no 73 Donderdag 34 December 1935 40e Jaargang Bank voor Zeeland Effecten - Coupons - Frolongatie HET ADRES A. WILKING Buitenland. Hit de Prorissie. EERSTE BLAD. Alle Bankzaken Kerkairaws. 3it nummer bestaat uit drie bladen GOES. Abdijsiroop VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post, f3. Losse nummersfü.05 Prijs der Advertentiën: 14 regels fl.20, elke regel meer 3t cf. Bij abonnement belangrijke korting. Drukkers-Exploitanten: aOSTEWBAAN LE COINTRE GOES Bureau»: Lange Vorststraat 6870, Goes Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58 Postrekening No. 36000. Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259 Opi vrijdag en Zaterdag a.s. (Eersten en Tweeden Kerstdag) zal ens blad niet ver schijnen. Zij, die zich met 1 Januari op ons blad «bonneeren, ontvangen de vóór dien da tum verschijnende nummers gratis. KERSTFEEST. 't Licht dezer wereld is reddend versche nen, 't Woord, dat voor d'eeuwen bij' God was, werd vleesch. Christus komt inenschen met God weer vereenen, Zondaars verlossen van oordeel en vx-ees. Hemelen, wilt uw gezangen ons leenen! 't Licht dezer wereld is reddend versche nen! Christus daalt nedergeslaakt zijn de ban den; d'Eenig geboorne des Vaders maakt vrij. *t Lied der verlossing Weergalmt langs de stranden Ebt nu heel d' aard Hem als Redder beliji; Moog dier harte van dankbaarheid bran den! Christus daalt neder, geslaakt zijn de han den! Christus daalt neder, als 'toffer der zon den; Danken aanbidding dien Eenge gebracht Laat ons met d'Englen Zijn liefde ver- konden, Prijzen het Lam, aan het kruishout ge slacht! Wie kan de diepten van liefde door gronden? Christus daalt neder, als 't offer der zon den! Christus daalt neder, als 't beeld van den Vader. Volken! geknield op die heeltnis gestaard! Aard! dat uwl kroost om 'dien Heer zich vergader, Die voor de broedren Zijn leven niet spaart! Anten! Heer Jezus, kom telkens ons na iler Voor o«s te zaam eeïis in 't huis van Uw' Vader! (Pniël.) DirectieUr. INT. VAN BERCKEL, IOS VELTHUIISE- Kantoor Eraote Harkt 21. Telefoon 14 (2 lijnen]. Correspondentschappen lerseke, Kapelle, 's-Heerenhoek GIJSBRECHT KAREL VAN HOGENDORP. Ee 17e November is de datum welke herinnert aan het herstel van Nederlands onafhankelijkheid en van den band met Oranje in 1813. De man, die bij de worsteling om hier toe te geraken zich een goeden naam verworven heeft was hij, wiens naam luerboYen staat ou omtront wien. de liisto- riekennor bij uitnemendheid, het Eerste Kamerlid mr Verkouteren, eenige jaren geleden onder meer het volgende schreef: Moed en karakter kan men Hogendorp niet ontzeggen. Hij heeft nooit onder Na poleon willen dienen, terwijl zijn be gaafde broeder Dirk zeer in de gunst was bij den Keizer en van deze hooge betrek kingen aannam. Toen Napoleon in 1811 Amsterdam bezocht, nam Hogendorp geen deel aan de hulde hem bewiezen en hij Waagde zeer veel, toen hij heimelijk met anderen vergaderde, om de omwen teling voor te bereiden. De Fransehe politie was op de hoogte van die samen komsten. Reeds lang voordat de omwente ling uitbrak had zij1 Hogendorp kunnen on schadelijk maken, indien zij gedurfd had. Een zoon van Hogendorp diende boven dien als garde d'honneur in het Fransehe leger en die gardes d'honneur Waren, een soort gijzelaars, waarmede Napoleon o%ders in 'bedwhng wilde houden. Hogendorp heeft dus, zoo al niet zijn leven, dan toch zijln vrijheid, zijn ver mogen, zijn levensgeluk en dat der zijnen om onzentwil gewaagd, maar hij had dien kalmen, zedelijken moed, die man nen van karakter kenmerkt en "die geen behoefte heeft aan de opwinding van het slagveld om zich te openbaren. Ho gendorp heeft ook nooit aan onze toe komst gewanhoopt, evenmin als Rilder- dijk, Helmers en anderen. In de meest donkere dagen, toen Napoleon op het hoogste punt stond van zijn macht en nie mand uitkomst zag, haalde Hogendorp do schets van êen grondwet voor den dag, waaraan hij reeds aan het Hof van Stad houder Willem V was begonnen, en toen de gebeurtenissen van 1812 en 1813 hem in liet gelijk stelden w'as hij met zijn ontwerp-grondwet gereed. Het is bekend hoe die schets niet geheel is gevolgd. De grondwetten van 1814 en 1815 wijken belangrijk van het ontwerp-van Hogen dorp af, maar hij heeft toch op die grond wetten veel invloed gehad en bruikbaar werk geleverd. Tot op zekere hoogte is Hogendorp een kind geweest van zijn tijd. Ook hij spreekt nog "van „het maat schappelijk verdrag" en het zou ons niet verwonderen als bij hem, evenals bij Lafayette en zijne officieren, het plan van een grondwet in Amerika, waar 'hij een tijd lang vertoefd heeft, gerijpt is. Ook "hijl 'heeft vermoedelijk gedacht, dat de grondwet de vrijheid brengen zou, en hij 'heeft niet ingezien, dat gewoonlijk de vrijheid een grondwet brengt. Ook 'hij heeft van een grondwet meer verwacht, dan zij geven kon en Kaar be lang overschat, maar met dat al is hij toch een baanbreker geweest, die grond slagen heeft gelegd, Waarop wij! nu nog voortbouwen. Als staatsman heeft Hogendorp niet altijd een goed inzicht gehad. Reeds in 1801 verlangde hiji herstel van het Oranje- Huis, zonder te begrijpen, dat het toen nog veel te vroeg Was. Had hij toen zijn zin gekregen dan zou er toch niets blij vends zijn geschapen. Hij ijverde ook zeer voor eene vereeniging van Nederland en België, zonder in te zien, dat die lan den niet meer bij elkander pasten en dat zulk een huwelijk niet gelukkig zijn kon. Later heeft hij bovendien, omdat hij meer bekwaam was dan handig, de kloof tus- schen Noord en Zuid helpen verbroeden. In 1813 wilde hij geen monarchie, hoe wel het koningschap toen zeer zeker in de historische lijln lag en reeds door de regeering van Koning Lodewijk en Napo leon I Was voorbereid. Het erfelijkstad houderschap, reeds zooveel vroeger inge voerd, was de natuurlijke weg geweest tot het koningschap en moest noodzakelijk op het koningschap uitloopen, maar Ho gendorp droomde van een Stadhouder Willem VI, onder Wie hiji dan zelf als raadpensionaris zou hebben gefungeerd. Dat alles wijst er op, dat hij geen staats man was van den eersten rang, en dat hij niet te vergelijken is met zijn grooten tijdgenoot Von Stein, die wel eens de Pruisische Van Hogendorp is genoemd. In één ding echter mogen vooral de mannen van Christelijk-Historischen huize oprecht Van Hogendorp bewonderen. Hij had historischen zin. Hij Wilde den draadi der geschiedenis weer zooveel mogelijk aanknoopen op dezelfde plaats, waar zij vroeger door revolutionair geweld was afgebroken. Alles zooveel mogelijk als van ouds, was zijn leuze. Instinctmatig voelde hij, dat staten producten zijn van orga- nischen groei, en dat zij! niet naar wille keurige, abstracte beginselen mechanisch in. elkander kunnen worden gezét. Hij begreep, dat het verband tusschen heden en verleden evenmin kon verbroken Wor den als het verband tusschen kroon en wortels bij een plant, en het beginsel' dat hem leidde was juist, al heeft hij het ook al te streng 'toegepast en zich te Veel conservatief getoond. Van het Oranje-Huis, Waaraan hij ver plichtingen had, en dat "ten deele voor zijne opvoeding had gezorgd, is Hogen dorp. altijd een oprecht vriend geweest. Voor de terugroeping van dat Huis heeft hij altijd met 'kracht geijverd en tn 1813 kon hij zich geen nationaal herstel zonder een Oranjevorst denken. Het was een der schoonste oogenblikken in zijln leven, toen de Souvereine vorst hem, na zijfne terugL komst in Nederland, in zijne w'oning kwam opzoeken, omdat hij zelf te ziek was om uit te gaan, en met al het vuur van zijin gemoed wijdde hij aan zijn vorst diensten, die hiji altijd hooghartig aan Napoleon had geweigerd. Toch is 'er op den duur verwijdering gekomen tusschen Koning Willem! I en Van Hogendorp. De laatste w'as niet tot dienen, maar tot heerschen geboren. Het ontbrak hem aan de noodige plooibaarheid. Met de finan cieel© politiek ook des Konings kon hij| zich niet altijd vereenigen en misschien, is dat Wel verklaarbaar. Ten slotte nam dan ook Van Hogendorp zijn ontslag, zoow'el als Secretaris van Staat als in zijne hoedanigheid van vice-president van den Raad van State. Hij kon het op den duur met "den Koning niet vinden, zooals Bismarck het niet vinden kon met Keizer "Wilhelm II, maar de Koning is zijn trouwen minister altijd blijven éeren en hoogachten. De bekwaamheden van Hogendorp yra.- Waren zeer groot en zijne ontwikkeling Was veelzijdig. Hij is niet alleen officier geweest, maar ook diplomaat en staats man. In Rotterdam w'as hijf een tijd lang raadpensionaris en in Amsterdam bestuurde hij later een groot handels huis Hij w'as niet alleen een goed jurist, maar ook feen goed staatshuishoudkun dige voor Manufacturen Dames- en Kinderconfectie Tapijten - Gordijnen Bedden - Ledikanten en aanverwante artikelen is GOES HULST Antirevolutionaire Staatkunde. Dit tijdschrift heeft thans een jaar be staan en treedt straks zijn tweeden jaar gang in. Uit de alphabetisehe lijst der schrijvers en de door hen behandelde on derwerpen krijgt men nog eens een over zicht van den rijken inhoud van den eer sten jaargang. Alkema, Amelink, Colijn, mr Dambrink, mr Donner, dr Dooijeweerd, prof. Fabius, mr Gerbrandy, Idenburg, Kolfhaus, dr Kortleven, mr Noteboom, mr Rutgers, Schouten, dr Severijn, prof. Sneller, mr Terpstra en mr de Wilde le verden bijdragen. En de lange lijst van on derwerpen, uit en naar de Anti-Revolu tionaire beginselen behandeld, beslaat drie volle bladzijden. Uit beide lijsten nemen wij oorzaak om nog eens op dit belangrijk tijdschrift de aandacht te vestigen. Onze clubs en kies- vereenigingen vinden reeds in dezen eer sten jaargang rijke stof ter bestudeering en bespreking in hunne vergaderingen. Mogen steeds meerderen zich bij clubs en kiesvereenigingen aansluiten, en met de anderen zich opmaken om ook van den tweeden jaargang een vruchtbaar gebruik te maken. Doch niet alleen onze clubs en kiesver eenigingen behooren deze uitgave te ken nen, te bezitten, te raadplegen en te be- studeeren, maar ook onze raadsleden. Deze toch worden telkens voor vraag stukken of practische moeilijkheden ge plaatst, waarbij zij geen raad weten, wan neer daar niet een voorlichter is, bij wien zij zich dezen raad kunnen verschaffen. En dien raad verschaft hun mr Note boom in de rubriek Vragen en Antwoor den. Nemen wij slechts de laatste aflevering ter hand, dan vinden wij daarin o.a. ant woord gegeven op deze vraag: In onze ge meente is een A.-R. Raadsfractie, die in haar clubvergaderingen de gedragslijn te genover voorstellen van B. en W. en an deren bespreekt. Moet nu in een zoodanige vergadering worden besloten ook hoe men stemmen zal? Toch wel een vraag, die door alle ge meenteraadsleden onzer richting dient overwogen te worden; en waarop het ant woord van mr Noteboom toch wel door allen diende te worden gekend. En zoo zijn er meer vragen. Wij kunnen dan ook niet genoeg dank baar er voor zijn dat een schare van ge leerden, die de vaan der Anti-Revolutio naire Staatkunde hoog houden, hun beste krachten aan de voorlichting en ontwik keling van ons Christenvolk in zijn hreede lagen willen wijden. Het is de beste pro paganda, die zich hierop richt. Moge onze God hunne pogingen kronen met rijken zegen! Hoog water. Als niet alle voorteekenen bedriegen, wordt West-Du itschland weer door een hoogwater-catastrofe bedreigd. De Rijn te Keulen stijgt ieder uur met 5 c.M. Nog beangstigender is de toestand in het Moe zeldal. De Moezel is bij Trier 'in de afge- loopen 24 uur van 1.93 m. tot 4 m. gestegen, dus met niet minder dan 2.07 m. De Wupper is reeds op tal van plaatsen buiten zijn oevers getreden. Ook in Zuid- Duitschland ziet de toestand er ernstig uit. De Neckax stijgt onrustbarend, ter wijl voorts uit het Schwarzwald een sprongsgewijze stijging van de1 rivieren en beken als gevolg van den hevigen dooi wordt gemeld. Goes. Door den Penningmeester van het Oranje-Comité alhier is tot heden ontvangen voor het Nationaal Hulde blijk ter gelegenheid van het zilveren hu welijksfeest van H. M. de Koningin en Z. K.H. den Prins der Nederlanden een bedrag van f 439.45, welk bedrag aan den Provincialen Penningmeester is overge maakt. Jammer, dat nog niet alle buurten zijn afgewerkt Moge zulks nog vóór het einde des jaars geschieden. Het adres van den penningmeester is: P. Oosterbaan, Lange Vorststraat. Benoemd tot redacteur van „De Lo comotief" te Semarang (N. 0. I.) dhr R. J. Brandenhurg, redacteur-verslag gever der „Goesche Courant". Wilhelminadorp. In aansluiting aan ons bericht van gisteren (het in brand staan van twee klampen tarwe) op de hofstede „Mosselbank" van den heer B. van Liere kunnen wij melden, dat uitbreiding, dank zij krachtigen blusschingsarbeid, voorko men is. Het gevaar was echter groot, want de brandende klampen stonden mid den tusschen 50 andere. Zonder dat de andere in brand geraakten moesten dus de brandende hoopen omver gehaald worden. Er werd water gegeven met de spuiten van den Wilhelminapolder en van de prachtig-werkend© motorspuit van Wol- faartsdijk, die ontboden was, nadat de Goesche motorspuit weigerde. (Eerst duur de het heel lang, voor deze laatste kon werken en juist, toen water gegeven kon worden, geraakte ze defect!) Om 12 uur vannacht was het blus- schingswerk afgeloopen, waarbij de bur gemeester en de brandmeester van Wol- faartsdijk de leiding hadden. Ook de Di rectie van den Wilhelminapolder was te genwoordig. Verzekering dekt de schade. jr^ Nu die •lijm f it losgekomen voel ik t mij vanochtend toch heel I wat beter. Ik had niet ge- dacht, dat die Abdijsiroop zoo gauw zou helpen. i* een krachtig werkend kruidenmiddel bij bron- chilis. influenza, kink- (Sfe hoest en verkoudheid. Sag Hét bevat geen ver- ffij doovende bestanddeelen. Mi Per ftesch van 230 gram (in dwF koker) 11.50550 gram f 2.75 's-Gravenpolder. Gistermorgen kwam de gemeenteraad in openbare zitting bijeen. Afwezig met kennisgeving Weth- Vermue en dhr de Koster en zonder kennisgeving dhr Kousemaker. Ingekomen stukken: dat bij kasopname bij den gemeenteontvanger, op 16 December in kas was en moest zijn f4029.26V2. De begrooting 1926 van hel Burgerlijk Armbestuur was wederom in gezonden en voldoende verschillende pos ten toegelicht, waarop zij werd goedge keurd op ontvangst en uitgaaf tot een bedrag yan f 14138.44! met een post on voorzien van f2441.12. Thans kwam een voorstel tot intrekking van de motorveror dening- Dhr Joziasse vindt dit gek. In April is zij pas vastgesteld en .nu weei intrekken? Hij dringt bij B- en W. aan om in het vervolg beter het concept na te gaan. Weth. Schouten zegtWij zijn eigen- tijk overbluft door de groote mannen, die haar hadden opgesteld en wij dachten hel zal wel goed zijn- Daarna wordt zij mei met alg- st. ingetrokken. Een wijziging gemeentebegrooting heeft plaats tot een bedrag .groot f 1311.20. Thans kwam aan de orde jaarwedde wegwerker- De voor zitter licht een en ander toe- Zijn wedde zal gebracht worden van f450 op f350 omdat er minder werk aan de wegen is wijl zij nu in prima toestand zijn. Weth Schouten zegt: dan gaat het niet meet per dag, maar per jaar- Hij is er zelf mee tetevreden- Dhr Joziasse komt er tegen op dat het daggeld zou zijn, zie maar naar de instructie, het is altijd een jaarwedde geweest, als de wegen in orde zijn heeft niemand er mee te maken. Wethouder Schouten blijft bij zijn meening. Dhr Ver hulst zegt, dat hij meent dat de wegwerker dit goedvindt en voorstelt onder pressia van B- en W. Altijd was het de wegwerker die het ontgelden moest, en daarom ver trouwt hij het niet en nu spreken ze allen wel over een prima weg, doch hij vindt dit heelemaal niet, hij zag liever het oude loon gehandhaafd en dan een flints rijwielpad er naast, want alles wordt op geofferd voor de auto's en voertuigew en het paadje kan men niet op. Daarop, wordt het aangenomen. Vóór weth. Schou ten, Joziasse en Lokerse, tegen VerhulsU Bij de rondvraag vraagt Joziasse naar de vergoeding voor bijzonder onderwijs- Dhr Verhulst vraagt, waarom de medaille, ra* de zomer aan de burgerwacht uitgeloofd! nog niet is gegeven. Tevens wijst hij op, een paaltje, dat gevaartijk staat en ee* vangput, die niet in orde is- Daarna sluit, ting. i i J Westfcapellff. Aan dhr Wm. Roelse te Westkapelle, den laagsten inschrijver, is de bouw van een kerk voor de Geref. Gem. te Westkapelle gegund. Het werk wordt uitgevoerd onder opzicht van dhr P. de Voogd te Domburg. Serooskerke. (W.) Op het Jaarfeest van de Chr. Zang vereen. „Soli Deo Gloria" alhier werd voor de nagelaten betrekkin gen van de slachtoffers van den loods- kotter te Terschelling f8.75 gecollecteerd. (Belangeloos.) 1 Ritthem, Woensdagmiddag kwam de ge meenteraad in voltallige vergadering bij een. De voorzitter doet mededeeling van de sedert de vorige vergadering ingeko men stukken, welke voor kennisgeving worden aangenomen. Op voorstel van B. en W. wordt met alg. stemmen besloten aan het comité voor Chr. Wijkverpleging te Oost- en West-Souburg een subsidie toe te bennen van f 120. B. en W. stellen' voor dit te doen ingaan Op 1 Januari '26- De heer P. J. de Pagter stelt voor de., subsidie te doen ingaan op 1 October 1925 j.l. welk voorstel met 5 st. voon en 2 (tegen (de beide wethouders) wordt aangenomen. De voorzitter brengt thans aan de orde het voorstel van Burg. en' Weth- om de onderwijzers woning aan het schoolbestuur te verkoopeiï. Na breed voerige bespreking wordt met a. s. be sloten dit punt aan te houden tot del volgende vergadering. Er zal nader met het Bestuur der Vereeniging voor Chr. Lager onderwijs onderhandeld worden. Op voorstel van den heer H. M. van de Putte wordt met a. s. besloten de schoolgeld- heffing te herzien. Bij de rondvraag ves tigt dhr De Pagter de aandacht op dei bermen van den dorpsweg, welke zoo danig liggen, dat geen voldoende water afvoer kan plaats hebben. Dhr Wisse wjjsfc op het zaaihoekpad, dat ïn onvoldoende mate wordt onderhouden- De voorzitter zal op beide gevallen zijn aandacht vesti gen. Aangezien het de laatste vergadering is in dit jaar, brengt de voorzitter dank aan alle leden voor de goede samenwer king in het belang der gemeente en hoopt weer op aller medewerking in het aan staande jaar. Ned. Herv. Kerk. Tweetal te Helder, S. R. Hermanides te Valkenburg §n dr W. H. Weeda te Oosterland. Beroepen te Leksmond, A. Meijers te 'sGrevelduin Capelle. Geref. Kerken. Beroepen te Zwartsluis, H. Steen te Zoutkamp. 's-Gravenpolder. Tot notabel bij de Ned. Herv. Gem. is benoemd dhr M. Antho- nisse, in de plaats van A. Geelhoed, die tol president-kerkvoogd is benoemd.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1925 | | pagina 1