M# 148
Donderdag 18 Maart 1926
Jaargang
BDiteolaai
Staten-GeneraaL
BinoenM.
it de Profincie.
Drukkers-Exploitanten:
OOSTBRBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L- Burg. Tel. no. 259
"DeZeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer SO ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
Zij die zich nu op ons blad abonneeren,
ontvangen het tot 1 April a.s. gratis.
Geboorte-overschot in Frankrijk.
Uit de dezer dagen gepubliceerde cij
fers van 1925 blijkt, dat het geboorte
overschot in Frankrijk, vergeleken bij
1924, verminderd is van 72.280 tot 60.004.
"Weliswaar is het aantal geboorten toege
nomen, nl. van 752.307 tot 768.983, maar
het aantal sterfgevallen is gestegen van
680.027 tot 708.819. Het aantal sterfgeval
len va* kinderen onder het jaar is van
64.280 tot 68.367 gestegen. Het aantal hu
welijken liep terug van 355.920 tot 353.167,
het aantal echtscheidingen van 21.039 tot
20.002.
Vliegmachines voor de zending.
Hoezeer de vliegdiensten meer en meer
voor het verkeer gebruikt worden, blijke
daaruit, dat er in de Duitsche Roomsche
zendingskringen ernstig sprake is van den
aankoop van eenige vliegmachines om een
geregeld verkeer tusschen verscheiden ver
van elkaar verwijderde zendingsstations
van Afrika in te richten. Het reizen naar
en van die zendingsstations, die vaak we
ken Tan elke blanke nederzetting afliggen,
is zoo gevaarlijk en tijdroovend, dat een
tocht per vliegmachine èn veel veiliger èn
«neindig veel vlugger zou zijn.
d'Annunzio.
De „Information" verneemt uit Rome,
■dat de gezondheidstoestand van Gabriele
d'Annunzio verontrustend is. Zijn krach
ten nemen snel af en somtijds wekt zijn
geestestoestand zorg. Zoo heeft hij last ge
geven, dat zijn keukenmeid gekleed moet
gaan i* het gewaad der Franciscaner non
nen.
Schip in beslag genomen.
Het stoomschip der sovjetsB„01eg", dat
kort geleden te Takoe arriveerde, is door
een Mantsjoerijsch oorlogsschip in beslag
genomen. Bij onderzoek aan boord van de
„Oleg" vond men voor een bedrag van 2,5
millioen dollar aan geweren en munitie,
bestemd voor het leger van Feng. De sov
jet vice-consul te Tientsin begaf zich naar
Takoe, om te trachten het schip vrij te
krijgen, maar zijn pogingen bleven vruch
teloos.
Broessiloff. f
De bekende Russische generaal Alex
Broessiloff is overleden.
Alex Broessiloff werd op 19 April 1853
uit een adellijke Russische familie ge
boren. In 1,871 trad hij in het leger
en aam deel aan den oorlog tegen Tur
kije (1877-'78)
Bij het uitbreken van den oorlog voer
de hij het 12e leger aan en vocht daar
mede in Galicië, waar hij op 3 September
1914 het hardnekkig verdedigde Halitz
stormenderhand innam. Viermaal over
schreed hij vervolgens met zijn leger de
Karpathenkam, doch werd teruggedron
gen, de strijd om Przemysl in Juni 1915
verliep evenmin gunstig voor hem.
Zij» jonge roem vekb leekte, doch in
1916 begon zijn faam wederom te stijgen,
nadat hij te Hamenetz Póbolsk het opper
bevel over de legers aan het Zuid-West
front had overgenomen. Zijn midden Juni
begonnen offensief had aanvankelijk groof
succes.
ffe de revolutie legde hij het bevel
hebberschap neer. In 1920 .nog steld'e
hij zich bij gelegenheid van den oorlog
lege*. Polen ter beschikking van de sov-
jetretgeering en werd jaren lang de mili
taire deskundige van Trotzki.
Korte berichten.
Gisteren zijn twee nieuwe Engelsche
kruisers te water gelaten n.l. de „Kent" te
Chattham en de „Cumberland" te Barrow.
Beide meten 10.000 tons en zullen met ka
nonnen van 8 inch worden bewapend in
overeenstemming met de conventie van
Washington. Zij zullen een snelheid van
35 knoopen hebben. Ook deze kruisers be-
hooren tot het program van de admirali
teit tot vervanging van oude schepen.
Tijdens en na de beslissende zit
ting 'der volkenbondsvergadering hebben
de Locarno-mogendheden op velerlei wij
ze» trachten te toonen, dat de goede
goede relaties, welke tusschen deze lan
de» heerscben, door het uitstel van de
toelating van Duitschland niet aangetast
zjjn.. Onder de gewezen neutralen heerscht
diepe teleurstelling. Jhr Loudon verklaar
de, dat op zijn minst het gezag van den
volkenbond geleden heeft. De voorberei
dende ontwapeningsconferentie zal toch
begin Mei bijeenkomen.
A. P.-ers zich steeds tegen de z.g. „gehei- j
me diplomatie" der burgerlijke regeerin
gen en becritiseeren zij fel de „nietszeg
gende" communiqué's over diplomatieke
conferenties. Hoe het wel moet, leert ons
het volgende bericht op de eerste pagina
van „Het Volk" van 15 dezer.
De Belgisch-Nederlandsche conferentie.
Zaterdag had op uitnoodiging onzer S.
D. A. P. te Antwerpen in het Volkshuis
een bijeenkomst plaats van Belgische en
Nederlandsche sociaal-democratische de
legaties, ter bespreking van de in Neder
land gerezen bezwaren tegen het Belgisch-
Nederlandsch verdrag.
Aan de bespreking namen van Belgische
zijde deel: Balthazar uit Gent, van Belle,
uit Luik, de Brouckère uit Brussel, Eecke-
lers uit Antwerpen en de partij-secretaris
van Roosbroeck; van Nederlandsche zijde
Albarda, Ankersmit, Brautigam, Schaper,
Vliegen, van der Waerden en Werkhoven.
Onzerzijds was Sannes door lichte onge
steldheid verhinderd.
De besprekingen, op voorstel van de Bel
gen door Vliegen gepresideerd, namen een
zoo vlot verloop, dat zij reeds Zaterdag
laat in den namiddag beëindigd konden
worden. De vertegenwoordigers van beide
partijen kwamen op een groot aantal pun
ten tot eenstemmigheid. Omtrent een be
langrijk punt zal nog nader worden over
legd. Van weerszijde kenmerkte de samen-
spreking zich door bijzondere kameraad
schappelijkheid en door volkomen begrip
voor de belangen van beide landen.
Na afloop boden de Belgische vrienden
den Hollanders een maaltijd aan, bene
vens een loge bij een uitnemende opvoe
ring van Richard Strauss' „Rosenkave-
lier" in de Vlaamsche Opera.
Nu weet men precies, wat er besproken
en verhandeld is!
De begrooting vóór het Paasch-
recès afgehandeld?
Naar de parlementarire redacteur van
de Maasbode verneemt heeft gisteren een
bijeenkomst plaats gehad van de leiders
der verschillende fracties der Tweede
Kamer in verband met de behandeling
der 'Staatsbegrooting door de Tweede
Kamer. De bedoeling is bij de begrooting
geen algemeene beschouwingen te hou
den en alleen bij de artikelen een kort
woord te spreken. Principiëele zaken, zoo-
als bijv. het splitsingsvraagstuk der ma
rine, zouden dan tot later datum worden
uitgesteld- Indien de Kamer hiermee ac-
coord gaat, is het niet onmogelijk, dat de
geheele begrooting, behalve die voor
Indië, nog voor het Paaschreces kan wor
den afgehandeld, al verwacht men ook,
dat daarvoor enkele avondvergaderingen
noodig zullen zijn.
Deze plannen zijn alle heel mooi, maar
men stelt zich de vraag, wat zal de
Eerste Kamer doen. Het is algemeen be
kend, dat deze zich niet laat haasten.
Dit behoeft echter geen beletsel te zijn
voor de Tweede Kamer bij haar poging
om door intensief werken de schade in
te halen.
De Eerste Kamer is wel eens meer laat
met begrootingen. In 1922 begon ze ook
ook pas in Mei met haar beschouwingen
over de Staatsbegrooting-
Allerlei.
Het lid der Tweedie Kamer, Dr J. Th.
de Visser, voorzitter der Christe]ijk-His-
torische Kamerclub, was gisteren, na e,en
langdurig verblijf in het "buitenland, we
der „in de vergadering der Kamer tegen
woordig en werd door verscheidene leden
hartelijk begroet-
Roode openbare diplomatie.
Zooals men weet, verzetten onze S. D.
Tweede Kamer.
Het eerst was gisteren dhr Nolens,
de bekende voorzichtige woordvoerder der
R.-K. Kamerfractie aan de beurt. Spr.
wees er om te beginnen, op, dat de
Roomsch-Katholieken in de Kamer nooit
om het gezantschap bij den Paus heb
ben gevraagd- Het v is in 1915 door het
toenmalige kabinet voorgesteld.
Maar nu het er eenmaal was, was lie
handhaving voor de Roomsch-Katholieke
bevolking, de leden der Kamer en de
Ministers een eerezaak.
Op 11 November verkeerde spreker niet
in een booze bui, maar wat hij toen'
verklaarde, was na lang beraad tot stand
gekomen. Het gezantschap leverde in'22
en 1925 bij de samenwerking der recht-
sche groepen moeilijkheden op- De Chr.-
historischen wenschten hun vrijheid te
behouden, maar spreker vraagt zich af of
indien niet de heeren Kersten of Ling-
beek een dergelijk amendement hadden
ingediend, of de Christelijk-historischen
het dan zouden hebben gedaan. Spr. ge
looft het niet-
Bij de formatie van' het Kabinet in
1925 deed zich dezelfde moeilijkheid voor-
In een brief van Juni werd hem dooi
den heer Colijn medegedeeld, dat door
dezen de Kabinefskwestie niet gesteld zou
kunnen worden, maar dat een verwer
ping vermoedelijk wel een Kabinetscrisis
tengevolge zou hebben-
In Juli 1925 was het aan de
heeren Schokking en De Geer
bekend, welke houding hun R.-
K. collega's zouden aannemen,
en later is daar meermalen aan
herinnerd, hetlaatstinde eers
te dagen van November j-1.
Dit is een belangrijke mededeeling. Men
kan dus van C.-H. zijde geen onbekend
heid voorwenden! Of de heeren De Geer
en Schókking zouden dit alles voor de
C.-H. fractie verzwegen moeten hebben.
Was het roekeloos op deze basis een
kabinet te vormen? De heer Colijn zou
hierop moeten antwoorden. Bekend is
echter, dat verschillende vooraanstaande
Chr.-historischen het niet met de heeren
in de Tweede Kamer eens waren. Ver
wacht mocht worden, dat de leden van
de Kamer, behoorende tot de C.-H.-Unie
bij de besprekingen van inzicht zouden
veranderen-
Er waren nog tal van andere redenen,
kleinere en grootere, die een zee kie
zen voor het regeeringsschip met deze
klip in zicht rechtvaardigen.
De heer Marchant heeft gezegd: er
moet zijn een parlementair kabinet, maar
niet Colijn- Daarom moet het kabinet-
Colijn weg en er moet 'een ander voor
in de plaats komen, een democratisch
kabinet-
En ziet, ineens 'promoveert hij alle R--
Katholieken tot democraat- Willen zij dat
niet, dan zegt de heer Marchant, dat
zij het parlementair stelsel saboteeren en
dan zijn ze ineens geen democraten meer
'maar reactionnairen!
Spr. vindt dat alles best, maar wij blijven
Roomsch-Katholieken. Als de heer Mar
chant toch blijft doorgaan met deze pro
motie, dan noemt spr- dat hinderlijk vol
gen (onbedaarlijk gelach).
Spr. gaat dan nog eens na, wat door
hem in de laatste jaren is gezegd over
een andere groepeering in het parlement
en citeert daarbij zijn uitlatingen in 1922
Door de noodzakelijkheid van een samen
werking met de S- D. A. P. moet hef
landsbelang gediend worden, maar zoo
ver zijn wij nog lang niet. Deze samen
werking is alleen mogelijk voor de R.-
Katholieken in uiterste noodzakelijkheid.
Intusschen mag de heer Marchant de
R. K. Kamerfractie wel dankbaar zijn.
dat hij niet is geslaagd, want nu is hij
niet verplicht' zijn chèque van het ge
zantschap te honorreeren.
In strijd met de geruchten als zou
spreker mr Limburg hebben tegengewerkt
verklaart hij, dat dit niet het geval is
geweest; daar was geen sprake van-
Het eindresultaat is thans, dat het Ka-
binet-Golijn of juister de heer Colijn weg
is- Spreker brengt hulde aan dit Kabinet;
laten .we ze noemen: „De Kerels".
Intusschen zijn de nieuwe Ministers
er. Spr. wil wil niet zeggen, evenals in
1905 de heer De Meester: „Wij zitten:
met de menschen", (gelach).
Hij wil liever zeggen: Ze zijn er, en hoe
zij er gekomen zijn, doet er niet toe- Het
is redelijk in overeenstemming met de
om standigheden
Aan de samenstelling van het kabinet
heeft de R.-K. fractie part noch deel.
Wat den nieuwen minister-president aan
gaat, spreker zou willen zeggen als de
zakenman tot zijn jongen vriend: „Je va
der heeft de zaak er boven opgebracht
lioud ze zoo!"
Zoo is het ook met den heer Colijn
die schitterend werk heeft gedaan voor
de financiën. Spreker zou willen zeggen
tot den heer De Geer: Houd de zaak zoo!
Het afstemmen van 'het gezantschap
zou ons land onwaardig zijn, niet in
's lands belang en in strijd met de poli
tieke usance.
Spreker verklaart echter dat de R. K.
Kamerfractie met of zonder gezantschap
haar nationale plicht zal blijven ver
vullen.
Dit neemt echter niet weg, dat het
votum van de Kamer naar aanleiding
van de motie-Kersten wel degelijk een
anti-papistisch karakter had- Inmiddels
staat spreker in spijt van alle beschou
wingen van de overzijde nog Steeds op
het standpunt dat een Kabinet, hetwelk
steunt op de drie rechtsche partijen, hef
best in staat is de alzijdige behartiging
'der belangen van het land ter hand te
nemen-
Nadat dhr Beumer (A.-R.) nog enkele
beweringen van den heer Marchant ten
aanzien van de A.-R. partij, als zou het
in haar gelederen kraken, had 'weerlegd,
voerde de leider der R.K. Volkspartij, de
eenling Arts, 't woord. Er was groote be
langstelling voor zijn maidenspeech. Aan
blijken van instemming van de zijde der
S. D. A. P. ontbrak het niet! Hij achtte
dat dit kabinet een betere weerspiegeling
was van den uitslag der verkiezingen,
dan het kabinet-Colijn. Hij is voorstan
der van een samengaan van Rood en
Roomsch-
Daarna kwam minister de Geer .aan
het woord-
Van uitbreiding van bet program wil
hij niet weten. In dit opzicht volgt hij
den raad van den heer Heemskerk, den
eenige, die hem onheusch behandelde,
zooals hij verklaarde- Hij doet dus geen'
enkele toezegging, ook niet omtrent het
7e leerjaar.
De financiëele toestand wordt doorhem
niet rooskleurig ingezien, want al sluit
de begrooting, er dient in alle geval 35
millioen van de inkomsten afgetrokken
voor de belastingverlaging, die in uit
zicht wordt gesteld en dan becijfert hij
nog een schadepost van 29 millioen aan
stortingen voor pensioen, invaliditeit,
Zuiderzee enz.
Spr. ontkent, dat het intermezzo-kabi
net "geen dingen zou willen tot stand
brengen, waarover verschil van meening
bestaat; dit kabinet is geen zaken-kabi
net. Over onderwerpen als plaatselijke
keuze kan zeer wel zakelijk, buiten poli
tieke hartstocht, worden gesproken.
Wat het bioscoopontwerp betreft, wi1
de Kamer dit behandelen, dan zal de
Regeering er zich .niet tegen verzetten.
Ten aanzien van het verdrag met België
moet de Regeering een zoo loyaal moge
lijke houding aannemen; daarop kan in
de Memorie van Antwoord worden terug
gekomen-
Aan het eind van de zitting een klein
incidentje tusschen voorzitter en minis
ter. De minister wilde even half vijf
zijn rede afbreken en daartegen verzette
zich de voorzitter. Een niet veel voor-
bomend conflict. Vandaag zet minister
de Geer zijn rede voort-
Kinderzorg. J aarvergadering.
Die zaal, waarin jaarlijks de Vergade
ring plaats heeft, had ditmaal door het
neerzetten van planten en bloemen een
feestelijk aanzien gekregen; de wappe
rende driekleur wees er voorbijgangers op,
dat het voor de stichting een bijzon
dere dag was.
Die vergadering werd na het zingen
van Ps. 103:1, door den voorzitter, den
heer ds N. M. de Ligt, geopend met le
zing van Ps. i38 en gebed.
Hierna herinnerde de voorzitter aan
het 20-jarig bestaan, hetwelk recht geeft
tot dank aan God. In 1904 werden de
eerste besprekingen gehouden opI een pro
vinciale diaconale conferentie. Vele moei
lijkheden moesten overwonnen worden en
het idee, van het begin, dat niet meer
dan 40 tot 60 kinderen zouden wor
den gezonden, is heel anders uitgeko
men. God heeft steeds het gebed ver
hoord.
Een droeve schaduw ligt over dit feest
door het ziek zijn van ds: Jonker, den
secretaris, en spr. wijdde aan den ern-
stigen kranke; die zijn werk moest neer
leggen, woorden van groote vraardeering
voor alles wat hij voor Kinderzorg heeft
gedaan.
Spr. herinnerde ook aan den zoo vroeg
gestorven ds Hijmans, en aan den hleer
Snoep, die Kinderzorg in de moeilijkste
jaren mede leidde. Met een opwekking
tot alle gemeenten om Kinderzorg te
blijven sternen en in het gebed te her
denken, eindigde de voorz. zijh openings
woord.
Spr. deed daarna mededeeling, dat plof.
Obbink door overspanning verplicht is
extra-werk na te laten, en dat de bur
gemeester van Middelburg en de voorz.
Van den Voogdijraad verhinderd zijn de
vergadering hij te wonen.
Verschillende gelnkwenschen, waaron
der van oud-verpleegden, werden door
ds D|e Ligt voorgelezen, alle getuigende
van waardeering voor den arbeid dei1
vereeniging.
Uit de presentielijst bleek, dat 38 af
gevaardigden aanwezig waren en verder
meerdere belangstellenden.
Na het voorlezen der notulen, las do
tweede secretaris, de heer ds H- F. de
Puijt uit Cüadzand, het jaarverslag voor,
dat ditmaal meer een overzicht gaf Van
het 20-jarig bestaan. Twintig jaar gele
iden begon men in een huis1 op de Hee
rengracht miet 4 kinderen. Op 15 Januari!
1906 is „Kinderzorg' 'opgericht" als.eer
ste kerkelijke stichting in dezen geest
in Nederland. Steeds is zij' in die rich
ting blijven voortgaan; alleen de heeren
ds de Ligt en ds van D(is zijln van het
begin af tot nu toe lid van het bestu'ur.
Ook wees spr. opj bet moeilijke werk!
van den heer Snoep, in de oorlogsjaren
als penningmeester der vereeniging. Spr.
bracht hulde aan het werk van den tegen-
iwoordigen penningmeester, ds de Vries,
maar ook aan het werk van wijlen ds
Hijmans, den oprichter van de Kinder-
zorgcent.
'"Het verslag bevat ook Woorden van
grooten lof over den arbeid van fls A.
de Voogd, vice-Voorzitter, en ds de Ligt,
voorzitter der vereeniging en niet minder
ran de leden van het damescomité.
Er zijn nog vele zorgen, maar het
is nu niet de 'dag voor het openen van
het klachtenboek.
Spr .wijst opi den steun van hoog en
laag voor de stichting; maar die steun
moet grooter worden, de schuld moet
worden gedelgd.
Die voorzitter bracht dank aan dis! Do
Puijl, die zoo' veel heeft moeten naslaan
om zij'n keurig verslag te kunnen geven.
Die directeur, de heer W. Middelkoop,
deed daarop zijn jaarlijksche mededee-
lingen.
Spr. deelde mede, dat door Kinderzorg
tot 1 Januari 1926 152 pupillen werden
afgeschreven als meerderjarig. Van deze
zij n32 jongens en 45 meisjes zéér goed
terecht gekomen, 14 jongens en 11 meis
jes vrij! goed.
Slechts 8 'jongens en 5 meisjelsl Zijn
totaal mislukt; 7 jongens en 12 meisjes
overleden en 8 jongens en 7 meisjes gin
gen naar de familie terug. 3 jongens,
waren geestelijk minderwaardig. Van de
118 kinderen ,die niet terugkeerden of
overleden, zijn dus 102 goed terecht ge
komen of 86 procent. D|o voorzitter bracht
