m, Goes
mheii
>7, Goes.
MARKT.
40
Maandag 16 November
46e Jaargang
ROC
an Auto's.
elmagazp
FRERES
Buitenland.
Biimenlaoi.
csiuBBaB*
voordeelen
Uw belang.
van de
erking,
Maskarawijn
:URG.
necht
14-17 ijaar.
loudster
FEUILI ETOi^
A
A
«■■I
spanning
ezigheid.
or en een
strument
7 Sk
-ip
pot f 1.60
- 1.70
- 2.40
- 0.62
enwijn - 0.62
Witte
er flesch met
goedkoopere
ion voorhanden
avonds
ze geïmporteerde
ansche kolonie,
ikte tafelwijn.
chts fl.
ijde Importeurs
OB:
tende Linnen-
VE.Vlissingsche
DIN
Rosmolen en
Ibouwwerk-
ER, Schroeweg,
OR:
■wagen,
st-Souburg,
Abeele.
5UTLER, Auto-
:ichting, Bieze-
loop- en kan-
November a. s.
au van dit blad
irsknecht
r. MARCUSSE,
k (bij Terneuzen)
iwnaar met twee
nden stand.
1US, Steenhove,
digd
sstbode,
STOLS, Schore
ifl
Drukkers-Exploitanten:
0OSTERBAAN LE CQiNTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 6870, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36003.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
De heer Lohman in 1920.
In antwoord op een opmerking van
„Friesch Dagblad", dat de heer Lohman
in 1920 voorgesteld heeft den post voor
een gezant bij den Paus te schrappen,
zij onzerzijds opgemerkt, dat dit niet door
ons ontkend is, dewijl het niet in geding
was. Wij beriepen ons 'op den heer L.
die in meer dan één geval een post op een
begrooting en de begrooting zelf verde
digde met het motief, dat de regeering het
geld noodig had-
Overigens is het juist, dat de heer
Lohman in 1920 schrapping heeft voor
gesteld, teneinde te voorkomen dat deze
tójdeljjke post, die hij in 1915 krachtig
heeft verdedigd, een vaste zou worden-
De heer Lohman schreef, naar wjj
in „Het Prot- Zuiden" lezen, na de ver
werping van zijn amendement „te betwijfe
len of van Nederland nog kan gesproken
worden als van een Protestantschen
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummersf0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 36 af.
Bij abonnement belangrijke korting.
Een twijfel, waarmede wij niet instem
men-
In „De Standaard" van 2 Nov- 1920
heeft 'dr Kuyper het standpunt zoowel
vait Groen als het zijne, en van de gan-
sche A.-R. partij tegenover de Missie bij
den Paus duidelijk uiteengezet-
Hij kwam tegen de Roomsche beschou
wing krachtig op, en zegde alleen steun
•aan het re gee r in g s v o o r s be 1 toe, wanneer
„de Regeering (kon) aantoonen dat het
in het belang (was) van Nederland, dat
er in het diplomatiek centrum van het
Yaticaa*, wegens de internationale po
sitie, die de Paus nu eenmaal inneemt»
ook een gezant van onzentwege wordt
gezonden", en op diengrond alleen-
Op dit standpunt staat de A- R. partij
nog-
Zoadat, wanneer ooit ofte immer de
A.-R. partij overtuigd werd, dat dit mo
tief vóör handhaving van dezen post ver
vallen was, zij even vrij zou zijn om
dien post ié verwerpen-
Nu de regeering blijkbaar op het stand
punt stond van haar beide voorgangsters
het kabinet Cort (Loudon) en het ka
binet Ruys (van Kamebeek) dat deze
belangrijke luisterpost niet kan gemist
worden, was er voor de A- R. partij geen
enkele reden om dezen post af te stem
men-
Vooral niet, nu zij (en ieder ander, zou
men zoo zeggen, reeds met een half oog)
zag aankomen, dat hier gevaar dreigde
voor het kabinet-Colijn, in de naaste toe
komst voor het oeconomisch, en in iets
verdere toekomst ook voor de grondsla
gen van ons Christelijke volksleven.
Dit alles heeft met „Protestanlsch volks
karakter" en dergelijke niets te maken.
Zoolang wij dan ook het verschil tus
schen een tijdelijke en een vaste missie
gesteld wij waren voor de laatste
niet vermogen in te zien, houden wij
ons aan Dr Kuyper (Standaard) van 2
1920; en aan den heer Lohman (Neder
lander) van 4 Siept- 1915.
„Als Nederland met het bekende doel
een gezant zendt naar den Paus. dan er
kent het daardoor de hooge positie die
de andere Mogendheden hem toekennen;
■zoover staat de tijdelijke missie gelijk
met een blijvend gezantschap
Wel zou, indien ook thans de
Paus toont iets goeds te kunuen verrich
ten, zijn gezag in de oogen der wereld
zeer toenemen. Maar mogen wij ons daar
over ergeren? Indien de Pausen en de
hem ondergeordende geestelijkheid zich
steeds tot gezagsuitoefening bepaald en
van machtsbetoon afgezien hadden, zou
er nooit een Reformatie plaats hebben
gehad die leiden moest tot godsdienstoor
logen1, en men vraagt zich wel eens af,
In leu@ns bm&dlni,
28.) o-
„Maar wal kan ik er aan doen?" vroeg
de Jood.
„Ge moet onmiddellijk tnet mij naar
Dr Upton gaan, en hem onder eede ver
klaren, da ge mij vóór vandaag nooit
had gezi' en 'dat ik u geen cent schul
dig ben."
„Onmogelijk J" En Mozes hief zijn dik
ke handen in vrome afschuw op. „U
weet biet wat u vraagt. Ik leugens ver
tellen. Ik!"
„Het zal u ongetwijfeld vreeselijk hin
deren een onwaarheid te zeggen," zeide
David met bijtend sarcasme. „Het is jam
mer, dat uw geweten zoo buitengewoon
teeder is, maar in dit geval is er niets
aan te doen."
„En ontkennen, dat u miji iets schuldig
zijt?"
„Niet op papier man; alleen in woorden
en gij weet, wat die Waard zijn!"
„Het kan niet gebeuren", zeide Mo
zes met een zucht.
„Dan kunt ge naar uw geld fluiten
of het zulk een groot nadeel voor de Clir-
Kerken zou zijn, indien er één Herder was
met genoegzaam gezag bekleed om alle
kudden bijeen te houden?"
Moord.
Het is een jammerlijk verschijnsel wan
neer zijl, die irJIe Tweede Kamler der,
Staten-Generaal worden geroepen de be
langen des lands te behartigen, 'zich'
op kleine dingen vastzetten en de groote
lijnen uit het oog verliezen.
Zoo althans moet wel beoordeeld wor
den het betreurenswaardig voorval van
j.l. Woensdag.
Terwijl in de meeste der ons omrin
gende landen de financiën in deplorabelen
toestand verkeeren, hadden wijl het voor
recht dat door de regeering onder de
krachtige leiding van Minister Colijii met
vasten voet de weg naar het financieel
herstel werd betreden.
Terwijl in het eene land na. het andere
de Kabinetten elkaar na zoo kort moge
lijken tijd opvolgen en de zoozeer be
geerde rust in het staatsbel. id maar niet
kan worden bereikt, zou men mogen ver
wachten, dat men hier uit deze pijn
lijke voorbeelden leering trok.
Geëischt mocht, dat alles werd ver
meden, waardoor het Kabinet in zijlne
moeilijke, maar heilzame taak werd ver
hinderd.
Maar, niets van dit alles!
Op grond van de meest uiteenloopendo
motieven gordt men zich aan om de po
sitie te ondermijnen van een Kabinet,
dat als om strijd wegens de verdiensten,
en persoonlijke bekwaamheden van elk
harer leden werd geroemd. i
Droevig gedraagt zich de meerder
heid van Neêrlands afgevaardigden jegens
Raadslieden der Kroon, die zich in zware
tijden gaven voor volk en vaderland.
Zulks geschiedt in het jaar, waarin met
dankbaarheid de verdiensten der de Wit
ten werden herdacht.
Aan de behandeling, die dezen mannen
van verdienste ten deel viel, herinnert
de jongste politieke schanddaad wel tref
fend,
Een ze die meester.
Wel zeer moeilijk is het uit te maken
aan wien de palm der eere toekomt onder
hen, die de politieke crisis van' heden ver
oorzaakten
Toch zal gereedelijk worden toege
stemd, dat de heer Marchant naar de
eerste 'plaats een goeden gooi deed.
Men. kent hem, den leider der Vrijzin
nig-Democraten
Deze heer poseert gaarne als de apos
tel van eerlijkheid en recht i'
Nog dezer dagen wist de heer Marchant
zich op te winden tot een kookpunt
van aandoenlijke verontwaardiging en
ontzag hij zich niet den Minister-President
in eer en goeden paam aan te tasten.
Enkele dagen later was de Vrijïzinnig-
Demoeraat nog niet tot rede gebracht
doer de van alle zijden gerezen critiek en
zette hij zijn verachtelijk bedrijf bij de
algemeene beschouwingen voort, alles in
naam van recht en billijkheid.
De heer Marchant, die zich met op
houwen weinig pleegt in te laten, leeft
van de critiek en acht zich geroepen om
op te treden als censor morum.
Dat hij daarvoor de aangewezen man
is, werd Woensdag bewezen.
Terwijl de heer Marchant en zijne frac
tie 'ten aanzien van het gezantschap bij
het Vaticaan tot heden vrijwel hetzelf
de standpunt innam als de anti-revolu
tionairen en op practische gronden de
zijde van den Minister 'koos, draaide de
dat is alles. Ik kan duidelijk genoeg be
merken, dat Upton vermoedens heeft. Ik
weet wat dat zeggen wil, en als Ik het
meisje niet trouw welnu, zelfs gij kunt
geen huid van een gevild konijn af
trekken."
„Uw vader is er ook nog."
„Ge kent hem niet."
Mozes steunde. Hij kreeg een vaag
vermoeden, dat hij er ditmaal was in-
gejoopen.
David had zelt geen middelen. Die
eenige gegronde hoop die de geldschie
ter had, om zijn eigendom „met woeker"
terug te krijgen, was gevestigd op het
huwelijk van David met juffrouw Gres
ham.
Gedurende verscheidene minuten zat
hij 'in het vuur te staren, met een be
kommerde uitdrukking in zijh. oogen. Hij
was niet iemand, die haastig tot het
een of ander overging. Zijn eigen belan
gen verloor hij nooit uit het oog.
„Ik zal doen wat u vraagt," zeide
hij ten laatste. Hij wist dat een mon
delinge belofte of verklaring geen waarde
had ^oor de wet. Indien hij den dokter
kon tevreden stellen, dan zou het in zijh
eigen belang zij!n, dit te doen. Hij hoopte,
dat hij mettertijd het grootste gedeel-
kampioen voor gerechtigheid thans zijn
rokje om
Niet omdat de V.D. tegen het gezant
schap waren, zouden zij tegenstemmen,
maar omdat zij zich hier eene gelegen
heid zagen geboden om regeering en coa
litie beentje te lichten.
Het voorstel werd dus niet in zichzelf
veroordeeld, maar het werd aangegrepen
als middel tegen 'het Kabinet.
Vroeger was het vóór. maar nu de
V.D.-leider de regeering een stok tus-
schen de beenen kan gooien, is het togen.
Het behoeft wel geen betoog, dat een
dergelijk vies politiek gedoe tot verwil
dering der parlementaire zeden leidt,
Evenmin behoeft het nader bewijs, dat
de heer Marchant de aangewezen persoon
is om in de Kamer voor zedemeester te
spelen.
Men zal goed doen, voortaan scherp te
onderscheiden tusschen Marchant I en II.
Oftewel: Janus met het dubbele aan
gezicht.
Uit Syrië.
De correspondent van de „Vossischei
Ztg." te Jeruzalem vernam, dat de op
standelingen bezig zijn Damascus van
Beiroet af te snijden. Generaal Gamelin
heeft zijn troepen aan de Haroen moeten
terugtrekken, omdat Damascus ernstig be
dreigd wordt. Tal van vluchtelingen, on
geveer 25.000 koppen sterk, hebben Da
mascus verlaten en begeven zich in de
richting van de Palestijnsche grens.
Volgens de New York Herald moet
opnieuw een beschieting van Damascus
hebben plaats gehad. Volgens de ba-
richten in de Engelsche bladen is de
toestand der Eranschen in Damascus ern
stig. Da opstandelingen moeten over
30.000 man "beschikken en dreigen ook
Aleppo aan te vallen. Be inlandsche po
litie staat feitelijk aan de zijde der op
standelingen. Men schat dat de Franschen
nog minstens 40.000. man noodig zullen
hebben.
De strijd in Marokko.
Uit Rabat wordt aan de „Matin" ge
meld, dat daar een Amerikaansch jour
nalist is aangekomen, die door Abd el
Krim gemachtigd is, de voorwaarden,
waarop Abd el Krim vrede wil sluiten
mee te deelen. De journalist heeft de
vredesvoorstellen aan den gouverneur-
generaal Steeg voorgelegd, Abd el Krim
wil niet alleen de volledige onafhanke
lijkheid van het Riffgebied, doch wenscht
zijn staat in het buitenland door eigen
gezanten te iaten vertegenwoordigen. Hiji
heeft geen bezwaar, dat Fransche of
Spaansche officieren in het Riffgebied
komen, mits deze zich schikken naar de
rechten en gebruiken van het land. De
grenzen moeten door een bijzondere oom
missie worden vastgesteld. Voorts
wenscht Abd el Krim dat het gebied der
D'jeballas en der Queznaja's bij het Riff
gebied wordt gevoegd.
De verzachtingen in het bezettingsregiem.
In de mededeeling betreffende de ver
zachtingen, welke in het bëzettingsregiem
van het Rijnland zijn toegestaan, stemmen
de geallieerden toe in de opheffing van
de districtsgedelegeerden; zijl zullen over
gaan tot een herziening der ordonnantiën,
zij zullen voor sommige delicten de
krijgsraden ten bate der Duitsche recht
banken opheffen en eveneens voor som
mige delicten wederzijdsche amnestie ver-
leenen.
te van juffrouw Gresham's fortuin in zijln
eigen handen zou krijgen; maar om dit
doel te bereiken moest David haar trou
wen.
„Ik dacht wel, dat ge eieren voor uw
geld zoudt kiezen", merkte Diavid spot
tend op.
Daar zij een vigelante aanriepen, zoo
dra zij op straat waren, Hadden zij de
plaats hunner bestemming weldra be
reikt.
„Nu druk ik u slechts één ding goed
op het hart, Schlinger, zeide Diavid,
terwijl zij wachtten tot hun zou Worden
opengedaan, „verklaar nadrukkelijk en
beslist, dat ge mij' vóór vanavond nooil
hebt gezien."
"David werd bij den dokter binnenge
laten, terwijl Mozes In de gang .wachtte.
„U heeft me een ontzettende moeite
bezorgd," merkte David nijdig op, „maar
ik heb den bewusten geldschieter einde
lijk gevonden en hem mee terug ge
bracht."
„Dat is best; laat 'hem hier komen.
Gij kunt zoo lang hij Floss blijven; ze
is .in het salon."
Mozes schuifelde naar binnen, zijn ge
laat stralend van schijnbare welwillend
heid.
De gezantenraad besloot, dat aan
Duitschland zal worden medegedeeld, dat
de Keulsche zone op 1 December zal
worden ontruimd.
Korte berichten.
Dezer dagen zijn er te- Moskou een
groot aantal ambtenaren aan verschillen
de staatsinstellingen op economisch ge
bied waaronder drie leidende function-
narisseu van het volkscommissariaat van
binnenlandschen handel gearresteerd,
beschuldigd van speculatie op groote
schaal in manufacturen. Eveneens zijn in
verband hiermede 24 particuliere han
delaars gearresteerd. Ook in Oekraïne (te
Kief en Poltawa) hebben in verband hier
mede arrestaties plaats gehad en er zou
den daar nog meer arrestaties evenals
te Moskou, te verwachten zjjn.
Uit Orenburg wordt gemeld, dat de
pestepidemie, die daar sinds eenigen tijd
heerscht, zich den laatsten tijd sterk uit
breidt. Da ziekte draagt een zeer kwaad
aardig karakter.
Zaterdagmiddag is een ernstige
brand uitgebroken in het paleis van Primo
de Rivera te Madrid. Persoonlijke onge
lukken hadden er niet plaats, maar er
zouden tal van gewichtige staatsstukken
verbrand zijn. De oorzaak is nog onopge
helderd, ofschoon de politie onmiddel
lijk een streng onderzoek begonnen is.
Een te Dresden gehouden vergade
ring der democratische partij js door een
inval van Duitschvolksche jongelieden ge
stoord. Het kwam tot heftige vechtpar
tijen, waarbij verscheidene personen ge
wond werden.
Te Dublin hebben huiszoekingen
plaats gehad in de woning van De Va
lera en van nog 60 andere personen,
teneinde na te gaan, of daar verboden
wapenen waren. Twintig personen zijn
ia hechtenis genomen.
Te Manchester zijn tien studenten
gearresteerd in verband met een hevig
gevecht, dat plaats vond tusschen studen
ten en politie.
DE CRISIS.
H. M. de Koningin heeft Zaterdag den
voorzitter van den Ministerraad, den heer
Colijn ontvangen, die, ofschoon er in con-
stitutioneel-parlementairen zin eigenlijk
tusschen Kabinet en Kamer geen conflict
bestaat, niettemin naar aanleiding van de
ontslagaanvrage der vier tot de R.-K.
Staatspartij behoorende 'Ministers en de
daarmede samenhangende politieke moei
lijkheden, de portefeuilles der overige
leden van het Kabinet ter beschikking!
van Hare Majesteit heeft gesteld.
De Koningin heeft een en ander in
overweging genomen en inmiddels zoo
wel eerstgenoemden bewindslieden als
den anderen ministers verzocht zich met
de behandeling en afdoening zoo moge
lijk der loopende zaken te willen blijven
belasten.
De stormramp.
IMen schrijft aan de „Msb," uit Zee
land (N.-Br.):
De schattingen hebben de volgend© uit
slagen in Zeeland.
Voor oogst-, meubilair-, vee-, fruitboo-
men- en bedrijfscha.de was in totaal uit
te keeren en is uitgekeerd een bedrag
van f 31644,45, waarmede deze aangele
genheid is geregeld. Voor behuizingen en
schuren is uit te keeren een totaal bedrag
van f 179525 waarvan reeds is uitgekeerd
„U kent natuurlijk den heer David
Sutcliffe?"
Mozes keek verbaasd en uit het veld
geslagen. „Neen, dat geloof ik! niet", zei
de hij langzaam.
„Ik weet niet, wien u bedoelt."
„U kent den heer toch, die u hier
heeft gebracht?"
„Nu maakt u een kleine vergissing.
Ik ken hem niet."
„U wilt dus zeggen, dat u den heer,
die u hier heeft gebracht, niet kent?"
„Ik heb hem vóór vandaag niet gezien
nooit.."
„Zoudt u voor den rechter daar een
eed op durven doen?"
Mozes trok zijn schouders op en
spreidde zijn vingers uit. „Waarom zou
ik een eed doen?" vroeg 'hij. „Hij zeide,
dat u mij; wilde spreken. Ik kwam hier
om Dr Upton te spreken. U zijt Dr Upton
vermoed ik. Best. Ik hen gekomen. Nu
vraagt u mij naar hem. Hij is mij vol
komen vreemd. Als u Dr Upton zijt,
wat verlangt u dan van mij?"
De .oude dokter wist niet, wat hij
van de zaak moest denken. Hij heeft
u dus niet verteld, wat de zaak was?"
vroeg hij eindelijk.
Mozes glimlachte weder op zijh in-
(«nabletten.
vsor rookero
plus minus f71888. Alle uitkeeringea
die der houwschado verhouden zich tot
den stand van herbouw of heistelling!
geschieden ter plaatse door het dagé-
lijksch bestuur van het Provinciaal Co
mité. De getroffenen worden zonder aan-
ziens des persoons om het snelst gehol
pen, mitszij zeiven voor htm deel
werken. Velen zijn klaar, meerderen voC*
drie vierden, de helft of een vierde; met
de aanbestedingen gaat het geregeld door,
weshalve op goede gronden met stellig
heid is aan te nemen, dat, behouden#
niet te keeren belemmerende factoren,
na het tweede kwartaal het volkomen
herstel minstens in zeer nabij verschiet is.
Een en ander is ook toepasselijk op'
Langenhoom, alwaar de voor een groot
deel verwoeste R.K. kerk buiten beschou
wing gelaten de omvang der verwoes
ting niet zoo groot kon zijn en het har-
Stel alzoo spoediger zal zijn voltooid met
inbegrip der O.L. school, die de vol
gende week in gebruik genomen wordt.
Daar zijn de cijfers aldus: Schade ra*
oogst, meubilair, vee, fruitboomen en be
drijf in totaal ongeveer f 16000, even
eens geheel uitgekeerd. Huizen, huize*
met schuren, schuren alleen uit te keere*
in totaal f43315, uitgekeerd f27463.
Op voor de Chr. Vakbeweging.
Op de groote Propaganda-Vergaderinge*
van het Chr. Nat. Vakverbond worde*
verwacht de leden der aangesloten orga
nisaties, de niet- en de verkeerd georgn-
niseerden. Maar één groep hebben we
niet genoemd.
Wij bedoelen onze jongelingenDie wor
den in grooten getale verwacht.
De gelederen onzer Chr. Vakbeweging
moeten gevuld worden met jongeren, want
zij zijn het, die 6trakB de plaats der
ouderen moeten innemen. Het werk onzer
Chr. Vakbeweging vraagt steeds meer
medewerkers, voor het stille en het groot*
werk.
Hier ligt zulk een mooi arbeidsveld
voor de leden onzer Jongelingsvereen.,
waardoor zij zich kunnen bekwamen voor
Staat en Maatschappij. Daarom Jongelin
gen, allen present op de Propagandaver-
gaderingen te Middelburg', Vlissingen,
Goes en Souburg.
Sinaasappelen uit de West.
De West heeft aan dr Stahel gevraagd,
waarom er dit jaar geen export naar
Nederland plaats vindt van sinaasappelen.
Hij antwoordde, dat de verschepingen
van het vorig jaar meer het karakter
droegen van een proef. Hoeveelheden voor
een uitvoer op commercieelen grondslag
bezit de kolonie nog niet. Er zijn onge
veer 5000 vruchtdragende boomen in de
kolonie, doch eerst wanneer de 18.000
nieuw aangeplante veredelde planten in
vrucht komen, zal men hoeveelheden heb
ben die voor export van beteekenis zijn.
Daarbij: komt, dat tengevolge van 'het
©enigszins abnormaal seizoen, de dracht
der boomen verlaat is, zoodat juist in de
gunstige maanden voor uitvoer, weinig
vruchten ter beschikking waren. Dit ver
schijnsel is echter op zichzelf niet ver
ontrustend, want als het bedrijf wordt
ingericht op uitvoer is het niet moeilijk
om voorzorgen te nemen, dat de vruchten
rijpen in de goede maanden, doordat men
de jonge vruchten van een eventueelen
voorjaarsbloei bijtijds verwijdert.
nemendste en goedhartigSte manier. „Hij
rieeft nïïj niets verteld. Ik 'hoop het van
u te hooren."
„Wel, de waarheid is," zeide de oude
dokter, die een gevoel had, alsof hij
vreeselijk liln het nauw was gedreven',
en dat hijl er zich het beste uit zou
kunnen redden, door ronduit de waar
heid te zeggen, „de jonge mijnheer, die
u hier heeft gebracht, is mij, in zekeren
zin, nauw verwant. Én mijl whs verteld
ja, ik zal het maar zeggen, door
uw secretaris, die zooals u weet, gerui-
men tijd hier in huis was
„Ach, nu weet ik het", viel Mozes
hem in de rede, „ik dacht al, dat ik
uw naam meer had gehoord. Welzeker,
mijnheer Wyburn werd hier gewond, nu
weet ik het."
„Welnu, deze Mijnheer "vertelde mij,
dat de jonge mijlnheer, die u gehaald
heeft, zeer diep hiji u in de schuld
stond."
Mozes liet zich in den dichtst biji-
zijnden stoel vallen, 'alsof hij een doo-
delijke wond had ontvangen. „Zeide hij
dat?" bracht hiji uit.
(Wordt vervolgd.)