Uit ie Pers.
Getrouw tot
FEUIL8
8)
veroorzaakt, mlaar da soirée van de Bee-
reai de Vries en öara bracht f124 25 in
kas, waardoor het jaar met een nog .al
groot voordeelig saldo ji.l. van f 114.03
eindigt, dat de uitzending 1926 ten goede
zal komen. Een woord van dank aan
bedde heeren en aan alle medewerkenden
rrordt gebracht in het verslag. Verder
werd f 18 ontvangen aan giften, f 28-40
van den heer Blaupot ten Cate als op
brengst van veilingboekjes, f23 80 van
opbrengst van zilverpapier en theelood,
en f225 subsidie van de gemeente, of
f25 per kind. Het aantal leden vermin
derde door overlijden met 3, vertrek '5
en bedanken 12, terwijl 13 nieuwe leden
toetraden. Het aantal persoonlijke leden
bedraagt nu 26i en het aantal vereeni-
gingsleden 8- Uit dit verslag blijkt maar
al te duidelijk, dat zoo 'de vereeniging
meer geld had er nog veel meer voor het
zwakke kind gedaan zou kunnen worden.
Kapelle. Dhr J. Adema te Goes zendt
ons een schrijven, waarin kiji zulks ter
aanvulling van het verslag weergeeft
zijn bedoeling van de lezing over Plan
tenziekten alhier in ons blad van Maan
dag j.l.
Het was Sprekers bedoeling; er op te
■wijzen, dat het grootste struikelblok, om te
komen tot een goede sorteering en verpak
king, is: bet hooge percentage door plan-
tenparasieten beschadigde vruchten en dat
van deze de ergste zijn: Fusicladium
(schurft) en Carpoeapsa pf Cydia (worm
stekigheid). Bestrijdingsmiddelen tegen
Fusicladium zijn Bordeausche- en Caiifor-
nische pap, echter geen grsenicumprepa-
raten. Met deze laatste bestrijdt men daar
entegen de wormstekigheid. In vele geval
len kan men echter beide papsoorten met
een ar se ni cu m-p r e p araat vermengen en
zoodoende schurft en wormstekigheid ge
lijktijdig bestrijden, waarbij men dan bo
vendien nog allerlei andere vruchtenbe-
schadigers treft, die, hoewel zij; de vruch
ten vaak zeer oppervlakkig beschadigen,
deze hierdoor toch ongeschikt maken voor
eerste kwaliteit.
Wintertentoonstellingen worden gehou
den, omdat, er op de algemeene tentoon
stellingen zooveel te. zien is en daardoor
niet alles voldoende tot de menschen
doordringt. Bovendien hebben de tuinbou
wers gedurende den winter meer tijd en
het tijdstip van bestrijding staat dan di
rect voor de deur. Dergelijk© tentoonstel
lingen kunnen door elke vereeniging of
groep worden aangevraagd. Men moet al
leen zorgen voor een lokaliteit en als
vergoeding de verzendkosten van het ma
teriaal betalen, de kosten hiervan bedra
gen ongeveer f 7.—. Indien meerdere ver-
eenigingen hiervan gebruik maken, betaalt
ieder een evenredig deel. 'Het materiaal
blijft voorloopig hier.
San Marino.
Onder 'het opschrift „Een ikleine, maar onaf
hankelijke Staat in Europa", schrijft „De Ne
derlander"
In het Noorden van Italië, geheel' door
Italiaansch land omsloten, ligt een. klein grond
gebied van niet meer dan een 70 vierkante
K.M., bergachtig, daardoor gemakkelijk te ver
dedigen terrein. Dat is liet'fe grondgebied van
de geheel onafhankelijke republiek San Ma
rino, die ongetwijfeld tot de allerkleinste Sta
ten van Europa behoort, en met Monaco,
Lichtenstein, Andorra en vóór den oorlog het
neutrale Moresnet zoo klein, is, dat zij
ongetwijfeld door de openbare meening veelal
wordt vergeten. Ten onrechte, eenerzijds, om
dat San Marino een volledig souvereine Staat
is, en anderzijds, omdat daar patriarchale
verhoudingen heerschen, die nog steeds het
woord van Bonaparte bevestigen, dat dit een
model-republiek is.
Kan het ook anders? Marino, later heilig
verklaard, kwam meer dan vijftien honderd
jaren geleden uit Dalmatië naar Rimini; ver
volgd als aanhanger der Christelijke leer,
trachtte hij bij de haven aldaar werk te vinden.
Hij ontdekte de steensoorten van het nabij
gelegen Titaan-gebergte, dat toebehoorde aan
en adellijke dame. Felicita geheeten, die al
spoedig, evenals een bréede schare mannen en
vrouwen, tot zijn volgelingen in den Christe-
lijken godsdienst behoorde. Deze volgelingen
vereenigden zich tot een gemeenschap, en
Marino was het daarvoor aangewezen hoofd,
die in zijn functie door den bisschop van Ri
mini al spoedig werd bevestigd. Zoo is, door
de bescherming, die natuurlijkerwijze het Ti
taan-gebergte bood, de onafhankelijk gemeen
schap van Marino, die nog steeds zijn naam
draagt, ontstaan. Zoo nu en dan kwamen de
hoofden der familicn samen; hun bijeenkom
sten heetten Arrengo. Deze volksvergadering
bestaat nog steeds; zij wordt gevormd dooi
de 1200 gezinshoofden, die San Marino met
zijn 12.000 inwoners kent. Maar de Arrengo
is als volksvergadering van weinig beteeke-
nis meereigenlijk dient haar bijeenkomst eens
per jaar. slechts om den Kapiteins-Regenten
gelegenheid te geven de wenschen van de
bevolking aan te hooren. Zelfs het recht van
referendum oefent te Arrengo niet meer uit.
De regeeringsvorm van San Marino heeft
zich intusschen geenszins in autocratischen of
gewild democratischen stijl ontwikkeld. Neen,
die is envoudig gebleven gelijk hij tevoren
was. Er is een algemeene raad van 60 leden,
en ieder dezer 60 vertegenwoordigt een 20-tal
familiën, met welke hij minder of meer nauw
in verbinding staat. Deze algemeene raad is
inderdaad souverein, zoowel op wetgevend als
op uitvoerend gebied. Hij maakt wetten, wijzigt
ze eh trekt ze inhij stelt de begrooting
vast; hij benoemt functionarissen; hij heeft
eventueel het recht van gratie. Alleen, omdat
tenslotte een raad van 60 leden niet da
gelijks als executive kan optreden, benoemt
■hij voor het tijdsverloop van een jjiar telken
male twee z.n. Kapiteins-Regenten. Deze wor
den gekozen uit de candidaten, die een twaalf
tal leden van den raad, door het lot daartoe
voorbrengen; de definitieve keuze van de Ka
piteins-Regenten geschiedt in de kerk door
kinderhand. De algemeene raad kent een keei-
ner lichaam, dat wetten voorbereidt; er is ook
nog een juridisch lichaam, dat instantie is
in de rechterlijke aangelegenheden, maar al
zitten de Kapiteins-Regenten den raad voor,
al leggen zij zijn besluiten, ten uitvoer, souve
rein zijn zij niet in het minst, en hun positie
is een heel wat minder onafhankelijke dan
die van de Stadhouders in de Republiek der
Vereenigdo Nederlanden. Al reeds dadelijk, om
dat van erfelijkheid van hun ambt geen spra
ke kan zijn.
San Marino toont ook daardoor zijn souve-
reiniteit, wijl het eigen recht en eigen rechts
wezen heeft. In het land heerscht zoowel
civiel- als strafrechtelijk bijna onbeperkt het
oude Romeinsche recht, zóó sterk zelfs, dat
het hoofd der familie er alle de rechten
uitoefent, die in den ouden tijd de Romein
sche vader uitoefende, en dat b.v. een man
van middelbaren leeftijd geen zitting in den
raad kan nemen zoolang zijn vader leeft, zulks
omdat hij naar de voorschriften van de San
Mariueefsche wetten niet de volle beschik
king over zijn burgerlijke rechten heeft. San
Marino is ook een land van uitzondering, wijl
daar het kerkelijk huwelijk voldoende is, het-
gen er uiteraard toe leidt, dat b.v. militairen
en diplomaten, die in Italië niet kunnen trou
wen, omdat hun bruid niet over een voldoende
bruidschat beschikt, daarheen gaan en een
volkomen wettig huwelijk sluiten. Het rechts
wezen in San Marino is, vooral voor een zoo
kleinen Staat, vrij ingewikkeld? want het loopt
over niet minder dan een zevental raderwer
ken. Er is een rechter-bemiddelaar, die slechts
over zeer kleine zaken beslist en dan nog
alleen, wanneer slechts ééne der partijen, in
gezetene van San Marino is. Er is de commis
saris van de wet, eigenlijk hoofdpersoon van
het rechtswezen, die ook en dus niet
de ambtenaar van het openbaar ministerie
de zaken aanbrengt, vervolgt eri voor de aange
wezen instantie in kleine zaken en worden
daartoe bijgestaan door een jurist van bui-
tenlandschen huize.
Men ziet uit een en ander, dat de jury,
anders in de Latijnsclie landen een veel voor
komende instelling, in San Marino niet be
kend is, de rechtspraak geschiedt er op zuiver
juridischen grondslag, en aangezien San Ma
rino niet de zekerheid heeft over voldoende
juristen te beschikken, wordt daartoe de hulp
van buitenlandsche, uiteraard Italiaansche ju
risten ingeroepen. Om 'kracht bij te zetten aan
de vonnissen, beschikt San Marino over een
vry behoorlijke legermacht. Iedere man, in
staat de wapenen te dragen, wordt bij1 de
militie ingelijfd; een klein gedeelte behoort
tot de eeregarde, die bij' plechtigheden dienst
doet; een ander gedeelte tot het „staande
leger", dat te hulp geroepen wordt, wanneer
bijzondere omstandigheden dit noodig maken.
Alles bij elkander heeft San Marino een leger
macht van omtrent 1000 man, tegenover een
bevolking van 12.000 inwoners een vrij groot
aantal!
Het meest merkwaardige evenwel is, dat
deze kleine Staat volkomen onafhankelijk is
gebleven al de eeuwen door. De Pausen heb
ben wel het nabijgelegen gebied der herto
gen van Urbino en Monefeltro voor den kerke-
lijken Staat in bezit genomen, maar San Ma
rino liet men onaangetast, en toen eenmaal
daar door kerkelijke troepen een inval werd
gedaan in den loop der achttiende eeuw, ge
lastte de Paus den terugtocht. Bonaparte wil
de, tijdens den eersten Italiaanschen veldtocht
het gebied van San Marino vergrooten, maar
de inwoners waren verstandige lieden en wei
gerden. Bonaparte liet 'de kleine Republiek
voortbestaan toen hij het overige Italië reor
ganiseerde. Zij slaagde erin bij de gebeur
tenissen van I860- en 1870 haar volkomen
onzijdigheid te bewaren; in den ouden Itali
aanschen Statenbond w^.s zij zoo min opge
nomen als zij thans onderdeel van het tla-
liaansch grondgebied vormt. Zij heeft haar
instellingen gehandhaafd; nooit heeft zij noo
dig gehad haar onafhankelijkheid met de wa
penen in de hand te verdedigen, maar dat
in meer rumoerige tijden dan wij tegenwoordig
doormaken haar sterke ligging, a.h.w. boven
op een berg, haar niet weinig van dienst is
geweeest, behoeft nauwelijks te worden be
twijfeld
Dat echter kan niet worden weersproken:
San Marino is een souvereine Staat. Kleine
staat, maar niettemin souverein. Het recht
van legatie behoort haar passief en gelief
toe.; zij heeft consuls-generaal te Parijs en te
Rome, en consuls in verschillende landen,
ook in Nederland, waar de heer W. van de
Wetering te Rotterdam zich een zeer actief
en toegewijd vertegenwoordiger toont. Zij heeft
tractaten op verschillend gebied gesloten met
tal van landen, zoo met Groot-Brittannië, met
Frankrijk, met Nederland en met anderen. Het
meest natuurlijk met Italië. Trouwens, tus-
schen Italië en San Marino bestaat een alge
meen verdrag van beschermende vriendschap.
Daarin is ook een artikel opgenomen, hetwelk
bepaalt, dat San Marino deze beschermende
vriendschap van den Koning van Italië aan
vaardt, en daartegenover de verplichting op
zich neemt om zoodanige vriendschap van geen
ander land te aanvaarden. Men heeft het wel
eens doen voorkomen alsof deze bepaling een
soort van protectroraat op San Marino zou
leggen, maar niets is minder juist. Nog daar
gelaten, dat een protectoraat, hoe indirect ook,
in een anderen vorm ryordt gekleed, zou als
gevolg van eenig protectoraat aan San Marino
geheel p£ gedeeltelijk zijn souvereiniteit naar
buiten in elk geval zijn ontnomen. Men denke
maar aan Danzig, dat vrije stad is, maar naar
buiten wordt vertegenwoordigd door Polen en
dientengevolge aan Polen in eigen gebied bij
zondere voorrechten moet toestaan.
Nog niet zoo heel lang geleden behoorde
Montenegro, 't land van de Zwarte Bergen,
tot een der kleinste landen van Europa. De
intriges van Servië, dat naar uitbreiding van
macht en grondgebied snakte, zijn er oorzaak
van geweest, dat deze onafhankelijkheid
althans tijdelijk heeft opgehouden te be
staan. In Montenegro heerschten patriarchale
toestanden, die wel culmineerden in de recht
spraak, nog door Koning Nicolaas I onder de
Echaduwen van den grooten boom te Cettinje
uitgeoefend. Montenegro was en is een won
derschoon land, schoon in zijn eenzaamheid,
zijn somberheid, zijn klaarblijkelijke hardheid.
San Marino heeft geen bijzondere natuurlijke
schoonheid, maar de hoofdstad, die eigenlijk
geheel het gebied omvat, is een zeer aan
trekkelijke plaats, die over fraaie gebouwen
beschikt. Daar is het Gouvernementsgebouw
met een prachtige raadszaal, waarin een voor
stelling van den heiligen Marinusdaar is
de Kathedraal, die nog voor vele plechtig
heden dienst doet; daar is de toegangspoort
van San Francesco, geheel in den ouden stijl
opgetrokken, evenzeer als de omringende wal
len; daar is de bibliotheek, het archief, dat
stukken zelfs van de vijfde en zesde eeuw
inhoudt; daar zijn de woningen van de Ita
liaansche vertegenwoordigers. Om San Marino
heen liggen verspreid kleine plaatsjes, die
eigenlijk voorsteden zijn, en waar bekende
veemarkten gevestigd zijn. Trouwens, San Ma
rino is landbouwend land bij uitnemendheid,
dat nevens zijn uitstekend steenhouwersmate
riaal landbouwproducten uitvoert om in zijn
onderhond te voorzien.
Kortom, een klein maar gelukkig en wel
varend land, dat men waren er slechts
sporqn, die er nog niet zijn zou kunnen
doorrijden zonder te bemerken, dat men van
Staat en grondgebied heeft verwisseld. Maar
boven alles een rustig, welvarend, niet door
politieke hebzucht verontrust land!
Het nieuwe wetboek van strafvordering.
De Nederlander geeft een duidelijk over
zicht vhn dit nieuwe wetboek, dat 1 Jan.
j.l. is ingevoerd. Volgens het oude Wet
boek was gedurende den eersten tijd van
het onderzoek, de z.g. instructie, de ver
dachte geheel en al rechteloos. Zoo kon
hij geen advocaat raadplegen en moest
zonder voorafgaande bijstand de verhoe
ren op het politiebureau en hij den Rech-
ter-commissaris ondergaan-
Wilde de verdachte getuigen te zijner
verdediging doen hooren, dan was dit nief
toegestaan. Hij mocht alleen de namen
op geven-
De advocaat kan nu den verdachte op
het politie-bureau en tijdens diens voor
loopige hechtenis opzoeken om hem bij te
staan. Ook kan de advocaat in het alge
meen de verhooren van den verdachte
en eveneens die van getuigen en des
kundigen door den R e eh te r - Co m m i s sari
bijwonen- De wet geeft evenwel die be
voegdheid niet voor verhooren op het
politiebureau. Hiertegenover staat weer dat
de verdachte aldaar, zooals trouwens ook
voor Rechter-Gommissaris en Rechtbank
niet tot antwoorden verplicht is-
De verdachte heeft voorts het recht tot
inzage van de processtukken, waardoor
hij dus in tegenstelling met vroeger, zich
nauwkeurig op de hoogte kan stellen.
Deze regel lijdt alleen uitzondering als
het belang van het onderzoek zulks naar
de meening van Rechter-Commissaris of
Officier van Justitie vordert- In dat geval
heeft de verdachte echter recht van hoo-
ger beroep-
Het nieuwe Wetboek is hem nog oy
andere wijze tegemoet gekomen- Hij kan
namelijk uit de voorloopige hechtenis
worden ontslagen onder nader vast te
stellen voorwaarden en al of niet onder-
zekerheidstelling. Blijkt het achteraf, dat
voor de voorloopige hechtenis geen reden
bestond, dan kan hem een geldelijk©
schadevergoeding worden toegekend- Dif
is een belangrijke verbetering, die eenigs-
zins de gevolgen van onverdiende be
jegening tracht weg te nemen.
Ook op de terechtzitting heeft de be
klaagde thans meer bevoegdheden dan
vroeger. Hij en zijn advocaat kunnen
rechtstreeks de getuigen ondervragen;
vroeger geschiedde de ondervraging door
tusschenkomst van den president-
Het nieuwe Wetboek -beslist een vroe
ger betwist punt, n.l. de toelaatbaar
heid der politi e-b e w a r i n g. Onder
het oude stelsel bestond hieromtrent geen
regeling- Toch moest de politie dagelijks
handelend optreden, wat tot gevolg had,
dat zij in de practijk den verdachte een
voudig op het politie-bureau vasthield.
Steeds evenwel is door velen de wettig
heid van deze handelwijze in twijfel ge
trokken. Bepaald is nu dat deze vasthou
ding op het bureau voor niet langer
dan 6 jiur mag plaats hebben,
een termijn die b.v.'hij dronkenschap van
den gearresteerde zonder twijfel te korl
zal zijn- Als verlenging noodig is, moet
deze geschieden met goedvinden van den
Officier van Justitie-
Het kan zijn dat de maatregel van de
polilie-bewaring niet afdoende is- In dal
geval is er reden voor het z.g. rechterlijk
bevel tot handhaving der openbare orde
Dit bevel wordt afgegeven door den Rech
ter-Commissaris en is ten hoogste 5
dagen van kracht. Deze ambtenaar kan
tot uitvaardiging overgaan bij ontdekking
op heeterdaad van sommige strafbare fei
ten, b-v. schandaalcolportage, veroorza
ken van volksoploopen, e-a.
In het nieuwe Wetboek is aan de op
sporingsambtenaren een bevoegdheid ge
geven, die zij vroeger niet hadden, n.l. hel
recht om den verdachte staande te hou
den, b-v. tot het vragen van naam en
woonplaats- Zag vroeger een politie-agent
iemand, die hem verdacht voorkwam, dan
had hij geen recht hem voor dat doel
staande te houden. In de praktijk was dit
echter voor de politie een te groote be
lemmering, omdat zij zoodoende nooit
iemand, die van een voor jaren geploegd
misdrijf werd verdacht en toevallig op
straat werd gezien, op staanden voet ter
legimitatie zou kunnen medenernen- De
politie maakte echter niet veel omslag en
handelde alsof zij het volste recht had-
Haar bevoegdheid is nu in de wet erkend.
Arresteeren is evenwel slechts mogelijk
ter zake van een strafbaar feit, waarvoor
voorloopige hechtenis is toegestaan- In
geval van ontdekking op heeterdaad, hetzij
van een misdrijf, hetzij van een overtre
ding, is ieder ook dus een particulier
tot arrestatie bevoegd.
Vroeger was met het yóór de dagvaar
ding ter terechtzitting plaats hebbend on
derzoek de Officier belast- Ook soms de
Rechter-commissaris, maar alleen op vor
dering van den officier of op bevel van
den Officier of op bevel van de Recht
bank- Thans is vervallen de mogelijkheid
dat de Rechtbank het bevel totinstructie
geeft. De wetgever besloot tot deze wijzi
ging, uit overweging, dat. de Rechtbank
zich niet met de voor haar bijkomstige
taak der vervolging heeft in te laten, maar
zich uitsluitend tot haar eigenlijke functie
moet bepalen-
De vraag, of iemand al dan niet moet
worden vervolgd, berust dus nu alleen bij
den Officier-
Ministers-bezoldiging,
Wij lezen in Het Centrum:
Bij "Koninklijk besluit van 13 Jan- 1926
is de bezoldiging der Ministers met f 1000
P£r jaar verhoogd.
Er zullen er zijn, die deze mededeeling
meesmuilend begroeien- Wij aarzelen niet
te zeggen, dat wij haar toejuichen- Wij
hebben respect voor den moed der Mi
nisters, die dit besluit voor hun verant
woording hebben willen nemen- Zij kon
den het iets gemakkelijker doen, omdat
op den dag, waarop zij hiertoe besloten,
de kans groot was, dat zij er p e r s o o n-
1 ij k geen voordeel van zouden hebben.
Toen voor eenige jaren de bezoldiging
der Ministers met f3000 verlaagd werd,
een verlaging die procentsgewijs groo-
ter was dan die der andere hoogere
ambtenaren,behoorde daar geen moed
toe; hoogstens zin voor opoffering, in
de hoop, dat deze een kahneerende uit
werking op anderen zou hebben-
Een zin voor opoffering, waarvan het
Kabinet-Ruys de Beerenhrouck reeds eer
blijk had gegeven- Toen in 1922 alle
salarissen werden verhoogd, maakte daar-
te daarop alleen de bezoldiging der Mi
nisters een uitzondering, hoewel de be
trokken Commissie ook voor hen een
verhooging met f 4000 had voorgesteld.
Het geheele advies der Commissie werd
door het Kabinet overgenomen, behalve
dit eene punt-
Maar toen in 1924 de salarissen weer
verlaagd moesten worden, wenschten de
Ministers een bemoedigend voorbeeld te
geven, door op hun eigen, in 1922 niet
verhoogd, salaris een hooger percentage
van vermindering toe te passen, dan voor
de andere hooge ambtenaren van hun wèl
verhoogd salaris afgetrokken werd-
Men kan dit gebaar schoon vinden,
maar het was verkeerd- En het beoogd
effect 'bleef uit: geen enkele ambtenaar
was er minder ontevreden door!
In vergelijking met bijna alle andere
landen is ten onzent de bezoldiging der
Ministers laag- Bovendien hebben ze el
ders de beschikking -over een ambtswo
ning met personeel, auto, enz-
Bij ons moet iemand, die Minister wordt
en niet bereids in Den Haag woont, be
ginnen met een huis te koopen, en het
in te richten. De Rekenkamer maakte
zelfs bezwaar, wanneer Ministers voor
het gebruik van een taxi declareeren.
Een Minister in het Kabinet-Cort van der
Linden, die in 's Lands belang eenigen
tijd een auto tot zijne beschikking had
gehad (in den mobilisatietijd!) heeft dit
uit eigen zak moeten terugbetalen-
Een lage bezoldiging van de Ministers
is het tegendeel van democratisch.
Het maakt, dat de keuze van geschikte
personen uitteraard in een klein land toch
al beperkt, nog moeilijker wordt-
Er zijn er in ons land geweest, die
om het Ministersambt te aanvaarden, een
bedrag aan inkomsten moesten prijsgeven,
dat grooter was dan dat, hetwelk zij als
Minister aan bezoldiging gingen ontvan
gen. Rekent men daarbij met de mogelijk
heid, dat de ambtsvervulling slechts kort
kan duren, dan voelt men, hoe moeilijk
het kan vallen, om de geschikte personen
te vinden, die bovendien bereid zijn, om
dit hoogst eervolle, maar zeer zware en
niet bij uitstek aangename ambt te aan
vaarden. Er zijn steeds liefhebbers ge
noeg,' maar ongelukkigerwijze zijn dat in
den regel juist die personen, welke men
bij voorkeur niet tot dit ambt wenscht
te roepen.
Dit alles is zeker niet in 's Lands be
lang. Daarom verdient het waardeering,
dat het Kabinet den moed heeft gehad,
om hierin, zij het in zeer bescheiden;
mate, althans eenigszins te voorzien.
- Weer een moord te Rotter
dam. Voor de tweede maal in enkele we
ken is de Linker Maasoever te Rotterdam
opgeschrikt door een drama. Thans is een
vrouw, die de woning van haar echtgenoot
was ontvlucht, het slachtoffer geworden.
Gistermorgen te ongeveer tien uur
kwam een bejaarde man op het politie
bureau aan de Nassaukade, hetwelk hij
van te voren had opgebeld, aangifte doen,
dat er een moord was gebeurd in het pand
126 aan de Rosestraat.
Toen hij te half tien op het rijwielpad
van de Rosestraat liep, zag hij, hoe aan
de overzijde een vrouw in nachtgewaad
in een portaal verscheen en terzelfder tijd
in elkaar zeeg. Hij snelde naar den over
kant, in de meening, dat de vrouw plotse
ling onwel was geworden en trad het por
taal binnen, waar de vrouw op den dor
pel lag, tegen den muur, Veronderstellend,
met een toevallijdster te doen ,t« kebben
wilde hij haar optillen, maar terzelfder
tijd viel haar hoofd, hetwelk op haar borst
lag, achterover en er vertoonde zich voor
zijn ontzette oogen een gapende wonde in
den hals, waaruit een golf van bloed
gutste
Beseffend, dat hier een misdaad was
gebeurd, legde hij de vrouw weer neer en
liep naar het Handelsterrem, om de poli
tie te waarschuwen, de vrouw, die ster
vende was, toevertrouwend aan de hoede
van twee vrouwen, die inmiddels naderbij
gekomen waren. Het lijk werd daarna on
middellijk door de politie in beslag geno
men en naar het ziekenhuis overgebracht,
waar gistermiddag de sectie zou worden
verricht.
Naar uit het door de politie ingestelde
onderzoek is gebleken, heeft de vrouw
eeuige dagen geleden de woning van haar
echtgenoot, den metaalbewerker O. aan
het Piet Heinsplein verlaten. Het echtpaar
leefde steeds in onmin, de vrouw werd
mishandeld en de politie van Delfshaven
heeft herhaaldelijk in huis moeten optre
den. De vrouw trok bij een broer van haar,
een zekeren M., in, die in het gemelde
pand woont, op de eerste verdieping ach
ter. Daar sliep ook de vrouw. Zondag is
de man haar nog komen opzoeken er
was o. m. kwestie over de kinderen, die de
man bij zich had gehouden, en toen
moet hij gedreigd hebben, de vrouw te zul
len dooden. Gistermorgen heeft men een
persoon, wiens signalement met den man
overeenkomt (hij was rossig) herhaalde
lijk voor de deur heen en weer zien loo-
pen. Eerst is M. uitgegaan, om werk te
zoeken en kort daarna zijn vrouw. Ver
moedelijk is de man daarop naar boven
geloopen en heeft hij de vrouw, die nog te
bed lag, met een mes den hals afgesneden.
Een woordenwisseling schijnt er niet
plaats gevonden te hebben, de buren heb
ben althans niets gehoord en moesten
door de twee genoemde vrouwen gewaar
schuwd worden. Deze vrouwen, die in de
nabijheid van het pand stonden te pra
ten, hebben den man weg zien loopen en
de vrouw in haar nachtgewaad gezien,
maar meenend, dat hij hulp ging halen,
hem nog nagekeken en toen pas naar de
vrouw toegingen, waar inmiddels de bur
ger, waarvan reeds gesproken is, zich over
haar had heengebogen. De man is in de
richting van de Rosepoortstraat verdwe-
neh.
Het onderzoek in de woning heeft uit
gemaakt, dat de vrouw uit het bed is ge
klommen, naar de keuken is geloopen
bloedsporen wijzen het uit en vervol
gens de trap is afgeloopen, waarna in het
portaal haar heur krachten begaven en ze
stervend ineenzakte.
De vermoedelijke dader, haar echtge
noot, is voortvluchtig. Gistermorgen was
hij niet in zijn woning te vinden en op
zijn werk in één der groote metaalbedrij
ven te Rotterdam is hij niet verschenen.
Men veronderstelt, dat hij zal trachten,
naar het buitenland te vluchten, waar het
gezin vroeger heeft gewoond. Men tast
nog in het onzekere, met welk soort mes
de misdaad is bedreven. De dader heeft
niets achtergelaten. Het slachtoffer is der-
lig jaar oud.
Een goudsmid opgelicht.
De goudsmid T. G. te Rotterdam is de du
pe geworden van een brutalen oplichter.
Een als heer gekleed persoon vervoegde
zich hij hem om horloges. Een tweetal
gouden horloges en bijpassende kettingen
werden uitgezocht, waarna de nieuwe
klant verzocht deze bij hem thuis te wil
len bezorgen. Hierbij gaf hij een naam en
een adres op de Nieuwe Markt op. Op
vastgestelden tijd begaf de juwelier zich
naar het opgegeven adres. Juist kwam de
man, die bij hem in den winkel was ge
weest, de trap af. Nadat de horloges en
de kwitantie hem waren overhandigd,
ging hij weer naar boven onder mededee
ling, dat hij direct het geld beneden zou
brengen.
Toen na een poosje nog niemand was
gekomen, belde de heer G., waarop de
bewoners (ditmaal de werkelijke) van de
tweede etage te voorschijn kwamen. Op
de vraag van den goudsmid of zij iemand
in huis hadden, die gouden horloges had
medegenomen, antwoordden zij ontken
nend. Daarop rende hij naar boven en be
gon als een razende op de deur der eerste
etage te trommelen, met het gevolg, dat
het paneel uit de deur vloog. Binnengeko
men zag hij dat de kamer leeg was en het
raam openstond, dat uitkwam in. het zij
straatje van de Vogelenzang. Vermoedelijk
heeft de oplichter, 'die in het bezit was
van een sleutel der woning op de eerste
verdieping, gebruik gemaakt van den
naam, die op het naambordje van het bo
venhuis voorkomt en heeft zich uit het
raam op straat laten zakken.
Gevolg van het vergade-
r e n. Maandagavond kreeg de communist
Gorter, te Lemmer, na afloop van een ver
gadering, waar een anarchist sprak, thuis
ongenoegen in verband met deze vergade
ring. Gorter wond zich daarbij zoo op, dat
hij zijn broer en zijn schoonmoeder met
een mes aanviel. Dinsdagmorgen is hij
door de politie naar Leeuwarden overge
bracht.
Valse li e aangifte. De 26-ja-
rige B. te Nijmegen deed bij de politie al
daar aangifte, dat hij op straat van f 110
was beroofd door een onbekende, die hem
peper in de oogen had gestrooid. De man
was geheel met peper bestrooid, waarvan
zijn oogen vrij waren, die hij verklaarde
te hebben uitgewasschen. De politie stelde
op de plaats, waar de berooving zou heb
ben plaats gehad, een onderzoek in, doch
daar de sneeuw er ongerept lag, twijfelde
zij aan de waarheid van het verhaal. B.
verklaarde eindelijk, dat liij een valsche
aangifte had gedaan, om op dio wijze op
gemaakt geld te verantwoorden.
Brukkers-Exp
O0STHRBAAN LE
Bureasec: Langs Vorst:
Tel.: Redactie no. 11; A
Postrekening
Bijkantoor te 1
Firma F. P. DHU1J, L
Ui
Het hoogste gebouw
Me» weet, dat te
gebouw zal verrijzen,
worden dan een der
wereldstad aan den H
komt te staan aan do
de l"22ste en J 23ste
den naam The Christ:
Er komen in het
dernemingen: een hot
een kerk, een bank,
het gebouw ook
niet gerookt mogen wc
ten worden beschikb
de administratie van s
Leele opzet bedoelt,
en erkentelijkheid te z:
indertijd Konkie's zoc
ziekte was hersteld,
medicus 'en zendelin
■Meer in Centraal Afr
vader het torenhuis,
daktuinen op, één eet
tegelijk kunnen "herbc
kosten worden gera
dollar, zonder de te
rekenen.
Br zal in bet gebo
het reeds niet gei
«n natuurlijk ook geer
den gedronken Zelfs
den worden geweerc
Hevige
Naar de lz west ia
Petersburg abnormaa
meter wijst een temp
clen onder het vries
gelijke lage temporat
niet voorgekomen,
schon zijn doodgevn
tramverkeer ondergaa
In do Oekraine heb
stoiwon gewoed, wc
ernstig belemmerd w
Korte b<
Rij een ontploff
brisk te 'Warschau
gewond, van wip 9
Een telegram i
in h«t Noorden van J
woeden, zoo hevig
is voorgekomen- De t
verbindingen 53jn v
zijn ingesneeuwd.
Algemeen wore
eerste regeeringsdaa
Duitsche kabinet Lu
treding van Duitschl
bood 'te verzoeken-
De Zwitserse!)
in antwoord op een a
scbe exporteurs inza
koste» van levensom
Zwitserland deze ko
va» Europa belioore:
De algemeene v
sersche horlogefabril
hrieken te sluiten-
Aan de klassie]
mei bonden is een
gebracht, doordat d<
toe overgegaan zijn,
keidraad af te sluit
De Afrikaanse!
rondreis maakten in
bezochten, zijn gist:
vertrokken.
Sefcets uit de Ri
„Heeft u een lai
Dta dokter greep
lamp, stak haar aa
heer Petrof.
„Hen oogenblik",
©ogenblik de lamp
juist, zooals uw vr<
bon toen haar het
snij bet drama wel
Wilt u hier staan g
ïte detective trok
zak en spande dit
lot oen rug van dt
ürofc hij met een bla
oro de plaats, waa
het touwtje hield,
„Ziezoo", zei hil
Aandachtig besch
bet bruine papier.
<?ew onverstaanbaai
■na* stukje van lie
in aan voeg, tussc
den muur, stak I
werp. Met zijn zak
het ar spoedig uitge
zei bij, rl