overleden is. Men
had beweerd, dat Schulze vergiftigd zou
zijn. Dit is geensdeels gebleken. Enkele
deelen van het lichaam moeten echter
nog nader microscopisch worden onder
zocht.
De Engelsche premier Baldwin heeft
in het Lagerhuis gezegd, dat hem, na
overleg met de leiders van de oppositie
gebleken was, dat er een sterke strooming
bestond tegen het draadloos omroepen
van de millioenenrede en andere parle
mentaire redevoeringen, zoodat de regee
ring geen voorstel in dezen geest zou
doen. i
Te Driffield in Yorkshire (Engeland)
zijn weer vrij ernstige gevallen van mond
en klauwzeer geconstateerd. De gewone
voorzorgsmaatregelen zijn onmiddellijk af
gekondigd.
De Ge-pe-oe te Moskou heeft, volgens
de Roel, verschillende ingenieurs, spe
cialisten op het gebied van de militaire
luchtvaartindustrie, gearresteerd- De
reden voor deze arrestatie wordt niet ge
meld, doch zij schijnen een politiek ka-
rktear te dragen-
Geen splitsing der marine.
Verschenen is het rapport der staats
commissie, die zou hebben te beoordeelen
de wenscheïijkheid en mogelijkheid van
splitsing der marine in een marine voor
Nederland en in een voor Indië. De com
missie kan zich met deze splitsing niet
vereenigen en komt tot de volgende con
clusies: I
I. Reorganisatie van het marine-perso
neel is noodzakelijk met het oog op de
omstandigheid, dat het grootste deel der
vloot in Nederlandseh-Indië het kleinste
in Nederland aanwezig is, en tot bevor
dering van een ruimer gebruik van dienst
plichtigen en reservepersoneel.
II. Bij deze reorganisatie mag het be
grip „één onverdeelde Nederlandsche Ma
rine" niet worden losgelaten.
III. De evolutie, welke Indië door
maakt, en de ontwikkeling der inzichten
betreffende ontwapening, vrede door recht
enz. nopen bij die reorganisatie tot groote
voorzichtigheid ten aanzien van het tref
fen van maatregelen, waarvan de draag
wijdte niet onmiddellijk is te overzien.
IV. Om die reorganisatie tot stand te
brengen is de splitsing der marine zooals
die in uitzicht wordt gesteld, geen ver-
eischte.
V. Ter inleiding van die reorganisatie
is het gewenscht in 't algemeen den deta-
cheeringstermijn in Oost-Indië van twee
op drie jaar te brengen, met gelegen
heid zich te verbinden voor een langer
verblijf.
VI. De opleiding der inlanders voor
de verschillende diensten bij de marine
moet krachtig worden voortgezet.
VII. Het is mogelijk voor het Euro-
peesch personeel tot bezuiniging te komen
door het vinden van de juiste verhouding
tusschen de in Indië en in Nederland
benoodigde personeelsterkte en de verblijf
tijden van het personeel aldaar, zij het
ook dat deze verhouding voor eenige cate
gorieën van het personeel bezwaren mede
brengt.
VIII. De bezuiniging, welke men zich
voorstelt bij de splitsing der marine te
verkrijgen, en die afhankelijk is aan de
personeelsorganisatie, is dus ook bij een
ongesplitste marine voor een goed deel
te bereiken.
IX. Indien bjj een gesplitste marine
voor het in Indië verblijf houdend perso
neel de voorwaarden worden vastgesteld,
zooals de spltisingscommissie die aan
neemt, dan is het aan ernstigen twijfel
onderhevig of zich voldoende Europeesch
personeel voor den dienst zal aanmel
den.
Bij verbetering der voorwaarden zal de
bezuiniging uiteraard een minder gunstig
beeld vertoonen.
X. Wanneer wordt overgegaan tot
splitsing der marine, die toch slechts zeer
geleidelijk zou kunnen tot stand komen, is
het logisch de uitvoering van een zoo in
grijpenden maatregel toe te vertrouwen
aan het Departement van Marine. Op
heffing van dit orgaan gedurende het
voorbereiden en het tot stand brengen
van dezen maatregel zou niet raadzaam
zijn.
XI. Bij niet splitsing der marine kan
van opheffing van hel Departement van
Marine allerminst sprake zijn.'
II. Samenvoeging van daarvoor in aan
merking komende diensten van zee- en
landmacht ware te overwegen.
De Pauselijke Internuntius.
Wij lezen in „de Residentiebode":
Men vraagt ons, Of de beslissing, door
de Tweede Kamer genomen, inzake het
gezantschap bij den H. Stoel, ook in
houdt, dat nu de Pauselijke Internutnius
uit Den Haag vertrekt.
Die vraag kunnen wij met alle zeker
heid ontkennend beantwoorden. Trouwens
minister Van Karnebeek heeft er in de
garner nog op gewezen, dat wij de relaties
tusschen het Vaticaan en ons land niet
kunnen afbreken, wijl de Paup te allen
tijde het recht heeft zich hier te doen
vertegenwoordigen, ook al zouden wij niet
in Rome vertegenwoordigd zijn. Na 1871,
toen Nederland ook de relaties met het
Vaticaan verbrak, bleef het Vaticaan in
ons land vertegenwoordigd-
Blijft het Pauselijk gezantschap, dan
zullen de voordeelen van deze diploma
tieke betrekkingen alleen werken ten
gunste van liet Vaticaan en zal ons land
daarvan geen enkel profijt hebben.
Het is daarom zoo dwaas te meenien,
dat men door de beslissing van Vrijdag
eenig nadeel kon berokkenen aan den
invloed van den Pauselijken Stoel. Het
benepen anti-papisme beeft alleen ons
land schade berokkend-
Memorie van Antwoord op de
Waterstaats-begrooting.
Hieraan ontleenne wij: De minister kan
mededeelen, dat spoedige indiening te
zamen met zijn ambtgenoot van financiën
te verwachten is van een wetsontwerp,
waarbij geregeld zullen worden de van
weggebruikers te heffen belastingen en
de besteding van <jeze en andere gelder
voor de verbetering van hel wegennet in
ons land-
Voordat de herziene motor- en rijwiel-
wet in werking zal kunnen treden, zullen
moet zijn vastgesteld een nieuw motor
en rijwiel-reglement, zoomede ministe-
riëele besluiten, waarin de verschillende
door den minister van waterstaat te geven
voorschriften ter uitvoering van de wet
en het reglement een plaats zullen vin
den- In het motor- en rijwiel-reglement
za lo.a. een regeling worden opgenomen
inzake het verkeer met zware motorrijtui
gen en één betreffende de verplichting
voor aanvragers van een rijbewijs tot het
doen van een proefrit.
Met de meening van enkele leden, dat
nu met de verbetering van de
haven van Vlissingen wordt begonnen,
de billijkheid vordert, dat het werk zoo
spoedig mogelijk wordt voortgezet, kan
de minister zich vereenigen. De verbete-
ringswerken zullen vermoedelijk in 1929
zijn voltooid- De kaaimuur zal een lengte
van 500 M. verkrijgen.
Hoewel in vergelijking met vroegeren
tijd, de dienstregeling bij de spoorwegen
op Zondagen aanmerkelijk is ingekrompen,
hoopt de minister binnen het kader zijner
wettelijke bevoegdheden aan dit onder
werp zorg te wijden- Daarbij mag niet
worden vergeten, dat in de zich aandie
nende behoeften van het op Zondag rei
zend publiek redelijkerwijs behoort te wor
den voorzien-
Eie malversaties te Bergen op
Zoom.
Naar het Volk verneemt, hebben de
raadsleden van Bergen op Zoom, Van As
en Walder een aanklacht ingediend tegen
wethouder Verlinden wegens verduiste
ring van belastinggelden ten nadeele van
de gemeente. Van deze aanklacht is ken
nis gegeven aan den minister van justitie.
Het betreft het niet afdragen aan den
gemeente-ontvanger, voor wien hét be
stemd was, van een bedrag, dat wethou
der Verlinden van den „Kunstkring" voor
verschuldigde vermakelijkheidsbelasting
zou hebben ontvangen.
Wanbeheer te Barnev eld.
Een rapport van den hoofdcommies en
commies over de boekhouding door den
overleden boekhouder van de gasfabriek,
deelt mee, dat na 1917 de hoeken niet
meer waren bijgehouden, en dat er nim
mer eenig toezicht op dezen ambtenaar is
gehouden. Dp balansen wareh gefingeerd.
Tie gemeenteraad heeft de verschillende
ingekomen, rapporten over deze zaak
goedgekeurd.
W a,ar?
In „Het Volk" van gisteravond lezen
we: „Gisterenavond sprak p.g. Kleere-
koper in een openbare vergadering oveï
de „politieke situatie". Opkomst slecht.
Geen debat." Dia's bedroevend voor de
S. Dl A. P. Maar waar is 't gebeurd!?
In Nergenshuizen?
Een vervroegde A pril-grap?
De „0. H. Ct." brengt een tegenspraak
van het ook door ons aan „De Tijd"
ontleend bericht betreffende een fiets
tocht, dien minister Kan naar Haarlem
zou hebben ondernomen, om zich daar,
door niemand herkend, van de bijzonder
heden der grensregelingskwestie op de
hoogte te stellen. Zij, die het berichtje
over mr Kan's Haarlemsch tochtje en
al wat daarover werd bespiegeld in
de wereld hebben gebracht, zijn, öf slacht
offers van onjuiste inlichting, ófheb
ben een niet gansch-onigeslaagde, even
wel ietwat-vroege 1-April-mop uitge
dacht
Allerlei.
In het Alg. Burger Gasthuis te B;. _o.
Zoom is Zaterdag op 55-jarigen leeftijd
overleden de heer Alfons M. Juten, oud-
Inspecteur der lichamelijke opvoeding in
Ned.-lndië.
Dam kampioenschap Zeeland.
Stand op' 22 Maart 1926.
Namen
L. Goedbloed
C. M. v. Poelje
W. Boogaard
J. Strooband
A. Corstanje
Jacsv.Zweeden
Aantal punten
L. Goedbloed
f
C. M. v. Poelje
1
1
W. Boogaard
t
j. Strooband
i
1
A. Corstanje
V.Vé
Jacs v. Zweeden
t be teekent afgebroken partij.
Bestemd voor uitzending naar Ned.-
lndië H. Kloth, vliegtuigm. 2e kl. bij de
luchtvaartafdeeling van het leger te Mid
delburg.
Middelburg. D<i hoofdboekhouder der
gemeente-bedrijven alhier, de heer J- Mui-
Ier, heeft aan den raad een rapport uit
gebracht over het al of niet wenschelijke
van invoering van een ophaal- en
stortingsdienst. Hij schrijft Ö.m., dat
met een ophaal- en stortingsdienst steeds
wordt gecombineerd iets wat aan dien
dienst niet inhaerent is, en als een groot
voordeel moet worden beschouwd, name
lijk de centrale kas en de centrale inning.
Hij betoogt, dat centrale kas en centrale
inning evenwel even goed kunnen worden
ingevoerd, zonder dat een ophaal- en stor
tingsdienst wordt ingesteld- Naar zijn oor
deel kan bij een ophaal- en stortings-
dienst nooit sprake zijn van winst- Als
een dergelijke dienst ee nwinst calculeert
is, zoo schrijft de heer Muller, deze al
tijd fictief en ontstaan doordat niet alle
kosten, aan dien dienst verbonden, daarop
drukken, doordat meer dan de werkelijke
kosten op de bedrijven en instellingen,
die van den dienst gebruik maken, wordt
omgeslagen, en door het kweeken van
baten door gefingeerde renteposten. Hij
'heeft de diensten te Maassluis, Apel
doorn, Zwolle en Arnhem bestudeerd en
is tot de conclusie gekomen, dat een
ophaal- en stortingsdienst zeer omslachtig
is wa tbetreft de administratie, en geen
andere diensten ontlast- De meerdere ad
ministratiekosten raamt de heer Muller
per aangeslotene en per jaar op f5.12 bij
wekelijksche inning en op fO-72 bij maan-
delijksche- Verder schrijft hij, dat alhier
reeds verschillende gemakkelijke beta
lingswijzen in gebruik zijn, bij de gas
fabriek door de muntmeters en de twee-
maandelijksche meter-opneming bij ande
ren; bij de waterleiding doordat voor de
kleine woningen de huiseigenaars het
abonnement betalen, en de huurders gelijk
met de huur in termijnen: terwijl de Nuts-
spaarbank makkelijke wijze van belasting-
betalen in kleine termijnen mogelijk maakt-
De rapporteur berekent een jaarlijksch
tekort van f4290, plus het bedrag van de
aan de aangeslotenen uit te keeme rente,
indien 1000 personen voor wekelijksche
Doos30-60-90ct,
en 1000 voor maandelijksche inning zijn
aangesloten.
Wat betreft den dienst, bezien uit
sociaal-economisch oogpunt, is er zijns
inziens veel, dat voor de instelling va*
een ophaal- en stortingsdienst pleit, omdat
een goed ingerichte dienst een centrale
kas heeft, en als giro-kantoor fungeert
omdat hij den spaarzin bevordert, en de
betalingswijze door den dinest gemakke
lijker is.
Goes. Door den heer C. J. van Liere
is aan B- en W. vergunning gevraagd:
tot het oprichten van een ijsfabriek itt
een perceel aan de Korte NieuwstraaL
's-Gravenpolider De heer E. J. Gelokt
agent van politie te Goes, is benoemd tol
gemeente-veldwachter alhier.
's-Heer Arendskerke. In de Maandag-
voormiddag gehouden raadsvergadering,
welke door 10 leden en de secretaris
werd bijgewoond en waarin dhr P. Oud-
kerk zonder kennisgeving afwezig was,
werd een verzoek van P. Pieters, koop
man, alhier, om vergoeding ingevolge art
13 der Lager-onderwijswet 1920, niet ont
vankelijk verklaard, als zijnde deze aan
vrage op ongezegeld papier gesteld. Een.
verzoek van het Comité-Mobilisatiekruis
Zuid-Beveland, gevestigd te Goes, om eea
bijdrage uit de gemeentekas ter tegemoet
koming in de kosten verbonden aan de
uitreiking van het Mobilisatiekruis aan
allen, die tijdens de Mobilisatie onder de
wapenen zijn geweest, wordt als zijnde
pas ingekomen, gesteld in handen van
B. en W., ten einde in de volgende ver
gadering den Raad daaromtrent te dienen
van advies. Een drietal verzoeken om ver
goeding ingevolge art. 13 der Lager-onder
wijswet 1920, t.w. van B. Bommeljé,
Jacs. de Hamer en Mars. de Keijzer,
wordt ingewilligd en besloten aan adres
santen een vergoeding uit te keeren van
f25 per jaar en per kind. Op een ver
zoek van gelijke strekking van Jacob den
Herder wordt afwijzend beschikt, omre
den gdebleken is, dat de afstand van de
woning van adressant tot de bijzondere
lagere school te Nieuwdorp, minder dan
4 K.M. bedraagt. Naar aanleiding dezer
besluiten wordt op voorstel van dhr Lin-
denbergh besloten bij den Min. van On
derwijs de aandacht te vestigen op de
groote financiëele bezwaren, welke arti
kel 13 der Lager-onderwijswet 1920 in
het algemeen en in het bijzonder voor
deze gemeente medebrengen. Verder
ewordt goedgekeurd een besluit tot ai- en
overschrijving in de begrooting van het
Groot Armbestuur van 'sHeer Hendriks
kinderen dienst 1925. De begrooting van
het Burgerlijk Armbestuur van 's Heer
Arendskerke dienst 1926 wordt vastgesteld
in ontvang en uitgaaf op f26145.85. Ver
volgens wordt besloten aan het Bestuur
van „Eigen Erf", gevestigd te Goes, uit
de gemeentekas een voorschot te verlee
nen van f10800 voor den aankoop van
grond en het daarop bouwen van 3
plaatsjes ingevolge de Landarbeiderswet,
ten behoeve van 'de landarbeiders Jac. de
Kok Janzn., Joh. Witte en G. I. Moerdijk,
allen wonende te Nieuwdorp. Ten slotte
worden eenige wijzigingen gebracht in
de gemeentebegrooting voor den dienst
1925 en 1926. Bij de rondvraag informeert
dhr De Vlieger naar een aan B. en W.
gericht verzoek van de afdeeling Nieuw
dorp van den Ned. Chr, Landarbeiders-
bond tot het verschaffen van werkge
legenheid aan hare leden en vraagt of aan
het bestuur dier afdeeling reeds een ant
woord op dit verzoek is toegezonden,
waarop de voorzitter antwoordt, dat deze
gemeente niet in de gelegenheid is werk
te verschaffen, maar het bestuur is gewe
zen op de bij de Spoorwegmaatschappij
„Zuid-Beveland" wederom begonnen
werkzaamheden en tevens op de op han
den zijnde werkgelegenheid bij de water
leiding Zuid-Beveland. Ten slotte dringt
dhr Schipper aan op demping van den
Oostgracht, naar aanleiding waarvan de
voorzitter opmerkt, dat daarmede binnen
kort zal worden begonnen.
Colijnsplaat. In de Maandag gehouden
voltallige raadszitting werd ingevolge art-
18 der Gemeentewet, opnieuw vastgesteld
de vijfjaarlijksche verordening, vermel
dende de titels der nog geldende gemeen
te-verordeningen en besloten de politie
verordening te herzien, waartoe eene com
missie werd gevormd ter voorbereiding
dezer herziening, bestaande uit de heeren
Ridder, Potappel en - Haringman.
Het heffingspercentage plaatselijke in-
