56
Vrijdag 4 December
40e Jaargang
te.os
FEU 18, LETO DB.
in 'stevens branding.
Saitenland.
KENT U
HENSEL'S TONICUM?
C. TH. VaORIOEVE Ca. DEBHaag.
Bmnenlanl
Brufckers-Exploitanien:
gOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorstslraat 6870, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekeni 36009.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHÜIJ, L. Burg. Tel. no. 259
De Anti-rev. partij zichzelf.
Die heer H. Diemer, directeur van Li-
bertas heeft bij de N.V. drukkerij van
dien naam te Rotterdam een vlugschrift
ter perse gelegd, Waarin hij' in verband
met de crisis eenige opmerkingen maakt
over den politieken toestand en het aan
deel onzer partij daarin, terwijl hij er een
goed gedocumenteerd advies aan toe
voegt, hoe de A.R. partij' in vervolg,
tegenover de revolutiepartijen, maar ook
tegen en naast de dissentieerende broe
deren zich zal hebben te gedragen.
Wij vestigen op dit belangrijke vlug
schrift bereids de aandacht, en bevelen
de lezing aan alle antirevolutionairen
en in de eerste plaats aan de leden onzer
Kiesvereenigingen en Propagandaclubs
met warmte aan.
Wij hopen morgen op deze brochure
.terug te komen. Zijl peilt in menig opzicht
de wond, waaruit onze partij! bloedt.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKCAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummers
Prijs der Advertentiën:
regels f1.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
De andere gedaante.
De soc.-democraten hebben enkele da
gen niets geen kwaad van de Roomschen
gezegd, en de leiders waren één welwil
lendheid. „Het Volk" liet zich aangenaam
lezen; on de Krabbelaar zweeg.
Doch nauwelijks zien ze nu de kans ver
keken, of 't gaat weer tegen de Room
schen, in den persoon van dr Nolens, van
dik hout zaagt men planken.
„Hij", zoo heet het, „liet een kabinets
formatie mislukken, waartoe hij zelf de
Koningin geadviseerd had"; hij wil „nog
■eens zoo'n spelletje opzetten met dr de
Visser"; hij heeft Colijn als kabinetsfor
mateur laten voorgaan, toen de katholie
ken „alle reden hadden om aan te nemen
dat hij wel gauw op een kli'p zou loopen".
Hij stuurt aan op „weer een katholiek ka
binetsformateur".
De oude gedaante hernomen, zou men
.zoo zeggen.
Die haar trouwens beter staat.
Dierenbescherming.
Het Jack „London"-Verbond protesteer
de dezer dagen bij' het Bestuur der Haag-
sche Veïeeniging voor Volksfeesten tegen
giuWelijko volksspelen op 2 en 31 Au
gustus in de beschaafde residentie ver
toond.
Op 2 Augustus moeten namelijk „tw'eo
gedresseerde hondjes in mandjes gesloten
en daarna met groote vaart rondgeslin
gerd zijn, en na afloop van dit schoon
vertoon doodsbang en heelemaal suf te
voorschijln gekomen zijn."
En op 31 Augustus werd „een nog ru
were voorstelling gegeven, die zeer sterk
dierenplagerijl suggereerde, en feitelijk ook
uitbeeldde. Een gedeelte van het podium
Was afgezet geworden en een hit binnen
deze omheining gebracht, een cloWn
moest nu den hit pakken. D'eze echter
sloeg als een razende in het rond en
het Was een wonder, dat de clown niet
.geraakt werd. Dit verheffende tooneel
duurde geruimen tijd, later ook met een
tweeden hit. Het dier moest wel grooten
-angst gevoelen voor den clown; het had
zich anders niet zoo hevig verdedigd.
Maar daarom w'as het juist te doen, dal
Was amusement, daarop was het dier af
gericht."
Hoe die angst verkregen was? Ach!
zoo gaat de schrijver voort dat zou
den wij liever niet weten, als het niet
heter ware wèl daarnaar te vragen. Dil
verruwende tooneel kwam eindelijk tot
•42.) -o-
Zoo ging de tijd voort, tot er nog
slechts drie of vier dagen vóór het hu
welijk (moesten verloopen. „Men" zeide
-dat het de luisterrijkste trouwpartij zou
zijin, die sedert jaren in Deeping té zien
was geweest. Douglas, in zij'n hoedanig-
■hcid van verslaggever van „de Opmerker
van Deeping" moest tegenwoordig zijin, en
een beschrijving van de plechtigheid'
geven voor de weekeditie van zijln blad.
Het vooruitzicht lachte hem nu juist niet
tegen. Het zou hem als het luiden van
een doodsklok in de ooren klinken, het
meisje, dat hij met zijn gansche ziel lief- j
had, trouw te hooren beloven aan den
man, dien hij verachtte.
Er was echter niets aan te doen; z'n
chef had hem voor die taak aangewe
zen, en hij kon geen tegenwerpingen
maken. Hij was zelfs in een stemming
om roem te dragen op zijn lijden. Hij
zcu de tragedie haar hoogtepunt zien
bereiken, hoewel zijin hart er onder zou
dreigen te bezwijken, en hij zou 'n volle
dige gloeiende beschrijving der gebeur
tenis opstellen, al zou hij haar schrijven
-met zijn bloed.
En toch, vreemd genoeg, toen de dag
aanbrak, was hij niet tegenwoordig om
een slot, en hot geplaagde dier tot rust,
doordat de baas zich vertoonde, voor
wien het dier géén angst bleek te hebben.
(Vermoedelijk de éénige, die het nooit
had gepijnigd!).
„De Nederlander" is het eenige Haag-
sche blad, voorzoover wij weten, dat mede
tegen deze schandelijkheden, die men
zelfs een barbaar, laat staan aan be
schaafde menschen kwalijk nemen zou,
heelt geprotesteerd.
Wij stonden niet minder versteld toen
wij dezer dagen lazen, dat ergens in
ons land een klopjacht gehouden is op
„Wild", en dat bij die gelegenheid onder
meer 156 herten werden opgejaagd en
geschoten. Het w'as een georganiseerde
jachtpartij, waaraan zelfs vorstelijke per
sonen deelnamen.
Tegen dergelijke uitwassen der heden-
daagsche beschaving mocht ook van
Christelijke zijde wel eens worden opge
komen.
Dy rechtvaardige ontfermt zich zelfs
over zijn vee.
ding, die do R.K. Kamerclub reeds sinds I
jaren als de hare had vastgesteld, voor
het geval, dat het gezantschap bij den
Paus mocht duikelen.
Aan boos worden en aan overijling be
hoeft zoo dus allerminst gedacht te wor
den; de verklaring van den heer No-lens
bevatte allereerst een waarschuwing aan
„een bevriende mogendheid" (de Christe-
lijk-Historischen), dat ze goed moesten
overwegen, Wat ze deden.
„Naar hun geweten" hebben de Chris-
telijk-Historischen dan toch gemeend de
kwestie van het 'gezantschap te moeten
maken tot het punt van uiteengaan. Ze
werden door de verklaring van den heer
Nolens niet overvallen, want er was^in
dezen gedachtengang, alle tijd geweest,
om rustig de gevolgen te overwegen en
dus ook de vraag te stellen: wat dan?"
Daar ook wij op kondschap uit ge
weest zijn bij meer dan één Kamerlid,
kunnen wij niet anders zeggen dan dat
onze indruk dezelfde is als die van den
Briefschrijver. I I
Geweten.
De Haagsche Briefschrijver in „De
Standaard" meldt aan zijn blad:
„Wij hebben in de dagen tusschen 11
November en nu eens hier en daar ge
tracht wat op te vangen, dat eenige be
trouwbare aanwijzingen zou geven, om
trent een en ander, dat in het verleden
nog niet opgehelderd is. En dan hebben
wij de overtuiging gekregen, dat de Chr.-
Ilistorischen ook lang voor 10 November,
toen de heer Snoeck Henkemans zijn ver
klaring aflegde, heel zeker wisten, dat
als de post voor het gezantschap bij den
Paus verworpen werd, de Roomsche Mi
nisters in ieder geval zouden aftreden.
Als de slotsom onzer informaties dur
ven We zoo goed als stellig wel zeggen,
dat de kwestie van het gezantschap bij
den Paus feitelijk ook reeds onder het
Kabinet-Ruys de Beerenbrouck het leven
der Coalitie telkens heeft bedreigd. Het
moet zooiets geweest zijn van het zwaard
van Damocles, dat reeds jaren dreigde en
nu trof, dank zij de hulp van do „vrien
delijke hand" van mr Marchant, die het
nu blijkbaar welletjes vond.
Wij gelooven niet geheel zonder grond
te vermoeden, dat ook reeds onder het
Kabinet-Ruys de Roomsch-Kafholieke Mi
nisters zich verhonden hadden, om heen
te .gaan, als het gezantschap bij den Paus
zou worden verworpen. Ieder jaar weer
aan dreigde het, maar als onze veronder
stelling juist is, dan zou er dus voor
do Linkerzijde reeds veel vroeger gelegen-
„hoid zijn geweest, o-m de Coalitie uit
elkander te slaan.
De Christelijk-Historische politici kun
nen natuurlijk van deze dingen, als ze
werkelijk zoo zijn, niet onkundig geweest
zijn. Men heeft gezegd, dat de heer No-
lens in den nacht van Kersten boos was
en door die boosheid zich had laten ver
leiden, o-m iets overijld te verklaren. Maar
jui st, in het licht van onze informaties
wordt het duidelijk, waarom hij thans
sp-ak dadelijk na den heer Kersten, voor
nog anderen het woord gevoerd hadden.
D'e heer No-lens behoort niet tot die Ka
merleden, die gaarne het eerst spreken.
Maar nu, al weer in het licht van de
mededeelingen, die wij opvingen, nu zou
hij dus alleen dit gedaan hebben, dat
hij dadelijk bij den inzet van het debat,
duidelijk weergaf in het publiek, de hou-
de plechtigheid te zien of haar te be
schrijven. Twee dagen van te voren ver
dween hij plotseling en op onverklaarbare
wijze uit Deeping. Niemand wist, waar
heen hij was gegaan of waarom hij. niet
terugkwam. Zijn huisjuffrouw zeide, dat
het ongeveer tien uur in den avond
Was, toen hij het nuis verliet, dat hij zijn
hoed opgezet en zijln overjas aangetrokken
had, zonder een woord tot iemand te zeg
gen. Maar niet vóór den volgenden mor
gen was zij tot de ontdekking gekomen,
dat hij' niet teruggekeerd was.. Zij zond
dadelijk een boodschap naar het kantoor
van „D'e Opmerker", maar hij Was daar
niet geWeest, en sedert had men niets van
hem gehoord. Dat hij plan had gehad
terug te komen Was duidelijk genoeg,
want hiji liad niets medegenomen, noch
geld, noch kleeren. Hij was uitgegaan,
juist alsof hij naar het kantoor ging,
en w'as toen verdwenen. Niemand had
hem gezien. Indien de aarde zich geopend]
en hem opgenomen had, zou hij niet meer
volkomen verdwenen hebben kunnen zijn.
HOOFDSTUK XVII.
Een ontdekking.
Er was diefstal met inbraak ge
pleegd in een achterstraatje van Tux-
bury, en Douglas Was er heen gegaan,
om zich op de hoogte te stellen van
alle bijzonderheden van het geval. Hij
was vast 'besloten dat, zoo mogelijk, „De
Democratisch.
Met instemming ontleenen wij aan „De
Standaard"
Het woord „democratisch" is niet van
de lucht.
Er moet nu een democratische regee
ring komen. En daarin zullen dan Mar
chant en Albarda den toon aangeven- Is
het vandaag niet, dan morgen.
Het bewind, dat zoolang onder den in
vloed van rechtsche staatslieden stond, en
met name van het bewind-Co-lijn, was
anti-democratisch, conservatief, volksvij
andig, enz.
Wij laten ons dit zoo maar niet aan
leunen-
Te meer niet, omdat het met de feiten
in ïlagranten strijd is.
Onder rechtsche Ministerie's zijn maat
regelen in het belang des volks genomen,
waaraan men in de meeste ons omringen-
landen nog op verre na niet toe is-
Als straks Marchant en de zijnen in de
Regeering komen, dan komen ze in een
gespreid bed. Ten aanzien van de sociale
wetgeving zullen zij niet stuiten op „ach
terstand".
Maar het al of niet nemen van sociale
maatregelen houdt met het zijn van demo
cratisch slechts verwijderd verband. Een
despoot kan zeer wel sociale maatregelen
nemen. De geschiedenis heeft dat over
vloedig bewezen.
Waar het bij een gezonde interpretatie
van het woord democratie op aankomt,
li^het al of niet bestaan van een gezonden
volksinvloed.
En die is er onder rechtsch bewind
altijd geweest- Ook onder Colijn, ja zelfs
onder hem in sterke mate. De diep in
grijpende beslissingen tot verbetering on
zer staatsfinanciën, heeft, hij en hebben
zijn collega's getroffen met medewerking
der Staten-Generaal-
En de rechterzijde, die hem trouw ge
steund had behaalde op 1 Juli 1925 de
meerderheid in ons land-
Hier te lande is op democratische wijze
kunnen geschieden, wat men in Frankrijk
tevergeefs poogt te bereiken, en wat in
België tot stand zal komen onderpres
sie van buitenlandsche ban
kiers-
Het is een eere geweest voor ons volk
dat het, zonder inmenging van buiten,
Opmerker van Deeping" bij geen enkel
blad zou achterstaan, w'at betrof de uit
voerigheid en juistheid van al de omstan
digheden, w'aaronder de diefstal had
plaats gehad. Opdat geen enkel belangrijk
feit .hem zou ontgaan, had hij niet alleen
den ouden man bezocht, in Wiens huis
was ingebroken, maar ook veel menschen
geïnterviewd die in de onmiddellijke na
bijheid Woonden.
En terwijl hij luisterde naar de ver
halen van een knorrige, oude vrouw,
die vlak over het bewuste huis "woon
de, schrikte hij bij het Vernemen van
een hem bekende stem. De deur stönd
op een kier, zoodat het geluid der stem
zeer duidelijk in He nauWe gang ge
hoord werd.
Hij liet zijn opschrijfboek-bijna vallen,
zoo groot Was zijn verbazing, en de
oude vrouw sprak voor ooren die niet
naar haar luisterden.
„Ik ken die stem", peinsde hij. „Er
kunnen geen tWee menschen op de wereld
zijn met een dergelijke stem."
Een vrouwenstem verhief zich thans,
zacht en smeekend. „Je moet, John. Ik
kan het waarlijk niet langer dragen, en
je hebt mij zoo dikwijls beloofd en
die telkens uitgestelde hoop maakt mij
ziek."
„Wees niet kinderachtig, Mary", was
het antw'oord. „Waarom kun je mijl niet
vertrouwen? Als ilc deed, wat jij vraagt,
zijn financiën heeft kunnen gezond maken
in gemeen overleg tusschen Regeering
en Staten-Generaal-
Komen straks Marchant eti de zijnen,
dan kunnen ze ook in dit opzicht profi-
teeren van wal hun voorgangers, ge
steund en gesterkt door de rechtsche kie
zers, hebben tot stand gebracht-
De ware democratie wordt daar gevon
den, waar het volk van diepere beginselen
uitgaat, en niet het belang, maar het
beginsel den doorslag geeft.
Wij vreezen maar al te zeer, dat ook
de democratie op 11 November een duw
gekregen heeft, die nog lang pijn veroor
zaken zal.
Hei Lagerhuis houdt een nacht
vergadering.
Na een hardnekkingen strijd over de
voorstellen tot bescherming van bepaalde
takken van industrie, is het Engelsche La
gerhuis eergisteravond met het debat nog
weinig opgeschoten.
Op een gegeven oogenblik bracht een
lid van de arbeiderspartij, het Lagerhuis
in verbazing door de aandacht te vesti
gen op de tegenwoordigheid van „vreem
delingen". Volgens het reglement werden
daarop allen, die geen lid van het huis
waren, met inbegrip van de pers, uitge-
noodigd zich terug te trekken. De beraad
slaging werd vervolgens met gesloten deu
ren voortgezet. Gisterochtend om kwart
over zevenen werd de vergadering ver
daagd zonder dat de verslaggevers op
nieuw toegelaten waren. Het was op dat
oogenblik niet bekend, welke voortgang
gemaakt was, maar wel was er reden om
aan te nemen, dat over het besluit tot be
scherming van de messenindustrie na een
lange reeks van stemmingen de artikels-
gewijze behandeling ten einde gebracht
was.
Damascus weer bedreigd?
De correspondent van de „Daily Ex
press" te Damascus seint, dat de Britsche
vice-consul gewaarschuwd heeft voor de
mogelijkheid van een nieuw bombarde
ment. De buitenlandsche consuls zouden
hun landgenooten in veiligheid brengen.
Damascus maakt geheel den indruk van
een belegerde stad. Voortdurend hebben
ernstige ongeregeldheden plaats, waarbij
vaak dooden vallen, 's Nachts wordt her
haaldelijk verwoed gevochten met revo-
lutionnairen, die de stad binnendringen en
steeds driester optreden.
Heftige tooneelen in de Ifaliaansche
Kamer.
In de Italiaansche kamer is het weder
om tot heftige tooneelen gekomen. Het
kwam bij de bespreking van het verleenen
van petroleum-concessies aan buitenlan
ders tot een incident tusschen een fas-
cistischen afgevaardigde en een commu
nist, die voor idioot werd uitgescholden.
De communist schold daarop terug, waar
op de fascistische afgevaardigde hem te
lijf wilde. Hij werd evenwel tegengehou
den door andere fascistische afgevaardig
den, waardoor een algemeen tumult ont
stond. Er werd geroepen „Gooi hem er
uit".
Een aantal fascistische afgevaardigden
keerden zich toen tegen den afgevaardigde
Saita, een lid van de democratische partij,
die zich tusschen de communisten be
vond. Er werd geroepen: „Weg met dat
zou ik Mies bederven. Heb nog een Wei
nig langer geduld."
„Maar ik haat geheimzinnigheid", was
het onmiddellijk daarop volgende ant
woord.
Op dit oogenblik échter bemerkte de!
oude vrouw, dat Douglas scheen te luiste
ren, en zich naar de deur begevende*
trok zij die meteen harden ruk dicht.
Deze daad scheen de nieuwsgierigheid:
op te wekken van den man binnen, want
hij kwam naar de deur toe en opende
die wijd en keek in de gang, en zoo
doende zag bijl Douglas recht in het
gelaat.
Een oogenblik Werd hij' doodsbleek en
Was klaarblijkelijk te verbaasd om te
spreken. Douglas monsterde zijn gelaat
zorgvuldig. Het was de eerste maal, dat
hij volkomen zeker van zijn man w'as.
De stem kende hij, en zou hij wel nooit
vergeten; maar hij was tot op dit oogen
blik nooit zeker, dat hij zich van aan
gezicht tot aangezicht tegenover den eige
naar dier stem bevond.
De oude vrouw' verbrak de stilte door
te zeggen: „Dit is een mijnheer van de
krant, en ik geef hem een beschrijving van
den diefstal."
„Waarlijk!" Het woord werd bijna
fluisterend gesproken en de deur Werd)
dichtgeslagen en aan de binnenzijde op
slot gedraaid.
„Wie is die man?" vroeg Douglas met
De van ouds geroemde, frisch smakende
STAALLIMONADE.
Vele homoeopathische artsen
schrijven het geregeld voor.
Er zijn weinig staalpreparaten, zoo
aangenaam te nemen als dit.
Prijzen f0.60, f0 90, f I 60 en f3.00.
Voor Zuid-Beveland bij
W. F. DEN HERDER, Groote Kade 44,
GOES.
Nijlpaard". Saita werd daarop de kamer
uitgewerkt.
In de corridors kwam het daarna nog
tot een botsing tusschen den communis-
tischen afgevaardigde en de fascisten.
Korte Berlchtett.
Het vroegere vorstendom Schaum-
burg-Lippe, thans vrijstaat, zal na over
leg met Pruisen bij dien bondsstaat wor
den ingelijfd en als Schaumburg-Lippe
een afzonderlijk kanton vormen van de
provincie Hannover.
De Belgische bezettingstroepen ma
ken zich te Grefeld, Moers, Neuss en Mün-
chen-Gladbach gereed om dit gedeelte van
het Rijnland te ontruimen. De aftrekkende
Belgische troepenmacht is 5000 man
sterk.
Luther en Stresemann worden heden
te Berlijn terugverwacht. Het ontslag der
regeering zal vermoedelijk Zaterdag wor
den ingediend.
Tengevolge van een ketelontploffing
is er te Council Bluffs in den staat Jowa
een brand ontstaan, die in de zakenwijk
voor meer dan een miljoen dollar schade
heeft aangericht.
In antwoord op een vraag in het
Engelsche Lageerhuis is van regeerings-
zijde meegedeeld, dat Engeland, als zijn
schuld aan Amerika op dezelfde wijze ge
regeld was als de Italiaansche, dit jaar
slechts ongeveer 11 miljoen dollars zou
hebben moeten betalen, in plaats van meer
dan 160 miljoen zooals nu het geval is.
Het Berlijnsche gemeentebestuur zal
een groot aantal werken van algemeen
belang door werkloozen doen uitvoeren.
Dit zal aan de stad ongeveer 20 miljoen
kosten. Aangezien het tekort op de ge
meentelijke begrooting reeds 11 miljoen
bedraagt, is het niet overduidelijk, waar
de noodige middelen ter verwezenlijking
van dit plan vandaan zullen moeten ko
men.
Naar uit Pretoria wordt gemeld, zijn
bij een vliegongeluk een Zuid-Afrikaansch
militair vlieger en een passagier om het
leven gekomen.
De Noord-Veluwe droogt uit.
Uit een artikel in het Tijdschrift der
Ned. Heide Maatschappij blijkt, dat de
Noord-Veluwe bezig is in woestijn te ver
anderen:
„Den lagen waterstand op de Noord-
Veluwe een verschijnsel misschien ook
voorgewende onverschilligheid.
„Hij is een huurder van me", antwoord
de ze kortaf.
„Al lang bij je geweest?"
„Dat hangt er van af, wat je lang
ïioemt. "Maar Wat heeft dat meü den
diefstal te maken?"
„O niets. Ik was een beetje nieuws
gierig, dat is alles. Ik verbeeldde me,
dat ik hem vroeger Wel eens ontmoet
had, maar ik vergis me zeker." i
„O, dat hoeft niet. Hij is handelsrei
ziger, en altijld bij den wég."
„Hoe heet hij?" 1
„Hunter. John Hunter. Hij reist voor
Martin en Scott te Manchester."
„O zoo. Is het zijn vrouw, waarmee hij
praat in die kamer?"
„Natuurlijk. Met wie zou hij anders
praten?"
„Nu, het kon zijn moeder zijn of zij'n
zuster. Is hijl al lang getrouwd?"
„Lieve mensch, hoe zou dat We
ten? ffc dacht dat u alles van den in
braak Woudt weten."
„Dat Wou ik ook; maar ik geloof
dat je me alles verteld hebt, wat je
er van w'eet."
„Ja, dat geloof ik ook. Ik zal dus zoo
vrij zijn u te groeten." en de oude
vrouw opende de voordeur, zoodat Dou
glas niets anders overbleef San te ver
trekken.
(Wordt vervolgd-)!
