ft© 86 Dinsdag 1.1 Januari 1916 40e Jaargang Beiteolaai iiüMlani Ze elen liet met §s*aa^e' Drukkers-Exploiianien: OOSTERBAAN LE COINTRE GOES Bureaux: Lange Vorststraat 6870, Goes Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 68 Postrekening No. 36000. Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259 De Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post, f3.1 Losse nummersf 3.05 Prijs der Advertentiën: 14 regels f1.20, elke regel meer 30 ct. Bij abonnement belangrijke korting. FABEL EN GESCHIEDENIS. I. In verband met bet hoofdartikel in ons nommer van Zaterdag over het Parlemen tarisme, breken wij onze beschouwingen over 't Parlementaire stelsel even af, om de aandacht te vestigen op een artikel over ditzelfde onderwerp in de Kroniek-rubriek van de Nieuwe Provinciale Groninger Courant, aan welk artikel wij heden en morgen het onderstaande wenschen te ont- leenen. Multatuli heeft eens een aardige fabel verteld van een revolutie onder de scha pen. Na langdurige revolutionaire bewer king, waarbij de lammeren het hoogste woord voerden, werd de revolutie uitge roepen en de herder werd op zij gezet. De republiek der schapen verving het ondragelijk absolutisme van den herder en den dictatorialen dwang van heidekluit en hond. Er heerschte eerst groote vreugde on der de schapen, van het juk eener eeuwen oude onderdrukking bevrijd. En vergade ringen werden gehouden vol van rumoerig geblaat. Ze konden het niet eens worden. De een blaatte zus, de ander zoo. Het werd een groote verwarring in het schapenparle- ment. Allen wilden scheren, geen een wil de geschoren worden. De verwarring rees ten slotte tot ver twijfeling, toen een der oudere schapen den boventoon wist te verkrijgen en riep: leve de revolutie. Ja, leve de revolutie, hiaatten allen. Leve de republiek. Ja, leve de republiek. Maar ons ontbreekt toch iets. Er moet orde zijn en bescherming te gen den wolf. Juist, riepen allen: er moet •orde en veiligheid wezen. Welnu zoo ging het wijze schaap voort wij stellen iemand aan, die deze orde brengt. Het werd toegejuicht. En wie kwam terug? Natuurlijk de herder, de absolute macht van den herder en zijn hond. Het lijkt er veel op, dat deze fabel de korte geschiedenis zal zijn van het parle mentarisme in Europa. Met dit verschil, dat de nieuwe heerscher der schapen niet wordt de oude herder, maar de wolf. Tegen het eind der middeleeuwen ge braakte Europa onder het absolutisme van machtige vorsten, die de zwaarste onder drukking waagden om hun heerschappij te handhaven. Wij weten immers waar aan ons volk zich in den tachtigjarigen krijg wist te ontworstelen? De reformatie bracht de constitutioneele vrijheid, die wortelt in de vrijheid van «consciëntie, welke wortelt in het buigen voor de souvereiniteit Gods. De Fransche revolutie brak met het be ginsel der constitutioneele vrijheid dat al leen een goede ontwikkeling van den volksinvloed kon waarborgen en koos voor de volkssoevereiniteit, die haar hoogste ontwikkeling zou erlangen in den weg van het algemeen kiesrecht. Het parlementarisme kwam op; de re geering van het volk door het parlement, waordoor het volk zijn vertegenwoordiging bij de overheid moest inboeten. Wij zouden krijgen de regeering van de helft plus een. Luide werd de lof van dit parlementaris me gezongen, maar hoe dicht het stond bij het despotisme van den wolf werd ons recht duidelijk gemaakt in het revolutie jaar 191.8. Pas had men in ons land na jarenlange rumoerige actie het algemeen kiesrecht verkregen. De man, die zich de eer toe eigende daarvoor te hebben gezorgd was Mr Troelstra. Maar de Kamer, naar dat algemeen kiesrecht gekozen, was slechts een maand bijeen, toen dezelfde man alles wat hij dan zeide gewonnen te hebben, al gemeen kiesrecht en parlement, als een oud nietswaardig kleed wegwierp, om het pleit te voeren voor een despotie van „sol daten" en „arbeiders". Het parlement zou moeten wijken voor soldaten- en arbei dersraden, precies als in Rusland en in Duitschland. De hoogste ontwikkeling van het parle mentarisme was bereikt, men stond op den top van den berg en de overwinnaar rolde terug met ontzettende vaart naar het punt van uitgang: het despotiek gezag, het bewind van geweld en willekeur. De schapen riepen: leve de revolutie en d« republiek, en stonden gereed den wolf tot herder te kronen. Hetzelfde zag men in Zwitserland, maar zoowel daar als hier wist het volk dien vreeselijken val te keeren. In Zwitserland werd echter thans de man der revolutie gekozen tot vice-presi dent van het parlement. En in ons land dreigde de „uiterste noodzaak". Het parlement doorleeft in Europa wel zware tijden. In Italië is het geworden tot een willoos werktuig van den modernen Caesar, die Mwgsofcni heet. In Spanje moest het wij ken voor oen soldatenheerschappij naar oud Spaansch recept. In Rusland had het een kort leven. Het werd weggejaagd om plaats te maken voor de despotie van een partijbestuur, dat geen andere partijen onder het volk duldt dan de eigene, die onder onmen- schelijke discipline staat. En thans wordt gemeld, .dat het Griek- sclie parlement, dat niet in staat was een grondwetsherziening tot stand te brengen, op zij geschoven werd door een generaal, die de rol van dictator spelen wil. Zoo gaat het door. Want ik ben nog niet aan het eind van mijn verhaal. In Duitschland, waar het parlement volgens de radicale grondwet, vrucht der revolutie, de hoogste macht vertegenwoor digen moet, verteert het zijn kracht in partij getwist. De eene groep wil zus, de ander zoo, men komt maar niet tot over eenstemming. En onderwijl regeert een gebroken mi nisterie en brengt het de gewichtigste be slissingen tot stand zonder veel met het parlement te kunnen rekenen. De rijksdag, zich van eigen machteloos heid bewust, liet dit rustig gaan om daar na te pogen een ordelijken gang van za ken te herstellen. Tot nu zonder vrucht. Het blijft bij confereeren, twisten, schrij- ven, nog eens confereeren, probeeren, oreeren. Er zit niets anders op, zeggen velen nu reeds, dat er weer een man komt, die het alleen te zeggen heeft. Er is behoefte aan een regeerder, aan een krachtig woord en een krachtige daad. Men roept om een dictator. En nu zal het niet aanstonds zoover komen. Maar het parlement berust ten slotte op den eerbied, dien het volk voor deze instelling heeft en veel van zijn ont zag heeft het reeds ingeboet. Wat moet hiervan komen, wanneer het nog een tijdje zoo doorgaat? Hei reactionaire dubbsifje. Toen besloten werd dat 't bezoek aan 't Rijksmuseum niet meer kosteloos zal geschieden, maar voortaan een dubbeltje entree zal worden gevorderd, noemden sommigen de S. D. A. P. voorop dit een schandelijken aanslag op het kunstge voel der arbeiders. „De Rotterdammer" toont nu met de cijfers de onjuistheid aan van deze democratische aanklacht. Het Rijksmuseum toch genoot in 't afge- loopen jaar 36138 bezoekers meer dan in 1924. En aan entreegelden werd f 26730,35 ontvangen. Hetgeen te begrijpen is. Want de „ar me" arbeiders in de steden hebben 'tzoo kwaad niet. Menige journalist, menige dorpspredikant, menige harde werker met de pen staat bij vele hunner in traktement achter. Uitstel? Reuter meent te weten, dat er aan zienlijke meeningsverschiüen bestaan ter zake van de strekking der werkzaamheden van de voorbereidende commissie der ont wapeningsconferentie, welker bijeenkomst misschien zal worden uitgesteld. De Ver- eenigde Staten wenschen de ontwapening ter zee gescheiden te houden van de ont wapening te land. terwijl Frankrijk, Ita lië en Japan van geen splitsing willen weten. Korte Berichte». Volgens „Politica" heeft de chef van den veiligheidsdienst, die in Duitsch land 'n onderzoek instelt naar het verval- schen der 1000 dinar biljetten, te Bielefeld een geheime drukkerij ontdekt en heeft hij door de plaatselijke politie verschei dene valsche munters doen arresteeren. Deze vervalschings-affaire zou niet samen hangen met die in Hongarije. Een bericht uit Coblenz meldt, dat in de bezette gebieden tot 1 Januari 1926 ziju ontslagen 25.000 spoorwegambtenaren en ca. 53.700 arbeiders der rijksspoorweg maatschappij, totaal een kleine 80.000 per sonen. De Koningin en de Watersnood. Hoezeer H. 'M. zich de harten der be woners van de geteisterde streken door Hare toewiji ling gewonnen beeft, blijkt wel heel duidelijk uit de volgende zin sneden uit en artikel dat A. R.. Kflee- rekoper) in „Het Volk" schrijft naar aan leiding van een door heim aan het land van Maas en Waal gebracht bezoek. - Het is ontzaglijk koud in de boot, zelfs voor mijn ijsberennatuur. Alle respekt voor de koningin, die dat vier dagen heeft volgehouden en voor wier kloekheid hier de bewondering alge meen is En alwéér doemt ©en her innering voor me op. Hoe ik als kind, wanneer de koning jarig was, een vlag gespannen zag tusschen de hoornen op den wal bij de Waal, waarop je Willem III in een roeiboot zag afgebeeld, En daaronder: „D© watersnood van 1861"- Zicdaar de geschiedenis van een land, dat aan zijn lage ligging zijn naam ontleent. Waarlijk, onze Vorstin beeft opnieuw den eerbiedigen dank der natie verdiend. (NecLerl.) Een verzoek van het K o n i n k 1 iji k Echtpaar. II. M de Koningin en Z K- H- de Prins hebben met groote wiardeering ken-, nis genomen van de plannen welke zoo wel liier te lande als in de Overzeeschei gewesten, ontstaan zij'n om hen blijken van aanhankelijkhed 1 te geven, ter gele genheid der herdenking van hun zilveren huwelijksfeest, hetzij in den vorm ©ener bloemenhulde, dan wel in den vorm van geschenken van meer blijVenden aard. De Koningin en de Prins stellen er prijs op te verklaren, dat het ben groote vol doening zou schenken indien de bedragen, die men hier vo-or beschikbaar liad wil len stellen, voor zoover dit thans nog mogelijk zou zijn, in stede da&rvan wer den bestemd tot leniging van den groe ten nood in de door den watersnood geteisterde streken. Bezoek van H. M- de Koningin. H. M- de Koningin kwam gisteravond met den trein van 9.21 u. uit den Haag, ta Zw.olle aan. H M- bleef op het sta tion in den trein overnachten en ging vanmorgen per auto d© overstroomde plaatsen in de omgeving bezoeken. D© crisis. Naar wij vernemen heeft gistermorgen weder een buitengewone zitting van den Ministerraad plaats gehad. H. K- II- Prinses Juliana, Naar wij vernemen hebben H. M- de uo Koningin en Z. K H- de Prins aan Professor Jhr. Dr W J- M- va,n Eijisinga, Hoogleeraar aan de Rijks Universiteit te Leiden, verzocht voor H. K-- H. Prinses Juliana cursussen te houden in bet Ned-er- landsch Staatsrecht en in het Volkenrecht. Prof. van Eijsinga heeft zich hiertoe be reid verklaard en zal dezen cursus in de maand Februari aanvangen. Di e haat. Zoo af en toe kan „Het Volk" zijn hiaat tegear de „gristelij&en" niet bedwingen, hoewel het blijkens andere uitlatingen, den godsdienst zooveel mogelijk huiten bespreking wil laten, vooral ter wille van de Christelijk o arbeiders, die de S- D. A P. zoo graag als lid wil zien toe- strocmen. Maar nu en dan komt de aa,p uit de mouw. Zoo gisteravond weer. Het gaat om de kwestie ,die op de a.s. Ge nerale Synode der Geref. Kerken te be handelen zal zijn. En boven dat bericht staat het kopje „Bij' de fijnen". Do Ware aard is weer eens voor den dag gekomen. Zoo denken de S.D.A.P.'ers over ons. 'tls wel eens goed, dat 'taf en toe eens gezegd wordt. Voeitbal-spor t. De Ardatb Tobacco Company Ltd., fa brikanten en eigenaars van Chief Whip Cigarettes, enz. deeien ons mede, besloten ta hebben aan hun belangstelling voor bet Nede-rlamdsche voetbal uiting te ge ven door het beschikbaar stellen van een in zilver op eikenhout uitgevoerd Ardath Voethalschild voor den „Kampioen van Nederland le klasse". Zij wenschen aan dezen prijs het karak ter te geven van een wisselprij's, die tel kens voor een jaar in het bezit komt van den „Kampioen van Nederland" met dien- verstande, dat de prijs eigendom, wordt indien bij driemaal achtereenvol gens -of driemaal in 5 achtereenvolgende jaren gewonnen wordt. Voor iederen spe ler van het betrokken elftal stellen zij tevens een gouiden berinneringsmedaille beschikbaar. Een vraag- Wij lezen in „Het Handelsblad", inaar aanleiding van den overvloed van visch in Zuid-Afrika en den treurigen staat van het visscherijbedrijf ten onzent, onder meer: Ginds ware een afzet voor veïsche visch- De zee, die de vroegere Kaapko lonie omspoelt, heeft visch- Hier is een visschersbevolking, die met hard werken en onder groote gevaren voor lijf en leven lang niet altijd in staat is voor zichzelvo een behoorlijk broodje te ver dienen- Er wordt bij de overheid soms aangeklopt om garantie of steun, om de visscherij gaande te houden- Wij hebben onlangs gelezen ran een J!«V 3.7. VERTEERBAARHEID is een der voornaamste factoren bij de voeding van het kind. Lang (liet elk voedsel is daarom geschikt te achten voor de zoo gevoelige kindermaag. DURYEA is zoo licht verteerbaar dat het reeds na 2 A3 minuten door1 de maag is verwerkt en gereed om in het bloed te worden opgenomen. Hierdoor staat DURYEA bekend als HET IDEALE KINDER VOEDSEL. DURY «tv S3 expeditie, op Nederlandsch initiatief, on dernomen naar de wateren aan de oost kust van Afrika, om te zien, of daar een voor Nederlanders economisch te exploi- teeren vischgebied is- Zou het niet loonend zijn, die reis voorj te zetten naar de Kaap? Daar zou eeni eventueele Nederlandsche visscherskolo- nie van een afzetgebied der vangsten ver zekerd zijn en in plaats van steun om op gang te blijven, zou een steun van anderen laard hier wellicht een emigratie mogo> lijk maken- die duurzaam werk zou kun nen verschaffen. De tegemoetkoming, die aan Zuiderzee- visschers zal worden toegekend, zou wel licht ook een zoodanigen vorm kunnen! hebben, da thet daardoor aan een deel; der visscherijbevolking langs de droog te leggen Zuiderzee mogelijk wordt ge maakt in een land, waar men hun taal althans verstaat, het bedrijf voort te zet ten. Wij kunnen de practische uitvoerbaar heid van dit denkbeeld niet nagaan, maar zouden het in overweging willen gevenj aan degenen, die dat wel kunnen beoorj deeien- Hier zit wellicht een kansje voor een hard ploeterend deel van ons volk, om! een eerlijk stuk brood te verdienen in' een land, dat van Nederlandschen onder nemingslust reeds eenmaal een voor ons volk loffelijk getuigenis gaf. DE WATERSNOOD. Een persoonlek woord van de Koningin. Teruggekeerd van mijn bezoek aan de door den watersnood ge troffen streken, is het mij een behoefte een persoonlijk woord tot inijn volk te richten. Naast dank aan God, zij dat een woord van oprechte waardeering tot de redders der kostbare levens die in gevaar ver keerd hebben, zoowel als tot allen die medewerkten tot het liefdevol onthaal, dat den van hun dak beroofden alom bereid is. Niet minder waardeering heb ik voor ben, dia rust noch kracht hebben ont zien, oxn verder onheil te keeren en die niet versagen, waar nog steeds onver moeide werkzaamheid geboden is. Ik ben verzekerd van uw aller innig medeleven met het leed, dat zoo velen getroffen heeft, een leed waarvan ik zelf getuige ben geweest. Kennende de kracht die er van uit gaat, zich gedragen te weten door ge meens chap pel ijk gebed, zoowel voor do door den watersnood getroffenen als voor de verdedigers onzer dijlken, zullen allen zonder onderscheid een wensch van mij vervullen, wanneer zij zich daar in met mijl vereenigen. WILHELMINA. Groote schade. De ramp wordf door de boeren in het land van Cuyk algemeen geweten aan de ophooging van den Beerschen Overlaat. Men is het er vrijwel over ééns, dat geen verbeteringen zullen baten, zoolang aan de Maas hiaaï vroegere winterbedding niet zal zijn terug gegeven en de Maas-overlaat, die vroe ger als veiligheidsklep dienst deed, niei is heropend. De bevolking dezer streek lijdt econo misch door de ramp geweldig. Niet mi» der dan 1000 wagons aardappelen zijn verloren gegaan. Niet te schatten hoeveel heden voederbieten en andere veldvruciht- ten zijn verloren gegaan. Rij Zalfc. Zoolang het gat in den dijk bij Zalk, althans voorloopig niet gestopt is, en hiervan zal de eerste weken nog wel geen sprake zjjln, kan een krachtige Noordwestenwind het water hier in aeer korten tjjrl nog sterk opstuwen. In 1917 kwam het water hier in twee uur t$d a ander halven Meter hooger te staan. Nu de opening van den dijk meer dan honderd Meter breed is, zouden in dit geval de gevolgen niet te overzien zijn. De bewaking van het overstroomde gebied is geheel aan de marechaussee opgedra gen. Streng© hygiëne nöodzalfce- I ij| k. Da Tel- heeft een onderhoud ge had met den inspecteur van de Volksge zondheid. Naar hij mededeelde, viel hen» de gezondheidstoestand in het over stroomd© gebied zeer mede. Men moet speciaal echter de uiterste voorzichtigheid in acht nemen, wanneer de overstroomde gebieden langzamerhand weer droog komen. Vooral met het drink water moet men alle voorzichtigheid be trachten. i De bevolking wordt daarom door de verschillende gezondheidscommissies aan bevolen uitsluitend gekookt water te ge bruiken. Ook aan de militairen en de verschillende personen, die in het over stroomde gebied hulp verleenen, wordt er Op geweizen, dat zij in geen geval etens waren, die in het water hebben gelegen, moeten gebruiken, voor deze gekookt zijn. Geadviseerd wordt: le. De waterputten leeg te "ponrpfea of leeg te putten; zoo mogelijk schoon ta maken, zoodat het verontreinigde put water wordt verwijderd en zoo lang dit

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1926 | | pagina 1