83
Vrijdag 8 Januari 1926
diOe Jaargang
Buitenland.
W. F. DEN DEEDED, Groote Ia De 44, GOES.
Drukkers-Exploitanten:
OOSTERBAAN LE C01NTRE
GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 6870, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.
Losse nummersf0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
Bittere ironie.
Prof. Diepenhorst schrijft in „De Rot
terdammer":
Onder den geruchtmakenden titel „Recht
of willekeur?" beklaagt Dr Ada Potter
zich in de „Nieuwe Rotterdamsche Cou
rant" over de behandeling, die zij als con
servator aan de psychiatrische kliniek te
Utrecht heeft ondergaan „op voordracht
van den hoogleeraar Dr L. Bouman te"
Utrecht met medewerking van Curatoren
der Universiteit door den Minister van
Onderwijs".
Zij, die van 1909 af Prof. Winkler ter
zijde stond, acht zich bitter gegriefd door
de handelwijze van diens opvolger.
Het al of niet gerechtvaardigde van
haar klacht kunnen wij niet beoordeelen.
Wel mag een erjistige bedenking niet
achterwege blijven tegen den vorm, waarin
de klacht gesteld is.
Herhaaldelijk wordt de Vrije Universi
teit door haar in het geding betrokken.
Zoo wanneer zij constateert dat in 1925,
na het aftreden van Professor Winkler,
Professor Bouman der Vrije Universiteit
van Amsterdam, door den Minister buiten
de voordracht om, tot diens opvolger werd
benoemd.
Dan ook, als zij verhaalt „dat haar
plaats haar werd afgenomen, om een amb
tenaar van de Vrije Universiteit een plaats
te bezorgen, die haar persoonlijk verklaar
de, dat hij op straat zou staan met 1 Jan.
1926, indien door Professor Bouman de
manipulatie tegen haar niet werd door
gezet".
Bedoeld of onbedoeld wordt aldus door
Dr Mejuffrouw Potter de voorstelling ge
wekt, die in niet zoo kleinen kring leeft,
alsof de benoeming van Prof. Bouman te
Utrecht en hetgeen daarmee verband
houdt, voor de Vrije Universiteit een be
geerlijke zaak is die haar positie versterkt.
Tegen die voorstelling past protest.
De benoeming van Prof. Bouman te
Utrecht wordt in den kring der Vrije Uni
versiteit levendig betreurd en onderschei
denen kunnen moeilijk verklaren waarom
de Minister van Onderwijs meende haar
dezen pijnlijken slag te moeten toebren
gen.
Verder heeft de Vrije Universiteit geen
ambtenaar die naar Utrecht moet worden
verplaatst, omdat hij anders op straat zou
staan. Het kan zijn dat diens benoeming
aan Prof. Bouman of aan de Vereeniging
tot Christelijke verzorging van krankzin
nigen aangenaam is, maar de Vrije Uni
versiteit staat er geheel en al buiten.
Het ware een al te bittere ironie, indien
na de bejegening die de Vrije Universiteit
van de Overheid ondervindt, haar nog als
grief werd toegerekend dat zij van hooger
hand werd bevoorrecht.
'ft
Cijfers en Feiten.
Van „Cijfers en Feiten", Gids voor het
Politieke en Sociale Leven, 6e Jaargang,
is het Decemberno. verschenen.
Onze kiesvereenigingen hebben nu nog
drie maanden voor den boeg eer de lente
wenkt, en 't vergaderen moeilijk wordt.
Voorzoover zij dit tijdschrift nog niet ken
nen, laten zij 't dan alsnog bestellen en den
inhoud nemen als leiddraad voor de be
sprekingen. De redactie zorgt voor uit
nemende leerstof in de rubrieken „Om de
Coalitie"; „Kerk en Godsdienst"; „Recht
en Zede"; „Huwelijksgebied"; „Sociaal ge
bied"; „Onderwijs"; „Handel en Nijver
heid"; „Voor en tegen het Kabinet", enz.
enz.
Uitgever is „De Graafschap" te Aaften.
Een Justitie-schandaal.
Er heeft zich te Berlijn opnieuw een
justitie-schandaal voorgedaan. Gisteren is
n.l. een der bekendste Berlijnsche rech
ters, de heer Schwartze, gesuspendeerd
geworden en is een disciplinair onderzoek
tegen hem ingeleid.
Schwartze wordt er van verdacht de
hand gehad te hebben in de knoeierijen,
welke Arnold destijds in de Charlotten-
burger filialen van de rijksbank uitoefen
de; Schwartze was aan die bankafdeeling
rechtskundig adviseur en stond op voet
van groote vriendschap met den heer Ar
nold. Hij zou o.a. voor den aankoop van
het beroemde schilderij van Gainsborough,
dat Arnold in Zwitserland kocht, een pre
mie van 10.000 mark gekregen hebben.
Korte berichten.
Re Grieksche dictator Pangalos trof
een aantal bezuinigingsmaatregelen tot
verbetering van den economischen toe
stand van Griekenland.
Te Athene zou reeds een samenzwe
ring tegen generaal Pangalos zijn ont
dekt. Er was reeds een plan uitgewerkt
om een kabinet onder voorzitterschap van
generaal Plastyras te vormen en Venizelos
tot president van de Grieksche republiek
te maken.
Geheel Italië zal Maandag de laatste
eer bewijzen aan de koningin-moeder
Margherita, op welken dag kerkdiensten
gehouden zullen worden en de begrafenis
zal plaats hebben.
In de omgeving van de baai San
Francisco hebben gisteren hevige aard
schokken plaats gehad.
Volgens berichten uit Teheran heelt
in Perzie opnieuw1 eên aardbeving plaats
.gehad. Tw'ee dorpen in 'de buurt van
Shit van de hoofdstad van de provincie
Kherasie, zijn geheel verwtoest. Alle inwo
ners op 11 na werden gedood.
De aardverschuiving van den Schim-
berg duurt zij' het in een langzaam
tempo voort. Het dorp Ittental Wordt
bedreigd. Een aantal huizen is reeds
ontruimd.
De crisis.
'tNed. Corr.Bur. verneemt, dat wat uit
parlementaire kringen aan het „Centrum"
gemeld is omtrent de oplossing van de
ministercrisis (men zie ons no. van gis
teren) van allen grond ontbloot is.
De parlementsredacteur van „Het Volk"
schrijft:
Op een door ons aan dr De Visser ge
stelde vraag, of de vergaderingen, die
morgen door de anti-revolutionaire en de
katholieke Kamerfracties worden belegd,
gehouden worden naar aanleiding van
voorstellen door dr De Visser aan die
fracties gedaan, heeft dr De Visser ons ge
antwoord, dat na de mislukking van zijn
poging tot vorming van een parlementair
kabinet, hij een poging doet tot vorming
van een zelfstandig rechtsch kabinet, wel
ke poging door hem uit den aard der zaak
geheel buiten de Kamerfracties om wordt
ondernomen, zoodat bij geen voorstellen
aan fracties gedaan of besprekingen met
haar voorzitters gevoerd heeft. Hij heeft
zich in verbinding gesteld alleen met de
ministers, die hem van hun besprekingen,
in een Dinsdag gehouden ministerraads
vergadering gevoerd, mededeeling hebben
gedaan.
De overstroomingen in België
en het kanaal Gen t-T erneuzen.
Men meldt uit Brussel aan de N. R. C.:
In de betrokken kringen verzekert men
het volgende, dat wij weergeven, zonder
dat het ons mogelijk is geweest kennis te
nemen van de Nederlandsche lezing:
„De waterstaat te Terneuzen had zich
verzet tegen het aflaten van het water-
door het kanaal van Terneuzen. Daarop is
ingenieur Bouckaert, de directeur-gene
raal van bruggen en wegen (de Belgische
waterstaat) naar Terneuzen gegaan, waar
hij met den betrokken dienst overleg heeft
gepleegd. Het gevolg is geweest, dat men
dadelijk met het aflaten is kunnen begin
nen, wat op de gewone wijze voortgezet
zal worden".
In de betrokken Belgische kringen voegt
men hieraan toe, dat het mogelijk is, dat
de houding van den waterstaat in deze
aanleiding zal geven tot een verzoek om
opheldering van de zijde der Belgische re
geering. Men zal echter goed doen de offi-
cieele lezingen van het geval af te wach
ten.
De loodsgelden op de Schelde.
Het Handelsblad van Antwerpen be
richt thans, dat haar eerste mededeeling
inzake de loodsgelden op de Westerschelde
te heffen door het Nederlandsch Loods
wezen niet overeenstemt met de werke
lijkheid en dat de reéders niet bang be
hoeven te zijn, dat tot verhooging zal wor
den overgegaan.
Hooge Raad van Arbeid.
Onder hen die bij Kon. besluit voor het
tijdvak van 1 Januari tot en met 31 De
cember 1926 zijn benoemd tot leden van
den Hoogen Raad van Arbeid, zijn o.a.:
prof. Diepenhorst te Amsterdam; dr No-
lens te 's-Gravenhage; prof. Slotemaker
de Bruine te Utrecht; Wibaut te Amster
dam; H. de Wilde en dr Posthuma te
's-Gravenhage; H. Amelink en K. Kruit
hof te Utrecht.
Weinig notitie.
„Het Handelsblad" klaagt terecht dat
er even weinig belangstelling in den lande
schijnt voor de oplossing der crisis, als
wel voor het feit dat oud-minister Treub
in koelen bloede de mogelijkheid van een
staatsgreep stelt en dat de heer v. d. Voort
van Zijp, die jaren lang voorzitter van de
A.-R. Kamerclub en als vice-president van
het Centraal Comité de rechterhand van
dr Kuyper was en meermalen zelfs een
deputatenvergadering presideerde, „een
soort fascistische organisatie in elkaar
zet". Voor beiden een betrekkelijk onschul
dig genoegen, wijl zij toch rekening moe
ten houden met de Kroon, „die zich hare
beteekenis volgens haar eed op de Grond
wet wel bewust is".
Er hebben den laatsten tijd wel meer
deserties en frontveranderingen plaats ge
had, die de veronderstelling zal wel
niet al te gewaagd zijn bij het leven van
dr A. Kuyper niet mogelijk zouden ge
weest zijn, zoowel op kerkelijk als op
staatkundig gebied.
mma-m» II—I -
RUGPIJN EN RHEUMATIEK.
Laat rugpijn en rheumatiek uw leven
niet vergallen. Zoek de oorzaak op! Zeer
waarschijnlijk schulit deze in uw nieren.
Inspanning of gevatte kou kan deze ge
voelige organen verzwakt hebben en hen
verhinderen in hun werk om de schade
lijke vergiften uit uw bloed te filtreeren.
Deze vergiften veroorzaken rheumatische
pijnen en vele andere kwalen, en hoe lan
ger gij de nierzwakte verwaarloost, des
te erger worden uw kwalen.
Nierzwakte maakt u ook zenuwachtig,
duizelig en afgemat zwak, terneergesla
gen en vermoeid, en onderhevig aan'on
aangename blaasstoornissen. Let op ver
schijnselen als bezinksel of zand in de
urine, opgeblazenheid onder de oogen, wa
terzuchtige zwellingen in de ledematen,
stijfheid of ontsteking van de gewrichten.
Versterk uw nieren zonder uitstel en
voorkom zoodoende de ontwikkeling van-
ernstige nierkwalen. Gebruik Foster's
Rugpijn Nieren Pillen om de nieren weder
krachtig en gezond te maken. Foster's
Pillen hebben duizenden over de geheele
wereld baat gegeven.
Let op de verpakking in glazen flacons
met geel etiket (alom verkrijgbaar), waar
door gij zeker zijt geen verlegen buiten-
landsch goed te ontvangen. Prijs f 1.75
per flacon.' v (33)
DE WATERSNOOD.
Ter voorkoming van noodlottige gevol
gen, hebben de getroffenen het meest
behoefte aan water, licht en politie
toezicht.
In do streken, die het ergst van de
overstrooming te lijden hebben, vindt men
slechts sporadisch waterleiding en is de
bevolking meestal aangewezen op putten
en pompen. Staan deze eenmaal onder
water, dan heeft men niets dan het
vuile troebele water, dat het land over
dekt, om te drinken en te koken.
Evenmin als de zeeman op den oceaan
het hem omringende Water gebruiken kan
om zijn dorst te lesschen, evenmin mogen
de zich in het overstroomde gebied bevin
dende bewoners het hun omringende wa
ter gebruiken, met het oog op de groote
gevaren, waaraan zijl zich uit een gezond
heidsoogpunt zouden blootstellen.
Het over het land stroomende Water
woelt het vuil los, gaat over mesthoopen
én faecaliënputten en neemt dat alles
mee, bovendien drijven in het water on
telbare verdronken dieren als muizen,
ratten, mollen, hazen, konijlnen, kippen
en vee, terwijl het niet uitgesloten is,
dat hier en daar ook kerkhoven zijn
omgewoeld. Dit water is dus geheel on
geschikt om als drinkwater 'dienst te
doen.
De duizenden, die in het overstroomde
land in hun woningen zijln gebleven en op
zolders huizen, dienen dus regelmatig,
evenals de schippers, van drinkwater te
worden voorzien.
In dit jaargetijde en bij deze donkere
nachten heeft de bevolking van in het Wa
ter staande huizen groote behoefte p,an
licht, Waarvoor de petroleumlamp het
best te gebruiken is, maar ook electrische
lantaarns met droge batterijien zijn zeer
bruikbaar.
Op de vletten en groote motorsloepen
kunnen sterke autolampen goede diensten
bewijzen, dit vooral ook met het oog
op het noodzakelijke politietoezicht,, dat
bijna niet uitgebreid genoeg kan zijn. Dit
toezicht is niet in de eerste plaats noodig
om de bevolking van het ondergeloopen
gebied te beschermen tegen diefstal, daar
zou de plaatselijke politie desnoods nog
voor kunnen zorgen, evenals in gewone
omstandigheden, maar hoofdzakelijk ter
bescherming tegen de gewetenlooze prak
tijken van personen, die uit de ellende
en het ongeluk van anderen voordeel
ti achten te trekken.
Dat zijln. in de eerste plaats personen,
die onder angstaanjaging de bevolking
en vooral alleenwonende boeren trachten
over te halen hun bezit en hun vee
voor ©en appel en een ei te verkoop en.
Verder dient streng gew'aakt tegen wat
men noemt krengenslachters, die zeker
zullen trachten dierenlijken naar de worst-
fabrieken te doen verhuizen
Het Spoorwegverkeer. Op de
lijd NijmegenVenlo is thans het spoor
wegverkeer weer hersteld over het traject
NijmegenCuyk.
Verder is het traject BeugenVenlo
intact.
De stremming van het verkeer duurt
nog voort op het traject CuykBeugen
in vérband met het wégslaan van het via
duct en de spoorbrug bijl Haps.
Rondom Roermond. Doordat het
Water langzaam maar zeker blijft vallen,
woidt de toestand met den dag beter.
De woningen, welke reeds hier en daar
weer betreden kunnen worden, bieden
een allertreurigsten aanblik. Vele huizen
vertoonen ernstige scheuren, zoodat zelfs
voor instorten gevreesd wordt.
In dein dijkweg RoermondHorn zijn
groote gaten geslagen. Ook de tramlijln
heeft veel geleden.
Honderden kippen vonden den dood in
d© golven of wierden door laaghartige in
dividuen, die zich niet ontzagen tot aan
den hals door het Water te loopen, des
nachts van de daken gehaald en meegeno
men. Overal Werden dergelijke en andere
diefstallen gepleegd, zoodat in meerdere
gemeenten des nachts door de burger
wacht patrouille werd gevaren!
Mijlchen staat geheel blank, uitgezon
derd enkele zeer hoog gelegen gedeelten
als kerk, dorpskom, heuvels van Alverna
en Holenberg. In de meeste straten staat
1 M. Water of meer. Verschillende in het
Water staande huizen beginnen te scheu
ren en worden gevaarlijk. Overal is ge
brek aan petroleum en op vele plaatsen
gebrek aan brood en melk. Er w'ordt
hier wérkelijk veel ellende geleden.
'De spoorweg Z, altbommel
Den Bosch niet in gevaar. De
Msb. meldt
Het is absoluut uitgesloten, dat de
gemeente Hedel eenig gevaar zou loopen.
Voor de spoorbaan ZaltbommelHedel' is
voorloopig gevaar niet te duchten. De
Waal valt. De kwél, die 200. M. boven de
spoorbaan ontstaan was, is zeer solide
voorzien door een schitterende bekisting
met zakken grint; de dijk is daar boven
dien 15 meter breed, en 10 a 12 meter
hoog, zoodat deze zoo maar niet Wordt
meegenomen.
Het gevaar is geheel bezworen en men
kan met gerustheid zeggen, dat de spoor
baan niet het minst gevaar loopt. Reizi
gers behoeven zich er dus niet voor te
laten afschrikken.
-• De IJsel en de Achterhoek. Men
seint uit Deventer:
De waterstand in den IJsel was gister
morgen 7.33 boven N.A.P., met een Was
sedert eergisteren van 5 c.M.
Ook in Zutphen is de toestand nog
onveranderd. Heele wijken staan er on
der water en verscheidene straten zijn
voor het rijtuig en autoverkeer afge
sloten. De bewoners van de Zutphenscho
lloven krijgen gebrek aan 'drinkwater.
Te Eefde staan vele huizen rondom in
het Water. De gevluchte bewoners zijln in
een school ondergebracht.
Uit Krimpen meldt men dat de IJsel
Uaa,L- gister in 24 uur één c.M. was gé
vallen.
De Lek'. Men seinde gistermorgen uit
Vianen
Het water valt haast niet meer. De
stand was gistermorgen 8 uur 5.25 tegen
5.33 eergisteravond. De val, die vier
dagen geleden met 48 c.M. in Keulen,
werd geconstateerd, had hier zijln uit
werking moeten doen gevoelen. Die hoop
volle verwachtingen werden echter teleur
gesteld. De Noorder-Lekdijfc bovendams
vertoont steeds meer kwélpunten. Ze zijln
echter niet van zorgWekkenden aard.
Koninklijk Bezoek.
Be „Msb." meldt omtrent het Kon. Be
zoek aan Ede, waar vluchtelingen uit
Leeuwen zijn ondergebracht.
Inderdaad de tegenwoordigheid der
landsvrouwe dicht geen gat in den dijk
en behoedt geen huis voor instorten, maar
men moet de ooggetuige van zoo'n ko
ninklijk bezoek geweest zijn, om te kun
nen beseffen, hoe de hooge tegenwoordig
heid van Haar, Die zulke oogenblikken
waarlijk de Moeder des lands is, ontmoe
digden moed geeft en hopeloozen hoop.
De tranen welke in zoo veler oogen op
welden onder de vertrouwelijke en op een
toon van innig medelijden gestemde woor
den van Haar nabije persoonlijkheid, wel
ke dezen menschen zoo veraf leek, zijn de
getuigen van blijdschap en ontroering en
in staat gebroken zielen te heelen.
D'S vrouwen verklaarden, dat ze zoo
gelukkig waren als onder de gegeven om
standigheden slechts mogelijk. Be gezin
nen waren met twee of drie ook volkomen
geheel bijeen in de afzonderlijke kamertjes
der barakken. De bedden blonken van
helderheid en de wasch hing er huiselijk
te drogen. De vrouwen hadden weer eens
kunnen wasschen en werken. Dat was een
ontspanning geweest. De directie der
Kunstzijdefabriek heeft ongetwijfeld ook
een lofwaardige daad gesteld door haar
poorten voor de mannen open te stellen.
Naar Arnhem. Wij volgden de Ko
ningin op haar bezoek naar het gemeente-
hulpziekenhuis, waar een zevental vrou
wen en vijf kinderen uit midden- en be
neden-Leeuwen, onder wie.eenige zieken
waren ondergebracht. Met zichtbaren trots
H0M0E0PATHEN
Vergeet niet, als gij geneesmiddelen
koopt, dat het van zeer groot belang
is, deze te betrekken uit een goede
homoeopathische apotheek.
De eenige zuiver homoeopathische
apotheek in Nederla d is die van
C. TH. VOORHOEVE Co.,
Apothekers - 's-Gravenhage.
Verkrijgbaar in oorspronkelijke ver
pakking bij
en overgelukkig toonde een moeder aan
de Koningin haar gezonden jongen van
14 dagen, die in een staat van vervuiling
was geweest, welke de moeder het hart
had gebroken, terwijl zij er niets aan
doen kon op haar zolder midden in het
water en toch zonder water, maar die nu
weer blonk van helderheid en toen de
Koningin bet blonde kopje streelde schrei
de de móeder van geluk.
Naar Pannerden. Met den burge
meester van Pannerden begeeft de Vorstin
met haar gevolg zich op weg naar de
doorbraak ten Noorden van Pannerden.
Het wordt een zware tocht; de weg leidt
recht tegen den wind op en slaat een
kouden regen als scherpe ijspuntjes ons
in bet gezicht. Rechts en links benauwde
beklemming van het veld geslagen grauwe
water, dat aan den dijk vreet en vreet.
De verschijning van de Landsvrouwe op
dit punt onder dergelijke omstandigheden
boezemt den slachtoffers van den wa
tersnood ontzag.
„Laten de stadsmenschen het Haar eens
nadoen" merkt een vrouw terecht op. D'e
vrouwen, ze knikken schuchter en ietwat
verlegen glimlachen ze, de verweerde kop
pen der mannen ontblootten zich als de
Koningin voorbijgaat.
He arme bevolking heeft een zware
ramp getroffen. Het gebeurde Dinsdag
morgen onverwachts te half zes. Niemand
vermoedde meer gevaar, omdat Keulen]
Maandag reeds val meldde, maar Dins
dagmorgen te half zes bemerkte de bewo
ner van de boerderij, juist tegenover de
plaats, waar de doorbraak plaats greep,
het naderend onheil. Schreeuwend vluch-
te hij den polder in maar het water had
reeds zijn vernieling voltooid. Hij werd
gegrepen door een vloedgolf en een hon
derdtal meters verder meegesleept, waar
de muur van zijn woning hem gelukkig
opving en 'tegenhield. Hij vluchtte het
huis binnen en bracht zijn gezin hoogerop,
om toen het angstige moment te moeten
beleven, dat de vloedgolf de linkerhelft
van zijn boerderij wegsloeg. In enkele
uren liep de Pannerdenschenwaard vol.
De meeste menschen stapten uit bed in
het water en moesten zich door het water
badend op den dijk in veiligheid brengen.
De omvang van de ramp is hier niet
zoo .groot als tusschen Maas en Waal, zij
trof omstreeks 200 gezinnen en woningen,
maar in karakter is zij even erg. Honder
den varkens en meer dan duizend kippen
verdronken. i
Op den terugwfeg richtte de Koningin
zich tot verschillende groepen der be
woners.
Ja, Majesteit, klaagde een oud boer
tje, wé zijln alles kwijt, onze aardappelen,
onze varkens en van onze kippen en ons
huisraad is ook niet veel gered. Wij zijn
al blij, dat we het leven nog hebben, maar
als eens goed voor ons ;spreken wil,
zal het misschien wel losloopen.
Overal berusting onder deze eenvoudige
menschen. De Koningin vroeg ook het
bejaarde echtpaar Beijfer hoe het ging.
De vrouwi barstte in tranen uit, maar
de oude heer Beijfer antwoordde onbe
wogen: ^Majesteit, we hebben het hard!
te verduren gehad, maar wé moeten het
hoofd wel boven water houden. We heb
ben een goeden burgemeester en vooral
een goede Koningin. D'aarom 'hopen We
maar wéér op de toekomst. v
Een „Wel thuis, Majesteit" was het
bescheid van den man..
Zich dan tot de schreiende vrouw wen
dend, zei de Koningin dan: Kom, moe
dertje, neem nu maar eens een voorbeeld
aan je man. f
Die Landsvrouwe dankte daarop nog
verschillende marechaussees en leden der
militaire politie, die hier dag en nacht
geholpen hebben voor hun kranig optre
den. Uw werk was vol gevaar, maar ook
mooi, was de erkenning uit den mond
der Koningin.
Onder hartelijk gejuich der bevolking
betrad de Vorstin wederom de pont.
Terug ging het naar Arnhem. Heden
wordt de reis voortgezet naar Zuidelijke
streken.
Z. K. H. de Prins zal zich heden
ochtend om 8.15 u. naar Arnhem begeven
om voor de tweede maal een bezoek!
